Language of document :

Αναίρεση που άσκησε στις 27 Ιουλίου 2022 ο Silvio Berlusconi κατά της αποφάσεως που εξέδωσε το Γενικό Δικαστήριο (δεύτερο πενταμελές τμήμα) στις 11 Μαΐου 2022 στην υπόθεση T-913/16, Finanziaria d’investimento Fininvest SpA (Fininvest), Silvio Berlusconi κατά Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ)

(Υπόθεση C-513/22 P)

Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική

Διάδικοι

Αναιρεσείων: Silvio Berlusconi (εκπρόσωποι: A. Di Porto, N. Ghedini, B. Nascimbene, avvocati)

Λοιποί διάδικοι στην αναιρετική διαδικασία: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Finanziaria d'investimento Fininvest SpA (Fininvest)

Αιτήματα

Ο αναιρεσείων ζητεί από το Δικαστήριο:

1.     να αναιρέσει την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 11ης Μαΐου 2022⸱

2.     συνακολούθως, να ακυρώσει την απόφαση της ΕΚΤ της 25ης Οκτωβρίου 2016⸱

3.     επικουρικώς, σε περίπτωση που το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν δύναται να αποφανθεί στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, να αναιρέσει την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 11ης Μαΐου 2022 και να αναπέμψει την υπόθεση σε άλλο τμήμα του Γενικού Δικαστηρίου⸱

4.     να καταδικάσει την ΕΚΤ στην καταβολή των δικαστικών εξόδων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της πρωτοβάθμιας δίκης⸱

5.     στο πλαίσιο της διεξαγωγής αποδείξεων,

α) να διατάξει να περιληφθούν στη δικογραφία τα έγγραφα τα οποία κρίθηκαν απαράδεκτα από το Γενικό Δικαστήριο, και

β) εφόσον παρίσταται αναγκαίο, να διατάξει μέτρα οργανώσεως της διαδικασίας και διεξαγωγής αποδείξεων για την απόκτηση των πρακτικών της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 και της ηχητικής εγγραφής της συζητήσεως αυτής.

Λόγοι αναιρέσεως και κύρια επιχειρήματα

Πρώτος λόγος. Πλάνη περί το δίκαιο κατά την εκτίμηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου που διενήργησαν οι νυν αναιρεσείουσες όσον αφορά την Banca Mediolanum – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως και παραμόρφωση των πραγματικών περιστατικών όσον αφορά την απόκτηση της ειδικής συμμετοχής – Παράνομη αντικατάσταση της αιτιολογίας της προσβαλλομένης πράξεως – Παραβίαση της αρχής της κατ’ αντιμωλίαν συζητήσεως – Πλάνη περί το δίκαιο όσον αφορά τον νομικό χαρακτηρισμό της ειδικής συμμετοχής ως «απόκτησης» υπό το πρίσμα του δικαίου της Ένωσης και του εθνικού δικαίου – Μη εφαρμογή του εθνικού δικαίου  – Παραβίαση της αρχής της καλόπιστης συνεργασίας – Αντιφατική αιτιολογία – Κατάχρηση εξουσίας.

Ο λόγος αυτός αναιρέσεως υποδιαιρείται σε έξι σκέλη, τα οποία αφορούν τα ακόλουθα ζητήματα:

Α) τη διαπίστωση του από κοινού ελέγχου τον οποίο διενήργησαν όσον αφορά την Banca Mediolanum, «πριν από την επίμαχη συγχώνευση», οι νυν αναιρεσείουσες μέσω συμφωνίας μετόχων που είχαν συνάψει με την Fin. Prog. Italia: εσφαλμένη εκτίμηση των συνεπειών⸱

Β) την ιδιότητα του Silvio Berlusconi ως κατόχου ειδικής συμμετοχής στην Banca Mediolanum: εσφαλμένη αποτύπωση της ακολουθίας “απόφαση της Banca d’Italia της 7ης Οκτωβρίου 2014” - “συγχώνευση” - “απόφαση του Consiglio di Stato (Συμβουλίου της Επικρατείας) της 3ης Μαρτίου 2016”⸱ παραμόρφωση των πραγματικών περιστατικών και πρόδηλη πλάνη περί το δίκαιο⸱

Γ) την αντικατάσταση από το Γενικό Δικαστήριο της αιτιολογίας του συντάκτη της προσβαλλόμενης πράξεως με τη δική του αιτιολογία: παράβαση των άρθρων 263 και 264 ΣΛΕΕ⸱

