Language of document : ECLI:EU:T:2021:851

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δέκατο τμήμα)

της 1ης Δεκεμβρίου 2021 (*)

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία για την κήρυξη ακυρότητας – Εικονιστικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Steirisches Kürbiskernöl g. g. A GESCHÜTZTE GEOGRAFISCHE ANGABE – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Σήμα που περιλαμβάνει διακριτικά σύμβολα, εμβλήματα ή θυρεούς – Έμβλημα ενός από τους τομείς δράσης της Ένωσης – Προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 [νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001]»

Στην υπόθεση T‑700/20,

Gabriele Schmid, κάτοικος Halbenrain (Αυστρία), εκπροσωπούμενη από τον A. Ginzburg, δικηγόρο,

προσφεύγουσα,

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), εκπροσωπούμενου από τους D. Hanf και M. Eberl,

καθού,

αντίδικος ενώπιον του τμήματος προσφυγών του EUIPO και παρεμβαίνον ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου

Landeskammer für Land- und Forstwirtschaft in Steiermark, με έδρα το Graz (Αυστρία), εκπροσωπούμενο από την I. Hödl, δικηγόρο,

με αντικείμενο προσφυγή κατά της αποφάσεως του τετάρτου τμήματος προσφυγών του EUIPO της 23ης Σεπτεμβρίου 2020 (υπόθεση R 2186/2019‑4), σχετικά με διαδικασία για την κήρυξη ακυρότητας μεταξύ Landeskammer für Land- und Forstwirtschaft in Steiermark και G. Schmid,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (δέκατο τμήμα),

συγκείμενο από τους A. Kornezov, πρόεδρο, K. Kowalik-Bańczyk και D. Petrlík (εισηγητή), δικαστές,

γραμματέας: R. Ūkelytė, διοικητική υπάλληλος,

έχοντας υπόψη το δικόγραφο της προσφυγής που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 24 Νοεμβρίου 2020,

έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως του EUIPO που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 25 Ιανουαρίου 2021,

έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως του παρεμβαίνοντος που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου την 1η Φεβρουαρίου 2021,

κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 8ης Σεπτεμβρίου 2021,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

 Ιστορικό της διαφοράς

1        Στις 8 Ιουλίου 2011 η προσφεύγουσα, Gabriele Schmid, υπέβαλε αίτηση καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, για το σήμα της ΕΕ (ΕΕ 2009, L 78, σ. 1), όπως είχε τροποποιηθεί [αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2017, για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ 2017, L 154, σ. 1)].

2        Το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση είναι το εξής εικονιστικό σημείο:

Image not found

3        Το προϊόν για το οποίο ζητήθηκε η καταχώριση ανήκει στην κλάση 29 κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας για τη διεθνή ταξινόμηση των προϊόντων και των υπηρεσιών με σκοπό την καταχώριση των σημάτων, της 15ης Ιουνίου 1957, όπως έχει αναθεωρηθεί και τροποποιηθεί, και αντιστοιχεί στην ακόλουθη περιγραφή: «Έλαιο κολοκυθόσπορου, που ανταποκρίνεται στην προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη “έλαιο από σπόρους κολοκύθας από τη Στυρία”».

4        Η αίτηση καταχωρίσεως σήματος δημοσιεύθηκε στο Δελτίο κοινοτικών σημάτων αριθ. 2011/207 της 2ας Νοεμβρίου 2011. Το εν λόγω σήμα καταχωρίστηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2012 με τον αριθμό 010108454.

5        Την 1η Μαρτίου 2018 το παρεμβαίνον, Landeskammer für Land- und Forstwirtschaft in Steiermark (γεωργικό και δασοκομικό επιμελητήριο του ομόσπονδου κράτους της Στυρίας, Αυστρία), υπέβαλε αίτηση για την κήρυξη της ακυρότητας του εν λόγω σήματος. Οι λόγοι κηρύξεως ακυρότητας τους οποίους επικαλείται το παρεμβαίνον είναι οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 59, παράγραφος 1, του κανονισμού 2017/1001, σε συνδυασμό με το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία ηʹ έως ιʹ, του ως άνω κανονισμού.

