Συγκεντρωθήκαμε σήμερα για την ορκωμοσία των νέων μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Συνθήκη προβλέπει ότι, κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους, τα μέλη της Επιτροπής αναλαμβάνουν επισήμως την υποχρέωση να τηρούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη θέση τους. Το γεγονός ότι, κατά πάγια τακτική, η ανάληψη αυτής της δέσμευσης γίνεται ενώπιον του Δικαστηρίου συμβολίζει την προσήλωση στο σεβασμό του δικαίου, που αποτελεί το θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Στο πλαίσιο της σημερινής πανηγυρικής συνεδρίασης, θα ήθελα να υπογραμμίσω ιδιαιτέρως τις στενές σχέσεις τις οποίες οι Επιτροπή καλείται να διατηρεί με το Δικαστήριο κατά την εκτέλεση του έργου της.
Όπως όλα τα κοινοτικά όργανα, η Επιτροπή είναι υποχρεωμένη να τηρεί το δίκαιο και υπόκειται στον δικαστικό έλεγχο του Δικαστηρίου και του Πρωτοδικείου. Εξάλλου, ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών», είναι επιφορτισμένη να μεριμνά για την εφαρμογή των ιδρυτικών Συνθηκών και των διατάξεων που έχουν εκδοθεί από τα όργανα δυνάμει των Συνθηκών αυτών. Έτσι, μπορεί να ζητήσει από το Δικαστήριο να διαπιστώσει την εκ μέρους ενός κράτους παράβαση των υποχρεώσεών του ή ακόμα, στο πλαίσιο μιας προσφάτως θεσπισθείσας διαδικασίας, να το υποχρεώσει στην καταβολή κατ' αποκοπήν ποσού ή χρηματικής ποινής. Σ' όλες αυτές τις περιπτώσεις, η Επιτροπή έχει την ιδιότητα του διαδίκου σε κατ' αντιδικία δίκη και υπερασπίζει την ιδιαίτερη θέση της, προασπίζοντας το γενικό συμφέρον.
Αντιθέτως, ο ρόλος τον οποίο καλείται να διαδραματίσει η Επιτροπή υπό την ιδιότητα του amicus curiae στις προδικαστικές διαδικασίες εμφανίζει όλως ιδιάζοντα χαρακτηριστικά. Πράγματι, η Επιτροπή οφείλει να συμβάλλει στο έργο του Δικαστηρίου, παρουσιάζοντας αντικειμενικά τις εν γένει περιστάσεις και τα ζητήματα τα οποία τίθενται σε κάθε υπόθεση, και τούτο ανεξάρτητα από κάθε ατομικό συμφέρον. Θα ήθελα να τονίσω ιδιαίτερα την καθοριστική σημασία αυτής της παρέμβασης της Επιτροπής, η οποία είναι συχνά η μόνη που διαθέτει μια σφαιρική αντίληψη των προβλημάτων που καλείται να επιλύσει το Δικαστήριο. Έστω και αν στο τελευταίο εναπόκειται τελικά να αποφανθεί σχετικά με την ερμηνεία και το κύρος του κοινοτικού δικαίου, και τα δύο όργανα ασκούν στην περίπτωση αυτή παραπληρωματικές, σε μεγάλο βαθμό, λειτουργίες. Κατά τον τρόπο αυτό, η ανεξάρτητη επιδίωξη της Επιτροπής, ως φέρουσας την πολιτική ευθύνη, του γενικού συμφέροντος της Κοινότητας και η ανεξάρτητη αναζήτηση, στην οποία προβαίνουμε εμείς ως δικαστές, της αντικειμενικότητας και της δικαιοσύνης συμβάλλουν στην πραγμάτωση των στόχων της οικοδόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η νέα Επιτροπή έχει αυξημένες ευθύνες. Κατ' αρχάς, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τη σοβαρή κρίση που προηγήθηκε του διορισμού σας και η οποία προκάλεσε πραγματική αναταραχή στους κόλπους της Ένωσης. Η επιτυχία σας θα έχει καθοριστική σημασία για την παγίωση της θέσης των κοινοτικών οργάνων και, ειδικότερα, της Επιτροπής στην ευρωπαϊκή πολιτική κονίστρα.
Οι ευθύνες σας είναι, εξάλλου, ανάλογες των προκλήσεων που καλείστε να αντιμετωπίσετε. Σκέπτομαι όχι μόνον τις προοπτικές μιας νέας διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και τις μείζονες θεσμικές επιλογές που θα αποτελέσουν το κύριο αντικείμενο της προσεχούς διακυβερνητικής συνδιάσκεψης. Και μπορεί μεν οι επιλογές αυτές να μην εμπίπτουν άμεσα στην αρμοδιότητά σας, ωστόσο η Επιτροπή έχει ουσιώδη ρόλο να διαδραματίσει στην προετοιμασία της μελλοντικής θεσμικής δομής.
Η προσωπικότητα τόσο η δική σας, κύριε Πρόεδρε, όσο και καθενός από τα μέλη της Επιτροπής, καθώς και οι επαγγελματική πείρα και τα εξέχοντα καθήκοντα που έχετε ασκήσει μας επιτρέπουν να ελπίζουμε ότι η νέα Επιτροπή θα αποδειχθεί ικανή να αντιμετωπίσει τις μεγάλες αυτές προκλήσεις.
Εκφράζοντάς σας, εξ ονόματος του Δικαστηρίου και όλων των μελών του, τις καλύτερες ευχές μας για επιτυχία στην άσκηση των καθηκόντων σας, καλώ τώρα τον Πρόεδρο και τα νέα μέλη της Επιτροπής να αναλάβουν δημοσίως την επίσημη δέσμευση ότι θα τηρήσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη θέση τους.