Sprawa T‑291/03

Consorzio per la tutela del formaggio Grana Padano

przeciwko

Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego(znaki towarowe i wzory) (OHIM)

Wspólnotowy znak towarowy – Postępowanie w sprawie unieważnienia – Wspólnotowy słowny znak towarowy GRANA BIRAGHI – Ochrona nazwy pochodzenia „grana padano” – Brak charakteru rodzajowego – Artykuł 142 rozporządzenia (WE) nr 40/94 – Rozporządzenie (EWG) nr 2081/92

Streszczenie wyroku

1.      Wspólnotowy znak towarowy – Postępowanie odwoławcze – Skarga do sądu wspólnotowego – Rola procesowa Urzędu

(regulamin Sądu, art. 133 § 2)

2.      Wspólnotowy znak towarowy – Zrzeczenie się, wygaśnięcie i unieważnienie – Bezwzględne podstawy unieważnienia – Znak towarowy zarejestrowany z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia

(rozporządzenia Rady: nr 2081/92, art. 13;  14 i nr 40/94, art. 142)

3.      Wspólnotowy znak towarowy – Zrzeczenie się, wygaśnięcie i unieważnienie – Bezwzględne podstawy unieważnienia – Znak towarowy zarejestrowany z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia

(rozporządzenia Rady: nr 2081/92, art. 13 i 14; nr 40/94, art. 142)

4.      Rolnictwo – Jednolite ustawodawstwo – Ochrona oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych – Rozporządzenie nr 2081/92

(rozporządzenie Rady nr 2081/92, art. 3 i art. 13 ust. 1 akapit drugi)

5.      Wspólnotowy znak towarowy – Zrzeczenie się, wygaśnięcie i unieważnienie – Bezwzględne podstawy unieważnienia – Znak towarowy zarejestrowany z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia

(rozporządzenia Rady: nr 2081/92, art. 13 i 14; nr 40/94, art. 142)

1.      W postępowaniu w sprawie skargi w dziedzinie wspólnotowych znaków towarowych na decyzję izby odwoławczej Urzędu Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) Urząd może bez zmiany zakresu sporu wnosić o uwzględnienie żądań jednej ze stron, według swego wyboru, oraz przedstawić argumenty na poparcie zarzutów przedstawionych przez tę stronę. Natomiast nie może on przedstawiać samodzielnych żądań o stwierdzenie nieważności lub zarzutów w przedmiocie stwierdzenia nieważności niepodniesionych przez pozostałe strony.

(por. pkt 22)

2.      Z art. 142 rozporządzenia nr 40/94 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego i z art. 14 rozporządzenia nr 2081/92 w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych wynika, że Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) zobowiązany jest stosować rozporządzenie nr 40/94 w taki sposób, aby nie naruszać ochrony przyznanej nazwom pochodzenia chronionym na mocy rozporządzenia nr 2081/92.

W konsekwencji Urząd winien odmówić rejestracji każdego znaku towarowego, który powoduje powstanie jednej z sytuacji opisanych w art. 13 rozporządzenia nr 2081/92, a jeśli taki znak towarowy został już zarejestrowany – stwierdzić jego nieważność.

(por. pkt 53–56)

3.      Gdy chroniona nazwa pochodzenia złożona jest z kilku elementów, z których jeden stanowi określenie rodzajowe produktu rolnego lub środka spożywczego, to użycie tej nazwy rodzajowej w ramach zarejestrowanego znaku towarowego musi być uznane za zgodne z art. 13 ust. 1 lit. a) lub b) rozporządzenia nr 2081/92 w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych, a wniosek o unieważnienie takiego znaku uzasadniony ochroną nazwy pochodzenia musi zostać oddalony.

W tym zakresie w systemie rejestracji wspólnotowej ustanowionym na mocy rozporządzenia nr 2081/92 kwestie dotyczące przyznania ochrony poszczególnym elementom danej nazwy, a w szczególności kwestia, czy chodzi o nazwę rodzajową, czy o element nazwy chroniony przed praktykami opisanymi w art. 13 tego rozporządzenia, są przedmiotem oceny dokonywanej na podstawie szczegółowej analizy kontekstu faktycznego danej sprawy.

W ramach postępowania w sprawie unieważnienia rejestracji wspólnotowego znaku towarowego w oparciu o chronioną nazwę pochodzenia Urząd ma uprawnienie do przeprowadzenia tego rodzaju analizy i ewentualnie do nieprzyznania ochrony rodzajowej części chronionej nazwy pochodzenia. Skoro bowiem nie chodzi o stwierdzenie nieważności chronionej nazwy pochodzenia jako takiej, okoliczność, że art. 13 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 2081/92 wyklucza ochronę nazw rodzajowych zawartych w chronionej nazwie pochodzenia, oznacza, iż Urząd jest uprawniony do zbadania, czy dane określenie stanowi w istocie nazwę rodzajową produktu rolnego lub środka spożywczego.