Δ) τη νέα ευρωπαϊκή έννοια της απόκτησης ειδικής συμμετοχής: μη εφαρμογή του εθνικού δικαίου⸱

Ε) τη δημιουργία από το Γενικό Δικαστήριο μιας κατάστασης η οποία δεν προβλέπεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία⸱

ΣΤ) τη διάκριση μεταξύ έμμεσης και άμεσης ειδικής συμμετοχής: παράβαση του άρθρου 22 της οδηγίας οδηγία 2013/36/ΕΕ 1 και του άρθρου 22 του TUB (Testo unico delle leggi in materia bancaria e creditizia, Κωδικοποιημένου κειμένου των νόμων σχετικά με τις τραπεζικές και πιστωτικές δραστηριότητες).

Δεύτερος λόγος. Πλάνη περί το δίκαιο όσον αφορά την εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου ότι η οδηγία 2013/36/ΕΕ είναι νόμιμη – Παραβίαση της γενικής αρχής της μη αναδρομικότητας των πράξεων και της γενικής αρχής της ασφάλειας δικαίου – Προδήλως αντιφατική αιτιολογία

Τρίτος λόγος. Νομικά σφάλματα – Παραβίαση της αρχής του δεδικασμένου και της γενικής αρχής της ασφάλειας δικαίου – Προσβολή του δικαιώματος αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (παραπομπή στον ένατο λόγο αναιρέσεως) – Έλλειψη αιτιολογίας

Τέταρτος λόγος. Νομικά σφάλματα όσον αφορά την εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας περί μεταφοράς στο εσωτερικό δίκαιο της οδηγίας 2013/36/ΕΕ – Παραβίαση της αρχής της ασφάλειας δικαίου – Παράλειψη συνεκτιμήσεως ενός αποφασιστικού γεγονότος που συνέβη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας (αποκατάσταση), το οποίο έχει αυτομάτως ως συνέπεια ότι πληρούνται εκ νέου οι προϋποθέσεις σχετικά με την καλή φήμη κατά την έννοια της εθνικής νομοθεσίας περί μεταφοράς στο εσωτερικό δίκαιο.

Ο λόγος αυτός αναιρέσεως υποδιαιρείται σε τέσσερα σκέλη, τα οποία αφορούν τα ακόλουθα ζητήματα:

Α) τη μη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο του άρθρου 23, παράγραφος 1, της οδηγίας 2013/36/ΕΕ και, συνακόλουθα, την έλλειψη νομιμότητας της υπουργικής αποφάσεως αριθ. 144/1998⸱

Β) τη μη δημοσίευση του καταλόγου (των εγγράφων που πρέπει να υποβληθούν για τη χορήγηση άδειας) ο οποίος προβλέπεται στο άρθρο 23, παράγραφος 4, της οδηγίας 2013/36/ΕΕ⸱

Γ) τη μη δυνατότητα επικλήσεως των κατευθυντήριων γραμμών του 2008⸱

Δ) την απόφαση περί αποκατάστασης, της οποίας την έκδοση επέτυχε ο Silvio Berlusconi: παράλειψη συνεκτιμήσεως ενός αποφασιστικού γεγονότος που συνέβη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, το οποίο έχει αυτομάτως ως συνέπεια ότι πληρούνται εκ νέου οι προϋποθέσεις σχετικά με την καλή φήμη κατά την έννοια της της εθνικής νομοθεσίας περί μεταφοράς στο εσωτερικό δίκαιο.

Πέμπτος λόγος. Πλάνη περί το δίκαιο κατά την ερμηνεία του άρθρου 23 της οδηγίας 2013/36/ΕΕ όσον αφορά τη σημασία της προϋποθέσεως σχετικά με την ενδεχόμενη επιρροή του υποψήφιου αγοραστή, οσάκις δεν πληρούνται πλέον οι απαιτήσεις καλής φήμης που προβλέπει η εθνική νομοθεσία.

