Sprawa T‑362/10
Vtesse Networks Ltd
przeciwko
Komisji Europejskiej
Pomoc państwa – Pomoc na rzecz rozbudowy sieci szerokopasmowych kolejnej generacji w regionie Kornwalii i wysp Scilly – Decyzja uznająca pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym – Artykuł 107 ust. 3 lit. c) TFUE – Skarga o stwierdzenie nieważności – Brak istotnego wpływu na pozycję konkurencyjną – Legitymacja procesowa czynna – Uprawnienia procesowe zainteresowanych stron – Częściowa niedopuszczalność – Brak wątpliwości uzasadniających wszczęcie formalnego postępowania wyjaśniającego
Streszczenie – wyrok Sądu (dziewiąta izba) z dnia 5 listopada 2014 r.
1. Postępowanie sądowe – Skarga wszczynająca postępowanie – Wymogi formalne – Określenie przedmiotu sporu – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów
[statut Trybunału, art. 21 akapit pierwszy, art. 53 akapit pierwszy; regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c)]
2. Postępowanie sądowe – Interwencja – Zarzut niedopuszczalności niepodniesiony przez stronę pozwaną – Niedopuszczalność – Bezwzględne przeszkody procesowe – Badanie z urzędu przez sąd
(statut Trybunału, art. 40 akapit czwarty, art. 53; regulamin postępowania przed Sądem, art. 113)
3. Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Decyzja Komisji stwierdzająca zgodność pomocy państwa ze wspólnym rynkiem bez wszczynania formalnego postępowania wyjaśniającego – Skarga konkurującego przedsiębiorstwa niewykazująca istotnego wpływu na jego pozycję na rynku – Niedopuszczalność
(art. 108 ust. 2 TFUE, art. 263 akapit czwarty TFUE)
4. Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Decyzja Komisji stwierdzająca zgodność pomocy państwa ze wspólnym rynkiem bez wszczynania formalnego postępowania wyjaśniającego – Skarga zainteresowanych stron w rozumieniu art. 108 ust. 2 TFUE – Skarga mająca na celu ochronę uprawnień procesowych zainteresowanych – Dopuszczalność – Zarzuty, jakie mogą zostać podniesione – Ciężar dowodu
[art. 108 ust. 2 TFUE, art. 263 akapit czwarty TFUE; rozporządzenie Rady nr 659/1999, art. 1 lit. h), art. 4 ust. 3, art. 6 ust. 1]
5. Postępowanie sądowe – Podnoszenie nowych zarzutów w toku postępowania – Warunki – Rozszerzenie istniejącego zarzutu mające ścisły związek z tym zarzutem
(regulamin postępowania przed Sądem, art. 48 § 2)
6. Pomoc przyznawana przez państwa – Badanie przez Komisję – Postępowanie administracyjne – Obowiązek wezwania przez Komisję zainteresowanych do przedstawienia uwag – Prawo zainteresowanych stron innych niż dane państwo członkowskie do wstąpienia do postępowania administracyjnego w odpowiednim zakresie – Granice
(art. 108 ust. 2 TFUE)
1. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 28, 29)
2. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 33)
3. Podmioty inne niż adresaci decyzji mogą twierdzić, iż decyzja dotyczy ich indywidualnie w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE tylko wtedy, gdy ma ona wpływ na ich sytuację ze względu na szczególne dla nich cechy charakterystyczne lub na sytuację faktyczną, która odróżnia je od wszelkich innych osób i w związku z tym indywidualizuje w sposób podobny jak adresata decyzji.
Jest tak w szczególności w przypadku, gdy w kontekście skargi o stwierdzenie nieważności decyzji uznającej pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym owa pomoc będąca przedmiotem spornej decyzji miałaby istotny wpływ na pozycję rynkową skarżącego przedsiębiorstwa. Skarżące przedsiębiorstwo winno zatem wskazać we właściwy sposób powody, dla których decyzja Komisji mogła naruszać jego uzasadnione interesy poprzez istotną zmianę jego pozycji na danym rynku. Jeżeli chodzi o ustalenie istotnego naruszenia, skarżące przedsiębiorstwo nie może powoływać się jedynie na okoliczność, iż jest konkurentem przedsiębiorstwa będącego beneficjentem pomocy, lecz musi ono ponadto udowodnić, uwzględniając stopień swojego ewentualnego udziału w postępowaniu i znaczenie wpływu środka na jego pozycję rynkową, że znajduje się w sytuacji faktycznej, która indywidualizuje je w sposób podobny jak adresata takiej decyzji.
