SENTENZA TAL-QORTI ĠENERALI (Is-Sitt Awla)

12 ta’ April 2013 (*)

“Kompetizzjoni – Akkordji – Drittijiet tal-awtur dwar l-eżekuzzjoni pubblika ta’ xogħlijiet mużikali bl-internet, bis-satellita u t-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable – Deċiżjoni li tikkonstata ksur tal-Artikolu 81 KE – Tqassim tas-suq ġeografiku – Ftehimiet bilaterjali bejn is-soċjetajiet ta’ ġestjoni kollettiva nazzjonali – Prattika miftiehma li teskludi l-possibbiltà li jingħataw liċenzji multiterritorjali u multirepertorjali – Prova – Preżunzjoni ta’ innoċenza”

Fil-Kawża T‑401/08,

Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto ry, stabbilita f’Helsinki (il-Finlandja), irrappreżentata minn H. Pokela, avukat,

rikorrenti,

vs

Il-Kummissjoni Ewropea, inizjalment irrappreżentata minn E. Paasivirta, F. Castillo de la Torre u P. Aalto, sussegwentement minn E. Paasivirta u F. Castillo de la Torre, bħala aġenti,

konvenuta,

li għandha bħala suġġett talba għall-annullament tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni C (2008) 3435 finali, tas-16 ta’ Lulju 2008, dwar proċedura skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/C2/38.698 – CISAC),

IL-QORTI ĠENERALI (Is-Sitt Awla),

komposta minn H. Kanninen (Relatur), President, S. Soldevila Fragoso u M. van der Woude, Imħallfin,

Reġistratur: C. Kristensen, Amministratur,

wara l-proċedura bil-miktub u wara s-seduti tal-4 ta’ Ottubru 2011 u tad-29 ta’ Ġunju 2012,

tagħti l-preżenti

Sentenza

 Il-fatti li wasslu għall-kawża u d-deċiżjoni kkontestata

1        Id-Deċiżjoni tal-Kummissjoni C (2008) 3435 finali, tas-16 ta’ Lulju 2008, dwar proċedura skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/C2/38.698 – CISAC) (iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni kkontestata”), tirrigwarda l-kundizzjonijiet ta’ ġestjoni ta’ drittijiet ta’ eżekuzzjoni pubblika ta’ xogħlijiet mużikali kif ukoll tal-għoti ta’ liċenzji korrispondenti f’dak li jirrigwarda biss il-metodi ta’ sfruttament bl-internet, bis-satellita u t-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable. Din hija indirizzata lil 24 soċjetà ta’ ġestjoni kollettiva stabbiliti fiż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) li huma membri tal-Konfederazzjoni Internazzjonali tas-Soċjetajiet ta’ Awturi u Kompożituri (CISAC) (iktar ’il quddiem is-“SĠK”), li fosthom hemm ir-rikorrenti, Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto ry.

2        Is-SĠK jiġġestixxu d-drittijiet li għandhom l-awturi (kittieba tat-testi u kompożituri) fuq ix-xogħlijiet mużikali li huma jkunu ħolqu. Dawn id-drittijiet ġeneralment jinkludu d-dritt esklużiv ta’ awtorizzazzjoni jew ta’ projbizzjoni tal-isfruttament ta’ xogħlijiet protetti. Dan huwa b’mod partikolari l-każ f’dak li jirrigwarda d-drittijiet ta’ eżekuzzjoni pubblika. SĠK tikseb dawn id-drittijiet jew bi trasferiment dirett mingħand dawk li jkollhom id-dritt oriġinali, jew bi trażmissjoni mingħand SĠK oħra li tiġġestixxi l-istess kategoriji ta’ drittijiet f’pajjiż ieħor u tipprovdi f’isem il-membri tagħha liċenzji ta’ sfruttament lill-utenti kummerċjali, bħall-impriżi ta’ xandir jew l-organizzazzjonijiet ta’ spettaklu (iktar ’il quddiem l-“utenti”).

3        Il-ġestjoni tad-drittijiet tal-awtur timplika li kull SĠK għandha tiżgura li kull persuna li għandha d-dritt tirċievi r-remunerazzjoni dovuta lilha għall-isfruttament ta’ xogħlha, irrispettivament mit-territorju li fuqhom iseħħ dan l-isfruttament, u għandha tiżgura li ma jseħħ ebda sfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet protetti.

4        F’dan il-kuntest, is-CISAC fasslet kuntratt mudell mhux vinkolanti, l-ewwel verżjoni tmur lura għall-1936, li ġiet emendata bosta drabi u għandu jiġi kkompletat mis-SĠK kontraenti, b’mod partikolari fir-rigward tad-definizzjoni tat-territorju ta’ applikazzjoni (iktar ’il quddiem il-“kuntratt mudell”). Fuq il-bażi tal-kuntratt mudell, is-SĠK ikkonkludew ftehim ta’ rappreżentanza reċiproka, li permezz tagħhom huma reċiprokament jagħtu d-dritt li jinħarġu l-liċenzji (iktar ’il quddiem il-“FRR”). Il-FRR ikopru mhux biss l-eżerċizzju tad-drittiijet għall-applikazzjonijiet tradizzjonali msejħa “off-line” (kunċerti, radju, diskoteki, eċċ), iżda wkoll l-isfruttament permezz tal-internet, tas-satellita jew it-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable.

I –  Il-proċedura amministrattiva

5        Fl-2000, RTL Group SA, grupp ta’ xandir bir-radju u bit-televiżjoni, ressaq quddiem il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej ilment kontra SĠK membru tas-CISAC biex jikkritika r-rifjut minn din tal-aħħar li tagħtih, għall-attivitajiet tiegħu ta’ xandir mużikali bir-radju, liċenzja fuq livell Komunitarju. Fl-2003, Music Choice Europe Ltd, li tipprovdi servizzi ta’ xandir bir-radju u ta’ televiżjoni fuq l-internet, ressqet it-tieni lment, dirett kontra s-CISAC u li jikkonċerna l-kuntratt mudell. Dawn l-ilmenti wasslu lill-Kummissjoni tiftaħ proċedura skont ir-regoli tal-kompetizzjoni.

6        Fit-8 ta’ April 2005, ir-rikorrenti bagħtet lill-Kummissjoni ittra bi tweġiba għat-talba għal informazzjoni tagħha tal-14 ta’ Marzu 2005, li tinkludi siltiet tal-FRR tagħha.

7        Fil-31 ta’ Jannar 2006, il-Kummissjoni bagħtet dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet lis-CISAC u lis-SĠK (iktar ’il quddiem id-“dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet”), li twieġbet mir-rikorrenti fl-10 ta’ April 2006.

8        Is-CISAC u l-parti l-kbira tas-SĠK, fosthom ir-rikorrenti, instemgħu mill-Kummissjoni matul is-seduti li nżammu fl-14, fil-15 u fis-16 ta’ Ġunju 2006.

9        Fit-18 ta’ Settembru 2006, il-Kummissjoni bagħtet talba għal informazzjoni ġdida lir-rikorrenti, li din tal-aħħar wieġbet bl-ittra tat-3 ta’ Ottubru 2006.

10      Matul ix-xahar ta’ Marzu 2007, ir-rikorrenti u 17-il SĠK oħra kif ukoll is-CISAC ipproponew lill-Kummissjoni impenji taħt l-Artikolu 9 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003, tas-16 Diċembru 2002, fuq l-implimentazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni mniżżlin fl-Artikoli 81 [KE] u 82 [KE] (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 8, Vol. 2, p. 205), li ġew ippubblikati fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea, skont l-Artikolu 27(4) tal-istess regolament(ĠU 2007, C 128, p. 12).

11      Fil-premessa 72 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni sostniet li, fid-dawl tal-osservazzjonijiet riċevuti, l-impenji msemmija fil-punt 10 iktar ’il fuq ma jissodisfawx b’mod adegwat il-problemi ta’ kompetizzjoni mqajma fid-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet.

II –  Il-klawżoli tal-kuntratt mudell ikkonċernati

12      Id-deċiżjoni kkontestata tirrigwarda b’mod partikolari l-klawżoli previsti, tal-inqas matul ċertu perijodu, mill-kuntratt mudell dwar, minn naħa, is-sħubija tal-persuni li għandhom dritt fis-SĠK (iktar ’il quddiem il-“klawżoli ta’ sħubija”) u, min-naħa l-oħra, in-natura esklużiva tal-mandati li s-SĠK jagħtu reċiprokament lilhom infushom fil-FRR, kif ukoll il-portata territorjali tagħhom.

13      Fir-rigward tal-klawżola ta’ sħubija, l-Artikolu 11(2) tal-kuntratt mudell kien jistabbilixxi, sat-3 ta’ Ġunju 2004, li s-SĠK setgħu jaċċettaw bħala membru awtur diġà msieħeb f’SĠK oħra, jew li għandu n-nazzjonalità ta’ wieħed mill-pajjiżi li fih SĠK oħra teżerċita l-attività tagħha, taħt ċerti kundizzjonijiet biss (premessi 18 sa 21 u 27 tad-deċiżjoni kkontestata). Ma jistax jiġi eskluż li ċerti FRR għadhom jinkludu sal-lum tali klawżola (premessi 35, 125 u 260 tad-deċiżjoni kkontestata).

14      Fir-rigward tan-natura esklużiva tal-mandati u l-portata territorjali tagħhom, l-ewwel nett, l-Artikolu 1(1) u (2) tal-kuntratt mudell kien jistabbilixxi, sa’ Mejju 1996, li SĠK waħda tagħti lill-oħra, b’mod reċiproku, dritt esklużiv, fit-territorji li fihom din tal-aħħar kienet topera, ta’ għoti tal-awtorizzazzjonijiet meħtieġa għal kull eżekuzzjoni pubblika (iktar ’il quddiem il-“klawżola ta’ esklużività”). It-tieni nett, l-Artikolu 6 tal-kuntratt mudell jistieden, fil-paragrafu 1 tiegħu, lis-SĠK jiddefinixxu t-territorji ta’ eżerċizzju rispettivi tagħhom, mingħajr ma jipprovdi informazzjoni f’dan ir-rigward. Il-paragrafu 2 tal-istess artikolu jistabbilixxi li kull SĠK għandha twaqqaf lilha nnifisha, fit-territorji tal-oħrajn, milli tindaħal fl-eżerċizzju minn din tal-aħħar tal-mandat mogħti lilha (iktar ’il quddiem il-“klawżola ta’ nuqqas ta’ inġerenza”) (premessi 22 sa 25 tad-deċiżjoni kkontestata).

15      Is-SĠK japplikaw l-Artikolu 6(1) tal-kuntratt mudell b’mod li jintroduċu fih restrizzjonijiet territorjali, b’mod li l-kopertura ġeografika tal-liċenzji konċessi minn soċjetà partikolari tkun, ħlief għal xi eċċezzjonijiet żgħar, limitata għat-territorju tal-pajjiż taż-ŻEE li fih din tkun stabbilita (iktar ’il quddiem ir-“restrizzjonijiet territorjali nazzjonali”) (premessa 38 tad-deċiżjoni kkontestata).

16      L-elementi pprovduti mis-SĠK matul il-proċedura amministrattiva ma ppermettitx lill-Kummissjoni tikkonkludi b’ċertezza, minn naħa, li 17 minn dawn tal-aħħar effettivament u kompletament neħħew il-klawżola ta’ esklużività tal-FRR tagħhom u, min-naħa l-oħra, li s-SĠK kollha effettivament u totalment neħħew il-klawżola ta’ nuqqas ta’ inġerenza mill-imsemmija ftehim (premessi 37 u 40 tad-deċiżjoni kkontestata).

III –  Is-swieq ikkonċernati

17      Il-ġestjoni kollettiva tad-drittijiet tal-awtur ikkonċernata mill-kuntratt mudell tiġbor fiha t-tliet swieq tal-prodotti segwenti: l-ewwel nett, il-provvista ta’ servizzi ta’ ġestjoni tad-drittijiet tal-awtur tal-persuni li għandhom dritt, it-tieni nett, il-provvista ta’ servizzi ta’ ġestjoni tad-drittijiet tal-awtur lis-SĠK oħra u, it-tielet nett, il-ħruġ ta’ liċenzji li jkopru d-drittijiet ta’ eżekuzzjoni pubblika lill-utenti għall-isfruttament bl-internet, bis-satellita u t-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable (premessa 49 tad-deċiżjoni kkontestata).

18      Mill-perspettiva ġeografika, l-ewwel suq huwa ta’ portata nazzjonali, iżda, fl-assenza ta’ restrizzjonijiet ta’ sħubija, huwa jista’ jkun usa’ (premessi 58 u 59 tad-deċiżjoni kkontestata).

19      It-tieni suq, min-naħa tiegħu, jikkonċerna aspett nazzjonali filwaqt li jinkludi elementi transkonfinali. Peress li l-attivitajiet ta’ trażmissjoni bl-internet ma humiex limitati għal pajjiż wieħed taż-ŻEE, l-impriżi ta’ dawn is-setturi jeħtieġu liċenzji multiterritorjali li l-SĠK jistgħu joħorġu fl-assenza ta’ restrizzjonijiet li jinsabu fil-FRR. Bl-istess mod, għat-trażmissjoni bis-satellita u t-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable, kull SĠK stabbilita fiż-żona tas-satellita tista’ toħroġ liċenzji li jkopru t-totalità ta’ din iż-żona (premessi 60 sa 62 tad-deċiżjoni kkontestata).

20      Fl-aħħar nett, għalkemm storikament it-tielet suq kien ġie ddefinit bħala li għandu portata nazzjonali minħabba l-ħtieġa ta’ sorveljanza lokali, dan mhux neċessarjament japplika għall-operat bl-internet, bis-satellita u għat-trażmizzjoni mill-ġdid bil-cable, peress li s-sorveljanza mill-bogħod hija possibbli għal dawn l-oqsma (premessi 63 u 64 tad-deċiżjoni kkontestata).

IV –  L-applikazzjoni tal-Artikolu 81(1) KE u tal-Artikolu 53(1) tal-Ftehim ŻEE

A –  Il-klawżoli ta’ sħubija, ta’ esklużività u ta’ nuqqas ta’ inġerenza

21      L-ewwel nett, għall-finijet ta’ din il-kawża, il-klawżola ta’ sħubija tikkostitwixxi ksur tal-Artikolu 81(1) KE u tal-Artikolu 53(1) tal-Ftehim ŻEE (premessi 123 sa 137 tad-deċiżjoni kkontestata).

22      It-tieni nett, wara evalwazzjoni tal-klawżola ta’ esklużività u tal-klawżola ta’ nuqqas ta’ inġerenza, jidher li l-klawżola ta’ esklużività għandha bħala effett li tagħlaq is-suq nazzjonali tas-SĠK li jibbenefikaw mill-esklużività, sa fejn l-ebda SĠK ma tista’ toħroġ liċenzja fit-territorju nazzjonali ta’ SĠK oħra. Skont il-Kummissjoni, hija saħansitra eskluża l-possibbiltà li SĠK toħroġ direttament lil utent liċenzja li tkopri biss r-repertorju tagħha għal eżekuzzjonijiet li jseħħu fit-territorju nazzjonali ta’ SĠK oħra (iktar ’il quddiem il-“liċenzja diretta”).

23      Fir-rigward tal-klawżola ta’ nuqqas ta’ inġerenza, il-Kummissjoni tfakkar li, fid-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet, hija essenzjalment qieset li din issaħħaħ il-klawżola ta’ esklużività. Wara l-osservazzjonijiet ta’ ċerti SĠK, li jipprevedu li l-klawżola ta’ nuqqas ta’ inġerenza ma twaqqafx il-ħruġ ta’ liċenzji diretti, u fid-dawl tal-fatt li ċerti FRR kienu ġew emendati biex ineħħu l-imsemmija klawżola, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma tintervjenix fuq din id-dispożizzjoni tal-kuntratt mudell (premessi 138 sa 152 tad-deċiżjoni kkontestata).

B –  Il-prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali

24      Skont il-Kummissjoni, ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali huma r-riżultat ta’ prattika miftiehma li tnaqqas il-kompetizzjoni (premessi 154 u 155 tad-deċiżjoni kkontestata).

25      Fil-fatt, ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali ma jistgħux jiġu spjegati sempliċement permezz tal-aġir awtonomu li joriġina mill-qawwa tas-suq. Għalhekk, is-SĠK qiegħdu l-kooperazzjoni bejniethom minflok ir-riskji tal-kompetizzjoni sabiex jiżguraw, sa ċertu punt, li l-imsemmija restrizzjonijiet jiġu mhux biss aċċettati b’mod reċiproku mis-SĠK l-oħra, iżda wkoll implementati fil-FRR kollha (premessi 156 u 157 tad-deċiżjoni kkontestata).

26      Ir-raġuni ta’ din iċ-ċertezza tinsab fid-dipendenza reċiproka li teżisti bejn is-SĠK, b’mod partikolari fil-qasam tal-applikazzjonijiet “off line”, li jeżiġu netwerks ta’ sorveljanza lokali. Fir-rigward tal-ħruġ ta’ liċenzji u l-ġbir tad-dħul barra l-pajjiż, kull SĠK għandha għalhekk tħallas lill-oħrajn u għalhekk hija esposta għal miżuri ta’ ritorsjoni fl-ipoteżi li, fil-qasam tad-drittijiet “online”, hija ma tkunx tixtieq iżżomm it-tqassim storiku tas-suq (premessa 157 tad-deċiżjoni kkontestata).

27      Skont il-Kummissjoni, l-eżistenza ta’ prattika miftiehma tirriżulta minn numru ta’ elementi.

28      L-ewwel nett, il-Kummissjon tenfasizza li s-SĠK iddiskutew l-uniformizzazzjoni tal-kuntratti mudelli tagħhom fil-kuntest tal-attivitajiet tas-CISAC (premessa 158 tad-deċiżjoni kkontestata).

29      It-tieni nett, il-Ftehim ta’ Santjago (iċ-Ċili), innotifikat minn bosta SĠK lill-Kummissjoni sabiex jiksbu eżenzjoni abbażi tal-Artikolu 81(3) KE, juri li l-kwistjoni tal-portata territorjali tal-mandati msemmija mill-FRR, b’mod partikolari dawk li jkopru l-forom ta’ operat ġodda, kienet is-suġġett ta’ diskussjonijiet multilaterali bejn is-SĠK. Dan il-ftehim, li permezz tiegħu s-SĠK impenjaw ruħhom li joħorġu liċenzji dinjija, iżda biss lill-utenti stabbiliti fit-territorju nazzjonali tagħhom, ma ġġeddidx meta skada fl-aħħar tas-sena 2004, wara d-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet mibgħuta mill-Kummissjoni lis-SĠK fil-kuntest tal-proċedura intiża li tikseb l-eżenzjoni msemmija iktar ’il fuq (iktar ’il quddiem id-“dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet Santjago”), fatt li seta’ jwassal biex jerġa’ jkun hemm ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali. Fid-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni tqis li l-abbandun tal-Ftehim ta’ Santjago juri li s-SĠK kienu jikkoordinaw sew l-aġir tagħhom f’dak li jirrigwarda l-portata tal-liċenzji għall-isfruttament bl-internet (premessi 158 u 169 tad-deċiżjoni kkontestata).

