WYROK SĄDU
(izba ds. odwołań)
z dnia 18 czerwca 2013 r.
Sprawa T‑645/11 P
Michael Heath
przeciwko
Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC)
Odwołanie – Służba publiczna – Personel EBC – Emerytury i renty – Coroczna podwyżka – Stopa podwyżki za 2010 r. – Moc wsteczna – Prawo do rokowań zbiorowych
Przedmiot: Odwołanie mające na celu uchylenie wyroku Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej (druga izba) z dnia 29 września 2011 r. w sprawie F‑121/10 Heath przeciwko EBC.
Orzeczenie: Odwołanie zostaje oddalone. Michael Heath pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez Europejski Bank Centralny (EBC) w niniejszej instancji.
Streszczenie
1. Akty instytucji – Stosowanie w czasie – Zasada niedziałania wstecz – Wyjątki – Przesłanki
2. Odwołanie – Zarzuty – Wymóg wystąpienia z konkretnym zarzutem wobec elementu rozumowania Sądu do spraw Służby Publicznej
[art. 257 TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, załącznik I, art. 11; regulamin postępowania przed Sądem, art. 138 § 1 akapit pierwszy lit. c)]
3. Odwołanie – Zarzuty – Niewystarczające lub sprzeczne uzasadnienie – Dopuszczalność – Zakres obowiązku uzasadnienia – Zakres kontroli sprawowanej przez Sąd nad wyrokami Sądu do spraw Służby Publicznej
(statut Trybunału, art. 36; załącznik I, art. 7 § 1; regulamin postępowania przed Sądem do spraw Służby Publicznej, art. 79)
4. Urzędnicy – Zasady – Pewność prawa – Zakres – Obowiązek przyjęcia kryteriów wytyczających ramy uznania administracji – Brak
5. Odwołanie – Zarzuty – Błąd w ustaleniach faktycznych – Niedopuszczalność – Kontrola przez Sąd oceny okoliczności faktycznych i dowodów – Wykluczenie, z wyjątkiem przypadku ich przeinaczenia
(art. 257 TFUE; statut Trybunału, załącznik I, art. 11 § 1)
6. Odwołanie – Zarzuty – Zwykłe powtórzenie zarzutów i argumentów podniesionych przed Sądem do spraw Służby Publicznej – Brak określenia podnoszonego naruszenia prawa – Niedopuszczalność – Zakwestionowanie wykładni lub zastosowania prawa Unii dokonanych przez ten Sąd – Dopuszczalność
(art. 257 TFUE; statut Trybunału, załącznik I, art. 11 § 1; regulamin postępowania przed Sądem, art. 138 § 1)
7. Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Centralnego – Reprezentacja – Komitet pracowniczy – Obowiązkowe zasięgnięcie opinii – Zakres – Coroczna podwyżka emerytur – Wyłączenie
(warunki zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego, art. 48, 49; załącznik III, art. 17 § 7)
8. Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Centralnego – Emerytury i renty – Coroczna podwyżka – Obowiązek odbycia rokowań zbiorowych przed wydaniem dorocznej decyzji w sprawie podwyżki emerytur – Brak
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 28; warunki zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego, załącznik III, art. 17 § 7)
1. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 37, 38)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 98/78 Racke, 25 stycznia 1979 r., Rec. s. 69, pkt 20; sprawy połączone C‑74/00 P i C‑75/00 P Falck i Acciaierie di Bolzano przeciwko Komisji, 24 września 2002 r., Rec. s. I‑7869, pkt 119
2. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 73, 113)
Odesłanie:
Sąd: sprawa T‑338/07 P Bianchi przeciwko EFK, 19 marca 2010 r., pkt 59
3. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 80, 81, 97, 118, 122, 141)
Odesłanie:
Trybunał: sprawy połączone C‑120/06 P i C‑121/06 P FIAMM i in. przeciwko Radzie i Komisji, 9 września 2008 r., Zb.Orz. s. I‑6513, pkt 91; sprawa C‑202/07 P France Télécom przeciwko Komisji, 2 kwietnia 2009 r., Zb.Orz. s. I‑2369, pkt 41
Sąd: sprawa T‑311/09 P Marcuccio przeciwko Komisji, 13 grudnia 2011 r., pkt 33; sprawa T‑398/11 P Barthel i in. przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, 19 marca 2012 r., pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo
4. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 87)
5. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 99–101)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa C‑8/95 P New Holland Ford przeciwko Komisji, 28 maja 1998 r., Rec. s. I‑3175, pkt 72; sprawa C‑551/03 P General Motors przeciwko Komisji, 6 kwietnia 2006 r., Zb.Orz. s. I‑3173,, pkt 54; sprawa C‑167/04 P JCB Service przeciwko Komisji, 21 września 2006 r., Zb.Orz. s. I‑8935, pkt 108
Sąd: sprawa T‑252/06 P Beau przeciwko Komisji, 12 lipca 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑B‑1‑13, II‑B‑1‑63, pkt 45–47
6. Zobacz tekst orzeczenia.
(zob. pkt 132, 148)
Odesłanie:
Sąd: sprawa T‑253/06 P Chassagne przeciwko Komisji, 19 września 2008 r., Zb.Orz.SP s. I‑B‑1‑43, II‑B‑1‑295, pkt 54, 55; sprawa T‑404/06 P EFK przeciwko Landgren, 8 września 2009 r., Rec. s. II‑2841, pkt 140, 141
7. Z art. 48 i 49 warunków zatrudnienia pracowników Europejskiego Banku Centralnego wynika, że opinii komitetu pracowniczego należy zasięgnąć we wszystkich kwestiach dotyczących wynagrodzenia. W związku z tym należy zasięgnąć jego opinii przed wydaniem decyzji w sprawie ogólnej waloryzacji wynagrodzeń. Natomiast zgodnie z tymi przepisami należy zasięgnąć opinii komitetu pracowniczego tylko w kwestiach „systemu emerytalnego”. Wprawdzie należy wysłuchać tego, co ma do powiedzenia komitet pracowniczy, przed ustaleniem i zmianą przepisów dotyczących systemu emerytalnego, lecz nie przed wydaniem każdej decyzji wykonawczej do tych przepisów, w tym decyzji o corocznej podwyżce emerytur wydanej na podstawie art. 17 ust. 7 załącznika III do warunków zatrudnienia.
