Beroep ingesteld op 15 mei 2023 – Acampora e.a. / Commissie

(Zaak T-261/23)

Procestaal: Italiaans

Partijen

Verzoekende partijen: Roberto Acampora (Napels, Italië) en 172 andere (vertegenwoordiger: E. Iorio, advocaat)

Verwerende partij: Europese Commissie

Conclusies

De verzoekende partij verzoekt het Gerecht:

het uitdrukkelijke besluit van de Europese Commissie van 27 januari 2023 (EMPL.C.1/BPM/kt (2023) 633265) tot afwijzing van het verzoek om toegang GestDem nr. 2023/0263 tot de aanvullende aanmaningsbrief van 15 juli 2022 van de Europese Commissie aan de Italiaanse Republiek en tot het daaropvolgende antwoord van deze laatste in het kader van de inbreukprocedure 2016/4081 betreffende de verenigbaarheid met het Unierecht van de nationale regeling inzake de dienstverlening door honoraire magistraten, en tot het antwoord van Italië daarop, nietig te verklaren;

het stilzwijgend besluit van de Europese Commissie van 15 maart 2023 houdende afwijzing van het confirmatief verzoek om een uitdrukkelijk besluit, waarbij de Commissie heeft verklaard dat zij om administratieve redenen niet in staat was op het confirmatief verzoek te antwoorden en dat zij niet kon meedelen of en wanneer er een uitdrukkelijk antwoord zou komen, nietig te verklaren;

de Europese Commissie, in geval van verzet, te verwijzen in de kosten.

Middelen en voornaamste argumenten

Ter ondersteuning van haar beroep voert de verzoekende partij drie middelen aan.

Eerste middel, ontleend aan de ontvankelijkheid van het beroep. Verzoekers handelen uit hoofde van een algemeen recht van de burgers van de Unie op transparantie van de werkzaamheden van de instellingen teneinde de nodige informatie te verkrijgen, zoals die aan alle burgers van de Unie wordt gewaarborgd door verordening (EG) nr. 1049/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 30 mei 2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie¹ .

Kennisneming van de aanvullende aanmaningsbrief en van het antwoord van Italië zou verzoekers ook het concrete voordeel bieden dat zij hun recht op informatie kunnen uitoefenen doordat zij na bijna zeven jaar zouden vernemen waarom de Commissie nog steeds geen met redenen omkleed advies heeft uitgebracht. De Commissie heeft eerst een uitdrukkelijk besluit tot weigering van toegang genomen op 27 januari 2023 en vervolgens een stilzwijgend besluit tot weigering op 15 maart 2023, waarin zij verklaarde dat zij om administratieve redenen niet in staat was om te antwoorden op het confirmatief verzoek van 27 januari 2023 en dat zij niet wist of en wanneer zij zou antwoorden. Tegen stilzwijgende besluiten tot afwijzing in de zin van artikel 8, lid 3, van verordening (EG) nr. 1049/2001 kan beroep worden ingesteld bij het Gerecht.

Tweede middel, ontleend aan schending van de beginselen inzake toegang tot de handelingen van de instellingen van de Europese Unie die zijn neergelegd in artikel 1, lid 2, VEU, artikel 42 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, welke toegang is geregeld in de artikelen 1 en 4, lid 2, derde streepje, van verordening (EG) nr. 1049/2001 – bestaan van een algemeen belang bij toegang tot de aanvullende aanmaningsbrief van 15 juli 2022.

Derde middel, ontleend aan schending van de verplichting om handelingen van de Europese instellingen te motiveren. De beginselen inzake de motiveringsplicht zijn geschonden, aangezien de Commissie slechts volstrekt algemene en stereotiepe aanwijzingen heeft geformuleerd over de redenen waarom openbaarmaking van de aanvullende aanmaningsbrief van 15 juli 2022 en van het antwoord van Italië het voornoemde „klimaat van vertrouwen” zou ondermijnen, waarbij zij heeft geantwoord met een stereotiep formulier waarin weinig en magere aanwijzingen zijn opgenomen om verzoekers en het Gerecht in staat te stellen de rechtmatigheid van de gronden voor de weigering, die ontoereikend gemotiveerd is, daadwerkelijk te toetsen, met name wat betreft de redenen die zouden hebben verhinderd dat het document, dat reeds gedeeltelijk met het inbreukpakket van 15 juli 2022 was verspreid, zij het op zodanige wijze dat de inhoud en de redenen van de aanvullende bezwaren tegen Italië niet konden worden begrepen, ten minste gedeeltelijk openbaar werd gemaakt.

Het uitdrukkelijke besluit van 27 januari 2023 houdende de bestreden weigering van toegang vermeldt niet duidelijk de gronden waarop het is gebaseerd, de rechtsgrondslag ervan, de feitelijke veronderstellingen en de wijze waarop de verschillende relevante belangen in aanmerking zijn genomen, omdat de weigering de uitoefening van de in de artikelen 17 en 47 van het Handvest van de grondrechten van de EU neergelegde rechten aantast, zodat, aangezien de vastgestelde handeling een beperking inhoudt van een door het Verdrag erkend recht van verzoekers, bestaande in een inbreuk op die rechten, de motivering strenger, nauwkeuriger en preciezer moet zijn om de gemaakte keuzes duidelijk begrijpelijk te maken. Het stilzwijgende besluit van 15 maart 2023 is volledig zonder motivering en stelt de beslissing van de Commissie sine die uit.

De weigering van toegang tot de genoemde documenten is des te meer ongerechtvaardigd wanneer in aanmerking wordt genomen dat de aanvullende aanmaningsbrief van 15 juli 2022 informeel is gepubliceerd op een Facebook-pagina waarop duizenden honoraire magistraten zijn geabonneerd.

____________

¹     PB 2001, L 145, blz. 43