30      It-tielet nett, il-paralelliżmu tal-aġir dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali għandu jiġi evalwat fid-dawl tas-sitwazzjoni preċedenti, li fiha l-FRR kienu jinkludu klawżola ta’ esklużività. Issa, il-fatt li ma seħħet ebda bidla fl-aġir dwar l-imsemmija restrizzjonijiet wara t-tneħħija tal-klawżola ta’ esklużività jikkostitwixxi indizju ta’ prattika miftiehma. Madankollu, f’dan ir-rigward, id-deċiżjoni kkontestata tirrikonoxxi li tali ma huwiex il-każ meta jkun hemm raġunijiet oħra li jistgħu juru li t-tqassim tas-suq huwa r-riżultat ta’ aġir individwali (premessa 170 tad-deċiżjoni kkontestata).

31      Fir-rigward tal-eżistenza ta’ tali raġunijiet f’dan il-każ, l-ewwel nett, il-Kummissjoni tosserva li, filwaqt li taċċetta li d-drittijiet tal-awtur u l-portata tal-protezzjoni tagħhom huma ddefiniti bil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali, dan il-fatt ma jwassalx għall-konsegwenza li l-liċenzji dwar pajjiż partikolari għandhom jinħarġu mis-SĠK nazzjonali. F’dan ir-rigward, it-teżi tagħha hija bbażata fuq il-Ftehim ta’ Santjago (premessi 159 u 160 tad-deċiżjoni kkontestata).

32      It-tieni nett, il-Kummissjon tiċħad li l-qafas leġiżlattiv fil-qasam, b’mod partikolari d-Direttiva tal-Kunsill 93/83/KEE, tas-27 ta’ Settembru 1993, dwar il-kordinazzjoni ta’ ċerti regoli dwar id-drittijiet tal-awtur u drittijiet relatati ma’ drittijiet tal-awtur applikabbli għal xandir bis-satellita u ritrasmissjoni bil-cable (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 134), jiġġustifika l-aġir tas-SĠK f’dak li jirrigwarda t-trażmissjoni bis-satellita. Fil-fatt, l-imsemmija direttiva sempliċement tiddetermina liema hija l-leġiżlazzjoni applikabbli għall-isfruttament bis-satellita tax-xogħlijiet protetti, jiġifieri dik tal-pajjiż taż-ŻEE li fih is-sinjali li jwasslu l-programmi jiġu introdotti f’katina mhux interrotta ta’ komunikazzjoni li twassal għas-satellita u li tiġi lura lejn l-art.

33      Madankollu, id-Direttiva 93/83 ma tistabbilixxix li hija biss is-SĠK stabbilita f’dan il-pajjiż taż-ŻEE li tista’ toħroġ il-liċenzji meħtieġa għal din il-forma ta’ sfruttament tad-drittijiet tal-awtur. Barra minn hekk, din id-direttiva tistabbilixxi li l-att ta’ komunikazzjoni għandu jitqies li huwa applikabbli esklużivament fl-imsemmi pajjiż, fejn l-utenti għandhom bżonn ta’ liċenzja biss għall-aħħar pajjiż. Għalhekk, id-Direttiva 93/83 ġabet fix-xejn il-Ftehim ta’ Sydney (l-Awstralja), li permezz tiegħu, fl-1987, is-SĠK kienu daħħlu fil-kuntratt mudell dispożizzjoni li tistabbilixxi li s-SĠK stabbilita fil-pajjiż li fih is-sinjali li jġorru l-programmi jitilgħu lejn is-satellita kienet awtorizzata toħroġ liċenzji għaż-żona kollha tas-satellita, jekk ikun il-każ, wara li tkun ikkonsultat jew tkun kisbet il-kunsens tas-SĠK l-oħra kkonċernati (premessi 163 sa 165 tad-deċiżjoni kkontestata).

34      It-tielet nett, il-Kummissjoni tosserva li s-SĠK għandhom differenzi sinjifikattivi fir-rigward tal-effiċjenza, tal-ispejjeż ta’ ġestjoni u tar-repertorji tagħhom. Għalhekk, jista’ jkun interessanti għal waħda minnhom li tagħti mandat lil SĠK li tikseb riżultati partikolarment pożittivi biex toħroġ liċenzji li jkopru territorju usa’ minn dak li fih din tal-aħħar tkun stabbilita, jew li tagħti mandat lil iktar minn SĠK waħda f’ċerti reġjunijiet, sabiex iżżid ix-xandir tar-repertorju tagħha, u, bl-istess mod, ir-remunerazzjoni tal-awturi tagħha (premessi 167 u 168 tad-deċiżjoni kkontestata).

35      Ir-raba’ nett, il-Kummissjoni tosserva li d-deċiżjoni kkontestata tirrigwarda biss l-isfruttament legali ta’ xogħlijiet protetti bid-drittijiet tal-awtur (premessa 11 tad-deċiżjoni kkontestata), fejn il-ħtieġa ta’ sorveljanza lokali ma tispjegax ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali. Fil-fatt, għall-isfruttament bl-internet, bis-satellita jew it-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable, jeżistu soluzzjonijiet tekniċi li jippermettu li l-persuna li tirċievi l-liċenzja tiġi ssorveljata anki jekk din tal-aħħar tintuża lil hinn mit-territorju nazzjonali tas-SĠK jew jekk il-persuna li tirċievi l-liċenzja tkun stabbilita lil hinn minn dan it-territorju. Is-SĠK diġà implementaw prattiki ta’ ħruġ ta’ liċenzja, kif juri b’mod partikolari l-ħruġ ta’ liċenzji diretti, li jindikaw il-kapaċità tagħhom li jissorveljaw l-isfruttament u l-utenti lil hinn mit-territorju nazzjonali tagħhom. Barra minn hekk, is-sistema preżenti ma hijiex ibbażata fuq il-prinċipju ta’ viċinanza mal-persuna li tirċievi l-liċenzja, sa fejn ir-restrizzjoni territorjali tal-mandat tfisser li kull SĠK toħroġ liċenzji għall-isfruttament tad-drittijiet fit-territorju ta’ attività tagħha, irrispettivament mir-residenza tal-persuna li tirċievi l-liċenzja (premessi 171 sa 174 tad-deċiżjoni kkontestata).

36      Il-Kummissjoni tipprovdi mill-ewwel informazzjoni fuq kull waħda mill-forma ta’ operat imsemmija fid-deċiżjoni kkontestata fil-premessi 186 sa 199. B’mod partikolari, fir-rigward tal-internet, hija tirreferi għall-Ftehim Simulcast, li bbenefika minn eżenzjoni abbażi tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2003/300/KE, tat-8 ta’ Ottubru 2002, dwar proċedura skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/C2/38.014 — IFPI “Simulcast”) (ĠU 2003, L 107, p. 58). Dan il-ftehim kien jippermetti lix-xandara bir-radju, li s-sinjali tagħhom jintbagħtu miż-ŻEE, li jikkuntattjaw lis-SĠK kollha kontraenti f’dan il-ftehim sabiex jiksbu liċenzja multiterritorjali u multirepertorjali li tawtorizza x-xandir b’mod simulcast (trażmissjoni simultanja mill-istazzjonijiet tar-radju u tal-istazzjonijiet ta’ televiżjoni, permezz tal-internet, ta’ reġistrazzjonijiet akustiċi, inklużi s-sinjali akustiċi tagħhom jew televiżivi). Dan jgħodd ukoll għal ftehim ieħor, il-Ftehim Webcasting (premessa 191 tad-deċiżjoni kkontestata).

37      Barra minn hekk, il-Kummissjoni tirreferi għall-mudell ta’ kooperazzjoni “nordiku u baltiku” (iktar ’il quddiem il-“mudell CNB”), li jippermetti lil utent jikseb liċenzja multiterritorjali waħda għal sfruttament “online”, li tkopri d-drittijiet ta’ riproduzzjoni mekkanika u dawk ta’ eżekuzzjoni pubblika, li tapplika għad-Danimarka, għall-Estonja, għal-Latvja, għal-Litwanja, għall-Finlandja, għall-Isvezja, għall-Islanda u għan-Norveġja (premessa 179 tad-deċiżjoni kkontestata).

38      Barra minn hekk, il-Kummissjoni ssemmi l-fatt li, f’Jannar 2006, is-SĠK Ġermaniża u tar-Renju Unit, il-Gesellschaft für musikalische Aufführungs- und mechanische Vervielfältigungsrechte (GEMA) u l-Performing Right Society Ltd (PRS) ħolqu impriża komuni, Celas, li sservi ta’ uffiċċju uniku fuq livell pan-Ewropew għall-ħruġ ta’ liċenzji dwar id-drittijiet “online” u mobbli fuq ir-repertorji Anglo-Amerikani ta’ ċertu editur (premessa 193 tad-deċiżjoni kkontestata).

39      L-eżistenza ta’ dawn il-ftehim turi li l-preżenza fil-post ma hijiex meħtieġa (premessa 190 tad-deċiżjoni kkontestata). F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tosserva li, fil-każ li l-kontroll magħmul mingħajr preżenza fil-post kien juri li hemm ksur li jeħtieġ proċeduri legali jew fil-każ li kien hemm bżonn li jsiru verifiki tal-kontijiet fuq il-post, huwa possibbli li SĠK li tkun ħarġet liċenzja li tkopri territorju differenti minn dak tal-Istat Membru ta’ stabbiliment tiegħu jgħaddi dawn il-kompiti lil persuna oħra, bħal pereżempju SĠK lokali, li għandha preżenza fil-post u l-għarfien meħtieġ tas-sistema legali tal-pajjiż ikkonċernat (premessi 177 u 178 tad-deċiżjoni kkontestata).

40      Wara li pprovdiet dawn l-elementi bil-għan li turi li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali li jinsabu fl-FRR setgħu jiġu spjegati biss bil-preżenza ta’ prattika miftiehma, il-Kummissjoni tammetti li, f’sitwazzjonijiet partikolari, id-deċiżjoni li ma jingħatax id-dritt ta’ ħruġ ta’ liċenzji lil hinn mit-territorju li fih SĠK tkun stabbilita tista’ tirriżulta mill-fatt li SĠK oħra ma jkollhiex il-kapaċitajiet tekniċi li jippermettulha tiżgura sorveljanza u kontroll effikaċi jew mill-fatt li s-sistema legali ta’ pajjiż taż-ŻEE ikollha karatteristiċi tali li s-soċjetà nazzjonali tintgħażel fil-mument tal-għażla tal-mandatarju, minħabba, pereżempju, l-istatus eventwali partikolari tagħha fl-azzjonijiet ġudizzjarji quddiem qrati nazzjonali. Restrizzjoni territorjali li tirriżulta mill-evalwazzjoni ta’ dawn il-fatturi normalment ma tikkostitwixxix prattika miftiehma li tnaqqas il-kompetizzjoni. Min-naħa l-oħra, il-prattika sistematika ta’ restrizzjonijiet territorjali nazzjonali fl-FRR kollha tista’ tiġi spejgata biss permezz ta’ dawn il-fatturi (premessi 182 u 183 tad-deċiżjoni kkontestata).

41      Peress illi kkonkludiet li l-aġir tas-SĠK kien jikkostitwixxi prattika miftiehma, il-Kummissjoni eżaminat il-kwistjoni dwar jekk din il-prattika tnaqqasx il-kompetizzjoni. Hija kkonkludiet li dan kien il-każ, għaliex din il-prattika kienet tiggarantixxi li kull SĠK kienet l-unika waħda li setgħet toħroġ lill-utenti liċenzji multirepertorjali marbuta mal-pajjiż ta’ stabbiliment tagħha fi ħdan iż-ŻEE (premessi 207 sa 209 tad-deċiżjoni kkontestata).

42      Ir-riżultat ta’ dan huwa li kull SĠK tista’ toħroġ kont għall-ispejjeż amministrattivi ta’ ġestjoni tad-drittijiet u għall-ħruġ ta’ liċenzji mingħajr ma tbati ebda pressjoni kompetittiva minn soċjetajiet oħra fir-rigward ta’ dawn l-ispejjeż. Din l-assenza ta’ kompetizzjoni jista’ jkollha konsegwenzi negattivi anki fir-rigward tal-awturi, li d-dħul tagħhom jista’ jvarja skont liema soċjetà tiġġestixxi d-drittijiet tagħhom (premessi 134 u 210 tad-deċiżjoni kkontestata).

43      Bħala tweġiba għall-argument, imqajjem minn ċerti SĠK fir-risposti tagħhom għad-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet, li jgħid li l-kompetizzjoni bejn is-SĠK twassal għal tnaqqis fid-dħul riċevut mill-persuni li għandhom dritt, il-Kummissjoni sostniet, billi tirreferi għad-Deċiżjoni 2003/300, li l-Artikolu 81(3) KE kien jippermetti l-iżvilupp ta’ mekkaniżmu tariffarju li jista’ jillimita l-kompetizzjoni fuq il-prezzijiet tal-liċenzji għall-ispejjeż amministrattivi, mingħajr ma jkun hemm effett fuq ir-remunerazzjoni tal-persuni li għandhom dritt. Fi kwalunkwe każ, is-SĠK mandatarja tista’ sempliċement tiddefinixxi livell ta’ dħul għar-repertorju tagħha fil-konfront ta’ SĠK oħrajn li joħorġu liċenzji għal barra l-pajjiż. Għalhekk, hija tirċievi prezz bl-ingrossa għar-repertorju tagħha filwaqt li tippermetti lis-SĠK joħorġu liċenzji fuq dan ir-repertorju li jikkompetu fuq il-marġni li huma jżidu fuq dan il-prezz bl-ingrossa (premessi 217 sa 219 tad-deċiżjoni kkontestata).

44      F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tgħid li ċerti emendi fis-sistema tariffarja jistgħu jinkoraġġixxu lis-SĠK jikkompetu. Fil-fatt, tendenza reċenti tas-suq tikkonferma li jista’ jkun għaqli għall-persuni li għandhom dritt, u għalhekk ukoll għas-SĠK, li jittrasferixxu d-drittijiet tagħhom lil bosta SĠK kompetituri. Grupp ta’ edituri ħabbru għalhekk l-intenzjoni tagħhom li jinnominaw bosta SĠK li jkollhom is-setgħa li joħorġu lill-utenti liċenzji pan-Ewropej għall-isfruttament tad-drittijiet mekkaniċi Anglo-Amerikani fuq ir-repertorju tagħhom għal sfruttament “online” (premessa 220 tad-deċiżjoni kkontestata).

45      Barra minn hekk, id-deċiżjoni kkontestata ssemmi wkoll id-Deċiżjoni tal-Kummissjoni C (2006) 4350, tal-4 ta’ Ottubru 2006, dwar proċedura skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/C2/38.681 – Konvenzjoni li ttawwal il-Ftehim ta’ Cannes) (ĠU 2007 L 296, p. 27), dwar liċenzji marbuta mad-drittijiet mekkaniċi, li imponiet impenji vinkolanti li jistabbilixxu mekkaniżmu li jippermetti l-għoti ta’ liċenzji multiterritorjali filwaqt li ggarantixxiet li d-dħul tal-persuni li għandhom dritt mhux ser jonqsu, minħabba l-iffissar ta’ rata uniformi miftiehma bejn is-SĠK kollha, billi tippermetti ċerta kompetizzjoni permezz tal-introduzzjoni tal-possibbiltà, għas-SĠK, li jipproponu skont massimu lis-soċjetajiet ta’ reġistrazzjoni, limitata għall-ispejjeż amministrattivi (premessa 82 tad-deċiżjoni kkontestata).

V –  Id-dispożittiv

46      Fuq il-bażi, b’mod partikolari, ta’ dawn il-premessi, u wara li kkonstatat li l-kummerċ bejn l-Istati Membri kien affettwat bil-ftehimiet bilaterali inkwistjoni u li l-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni tal-Artikolu 81(3) KE u tal-Artikolu 53(3) tal-Ftehim ŻEE ma kinux ġew issodisfatti, il-Kummissjoni, mingħajr ma imponiet multa, iddeċidiet is-segwenti fid-deċiżjoni kkontestata:

“L-ewwel Artikolu

L-[24] impriża segwenti kisru l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE billi użaw, fil-ftehim tagħhom ta’ rappreżentazzjoni reċiproka, restrizzjonijiet ta’ sħubija li jinsabu fl-Artikolu 11 [paragrafu 2] tal-kuntratt mudell […] jew billi applikaw de facto dawn ir-restrizzjonijiet ta’ sħubija:

[…]

TEOSTO

[…]

Artikolu 2

Is-[17]-il impriża segwenti kisru l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE billi taw, fil-ftehim tagħhom ta’ rappreżentazzjoni reċiproka, drittijiet esklużivi kif previst fl-Artikolu 1 [paragrafi  1 u 2], tal-kuntratt mudell

[…]:

[…]

TEOSTO

[…]

Artikolu 3

L-[24] impriża segwenti kisru l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE billi kkoordinaw il-fruntieri territorjali b’mod li tiġi ristretta l-portata ta’ liċenzja għat-territorju nazzjonali ta’ kull [SĠK] :

[…]

TEOSTO

[…]

Artikolu 4

1.      L-impriżi msemmija fl-Artikoli 1 u 2 għandhom immedjatament itemmu, fil-każ li għandhom ma temmewx, il-ksur imsemmi f’dawn l-artikoli u jinformaw lill-Kummissjoni dwar kull miżura li huma ħadu għal dan il-għan.

2.      L-impriżi msemmija fl-Artikolu 3 għandhom itemmu, f’terminu ta’ 120 jum mid-data ta’ notifika ta’ din id-deċiżjoni, il-ksur imsemmi f’dan l-artikolu u għandhom jinformaw lill-Kummissjoni, f’dan l-istess terminu, dwar kull miżura li huma ħadu għal dan il-għan.

B’mod partikolari, l-impriżi msemmija fl-Artikolu 3 għandhom jirrevedu b’mod bilaterali mal-impriżi l-oħra msemmija fl-Artikolu 3 l-portata territorjali tal-mandati tagħhom f’dak li jirrigwarda r-ritrażmissjoni bis-satellita u bil-kejbil u l-użu fuq l-internet f’kull wieħed minn dawn il-ftehim ta’ rappreżentazzjoni reċiproka, u għandhom jipprovdu lill-Kummissjoni kopji tal-ftehim reeżaminati.