Έκτος λόγος. Νομικά σφάλματα ως προς τη σημασία της αρχής της αναλογικότητας κατά την εφαρμογή της οδηγίας 2013/36/ΕΕ όσον αφορά τον προβαλλόμενο αυτοματισμό που προκύπτει από την εθνική νομοθεσία περί μεταφοράς στο εσωτερικό δίκαιο – Απαγόρευση αυτοματισμών – Έλλειψη αιτιολογίας ή ανεπαρκής αιτιολογία

Έβδομος λόγος. Νομικά σφάλματα κατά την ερμηνεία και την εφαρμογή του άρθρου 22, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΕ) 1024/2013 1 και του άρθρου 32, παράγραφος 1 και παράγραφος 5, του κανονισμού (ΕΕ) 468/2014 2  – Παραβίαση του σχετικού εφαρμοστέου εθνικού δικαίου – Παράβαση των άρθρων 41 και 47 του Χάρτη – Αντιφατική και προδήλως στερούμενη λογικής ακολουθίας αιτιολογία

Όγδοος λόγος. Παράνομος χαρακτήρας της σύντομης προθεσμίας (τρεις ημέρες) που προβλέπει το άρθρο 31, παράγραφος 3, του κανονισμού (ΕΕ) 468/2014 για την υποβολή παρατηρήσεων – Παράβαση του άρθρου 41 του Χάρτη και των αντίστοιχων γενικών αρχών του δικαίου που απορρέουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών – Αντιφατική και προδήλως στερούμενη λογικής ακολουθίας αιτιολογία – Μη τήρηση των κριτηρίων του εύλογου και σύμφωνου με την αρχή της αναλογικότητας χαρακτήρα της προθεσμίας και μη άσκηση από το Γενικό Δικαστήριο της σχετικής δικαιοδοσίας του ως προς το σημείο αυτό

Ένατος λόγος. Νομικά σφάλματα κατά την ερμηνεία του άρθρου 84 του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου σε σχέση με τους νέους λόγους ακυρώσεως που προβλήθηκαν μετά την έκδοση της αποφάσεως του Δικαστηρίου της 19ης Δεκεμβρίου 2018 – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά την ύπαρξη «νέου νομικού στοιχείου», έλλειψη αιτιολογίας και προδήλως στερούμενη λογικής ακολουθίας αιτιολογία – Παραβίαση της αρχής της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας και παράβαση του άρθρου 47 του Χάρτη – Έλλειψη αιτιολογίας όσον αφορά την παράλειψη αυτεπάγγελτης εξέτασης των νέων λόγων ακυρώσεως

Δέκατος λόγος. Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως όσον αφορά το παραδεκτό του λόγου ακυρώσεως σχετικά με το έγγραφο περί θετικής έκβασης της δοκιμαστικής περιόδου στις κοινωνικές υπηρεσίες – Πρόδηλη έλλειψη λογικής ακολουθίας της αιτιολογίας – Παραβίαση του εθνικού δικαίου – Παράβαση του άρθρου 84 του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου – Παραβίαση της αρχής της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας και παράβαση του άρθρου 47 του Χάρτη – Έλλειψη αιτιολογίας ως προς την παράλειψη αυτεπάγγελτης εξέτασης του λόγου ακυρώσεως

Ενδέκατος λόγος. Παράβαση του άρθρου 85, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου όσον αφορά το απαράδεκτο των νέων αποδεικτικών στοιχείων – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως ως προς τη σημασία, για την έκδοση της αποφάσεως, της αποφάσεως του Δικαστηρίου της 19ης Δεκεμβρίου 2018 και της αποφάσεως αριθ. 10355/2021 του Corte di cassazione (Ακυρωτικού Δικαστηρίου, Ιταλία) υπό διευρυμένη σύνθεση – Παράλειψη εξετάσεως εγγράφου κρίσιμου για το παραδεκτό των νέων λόγων ακυρώσεως – Προσβολή των δικαιωμάτων άμυνας και, ειδικότερα, παράβαση του άρθρου 47 του Χάρτη.

____________

1     Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ 2013, L 176, σ. 338).

1     Κανονισμός (ΕΕ) 1024/2013 του Συμβουλίου, της 15ης Οκτωβρίου 2013, για την ανάθεση ειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων (ΕΕ 2013, L 287, σ. 63).

1     Κανονισμός (ΕΕ) 468/2014 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 16ης Απριλίου 2014, που θεσπίζει το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των εθνικών αρμόδιων αρχών και των εθνικών εντεταλμένων αρχών εντός του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού (κανονισμός για το πλαίσιο ΕΕΜ) (ΕΚΤ/2014/17) (ΕΕ 2014, L 141, σ. 1).