6        Στο πλαίσιο του λόγου ακυρότητας του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 2017/1001, σε συνδυασμό με το άρθρο 59, παράγραφος 1, του ως άνω κανονισμού, το παρεμβαίνον επικαλέστηκε την κατωτέρω παρατιθέμενη γερμανική εκδοχή του συμβόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις «προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις» (στο εξής: σύμβολο ΠΓΕ), το οποίο προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (ΕΕ 2012, L 343, σ. 1):

Image not found

7        Με απόφαση της 26ης Ιουλίου 2019, το τμήμα ακυρώσεων ακύρωσε το επίμαχο σήμα.

8        Στις 26 Σεπτεμβρίου 2019 η προσφεύγουσα άσκησε κατά της αποφάσεως του τμήματος ακυρώσεων προσφυγή ενώπιον του EUIPO δυνάμει των άρθρων 66 έως 71 του κανονισμού 2017/1001.

9        Με απόφαση της 23ης Σεπτεμβρίου 2020 (στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), το τέταρτο τμήμα προσφυγών του EUIPO απέρριψε την προσφυγή, κρίνοντας ότι το επίμαχο σήμα είχε καταχωριστεί κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 2017/1001 και ότι έπρεπε να ακυρωθεί κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 59, παράγραφος 1, του ως άνω κανονισμού.

 Αιτήματα των διαδίκων

10      H προσφεύγουσα ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση·

–        να καταδικάσει το EUIPO στα δικαστικά έξοδα.

11      Το EUIPO ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή·

–        να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

12      Το παρεμβαίνον ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή·

–        σε περίπτωση που δεχθεί το αίτημα της προσφεύγουσας, να αναπέμψει την υπόθεση ενώπιον του EUIPO·

–        να υποχρεώσει την προσφεύγουσα να του αποδώσει τα έξοδα της διαδικασίας ενώπιον του EUIPO και ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.

 Σκεπτικό

13      Λαμβανομένης υπόψη της ημερομηνίας κατά την οποία υποβλήθηκε η επίμαχη αίτηση καταχωρίσεως, ήτοι της 8ης Ιουλίου 2011, η οποία είναι κρίσιμη για τον προσδιορισμό του εφαρμοστέου ουσιαστικού δικαίου, τα πραγματικά περιστατικά της υπό κρίση υποθέσεως διέπονται από τις ουσιαστικές διατάξεις του κανονισμού 207/2009 (πρβλ. διάταξη της 5ης Οκτωβρίου 2004, Alcon κατά ΓΕΕΑ, C‑192/03 P, EU:C:2004:587, σκέψεις 39 και 40, και απόφαση της 23ης Απριλίου 2020, Gugler France κατά Gugler και EUIPO, C‑736/18 P, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2020:308, σκέψη 3 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

14      Κατά συνέπεια, όσον αφορά τους ουσιαστικούς κανόνες, οι παραπομπές στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, και στο άρθρο 59, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 2017/1001, στις οποίες προέβησαν το τμήμα προσφυγών με την προσβαλλόμενη απόφαση καθώς και οι διάδικοι, πρέπει να νοηθούν ως παραπομπές στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, και στο άρθρο 52, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 207/2009, δεδομένου ότι οι δύο αυτές διατάξεις έχουν το ίδιο περιεχόμενο με εκείνο των διατάξεων του κανονισμού 2017/1001 στις οποίες έχει γίνει παραπομπή.

15      Στα σημεία 20 έως 23 της προσβαλλομένης αποφάσεως, το τμήμα προσφυγών εκτίμησε ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 έχει εφαρμογή στα εμβλήματα που παραπέμπουν σε έναν μόνον από τους τομείς δράσης της Ένωσης, τούτο δε ακόμη και αν το έμβλημα που παραπέμπει σε μια τέτοια δράση αφορά μόνον ορισμένα κράτη μέλη. Στα σημεία 24 έως 26 της αποφάσεως αυτής, αφενός, έκρινε ότι, με την έκδοση του κανονισμού 1151/2012, η Ένωση άσκησε την αποκλειστική αρμοδιότητά της για την προστασία των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων και ότι το σύμβολο ΠΓΕ ανταποκρίνεται επομένως σε ιδιαίτερο δημόσιο συμφέρον κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009. Αφετέρου, το τμήμα προσφυγών επισήμανε ότι το σημείο στο οποίο συνίστατο το επίμαχο σήμα περιελάμβανε το σύμβολο αυτό στο σύνολό του και ότι ούτε το δικαίωμα ούτε η υποχρέωση χρήσης του εν λόγω συμβόλου εμπεριείχαν το δικαίωμα προστασίας του ως στοιχείου ενός σήματος. Το τμήμα προσφυγών συνήγαγε εξ αυτού, στο σημείο 27 της εν λόγω αποφάσεως, ότι το επίμαχο σήμα είχε καταχωριστεί κατά παράβαση της διατάξεως αυτής και ότι, ως εκ τούτου, το εν λόγω σήμα έπρεπε να ακυρωθεί.

