Arrest van het Gerecht (Negende kamer) van 25 november 2014 –Ryanair/Commissie

(Zaak T‑512/11)

„Staatssteun – Luchtvaartsector – Ierse vliegbelasting – Vrijstelling voor transfer- en transitoverkeer – Besluit waarbij wordt vastgesteld dat geen sprake is van staatssteun – Niet-inleiden van de formele onderzoeksprocedure – Ernstige moeilijkheden – Procedurele rechten van de belanghebbende partijen”

1.                     Beroep tot nietigverklaring – Natuurlijke personen of rechtspersonen – Handelingen die hen rechtstreeks en individueel raken – Besluit van de Commissie waarbij wordt vastgesteld dat geen sprake is van staatssteun – Beroep door belanghebbenden in de zin van artikel 108, lid 2, VWEU – Omschrijving van het voorwerp van het beroep – Beroep tot vrijwaring van de procedurele rechten van de belanghebbenden – Middelen inzake de beoordeling van de informatie en gegevens waarover de Commissie beschikt (Art. 108, lid 2, VWEU en 263, vierde alinea, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad, art. 6, lid 1) (cf. punten 28, 29, 31, 32)

2.                     Steunmaatregelen van de staten – Onderzoek door de Commissie – Inleidende fase en contradictoire fase – Verenigbaarheid van steun met de interne markt – Moeilijkheden bij de beoordeling – Verplichting van de Commissie om de contradictoire procedure in te leiden – Ernstige moeilijkheden – Begrip – Objectief karakter (Art. 107, lid 1, VWEU en 108, leden 2 en 3, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad, art. 4 en 6, lid 1) (cf. punten 57‑62)

3.                     Steunmaatregelen van de staten – Onderzoek door de Commissie – Inleidende fase en contradictoire fase – Verenigbaarheid van steun met de interne markt – Moeilijkheden bij de beoordeling – Verplichting van de Commissie om de contradictoire procedure in te leiden – Ernstige moeilijkheden – Begrip – Objectief karakter – Bewijslast – Omstandigheden waaruit het bestaan van dergelijke moeilijkheden kan blijken (Art. 107, lid 1, VWEU en 108, leden 2 en 3, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad, art. 4, lid 4) (cf. punt 63)

4.                     Steunmaatregelen van de staten – Onderzoek door de Commissie – Steunmaatregelen die niet zijn aangemeld maar waarover belanghebbende derden een klacht hebben ingediend – Verplichting voor de Commissie om de inleidende fase van het onderzoek binnen een redelijke termijn te beëindigen – Omvang – Schending – Beoordeling in concreto (Art. 108, lid 3, VWEU) (cf. punten 68‑74)

5.                     Steunmaatregelen van de staten – Onderzoek door de Commissie – Inleidende fase en contradictoire fase – Verenigbaarheid van steun met de interne markt – Moeilijkheden bij de beoordeling – Verplichting van de Commissie om de contradictoire procedure in te leiden – Omstandigheden waaruit het bestaan van dergelijke moeilijkheden kan blijken – Louter verstrijken van een termijn die de normale duur van een voorafgaand onderzoek overschrijdt, daartoe onvoldoende (Art. 107, lid 1, VWEU en 108, leden 2 en 3, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad, art. 4, lid 4) (cf. punt 75)

6.                     Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Toekenning door de overheid van een gunstige fiscale behandeling aan bepaalde ondernemingen – Daaronder begrepen – Voordelen die ontstaan uit een algemene maatregel die zonder onderscheid op alle marktdeelnemers van toepassing is – Daarvan uitgesloten (Art. 107, lid 1, VWEU) (cf. punten 78, 79)

7.                     Steunmaatregelen van de staten – Begrip – Specifieke belastingmaatregel – Selectiviteit van de maatregel – Rechtvaardiging door de aard of de opzet van het belastingstelsel – Daarvan uitgesloten (Art. 107, lid 1, VWEU) (cf. punten 80, 81)

8.                     Steunmaatregelen van de staten – Onderzoek door de Commissie – Inleidende fase en contradictoire fase – Verenigbaarheid van steun met de interne markt – Moeilijkheden bij de beoordeling – Verplichting van de Commissie om de contradictoire procedure in te leiden – Ontoereikend en onvolledig onderzoek – Aanwijzingen die duiden op het bestaan van ernstige moeilijkheden (Art. 107, lid 1, VWEU en 108, leden 2 en 3, VWEU; verordening nr. 659/1999 van de Raad, art. 4, lid 4) (cf. punten 88, 89, 94, 98, 102, 103, 105, 106)

9.                     Steunmaatregelen van de staten – Administratieve procedure – Verplichtingen van de Commissie – Zorgvuldigheidsplicht – Volledig onderzoek – Zorgvuldig en onpartijdig onderzoek van de klachten – Onderzoek van de elementen waarop de klager zich niet uitdrukkelijk beroept (Art. 108, lid 3, VWEU) (cf. punt 105)

Voorwerp

Verzoek tot gedeeltelijke nietigverklaring van beschikking C (2011) 4932 final van de Commissie van 13 juli 2011, voor zover hierbij wordt vastgesteld dat het niet toepassen van de Ierse vliegbelasting op het transfer‑ en transitoverkeer geen staatssteun vormt in de zin van artikel 107, lid 1, VWEU (staatssteun SA.29064 [2011C ex 2011/NN])

Dictum

1) Beschikking C (2011) 4932 final van de Commissie van 13 juli 2011 wordt nietig verklaard voor zover hierbij wordt vastgesteld dat het niet toepassen van de Ierse vliegbelasting op het transfer‑ en transitoverkeer geen staatssteun vormt in de zin van artikel 107, lid 1, VWEU (staatssteun SA.29064 [2011C ex 2011/NN]).

2) De Europese Commissie draagt haar eigen kosten en die van Ryanair Ltd.

3) De Bondsrepubliek Duitsland en Ierland dragen hun eigen kosten.