W konsekwencji, w przypadku gdy skarżące przedsiębiorstwo nie wykaże, iż decyzja uznająca pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym miała istotny wpływ na jego pozycję konkurencyjną, nie ma ono legitymacji czynnej do zaskarżenia decyzji Komisji w celu podważenia jej zasadności.
(por. pkt 36, 37, 51, 58, 59)
4. Kiedy Komisja przyjmuje decyzję zgodnie z art. 4 ust. 3 rozporządzenia nr 659/1999 ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 TFUE, stwierdzając, że pomoc jest zgodna z rynkiem wewnętrznym, odmawia tym samym w sposób dorozumiany wszczęcia przewidzianego w art. 108 ust. 2 TFUE oraz w art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 659/1999 formalnego postępowania wyjaśniającego. Zainteresowane strony, którymi zgodnie z art. 1 lit. h) rozporządzenia nr 659/1999 są osoby, przedsiębiorstwa oraz stowarzyszenia, na których interesy może mieć wpływ przyznanie pomocy, czyli w szczególności konkurencyjne wobec beneficjentów tej pomocy przedsiębiorstwa i przedsiębiorstwa, które korzystają z gwarancji formalnego postępowania wyjaśniającego, mogą doprowadzić do poszanowania tych gwarancji jedynie wtedy, gdy mają możliwość podważenia tej decyzji przed sądem Unii Europejskiej. W takich okolicznościach ich skarga może zatem jedynie zmierzać do zapewnienia poszanowania praw procesowych przyznanych im na mocy art. 108 ust. 2 TFUE oraz art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 659/1999. W rezultacie w przypadku gdy pomoc przeznaczona na wspieranie rozbudowy sieci szerokopasmowych kolejnej generacji w konkretnym regionie przez operatora telekomunikacyjnego zostaje uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym, operator telekomunikacyjny konkurujący z beneficjentem pomocy na rynku świadczenia specjalistycznych usług telekomunikacyjnych powinien zostać uznany za zainteresowaną stronę w rozumieniu art. 108 ust. 2 TFUE, która to strona ma legitymację czynną do zaskarżenia decyzji uznającej pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim zmierza on w drodze skargi do zapewnienia poszanowania swoich praw procesowych.
Co się tyczy zarzutów, które mogą być podnoszone przez zainteresowaną stronę, możliwe jest uwzględnienie argumentów co do istoty sprawy wyłącznie w takim zakresie, w jakim argumenty te pozwalają poprzeć zarzut dotyczący istnienia wątpliwości uzasadniających wszczęcie formalnego postępowania wyjaśniającego. Argumenty te muszą jednak być określone tak, aby nawiązywały do elementu, który ma zostać wykazany, mianowicie do istnienia wątpliwości co do zgodności środka z rynkiem wewnętrznym. W tych okolicznościach sąd Unii może zatem brać pod uwagę zarzuty dotyczące oczywistego błędu w ocenie stanu faktycznego i dopuszczenia się nadużycia pozycji dominującej wyłącznie wówczas, gdy są one oparte na argumentach zmierzających do wykazania, że Komisji nie udało się pozbyć wątpliwości, które zrodziły się u niej na wstępnym etapie postępowania.
Ponadto na stronie zainteresowanej spoczywa ciężar dowodu istnienia wątpliwości, który to dowód można przedstawić w oparciu o zbiór zgodnych wskazówek odnoszących się z jednej strony do okoliczności i długości wstępnego etapu postępowania, a z drugiej strony do treści zaskarżonej decyzji. Dodatkowo strona ta winna zidentyfikować wskazówki odnoszące się do treści zaskarżonej decyzji w celu wykazania istnienia wątpliwości. W tym względzie, kiedy strona skarżąca ucieka się do zwykłego odesłania do argumentów podniesionych już z tytułu innego zarzutu, winna ona dokładanie wskazać te z podniesionych argumentów w ramach innego zarzutu, które jej zdaniem mogą dowodzić istnienia wątpliwości. W tym kontekście, jeżeli strona skarżąca ogranicza się do odesłania do zawartego w skardze zwięzłego przedstawienia faktów oraz do wywodów odnoszących się do zarzutów, to mało precyzyjne i niczym niepoparte odesłanie nie pozwala sądowi Unii zidentyfikować konkretnych informacji przytoczonych w ramach zarzutów, które zdaniem skarżącej wykazywałyby istnienie wątpliwości i zasadność tych zarzutów.
(por. pkt 42, 47, 69–71, 82, 88–90)
5. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 83–85)
6. Zobacz tekst orzeczenia.
(por. pkt 93–96)