16      Προς στήριξη της προσφυγής της, η προσφεύγουσα προβάλλει έναν μοναδικό λόγο ακυρώσεως, ο οποίος αντλείται από παράβαση εκ μέρους του τμήματος προσφυγών του άρθρου 52, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 207/2009, σε συνδυασμό με το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του ως άνω κανονισμού.

17      Η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 απαγορεύει την καταχώριση σήματος μόνον όταν αυτό περιλαμβάνει σύμβολο διεθνούς διακυβερνητικού οργανισμού το οποίο ενδέχεται να παραπλανήσει το κοινό όσον αφορά τον δεσμό που υφίσταται μεταξύ, αφενός, του δικαιούχου ή του χρήστη του σήματος και, αφετέρου, της αρχής στην οποία παραπέμπει το εν λόγω σύμβολο. Η προϋπόθεση αυτή δεν πληρούται εν προκειμένω. Εν πάση περιπτώσει, η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι αιτιολογημένη υπό την έννοια αυτή.

18      Τo EUIPO θεωρεί ότι η επιχειρηματολογία της προσφεύγουσας πρέπει να απορριφθεί. Πρώτον, το σύμβολο ΠΓΕ είχε καθοριστεί από τη σχετική νομοθεσία της Ένωσης κατά την ημερομηνία κατά την οποία ζητήθηκε η καταχώριση του επίμαχου σήματος. Δεύτερον, η προσφεύγουσα δεν αμφισβητεί τον χαρακτηρισμό του συμβόλου ΠΓΕ ως εμβλήματος ιδιαίτερου δημοσίου συμφέροντος. Τρίτον, η παροχή προστασίας βάσει του δικαίου των σημάτων σε σύμβολο της Ένωσης όπως το σύμβολο ΠΓΕ δεν συνάδει προς το σύστημα προστασίας των ενδείξεων γεωγραφικής προελεύσεως που έχει δημιουργήσει η Ένωση και είναι ικανή να κλονίσει την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος αυτού.

19      Tο παρεμβαίνον θεωρεί ότι το σύμβολο «ΠΓΕ» ανταποκρίνεται σε ιδιαίτερο δημόσιο συμφέρον και δεν μπορεί να ενσωματωθεί σε σήμα της Ένωσης, δεδομένου ότι μια τέτοια ενσωμάτωση δεν έχει επιτραπεί από την αρμόδια αρχή, ήτοι την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Υποστηρίζει επίσης ότι το εν λόγω σύμβολο κυριαρχεί στο επίμαχο σήμα, ότι οι καταναλωτές δεν εκλαμβάνουν το σύμβολο αυτό ως σύμβολο παρόμοιο με σήμα ποιότητας που χορηγείται από την Ένωση και ότι το κοινό θα θεωρήσει ότι υπάρχει δεσμός μεταξύ του σήματος αυτού και της Ένωσης, λαμβανομένου υπόψη ότι το εν λόγω σήμα έχει χορηγηθεί από το EUIPO.

20      Υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 απαγορεύει την καταχώριση των σημάτων που περιλαμβάνουν διακριτικά σύμβολα, εμβλήματα ή θυρεούς εκτός εκείνων που προβλέπονται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ηʹ, του ίδιου κανονισμού [νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ηʹ, του κανονισμού 2017/1001], δηλαδή εκτός εκείνων που ανήκουν σε κράτη ή σε διεθνείς διακυβερνητικούς οργανισμούς και κοινοποιούνται δεόντως στα συμβαλλόμενα κράτη της Συμβάσεως περί προστασίας της βιομηχανικής ιδιοκτησίας, η οποία υπογράφηκε στο Παρίσι στις 20 Μαρτίου 1883, αναθεωρήθηκε για τελευταία φορά στη Στοκχόλμη στις 14 Ιουλίου 1967 και τροποποιήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1979 (Recueil des traités des Nations unies, τόμος 828, αριθ. 11851, σ. 305, στο εξής: Σύμβαση των Παρισίων).