(zob. pkt 134)
8. Prawo do rokowań zbiorowych w ujęciu art. 28 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i art. 11 europejskiej konwencji praw człowieka ma na celu umożliwienie rokowań między partnerami społecznymi w celu ustalenia warunków pracy. Tymczasem w przypadku gdy prawa i obowiązki pracowników są już w wystarczającym stopniu określone w mających zastosowanie przepisach, których ważność nie jest kwestionowana, takie rokowania nie są w każdym razie wymagane prze to prawo podstawowe.
W kwestii corocznej podwyżki emerytur byłych pracowników Europejskiego Banku Centralnego metodologia rządząca podwyżką emerytur określona jest w art. 17 ust. 7 załącznika III do warunków zatrudnienia pracowników Banku. Przepis ten stanowi, że w razie gdy stawka procentowa ogólnej waloryzacji wynagrodzeń za dany rok przekracza inflację, Rada Prezesów stosuje stawkę ogólnej waloryzacji wynagrodzeń do indeksacji emerytur, gdy ustali, działając na podstawie opinii aktuariusza programu emerytalnego, że sytuacja finansowa funduszu na to pozwala. Jeżeli sytuacja finansowa funduszu na to nie pozwala, emerytury wzrastają w zależności od inflacji.
Choć kryterium dotyczące sytuacji finansowej funduszu nie jest bardziej skonkretyzowane w załączniku III do warunków zatrudnienia, omawiany system emerytalny jest systemem polegającym na kapitalizacji, w którym wypłacane emerytury finansowane są zasadniczo ze świadczeń podstawowych i świadczeń elastycznych. Zatem wymóg, by sytuacja finansowa funduszu pozwalała na stosowanie stawki ogólnej waloryzacji wynagrodzeń, ma na celu zapewnienie, by podwyżka emerytur nie zagroziła finansowaniu programu emertytalnego w ujęciu długoterminowym. Zatem to w świetle tego celu Rada Prezesów powinna ocenić sytuację finansową funduszu i podjąć decyzję o podwyżce emerytur.
W tej sytuacji istnienie mechanizmu gwarancyjnego określonego w załączniku III do warunków zatrudnienia nie może być brane pod uwagę do celów oceny sytuacji finansowej funduszu. Wspomniany mechanizm gwarancyjny ma bowiem na celu ochronę wpłaconych kwot przez ujemnym zyskiem z inwestycji, lecz nie przed podwyżką emerytur, na którą nie pozwala sytuacja finansowa funduszu. Istnienie tego mechanizmu gwarancyjnego nie przyznaje więc Radzie Prezesów żadnej swobody działania w zakresie oceny sytuacji finansowej funduszu.
Ponadto przestrzeganie metodologii określonej w art. 17 ust. 7 załącznika III warunków zatrudnienia podlega kontroli sądu Unii. Tym samym w sytuacji, w której Rada Prezesów nie zastosowałaby stawki ogólnej waloryzacji wynagrodzeń do emerytur, chociaż sytuacja finansowa funduszu na to pozwalała, jej decyzja mogłaby zostać zakwestionowana przed sądem Unii.
Dlatego też prawa i obowiązki byłych pracowników Europejskiego Banku Centralnego są wystarczająco ustalone w metodologii określonej w art. 17 ust. 7 załącznika III do ww. warunków zatrudnienia.
Wniosku tego nie podważa fakt, że ocena sytuacji finansowej funduszu wymaga oceny ekonomicznej i że tego rodzaju ocena podlega kontroli sądowej jedynie w ograniczonym zakresie.
W tym względzie, z jednej strony, ograniczona kontrola sądowa nie oznacza, że sąd Unii powstrzymuje się od jakiejkolwiek kontroli. Sąd Unii powinien bowiem w takim przypadku dokonać weryfikacji nie tylko rzetelności przytoczonego materiału dowodowego, jego wiarygodności i spójności, ale także kontroli tego, czy te materiały stanowią zbiór istotnych danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny złożonej sytuacji, i czy może on stanowić podstawę dla wniosków wyciągniętych na jego podstawie.
Z drugiej strony, zgodnie z art. 17 ust. 7 załącznika III do warunków zatrudnienia, Rada Prezesów powinna działać po zasięgnięciu opinii aktuariusza, czyli opinii eksperta. Taka opinia eksperta ma na celu ułatwienie jej dokonania oceny sytuacji finansowej funduszu. Ułatwia ona również kontrolę sądową decyzji. W sytuacji gdy Rada Prezesów postąpi zgodnie z opinią aktuariusza, uwzględnia ona opinię eksperta będącego osobą postronną wobec Rady Prezesów i personelu Banku. Natomiast w sytuacji gdy Rada Prezesów postanowi nie zgodzić się z tą opinią, winna ona podać powody, dla których ma opinię odmienną.
(zob. pkt 155–163)
Odesłanie:
Sąd: sprawa T‑201/04 Microsoft przeciwko Komisji, 17 września 2007 r., Zb.Orz. s. II‑3601, pkt 87–89