(por. pkt 58–60)

4.      Artykuł 3 rozporządzenia nr 2081/92 w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych, stanowiąc, że nazwy, które stały się nazwami rodzajowymi, nie mogą być zarejestrowane, przewiduje jednocześnie, że w celu ustalenia, czy dana nazwa stała się nazwą rodzajową, brane są pod uwagę wszystkie czynniki, a w szczególności sytuacja w państwie członkowskim, z którego nazwa ta pochodzi, oraz na obszarach spożycia, sytuacja w innych państwach członkowskich oraz właściwe przepisy krajowe i wspólnotowe.

Te same kryteria należy stosować dla celów art. 13 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 2081/92. Bowiem zawarta w art. 3 ust. 1 akapit drugi definicja pojęcia „nazwy, która stała się nazwą rodzajową” znajduje również zastosowanie do nazw, które zawsze były nazwami rodzajowymi.

(por. pkt 63, 64)

5.      W ramach postępowania w sprawie unieważnienia wspólnotowego znaku towarowego w oparciu o chronioną nazwę pochodzenia Urząd Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) nie jest w stanie stwierdzić, że nazwa zawarta w tej chronionej nazwie pochodzenia jest rodzajowa i że rejestracja znaku towarowego nie stanowi naruszenia chronionej nazwy pochodzenia w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 2081/92 w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych, bez przeprowadzenia szczegółowej analizy wszystkich czynników mogących przesądzać o wspomnianym charakterze rodzajowym nazwy.

W tym zakresie wskazówkami o charakterze prawnym, ekonomicznym, technicznym, historycznym, kulturalnym i społecznym, pozwalającymi na przeprowadzenie wymaganej szczegółowej analizy są między innymi: właściwe przepisy krajowe i wspólnotowe, w tym ich rozwój historyczny, sposób postrzegania rzekomo rodzajowej nazwy przez przeciętnego konsumenta, w tym okoliczność, że powszechna znajomość nazwy pozostaje związana z tradycyjnym produktem wytwarzanym na danym obszarze, gdyż nie jest ona powszechnie używana w innych regionach państwa członkowskiego lub Unii Europejskiej, okoliczność, że produkt był zgodnie z prawem sprzedawany pod tą nazwą w niektórych państwach członkowskich, okoliczność, że produkt był zgodnie z prawem wytwarzany pod tą nazwą w kraju pochodzenia nazwy nawet bez przestrzegania tradycyjnych metod produkcji, okoliczność, że działalność ta trwała przez dłuższy czas, a także ilość produktów noszących omawianą nazwę i wytwarzanych z pominięciem tradycyjnych metod w stosunku do ilości produktów wytwarzanych tymi metodami, udział w rynku zajmowany przez produkty noszące omawianą nazwę i wytwarzane z pominięciem tradycyjnych metod w stosunku do udziału w rynku produktów wytwarzanych tymi metodami, okoliczność, że produkty wytwarzane z pominięciem tradycyjnych metod były prezentowane w sposób odwołujący się do miejsc wytwarzania produktów tymi metodami, ochrona omawianej nazwy na mocy umów międzynarodowych oraz liczba państw członkowskich, które ewentualnie powołują się na możliwy rodzajowy charakter tej nazwy.

Ponadto nie jest wykluczone uwzględnienie – w ramach badania charakteru rodzajowego nazwy – badania opinii konsumentów przeprowadzonego w celu poznania sposobu postrzegania przez nich badanej nazwy lub opinii komitetu powołanego na mocy decyzji 93/53 ustanawiającej komitet naukowy dla określenia nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych i świadectw o szczególnym charakterze, który został zastąpiony przez grupę naukową ekspertów do spraw nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych i gwarantowanych tradycyjnych specjalności, ustanowioną na mocy decyzji 2007/71. Komitet ten, złożony z wysoko wykwalifikowanych ekspertów o wykształceniu rolniczym lub prawniczym, ma za zadanie między innymi badanie rodzajowego charakteru nazw pochodzenia.

Wreszcie można uwzględnić inne czynniki, w szczególności określenie danej nazwy jako rodzajowej w Codex alimentarius i międzynarodowe konwencje w sprawie stosowania i ochrony rzekomo rodzajowej nazwy.

(por. pkt 65–67, 88, 89)