21      Βάσει του γράμματος του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009, η απαγόρευση που προβλέπει η διάταξη αυτή ισχύει όταν, αφενός, το επίμαχο διακριτικό σύμβολο, έμβλημα ή θυρεός είναι ιδιαίτερου δημοσίου συμφέροντος και, αφετέρου, η αρμόδια αρχή δεν έχει επιτρέψει την εν λόγω καταχώριση.

22      Επιπλέον, από τη νομολογία προκύπτει ότι οι προϋποθέσεις αυτές συμπληρώνονται από μια τρίτη προϋπόθεση, εξυπακουομένου ότι όλες οι ως άνω προϋποθέσεις είναι σωρευτικές. Η τρίτη προϋπόθεση απορρέει από τον συνδυασμό του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 με το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ηʹ, του ίδιου κανονισμού.

23      Ειδικότερα, κατά τη δεύτερη από τις ανωτέρω διατάξεις, τα εμβλήματα των διεθνών διακυβερνητικών οργανισμών που κοινοποιούνται δεόντως στα συμβαλλόμενα κράτη της Συμβάσεως των Παρισίων προστατεύονται μόνον οσάκις το σήμα που περιλαμβάνει ένα τέτοιο έμβλημα, συνολικά θεωρούμενο, δημιουργεί στο κοινό την εντύπωση δεσμού μεταξύ, αφενός, του δικαιούχου ή του χρήστη του σήματος και, αφετέρου, του εν λόγω διεθνούς διακυβερνητικού οργανισμού, προϋπόθεση η οποία απορρέει ευθέως από το άρθρο 6 τρις, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, της Συμβάσεως των Παρισίων [πρβλ. απόφαση της 10ης Ιουλίου 2013, Kreyenberg κατά ΓΕΕΑ – Επιτροπή (MEMBER OF €e euro experts), T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψη 38].

24      Αν η προστασία την οποία παρέχει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 ίσχυε ακόμη και στην περίπτωση που δεν πληρούνταν η τελευταία αυτή προϋπόθεση, θα ήταν ανώτερη της προστασίας την οποία παρέχει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ηʹ, του ίδιου κανονισμού στα εμβλήματα των διεθνών οργανισμών που κοινοποιούνται δεόντως στα συμβαλλόμενα κράτη της Συμβάσεως των Παρισίων (απόφαση της 10ης Ιουλίου 2013, MEMBER OF €e euro experts, T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψη 38).

25      Από τίποτε όμως δεν προκύπτει ότι ο νομοθέτης της Ένωσης θέλησε να παράσχει στα διακριτικά σύμβολα, εμβλήματα ή θυρεούς που εμπίπτουν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 υψηλότερο επίπεδο προστασίας σε σχέση με εκείνη την οποία παρέχει στα διακριτικά σύμβολα, εμβλήματα ή θυρεούς που εμπίπτουν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ηʹ, του ίδιου κανονισμού, κατά συνέπεια δε η έκταση της προστασίας την οποία εξασφαλίζει η πρώτη διάταξη δεν μπορεί να υπερβαίνει την προστασία την οποία παρέχει η δεύτερη διάταξη (πρβλ. αποφάσεις της 16ης Ιουλίου 2009, American Clothing Associates κατά ΓΕΕΑ και ΓΕΕΑ κατά American Clothing Associates, C‑202/08 P και C‑208/08 P, EU:C:2009:477, σκέψη 80, και της 10ης Ιουλίου 2013, MEMBER OF €e euro experts, T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψη 39).

26      Συνεπώς, η προστασία η οποία παρέχεται στα διακριτικά σύμβολα, εμβλήματα ή θυρεούς που εμπίπτουν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 μπορεί να εφαρμοστεί μόνον εφόσον, συνολικά θεωρούμενο, το σήμα που περιλαμβάνει ένα τέτοιο διακριτικό σύμβολο, έμβλημα ή θυρεό ενδέχεται να παραπλανήσει το κοινό ως προς τον δεσμό που υφίσταται μεταξύ, αφενός, του δικαιούχου ή του χρήστη του σήματος και, αφετέρου, της αρχής στην οποία παραπέμπει το επίμαχο διακριτικό σύμβολο, έμβλημα ή θυρεός (απόφαση της 10ης Ιουλίου 2013, MEMBER OF €e euro experts, T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψεις 40 και 77).

