Υπόθεση T-344/07

O2 (Germany) GmbH & Co. OHG

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα — Αίτηση καταχωρίσεως του κοινοτικού λεκτικού σήματος Homezone – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Διακριτικός χαρακτήρας – Περιγραφικός χαρακτήρας – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009]»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα συγκείμενα αποκλειστικώς από σημεία ή ενδείξεις που δύνανται να χρησιμοποιηθούν προς υποδήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος – Σκοπός – Επιταγή περί ελεύθερης χρήσεως – Περιεχόμενο της εξετάσεως

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γ΄)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα συγκείμενα αποκλειστικώς από σημεία ή ενδείξεις που δύνανται να χρησιμοποιηθούν προς υποδήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος – Έννοια

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γ΄)

3.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα συγκείμενα αποκλειστικώς από σημεία ή ενδείξεις που δύνανται να χρησιμοποιηθούν προς υποδήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γ΄)

1.      Απαγορεύοντας την καταχώριση περιγραφικών σημείων ή ενδείξεων ως κοινοτικό σήμα, το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα επιδιώκει σκοπό γενικού συμφέροντος, ο οποίος απαιτεί να μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα από όλους οι ενδείξεις ή τα σημεία που είναι περιγραφικά των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων προϊόντων ή υπηρεσιών για τις οποίες ζητείται η καταχώριση. Κατά συνέπεια, η διάταξη αυτή δεν επιτρέπει τέτοια σημεία ή ενδείξεις να επιφυλάσσονται σε μία μόνον επιχείρηση λόγω της καταχωρίσεώς τους ως σήματος. Κατά την εφαρμογή της εν λόγω διατάξεως, πρέπει να εξετάζεται αν το επίμαχο σημείο είναι, σε μια τουλάχιστον από τις ενδεχόμενες σημασίες του, δηλωτικό ενός χαρακτηριστικού των οικείων προϊόντων και υπηρεσιών.

(βλ. σκέψεις 20, 22)

2.      Για να κριθεί περιγραφικό, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, ένα σήμα που συνίσταται σε νεολογισμό ή λέξη προκύπτουσα από συνδυασμό στοιχείων, πρέπει να διαπιστώνεται ο ενδεχόμενος περιγραφικός χαρακτήρας όχι μόνον εκάστου των στοιχείων αυτών, αλλά και του ίδιου του νεολογισμού ή της λέξεως.

Ένα σήμα που συνίσταται σε νεολογισμό ή λέξη συντιθέμενη από στοιχεία έκαστο των οποίων είναι περιγραφικό χαρακτηριστικών των προϊόντων ή υπηρεσιών για τις οποίες ζητείται η καταχώριση είναι το ίδιο περιγραφικό των χαρακτηριστικών των εν λόγω προϊόντων ή υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, εκτός αν υφίσταται αντιληπτή διαφορά μεταξύ του νεολογισμού ή της λέξεως και του απλού συνόλου των συστατικών τους στοιχείων. Τούτο προϋποθέτει ότι, λόγω του ασυνήθους χαρακτήρα του συνδυασμού των ανωτέρω στοιχείων σε σχέση με τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες, ο νεολογισμός ή η λέξη δημιουργούν εντύπωση η οποία απέχει επαρκώς από εκείνη που προκαλεί ο απλός συνδυασμός των εννοιών που αποδίδονται στα στοιχεία τα οποία συνθέτουν τον νεολογισμό ή τη λέξη, ώστε οι συνδηλώσεις του νεολογισμού ή της λέξεως να κατισχύουν των συνδηλώσεων του συνόλου των εν λόγω στοιχείων. Συναφώς, είναι επίσης λυσιτελής η ανάλυση του συγκεκριμένου όρου βάσει των κατάλληλων λεξιλογικών και γραμματικών κανόνων.

(βλ. σκέψεις 26-27)

3.      Δεν αποδείχθηκε ότι το λεκτικό σήμα Homezone, το οποίο έχει, σε μια από τις ενδεχόμενες σημασίες του, την έννοια της «ζώνης κατοικίας» ή «ζώνης γειτνιάσεως», και του οποίου ζητείται η καταχώριση ως κοινοτικό σήμα για τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες της κλάσεως 38 του Διακανονισμού της Νίκαιας, μπορεί να δηλώνει μια υπηρεσία τηλεπικοινωνίας της κλάσεως αυτής ή ορισμένο χαρακτηριστικό της, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, καθόσον το σημείο αυτό μπορεί να δηλώνει το μειωμένο τιμολόγιο της υπηρεσίας κινητής τηλεφωνίας για τον χρήστη που βρίσκεται σε προκαθορισμένη από τον ίδιο ζώνη, χωρίς να διευκρινίζεται πώς το σημείο αυτό παραπέμπει στην έννοια της τιμής, και είναι, συνεπώς, εκ του λόγου τούτου ικανό να δηλώνει μια υπηρεσία τηλεπικοινωνίας για την οποία ισχύει ειδικό τιμολόγιο. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να κριθεί ότι το σήμα αυτό αυτό είναι περιγραφικό και των άλλων υπηρεσιών της κλάσεως 38, για τον λόγο και μόνον ότι οι υπηρεσίες αυτές συνδέονται με υπηρεσία κινητής τηλεφωνίας, η οποία παρέχει τη δυνατότητα επιλογής του τιμολογίου «homezone».

