WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
(druga izba)
z dnia 9 grudnia 2010 r.
Sprawa F‑83/05
Kristine Ezerniece Liljeberg i in.
przeciwko
Komisji Europejskiej
Służba publiczna – Urzędnicy – Powołanie – Prawnicy lingwiści wpisani na listę rezerwy kadrowej przed wejściem w życie nowego regulaminu pracowniczego – Dyskryminacja w porównaniu z prawnikami lingwistami zatrudnionymi przez inne instytucje i organy Unii
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA, w której K. Ezerniece Liljeberg oraz dziewięciu innych urzędników, prawników lingwistów w Komisji, żądają przede wszystkim stwierdzenia nieważności decyzji o ich powołaniu z dnia 6 października 2004 r. w zakresie, w jakim ustalają ich zaszeregowanie na grupę A*6, podczas gdy powinni zostać zaszeregowani do grupy A*7.
Orzeczenie: Skarga zostaje oddalona. Komisja pokrywa własne koszty oraz połowę kosztów poniesionych przez skarżących. Skarżący pokrywają połowę poniesionych przez siebie kosztów.
Streszczenie
1. Urzędnicy – Zatrudnienie – Powołanie do grupy zaszeregowania – Wprowadzenie nowej struktury zatrudnienia rozporządzeniem nr 723/2004 – Przepisy przejściowe dotyczące powołania do grupy zaszeregowania
(regulamin pracowniczy, załącznik XIII, art. 13 ust. 2; rozporządzenie Rady nr 723/2004)
2. Urzędnicy – Zatrudnienie – Powołanie do grupy zaszeregowania – Powołanie do wyższej grupy zaszeregowania – Uznanie przysługujące organowi powołującemu – Kontrola sądowa – Granice
(regulamin pracowniczy, załącznik XIII, art. 13 ust. 2; rozporządzenie Rady nr 723/2004)
3. Urzędnicy – Zatrudnienie – Zgodność między grupą zaszeregowania a stanowiskiem – Zatrudnienie na stanowisku o wyższej grupie zaszeregowania – Prawo do zmiany zaszeregowania – Brak
(regulamin pracowniczy, art. 7 ust. 1)
4. Urzędnicy – Równość traktowania – Odmienne traktowanie różnych kategorii pracowników w zakresie gwarancji wynikających z regulaminu pracowniczego – Brak dyskryminacji
5. Urzędnicy – Zasady – Ochrona uzasadnionych oczekiwań – Warunki
6. Urzędnicy – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Zakres – Granice
(regulamin pracowniczy, załącznik XIII, art. 13 ust. 2)
1. Decyzje o zaszeregowaniu do grupy, wydane przez instytucje inne niż Komisja na podstawie art. 13 ust. 2 załącznika XIII do regulaminu pracowniczego, stanowią przepisy, na które nie można się powołać w uzasadnieniu zarzutu naruszenia przez Komisję zasady równego traktowania.
Co się tyczy twierdzenia, jakoby prawnicy lingwiści zaszeregowani przez Komisję do grupy A*6 byli dyskryminowani w porównaniu z laureatami tego samego konkursu, którzy zostali zaszeregowani przez inne instytucje do grupy A*7, to z art. 13 ust. 2 załącznika XIII do regulaminu pracowniczego wynika, że każda instytucja jest upoważniona do określenia, czy danego prawnika lingwistę należy zaszeregować do grupy A*7. W związku z tym trzeba uznać, że zatrudniani przez daną instytucję urzędnicy, zaszeregowani do tej grupy na podstawie omawianego przepisu znajdują się w odmiennej sytuacji niż urzędnicy zatrudniani przez inną instytucję, która postanowiła nie stosować tego przepisu.
Okoliczność wymienienia na tej samej liście rezerwy kadrowej pozostaje bowiem bez znaczenia do celów stosowania art. 13 ust. 2 załącznika XIII do regulaminu pracowniczego, skoro – jak przypomniano – decyzja, czy należy odwołać się do tego przepisu, aby danego prawnika lingwistę zaszeregować do grupy A*7 leży w gestii każdej z instytucji. Ponadto orzecznictwo, zgodnie z którym wszyscy laureaci tego samego konkursu znajdują się w takiej samej sytuacji, dotyczy zatrudniania urzędników przez jedną instytucję, a nie przez różne instytucje. Wreszcie, o ile zgodnie z zasadą jedności służby publicznej wyrażoną w art. 9 ust. 3 traktatu z Amsterdamu wszyscy urzędnicy ze wszystkich instytucji Unii podlegają jednemu regulaminowi pracowniczemu, o tyle taka zasada nie oznacza, że instytucje winny w identyczny sposób korzystać z uznania przysługującego im na mocy regulaminu pracowniczego, gdyż przeciwnie, korzystają one z zasady autonomii.
(zob. pkt 55, 58, 59)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑220/95 Gimenez przeciwko Komitetowi Regionów, 16 września 1997 r., RecFP s. I‑A‑275, II‑775, pkt 72
2. W sytuacji, gdy administracji przysługuje szeroki zakres uznania odnośnie do podjęcia decyzji, czy należy skorzystać z danego przepisu, aby nie pozbawić omawianego przepisu jakiejkolwiek skuteczności, wspomniana administracja powinna – w świetle szczególnych okoliczności, z jakimi ma do czynienia – przystąpić do konkretnej oceny ewentualnego zastosowania rozpatrywanego przepisu.
Niemniej jednak, zgodnie z brzmieniem art. 13 ust. 2 załącznika XIII do regulaminu pracowniczego, instytucje mogą przeprowadzić nabór urzędników, którym powierza się obowiązki prawników lingwistów do grup zaszeregowania A*7 lub AD 7, co oznacza, że organ powołujący nie ma obowiązku stosować tego przepisu i że nowo zatrudnionym urzędnikom nie przysługuje roszczenie o takie zaszeregowanie.
Ponieważ organowi powołującemu przysługuje szeroki zakres uznania odnośnie do podjęcia decyzji, czy skorzystać z art. 13 ust. 2 załącznika XIII do regulaminu pracowniczego, kontrola sądowa decyzji w sprawie zaszeregowania do grupy nie może zastąpić oceny organu powołującego. W rezultacie sąd unijny powinien ograniczyć się do zbadania, czy nie doszło do naruszenia istotnych wymogów proceduralnych, czy organ powołujący nie oparł swej decyzji na niedokładnych lub niekompletnych ustaleniach faktycznych, czy decyzja nie jest obarczona wadą nadużycia władzy, naruszenia prawa lub czy jest dostatecznie uzasadniona, a wreszcie, czy organ powołujący nie skorzystał z przysługującego mu uznania w sposób oczywiście błędny.
(zob. pkt 75–77)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑17/95 Alexopoulou przeciwko Komisji, 5 października 1995 r., RecFP s. I‑A‑227, II‑683, pkt 21; sprawa T‑55/03 Brendel przeciwko Komisji, 26 października 2004 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑311, II‑1437, pkt 60; sprawa T‑145/04 Righini przeciwko Komisji, 15 listopada 2005 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑349, II‑1547, pkt 53
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑16/05 Falcione przeciwko Komisji, 26 kwietnia 2006 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑3, II‑A‑1‑7, pkt 49; sprawa F‑111/06 Giannopoulos przeciwko Radzie, 20 września 2007 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑253, II‑A‑1‑1415, pkt 52
3. Nawet jeśli urzędnik zgodzi się na objęcie stanowiska odpowiadającego wyższej grupie zaszeregowania niż ta, do której jest faktycznie zaszeregowany, zasada zgodności pomiędzy grupą zaszeregowania a stanowiskiem nie przyznaje mu żadnego prawa do zmiany zaszeregowania do wyższej grupy.
W każdym razie żaden przepis regulaminu pracowniczego lub warunków zatrudnienia innych pracowników nie zobowiązuje administracji do uwzględnienia wcześniejszej sytuacji laureatów konkursu w celu ich zaszeregowania do grupy.
(zob. pkt 89, 90)
Odesłanie:
Trybunał: sprawa 28/72 Tontodonati przeciwko Komisji, 12 lipca 1973 r., Rec. s. 779, pkt 8
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑18/90 Jongen przeciwko Komisji, 7 maja 1991 r., Rec. s. II‑187, pkt 27; sprawy połączone T‑112/96 i T‑115/96 Séché przeciwko Komisji, 6 lipca 1999 r., RecFP s. I‑A‑115, II‑623, pkt 182
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑104/06 Arpaillange i in. przeciwko Komisji, 12 marca 2009 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑57, II‑A‑1‑273, pkt 106
4. Nie można kwestionować różnic w regulaminie pracowniczym w odniesieniu do różnych kategorii osób zatrudnionych przez Unię, czy to w charakterze urzędników w ścisłym tego słowa znaczeniu, czy różnych kategorii pracowników podlegających warunkom zatrudnienia innych pracowników, przy czym definicja każdej z tych kategorii odpowiada uzasadnionym potrzebom administracji unijnej oraz charakterowi stałych lub tymczasowych obowiązków, których wykonanie należy do jej zadań.
(zob. pkt 93)
Odesłanie:
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑57/08 Palazzo przeciwko Komisji, 17 listopada 2009 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑437, II‑A‑1‑2371, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo
5. Prawo do żądania ochrony uzasadnionych oczekiwań rozciąga się na każdego, kto znajduje się w sytuacji, z której wynika, że administracja, udzielając konkretnych i zgodnych zapewnień, wzbudziła u niego uzasadnione nadzieje.
Prawo do żądania ochrony uzasadnionych oczekiwań wymaga spełnienia trzech przesłanek. Po pierwsze, zainteresowanemu muszą zostać dostarczone przez administrację precyzyjne, bezwarunkowe i zgodne zapewnienia pochodzące z uprawnionych i wiarygodnych źródeł. Po drugie, charakter tych zapewnień musi rodzić uzasadnione oczekiwanie w przekonaniu osoby, do której są adresowane. Po trzecie, udzielone zapewnienia muszą być zgodne z przepisami regulaminu pracowniczego i ogólnie z obowiązującymi normami, a przynajmniej ich ewentualna nieprawidłowość powinna móc umknąć rozsądnemu i dochowującemu należytej staranności urzędnikowi w świetle posiadanych przez niego informacji oraz zdolności do dokonania niezbędnych weryfikacji.
Co się tyczy decyzji o zaszeregowaniu do grupy, za informacje pochodzące z uprawnionych i wiarygodnych źródeł nie można uznać ewentualnych wypowiedzi kierownika wydziału, skoro takie decyzje należą wyłącznie do kompetencji organu powołującego.
(zob. pkt 98, 99, 101)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: sprawa T‑203/97 Forvass przeciwko Komisji, 6 lipca 1999 r., RecFP s. I‑A‑129, II‑705, pkt 70; sprawa T‑381/00 Wasmeier przeciwko Komisji, 11 lipca 2002 r., RecFP s. I‑A‑125, II‑677, pkt 106; ww. sprawa Righini przeciwko Komisji, pkt 130, 131; sprawa T‑237/00 Reynolds przeciwko Parlamentowi, 8 grudnia 2005 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑385, II‑1731, pkt 146
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑51/07 Bui Van przeciwko Komisji, 11 września 2008 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑289, II‑A‑1‑1533, pkt 55; sprawa F‑55/09 Maxwell przeciwko Komisji, 11 maja 2010 r., pkt 87
6. Obowiązek staranności odzwierciedla wzajemną równowagę praw i obowiązków, jaką regulamin pracowniczy ustanowił w stosunkach pomiędzy organem władzy publicznej a pracownikami służby publicznej. Taki obowiązek oznacza w szczególności, że jeżeli organ zajmuje stanowisko względem sytuacji urzędnika lub pracownika, uwzględnia on wszystkie okoliczności mogące przesądzać o treści jego decyzji oraz ma na uwadze nie tylko interes służby, lecz również interes zainteresowanego urzędnika. Ochrona praw i interesów urzędników musi zawsze pozostawać w granicach zgodności z obowiązującymi unormowaniami.
Obowiązek staranności nie może skutkować przekształceniem możliwości, oferowanej na podstawie art. 13 ust. 2 załącznika XIII do regulaminu pracowniczego, w spoczywający na administracji obowiązek. W rezultacie okoliczność, że organ powołujący nie zastosował omawianego art. 13 ust. 2 nie może jako taka stanowić naruszenia obowiązku staranności.
(zob. pkt 110, 111)
Odesłanie:
Sąd Pierwszej Instancji: ww. sprawa Forvass przeciwko Komisji, pkt 53, 54 i przytoczone tam orzecznictwo
Sąd do spraw Służby Publicznej: sprawa F‑101/05 Grünheid przeciwko Komisji, 28 czerwca 2006 r., Zb.Orz.SP s. I‑A‑1‑55, II‑A‑1‑199, pkt 149