27      Συναφώς, έχει διευκρινιστεί ότι, λαμβανομένης υπόψη της ευρείας διατύπωσης του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009, η διάταξη αυτή προστατεύει επίσης τα διακριτικά σύμβολα, εμβλήματα ή θυρεούς τα οποία, καίτοι δεν προσδιορίζουν το σύνολο των δραστηριοτήτων της Ένωσης, έχουν εντούτοις ειδικό δεσμό με κάποια από τις δραστηριότητες αυτές. Ειδικότερα, το γεγονός ότι ένα διακριτικό σύμβολο, έμβλημα ή θυρεός συνδέεται με κάποια από τις δραστηριότητες της Ένωσης αρκεί για να αποδειχθεί ότι υφίσταται δημόσιο συμφέρον για την προστασία του (πρβλ. απόφαση της 10ης Ιουλίου 2013, MEMBER OF €e euro experts, T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψη 44).

28      Συνεπώς, η προστασία την οποία παρέχει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 εφαρμόζεται, μεταξύ άλλων, όταν το οικείο σήμα παραπλανά το κοινό όσον αφορά την προέλευση των προϊόντων ή των υπηρεσιών τα οποία προσδιορίζει, παρακινώντας τo να πιστέψει ότι τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες προέρχονται από την αρχή στην οποία παραπέμπει το διακριτικό σύμβολο, έμβλημα ή θυρεός των οποίων περιέχει μια αναπαραγωγή ή απομίμηση. Μια τέτοια προστασία μπορεί να εφαρμοστεί επίσης όταν υπάρχει κίνδυνος το κοινό να πιστέψει, λόγω της παρουσίας στο σήμα αυτό μιας τέτοιας αναπαραγωγής ή απομίμησης διακριτικού συμβόλου, εμβλήματος ή θυρεού, ότι τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες τυγχάνουν της έγκρισης ή της εγγύησης της αρχής στην οποία παραπέμπει το σύμβολο, το έμβλημα ή ο θυρεός ή συνδέονται κατ’ άλλο τρόπο με την εν λόγω αρχή [απόφαση της 10ης Ιουλίου 2013, MEMBER OF €e euro experts, T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψεις 78 και 97· βλ. επίσης, κατ’ αναλογίαν, απόφαση της 15ης Ιανουαρίου 2013, Welte-Wenu κατά ΓΕΕΑ – Επιτροπή (EUROPEAN DRIVESHAFT SERVICES), T‑413/11, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2013:12, σκέψη 61].

29      Υπό το πρίσμα των σκέψεων αυτών πρέπει να εξεταστεί η επιχειρηματολογία που προβάλλεται κατά της προσβαλλομένης αποφάσεως.

30      Εν προκειμένω, το τμήμα προσφυγών απέρριψε την προσφυγή κατά της αποφάσεως περί ακυρώσεως του επίμαχου σήματος στηριζόμενο στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 και διαπιστώνοντας ότι πληρούντο οι δύο προϋποθέσεις που υπενθυμίζονται στη σκέψη 21 ανωτέρω.

31      Αφενός, το τμήμα προσφυγών έκρινε, στο σημείο 24 της προσβαλλομένης αποφάσεως, ότι το σύμβολο ΠΓΕ ανταποκρινόταν σε ιδιαίτερο δημόσιο συμφέρον καθόσον έπρεπε να τίθεται στα προϊόντα που πληρούσαν τις προϋποθέσεις μιας προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης, πράγμα το οποίο δεν αμφισβητεί η προσφεύγουσα. Αφετέρου, στο σημείο 25 της αποφάσεως αυτής, επισήμανε ότι το επίμαχο σήμα περιελάμβανε το σύμβολο ΠΓΕ στο σύνολό του και ότι η προσφεύγουσα δεν απέδειξε ότι η Επιτροπή είχε επιτρέψει μια τέτοια χρήση του εν λόγω συμβόλου βάσει του δικαίου των σημάτων, ενώ τέτοια άδεια δεν συναγόταν ούτε από τον κανονισμό 1151/2012, πράγμα το οποίο επίσης δεν αμφισβητεί η προσφεύγουσα.

32      Παρά ταύτα διαπιστώνεται ότι το τμήμα προσφυγών δεν εξέτασε την τρίτη προϋπόθεση δυνάμει της οποίας μπορεί να αντιταχθεί, κατά τη νομολογία που παρατίθεται στις σκέψεις 26 έως 28 ανωτέρω, ο λόγος απαραδέκτου του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009.