Δεν αποδείχθηκε, επίσης, ότι το λεκτικό σήμα Homezone, του οποίου ζητείται η καταχώριση για «συσκευές για την εγγραφή, τη μετάδοση, την αναπαραγωγή ήχου και εικόνας, μέσα αποθήκευσης μαγνητικών δεδομένων, εξοπλισμό για την επεξεργασία δεδομένων και ηλεκτρονικούς υπολογιστές» της κλάσεως 9 μπορεί να δηλώνει τα προϊόντα αυτά ή ορισμένο χαρακτηριστικό τους. Συγκεκριμένα, το γεγονός ότι τα προϊόντα αυτά καθιστούν δυνατή την παροχή υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας των οποίων η τιμολόγηση γίνεται βάσει του τόπου στον οποίο βρίσκεται ο αποδέκτης των εν λόγω υπηρεσιών, δεν αποδεικνύει την ύπαρξη μιας άμεσης και συγκεκριμένης σχέσεως που το οικείο κοινό θα μπορούσε να διακρίνει μεταξύ του όρου «homezone» και των επίμαχων προϊόντων. Συνεπώς, το γεγονός αυτό δεν αποδεικνύει τον περιγραφικό χαρακτήρα του σημείου Homezone, του οποίου επιπλέον η σημασία σε σχέση με τα συγκεκριμένα προϊόντα ή ορισμένα χαρακτηριστικά τους ουδόλως συνδέεται με την έννοια της τιμής.

Για τον ίδιο λόγο, δεν αποδείχθηκε ότι το λεκτικό σήμα Homezone, του οποίου ζητείται η καταχώριση για «υπηρεσίες μηχανικών, προγραμματισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών, υπηρεσίες προγραμματιστή, σύνταξη τεχνικών γνωμοδοτήσεων, παροχή τεχνικών συμβουλών και γνωματεύσεων, μίσθωση εξοπλισμού για την επεξεργασία δεδομένων και ηλεκτρονικών υπολογιστών, τεχνική μελέτη έργου και σχεδιασμό εγκαταστάσεων για τις τηλεπικοινωνίες» της κλάσεως 42, μπορεί να δηλώνει τις υπηρεσίες αυτές ή ορισμένο χαρακτηριστικό τους.

Τέλος, δεν αποδείχθηκε ότι το λεκτικό σήμα Homezone, του οποίου ζητείται η καταχώριση για «υπηρεσίες φορέα εκμετάλλευσης δικτύου, μεσίτη πληροφοριών και παρόχου, συγκεκριμένα μεσιτεία και εκμίσθωση χρόνου πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων, έρευνα στον τομέα της τεχνολογίας των τηλεπικοινωνιών, ενημέρωση λογισμικού βάσης δεδομένων, αποθήκευση δεδομένων σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, εγκατάσταση, συντήρηση λογισμικού βάσης δεδομένων, χρηματοδοτική μίσθωση χρόνου πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων» της εν λόγω κλάσεως 42, μπορεί να περιγράφει τις υπηρεσίες αυτές ή ορισμένο χαρακτηριστικό τους. Συγκεκριμένα, ο λόγος ότι οι οικείες υπηρεσίες είναι «αναγκαίες για τη συλλογή και επεξεργασία των παραμέτρων της συγκεκριμένης υπηρεσίας (για παράδειγμα, τον εντοπισμό και τον προσδιορισμό της εκτάσεως της ζώνης κατοικίας που καθόρισε ο χρήστης) και των αναγκαίων στοιχείων συνδέσεως για την έκδοση τιμολογίου τηλεφώνου», εκτός του ότι δεν παρέχει τη δυνατότητα να καθοριστεί για κάθε κατηγορία των οικείων υπηρεσιών γιατί οι εν λόγω υπηρεσίες είναι αναγκαίες για τη συλλογή και επεξεργασία των παραμέτρων των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και των αναγκαίων στοιχείων για την έκδοση τιμολογίου, από πλευράς γεωγραφικού προσδιορισμού και εκτάσεως της ζώνης κατοικίας του χρήστη, δεν αποδεικνύει τον περιγραφικό χαρακτήρα του σημείου Homezone σε σχέση με τις συγκεκριμένες υπηρεσίες ή ορισμένα χαρακτηριστικά τους. Από την αιτιολογία αυτή δεν προκύπτει ότι το οικείο κοινό θα αντιληφθεί αμέσως και χωρίς περαιτέρω σκέψη το σημείο Homezone ως περιγραφικό ενός χαρακτηριστικού των υπηρεσιών αυτών.

(βλ. σκέψεις 33, 37, 48-49, 53, 60-61, 66, 68)