Language of document : ECLI:EU:T:2017:5

Υπόθεση T-88/09 DEP

Idromacchine Srl κ.λπ.

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Διαδικασία – Καθορισμός των δικαστικών εξόδων»

Περίληψη – Διάταξη του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα)
της 13ης Ιανουαρίου 2017

1.      Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Καθορισμός των εξόδων – Έξοδα δυνάμενα να αναζητηθούν – Έννοια – Αναγκαία έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι διάδικοι

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρα 91 και 140, στοιχείο βʹ)

2.      Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Καθορισμός των εξόδων – Έξοδα δυνάμενα να αναζητηθούν – Συμμετοχή περισσοτέρων δικηγόρων

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 140, στοιχείο βʹ)

3.      Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Καθορισμός των εξόδων – Έξοδα δυνάμενα να αναζητηθούν – Αναγκαία έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι διάδικοι – Αμοιβή οικονομολόγου – Επιτρέπεται η αναζήτηση στο πλαίσιο διαφορών που αφορούν κατ’ ουσίαν εκτιμήσεις οικονομικής φύσεως

(Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 25· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρα 91 και 140, στοιχείο βʹ)

4.      Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Καθορισμός των εξόδων – Έξοδα δυνάμενα να αναζητηθούν – Αναγκαία έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι διάδικοι – Έννοια – Έξοδα επικοινωνίας μεταξύ δύο δικηγόρων του ίδιου διαδίκου – Δεν εμπίπτουν

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 140, στοιχείο βʹ)

5.      Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Καθορισμός των εξόδων – Στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 140, στοιχείο βʹ)

6.      Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας – Περιεχόμενο

(Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 47, εδ. 1)

7.      Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας – Ποσό των δικαστικών εξόδων το οποίο φέρει ο ενάγων και το οποίο υπερβαίνει το ποσό της επιδικασθείσας στην κύρια δίκη αποζημιώσεως – Δεν συντρέχει προσβολή

(Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 47, εδ. 1)

8.      Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Καθορισμός των εξόδων – Τόκοι υπερημερίας

(Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρα 140, στοιχείο βʹ, και 170 §§ 1 και 3)

1.      Βλ. το κείμενο της διατάξεως.

(βλ. σκέψεις 10-12)

2.      Βλ. το κείμενο της διατάξεως.

(βλ. σκέψη 17)

3.      Όσον αφορά τα σχετικά με την έκθεση πραγματογνωμοσύνης έξοδα στις υποθέσεις οι οποίες συνεπάγονται εκτιμήσεις ουσιωδώς οικονομικής φύσεως, η παρέμβαση οικονομικών συμβούλων ή εμπειρογνωμόνων, η οποία συμπληρώνει την εργασία των νομικών συμβούλων, μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αποδειχθεί απαραίτητη, οπότε οι σχετικές δαπάνες δύνανται να αναζητηθούν κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 140, στοιχείο βʹ, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου.

Για να συμβεί αυτό, μια τέτοια παρέμβαση θα πρέπει να είναι αντικειμενικά αναγκαία για τους σκοπούς της διαδικασίας. Αυτό μπορεί, ιδίως, να συμβεί, όταν η πραγματογνωμοσύνη μπορεί να επηρεάσει αποφασιστικά την έκβαση της διαφοράς, με αποτέλεσμα, σε περίπτωση που προσκομιστεί από διάδικο, το Γενικό Δικαστήριο να μη χρειάζεται να διατάξει πραγματογνωμοσύνη στο πλαίσιο της εξουσίας του να διατάσσει αποδείξεις δυνάμει του άρθρου 25 του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του άρθρου 91 του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου.

(βλ. σκέψεις 18, 19)

4.      Τα έξοδα επικοινωνίας μεταξύ δύο δικηγόρων του ίδιου διαδίκου δεν είναι δυνατό να δικαιολογηθούν ως αναγκαία έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι διάδικοι λόγω της δίκης.

(βλ. σκέψη 25)

5.      Βλ. το κείμενο της διατάξεως.

(βλ. σκέψεις 29, 32, 37, 43)

6.      Βλ. το κείμενο της διατάξεως.

(βλ. σκέψη 48)

7.      Το δικαίωμα προσβάσεως στη δικαιοσύνη δεν καθίσταται άνευ περιεχομένου από το γεγονός και μόνον ότι το τμήμα των δικαστικών εξόδων που φέρει ο ενάγων υπερβαίνει το ποσό της αποζημιώσεως την οποία του επιδίκασε το Γενικό Δικαστήριο στην ίδια υπόθεση, έστω κι αν η επιβάρυνσή του με δικαστικά έξοδα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να του στερήσει την εν λόγω αποζημίωση.

Συγκεκριμένα, εξαιρουμένης της περιπτώσεως του ευεργετήματος της πενίας, στα έξοδα εκπροσωπήσεως από δικηγόρο υποβάλλεται οποιοσδήποτε ασκεί ένδικο βοήθημα ενώπιον δικαστηρίου όπου η εκπροσώπηση αυτή είναι υποχρεωτική. Το γεγονός ότι, σε περίπτωσης μερικής μόνον επιτυχίας του ασκηθέντος ενδίκου βοηθήματος, ο ασκήσας το βοήθημα μπορεί να φέρει μέρος των προμνησθέντων εξόδων αποτελεί εγγενές στοιχείο της αρχής η οποία αποτυπώνεται στις διατάξεις του Κανονισμού Διαδικασίας περί δικαστικών εξόδων και σύμφωνα με την οποία, σε τέτοιες περιπτώσεις, οι διάδικοι μπορεί να υποχρεωθούν να φέρουν, εν όλω ή εν μέρει, τα δικαστικά τους έξοδα. Η εφαρμογή των προμνησθεισών διατάξεων δεν μπορεί να συνιστά προσβολή του δικαιώματος προσβάσεως στη δικαιοσύνη, ακόμη και όταν, λόγω της σημαντικής διαφοράς μεταξύ του ποσού που ζήτησε ο ενάγων και του ποσού που του επιδίκασε τελικώς το Γενικό Δικαστήριο, το ποσό των δικαστικών εξόδων το οποίο θα φέρει ο ενάγων υπερβαίνει το ποσό που του έχει επιδικαστεί από το Γενικό Δικαστήριο στο πλαίσιο της κύριας υποθέσεως. Συγκεκριμένα, εναπόκειται στον ασκούντα ένδικο βοήθημα να εκτιμήσει, πριν την άσκηση του βοηθήματος αυτού, τους συνδεόμενους με αυτό κινδύνους, περιλαμβανομένου του κινδύνου να υποχρεωθεί να φέρει, εν όλω ή εν μέρει, τα δικαστικά του έξοδα στην περίπτωση ολικής ή μερικής απορρίψεως του βοηθήματος.

(βλ. σκέψεις 49, 50)

8.      Βλ. το κείμενο της διατάξεως.

(βλ. σκέψεις 54, 55)