33      Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η προσφεύγουσα, κανένα χωρίο της προσβαλλομένης αποφάσεως δεν αφορά το ζήτημα αν υπάρχει κίνδυνος το κοινό να πιστέψει, λόγω της παρουσίας στο επίμαχο σήμα της αναπαραγωγής του συμβόλου ΠΓΕ, ότι τα προσδιοριζόμενα από το σήμα αυτό προϊόντα τυγχάνουν της έγκρισης ή της εγγύησης της αρχής στην οποία παραπέμπει το έμβλημα αυτό, ήτοι της Ένωσης, ή ότι συνδέονται κατ’ άλλον τρόπο με αυτήν. Ειδικότερα, το τμήμα προσφυγών δεν εξέτασε στην προσβαλλόμενη απόφαση το ζήτημα αν υπήρχε κίνδυνος το κοινό να πιστέψει, λόγω του τρόπου με τον οποίο το σύμβολο ΠΓΕ ενσωματώθηκε στο επίμαχο σήμα, ότι για τα προσδιοριζόμενα από το σήμα αυτό προϊόντα ίσχυε η εγγύηση της Ένωσης ότι είχαν ορισμένη προέλευση και εμφάνιζαν στοιχεία που πληρούσαν τις προϋποθέσεις του κανονισμού 1151/2012 ώστε να απολαύουν της προστασίας που παρέχεται στο πλαίσιο των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων.

34      Συναφώς, παρά τα όσα υποστήριξε το EUIPO κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι, με την προσβαλλόμενη απόφαση, το τμήμα προσφυγών εξέτασε εμμέσως αν το επίμαχο σήμα δημιουργούσε στο κοινό την εντύπωση δεσμού μεταξύ του δικαιούχου του και της Ένωσης. Ειδικότερα, καθόσον το τμήμα προσφυγών περιορίστηκε να διαπιστώσει, στα σημεία 19 και 25 της αποφάσεως αυτής, ότι το σήμα αυτό περιελάμβανε το σύμβολο ΠΓΕ στο σύνολό του και να βεβαιώσει, στο σημείο 26 της εν λόγω αποφάσεως, ότι, ακόμη και αν το επίμαχο σήμα δεν ήταν πανομοιότυπο με το σύμβολο ΠΓΕ, το γεγονός αυτό δεν μετέβαλλε την εκτίμησή του, ουδόλως εξέτασε τον τρόπο με τον οποίο το κοινό αντιλαμβανόταν το σύμβολο αυτό ως συστατικό στοιχείο του εν λόγω σήματος, συνολικά θεωρούμενου, ούτε αν λόγω της αντίληψης αυτής υπήρχε κίνδυνος να πιστέψει το κοινό ότι για τα προσδιοριζόμενα από ένα τέτοιο σήμα προϊόντα ίσχυε η εγγύηση της Ένωσης.

35      Επομένως, το τμήμα προσφυγών υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο παραλείποντας να αποφανθεί επί μίας από τις τρεις σωρευτικές προϋποθέσεις από τις οποίες εξαρτάται η εφαρμογή της προστασίας που προβλέπει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009.

36      Κανένα από τα επιχειρήματα που προέβαλαν το EUIPO και το παρεμβαίνον δεν μπορεί να κλονίσει το συμπέρασμα αυτό.

37      Πρώτον, από το επιχείρημα του EUIPO ότι το σύμβολο ΠΓΕ είχε καθοριστεί από τη σχετική νομοθεσία της Ένωσης κατά την ημερομηνία κατά την οποία ζητήθηκε η καταχώριση του επίμαχου σήματος προκύπτει μόνον ότι το σύμβολο αυτό προέρχεται από την Ένωση.

38      Συναφώς, δεν αμφισβητείται μεταξύ των διαδίκων ότι το σύμβολο ΠΓΕ ανταποκρίνεται σε ιδιαίτερο δημόσιο συμφέρον κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009. Ενώ όμως πρόκειται για μία από τις προϋποθέσεις εφαρμογής της προστασίας την οποία παρέχει η διάταξη αυτή, είναι διακριτή και προηγείται λογικά της προϋπόθεσης περί ύπαρξης κινδύνου να πιστέψει το κοινό ότι τα προϊόντα που προσδιορίζονται από σήμα το οποίο περιλαμβάνει τέτοιο σύμβολο τυγχάνουν της έγκρισης ή της εγγύησης της Ένωσης ή συνδέονται κατ’ άλλο τρόπο με αυτήν.