3.      Id-destinatarji ta’ din id-deċizjoni għandom jonqsu milli jwettqu minn issa ’l quddiem kwalunkwe att jew aġir spjegat fl-Artikoli 1, 2 u 3, kif ukoll kwalunkwe att jew aġir li għandu bħala għan jew effett identiku jew simili.

[…]”.

 Il-proċedura u t-talbiet tal-partijiet

47      Permezz ta’ rikors ippreżentat fir-reġistru tal-Qorti Ġenerali fl-24 ta’ Settembru 2008, ir-rikorrenti ressqet kawża intiża għall-annullament parzjali tad-deċiżjoni kkontestata.

48      B’att separat, ippreżentat fir-reġistru tal-Qorti Ġenerali fl-istess jum, ir-rikorrenti ressqet talba għal miżuri provviżorji intiżi biex jiksbu s-sospensjoni tal-eżekuzzjoni tad-dispożizzjonijiet konġunti tal-Artikolu 31 u tal-Artikolu 4(2) u (3) tad-deċiżjoni kkontestata. B’digriet tal-14 ta’ Novembru 2008, Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto ry vs Il-Kummissjoni (T‑401/08 P, mhux ippubblikata fil-Ġabra), il-President tal-Qorti Ġenerali ċaħad din it-talba u rriżerva l-ispejjeż.

49      Fuq ir-rapport tal-Imħallef Relatur, il-Qorti Ġenerali (Is-Sitt Awla) iddeċidiet li tiftaħ il-proċedura orali u, fil-kuntest tal-miżuri ta’ organizzazzjoni tal-proċedura previsti fl-Artikolu 64 tar-Regoli tal-Proċedura, stiednet lill-partijiet iwieġbu bosta mistoqsijiet. Huma biss il-partijiet prinċipali li wieġbu dawn it-talbiet.

50      It-trattazzjoni tal-partijiet u t-tweġibiet tagħhom għall-mistoqsijiet tal-Qorti Ġenerali nstemgħu fis-seduta tal-4 ta’ Ottubru 2011.

51      Peress li l-Imħallef Relatur twaqqaf milli jifforma parti mill-kompożizzjoni ġudikanti, il-President tal-Qorti Ġenerali reġa’ qassam il-kawża lil Imħallef Relatur ieħor u ħatar, skont l-Artikolu 32(3) tar-Regoli tal-Proċedura, Imħallef ieħor sabiex is-Sitt Awla tiġi fformata b’mod komplut.

52      B’digriet tat-11 ta’ Jannar 2012, il-Qorti Ġenerali (Is-Sitt Awla), fil-kompożizzjoni l-ġdida tagħha, fetħet il-proċedura orali mill-ġdid u l-partijiet ġew informati li kienu ser jinstemgħu waqt seduta ġdida.

53      Instemgħu mill-ġdid it-trattazzjonijiet tal-partijiet u t-tweġibiet tagħhom għall-mistoqsijiet tal-Qorti Ġenerali fis-seduta tad-29 ta’ Ġunju 2012.

54      Konsegwentement, il-President tas-Sitt Awla ddeċieda li jagħlaq il-proċedura orali.

55      Ir-rikorrenti titlob li l-Qorti Ġenerali jogħġobha:

–        tannulla d-deċiżjoni kkontestata;

–        tikkundanna lill-Kummissjoni għall-ispejjeż.

56      Il-Kummissjoni titlob li l-Qorti Ġenerali jogħġobha:

–        tiċħad ir-rikors;

–        tikkundanna lir-rikorrent għall-ispejjeż.

 Id-dritt

57      Insostenn tar-rikors tagħha, ir-rikorrenti tinvoka essenzjalment tliet motivi bbażati fuq:

–        applikazzjoni żbaljata tal-Artikolu 81(1) KE;

–        applikazzjoni żbaljata tal-Artikolu 81(3) KE;

–        il-fatt li l-Kummissjoni qatgħet ultra vires billi obbligat lis-SĠK jemendaw aġir li ma kienx imur kontra l-Artikolu 81 KE.

I –  Fuq l-ewwel motiv, ibbażat fuq l-applikazzjoni żbaljata tal-Artikolu 81(1) KE

58      L-ewwel motiv huwa magħmul minn tliet partijiet dwar l-assenza ta’ ksur tal-Artikolu 81(1) KE f’dak li jikkonċerna, l-ewwel nett, il-klawżola ta’ sħubija, it-tieni nett, il-klawżola ta’ esklużività u, it-tielet nett, ir-restrizzjonijiet territorjali.

A –  Fuq l-ewwel parti tal-ewwel motiv, dwar il-klawżola ta’ sħubija

59      L-ewwel nett, ir-rikorrenti ssostni li l-klawżola ta’ sħubija tinsab biss f’ħamsa mit-23 FRR. Fir-replika, hija ssostni li l-klawżola ta’ sħubija tneħħiet minn kull FRR tagħha. Hija tosserva wkoll li l-imsemmija klawżola qatt ma ġiet applikata fil-prattika. Il-Kummissjoni la wriet li r-rikorrenti effettivament applikat il-klawżola ta’ sħubija u lanqas indikat b’mod preċiż dak li bih ir-rikorrenti kienet akkużata, u dan bi ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni.

60      It-tieni nett, ir-rikorrenti ssostni li l-klawżola ta’ sħubija la għandha bħala għan u lanqas bħala effett li tnaqqas il-kompetizzjoni. Fil-fatt, il-persuni li għandhom dritt jersqu b’mod naturali lejn is-SĠK stabbilita fil-pajjiż tagħhom, u dan għal raġunijiet essenzjalment lingwistiċi u kulturali, kif ukoll għall-għarfien li huma għandhom tas-suq lokali. Dan jgħodd b’mod speċjali fir-rigward tar-repertorju Finlandiż, li huwa essenzjalment intiż għal sfruttament lokali.

61      Qabelxejn, hemm lok li jiġi kkunsidrat li l-klawżola ta’ sħubija għandha għan antikompetittiv, kif irrilevat il-Kummissjoni fil-premezzi 127 u 130 tad-deċiżjoni kkontestata. Fil-fatt, din il-klawżola hija intiża li tippermetti lis-SĠK iqassmu l-awturi skont in-nazzjonalità tagħhom jew, tal-inqas, biex jirrendu iktar diffiċli l-possibbiltà għal awtur li jissieħeb f’SĠK oħra li ma tkunx dik stabbilita fil-pajjiż li fih huwa jkun ċittadin. Permezz ta’ din il-klawżola, is-SĠK jaqsmu u jikkompartimentalizzaw is-suq intern. Issa, skont il-ġurisprudenza, l-akkordji ta’ dan it-tip huma fost l-eżempji ta’ akkordji espressament iddikjarati inkompatibbli mas-suq komuni fl-Artikolu 81(1)(ċ) KE u għalhekk għandhom jiġu kklassifikati fil-ġurisprudenza bħala restrizzjonijiet manifesti tal-kompetizzjoni. Ksur ta’ dan it-tip, inkwantu jobbligaw lill-partijiet josservaw swieq distinti, spiss maqsuma skont il-konfini nazzjonali, jipprovokaw l-iżolament ta’ dawn is-swieq, u għalhekk imorru kontra l-għan prinċipali tat-Trattati li huwa l-integrazzjoni tas-suq intern (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-Qorti Ġenerali tat-18 ta’ Lulju 2005, Scandinavian Airlines System vs Il-Kummissjoni, T‑241/01, Ġabra p. II‑2917, punt 85, u tas-27 ta’ Lulju 2005, Brasserie nationale et vs Il-Kummissjoni, T‑49/02 sa T‑51/02, Ġabra p. II‑3033, punti 173 u 174).

62      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, f’dak li jikkonċerna d-delimitazzjoni bejn akkordji li għandhom għan antikompetittiv u dawk li għandhom riżultat antikompetittiv, l-għan u r-riżultat antikompetittiv huma kundizzjonijiet li ma humiex kumulattivi, iżda alternattivi sabiex jiġi evalwat jekk prattika hijiex ipprojbita skont l-Artikolu 81(1) KE. In-natura alternattiva ta’ din il-kundizzjoni, enfasizzata mill-konġunzjoni “jew”, għandha twassal sabiex qabel kollox jiġi kkunsidrat l-għan innifsu tal-akkordju, fid-dawl tal-kuntest ekonomiku li fih dan għandu jiġi applikat. Madankollu, fil-każ fejn mill-eżami tal-kontenut tal-akkordju ma jirriżultax livell suffiċjenti ta’ ħsara fir-rigward tal-kompetizzjoni, għandu jiġi eżaminat, għaldaqstant, ir-riżultat tiegħu u, sabiex dan ikun ipprojbit, għandhom jiġu ssodisfatti l-elementi li jistabbilixxu li l-kompetizzjoni tkun effettivament ġiet jew ipprevenuta jew ristretta jew inkella mgħawġa b’mod kunsiderevoli (ara s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-4 ta’ Ġunju 2009, T-Mobile Netherlands et, C‑8/08, Ġabra p. I‑4529, punt 28, u l-ġurisprudenza ċċitata).

63      Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat li, fl-evalwazzjoni ta’ jekk akkordju huwiex ipprojbit mill-Artikolu 81(1) KE, ma hemmx bżonn li jittieħdu inkunsiderazzjoni l-effetti konkreti tiegħu fis-suq meta jkun jidher li dan għandu l-għan li jipprevjeni, jirrestrinġi jew joħloq distorsjoni fil-kompetizzjoni fi ħdan is-suq komuni. Id-distinzjoni bejn “ksur minħabba l-għan” u “ksur minħabba r-riżultat” tikkonċerna ċ-ċirkustanza li ċerti forom ta’ kollużjoni bejn impriżi jistgħu jiġu kkunsidrati, min-natura tagħhom stess, bħala li huma ta’ ħsara għall-funzjonament normali tal-kompetizzjoni (ara s-sentenza T-Mobile Netherlands et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 29, u l-ġurisprudenza ċċitata).

64      Barra minn hekk, il-prova tal-intenzjoni ta’ tnaqqis tal-kompetizzjoni ma hijiex element meħtieġ biex jiġi ddeterminat jekk akkordju għandux bħala għan tali restrizzjoni (ara s-sentenza tal-Qorti Ġenerali tad-9 ta’ Lulju 2009, Peugeot u Peugeot Nederland vs Il-Kummissjoni, T‑450/05, Ġabra p. II‑2533, punt 55, u l-ġurisprudenza ċċitata; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza T-Mobile Netherlands et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 27).

65      Bl-istess mod, il-fatt li klawżola ta’ ftehim bejn impriżi, li għandha bħala għan it-tnaqqis tal-kompetizzjoni, ma tkunx ġiet implementata ma huwiex biżżejjed biex tiġi eliminata l-projbizzjoni tal-Artikolu 81(1) KE (sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-31 ta’ Marzu 1993, Ahlström Osakeyhtiö et vs Il-Kummissjoni, C‑89/85, C‑104/85, C‑114/85, C‑116/85, C‑117/85 u C‑125/85 sa C‑129/85, Ġabra p. I‑1307, punt 175, u s-sentenza tal-Qorti Ġenerali tad-19 ta’ Mejju 1999, Accinauto vs Il-Kummissjoni, T‑176/95, Ġabra p. II‑1635, punt 110).

66      Minn dan isegwi li l-Kummissjoni ma kinitx obbligata turi li r-rikorrenti applikat fil-fatt il-klawżola ta’ sħubija u għalhekk ma kisret ebda obbligu ta’ motivazzjoni f’dan ir-rigward.

67      Fir-rigward tal-argument tar-rikorrenti li jgħid li hija neħħiet il-klawżola ta’ sħubija minn kull FRR tagħha, għandu jiġi nnotat li din tal-aħħar la sostniet u wisq lanqas ma wriet li l-klawżola ta’ sħubija kienet tneħħiet minn kull FRR tagħha qabel l-adozzjoni tad-deċiżjoni kkontestata. Għalhekk, il-Kummissjoni setgħet validament tikkonstata ksur tal-Artikolu 81(1) KE, għaliex il-klawżola ta’ sħubija baqgħet tidher dejjem f’ċerti FRR tar-rikorrenti meta ġiet adottata d-deċiżjoni kkontestata.

68      Fid-dawl b’mod partikolari tal-elementi mfakkra fil-punti 61, 66 u 67 iktar ’il fuq, għandu jiġi konkluż li l-Kummissjoni osservat l-obbligu ta’ motivazzjoni li jikkonċerna l-klawżola ta’ sħubija.

69      Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, l-ewwel parti tal-ewwel motiv għandha tiġi miċħuda bħala infondata.

B –  Fuq it-tieni parti tal-ewwel motiv, dwar il-klawżola ta’ esklużività

70      Ir-rikorrenti ssostni li huma biss ċerti FRR li għadhom jinkludu l-klawżola ta’ esklużività, iżda li din il-klawżola fil-prattika ma hijiex applikata. Barra minn hekk, ir-rikorrenti ssostni li l-klawżola ta’ esklużività la għandha bħala għan u lanqas bħala riżultat li tnaqqas il-kompetizzjoni, għaliex is-sitwazzjoni tkun identika fl-assenza ta’ din il-klawżola, fatt li l-Kummissjoni tikkonferma hija stess meta rrikonoxxiet li l-klawżola ta’ esklużività tipproduċi hija stess effetti simili għar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

71      Għandu jitfakkar li l-klawżola ta’ esklużività tistabbilixxi li s-SĠK A tagħti lis-SĠK B id-dritt esklużiv, fit-territorju B, li toħroġ liċenzji dwar ir-repertorju A, u viċi-versa. Abbażi ta’ din il-klawżola, ebda SĠK ħlief is-SĠK B ma tista’ toħroġ, fit-territorju B, liċenzja dwar ir-repertorju A.

72      Barra minn hekk, din il-klawżola teskludi wkoll l-għoti ta’ liċenzji diretti, peress li tali esklużjoni ġiet ikkunsidrata bħala antikompetittiva mis-sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-13 ta’ Lulju 1989, Tournier (395/87, Ġabra p. 2521, punt 20), u Lucazeau et (110/88, 241/88 u 242/88, Ġabra p. 2811, punt 14).

73      Huwa minnu li skont il-ġurisprudenza, l-Artikolu 81(1)KE ma jipprekludix, bħala regola ġenerali, il-konklużjoni ta’ kwalunkwe kuntratt li jinkludi klawżola li tistabbilixxi forma ta’ esklużività (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tad-9 ta’ Lulju 1969, Völk, 5/69, Ġabra p. 295, punt 7 ; tas-6 ta’ Mejju 1971, Cadillon, 1/71, Ġabra p. 351, punt 9, u tal-Qorti Ġenerali tat-8 ta’ Ġunju 1995, Schöller vs Il-Kummissjoni, T‑9/93, Ġabra p. II‑1611, punt 161). Madankollu, f’dan il-każ, għandu jiġi kkunsidrat li l-klawżola ta’ esklużività, bħal dik li ġiet ipprovata fil-kuntratt mudell u rriprodotta fil-FRR, għandha għan antikompetittiv sa fejn hija intiża li tagħti lil SĠK waħda, fuq territorju partikolari, id-dritt esklużiv ta’ ħruġ ta’ liċenzji dwar repertorju partikolari, billi għalhekk toħloq monopolju favur kull SĠK, fir-rigward tal-ħruġ ta’ liċenzji dwar l-isfruttament ta’ xogħlijiet mużikali li jseħħu fit-territorju li fih huma stabbiliti.

74      F’dawn iċ-ċirkustanzi, fuq il-bażi tal-ġurisprudenza mfakkra fil-punti 61 sa 64 iktar ’il fuq, peress li huwa l-għan stess tal-klawżola ta’ esklużività li huwa antikompetittiv, ma hemmx bżonn li jiġu eżaminati l-effetti tagħha u li jiġi kkunsidrat, b’mod partikolari, jekk dawn l-effetti jikkoinċidux ma’ dawk dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

75      Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, it-tieni parti tal-ewwel motiv għandha tiġi miċħuda bħala infondata.

C –  Fuq it-tielet parti tal-ewwel motiv, dwar ir-restrizzjonijiet territorjali

1.     Osservazzjonijiet preliminari

76      Għall-finijiet tal-evalwazzjoni tat-tielet parti tal-ewwel motiv, għandhom preliminarjament jitfakkru ċerti aspetti tal-kuntest tal-kawża preżenti. L-ewwel nett, id-deċiżjoni kkontestata tirrigwarda biss l-isfruttament tad-drittijiet tal-awtur bl-internet, bis-satellita u t-trażmissjoni mill-ġdid bil-cable, u mhux l-isfruttament tradizzjonali, imsejħa “off-line”, anki jekk il-kuntratt mudell u l-FRR jkopru l-forom kollha ta’ sfruttament.

77      Fir-rigward tal-forom ta’ sfruttament tad-drittijiet tal-awtur ikkonċernati mid-deċiżjoni kkontestata, is-SĠK u s-CISAC ma stabbilixxewx ex nihilo sistema ġdida ta’ ġestjoni, distinta minn dik prevista mill-forom ta’ sfruttament tradizzjonali. Madankollu, huwa aċċettat, hekk kif it-teknoloġija żviluppat maż-żmien, li l-kuntratt mudell stabbilit fl-1936 għall-isfruttament tradizzjonali ġie emendat, b’mod partikolari permezz tal-Ftehim ta’ Sydney u ta’ Santjago.

78      Il-Kummissjoni la tikkritika l-eżistenza stess tal-kuntrall mudell u lanqas tqiegħed inkwistjoni l-ħtieġa ta’ kooperazzjoni bejn is-SĠK, kemm-il darba din tal-aħħar ma tiksirx ir-regoli tal-kompetizzjoni.

79      Fir-rigward tar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali li jinsabu fl-FRR, dawn ma kinux is-suġġett ta’ kontestazzjoni mill-Kummissjoni qabel mat-teknoloġiji ġodda żviluppaw u kienu jikkostitwixxu għalhekk il-kuntest tal-ġestjoni kollettiva li fih is-SĠK kienu jinsabu meta t-teknoloġiji progressivament żviluppaw. Id-deċiżjoni kkontestata ma tippreċiżax il-mument li fih ir-restrizzjonijiet saru kuntrarji għar-regoli tad-dritt tal-kompetizzjoni.

80      Barra minn hekk, anki meta mqabbla mal-operazzjonijiet li jużaw it-teknoloġiji ġodda, il-Kummissjoni ma tikkontestax ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali bħala tali, iżda biss il-fatt li huma jidhru fl-FRR kollha, fatt li inevitabbilment jirriżulta minn prattika miftiehma.

81      Huwa b’mod partikolari fid-dawl ta’ dawn l-elementi li t-tielet parti tal-ewwel motiv tar-rikorrenti, dwar l-assenza ta’ ksur tal-Artikolu 81(1) KE, dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, għandha tiġi eżaminata.

2.     Fuq il-prova ta’ prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali

82      Ir-rikorrenti ssostni li l-Kummissjoni ma wrietx li r-restrizzjonijiet territorjali huma r-riżultat ta’ koordinazzjoni. Fil-fatt, hija tikkontesta li l-kuntratt mudell, b’mod partikolari l-Artikolu 6 tiegħu, jista’ jitqies li huwa prova tal-allegata koordinazzjoni. Fir-replika, hija żżid tgħid li l-Ftehimiet ta’ Santjago u ta’ Sydney, l-istess bħar-riferiment għas-sistema preċedenti bbażata fuq l-esklużività, ma jistgħux iservu ta’ bażi għall-eżistenza ta’ prattika miftiehma.

83      Il-Kummissjoni twieġeb li, sabiex tikkonstata l-eżistenza tal-prattika miftiehma inkwistjoni, hija ma bbażatx ruħha biss fuq l-aġir parallel tas-SĠK, iżda wkoll fuq elementi oħra, fosthom:

–        d-diskussjonijiet fuq il-portata tal-mandati li jinsabu fl-FRR li s-SĠK mexxew fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mis-CISAC;

–        il-Ftehim ta’ Santjago;

–        il-Ftehim ta’ Sydney;

–        ir-rabta storika bejn il-klawżola ta’ esklużività u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

84      Barra minn hekk, il-Kummissjoni tqis li l-ispjegazzjonijiet tar-rikorrenti, imressqa fir-replika u intiżi biex jikkontestaw il-valur probatorju ta’ ċerti kuntatti bejn is-SĠK żvelati fid-deċiżjoni kkontestata, jikkostitwixxu motiv ġdid, li huwa inammissibbli skont l-Artikolu 48 tar-Regoli tal-Proċedura.

85      L-elementi ċċitati fl-ewwel, fit-tieni u fir-raba’ inċiżi tal-punt 83 hawn fuq, huma espliċitament imsemmija fil-premessa 158 tad-deċiżjoni kkontestata inkwantu kunsiderazzjonijiet li jsostnu l-prattika miftiehma. Quddiem il-Qorti Ġenerali, il-Kummissjoni rreferiet ukoll għall-Ftehim ta’ Sydney biex turi li kienet seħħet diskussjoni multilaterali bejn is-SĠK dwar il-portata territorjali tal-mandati.

86      Skont il-Kummissjoni, l-elementi msemmija fil-punt 83 iktar ’il fuq jikkostitwixxu “atti” fis-sens tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-20 ta’ April 1999, Limburgse Vinyl Maatschappij et vs Il-Kummissjoni, imsejħa “PVC II” (T‑305/94 sa T‑307/94, T‑313/94 sa T‑316/94, T‑318/94, T‑325/94, T‑328/94, T‑329/94 u T‑335/94, Ġabra p. II‑931, punt 727), li jippermettulha ma teżaminax il-kwistjoni dwar jekk il-paralelliżmu tal-aġir tas-SĠK jistax jiġi spjegat permezz ta’ raġunijiet oħra mhux marbuta mal-eżistenza ta’ prattika miftiehma.

87      F’dan il-kuntest, l-eżistenza ta’ dubju f’moħħ il-qorti għandha tibbenefika lill-impriża destinatarja tad-deċiżjoni li tikkonstata ksur. Għalhekk, qorti ma tistax tikkonkludi li l-Kummissjoni stabbilixxiet l-eżistenza tal-ksur inkwistjoni b’mod suffiċjenti skont il-liġi jekk f’moħħ il-qorti jkun għad hemm dubju dwar din il-kwistjoni, b’mod partikolari fil-kuntest ta’ rikors intiż għall-annullament tad-deċiżjoni li timponi multa (sentenzi tal-Qorti Ġenerali tas-27 ta’ Settembru 2006, Dresdner Bank et vs Il-Kummissjoni, T‑44/02 OP, T‑54/02 OP, T‑56/02 OP, T‑60/02 OP u T‑61/02 OP, Ġabra p. II‑3567, punt 60, u tal-5 ta’ Ottubru 2011, Romana Tabacchi vs Il-Kummissjoni, T-348/08, Ġabra p.II‑7583, punt 90).

88      F’dan il-kuntest, l-eżistenza ta’ dubju f’moħħ il-qorti tal-Unjoni għandha tibbenefika lill-impriża destinatarja tad-deċiżjoni li tikkonstata ksur. Għalhekk, il-qorti ma tistax tikkonkludi li l-Kummissjoni stabbilixxiet l-eżistenza tal-ksur inkwistjoni b’mod suffiċjenti skont il-liġi jekk f’moħħ il-qorti jkun għad hemm dubju dwar din il-kwistjoni, b’mod partikolari fil-kuntest ta’ rikors intiż għall-annullament tad-deċiżjoni li timponi multa (sentenzi tal-Qorti Ġenerali tas-27 ta’ Settembru 2006, Dresdner Bank et vs Il-Kummissjoni, T‑44/02 OP, T‑54/02 OP, T‑56/02 OP, T‑60/02 OP u T‑61/02 OP, Ġabra p. II‑3567, punt 60, u tal-5 ta’ Ottubru 2011, Romana Tabacchi vs Il-Kummissjoni, T‑11/06, Ġabra p.II‑2491, punt 129).

89      Fil-fatt, għandha tittieħed inkunsiderazzjoni l-prinċipju ta’ preżunzjoni ta’ innoċenza, hekk kif tirriżulta b’mod partikolari mill-Artikolu 6(2) tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali, iffirmata f’Ruma fl-4 ta’ Novembru 1950, li tagħmel parti mid-drittijiet fundamentali li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, jikkostitwixxu l-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni. Fid-dawl tan-natura tal-ksur inkwistjoni kif ukoll tan-natura u tal-livell ta’ gravità tas-sanzjonijiet li jistgħu jkunu marbuta miegħu, il-prinċipju tal-preżunzjoni ta’ innoċenza japplika b’mod partikolari għall-proċeduri rigward ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni applikabbli għall-impriżi li jistgħu jwasslu għall-impożizzjoni ta’ multi jew ta’ pagamenti ta’ penalità (sentenza Romana Tabacchi vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punt 129; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-8 ta’ Lulju 1999, Hüls vs Il-Kummissjoni, C‑199/92 P, Ġabra p. I‑4287, punti 149 u 150, u Montecatini vs Il-Kummissjoni, C‑235/92 P, Ġabra p. I‑4539, punti 175 u 176).

90      Din il-ġurisprudenza, żviluppata fil-kuntest ta’ kawżi fejn il-Kummissjoni kienet imponiet multa, tapplika wkoll fil-każ, bħal dik inkwistjoni, fejn id-deċiżjoni li tikkonstata ksur finalment ma tistabbilixxix ukoll multa. F’dan il-każ, barra minn hekk, id-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet kienet ipprospettat li flimkien mal-ksur timponi multa.

91      Barra minn hekk, għandha tittieħed inkunsiderazzjoni l-ħsara mhux insinjifikattiva għar-reputazzjoni li tirrappreżenta, għal persuna fiżika jew ġuridika, il-konstatazzjoni li hija kienet involuta fi ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-Qorti tal-EFTA tat-18 ta’ April 2012, Posten Norge vs ESA, E‑15/10, li għadha ma ġietx ippubblikata fl-EFTA Court Report, punt 90).

92      Barra minn hekk, għandu jitfakkar li, għalkemm fid-deċiżjoni kkontestata l-Kummissjoni ma imponietx multa, xorta jibqa’ l-fatt li l-konstatazzjoni ta’ eżistenza ta’ prattika miftiehma u l-ordni li din tintemm, li jinsabu fid-deċiżjoni kkontestata, jesponu lir-rikorrenti għal konsegwenzi kunsiderevoli, bħalma hija l-possibbiltà li jiġu imposta fuqha pagamenti ta’ penalità skont l-Artikolu 24(1)(a) tar-Regolament Nru 1/2003.

93      Għaldaqstant, huwa neċessarju li l-Kummissjoni tipproduċi provi preċiżi u konkordanti sabiex tistabbilixxi l-eżistenza tal-ksur (sentenza Dresdner Bank et vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punt 62), u sabiex tistabbilixxi l-konvinzjoni soda li l-ksur allegat jikkostitwixxi restrizzjoni tal-kompetizzjoni fis-sens tal-Artikolu 81(1) KE (sentenzi tal-Qorti Ġenerali tal-21 ta’ Jannar 1999, Riviera Auto Service et vs Il-Kummissjoni, T-185/96, T-189/96 u T-190/96, Ġabra p. II-93, punt 47, u Romana Tabacchi vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punt 129).

94      Madankollu, għandu jiġi enfasizzat li kull prova prodotta mill-Kummissjoni ma għandhiex neċessarjament tissodisfa dawn il-kriterji fir-rigward ta’ kull element tal-ksur. Huwa biżżejjed li s-sensiela ta’ indizji invokati mill-istituzzjoni, evalwati globalment, tissodisfa dan ir-rekwiżit (sentenzi Dresdner Bank et vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punt 63, u Romana Tabacchi vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punt 130).

95      Fil-fatt, peress li l-projbizzjoni tal-parteċipazzjoni fi prattiki u fi ftehimiet antikompetittivi kif ukoll is-sanzjonijiet li jista’ jinkorri min jikser din il-projbizzjoni huma magħrufa, huwa komuni li l-attivitajiet li jinvolvu dawn il-prattiki u dawn il-ftehimiet jinvolvu jseħħu b’mod klandestin, li l-laqgħat jinżammu b’mod sigriet, u li d-dokumentazzjoni relatata titnaqqas kemm jista’ jkun. Anki jekk il-Kummissjoni tiskopri atti li jiżvelaw b’mod espliċitu kuntatt illegali bejn l-operaturi, bħalma huma l-minuti ta’ laqgħa, normalment dawn ikunu biss frammentarji u skarsi, b’mod li spiss huwa neċessarju li wieħed jirrikostitwixxi ċerti dettalji billi jagħmel deduzzjoni. Fil-parti l-kbira tal-każijiet, l-eżistenza ta’ prattika jew ta’ ftehim antikompetittiv għandha tiġi dedotta minn ċertu numru ta’ koinċidenzi u indizji li, meqjusa flimkien, jistgħu jikkostitwixxu, fl-assenza ta’ spjegazzjoni oħra koerenti, il-prova ta’ ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni (ara s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-1 ta’ Lulju 2010, Knauf Gips vs Il-Kummissjoni, C‑407/08 P, Ġabra p. I‑6371, punti 48 u 49, u l-ġurisprudenza ċċitata).

96      Issa, fis-sentenza PVC II, iċċitata iktar ’il fuq, invokata mill-Kummissjoni, il-Qorti Ġenerali waslet għal soluzjoni li tqiegħed f’bilanċ dawn il-prinċipji. Fil-fatt, f’din l-okkażjoni, il-Qorti Ġenerali sostniet li, skont il-ġurisprudenza, meta r-raġunament tal-Kummissjoni jkun ibbażat fuq il-preżunjoni li l-fatti stabbilit fid-deċiżjoni tagħha setgħu jiġu spjegati biss abbażi ta’ prattika miftiehma bejn l-impriżi, kien biżżejjed għar-rikorrenti li jistabbilixxu ċirkustanzi li jiddeskrivu b’mod differenti l-fatti stabbiliti mill-Kummissjoni u li jippermettu għalhekk li l-ispjegazzjoni tal-fatti mogħtija mill-Kummissjoni tiġi ssostitwita. Madankollu, il-Qorti Ġenerali ppreċiżat li din il-ġurisprudenza ma tapplikax meta l-prova tal-ftehim bejn l-impriżi ma tirriżultax mis-sempliċi konstatazzjoni li kien hemm paralelliżmu fl-aġir fis-suq, iżda minn atti li minnhom jirriżulta li l-prattiki huma r-riżultat ta’ ftehim. F’dawn iċ-ċirkustanzi, huwa l-obbligu tar-rikorrenti li mhux biss jippreżentaw spjegazzjoni oħra għall-fatti kkonstatati mill-Kummissjoni, iżda wkoll li jikkontestaw l-eżistenza ta’ dawn il-fatti stabbiliti permezz tal-atti prodotti mill-Kummissjoni (sentenza PVC II, iċċitata iktar ’il fuq, punti 725 sa 728 ; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-28 ta’ Marzu 1984, Compagnie royale asturienne des mines u Rheinzink vs Il-Kummissjoni, 29/83 u 30/83, Ġabra p. 1679, punt 16, u Ahlström Osakeyhtiö et vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punti 71 u 126).

97      Qabel ma tiġi evalwata l-eżistenza ta’ spjegazzjonijiet tal-aġir parallel li ssostni li ma hemmx prattika miftiehma, hemm lok li tiġi eżaminata l-kwistjoni dwar jekk il-Kummissjoni, kif hija ssostni, stabbilixxietx l-eżistenza ta’ ksur dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali permezz ta’ provi li jmorru lil hinn mis-sempliċi konstatazzjoni ta’ aġir parallel, ħaġa li r-rikorrenti tikkontesta. Fil-fatt, l-evalwazzjoni ta’ din il-kwistjoni tippreċedi dik dwar il-fondatezza tal-ispjegazzjonijiet li jsostnu li ma hemmx spejgazzjoni oħra li ma hijiex il-prattika miftiehma, peress li, jekk il-Qorti Ġenerali tasal għall-konklużjoni li tali provi ġew prodotti fid-deċiżjoni kkontestata, allura l-imsemmija spjegazzjonijiet, anki jekk kienu plawsibbli, ma jikkontestawx il-konstatazzjoni ta’ dan il-ksur.

98      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li l-ispjegazzjonijiet tar-rikorrenti, imressqa fir-replika u li jirrigwardaw il-Ftehim ta’ Santjago u l-Ftehim ta’ Sydney, u bl-istess mod jirrigwardaw ir-riferiment għas-sistema preċedenti bbażata fuq l-esklużività, ikomplu jsaħħu l-ilment diġà invokat fir-rikors, dwar l-assenza ta’ saħħa probatorja tal-kuntratt mudell biex juri l-eżistenza ta’ prattika miftiehma f’dak li jirrigwarda r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

99      Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li d-deċiżjoni kkontestata ma għandhiex l-istess struttura, f’żewġ stadji, bħal dik imressqa mill-Kummissjoni quddiem il-Qorti Ġenerali, li tipprovdi, minn naħa, li l-prova ta’ prattika miftiehma kienet ġiet prodotta permezz ta’ atti, fis-sens tas-sentenza PVC II, iċċitata iktar ’il fuq, u, min-naħa l-oħra, fid-dawl ta’ dawn l-atti u l-allegat valur probatorju tagħhom, l-ispjegazzjonijiet l-oħra tal-aġir parallel ma kinux determinanti għall-finijiet tal-prova ta’ din il-prattika. Għalhekk, huwa biss wara li ġiet ippreżentata r-replika li r-rikorrenti kienet f’pożizzjoni li tidentifika bi preċiżjoni l-elementi li fuqhom il-Kummissjoni bbażat ruħha biex turi l-eżistena ta’ prattika miftiehma.

100    Minn dan isegwi li, kuntrarjament għal dak li ssostni l-Kummissjoni, ir-rikorrenti hija ammissibbli li tressaq, fir-replika, spjegazzjonijiet dwar il-Ftehim ta’ Santjago u l-Ftehim ta’ Sydney, kif ukoll dwar ir-riferiment għas-sistema preċedenti bbażata fuq l-esklużività.

101    Għalhekk, hemm lok, fl-ewwel stadju, li jiġi stabbilit jekk il-Kummissjoni ppruvatx l-eżistenza ta’ prattika miftiehma permezz ta’ elementi li ma humiex marbuta mal-paralleliżmu tal-aġir tas-SĠK u li jixbhu lill-“atti”, fis-sens tal-ġurisprudenza li tirriżulta mis-sentenza PVC II, iċċitata iktar ’il fuq, invokata mill-Kummissjoni. F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, sabiex jiġi ddeterminat l-oriġini tal-akkordju suġġett tal-imsemmija sentenza, il-Kummissjoni bbażat ruħha fuq il-kliem tad-dokument ta’ pjan, fuq it-tagħrif mogħti minn wieħed mir-rikorrenti dwar dawn id-dokumenti, bi tweġiba għal talba ta’ informazzjoni mibgħuta lilha, u fuq il-korrelazzjoni stretta eżistenti bejn il-prattika ppjanata spjegata f’dawn id-dokumenti, minn naħa, u l-prattiki miftiehma kkonstatati fis-suq, min-naħa l-oħra (sentenza PVC II, iċċitata iktar ’il fuq, punt 582).

102    F’dan il-każ, għandu jitfakkar li l-elementi li jistgħu jippruvaw il-prattika miftiehma bejn is-SĠK huma dawk imsemmija fil-punt 81 iktar ’il fuq, jiġifieri d-diskussjonijiet fuq il-portata tal-mandati li jinsabu fl-FRR li s-SĠK kienu mexxew fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mir-rikorrenti, il-Ftehim ta’ Santjago, il-Ftehim ta’ Sydney u r-rabta storika bejn il-klawżola ta’ esklużività u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

103    F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li l-assenza ta’ provi dokumentarji dwar speċifikament ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali hija daqshekk evidenti li l-Kummissjoni tammetti li ċerti SĠK kienu xtaqu jabbandunaw ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali. Issa, dawn is-SĠK kellhom interess li jikkooperaw mal-Kummissjoni, billi jipprovdulha provi dokumentarji dwar l-eżistenza ta’ prattika miftiehma. Fil-fatt, fid-dawl tal-fatt li l-Kummissjoni, fid-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet, kienet manifestat l-intenzjoni tagħha li timponi multa lid-destinatarji kollha ta’ din tal-aħħar, is-SĠK kkonċernati setgħu jikkooperaw magħha sabiex inaqsu r-riskju li tiġi imposta fuqhom multa jew, tal-inqas, li jillimitaw l-ammont tal-multa. Barra minn hekk, dawn is-SĠK setgħu jibagħtu lill-Kummissjoni elementi li jippermettu li jiġi stabbilit li s-SĠK l-oħra kienu jeżerċitaw pressjoni li tobblighom li jżommu r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali deċiżi flimkien, ħaġa li huma ma għamlux.

104    F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi eżaminat il-valur probatorju tal-provi invokati mill-Kummissjoni.

a)     Fuq il-valur probatorju tal-elementi mressqa mill-Kummissjoni sabiex tipproduċi l-prova ta’ prattika miftiehma mingħajr ma tibbaża fuq il-paralleliżmu tal-aġir tas-SĠK

 Fuq id-diskussjonijiet dwar il-portata tal-mandati li jinsabu fl-FRR li s-SĠK kienu mexxew fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mis-CISAC

105    Fir-rigward tad-diskussjonijiet li s-SĠK kienu mexxew fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mir-rikorrenti [punt 83 iktar ’il fuq, l-ewwel inċiż], għandu jitfakkar li l-Kummissjoni stess enfasizzat li d-deċiżjoni kkontestata la kienet tipprojbixxi s-sistema ta’ rappreżentazzjoni reċiproka bejn is-SĠK u lanqas kull forma ta’ restrizzjoni territorjali tal-mandati li kienu jagħtu lil xulxin (premessi 95 u 259 tad-deċiżjoni kkontestata). Bl-istess mod, il-Kummissjoni ma tikkritikax lis-SĠK talli pproċedew b’ċerta kooperazzjoni fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mis-CISAC. Dak li l-Kummissjoni tikkritika hija n-natura koordinata tal-approċċ adottat mis-SĠK kollha dwar ir-restrizzjonijiet territorjali.

106    Madankollu, is-sempliċi fatt li s-SĠK iltaqgħu fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mis-CISAC u li hemm forom ta’ kooperazzjoni bejniethom ma jikkostitwixxix, bħala tali, indizju ta’ prattika miftiehma pprojbita. Fil-fatt, meta l-kuntest li fihom seħħew il-laqgħat bejn l-impriżi akkużati li kisru d-dritt tal-kompetizzjoni juri li dawn il-laqgħat kienu meħtieġa biex jiġu ttrattati b’mod kolleġjali kwistjonijiet li ma għandhomx bħala suġġett ksur tal-imsemmi dritt, il-Kummissjoni ma tistax tippreżumi li dawn il-laqgħat kellhom bħala għan il-qbil dwar il-prattiki antikompetittivi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Dresdner Bank et vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punti 105 u 145). F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li l-Kummissjoni ma pproduċiet ebda prova dwar il-fatt li l-laqgħat organizzati mis-CISAC kienu jirrigwarda restrizzjoni tal-kompetizzjoni dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

107    Fl-aħħar nett, fir-rigward b’mod partikolari tad-diskussjonijiet dwar il-kuntratt mudell, għandu jiġi kkonstatat li dan ma jistabbilixxix b’mod espliċitu restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, iżda sempliċement jistieden lis-SĠK biex jiddefinixxu l-portata territorjali tal-mandati li huma taw lilhom stess fl-FRR.

 Fuq il-Ftehim ta’ Santjago

108    F’dak li jirrigwarda l-Ftehim ta’ Santjago [punt 83 iktar ’il fuq, it-tieni inċiż], għandu jitfakkar li kien jistabbilixxi, fir-rigward tal-isfruttament tad-drittijiet tal-awtur bl-internet, li kull SĠK li tifforma parti minnu setgħet toħroġ liċenzji fir-rigward tat-territorji kollha u dwar ir-repertorji kollha (l-ewwel parti), iżda biss lill-utenti li r-residenza tagħhom ekonomika tinsab fiż-ŻEE fejn is-SĠK li toħroġ il-liċenzja hija stabbilita (it-tieni parti). Taħt is-sistema prevista bir-Regolament tal-Kunsill Nru 17, tas-6 ta’ Frar 1962, L-ewwel Regolament ta’ applikazzjoni tal-Artikoli [81 KE] u [82 KE] (ĠU 1962, 13, p. 204), dan il-ftehim kien ġie nnotifikat lill-Kummissjoni minn ċerti SĠK, sabiex jiksbu eżenzjoni fuq il-bażi tal-Artikolu 81(3) KE. Il-Kummissjoni kkontestat il-klawżola li tipprojbixxi lil kull SĠK milli toħroġ liċenzji lil utenti li ma humiex stabbiliti fl-istess pajjiż bħal dak li fih l-imsemmija SĠK tinsab u bagħtet id-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet Santjago. F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-ebda SĠK ma ġeddied il-Ftehim ta’ Santjago għall-perijodu wara d-data ta’ skadenza, miftiehma mill-bidu għall-aħħar tas-sena 2004. Għalhekk, hekk kif dan il-ftehim skada, ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali li jinsabu fl-FRR, li baqgħu fis-seħħ għall-isfruttament mhux bl-internet, anki matul il-perijodu li jkopri l-imsemmi ftehim, reġgħu saru applikabbli bejn is-SĠK kollha, ukoll għall-isfruttament tad-drittijiet tal-awtur bl-internet, peress li l-klawżola derogatorja, miżjuda fil-FRR bħala konsegwenza għall-Ftehim ta’ Santjago f’dak li kien jirrigwarda l-isfruttament bl-internet, kienet skadiet.

109    L-argument tal-Kummissjoni, li jipprovdi li dan ir-ritorn għar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali min-naħa tas-SĠK kollha jikkostitwixxi tassew il-prova ta’ prattika miftiehma, ma jistax jintlaqa’. Fil-fatt, fl-assenza ta’ prova li s-SĠK qablu fuq dan il-għan, dan ir-ritorn għar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali ma jurix l-eżistenza ta’ prattika miftiehma fuq ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, iżda jista’ jitqies bħala s-sempliċi riżultat awtomatiku ta’ nuqqas ta’ tiġdid tal-Ftehim ta’ Santjago, li kien tilef l-interess tiegħu għaliex it-tieni parti tiegħu ma kinitx ġiet aċċettata mill-Kummissjoni. Il-fatt li s-SĠK reġgħu lura għall-istatu quo ante waħdu ma jipprovax li huma qablu fuq dan il-għan.

110    Għandu jiġi rrilevat li r-ritorn għall-istatu quo ante jista’ jiġi spjegat bis-sempliċi fatt li s-SĠK ma setgħux jissospendu kull forma ta’ kooperazzjoni bejniethom dwar il-forom tal-isfruttament tad-drittijiet tal-awtur marbuta mat-teknoloġiji l-ġodda, fl-istennija li jsibu, b’mod bilaterali jew anki multilaterali, iżda skont id-dritt tal-kompetizzjoni, soluzzjonijiet differenti minn dawk li jinsabu fil-Ftehim ta’ Santjago.

111    Barra minn hekk, għandu jiġi osservat li l-Kummissjoni, fid-deċiżjoni kkontestata, ma sostnietx li l-ksur imsemmi fl-Artikolu 3 tagħha kien beda wara li skada l-Ftehim ta’ Santjago, iżda, mingħajr ma tippreċiża d-data tal-bidu, jidher li tqis li dan beda qabel l-imsemmi ftehim.

112    F’dan ir-rigward, jew il-Ftehim ta’ Santjago seħħ wara l-mument, mhux ippreċiżat fid-deċiżjoni kkontestata, li fih il-ksur dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali huwa meqjus li beda, fatt li jipprojbixxi l-isfruttament tiegħu bħala prova tal-prattika miftiehma inizjali, li fir-rigward tiegħu huwa jikkostitwixxi pjuttost interruzzjoni, jew li dan il-ftehim seħħ qabel il-bidu tal-ksur dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, iżda, f’din l-ipoteżi, hija ma tistax tipprova dan il-ksur, għaliex ma jirrigwardax l-istess restrizzjoni ta’ kompetizzjoni. Fil-fatt, il-klawżola ta’ residenza li tinsab fil-Ftehim ta’ Santjago twassal għal sitwazzjoni differenti minn dik li tirriżulta mir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali. Fl-ewwel każ, SĠK tista’ toħroġ liċenzji multirepertorjali li ma għandhomx restrizzjonijiet territorjali, iżda biss lill-utenti stabbiliti fuq l-istess territorju bħal dak li fih hija hi stabbilita, filwaqt li, fil-każ l-ieħor, din is-SĠK tista’ toħroġ liċenzji lil kwalunkwe utent, kemm-il darba l-isfruttament tad-drittijiet tal-awtur ikkonċernati jseħħu fl-istess territorju bħal dak li fih din tal-aħħar hija stabbilita.

113    Minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li la l-Ftehim ta’ Santjago u lanqas iċ-ċirkustanzi li fihom dan intemm ma jistgħu jipprovdu provi ta’ prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

 Fuq il-Ftehim ta’ Sydney

114    Permezz tal-Ftehim ta’ Sydney [punt 83 iktar ’il fuq, it-tielet inċiż], is-SĠK, fl-1987, introduċew fil-kuntratt mudell dispożizzjoni li tistabbilixxi li s-SĠK stabbilita fil-pajjiż li fih is-sinjali li jġorru l-programmi jitilgħu lejn is-satellita hija awtorizzata toħroġ liċenzji multirepertorjali li jirrigwardaw iż-żona sħiħa tas-satellita, jekk ikun il-każ wara li jkun ikkonsultaw jew kisbu l-kunsens tas-SĠK l-oħra kkonċernati.

115    F’dan ir-rigward, għandu qabelxejn jiġi rrilevat li, fid-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni semmiet il-Ftehim ta’ Sydney bil-għan li turi li l-imsemmi ftehim ma kienx jikkostitwixxi tweġiba xierqa għall-oġġezzjonijiet imqajma minnha dwar il-prattika miftiehma marbuta mar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali [premessa 165 u l-punt 7.6.1.2 (b) tad-deċiżjoni kkontestata). Fil-premessa 158 tad-deċiżjoni kkontestata, li tikkonċerna speċifikament l-elementi li jsostnu l-prattika miftiehma, il-Kummissjoni ma indikatx b’mod espliċitu dan il-ftehim. Sussegwentement, il-Kummissjoni rrimarkat li, peress li mill-applikazzjoni tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva 93/83 jirriżulta li l-att ta’ komunikazzjoni ta’ xogħlijiet mużikali bis-satellita jseħħ biss fil-pajjiż li fih l-ewwel sinjal ġie introdott fil-katina bla interuzzjoni ta’ komunikazzjoni li jwassal għas-satellita u li jiġi lura lejn id-dinja, l-utenti ta’ dawn ix-xogħlijiet għandhom bżonn biss, biex ikunu attivi fiż-żona sħiħa tas-satellita, ta’ liċenzja waħda, relatata mal-imsemmi pajjiż. Konsegwentement, skont il-Kummissjoni stess, il-Ftehim ta’ Sydney ma għadux applikabbli f’dak li jirrigwarda l-portata multiterritorjali tal-liċenzji dwar l-isfruttament bis-satellita (premessi 162, 163 u 165 tad-deċiżjoni kkontestata). Fl-aħħar nett, il-Kummissjoni tosserva li l-Ftehim ta’ Sydney ma kienx is-suġġett ta’ evalwazzjon fil-kuntest tad-deċiżjoni kkontestata u li hija kienet irriżervat id-dritt li teżaminah fil-kuntest tar-regoli tal-kompetizzjoni (nota ta’ qiegħ il-paġna Nru 131 tad-deċiżjoni kkontestata).

116    Minn naħa, hemm lok li jiġi osservat li, peress li l-Ftehim ta’ Sydney kien jippermetti l-ħruġ ta’ liċenzji multirepertorjali li jirrigwardaw it-territorju kollu tal-istess satellita, dan il-ftehim ma pproduċiex effetti simili għal dawk tar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, li, preċiżament, jagħmlu mod li kull SĠK tista’ toħroġ liċenzji multirepertorjali biss għal territorju wieħed.

117    Min-naħa l-oħra, il-fatt li l-Ftehim ta’ Sydney ma baqax applikabbli wara d-data finali prevista għat-traspożizzjoni tad-Direttiva 93/83, jiġifieri l-1 ta’ Jannar 1995 (ara l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 14(1) ta’ din id-direttiva), ifisser li l-eventwali ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni li kien jinkludi diġà ma kienx għadu applikabbli fil-bidu tal-proċedura amministrattiva li wasslet għall-adozzjoni tad-deċiżjoni kkontestata. Għalhekk, ir-rabta bejn il-ksur imsemmi fl-Artikolu 3 tal-imsemmija deċiżjoni u dak li eventwalment jirriżulta mill-Ftehim ta’ Sydney ma hijiex evidenti, anki minħabba raġunijiet sempliċi ta’ kronoloġija.

118    Minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li, anki li kieku l-Ftehim ta’ Sydney jirriżulta minn prattika miftiehma pprojbita, dan ma jikkostitwixxix att, fis-sens tas-sentenza PVC II, iċċitata iktar ’il fuq, li jippermetti li tiġi pprovata l-eżistenza ta’ prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

 Fuq l-allegata rabta storika bejn il-klawżola ta’ esklużività u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali

119    Fir-rigward tal-allegata rabta storika bejn il-klawżola ta’ esklużività u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali [punt 83 iktar ’il fuq, ir-raba’ inċiż], il-Kummissjoni, fir-risposta bil-miktub għal waħda mid-domandi magħmula mill-Qorti Ġenerali skont il-miżuri ta’ organizzazzjoni tal-proċedura, enfasizzat li, peress li l-portata tal-mandat kellha effett determinanti fuq il-kwistjoni dwar jekk territorju setax jingħata lil SĠK waħda mandatarja, il-klawżola ta’ esklużività u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali kienu intrinsikament marbuta. Skont il-Kummissjoni, peress li l-kuntratt mudell kien jirrakkomanda mandati esklużivi, it-territorju mogħti lil SĠK ma setax ikopri t-territorju mogħti lil SĠK oħra. Għalhekk, l-inklużjoni sistematika tar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali fl-FRR kollha hija l-korrispettiv meħtieġ għall-implementazzjoni tal-esklużività maħsuba mill-kuntratt mudell. Minn dan isegwi li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali kellhom bħala oriġini u punt ta’ tluq id-diskussjonijiet fi ħdan is-CISAC.

120    F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-Kummissjoni kkonstatat biss, fid-deċiżjoni kkontestata, li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali li jifformaw parti mill-istess ksur huma dawk dwar l-inklużjoni tal-klawżola ta’ esklużività fl-FRR. Għall-Kummissjoni, l-esklużività tirriżulta mill-fatt li jiġu mogħtija, fl-FRR, drittijiet esklużivi, bħal dawk previsti fl-Artikolu 1(1) u (2) tal-kuntratt mudell, filwaqt li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali ġew ikkoordinati permezz ta’ prattika miftiehma. Fil-premessa 158 tad-deċiżjoni kkontestata l-Kummissjoni tosserva li t-tneħħija tal-esklużività espliċita ma wasslitx għal bidla sinjifikattiva fl-aġir tas-SĠK. Kif issemmi l-Kummissjoni stess fl-imsemmi premessa, il-kwistjoni li tqum hija dwar jekk, wara t-tneħħija tal-klawżola ta’ esklużività, kienx hemm raġunijiet oħra mhux relatati mal-prattika miftiehma biex jispjegaw ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

121    Konsegwentement, anki jekk hemm rabta bejn il-klawżola ta’ esklużività u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, għandu jiġi f’din il-kawża eżaminat l-aġir tas-SĠK wara t-tneħħija ta’ din il-klawżola, fatt li jwassal biex issir evalwazzjoni tal-ispjegazzjonijiet plawsibbli għaż-żamma tar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, li ma humiex dawk dwar il-prattika miftiehma (ara l-punti 133 sa 180 iktar ’il quddiem).

122    Fl-aħħar nett, sa fejn il-Kummissjoni ssostni, quddiem il-Qorti Ġenerali, li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali huma biss il-kontinwazzjoni tal-esklużività, wara li din tal-aħħar tneħħiet mill-FRR, hemm lok li jiġi rrilevat li, fil-fatt, skont il-ġurisprudenza, l-Artikolu 81 KE huwa applikabbli jekk aġir parallel jitkompla wara l-waqfien ta’ ftehim antik mingħajr ma jkun hemm ftehim ġdid, għaliex, fil-każ ta’ akkordji li ma għadhomx fis-seħħ, huwa biżżejjed, biex l-Artikolu 81 KE jkun applikabbli, li l-effetti tagħhom jitkomplew wara l-waqfien formali tagħhom (sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-3 ta’ Lulju 1985, Binon, 243/83, Ġabra p. 2015, punt 17 ; ara wkoll, f’dan is-sens, is-sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-11 ta’ Diċembru 2003, Ventouris vs Il-Kummissjoni, T‑59/99, Ġabra p. II‑5257, punt 182).

123    Madankollu, f’din il-kawża, għandu jitfakkar li l-Artikolu 2 tad-deċiżjoni kkontestata jikkundanna s-sempliċi preżenza, bħala tali, tal-klawżola ta’ esklużività fl-FRR, u mhux il-fatt li bosta SĠK ikkoordinaw biex din il-klawżola titniżżel fl-FRR kollha tagħhom. Min-naħa l-oħra, f’dak li jirrigwarda r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, il-Kummissjoni, fid-deċiżjoni kkontestata, tirrikonoxxi li dawn ma humiex, bħala tali, restrizzjonijiet għall-kompetizzjoni, iżda tqis li madankollu hemm ksur, għaliex is-SĠK ftiehmu sabiex dawn l-istess restrizzjonijiet jitniżżlu fl-FRR kollha tagħhom. In-natura rispettiva ta’ dawn iż-żewġ ksur, kif esposti fid-deċiżjoni kkontestata, hija għalhekk differenti.

124    Barra minn hekk, l-abbandun tal-klawżola ta’ esklużività rendiet possibbli ċerti żviluppi tas-suq, jiġifieri l-ħruġ tal-ewwel liċenzji diretti, meħtieġa sabiex tinqeleb is-sitwazzjoni ta’ restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

125    Fil-fatt, SĠK li tinteressaha l-possibbiltà li, fit-territorju li ma huwiex dak li fih hija hi stabbilita, liċenzji dwar ir-repertorju tagħha jinħarġu minn SĠK oħra li ma humiex is-SĠK lokali tistaqsi l-ewwel nett jekk hija hijiex f’pożizzjoni li toħroġ hija stess liċenzji diretti fl-imsemmi territorju. Bl-istess mod, SĠK li tixtieq tirċievi minn SĠK oħra mandati iktar wiesgħa mit-territorju li fih hija hi stabbilita għandha jkollha struttura li tippermettilha l-ħruġ ta’ liċenzji diretti f’pajjiżi oħra. SĠKemm il-klawżola ta’ esklużività kienet fis-seħħ, tali liċenzji kienu jiksru l-mandat esklużiv mogħti lil SĠK lokali. Dan ma jibqax il-każ ladarba l-klawżola ta’ esklużività titneħħa, u dan anki jekk jinżammu r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali. Għalhekk, ma għandux jiġi kkunsidrat li din hija t-tkomplija, b’mezzi oħra, tal-istess restrizzjoni.

126    Ċertament, kif il-Kummissjoni ammettiet fir-risposta bil-miktub tagħha għal waħda mid-domandi tal-Qorti Ġenerali, is-suq tal-liċenzji diretti kien għadu fi stadju embrijoniku meta d-deċiżjoni kkontestata ġiet adottata. Ix-xandir ta’ liċenzji diretti jeħtieġ b’mod partikolari li tiġi żviluppata talba li tikkonċernahom, mingħand l-utenti l-kbar, li, minflok jikkuntatjaw lis-SĠK ta’ kull pajjiż li fih huma attivi, jippreferu jixtru liċenzji diretti, li jgħoddu fid-dinja kollha, fuq ir-repertorji li jinteressawhom.

127    Għalhekk, il-fatt li dawn l-iżviluppi ma seħħewx daqshekk malajr u li ma affettwawx immedjatament ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali ma jippermettix li jiġi konkluż li dawn tal-aħħar kienu jikkostitwixxu ż-żamma, permezz ta’ prattika miftiehma, ta’ akkordju dwar il-klawżola ta’ esklużività.

128    Barra minn hekk, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li l-istrutturi għall-ġestjoni kollettiva tad-drittijiet tal-awtur għall-forom ta’ sfruttament imsemmija fid-deċiżjoni kkontestata joriġinaw minn dawk użati għall-forom ta’ sfruttament tradizzjonali, li fir-rigward tagħhom ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali ma humiex meqjusa mill-Kummissjoni bħala li jikkostitwixxu ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni.

129    Issa, il-wasla ta’ teknoloġiji ġodda informatiċi li jippermettu sfruttament tax-xogħlijiet “on-line” ma tfissirx li dawn l-istrutturi f’salt ma baqgħux japplikaw jew li l-operaturi ekonomiċi kkonċernati kellhom juru rieda kompetittiva immedjata. Għalhekk, il-fatt stess li, wara t-tneħħija tal-klawżola ta’ esklużività, is-SĠK ma biddlux immedjatament ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali jista’ juri li dawn jistgħu jiġu spjegati b’raġunijiet oħra li ma hijiex il-kontinwazzjoni, taħt forma oħra, tal-esklużività.

130    Minn dan jirriżulta li l-fatt li l-Kummissjoni ppruvat l-eżistenza ta’ akkordju dwar il-klawżola ta’ esklużività ma jwassalx għall-konsegwenza li din il-prova ġiet prodotta wkoll għal dak li jikkonċerna r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

 Konklużjonijiet fuq il-provi invokati mill-Kummissjoni

131    Mill-analiżi preċedenti jirriżulta li l-elementi invokati mill-Kummissjoni ma jistabbilixxux, b’mod suffiċjenti skont il-liġi, l-eżistenza ta’ prattika miftiehma bejn is-SĠK sabiex jistabbilixxu r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

132    Konsegwentement, għandu sussegwentement jiġi eżaminat jekk il-Kummissjoni pprovdietx elementi biżżejjed biex trendi mhux plawsibbli l-ispjegazzjonijiet dwar il-paralleliżmu tal-aġir tas-SĠK, imressqa mir-rikorrenti, li ma humiex dawk dwar l-eżistenza ta’ prattika miftiehma.

b)     Fuq il-plawsibbiltà tal-ispjegazzjonijiet tal-aġir parallel tas-SĠK li ma humiex dawk dwar l-eżistenza ta’ prattika miftiehma

 Osservazzjonijiet preliminari

133    Ir-rikorrenti ssostni li s-sempliċi paralleliżmu ta’ aġir ma jistax jikkostitwixxi indizju ta’ prattika miftiehma meta dan l-aġir jista’ jiġi spjegat permezz ta’ raġunijiet oħra, bħalma huwa l-każ f’din il-kawża, għaliex, skont fehmietha, ir-restrizzjonijiet territorjali huma konformi mal-loġika tas-suq u jikkostitwixxu l-unika alternattiva razzjonali fil-konklużjoni tal-FRR tagħhom.

134    Fil-fatt, l-ewwel nett, ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali jistgħu jiġu spjegati mill-ħtieġa li tiġi żgurata rabta ta’ viċinanza fil-konfront tal-utenti u li l-isfruttament inkwistjoni jiġi segwit b’mod effikaċi, fid-dawl, b’mod partikolari, tad-diffikultajiet marbuta ma’ kontroll mill-bogħod ta’ dan l-isfruttament. It-tieni nett, is-sistema attwali, li hija bbażata fuq ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, hija ta’ benefiċċju għall-utenti, għaliex tippermettilhom li jiksbu liċenzja kompluta mingħand SĠK waħda. It-tielet nett, ir-rikorrenti tindika li huwa razzjonali li tintuża, fil-kuntest tal-isfruttament msemmi mill-Kummissjoni fid-deċiżjoni kkontestata, is-sistema implementata għal sfruttament off-line, li diġà wriet l-effikaċità tagħha.

135    Qabelxejn, għandu jitfakkar li fis-sentenzi Tournier u Lucazeau et, iċċitati iktar ’il fuq, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet dwar id-domandi preliminari magħmula mill-qrati Franċiżi dwar il-kompatibbiltà mar-regoli tal-kompetizzjoni s-sitwazzjoni li fiha, fir-rigward tal-forom tradizzjonali (“off-line”) ta’ sfruttament tad-drittijiet tal-awtur, is-SĠK B kienet irrifjutat li tagħti liċenzja tar-repertorju B għat-territorju A, biex b’hekk obbligat lill-utenti stabbiliti fil-pajjiż A biex jikkuntattjaw lis-SĠK A, li kienet tipproponi tariffa ogħla.

136    Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-FRR setgħu jitqiesu bħala akkordju restrittiv għall-kompetizzjoni jekk kienu jistabbilixxu esklużività, fis-sens li s-SĠK jimpenjaw ruħhom li ma jagħtux liċenzji diretti lill-utenti stabbilit barra l-pajjiż. Madankollu, hija osservat li l-klawżoli li għandhom dan il-għan, li kif għidt kienu jinsabu fl-FRR, kienu tneħħew fuq talba tal-Kummissjoni. Sussegwentement, il-Qorti tal-Ġustizzja kkunsidrat jekk il-fatt li t-tneħħija ta’ dawn il-klawżoli ma kellhiex bħala effett li temenda l-aġir tas-SĠK kienx jippermetti li jiġi kkunsidrat li dawn tal-aħħar kienu żammew l-esklużività tagħhom permezz ta’ prattika miftiehma. F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja rrilevat li s-sempliċi paralleliżmu tal-aġir seta’, f’ċerti ċirkustanzi, jikkostitwixxi indizju serju ta’ prattika miftiehma, meta jwassal għal kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni li ma jikkorrispondux għall-kundizzjonijiet normali. Madankollu, hija enfasizzat li prattika miftiehma ta’ din in-natura ma tistax tiġi preżunta, meta l-paralleliżmu tal-aġir seta’ jiġi spjegat minn raġunijiet oħra mhux relatati ma’ prattika miftiehma u li dan seta’ kien il-każ jekk is-SĠK, biex joħorġu liċenzji diretti, kienu obbligat li jorganizzaw is-sistema tagħhom ta’ ġestjoni u ta’ kontroll fuq territorju ieħor. Il-kwistjoni dwar jekk prattika miftiehma pprojbita mir-regoli tal-kompetizzjoni effettivament seħħitx tħalliet għall-kunsiderazzjoni tal-qrati nazzjonali li ressqu t-talbiet għal domandi preliminari (sentenzi Tournier, iċċitata iktar ’il fuq, punti 20 sa 25, u Lucazeau et, iċċitata iktar ’il fuq, punti 14 sa 19).

137    F’dan il-każ, għandu jiġi eżaminat jekk il-Kummissjoni setgħex tqis li l-preżenza fl-FRR kollha ta’ restrizzjonijiet territorjali nazzjonali kinitx tikkorrispondi għal kundizzjonijiet normali tas-suq. F’dan ir-rigward, għandha titfakkar il-ġurisprudenza li tgħid li l-parti jew l-awtorità li tallega ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni għandha tipproduċi l-prova ta’ dan u li hija l-impriża jew l-assoċjazzjoni ta’ impriżi li tinvoka l-benefiċċju ta’ difiża kontra konstatazzjoni ta’ ksur li għandha tipproduċi l-prova li l-kundizzjonijiet tal-applikazzjoni ta’ din id-difiża huma sodisfatti, b’mod li l-imsemmija awtorità għandha għalhekk tirrikorri għal provi oħra. Għalhekk, minkejja li l-oneru legali tal-prova skont dawn il-prinċipji jaqa’ jew fuq il-Kummissjoni jew fuq l-impriża jew assoċjazzjoni kkonċernata, il-fatti li tinvoka parti jistgħu jkunu ta’ natura li jobbligaw lill-parti l-oħra tipprovdi spjegazzjoni jew ġustifikazzjoni, u fin-nuqqas ta’ dan ikun permess li jiġi konkluż li l-oneru tal-prova jkun ġie sodisfatt (ara s-sentenza Knauf Gips vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar ’il fuq, punt 80, u l-ġurisprudenza ċċitata).

138    Għandu sussegwentement jitfakkar li l-Kummissjoni ma ssostnix li l-fatt li tiġi limitata, fl-FRR, il-portata ġeografika tal-mandati reċiproċi fit-territorji nazzjonali ma jistax ikun ir-riżultat ta’ kundizzjonijiet normali tas-suq. Skont il-Kummissjoni, il-fatt li l-FRR kollha jinkludu restrizzjoni jista’ biss jiġi spjegat permezz ta’ prattika miftiehma. F’dan ir-rigward, għandu b’mod partikolari jiġi osservat li d-deċiżjoni kkontestata la tinkludi data u lanqas analiżi ekonomika dwar inċentivi finanzjarji li setgħu wasslu lis-SĠK biex jabbandunaw ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali għal forom ta’ sfruttament tad-drittijiet tal-awtur imsemmija b’din id-deċiżjoni, filwaqt li ma huwiex ikkontestat li dawn ir-restrizzjonijiet kienu razzjonali għall-forom ta’ sfruttament tradizzjonali.

 Fuq il-ħtieġa ta’ preżenza lokali biex tiggarantixxi l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-isfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet mużikali

139    Fost l-ispjegazzjonijiet differenti għall-aġir parallel tas-SĠK li ma humiex dawk marbuta mal-eżistenza ta’ prattika miftiehma, ir-rikorrenti ssostni, li qabelxejn għandha tiġi eżaminata dik li tipprovdi li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali jippermettu li l-isfruttament mhux awtorizzat jiġi miġġieled b’mod effikaċi.

140    Ir-rikorrenti ssostni li s-SĠK lokali tinsab fl-aħjar pożizzjoni biex tiġġestixxi d-drittijiet tal-persuni li għandhom dritt fit-territorju li fih hija hi stabbilita, minħabba l-viċinanza tagħha mal-utenti, fatt li jippermettilha li ssegwi b’mod effikaċi l-isfruttament tax-xogħlijiet. Ir-rikorrenti tinsisti, f’dawn ir-rigward, fuq id-diffikultajiet marbuta ma’ kontroll mill-bogħod tal-isfruttament u tikkontesta l-idea, li fil-fehma tagħha hija irreali, dwar il-ġestjoni u l-kontroll mill-bogħod imressqa mill-Kummissjoni fid-deċiżjoni kkontestata.

141    Għandu jiġi eżaminat jekk l-elementi li fuqhom il-Kummissjoni bbażat ruħha fid-deċiżjoni kkontestata jippermettux li jiġi kkunsidrat li din l-ispjegazzjoni ma hijiex plawsibbli.

142    F’dan ir-rigward, għandu jiġi kkonstatat li, fil-premessa 11 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni enfasizzat li l-evalwazzjoni tagħha tirrigwarda biss l-isfruttament legali ta’ xogħlijiet protetti b’drittijiet tal-awtur. Bl-istess mod, fil-premessa 47 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni sostniet li l-imsemmija deċiżjoni tirrigwarda biss l-isfruttament awtorizzat ta’ xogħlijiet u li l-atti ta’ falsifikazzjoni jew l-isfruttament fl-assenza ta’ liċenzja ta’ sfruttament ma jaqgħux għalhekk fil-kamp ta’ applikazzjoni tagħha. Skont din l-aħħar premessa, il-kunsiderazzjonijiet u l-elementi ta’ kunsiderazzjoni fformulati fid-deċiżjoni kkontestata japplikaw biss sal-limiti ta’ relazzjonijiet abitwali u normali bejn is-SĠK u l-utenti.

143    Madankollu, fil-premessa 46 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni rrikonoxxiet li s-SĠK kienu jissorveljaw l-isfruttament tad-drittijiet tal-awtur, jivverifikaw il-kontijiet tal-utenti u jimplementaw ir-rispett tad-drittijiet fil-każ ta’ ksur tal-imsemmija drittijiet. Barra minn hekk, fil-premessa 11 tal-imsemmija deċiżjoni, il-Kummissjoni sostniet li, kif dan ġie spjegat b’mod partikolari fit-Taqsima 7.6.1.4 tad-deċiżjoni kkontestata, din tal-aħħar ma twaqqafx lis-SĠK milli jissorveljaw is-suq biex jiskopru fih kwalunkwe sfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet protetti jew li jieħdu miżuri ripressivi kontra dan it-tip ta’ aġir.

144    Fid-dawl ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet ambigwi tal-Kummissjoni, għandu jiġi kkonstatat li, jekk, permezz tagħhom, l-imsemmija istituzzjoni sempliċement ħadet inkunsiderazzjoni l-isfruttament biss mhux awtorizzat, allura d-deċiżjoni għandha tiġi annullata għal dan il-motiv, sa fejn hija ma tispjegax ir-raġunijiet għaliex huwa possibbli li tifred l-attività ta’ kontroll mill-isfruttament awtorizzat u l-attività ta’ żvelar u ta’ tfittxija mill-isfruttament mhux awtorizzat. Ċertament, matul il-proċedura quddiem il-Qorti Ġenerali l-Kummissjoni sostniet li l-ġlieda kontra l-falsifikazzjoni huwa essenzjalment il-kompitu tal-International Federation of the Phonographic Industry (IFPI), l-organizzazzjoni internazzjonali li tirrappreżenta l-industrija fonografika, li topera mill-uffiċċju tagħha f’Londra (ir-Renju Unit). Madankollu, għalkemm, permezz ta’ din id-dikjarazzjoni, li barra minn hekk ma hijiex sostnuta, il-Kummissjoni trid issostni li s-SĠK ma għandhom ebda rwol fil-kontroll li jippermettu l-iżvelar ta’ sfruttament mhux awtorizzat, hemm lok li jiġi kkonstatat li tali argument ma jirriżultax mid-deċiżjoni kkontestata. Issa, il-Qorti Ġenerali ma tistax tieħu inkunsiderazzjoni fatt invokat għall-ewwel darba mill-Kummissjoni fil-mori tal-kawża, peress li l-assenza ta’ motivazzjoni fid-deċiżjoni kkontestata fuq tali punt ma tistax tiġi regolarizzata matul il-proċedura quddiem il-qorti tal-Unjoni (ara, f’dan is-sens u b’analoġija, is-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tad-29 ta’ Settembru 2011, Elf Aquitaine vs Il-Kummissjoni, C‑521/09 P, Ġabra p. I‑8947, punt 149, u l-ġurisprudenza ċċitata).

145    Madankollu, minkejja d-dikjarazzjonijiet tal-Kummissjoni msemmija iktar ’il fuq, mid-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li din ikkunsidrat, fi kwalunkwe każ, il-kwistjoni dwar jekk l-aġir parallel tas-SĠK dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali kienx il-konsegwenza tar-rieda tas-SĠK li jiġġieldu b’mod effikaċi l-isfruttament mhux awtorizzat. Għalhekk, il-Kummissjoni stess tidher li taċċetta li din l-ispjegazzjoni ma tistax tiġi injorata bis-sempliċi dikjarazzjoni li d-deċiżjoni kkontestata tirrigwarda biss l-isfruttament legali tad-drittijiet tal-awtur. Għalhekk, hemm lok li jiġi eżaminat jekk is-siltiet tad-deċiżjoni kkontestata dwar din il-kwistjoni humiex biżżejjed biex irendu mhux plawsibbli t-teżi tar-rikorrenti, miġbura fil-qosor fil-punt 140 iktar ’il fuq.

146    L-ewwel nett, il-Kummissjoni tenfasizza li s-sistema kkundannata minnha stess fid-deċiżjoni kkontestata ma hijiex ibbażata fuq il-prinċipju ta’ viċinanza bejn is-SĠK li toħroġ liċenzja u l-utent li jikseb l-imsemmija liċenzja, iżda fuq il-prinċipju li jipprovdi li l-liċenzja tinħareġ mis-SĠK stabbilita fil-pajjiż fejn iseħħ l-isfruttament, irrispettivament mill-pajjiż ta’ residenza tal-utent li jikseb il-liċenzja (premessi 171 sa 173 tad-deċiżjoni kkontestata).

147    F’dan ir-rigward, huwa minnu li, fil-kuntest tas-sistema kkundannata mill-Kummissjoni, huwa possibbli li s-SĠK B, li ħarġet liċenzja lil utent stabbilit fil-pajjiż A għal eżekuzzjonijiet li seħħew fil-pajjiż B, għandha tieħu inizjattivi amministrattivi jew ġudizzjarji kontra dan l-utent fil-pajjiż A, jiġifieri mill-bogħod.

148    Madankollu, xorta jibqa’ l-fatt li, f’din is-sistema, meta s-SĠK B toħroġ liċenzja lil utent stabbilit fil-pajjiż A, iżda li hija attiva fil-pajjiż B, u fil-każ li jiġi żvelat ksur tal-liċenzja maħruġa, hija tista’, jekk meħtieġ, tistrieħ fuq is-SĠK A. Fil-fatt, din tal-aħħar ma tikkunsidrax lis-SĠK B bħala kompetitriċi, peress li s-SĠK A ma tistax hija stess toħroġ liċenzji dwar l-isfruttament li seħħ fil-pajjiż B. Barra minn hekk, peress li s-SĠK A, għall-isfruttament li seħħ fil-pajjiż B, tat ir-repertorju lis-SĠK B, hija għandha interess li min jikser il-liċenzji maħruġa mis-SĠK B jiġi effettivament imfittex.

149    Fid-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni sostniet li, għall-eżerċizzju tal-attivitajiet ta’ sorveljanza u ta’ “infurzar” tad-drittijiet tal-awtur li għalihom il-preżenza lokali hija meħtieġa, is-SĠK li tkun ħarġet liċenzja lil utent stabbilit f’pajjiż ieħor setgħet tikkuntatja fornituri lokali, b’mod partikolari lis-SĠK lokali. Madankollu, il-Kummissjoni ma spjegatx kif tali kooperazzjoni tista’ taħdem ladarba s-SĠK iġarrbu l-kompetizzjoni ta’ bejniethom. B’mod partikolari, fid-deċiżjoni kkontestata, hija ma analizzatx liema huma l-interessi finanzjarji u kummerċjali li jinkoraġġixxu lis-SĠK biex tikkoopera ma’ SĠK oħra li tikkompetilha fit-territorju tagħha.

150    Barra minn hekk, minn naħa, għandu jiġi rrilevat li l-Kummissjoni ma pprovditx spjegazzjoni għall-kwistjoni dwar min kien ser ikun responsabbli mis-sorveljanza ġenerali tas-suq, sabiex jobbliga lill-utenti biex jitolbu liċenzji, u mhux biss biex isegwi liċenzji diġà maħruġa, f’każ li s-SĠK ma kinux involuti fl-eżekuzzjoni ta’ dan il-kompitu. Issa, li kieku din is-SĠK ma kinitx ċerta li ser tirkupra, għall-ħlas li jikkorrispondi għall-ħruġ tal-liċenzji, l-ispejjeż marbuta mas-sorveljanza li hija twettaq, din l-attività sempliċement ma tkunx vijabbli. Din iċ-ċertezza titqiegħed f’perikolu jekk diversi SĠK setgħu joħorġu, għall-istess territorju, liċenzji dwar l-istess repertorji.

151    Min-naħa l-oħra, il-Kummissjoni ma rnexxilix tispjega kif is-SĠK li jikkompetu biex joħorġu liċenzji, dwar ir-repertorji li jikkoinċidu u li jkopru l-istess territorji, jistgħu jikkooperaw. Għalkemm huwa minnu li l-kunċett inerenti tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-kompetizzjoni huwa li kull operatur ekonomiku għandu jiddetermina b’mod awtonomu l-politika li huwa jixtieq isegwi fis-suq intern, huwa wkoll minnu li fid-deċiżjoni kkontestata l-Kummissjoni tammetti li kooperazzjoni bejn is-SĠK hija meħtieġa sabiex kull SĠK tkun f’pożizzjoni li tipproponi liċenzji multirepertorjali (ara, pereżempju, il-premessa 166 tad-deċiżjoni kkontestata). B’mod partikolari, biex tkun tista’ toħroġ liċenzja li tirrigwarda l-portata dinjija, SĠK għandha tikkoopera mas-SĠK kollha l-oħra. Issa, id-deċiżjoni kkontestata ma tipprovdi ebda element li jippermetti li jinftiehem kif tista’ titwettaq, bejn is-SĠK li saru kompetituri, kif issostni l-Kummissjoni, il-kooperazzjoni li l-Kummissjoni tqis bħala meħtieġa, għal, b’mod partikolari, ċerti attivitajiet ta’ sorveljanza u għat-tressiq quddiem il-qorti għal ksur (premessi 177 u 178 tad-deċiżjoni kkontestata).

152    Quddiem il-Qorti Ġenerali, il-Kummissjoni sostniet li s-SĠK lokali ma setgħetx tabbanduna r-rwol tagħha ta’ sorveljanza, sa fejn hija kellha l-obbligu ta’ fiduċja fir-rigward tal-persuni li għandhom dritt, anki meta hija kienet f’kompetizzjoni ma’ SĠK oħra. F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-obbligu ta’ fiduċja inkwistjoni jgħodd biss fir-relazzjoni bejn SĠK u l-persuni li għandhom dritt li huma msieħba magħha. Għalhekk, ma huwiex ċert li dan l-obbligu jimponi fuq is-SĠK lokali l-ħtieġa li tkompli l-attivitajiet tagħha favur il-persunu li għandhom dritt ta’ SĠK oħra, ladarba hija ma hijiex l-unika SĠK li tista’ toħroġ liċenzji fit-territorji li fih hija hi stabbilita. Barra minn hekk, huwa paċifiku li s-SĠK A ma għandha ebda obbligu fir-rigward tas-SĠK B, jekk is-SĠK B kienet għaddiet il-ġestjoni tar-repertorju B fit-territorju A lis-SĠK C, li ma hijiex stabbilita fit-territorju A.

153    L-argument invokat ukoll mill-Kummissjoni quddiem il-Qorti Ġenerali, li jipprovdi li s-SĠK lokali għandha interess li żżomm ir-reputazzjoni tagħha ta’ effikaċità f’għajnejn l-imsieħba tagħha, sabiex dawn ma jagħżlux SĠK oħra, ma jistax jintlaqa’. Fil-fatt, jekk l-utenti, li l-isfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet mużikali tagħhom ġie żvelat mis-SĠK lokali, setgħu jiksbu mingħand SĠK oħra l-liċenzji meħtieġa għall-isfruttament legali tal-imsemmija xogħlijiet, is-SĠK lokali ma tistax tgħaddi fuq l-utenti, permezz tal-ġbir tal-ħlas ta’ dawn il-liċenzji, l-ispejjeż ta’ ġestjoni li jirriżultaw mill-attività tagħha ta’ sorveljanza tas-suq. Dan il-fatt jikkomprometti r-reputazzjoni ta’ din is-SĠK f’għajnejn l-imsieħba tagħha, għaliex dawn tal-aħħar ser ikollhom tnaqqis fid-dħul tagħhom minħabba l-ispejjeż ta’ ġestjoni, marbuta mas-sorveljanza tas-suq, li ma jinġabrux mill-ħruġ ta’ liċenzji mill-istess SĠK. Peress li l-awturi huma minn issa ’l quddiem liberi li jissieħbu mas-SĠK li huma jippreferu, SĠK ma għandha ebda interess li teżerċita attivitajiet ta’ sorveljanza li joħolqu spejjeż ta’ ġestjoni li jnaqqsu d-dħul li hija tkun f’pożizzjoni li tqassam lill-imsieħba tagħha, jekk hija ma għandhiex iċ-ċertezza li tiġbor l-ammont ta’ dawn l-ispejjeż permezz tal-ħruġ tal-liċenzji, ladarba hija tiżvela sfruttament mhux awtorizzat

154    Fl-aħħar nett, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni li, anki jekk jiġi preżunt li l-kooperazzjoni bejn is-SĠK lokali u dik li toħroġ il-liċenzja għal sfruttament hija possibbli, din il-kooperazzjoni timplika t-teħid inkunsiderazzjoni ta’ tliet SĠK, jiġifieri s-SĠK lokali Ċ, is-SĠK mandanti A, proprjetarja tar-repertorju A, u s-SĠK mandatarja B, li, abbażi tal-mandat li s-SĠK A tagħtha, tista’ toħroġ liċenzji li jirrigwardaw ir-repertorju A fit-territorju Ċ. Issa, minkejja li l-intervent tas-SĠK Ċ jista’ jagħti lok għal spejjeż, il-Kummissjoni ma spjegatx x’benefiċċju s-SĠK A tista’ tikseb mill-fatt li tagħti l-ġestjoni tar-repertorju A fit-territorju Ċ mhux lis-SĠK Ċ, iżda lis-SĠK B, minkejja li jkun hemm spejjeż addizzjonali.

155    It-tieni nett, il-Kummissjoni ssostni li fir-rigward tal-forom ta’ sfruttament tad-drittijiet tal-awtur imsemmija fid-deċiżjoni kkontestata, hemm soluzzjonijiet tekniċi li jippermettu li min jieħu l-liċenzja jiġi sorveljat mill-bogħod. Fuq dan is-suġġett, hija ssostni li s-SĠK diġà implementaw prattiki ta’ għoti ta’ liċenzji li juru li huma kapaċi jissorveljaw l-isfruttament u l-utenti lil hinn mit-territorju li fihom huma rispettivament stabbiliti (premessa 174 tad-deċiżjoni kkontestata).

156    Issa, il-Kummissjoni ma tistax tirrifjuta l-ispjegazzjoni tal-paralleliżmu tal-aġir tas-SĠK imressqa mir-rikorrenti, dwar il-ħtieġa tal-ġlieda kontra l-isfruttament illegali, billi tibbaża ruħha fuq is-sempliċi dikjarazzjoni li hemm soluzzjonijiet tekniċi li jippermettu s-sorveljanza mill-bogħod għal dak li jirrigwarda l-forom ta’ sfruttament msemmija mid-deċiżjoni kkontestata.

157    Huwa minnu li, fil-premessa 189 tal-imsemmija deċiżjoni, il-Kummissjoni żiedet tgħid li, matul is-seduta, intwera, b’mod partikolari permezz tal-European Digital Media Association (Assoċjazzjoni tal-istampa numerika - EDIMA, assoċjazzjoni li tirrappreżenta lis-soċjetajiet attivi fil-qasam tal-provvista ta’ kontenut akustiku u awdjoviżiv “online”, li fil-prattika kien possibbli li tiġi sorveljata mill-bogħod il-provvista “online” ta’ mużika. Fil-fatt, kull xogħol mużikali għandu identità elettronika u kull kompjuter personali huwa identifikat permezz ta’ indirizz IP. Fuq il-bażi ta’ din l-informazzjoni, is-SĠK tista’, meta toħroġ liċenzja, tiżgura li l-utent ikun f’pożizzjoni li jkun jaf preċiżament liema xogħol mużikali huwa qed juża, permezz ta’ liema kompjuter u għal liema tip ta’ sfruttament. L-utent li jirċievi l-liċenzja jista’ għalhekk jibgħat din l-informazzjoni lis-SĠK, li jużawaha biex preċiżament iqassmu d-dħul bejn l-persuni li għandhom dritt.

158    Madankollu, din l-ispjegazzjoni tirrigwarda biss is-sorveljanza ta’ liċenzji maħruġa, u ma tirrigwardax il-kwistjoni dwar kif, u minn min, l-isfruttament mhux awtorizzata ser jiġi kkontrollat u mfittex. Din l-ispjegazzjoni lanqas ma tippermetti li jinftiehmu liema huma l-inċentivi ekonomiċi għas-SĠK biex jikkontrollaw mill-bogħod suq partikolari, filwaqt li l-utenti attivi f’dan is-suq li ma għandhomx il-liċenzja meħtieġa jistgħu jitolbu waħda mingħand SĠK li ma hijiex dik li teżerċita s-sorveljanza.

159    Fl-assenza ta’ preċiżazzjonijiet dwar il-kwistjoni jekk is-soluzzjonijiet tekniċi, imsemmija fil-premessa 189 tad-deċiżjoni kkontestata, jippermettux li l-isfruttament mhux awtorizzat jiġi effikaċament miġġieled, għandu jiġi eżaminat jekk l-eżempji invokati mill-Kummissjoni, fid-deċiżjoni kkontestata, bħala reazzjoni għall-argumenti tar-rikorrenti jrendux mhux plawsibbli l-ispjegazzjoni mressqa minn din tal-aħħar, li jipprovdu li r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali huma meħtieġa biex jiggarantixxu l-effikaċità tal-ġlieda kontra l-isfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet mużikali.

160    F’dan ir-rigward, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li, meta l-Kummissjoni tirrikorri għal ċerti eżempji biex trendi l-argument tar-rikorrenti mhux plawsibbli, hija għandha l-oneru tal-prova biex turi għalfejn dawn l-eżempji huma rilevanti. Barra minn hekk, il-Kummissjoni ma tistax takkuża lir-rikorrenti talli ma pprovditx preċiżazzjonijiet fuq l-ispjegazzjoni l-oħra tagħha, sa fejn hija l-Kummissjoni li għandha tipproduċi l-prova tal-ksur. Għalhekk, jekk il-Kummissjoni, fil-fażi amministrattiva, tqis li r-rikorrenti ma sostnietx biżżejjed l-ispjegazzjoni tagħha, hija għandha tkompli l-istruttorja tal-fajl jew tikkonstata li l-persuni kkonċernati ma kinux f’pożizzjoni li jipprovdu d-data meħtieġa. Issa, f’dan il-każ, mid-deċiżjoni kkontestata ma jirriżultax li l-analiżi insuffiċjenti magħmula mill-Kummissjoni hija l-konsegwenza tal-fatt li hija ma setgħetx tikseb mingħand is-CISAC u mingħand is-SĠK l-elementi li kellha bżonn biex teżamina jekk kienx hemm spjegazzjonijiet plawsibbli għall-aġir parallel tas-SĠK.

–       Fuq il-mudell CNB

161    Il-Kummissjoni ċċitat fl-ewwel lok il-mudell CNB (ara l-punt 37 iktar ’il fuq), li fir-rigward tiegħu hija ddikjarat, fil-premessa 179 tad-deċiżjoni kkontestata, li kien jippermetti l-ħruġ ta’ liċenzja waħda li tkopri d-drittijiet mekkaniċi u d-drittijiet ta’ eżekuzzjoni, u li dan japplika għall-pajjiżi kollha fejn huma stabbiliti s-SĠK li jipparteċipaw f’dan il-mudell. Il-Kummissjoni semmiet ukoll li s-SĠK “nordiċi u baltiċi” sostnew li l-mudell CNB kien b’mod partikolari wera li, fis-sistemi kollha ta’ ħruġ ta’ liċenzji multiterritorjali, l-eżistenza ta’ netwerk ta’ soċjetajiet nazzjonali li jikkooperaw biex jiġu rispettati d-drittijiet u l-interessi tal-persuni li għandhom dritt kienet essenzjali, peress li l-preżenza lokali kienet neċessarja biex jiġu żvelati l-abbużi u jiġi sorveljat l-isfruttament tad-drittijiet.

162    Quddiem il-Qorti Ġenerali, il-Kummissjoni, min-naħa l-oħra, sostniet, fir-risposta bil-miktub tagħha għal domanda magħmula lilha abbażi tal-miżuri ta’ organizzazzjoni tal-proċedura, li l-mudell CNB, tal-inqas fil-mument tal-adozzjoni tad-deċiżjoni kkontestata, ma kienx jikkonċerna d-drittijiet ta’ eżekuzzjoni, iżda biss id-drittijiet mekkaniċi. Hija żiedet tgħid li dan ma jwaqqafhiex milli tibbaża ruħha fuq dan il-mudell biex issostni li l-ħruġ ta’ liċenzji, għad-drittijiet ta’ eżekuzzjoni li jikkonċernaw bosta territorjali ma kienx iqajjem problemi, għaliex il-problemi marbuta mal-kontroll tal-isfruttament tad-drittijiet mekkaniċi fuq l-internet kienu l-istess bħal dawk dwar id-drittijiet ta’ eżekuzzjoni. Matul il-proċedura quddiem il-Qorti Ġenerali, il-Kummissjoni sostniet li l-mudell CNB ma kienx wassal għal emendi fl-FRR bejn is-SĠK involuti u li l-ħruġ ta’ liċenzji multiterritorjali, fil-kuntest ta’ dan il-mudell, kien, għad-drittijiet ta’ eżekuzzjoni, bħal speċi ta’ “għadd” ta’ liċenzji monoterritorjali, maħruġa fil-verità għal kull SĠK għat-territorju ta’ stabbiliment rispettiv u “miġbura” mis-SĠK li lilu kull utent kellu jikkuntatja.

163    F’dan ir-rigward, hemm lok li jiġi osservat l-eżitazzjonijiet, saħansitra l-kontradizzjonijiet, tal-Kummissjoni dwar id-definizzjoni tal-mudell CNB juri li dan tal-aħħar ma kienx is-suġġett ta’ analiżi profonda fid-deċiżjoni kkontestata.

164    Fi kwalunkwe każ, minn naħa, jekk il-mudell CNB jirrigwarda biss id-drittijiet mekkaniċi, il-Kummissjoni ma spjegatx ir-raġunijiet għalfejn għandu jiġi kkunsidrat li d-diffikultajiet li jirriżultaw mis-sorveljanza tal-isfruttament tad-drittijiet ta’ eżekuzzjoni kienu essenzjalment l-istess bħal dawk li jirriżultaw mis-sorveljanza tad-drittijit mekkaniċi. Min-naħa l-oħra, jekk il-mudell CNB jirrigwarda wkoll id-drittijiet ta’ eżekuzzjoni, iżda sempliċement jippermetti l-ħruġ ta’ għadd ta’ liċenzji monoterritorjali, il-Kummissjoni ma spjegatx kif il-problemi ta’ sorveljanza speċifiċi għat-tali modalitajiet ta’ ħruġ ta’ liċenzji kienu paragunabbli għal dawk dwar il-liċenzji multiterritorjali.

165    Minħabba l-analiżi insuffiċjenti ta’ dan il-mudell magħmula mill-Kummissjoni fid-deċiżjoni kkontestata, il-Qorti Ġenerali ma tista’ tislet ebda konsegwenza dwar il-fondatezza tad-dikjarazzjoni tal-Kummissjoni li tipprovdi li l-ħtieġa tal-ġlieda kontra l-isfruttament illegali ta’ xogħlijiet protetti mid-drittijiet tal-awtur ma tiġġustifikax l-għażla tas-SĠK li jżommu fl-FRR tagħhom ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali.

–       Fuq il-Ftehim Simulcast u l-Ftehim Webcasting

166    Fil-premessa 191 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni rriferiet għall-Ftehim Simulcast u għall-Ftehim Webcasting (ara l-punt 36 iktar ’il fuq), li juru li ma huwiex teknoloġikament meħtieġ li s-SĠK jkunu fiżikament preżenti fit-territorju partikolari sabiex huma jkunu jistgħu joħorġu liċenzji multirepertorjali u multiterritorjali li jkopru l-isfruttament bl-internet u s-sorveljanza korrettament tal-isfruttament tagħhom.

167    Huwa paċifiku li l-Ftehim Simulcast u l-Ftehim Webcasting ma jirrigwardawx id-drittijiet ta’ eżekuzzjoni, iżda tipi oħra ta’ drittijiet ta’ proprjetà intelletwali, bħalma huma d-drittijiet imsejħa “relatati”. Issa, id-deċiżjoni kkontestata ma tinkludix spjegazzjoni fuq ir-raġunijiet għaliex is-soluzzjonijiet stabbiliti għal dawn l-aħħar drittijiet huma applikabbli għad-drittijiet imsemmija fid-deċiżjoni kkontestata. L-ebda paragun fuq il-karatteristiċi jew il-valur ekonomiku tad-differenti forom ta’ drittijiet ta’ proprjetà intelletwali inkwistjoni ma jinsab fl-imsemmija deċiżjoni, sempliċement data dwar l-applikazzjoni prattika tal-Ftehim Simulcast u tal-Ftehim Webcasting.

168    F’dawn iċ-ċirkustanzi, ma jistax jiġi sostnut li r-rinviju tal-Kummissjoni għal dawn il-Ftehim jippermetti li tiġi rrifjutata l-ispjegazzjoni li tipprovdi li ż-żamma tar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali fl-FRR hija dovuta għar-rieda li tiġi ggarantita l-ġlieda kontra l-isfruttament mhux awtorizzat.

–       Fuq il-Ftehim ta’ Santjago

169    Fil-premessa 192 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni bbażat ruħha fuq il-Ftehim ta’ Santjago (ara l-punti 29, 31 u 108 sa 113 iktar ’il fuq), li juri l-possibbiltà li jinħarġu liċenzji multiterritorjali.

170    Madankollu, dan ir-riferiment għall-imsemmi ftehim ma huwiex rilevanti, sa fejn il-Kummissjoni sempliċement tikkunsidra l-ewwel parti tiegħu, jiġifieri l-possibbiltà ta’ ħruġ ta’ liċenzji mhux limitati territorjalment, mingħajr ma kkunsidrat it-tieni parti, jiġifieri l-limitazzjoni tal-possibbiltà ta’ ħruġ ta’ tali liċenzji lill-utenti stabbiliti fl-istess territorju li ma huwiex dak li fih tinsab is-SĠK li toħroġ il-liċenzja. Il-Kummissjoni, fid-deċiżjoni kkontestata, ma tispjegax ir-raġunijiet għaliex is-sistema prevista mill-Ftehim ta’ Santjago kienet tiggarantixxi l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-isfruttament illegali, anki fl-assenza tat-tieni pilastru tiegħu.

171    Għalkemm ma huwiex il-kompitu tal-Qorti Ġenerali, fil-kuntest ta’ dan ir-rikors, li tiddeċiedi dwar il-fondatezza tal-motivi li abbażi tagħhom il-Kummissjoni, fid-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet Santjago, qieset li l-ftehim inkwistjoni kien kontra l-Artikolu 81 KE, preċiżament għaliex kien jiggarantixxi lil SĠK waħda l-possibbiltà ta’ ħruġ ta’ liċenzji lill-utenti stabbiliti f’territorju partikolari, ma jistax jiġi injorat li s-sistema prevista mill-Ftehim ta’ Santjago, billi jintroduċi sistema differenti minn dik li tirriżulta mir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, iżda li hija dejjem ibbażata fuq forma ta’ esklużività ggarantita mis-SĠK lokali, ma tippermettix li jitnisslu konklużjonijiet dwar l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-isfruttament mhux awtorizzat fil-kuntest li fih s-SĠK qed jikkompetu.

172    Għal dawn l-istess raġunijiet, il-Kummissjoni ma tistax tibbaża ruħha fuq ir-risposta tas-SĠK Ċeka, l-Ochranný svaz Autorský pro práva k dílům hudebním (OSA), għad-dikjarazzjoni tal-oġġezzjonijiet, imsemmija fil-premessi 180 u 181 tad-deċiżjoni kkontestata. Fil-fatt, l-OSA sempliċement spjegat li hija kienet ħarġet liċenzji, ċertament multiterritorjali, iżda biss favur utenti stabbiliti fir-Repubblika Ċeka.

–       Fuq l-impriża komuni Celas, il-ħruġ ta’ liċenzji diretti u l-inizjattiva ta’ editur

173    Fil-premessa 193 tad-deċiżjoni kkontestata (ara l-punt 38 iktar ’il fuq), il-Kummissjoni rriferiet għall-fatt li, f’Jannar 2006, is-SĠK Ġermaniż u s-SĠK tar-Renju Unit ħolqu impriża komuni, Celas, li sservi ta’ uffiċċju uniku fuq livell pan-Ewropew għall-ħruġ ta’ liċenzji fuq id-drittijiet “online” u mobbli fuq ir-repertorju Anglo-Amerikan ta’ impriża ta’ pubblikazzjoni. Skont id-deċiżjoni kkontestata, CELAS toħroġ liċenzji pan-Ewropej lill-utenti kummerċjali stabbiliti fil-pajjiż kollha taż-ŻEE. Konsegwentement, dan il-mudell ġdid juri sew il-fatt li s-SĠK għandhom il-possibbiltà teknika li jipproponu liċenzja multiterritorjali u li l-argumenti marbuta mal-attivitajiet ta’ dawn is-soċjetajiet fil-qasam tal-verifika tal-kontijiet, ta’ sorveljanza u ta’ kontroll tar-rispett tad-drittijiet kif ukoll mal-viċinanza ġeografika neċessarja bejn min joħroġ il-liċenzja u minn jirċievi l-liċenzja ma jiġġustifikawx il-paralleliżmu ta’ aġir preżentament osservat f’dak li jirrigwarda r-restrizzjonijiet territorjali.

174    Għandu jiġi kkonstatat li, kif tirrikonoxxi l-Kummissjoni stess, Celas toħroġ liċenzji dwar id-drittijiet mekkaniċi u mhux id-drittijiet ta’ eżekuzzjoni. Peress li l-Kummissjoni ma spjegatx kif is-sorveljanza tal-isfruttament tal-ewwel kategorija ta’ drittijiet kienet tipprovdi diffikultajiet paragunabbli għal dawk marbuta mas-sorveljanza tal-isfruttament tat-tieni kategorija, l-eżempju ta’ Celas ma jippermettix li l-argument tar-rikorrenti jiġi rrifjutat. Huwa minnu li, kif jirriżulta mir-risposta bil-miktub tal-Kummissjoni għal waħda mid-domandi magħmula mill-Qorti Ġenerali, il-liċenzji ta’ Celas huma miżjuda b’liċenzji dwar id-drittijiet ta’ eżekuzzjoni korrispondenti, maħruġa mill-Performing Right Society u mill-GEMA. Madankollu, dawn l-aħħar liċenzji huma biss forma ta’ liċenzja diretta, li ċertament japplikaw għal bosta territorji, iżda limitati għar-repertorju li ngħatalhom mill-persuni li għandhom dritt, u mhux permezz tal-FRR.

175    F’dawn iċ-ċirkustanzi, tqum il-kwistjoni dwar jekk il-fenomenu tal-liċenzji diretti jippermetti li jinsiltu konklużjonijiet dwar il-prova tal-prattika miftiehma msemmija fl-Artikolu 3 tad-deċiżjoni kkontestata. Issa, għandu jiġi rrilevat li l-eżistenza ta’ dawn il-liċenzji ma tqiegħedx inkwistjoni l-paralleliżmu tal-aġir tas-SĠK, sa fejn ir-restrizzjonijiet nazzjonali li jinsabu fl-FRR ma humiex affettwati mill-fatt li s-SĠK mandanti toħroġ hija stess liċenzji fuq ir-repertorju tagħha, li japplikaw ukoll fit-territorju tas-SĠK mandatarja. Madankollu, il-ħruġ ta’ liċenzji diretti ma jqiegħedx f’kompetizzjoni żewġ SĠK għall-ħruġ ta’ liċenzji lill-istess utenti. Fil-fatt, kif jirriżulta mir-risposta bil-miktub tal-Kummissjoni għal waħda mid-domandi magħmula mill-Qorti Ġenerali, is-SĠK, tal-inqas dawk li għandhom l-istruttura neċessarja, joħorġu liċenzji biss lill-utenti l-kbar, għaliex huwa biss fir-rigward ta’ dawn tal-aħħar li l-ispejjeż li jirriżultaw mis-sorveljanza tal-isfruttament ta’ liċenzji huma kkumpensati mill-isfruttament kbir magħmul minn dawn l-utenti. Għalhekk, jekk s-SĠK A toħroġ liċenzja diretta lill-utenti l-kbar attivi fil-pajjiż B, is-SĠK B tibqa’ mandankollu l-unika li tista’ toħroġ liċenzji, dwar, mod partikolari, ir-repertorju A, lill-utenti l-oħra attivi fil-pajjiż B.

176    Minn dan isewgi li l-fenomenu tal-liċenzji diretti, li jifformaw parti minnu l-attività tas-Celas u dawk tas-SĠK li ħolquhom u li joħorġu liċenzji addizzjonali għal dawk ta’ Celas, ma joħloqx diffikultajiet ta’ sorveljanza paragunabbli għal dawk imressqa mir-rikorrenti. Għalhekk, dawn l-elementi invokati mill-Kummissjoni, fl-assenza ta’ spjegazzjoni addizjonali, ma jippermettux li l-argument tar-rikorrenti jitwarrab.

177    Dan jgħodd ukoll għall-inizjattiva ta’ editur (ara l-punt 43 iktar ’il fuq), li tirreferi għaliha l-Kummissjoni fil-premessa 220 tad-deċiżjoni kkontestata. Għalkemm dan ma jirriżultax minn din tal-aħħar, il-Kummissjoni aċċettat fil-kitbiet tagħha quddiem il-Qorti Ġenerali li din l-inizjattiva tikkonċerna biss id-drittijiet mekkaniċi. Barra minn hekk, il-Kummissjoni qatt ma spjegat, u wisq inqas fid-deċiżjoni kkontestata, kif il-kundizzjonijiet li fihom jopera editur kbir, li għandu repertorju kummerċjali attraenti fuq livell internazzjonali, jistgħu jkunu paragunabbli għall-kundizzjonijiet li fih joperaw is-SĠK.

–       Fuq id-dokument intitolat “Cross border collective management of online rights in Europe” (ġestjoni kollettiva transkonfinali tad-drittijiet “on-line” fl-Ewropa)

178    Fil-premessa 194 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni osservat li l-assenza ta’ diffikultà teknika u ekonomika li tirriżulta mill-abbandun tar-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali kienet manifestata permezz tal-fatt li ċerti SĠK kienu ffirmaw dokument intitolat “Cross border collective management of online rights in Europe” (amministrazzjoi kollettiva transkonfinali tad-drittijiet “online” fl-Ewropa), li jieħu pożizzjoni favur sistema ta’ għoti ta’ liċenzji multirepertorjali u multiterritorjali.

179    F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li s-SĠK li ffirmaw dan id-dokument xorta waħda ppreżentaw azzjonijiet kontra d-deċiżjoni kkontestata, fatt li jista’ jdgħajjef il-possibbiltà li dan id-dokument juri li ma hemmx diffikultajiet tekniċi għall-ħruġ ta’ liċenzji multirepertorjali u multiterritorjali. Fi kwalunkwe każ, il-valur probatorju ta’ dan id-dokument huwa estremament ridott, sa fejn ma jirriżultax mill-proċess li s-SĠK kkonċernati ħadu l-inqas azzjoni bil-għan li japplikaw il-proposti li hemm stabbiliti f’dan id-dokument.

180    Minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li l-elementi invokati mill-Kummissjoni ma humiex biżżejjed biex irendi mhux plawsibbli l-ispjegazzjoni tal-aġir parallel tas-SĠK, ipprovduta mir-rikorrenti, li ma hijiex dik marbuta ma’ prattika miftiehma, ibbażat fuq il-ħtieġa li tiġi ggarantita l-effikaċità tal-ġlieda kontra l-isfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet mużikali.

c)     Konklużjonijiet fuq il-prova tal-prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali

181    Fuq il-bażi ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, għandu jiġi konkluż li l-Kummissjoni ma ppruvatx b’mod suffiċjenti skont il-liġi l-eżistenza ta’ prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali, għaliex hija la wriet li r-rikorrenti u s-SĠK l-oħra kienu qabblu f’dan ir-rigward u lanqas ma pprovdiet elementi li jrendu mhux plawsibbli waħda mill-ispjegazzjonijiet għall-aġir parallel tas-SĠK imressqa mir-rikorrenti. F’dawn iċ-ċirkustanzi, ma hemmx bżonn li jiġu eżaminati l-ispjegazzjonijiet l-oħra mressqa mir-rikorrenti.

II –  Konklużjonijiet fuq l-eżitu tar-rikors

182    Peress li l-ewwel u t-tieni parti tal-ewwel motiv, dwar rispettivament il-klawżola ta’ sħubija u l-klawżola ta’ esklużività tqiesu bħala infondati, hemm lok li r-rikors jiġi miċħud f’dak li jirrigwarda l-Artikoli 1 u 2 tad-deċiżjoni kkontestata.

183    Barra minn hekk, peress li minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li t-tielet parti tal-ewwel motiv tar-rikorrenti, dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali hija fondata, hemm lok li l-Artikolu 3 tad-deċiżjoni kkontestata, f’dak li jikkonċerna lir-rikorrenti. F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li t-talba ta’ din tal-aħħar intiża għall-annullament tal-imsemmi artikolu huwa manifestament inammissibbli sa fejn tirrigwarda l-SĠK l-oħra imsemmija f’dan l-artikolu. Fil-fatt, jekk wieħed mid-destinatarji tad-deċiżjoni kkontestata jiddeċiedi li jintroduċi rikors għal annullament, il-qorti tal-Unjoni hija adita biss bl-elementi ta’ din id-deċiżjoni li tikkonċerna lil dan id-destinatarju. Min-naħa l-oħra, l-elementi li jikkonċernaw id-destinatarji l-oħra ma jidħlux fis-suġġett tal-kawża li l-qorti f’din il-kawża hija msejħa li tiddeċiedi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-14 ta’ Settembru 1999, Il-Kummissjoni vs AssiDomän Kraft Products et, C-310/97 P, Rec. p. I‑5363, punt 53, u tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-4 ta’ Lulju 2006, Hoek Loos vs Il-Kummissjoni, T-304/02, Ġabra p. II‑1887, punti 59 u 60.

184    F’dawn iċ-ċirkustanzi, ma hemmx bżonn li l-motivi l-oħra tar-rikorrenti jiġu eżaminiati.

185    Konsegwentement, l-Artikolu 4 tad-deċiżjoni kkontestata għandu wkoll jiġu annullat, sa fejn dan jirreferi għall-Artikolu 3 tagħha, inkwantu jikkonċerna r-rikorrenti.

 Fuq l-ispejjeż

186    Skont l-Artikolu 87(3) tar-Regoli tal-Proċedura, jekk il-partijiet ikunu telliefa rispettivament fuq kap jew iktar tat-talbiet tagħhom, il-Qorti Ġenerali tista’ tiddeċiedi li taqsam l-ispejjeż jew tiddeċiedi li kull parti tbati l-ispejjeż tagħha.

187    Peress li l-appell ġie parzjalment milqugħ, issir evalwazzjoni ġusta taċ-ċirkustanzi tal-kawża billi jiġi deċiż li l-Kummissjoni għandha tbati l-ispejjeż tagħha u nofs l-ispejjeż tar-rikorrenti, u li din tal-aħħar għandha tbati nofs l-ispejjeż tagħha stess. Fir-rigward tal-ispejjeż marbuta mal-proċedura għal miżuri provviżorji, ir-rikorrenti u l-Kummissjoni għandhom kull wieħed ibati l-ispejjeż tagħhom.

Għal dawn il-motivi,

IL-QORTI ĠENERALI (Is-Sitt Awla)

taqta’ u tiddeċiedi:

1)      L-Artikolu 3 Deċiżjoni tal-Kummissjoni C (2008) 3435 finali, tas-16 ta’ Lulju 2008, dwar proċedura skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/C2/38.698 – CISAC) huwa annullat, għal dak li jikkonċerna lil Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto ry.

2)      L-Artikolu 4 tad-Deċiżjoni C (2008) 3435 finali huwa annullat, sa fejn jirreferi għall-Artikolu 3 ta’ din tal-aħħar, għal dak li jikkonċerna lil Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto.

3)      Il-kumplament tar-rikors huwa miċħud.

4)      Il-Kummissjoni Ewropea għandha tbati l-ispejjeż tagħha stess kif ukoll nofs l-ispejjeż sostnuti minn Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto.

5)      Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto għandha tbati nofs l-ispejjeż tagħha.

6)      Säveltäjäin Tekijänoikeustoimisto Teosto u l-Kummissjoni għandhom ibatu kull wieħed l-ispejjeż tagħhom marbuta mal-proċedura għal miżuri provviżorji.

Kanninen Soldevila Fragoso van der Woude

Mogħtija f’qorti bil-miftuħ fil-Lussemburgu, fit-12 ta’ April 2013.

Werrej

Il-fatti li wasslu għall-kawża u d-deċiżjoni kkontestata

I –  Il-proċedura amministrattiva

II –  Il-klawżoli tal-kuntratt mudell ikkonċernati

III –  Is-swieq ikkonċernati

IV –  L-applikazzjoni tal-Artikolu 81(1) KE u tal-Artikolu 53(1) tal-Ftehim ŻEE

A –  Il-klawżoli ta’ sħubija, ta’ esklużivitŕ u ta’ nuqqas ta’ inġerenza

B –  Il-prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali

V –  Id-dispożittiv

Il-proċedura u t-talbiet tal-partijiet

Id-dritt

I –  Fuq l-ewwel motiv, ibbażat fuq l-applikazzjoni żbaljata tal-Artikolu 81(1) KE

A –  Fuq l-ewwel parti tal-ewwel motiv, dwar il-klawżola ta’ sħubija

B –  Fuq it-tieni parti tal-ewwel motiv, dwar il-klawżola ta’ esklużivitŕ

C –  Fuq it-tielet parti tal-ewwel motiv, dwar ir-restrizzjonijiet territorjali

1.  Osservazzjonijiet preliminari

2.  Fuq il-prova ta’ prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali

a)  Fuq il-valur probatorju tal-elementi mressqa mill-Kummissjoni sabiex tipproduċi l-prova ta’ prattika miftiehma mingħajr ma tibbaża fuq il-paralleliżmu tal-aġir tas-SĠK

Fuq id-diskussjonijiet dwar il-portata tal-mandati li jinsabu fl-FRR li s-SĠK kienu mexxew fil-kuntest tal-attivitajiet amministrati mis-CISAC

Fuq il-Ftehim ta’ Santjago

Fuq il-Ftehim ta’ Sydney

Fuq l-allegata rabta storika bejn il-klawżola ta’ esklużivitŕ u r-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali

Konklużjonijiet fuq il-provi invokati mill-Kummissjoni

b)  Fuq il-plawsibbiltà tal-ispjegazzjonijiet tal-aġir parallel tas-SĠK li ma humiex dawk dwar l-eżistenza ta’ prattika miftiehma

Osservazzjonijiet preliminari

Fuq il-ħtieġa ta’ preżenza lokali biex tiggarantixxi l-effikaċja tal-ġlieda kontra l-isfruttament mhux awtorizzat ta’ xogħlijiet mużikali

–  Fuq il-mudell CNB

–  Fuq il-Ftehim Simulcast u l-Ftehim Webcasting

–  Fuq il-Ftehim ta’ Santjago

–  Fuq l-impriża komuni Celas, il-ħruġ ta’ liċenzji diretti u l-inizjattiva ta’ editur

–  Fuq id-dokument intitolat “Cross border collective management of online rights in Europe” (ġestjoni kollettiva transkonfinali tad-drittijiet “on-line” fl-Ewropa)

c)  Konklużjonijiet fuq il-prova tal-prattika miftiehma dwar ir-restrizzjonijiet territorjali nazzjonali

D –  Konklużjonijiet fuq l-eżitu tar-rikors

Fuq l-ispejjeż

* Lingwa tal-kawża: il-Finlandiż.