Wyrok Sądu (pierwsza izba) z dnia 16 grudnia 2015 r. – British Airways / Komisja

(sprawa T‑48/11)

Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Europejski rynek lotniczego przewozu towarów – Porozumienia i uzgodnione praktyki w zakresie wielu składników cen za usługi lotniczego przewozu towarów (ustanowienie dopłat paliwowych i dopłat z tytułu bezpieczeństwa, odmowa zapłaty prowizji od dopłat) – Artykuł 101 TFUE, art. 53 porozumienia EOG i art. 8 umowy między Wspólnotą a Szwajcarią w sprawie transportu lotniczego – Obowiązek uzasadnienia

1.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Zarzuty – Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych – Brak lub niewystarczający charakter uzasadnienia – Badanie z urzędu przez sąd (art. 263 TFUE, 296 TFUE) (por. pkt 29)

2.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie i nakładająca grzywnę – Wymogi wynikające z zasady skutecznej ochrony sądowej – Jasność i precyzyjność sentencji decyzji (art. 101 ust. 1 TFUE, art. 296 TFUE; porozumienie EOG, art. 53; umowa WE–Szwajcaria w sprawie transportu lotniczego, art. 8; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2, art. 23 ust. 5) (por. pkt 32–36)

3.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Wskazanie karanych naruszeń – Wskazanie osób, do których odnosi się decyzja – Pierwszeństwo sentencji w stosunku do uzasadnienia (art. 101 ust. 1 TFUE, art. 296 TFUE; porozumienie EOG, art. 53; umowa WE–Szwajcaria w sprawie transportu lotniczego, art. 8; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 37)

4.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Bezpośrednia skuteczność – Prawo jednostek do żądania naprawienia wyrządzonej szkody – Sposoby wykonania – Naruszenia będące przedmiotem decyzji Komisji – Wiążący charakter decyzji dla sądów krajowych – Zakres – Znaczenie jasności i precyzyjności sentencji decyzji (art. 101 ust. 1 TFUE, art. 296 TFUE; porozumienie EOG, art. 53; umowa WE–Szwajcaria w sprawie transportu lotniczego, art. 8; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2, art. 16 ust. 1) (por. pkt 38–44)

5.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia i uzgodnione praktyki stanowiące jednolite naruszenie – Przedsiębiorstwa, którym można zarzucić naruszenie polegające na uczestnictwie w kartelu całościowym – Kryteria – Jednolity cel i całościowy plan (art. 101 ust. 1 TFUE; porozumienie EOG, art. 53; umowa WE–Szwajcaria w sprawie transportu lotniczego, art. 8; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 58, 63)

6.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie i nakładająca grzywnę – Wewnętrzne sprzeczności decyzji – Konsekwencje – Stwierdzenie nieważności – Przesłanki – Naruszenie prawa do obrony ukaranego przedsiębiorstwa – Brak możliwości dokonania kontroli przez sąd Unii (art. 101 ust. 1 TFUE, art. 296 TFUE; porozumienie EOG, art. 53; umowa WE–Szwajcaria w sprawie transportu lotniczego, art. 8; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 61, 77–79, 85, 86)

7.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji – Konwalidacja braku uzasadnienia w trakcie postępowania spornego – Niedopuszczalność (art. 101 ust. 1 TFUE, art. 296 TFUE; porozumienie EOG, art. 53; umowa WE–Szwajcaria w sprawie transportu lotniczego, art. 8; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 83, 84)

8.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Właściwość sądu Unii – Zakres – Zakaz orzekania ultra petita (art. 263 TFUE) (por. pkt 88)

9.                     Postępowanie sądowe – Pismo wszczynające postępowanie – Ustalenie przedmiotu wniosku – Zmiana pierwotnych żądań w toku postępowania – Przesłanki [art. 263 TFUE; regulamin postępowania przed Sądem (1991), art. 44 § 2, art. 48 § 2] (por. pkt 90, 91)

Przedmiot

Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Komisji C(2010) 7694 wersja ostateczna z dnia 9 listopada 2010 r. dotyczącej postępowania na podstawie art. 101 TFUE, art. 53 porozumienia EOG i art. 8 umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie transportu lotniczego (sprawa COMP/39258 – Lotniczy przewóz towarów) w zakresie dotyczącym skarżącej

Sentencja

1) Stwierdza się nieważność decyzji Komisji C(2010) 7694 wersja ostateczna z dnia 9 listopada 2010 r. dotyczącej postępowania na podstawie art. 101 TFUE, art. 53 porozumienia EOG oraz art. 8 umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie transportu lotniczego (sprawa COMP/39258 – Lotniczy przewóz towarów) w zakresie, w jakim Komisja Europejska uznała w niej z jednej strony, że British Airways plc, po pierwsze, uczestniczyła w odmowie zapłaty prowizji, po drugie, popełniła naruszenie art. 101 TFUE, art. 53 porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) i art. 8 umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie transportu lotniczego w okresie od 22 stycznia 2001 r. do 1 października 2001 r., i po trzecie, uczestniczyła w naruszeniach tych przepisów w odniesieniu do usług transportu towarowego świadczonych z Hongkongu (Chiny), Japonii, Indii, Tajlandii, Singapuru, Korei Południowej i Brazylii, a z drugiej strony nałożyła na nią grzywnę.

2) Komisja Europejska pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez British Airways.