39      Δεύτερον, πρέπει βεβαίως να γίνει δεκτό ότι, όπως υποστηρίζει το EUIPO, η παροχή, βάσει του δικαίου των σημάτων, προστασίας σε σύμβολο της Ένωσης όπως το σύμβολο ΠΓΕ είναι κατά κανόνα ικανή να θίξει το σύστημα των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων που έχει δημιουργήσει η Ένωση και να κλονίσει την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος αυτού. Ειδικότερα, η παροχή της εν λόγω προστασίας μπορεί να δημιουργήσει υπέρ του δικαιούχου σήματος το οποίο περιλαμβάνει το σύμβολο ΠΓΕ μονοπώλιο χρήσης του εν λόγω συμβόλου που να του παρέχει τη δυνατότητα να απαγορεύσει τη χρήση του σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο. Δυνάμει όμως του άρθρου 12 του κανονισμού 1151/2012, το σύμβολο αυτό πρέπει να μπορεί να χρησιμοποιείται από οποιονδήποτε παραγωγό για την επισήμανση των προϊόντων του εφόσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να καλύπτονται από μια προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη.

40      Γεγονός όμως παραμένει ότι η εφαρμογή του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009 προϋποθέτει τη διενέργεια συγκεκριμένης και σφαιρικής εξετάσεως του κινδύνου που μνημονεύεται στη σκέψη 38 ανωτέρω σε σχέση με το επίμαχο σήμα, στον βαθμό που τα λοιπά στοιχεία του σήματος αυτού μπορούν να συνεπάγονται ότι το εν λόγω σήμα, συνολικά θεωρούμενο, δεν μπορεί να δημιουργήσει στο κοινό την εντύπωση δεσμού μεταξύ, αφενός, του δικαιούχου ή του χρήστη του σήματος και, αφετέρου, της αρχής που κατέχει ή χρησιμοποιεί το έμβλημα που περιλαμβάνεται στο σήμα ούτε μπορεί να εξαπατήσει συναφώς το κοινό (απόφαση της 10ης Ιουλίου 2013, MEMBER OF €e euro experts, T‑3/12, EU:T:2013:364, σκέψη 107).

41      Ως εκ τούτου, τα όργανα λήψεως αποφάσεων του EUIPO δεν πρέπει να εξετάζουν μόνον αν το οικείο έμβλημα επαναλαμβάνεται εν όλω ή εν μέρει στο σήμα στο οποίο ενσωματώνεται. Οφείλουν επίσης να εκτιμούν αν, ιδίως, λαμβανομένων υπόψη του μεγέθους του και της θέσεώς του στο πλαίσιο ενός τέτοιου σήματος, το έμβλημα γίνεται αντιληπτό ως τέτοιο από το κοινό, αν παρουσιάζει απλή ή σύνθετη διάταξη χρωμάτων ή σχημάτων, αν συμπληρώνεται από άλλα στοιχεία, λεκτικής ή εικονιστικής φύσεως, που μετριάζουν ή αλλοιώνουν τον τρόπο με τον οποίο το κοινό αντιλαμβάνεται το έμβλημα ή αν τα λοιπά στοιχεία του επίμαχου σήματος κυριαρχούν στη συνολική εντύπωση που δημιουργεί το σήμα.

42      Μόνον κατόπιν της εξετάσεως αυτής μπορεί να γίνει δεκτό, σε περίπτωση που το κοινό θεωρεί ότι υπάρχει δεσμός μεταξύ, αφενός, του δικαιούχου ή του χρήστη του εν λόγω σήματος και, αφετέρου, της αρχής που κατέχει ή χρησιμοποιεί το έμβλημα που περιλαμβάνεται στο σήμα αυτό ή που το κοινό εξαπατάται συναφώς, ότι υπάρχει κίνδυνος να θιγεί το σύστημα των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων που έχει δημιουργήσει η Ένωση.

43      Τρίτον, παρά τα όσα υποστηρίζει το παρεμβαίνον, η άρνηση, βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο θʹ, του κανονισμού 207/2009, να καταχωριστεί σήμα το οποίο περιλαμβάνει το σύμβολο ΠΓΕ δεν μπορεί να οφείλεται απλώς στο ότι η αρμόδια αρχή δεν επέτρεψε μια τέτοια χρήση. Ειδικότερα, η απουσία της ως άνω άδειας δεν είναι παρά μία μόνον από τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να ισχύσει η προστασία την οποία προβλέπει η διάταξη αυτή.

44      Τέταρτον, όσον αφορά τα επιχειρήματα του παρεμβαίνοντος ότι το σύμβολο ΠΓΕ κυριαρχεί στο επίμαχο σήμα, ότι οι καταναλωτές δεν εκλαμβάνουν το σύμβολο αυτό ως σύμβολο παρόμοιο με σήμα ποιότητας που χορηγείται από την Ένωση και ότι το κοινό θα θεωρήσει ότι υπάρχει δεσμός μεταξύ του σήματος αυτού και της Ένωσης, λαμβανομένου υπόψη ότι το εν λόγω σήμα έχει χορηγηθεί από το EUIPO, διαπιστώνεται ότι αφορούν την εκτίμηση του τρόπου με τον οποίο το κοινό αντιλαμβάνεται το σήμα. Πλην όμως στην προσβαλλόμενη απόφαση δεν διενεργήθηκε τέτοια εξέταση. Επομένως, τα επιχειρήματα αυτά δεν είναι ικανά να κλονίσουν το συμπέρασμα ότι το τμήμα προσφυγών υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο παραλείποντας να προβεί στην εν λόγω εκτίμηση.

45      Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να προστεθεί, χάριν πληρότητας, ότι, παρά τα όσα υποστηρίζει η προσφεύγουσα, ακόμη και αν θεωρηθεί ότι αποδεικνύεται ότι, κατά την ημερομηνία καταθέσεως της αιτήσεως καταχωρίσεως, τα προϊόντα που προσδιορίζονταν από το επίμαχο σήμα πληρούσαν τις προϋποθέσεις του κανονισμού 1151/2012 ώστε να απολαύουν της προστασίας που παρέχεται στο πλαίσιο των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων, το γεγονός αυτό δεν ασκεί επιρροή στην ως άνω εξέταση. Αφενός, το εν λόγω γεγονός σημαίνει απλώς ότι, σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού 1151/2012, η επιχείρηση η οποία διαθέτει τα προϊόντα αυτά στην αγορά μπορεί να χρησιμοποιεί την επίμαχη γεωγραφική ένδειξη, χωρίς ωστόσο να αποκτά εξ αυτού του λόγου το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει την ένδειξη αυτή ως σήμα. Αφετέρου, τα επίμαχα προϊόντα ενδέχεται στο μέλλον να παύσουν να πληρούν τις εν λόγω προϋποθέσεις. Πλην όμως, ακόμη και στην περίπτωση αυτή, το εν λόγω σήμα θα εξακολουθούσε να περιλαμβάνει το σύμβολο ΠΓΕ και θα ήταν ενδεχομένως ακόμη πιο ικανό να παραπλανήσει το κοινό όσον αφορά την προέλευση ή τα στοιχεία των προσδιοριζόμενων από αυτό προϊόντων.

46      Από το σύνολο των ανωτέρω προκύπτει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί.

 Επί των δικαστικών εξόδων

47      Κατά το άρθρο 134, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα, εφόσον υπάρχει σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Εν προκειμένω, το EUIPO και το παρεμβαίνον ηττήθηκαν, η δε προσφεύγουσα ζήτησε μόνο να καταδικαστεί το EUIPO στα δικαστικά έξοδα της παρούσας διαδικασίας. Κατά συνέπεια το EUIPO πρέπει να υποχρεωθεί να φέρει, πέραν των δικών του δικαστικών εξόδων, το σύνολο των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε η προσφεύγουσα στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας. Κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 138, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας, το παρεμβαίνον θα φέρει τα δικαστικά έξοδα στα οποία υποβλήθηκε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (δέκατο τμήμα)

αποφασίζει:

1)      Ακυρώνει την απόφαση του τετάρτου τμήματος προσφυγών του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) της 23ης Σεπτεμβρίου 2020 (υπόθεση R 2186/2019-4).

2)      Το EUIPO φέρει τα δικαστικά έξοδά του καθώς και τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Gabriele Schmid.

3)      Το Landeskammer für Land- und Forstwirtschaft in Steiermark φέρει τα δικαστικά έξοδά του.

Kornezov

Kowalik-Bańczyk

Petrlík

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο την 1η Δεκεμβρίου 2021.

(υπογραφές)


*      Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική.