WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ (w pełnym składzie)

z dnia 24 czerwca 2008 r.(*)

Służba publiczna – Personel EBC – Wynagrodzenie – Zasięgnięcie opinii komitetu pracowniczego EBC – Metoda obliczania corocznej waloryzacji wynagrodzeń – Wykonanie wyroku sądu wspólnotowego – Moc wsteczna

W sprawie F‑15/05,

mającej za przedmiot skargę złożoną w trybie art. 36.2 Protokołu w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego, załączonego do traktatu WE,

Carlos Andres, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały we Frankfurcie nad Menem (Niemcy), oraz ośmiu innych skarżących, których nazwiska zostały wymienione w załączniku, reprezentowani przez adwokatów G. Vandersandena oraz L. Leviego,

strona skarżąca,

przeciwko

Europejskiemu Bankowi Centralnemu (EBC), reprezentowanemu przez C. Zilioli oraz K. Sugara, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez adwokata B. Wägenbaura,

strona pozwana,

SĄD (w pełnym składzie),

w składzie: P. Mahoney, prezes, H. Kreppel (sprawozdawca) i S. Van Raepenbusch, prezesi izb, I. Boruta, H. Kanninen, H. Tagaras i S. Gervasoni, sędziowie,

sekretarz: W. Hakenberg,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 22 maja 2007 r.,

wydaje następujący

Wyrok

1        Pismem, które wpłynęło do sekretariatu Sądu Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich za pośrednictwem faksu w dniu 21 marca 2005 r. (oryginał został złożony w dniu 23 marca), skarżący wnieśli niniejszą skargę mającą na celu, po pierwsze, stwierdzenie nieważności rozliczeń wynagrodzenia za lipiec 2004 r. w zakresie, w jakim zawierają one podwyżkę wynagrodzenia ustaloną na podstawie metody obliczania corocznej waloryzacji wynagrodzeń, która w przekonaniu skarżących jest niezgodna z prawem, i w zakresie, w jakim nie ma ona zastosowania z mocą wsteczną w odniesieniu do lat 2001, 2002 i 2003, i po drugie, żądanie odszkodowania.

 Ramy prawne

2        Artykuł 36 Protokołu w sprawie Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (EBC), załączonego do traktatu WE (zwanego dalej „statutem ESBC”), zawiera następujące przepisy:

„Personel

„36.1. Rada Prezesów na wniosek Zarządu ustanawia warunki zatrudnienia personelu EBC.

36.2. Trybunał Sprawiedliwości [Wspólnot Europejskich] jest właściwy do orzekania w każdym sporze między EBC i jego pracownikami, w granicach i na warunkach określonych w warunkach zatrudnienia”.

3        Na mocy art. 36.1 statutu ESBC rada prezesów EBC przyjęła w dniu 9 czerwca 1998 r. warunki zatrudnienia personelu EBC (decyzja EBC z dnia 9 czerwca 1998 r. w sprawie przyjęcia warunków zatrudnienia personelu EBC, zmieniona w dniu 31 marca 1999 r., Dz.U. L 125, s. 32, i w dniu 5 lipca 2001 r., Dz.U. L 201, s. 25; zwana dalej „warunkami zatrudnienia”).

4        Artykuł 42 warunków zatrudnienia uściśla art. 36.2 statutu ESBC:

„Trybunał Sprawiedliwości [...] jest właściwy do rozpoznawania sporów między EBC a członkami lub byłymi członkami jego personelu, do których mają zastosowanie niniejsze warunki zatrudnienia, po wyczerpaniu dostępnych procedur wewnętrznych.

Kompetencja ta ograniczona jest do badania zgodności z prawem działań lub decyzji, z wyjątkiem sporów o charakterze finansowym, w których Trybunał Sprawiedliwości posiada nieograniczone prawo orzekania”.

5        W odniesieniu do stosunku pracy art. 9 warunków zatrudnienia przewiduje między innymi:

„a) Stosunki pracy między EBC a jego pracownikami regulowane są umowami o pracę zawieranymi zgodnie z niniejszymi warunkami zatrudnienia. Przyjęty przez Zarząd regulamin pracowniczy [EBC] określa zasady stosowania warunków zatrudnienia.

[...]

c) Warunki zatrudnienia nie podlegają żadnemu szczególnemu krajowemu systemowi prawnemu. EBC stosuje i) zasady ogólne wspólne dla systemów prawnych państw członkowskich, ii) zasady ogólne prawa wspólnotowego (WE) i iii) zasady zawarte w rozporządzeniach i dyrektywach (WE) dotyczących polityki społecznej, skierowanych do państw członkowskich. Te akty prawne wdrażane są przez EBC w każdym przypadku, gdy jest to konieczne. W tym zakresie należycie uwzględnia się zalecenia (WE) w dziedzinie polityki społecznej. Do celów wykładni praw i obowiązków przewidzianych w niniejszych warunkach zatrudnienia EBC należycie uwzględnia zasady ustanowione w regulaminach, przepisach i orzecznictwie, mających zastosowanie do personelu instytucji wspólnotowych”.

6        W odniesieniu do waloryzacji wynagrodzeń art. 13 warunków zatrudnienia przewiduje:

„Rada Prezesów na wniosek Zarządu przyjmuje ogólne waloryzacje wynagrodzeń ze skutkiem od dnia 1 lipca każdego roku”.

7        W odniesieniu do reprezentacji personelu na mocy przepisów art. 45 i 46 warunków zatrudnienia, znajdujących się w części dziewiątej zatytułowanej „Reprezentacja personelu”:

„45. Komitet pracowniczy, którego członkowie wybierani są w głosowaniu tajnym, jest zobowiązany do reprezentacji interesów ogólnych wszystkich członków personelu w zakresie umów o pracę, uregulowań mających zastosowanie do personelu i wynagrodzeń, warunków zatrudnienia, pracy, zdrowia i bezpieczeństwa w EBC, ubezpieczeń społecznych i systemów emerytalnych.

46. Opinii komitetu pracowniczego zasięga się przed wprowadzeniem jakiejkolwiek zmiany do niniejszych warunków zatrudnienia, do przepisów regulaminu pracowniczego lub zmiany dotyczącej wszelkich kwestii, które się z nimi wiążą, określonych w art. 45 powyżej”.

8        Przepisy art. 46 warunków zatrudnienia są uszczegółowione przez przepisy regulaminu pracowniczego EBC („European Central Bank Staff Rules”), które określają między innymi zasady przeprowadzania procedury konsultacji pomiędzy EBC a komitetem pracowniczym (art. 9.2).

9        W dniu 17 czerwca 2003 r. został podpisany Protokół Ustaleń w sprawie stosunków między Zarządem a Komitetem Pracowniczym EBC („Memorandum of Understanding on Relations between Executive Board and the Staff Committee of the ECB”, zwany dalej „protokołem ustaleń”), określający szczegółowo kontekst i podlegające stosowaniu procedury.

10      W preambule do protokołu ustaleń przewidziano, że „należy czynić wysiłki w celu przekazywania każdej istotnej informacji i ustanowienia dialogu tak szybko jak to możliwe, o ile inne nadrzędne względy nie przemawiają za tym, aby nie podejmować takich działań” („efforts shall be made to provide all relevant information and to initiate a dialogue at the earliest possible time in so far as there are no overriding reasons for not doing so”).

11      Artykuł 6 protokołu ustaleń ustanawia wymogi dotyczące wniosku o przedstawienie opinii:

„Wszczynając procedurę konsultacji, Prezes lub jego zastępca składa do komitetu pracowniczego pisemny wniosek o przedstawienie opinii, dostarczając jednocześnie pełnych informacji, czyli informacji, które umożliwią komitetowi pracowniczemu zapoznanie się ze sprawą będącą przedmiotem konsultacji i jej zbadanie, o ile inne nadrzędne względy nie przemawiają za tym, aby nie podejmować takich działań […]”.

12      Artykuł 15 protokołu ustaleń przewiduje uproszczoną procedurę konsultacji:

„Strony dialogu mogą porozumieć się, z przyczyn uzasadnionych przez jedną z nich, co do uproszczenia procedury poprzez zmniejszenie liczby wymian poglądów dotyczących danej kwestii. W takim przypadku strony określają za obopólnym porozumieniem kalendarz ad hoc”.

13      Na podstawie art. 13 warunków zatrudnienia zarząd EBC opracował metodę wprowadzania w życie ogólnych waloryzacji wynagrodzeń („General Salary Adjustment – GSA”, zwaną dalej „metodą obliczania”). Co do zasady metoda ta oparta jest na konkretnej ocenie waloryzacji wynagrodzeń w instytucjach, które są głównym źródłem pozyskiwania pracowników EBC, czyli w krajowych bankach centralnych (zwanych dalej „instytucjami referencyjnymi”), tak aby wynagrodzenia pracowników EBC były dostosowane do stosowanego przez nie poziomu wynagrodzeń. W odniesieniu do lat 1999–2001 metoda obliczania została przyjęta przez radę prezesów EBC decyzją z dnia 20 czerwca 1999 r. (zwaną dalej „GSA 1999/2001”). Następnie wersja ta została zmieniona przez radę prezesów w odniesieniu do lat 2002–2004 (decyzja zwana dalej „GSA 2002/2004”).

14      Zgodnie z GSA 1999/2001 waloryzacja wynagrodzenia pracowników każdej instytucji referencyjnej (w procentach) jest dostosowywana do liczby jej pracowników według następujących zasad:

„–      [c]oroczna ogólna waloryzacja wynagrodzeń będzie oparta na średniej zmianie płac nominalnych w piętnastu [krajowych bankach centralnych i w Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BRM)], jako »banku centralnym« banków centralnych;

–        [u]względnione zostaną coroczne waloryzacje w instytucjach referencyjnych w bieżącym roku kalendarzowym;

–        [e]wolucja wynagrodzeń nominalnych zostanie zrównoważona[; z]równoważenie będzie zależeć od liczby pracowników zatrudnionych w każdej instytucji referencyjnej;

–        […]”.

15      W konsekwencji w GSA 1999/2001 nie dokonano żadnego rozróżnienia pomiędzy poszczególnymi instytucjami referencyjnymi i nie przewidziano żadnej możliwości korekty.

16      Natomiast w przypadku GSA 2002/2004, przyjmując te same zasady, uwzględniono dwie grupy instytucji referencyjnych i w ramach każdej grupy dokonano zrównoważenia do wysokości 50% corocznej waloryzacji:

„–      [O]gólna coroczna waloryzacja wynagrodzeń będzie oparta na średniej zmianie płac nominalnych w następujących instytucjach:

–        1. [p]iętnastu [krajowych bankach centralnych] i BRM;

–        2. [i]nstytucjach i organach Wspólnot Europejskich (czyli Komisji [Wspólnot] Europejski[ch] i jej agencjach, Radzie Unii Europejskiej, Parlamencie [Europejskim], Trybunale Sprawiedliwości, Trybunale Obrachunkowym [Wspólnot Europejskich], [Europejskim] Komitecie Ekonomiczno-Społecznym, Komitecie Regionów [Unii Europejskiej]);

»[o]rganizacjach powiązanych« (czyli [Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO)], [Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (ODCE)], Europejskiej Agencji Kosmicznej, Europejskim Centrum ds. średniookresowych prognoz meteorologicznych, Radzie Europy, Unii Zachodnioeuropejskiej);

Europejskim Banku Inwestycyjnym.

–        [Z]miany wynagrodzeń nominalnych zostaną równoważone na podstawie liczby pracowników zatrudnionych w każdej z instytucji referencyjnej;

–        każdej grupie referencyjnej (pkt 1 i 2 powyżej) będzie przypadać 50%”.

17      Poza tym GSA 2002/2004 przewiduje system korekty waloryzacji w świetle uzyskanych później danych:

„Uwzględnione zostaną coroczne waloryzacje (jeśli będą dostępne) w instytucjach referencyjnych w bieżącym roku kalendarzowym. W przypadku, gdy waloryzacje nie będą dostępne dla bieżącego roku kalendarzowego, wykorzystane zostaną dane z roku poprzedniego i, pod warunkiem dostępności danych, różnica pomiędzy danymi dostępnymi a danymi rzeczywistymi zostanie skorygowana przy dokonywaniu następnej waloryzacji”.

18      Decyzja EBC/2004/3 z dnia 4 marca 2004 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Europejskiego Banku Centralnego (Dz.U. L 80, s. 42), której art. 2 ust. 1 stanowi, że każdy obywatel Unii ma „prawo dostępu do dokumentów EBC, zgodnie z warunkami i ograniczeniami określonymi w niniejszej decyzji”, przewiduje w art. 4 ust. 1, że EBC odmawia dostępu do dokumentu, jeżeli jego ujawnienie naruszyłoby ochronę interesu publicznego, prywatności i integralności jednostki oraz poufności informacji, które są chronione jako takie na mocy prawa wspólnotowego. W odniesieniu do zastosowania takiego wyjątku art. 4 ust. 4 decyzji stanowi:

„W odniesieniu do dokumentów osób trzecich, EBC zasięga opinii zainteresowanej osoby trzeciej w celu oceny, czy wyjątek przewidziany w niniejszym artykule ma zastosowanie, chyba że nie ulega wątpliwości, że dokument ten powinien albo nie powinien zostać ujawniony”.

 Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu

19      Skarżący zawarli z EBC umowy o pracę, które przewidywały między innymi, że warunki zatrudnienia i wprowadzane do nich zmiany stanowią ich integralną część.

20      Wyrokiem Sądu Pierwszej Instancji z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie T‑63/02 Cerafogli i Poloni przeciwko EBC, Rec. s. II‑4929, stwierdzona została nieważność decyzji zawartych w rozliczeniach wynagrodzenia z lipca 2001 r., skierowanych w dniu 13 lipca 2001 r. do dwóch spośród skarżących, członków personelu EBC, na tej podstawie, że EBC nie zasięgnął opinii komitetu pracowniczego przed dokonaniem waloryzacji wynagrodzeń w odniesieniu do roku 2001.

21      W dniu 16 grudnia 2003 r. EBC skierował do wszystkich członków swojego personelu memorandum, w którym ogłosił, że w związku z wyrokiem Sądu Pierwszej Instancji wszczęta zostanie procedura konsultacji z komitetem pracowniczym w kwestii wprowadzenia w życie metody obliczania w odniesieniu do lat 2001, 2002 i 2003. W memorandum w szczególności stwierdzono:

„Zarząd przystępuje niniejszym do procedury konsultacji z komitetem pracowniczym w kwestii wprowadzenia w życie metodologii w odniesieniu do lat 2001, 2002 i 2003. Zauważamy jednak w tym względzie, że żadne stwierdzenie zawarte w wyroku Sądu [Pierwszej Instancji] nie uzasadnia sugestii, w ramach procedury konsultacji, że należałoby zmienić obliczenia odnoszące się do któregokolwiek z tych lat”.

22      Pismem z dnia 9 stycznia 2004 r. EBC wszczął procedurę konsultacji, przekazując komitetowi pracowniczemu wykazy danych dostarczonych przez instytucje referencyjne i odnoszących się do roku 2001, 2002 i 2003.

23      Komitet pracowniczy odpowiedział w dniu 25 marca 2004 r., podnosząc różnorodne kwestie dotyczące danych przekazanych przez EBC i żądając zastosowania z mocą wsteczną końcowego wyniku obliczenia waloryzacji wynagrodzeń pracowników EBC za lata 2001, 2002 i 2003, na podstawie między innymi podniesionych przez komitet pracowniczy rozbieżności pomiędzy danymi dostarczonymi w dniu 9 stycznia 2004 r. przez EBC a danymi tego samego rodzaju, przekazanymi komitetowi pracowniczemu przez komitety pracownicze instytucji referencyjnych. Komitet pracowniczy zażądał podwyżki wynagrodzeń z uwzględnieniem wszystkich tych elementów.

24      Następnie odbyło się szereg spotkań o charakterze „technicznym” i „ad hoc” z udziałem komitetu pracowniczego i przedstawicieli EBC. W szczególności w dniu 30 marca 2004 r. odbyło się posiedzenie o charakterze technicznym, podczas którego przedstawiciele komitetu pracowniczego (między innymi skarżąca, M.C. Cerafogli) przedstawili kopie wszelkich dokumentów odnoszących się do poprzednich lat, które komitet otrzymał od komitetów pracowniczych instytucji referencyjnych. Waloryzacja wynagrodzeń za lata 2001–2003 była również przedmiotem posiedzenia o charakterze technicznym, które odbyło się w dniu 11 maja 2004 r. Przedstawiciel EBC, p. Kelly, przedstawił dane liczbowe dotyczące kilku krajowych banków centralnych i wyjaśnił, że konieczne jest przedyskutowanie ich rozłożenia na każdy rok spośród lat 2001, 2002 i 2003, stwierdzając, że jeśli analiza danych liczbowych wykaże różnicę, dokonanie waloryzacji będzie prawdopodobne. W odpowiedzi na pytanie przedstawicieli komitetu pracowniczego (między innymi skarżącego O. Seigneura) dotyczące waloryzacji z mocą wsteczną, przedstawiciel EBC wyraził preferencję co do wejścia waloryzacji w życie w 2004 r. Kolejne posiedzenia o charakterze ad hoc dotyczące waloryzacji wynagrodzeń odbyły się w dniu 1 czerwca 2004 r., w obecności przedstawiciela EBC, p. Kelly’ego, oraz rzecznika komitetu pracowniczego, p. van de Veldego, a także jednego z zastępców rzecznika wspomnianego komitetu, p. van der Arka, a następnie w dniu 9 czerwca 2004 r., w obecności dwóch przedstawicieli EBC, p. van Baaka i p. Kelly’ego oraz dwóch członków komitetu pracowniczego obecnych na posiedzeniu, które odbyło się w dniu 1 czerwca 2004 r. Charakter, lista uczestników i przebieg posiedzeń, które odbyły się w dniach 1 i 9 czerwca 2004 r., a także innych posiedzeń, pozostają pod kilkoma względami sporne.

25      Pismem z dnia 3 czerwca 2004 r. komitet pracowniczy wyraził wolę, aby ewentualny wynik waloryzacji wynagrodzeń będący rezultatem przeprowadzenia procedury konsultacji w odniesieniu do lat 2001–2003, wszedł w życie jednocześnie z waloryzacją, którą należy przeprowadzić w odniesieniu do 2004 r. (czyli w dniu 1 lipca 2004 r., jak przewidziano w art. 13 warunków zatrudnienia).

26      W odniesieniu do posiedzenia, które odbyło się w dniu 14 czerwca 2004 r., również przygotowania do niego i jego przebieg opisane są przez strony w odmienny sposób. Skarżący utrzymują, że komitet pracowniczy otrzymał niektóre istotne dane statystyczne dopiero podczas posiedzenia, podczas gdy na żadnym etapie procedury konsultacji, która została wszczęta pismem z dnia 9 stycznia 2004 r., członkowie personelu nie mieli dostępu do wszystkich dokumentów, w których instytucje referencyjne przekazały informacje na temat stosunków procentowych podwyżki wynagrodzeń i liczby zatrudnionych osób (zwane dalej „danymi źródłowymi”). Natomiast EBC twierdzi, że przekazał rozpatrywane dane statystyczne w piątek, w dniu 11 czerwca 2004 r., i przedstawił dane źródłowe rzecznikowi komitetu pracowniczego, p. van de Veldemu, i jednemu z jego zastępców, p. van der Arkowi, w dniu, którego nie był w stanie sprecyzować. Twierdzenie, jakoby to komitet pracowniczy zaproponował EBC, by jego rzecznik, a także jeden z zastępców rzecznika, korzystali z takiego dostępu do danych źródłowych, jest potwierdzone pismem z dnia 1 czerwca 2004 r. zastępcy rzecznika, p. van der Arka. Poza tym fakt rzeczywistego skorzystania z tego dostępu jest potwierdzony pisemnym oświadczeniem z dnia 13 czerwca 2005 r., podpisanym między innymi przez dwóch wymienionych przedstawicieli komitetu pracowniczego.

27      Komitet pracowniczy, reprezentowany przez swojego rzecznika i jednego z zastępców rzecznika, skierował do dyrektora generalnego dyrekcji generalnej (DG) „Administracja” pismo z dnia 14 czerwca 2004 r., w którym napisał, że:

„Komitet pracowniczy otrzymał ostatnio od wydziału zasobów ludzkich zrewidowane dane liczbowe dotyczące ogólnej waloryzacji wynagrodzeń w okresie 2001[/]2003.

Mieliśmy nadzieję, że zakończymy procedurę konsultacji w sprawie ogólnej waloryzacji wynagrodzeń w okresie 2001[/]2003 przed dokonaniem waloryzacji ogólnej wynagrodzeń za rok obrachunkowy 2004. Podczas gdy my przedstawiliśmy nasze wyniki w dniu 25 marca, to dopiero ostatnio otrzymaliśmy tabelę zrewidowanych danych liczbowych od wydziału zasobów ludzkich. Spotkaliśmy się z właściwymi członkami wydziału zasobów ludzkich, aby wyjaśnili nam te dane liczbowe. Nadal brak jest porozumienia co do kilku rozbieżności, które nie mogą póki co zostać wyjaśnione, w odniesieniu do Belgii (2001 r.), [Deutsche] Bundesbank (2001 r. i 2002 r.) i Komisji […] (2002 r.). W następstwie naszego pisma z dnia 25 marca 2004 r. dostępne stały się nowe dane dotyczące Irlandii i EBI. Dodatkowe informacje dostarczone przez naszych odpowiedników z Banca d’Italia zawierają dane pozostające bez związku z ogólną waloryzacją wynagrodzeń.

Niemożliwe jest rozstrzygnięcie tych rozbieżności przed potwierdzeniem przez zarząd waloryzacji na 2004 r., zgodnie z zaproponowanym kalendarzem w tym zakresie. Jednakże wydział zasobów ludzkich już potwierdził, że zrewidowane dane, które zostały mu przedstawione, prowadzą do uzyskania łącznego wyniku wynoszącego 0,9% w odniesieniu do lat obrachunkowych 2001[/]2003, który został już zaksięgowany w wysokości 0,6% w obliczeniach dotyczących roku obrachunkowego 2004.

Biorąc pod uwagę, że nadal istnieje rozbieżność i o ile zostanie ona potwierdzona, przełoży się ona na niewielką podwyżkę wyniku końcowego, zalecamy, aby różnica wynosząca 0,3% (0,9–0,6%), która została już zatwierdzona przez obydwie strony, została dodana do wyniku ogólnej waloryzacji wynagrodzeń na rok 2004 i aby każda różnica, jaka nadal będzie istnieć, została wyrównana w 2005 r., kiedy ostateczne dane liczbowe zostaną potwierdzone przez wspólne porozumienie”.

28      W dniu 15 czerwca 2004 r., czyli w dniu następnym, zarząd EBC zatwierdził propozycję swego prezesa, mającą na celu podwyżkę o 3,5%, składającą się z 3,2% w odniesieniu do roku 2004, a także dodatkowej i jednorazowej waloryzacji o 0,3% w odniesieniu do lat 2001–2003, i postanowił przedłożyć tę propozycję radzie prezesów w celu jej przyjęcia. Stopa podwyżki wynosząca 3,2% obejmuje 0,6% z tytułu danych, które w 2003 r. były niedostępne, ale stały się dostępne w 2004 r.

29      W tym samym dniu, 15 czerwca 2004 r., pracownicy EBC wybrali nowy komitet pracowniczy.

30      W piśmie z dnia 25 czerwca 2004 r., skierowanym do wiceprezesa EBC, nowy komitet pracowniczy stwierdził, że procedura konsultacji dotycząca lat 2001–2003 nie została zakończona pismem z dnia 14 czerwca 2004 r. W konsekwencji zażądał on udzielenia odpowiedzi na pismo byłego komitetu pracowniczego z dnia 25 marca 2004 r., w celu kontynuowania procedury konsultacji zgodnie z protokołem ustaleń, włącznie z drugim etapem tejże procedury.

31      Na posiedzeniu w dniu 1 lipca 2004 r. rada prezesów przyjęła propozycję zarządu z dnia 15 czerwca 2004 r.

32      Pismem z dnia 1 lipca 2004 r. dyrektor wydziału zasobów ludzkich DG „Administracja” poinformował wszystkich członków personelu, że rada prezesów podjęła decyzję o podwyżce wynagrodzeń o 3,5% ze skutkiem od dnia 1 lipca 2004 r.

33      Pismem z dnia 7 lipca 2004 r. dyrektor wydziału zasobów ludzkich DG „Administracja” udzielił nowemu komitetowi pracowniczemu następującej odpowiedzi w temacie waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003:

–        odwołał się on do pisma z dnia 9 stycznia 2004 r. (wszczynającego procedurę konsultacji) i do pism komitetu pracowniczego z dnia 14 i 25 czerwca 2004 r.;

–        podkreślił, że „[d]ostarczone […] informacje […] zostały zweryfikowane i potwierdziły istnienie w rozpatrywanym okresie niedopłaty w wysokości 0,3%, ze względu na przekazanie błędnych danych przez niektóre instytucje referencyjne[; w] konsekwencji rada prezesów wyraziła zgodę na dokonanie wyjątkowej podwyżki w wysokości 0,3% wobec stosunku procentowego ogólnej waloryzacji wynagrodzeń w 2004 r., co doprowadziło do ogólnej podwyżki o 3,5% ze skutkiem od dnia 1 lipca 2004 r.”;

–        potwierdził, że procedura konsultacji jest w dalszym ciągu prowadzona („ta wymiana pism nie jest zakończona”), ale ze skutkiem dla kolejnego okresu waloryzacji („[m]imo, że zostało przyjęte, iż jakakolwiek rozbieżność, jaka nadal będzie istnieć, zostanie wyrównana podczas następnej waloryzacji wynagrodzeń, sugeruję, aby w trosce o staranność, przedstawili państwo swe uwagi przed upływem terminu 20 dni roboczych od daty doręczenia niniejszego pisma”).

34      Rozliczenia wynagrodzenia, które obejmują podwyżkę o 0,3% w odniesieniu do lat 2001–2003, a także podwyżkę o 3,2% w odniesieniu do 2004 r., zostały wysłane do skarżących w połowie lipca 2004 r.

35      W dniu 4 sierpnia 2004 r. komitet pracowniczy odpowiedział na pismo EBC z dnia 7 lipca 2004 r. Opierając się po części na innych danych niż te, które zostały przekazane przez były komitet pracowniczy, nowy komitet pracowniczy przyznał, że nie może zrozumieć, w jaki sposób została uzyskana liczba 0,3%. Rozbieżności stwierdzone przez nowy komitet pracowniczy są według niego prawdopodobnie spowodowane „błędną interpretacją danych przez [były komitet pracowniczy] i zarząd”.

36      W odpowiedzi na pismo komitetu pracowniczego z dnia 4 sierpnia 2004 r. dyrektor wydziału zasobów ludzkich DG „Administracja” dostarczył w piśmie z dnia 23 września 2004 r. informacje i wyjaśnienia dotyczące trzech elementów, które według pisma komitetu pracowniczego z dnia 14 czerwca 2004 r. należało jeszcze wyjaśnić w zakresie, w jakim dotyczą one waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003, w odniesieniu do danych Banque nationale de Belgique, Deutsche Bundesbank i Komisji. Procedurę konsultacji uznał on za zakończoną.

37      Pismem z dnia 6 października 2004 r. skierowanym do dyrektora wydziału zasobów ludzkich DG „Administracja”, komitet pracowniczy zażądał od niego między innymi wycofania swojego pisma z dnia 23 września 2004 r. i nadesłania nowego pisma zawierającego odpowiedzi na pytania postawione w pismach z dnia 25 marca, 25 czerwca i 4 sierpnia 2004 r., na które komitet pracowniczy nie uzyskał jeszcze satysfakcjonujących odpowiedzi. W przeciwnym wypadku procedura konsultacji w sprawie ogólnej waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003 zostanie uznana przez komitet pracowniczy za nieprzeprowadzoną.

38      W dniu 23 lutego 2005 r. EBC odpowiedział na pismo komitetu pracowniczego z dnia 6 października 2004 r. Pismem z dnia 28 lutego 2005 r. komitet pracowniczy odpowiedział na pismo EBC z dnia 23 lutego 2005 r. Zasadniczo za pomocą tych dwóch pism i odpowiednich propozycji w nich zawartych EBC i komitet pracowniczy usiłowały rozwiązać spór w sposób polubowny. Zasadą, jaka leżała u podstaw planowanego polubownego rozstrzygnięcia sporu, było zrekompensowanie nieuwzględnienia rozbieżności naświetlonych przez komitet pracowniczy w odniesieniu do waloryzacji wynagrodzeń w latach 2001–2003 poprzez przyznanie dodatkowych dni urlopu. Ponieważ EBC nie doszedł do porozumienia z komitetem pracowniczym, w swoim piśmie z dnia 7 marca powtórzył opinię, zgodnie z którą procedura konsultacji została zakończona.

39      W okresie od dnia 10 września do dnia 14 września 2004 r. członkowie personelu EBC, w tym skarżący, złożyli wnioski o przeprowadzenie ponownej kontroli („administrative reviews”) ich rozliczeń wynagrodzenia za lipiec 2004 r. W tych pismach, sporządzonych przy wykorzystaniu wspólnego wzoru, skarżący zażądali między innymi:

–        zmiany ich rozliczeń wynagrodzenia za lipiec 2004 r., tak aby zawierały one, z mocą wsteczną, w kwocie wypłaconej w lipcu 2004 r. wynik zrewidowanej waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003;

–        zmiany ich rozliczeń wynagrodzenia za lipiec 2004 r., tak aby zawierały one całe saldo, obliczone przez komitet pracowniczy, wynikające z rewizji wprowadzenia w życie waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001, 2002 i 2003 (czyli 2,67%), przy czym płatności powinny zostać dokonane z mocą wsteczną;

–        w przypadku, gdyby EBC odrzucił wniosek złożony w tym zakresie przez komitet pracowniczy, przekazania danych źródłowych zakomunikowanych EBC przez instytucje referencyjne w celu udowodnienia, że obliczenia dokonane przez EBC są spójne z dostarczonymi danymi źródłowymi.

40      W dniu 9 grudnia 2004 r. EBC odpowiedział na wnioski o przeprowadzenie ponownej kontroli. Także jego odpowiedzi zostały sporządzone przy wykorzystaniu wspólnego wzoru, z wyjątkiem odpowiedzi udzielonej P. Poloniemu, która jest odmienna, biorąc po uwagę rzekome złożenie przez niego wniosku o przeprowadzenie ponownej kontroli po upływie terminu.

41      Pismami z dnia 9, 10 i 13 grudnia 2004 r. skarżący wnieśli zażalenia („grievance procedures”),

42      Zażalenia zostały oddalone pismami z dnia 6 stycznia 2005 r., notyfikowanymi skarżącym w dniu 10 stycznia 2005 r.

 Przebieg postępowania i żądania stron

43      Niniejsza skarga została zarejestrowana w sekretariacie Sądu Pierwszej Instancji pod numerem T‑131/05.

44      Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2005 r. Sąd Pierwszej Instancji na mocy art. 3 ust. 3 decyzji Rady 2004/752/WE, Euratom z dnia 2 listopada 2004 r. ustanawiającej Sąd do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej (Dz.U. L 333, s. 7), przekazał niniejszą sprawę [niniejszemu] Sądowi. Skarga została zarejestrowana w sekretariacie [niniejszego] Sądu pod numerem F‑15/05.

45      Po zasięgnięciu opinii stron Sąd postanowił przekazać sprawę do rozpoznania w pełnym składzie.

46      Skarżący wnoszą do Sądu o:

–        stwierdzenie dopuszczalności i zasadności niniejszej skargi, a w konsekwencji;

–        stwierdzenie nieważności ich rozliczeń wynagrodzenia za lipiec 2004 r.;

–        w niezbędnym zakresie, stwierdzenie nieważności decyzji odrzucających złożone przez nich wnioski o przeprowadzenie ponownej kontroli i zażalenia, wniesione, odpowiednio, w dniu 9 grudnia 2004 r. i w dniu 6 stycznia 2005 r.;

–        nakazanie EBC przedstawienia „dokumentacji administracyjnej”;

–        zasądzenie od EBC odszkodowania za wyrządzoną skarżącym szkodę, w tym po pierwsze zasądzenie na rzecz każdego ze skarżących 5000 EUR z tytułu utraty siły nabywczej począwszy od dnia 1 lipca 2001 r., i po drugie zaległych wynagrodzeń w wysokości podwyżki wynagrodzenia skarżących o 1,86% w okresie od dnia 1 lipca 2001 r. do dnia 30 czerwca 2002 r., o 0,92% w okresie od dnia 1 lipca 2002 r. do dnia 30 czerwca 2003 r. oraz o 2,09% w okresie od dnia 1 lipca 2003 r. do dnia 30 czerwca 2004 r. oraz zasądzenie odsetek od kwoty zaległego wynagrodzenia za okres od odpowiedniego dnia jego wymagalności do dnia jego rzeczywistej wypłaty, których wysokość powinna zostać obliczona na podstawie stopy ustalonej przez EBC dla głównych operacji refinansowych w okresie wydarzeń będących podstawą sporu, powiększonej o dwa punkty;

–        obciążenie EBC całością kosztów.

47      EBC wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie niedopuszczalności skargi w zakresie dotyczącym P. Poloniego;

–        oddalenie skargi jako bezzasadnej;

–        orzeczenie o kosztach zgodnie z prawem.

48      W ramach środków organizacji postępowania, zgodnie z art. 64 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji, który na podstawie art. 3 ust. 4 decyzji 2004/752 do wejścia w życie regulaminu Sądu ma zastosowanie mutatis mutandis wobec tegoż Sądu, Sąd zadał stronom pytania pisemne i wezwał je do przedstawienia dokumentów, w tym dokumentacji dotyczącej danych źródłowych. Strony zadośćuczyniły tym żądaniom w wyznaczonych terminach.

49      W odniesieniu do wystosowanego przez skarżących żądania przedstawienia przez EBC „dokumentacji administracyjnej”, należy stwierdzić, że udostępniono im dokumentację dotyczącą danych źródłowych. Nie należy zatem orzekać w przedmiocie tego żądania, ponieważ skarżący nie wskazali, do jakich innych dokumentów chcieliby uzyskać dostęp.

50      Próba polubownego rozstrzygnięcia sporu z inicjatywy Sądu była bezskuteczna.

 Co do prawa

1.     W przedmiocie żądań stwierdzenia nieważności

51      Mimo że żądania stwierdzenia nieważności są formalnie skierowane także przeciwko decyzjom oddalającym wnioski o przeprowadzenie ponownej kontroli i przeciwko decyzjom wydanym w dniu 6 stycznia 2005 r. oddalającym zażalenia wewnętrzne skarżących wniesione w dniach 9, 10 i 13 grudnia 2004 r., zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, które znajduje zastosowanie mutatis mutandis do EBC, wspomniane skargi należy uznać za skierowane przeciwko decyzjom, na podstawie których EBC określił wynagrodzenie skarżących, czyli decyzjom zawartym w rozliczeniach wynagrodzeń z lipca 2004 r. (zob. w szczególności wyrok Trybunału z dnia 17 stycznia 1989 r. w sprawie 293/87 Vainker przeciwko Parlamentowi, Rec. s. 23, pkt 8).

52      W uzasadnieniu skarg skarżący podnoszą trzy zarzuty dotyczące w istocie naruszenia obowiązku zasięgnięcia opinii komitetu pracowniczego w odniesieniu do zmian wprowadzonych do regulaminu pracowniczego, w zakresie w jakim dotyczą one waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003, naruszenia metody obliczania i niezastosowania z mocą wsteczną korekt, które powinny być uwzględnione w ogólnej waloryzacji wynagrodzeń.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego dotyczącego naruszenia obowiązku zasięgnięcia opinii komitetu pracowniczego

 Argumenty stron

53      W ramach zarzutu pierwszego skarżący zarzucają EBC w istocie naruszenie, w ramach waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003, procedury konsultacji komitetu pracowniczego. Zarzut ten składa się z czterech części, odnoszących się do rzekomego naruszenia art. 45 i 46 warunków zatrudnienia, art. 9 protokołu ustaleń, zasady dobrej administracji oraz zasady dobrej wiary.

54      W tym względzie skarżący twierdzą, że dane źródłowe, które powinny były zostać zakomunikowane EBC przez instytucje referencyjne i na podstawie których dokonał on obliczeń w ramach stosowania metod obliczania w odniesieniu do roku 2001, 2002 i 2003, nigdy nie zostały zakomunikowane komitetowi pracowniczemu. Ponadto uważają oni, że EBC nie wypełnił swego obowiązku zasięgnięcia opinii komitetu pracowniczego, który wynika z art. 45 i 46 warunków zatrudnienia i protokołu ustaleń, ponieważ nie poinformował tegoż komitetu w stosownym czasie, nie odbył w sposób prawidłowy spotkań o charakterze technicznym i organizował posiedzenia ad hoc w sposób niezgodny z prawem, odpowiedział na pytania komitetu pracowniczego jedynie w niewystarczającym stopniu, a procedura konsultacji nie została zakończona w momencie przekazania rozliczeń wynagrodzeń z lipca 2004 r.

55      Odwołując się między innymi do wyroku Sądu Pierwszej Instancji z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie T‑186/01 Robert przeciwko Parlamentowi (RecFP s. I‑A‑131 i II‑631, pkt 64), EBC kwestionuje dopuszczalność pierwszego zarzutu. Skarżący nie podnieśli bowiem wspomnianego zarzutu na etapie poprzedzającym wniesienia skargi.

56      Co do istoty, poza stwierdzeniem dotyczącym „najściślejszej poufności” danych źródłowych, które zostały mu zakomunikowane, EBC wskazuje, że wydział zasobów ludzkich DG „Administracja” umożliwił jednak członkom komitetu pracowniczego „za pośrednictwem rzecznika […] i jego zastępcy” upewnienie się co do istotności danych zawartych w tabelach przedstawionych przez EBC, umożliwiając im zapoznanie się z tymi dokumentami w jego pomieszczeniach, gwarantując w ten sposób wymaganą przejrzystość w ramach procedury konsultacji, nie rozpowszechniając tych dokumentów na piśmie. Fakt ten został potwierdzony w oświadczeniu pięciu członków byłego komitetu pracowniczego.

 Ocena Sądu

57      Należy zbadać wszystkie cztery części zarzutu pierwszego w zakresie, w jakim są one powiązane i skarżący przedstawili jednolitą argumentację na ich poparcie.

58      Na mocy art. 46 warunków zatrudnienia opinii komitetu pracowniczego należy zasięgnąć przed „wprowadzeniem jakiejkolwiek zmiany do [tych] warunków zatrudnienia, przepisów regulaminu pracowniczego lub zmian dotyczących wszelkich kwestii, które się z nimi wiążą, określonych w art. 45 powyżej [tych warunków zatrudnienia]”. Wśród nich znajdują się kwestie związane z wynagrodzeniami.

59      Odwołując się w szczególności do tych przepisów, protokół ustaleń konkretyzuje prawo komitetu pracowniczego do tego, by zasięgano jego opinii i przewiduje w szczególności procedurę, jaką należy zastosować, poczynając od ustanowienia obowiązku dostarczenia przez EBC pełnych informacji (zob. pkt 10 i 11 niniejszego wyroku).

60      Należy przypomnieć, że prawo pracowników do informacji i do tego, by zasięgano ich opinii stanowi „ogólną zasadę prawa pracy” (wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 6 marca 2001 r. w sprawie T‑192/99 Dunnett i in. przeciwko EBI, Rec. s. II‑813, pkt 105), w świetle której należy interpretować stosowne postanowienia protokołu ustaleń.

61      W tym względzie skarżący podnoszą kilka zarzutów w celu wykazania, że procedura konsultacji wymagana przez stosowne przepisy warunków zatrudnienia i postanowienia protokołu ustaleń nie została przez EBC prawidłowo przeprowadzona.

–       W przedmiocie zarzutu dotyczącego przekazania przez EBC niepełnych informacji

62      Skarżący zarzucają EBC, że nie dostarczył „pełnych informacji”, ponieważ ze względu na rzekomą poufność tych danych nie wszystkim członkom komitetu pracowniczego zapewniono dostęp do danych źródłowych.

63      W tym względzie należy przypomnieć, że na mocy postanowień art. 6 protokołu ustaleń do wniosku o przedstawienie opinii powinny być dołączone „pełne informacje”, umożliwiające komitetowi pracowniczemu „zapoznanie się ze sprawą będącą przedmiotem konsultacji i jej zbadanie, o ile inne nadrzędne względy nie przemawiają za tym, aby nie podejmować takich działań”.

64      Zakres tego obowiązku informacyjnego powinien w niniejszej sprawie być oceniany na podstawie charakteru danych źródłowych, które o ile znajdują się w posiadaniu EBC, nie pochodzą od niego. Tymczasem z akt sprawy wynika, że w czasie nastąpienia wydarzeń stanowiących okoliczności faktyczne sprawy, instytucje referencyjne przekazały dane źródłowe ogólnie jedynie pod warunkiem, że nie zostaną one szeroko rozpowszechnione, ale wykorzystane wyłącznie do potrzeb corocznej waloryzacji wynagrodzeń pracowników EBC.

65      W takich okolicznościach nie można zarzucać EBC, że dostosował się do ustanowionej w art. 4 ust. 4 decyzji EBC/2004/3 zasady autora danych i nie przekazał danych źródłowych wszystkim członkom komitetu pracowniczego.

66      Argument, zgodnie z którym EBC w 2006 r. przekazał dane źródłowe do dyspozycji wszystkich członków komitetu pracowniczego wraz z danymi liczbowymi przedstawiającymi obliczenia waloryzacji wynagrodzeń, nie może podważać tego wniosku. W wyniku inicjatywy podjętej przez EBC instytucje referencyjne zgodziły się bowiem na szersze rozpowszechnienie przedstawionych przez nie danych tylko w odniesieniu do lat następujących po roku, w którym miały miejsce sporne okoliczności faktyczne.

67      Natomiast z akt sprawy wynika po pierwsze, że rzecznik komitetu pracowniczego, a także jeden z zastępców rzecznika wspomnianego komitetu posiadali dostęp do danych źródłowych. Sam komitet pracowniczy zaproponował, aby tym dwom rzecznikom zapewniono taki dostęp. Fakt ten znajduje potwierdzenie w piśmie zastępcy rzecznika p. van der Arka z dnia 1 czerwca 2004 r.

68      Poza tym rzecznicy zostali wybrani poprzez głosowanie i właściwe umocowani przez sam komitet pracowniczy, a nie „wybrani” przez zarząd EBC, jako uprzywilejowani rozmówcy. Wyniki wyborów rzecznika p. van de Veldego, a także dwóch jego zastępców, p. Van Damme’a i p. van der Arka, przeprowadzonych w ramach komitetu pracowniczego, zostały przekazane zarządowi w piśmie z dnia 17 lutego 2003 r. A zatem rzecznicy powinni być uznani za przedstawicieli właściwie umocowanych przez sam komitet pracowniczy na potrzeby przeprowadzenia procedury konsultacji w odniesieniu do waloryzacji wynagrodzeń za rok 2001, 2002 i 2003.

69      Należy zatem stwierdzić, że za pośrednictwem swych przedstawicieli, komitet pracowniczy EBC, jako organ, znał dane źródłowe (zob. podobnie postanowienie Sądu Pierwszej Instancji z dnia 24 października 2000 r. w sprawie T‑27/00 Komitet Pracowniczy EBC i in. przeciwko EBC, RecFP s. I‑A‑217 i II‑987, pkt 25).

70      Ponadto informacje przekazane komitetowi pracowniczemu były co do zasady wystarczające, ponieważ komitet miał możliwość kontrolowania w odniesieniu do każdej instytucji referencyjnej wszelkich istotnych danych i porównania ich z danymi, które posiadał i które zostały zgromadzone i przekazane przez przedstawicieli pracowników instytucji referencyjnej.

71      Zresztą podczas procedury konsultacji komitet pracowniczy nie przedstawił żadnej uwagi krytycznej ani zastrzeżenia w odniesieniu do przekazania danych źródłowych. W szczególności w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. nie wspomniano o braku dostępu do danych źródłowych.

72      Z powyższego wynika, że należy oddalić zarzut dotyczący przekazania przez EBC niepełnych informacji.

–       W przedmiocie zarzutu dotyczącego nieprzekazania informacji we właściwym czasie

73      Skarżący zarzucają EBC, że nie dostarczył niezbędnych informacji we właściwym czasie. W szczególności informacje przekazane w piątek, w dniu 11 czerwca 2004 r., i w poniedziałek, w dniu 14 czerwca 2004 r., zostały przedstawione za późno.

74      W tym względzie należy podnieść, że preambuła do protokołu ustaleń zawiera wymóg, aby wszelkie stosowne informacje były przekazywane tak szybko, jak to możliwe. Bez wątpienia ujednolicone tabele przedstawione przez przedstawiciela EBC komitetowi pracowniczemu w piątek, w dniu 11 czerwca 2004 r., i w poniedziałek, w dniu 14 czerwca 2004 r., nie zostały przedstawione w warunkach umożliwiających dogłębną analizę wszelkich stosownych danych statystycznych. Aby bowiem decyzja komitetu pracowniczego została wydana w dniu 14 czerwca 2004 r., który był ostatnim dniem roboczym (przed posiedzeniem zarządu EBC w dniu 15 czerwca 2004 r.) umożliwiającym dokonanie ewentualnej „specjalnej” waloryzacji wynagrodzeń w odniesieniu do lat 2001–2003, z mocą od dnia 1 lipca 2004 r., wraz ze zwykłą waloryzacją odnoszącą się do 2004 r., nie pozostało wystarczająco dużo czasu, aby przeprowadzić niezbędną kontrolę niektórych danych, co do których nadal istniały rozbieżności, i przedyskutować je następnie z EBC.

75      Jednakże należy stwierdzić, po pierwsze, że sam komitet pracowniczy wyraził na piśmie w dniu 3 czerwca 2004 r. wolę, aby ewentualna „specjalna” waloryzacja dotycząca lat 2001–2003 weszła w życie w ramach dokonywania zwykłej waloryzacji dotyczącej 2004 r., i w związku z tym zaaprobował w pełni świadomości takie ograniczenie czasowe, a EBC był zobowiązany na mocy art. 13 warunków zatrudnienia do dokonania waloryzacji wynagrodzeń dotyczącej 2004 r. ze skutkiem od dnia 1 lipca, a po drugie, że znaczna część istotnych danych została przedyskutowana przez EBC i komitet pracowniczy podczas spotkań o charakterze technicznym organizowanych regularnie lub ad hoc w okresie pomiędzy styczniem a czerwcem 2004 r., w miarę, jak wspomniane dane stawały się dostępne. Tabela podsumowująca przedstawiona przez EBC w dniu 11 czerwca 2004 r. nie stanowi pierwszej prezentacji, ale jest wynikiem ciągłej pracy wykonywanej wspólnie przez przedstawicieli EBC, a w szczególności p. Kelly’ego, oraz przedstawicieli wyznaczonych przez komitet pracowniczy. Otrzymawszy tę tabelę podsumowującą, komitet pracowniczy, zgodnie z pismem z dnia 14 czerwca 2004 r., zorganizował posiedzenia z udziałem wydziału zasobów ludzkich w celu zrozumienia i uzyskania wyjaśnień na temat zrewidowanych danych liczbowych i doszedł do wniosku, że brak jest porozumienia tylko w odniesieniu do kilku (trzech) rozbieżności, które mogą mieć jedynie nieznaczny wpływ na wynik końcowy. Z tego powodu komitet pracowniczy „zasugerował” EBC we wspomnianym piśmie, aby „różnica wynosząca 0,3% […], która już została zatwierdzona przez obydwie strony, została dodana do wyniku waloryzacji wynagrodzeń za 2004 r., i aby wszelkie rozbieżności, jakie jeszcze będą istnieć, zostały wyrównane w 2005 r., kiedy ostateczne dane liczbowe zostaną potwierdzone za wspólnym porozumieniem”.

76      Z powyższego wynika, że należy oddalić zarzut dotyczący nieprzekazania informacji we właściwym czasie.

–       W przedmiocie zarzutu dotyczącego przeprowadzenia posiedzeń w sposób niezgodny z prawem

77      Skarżący krytykują fakt, że poza ramami oficjalnej procedury przewidzianej w protokole ustaleń zostały zorganizowane posiedzenia „nieoficjalne” mające na celu zasięgnięcie opinii rzecznika komitetu pracowniczego, a nie komitetu pracowniczego w pełnym składzie, bez wiedzy tego ostatniego.

78      Jednakże rzecznicy byli przedstawicielami, którzy zostali należycie umocowani przez sam komitet pracowniczy na potrzeby przeprowadzenia konsultacji (zob. pkt 68 niniejszego wyroku).

79      Posiedzenia o charakterze technicznym, a także uproszczona procedura konsultacji, są skądinąd przewidziane w protokole ustaleń. W odniesieniu do posiedzeń ad hoc protokół ustaleń nie wyklucza w żaden sposób organizowania tego rodzaju posiedzeń, gdyż jego art. 15 wyraźnie przewiduje uproszczoną procedurę konsultacji. Artykuł ten umożliwia bowiem stronom zmniejszenie liczby wymiany pism, a także odstąpienie od terminów przewidzianych we wspomnianym protokole, ustalając w odpowiedni sposób krótsze terminy; regulamin pracowniczy EBC przewiduje sporządzenie protokołu tylko w przypadku posiedzeń z udziałem prezesów.

80      Poza tym z akt sprawy wynika, że stosunki pomiędzy komitetem pracowniczym, którego mandat obejmował lata 2002–2004, a EBC charakteryzował wysoki stopień wzajemnego zaufania i otwarta komunikacja, co mogło uzasadniać stosunkowo mało formalny charakter niektórych posiedzeń.

81      W końcu należy dodać, że „specjalna” procedura konsultacji przeprowadzona w celu dokonania waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003 została uzgodniona pomiędzy EBC a komitetem pracowniczym w szczególności w związku z wolą wyrażoną przez ten komitet w piśmie z dnia 3 czerwca 2004 r. Był on na bieżąco informowany o wynikach posiedzeń z udziałem jego rzeczników i przedstawicieli EBC, czego dowodzą notatki wewnętrzne i pisma komitetu pracowniczego załączone do dokumentów stron. Poza tym należy odwołać się do pisma komitetu pracowniczego z dnia 14 czerwca 2004 r., które ze względu na to, że odnosi się do elementów procedury, nie przedstawiając żadnej uwagi krytycznej w tym zakresie, i stwierdza co do zasady zakończenie procedury konsultacji (za wyjątkiem trzech kwestii, które wymagają jeszcze rozstrzygnięcia, zob. pkt 27 niniejszego wyroku), powinno być interpretowane jako zawierające potwierdzenie prawidłowego przeprowadzenia procedury konsultacji w niniejszym przypadku.

82      W konsekwencji należy oddalić zarzut dotyczący przeprowadzania posiedzeń w sposób niezgodny z prawem.

–       W przedmiocie zarzutu dotyczącego niewystarczającego charakteru odpowiedzi udzielonych na pytania komitetu pracowniczego

83      Skarżący zarzucają EBC, że nie odpowiedział formalnie, na piśmie, na pismo komitetu pracowniczego z dnia 25 marca 2004 r.

84      W tym względzie należy stwierdzić, że kwestie podniesione przez komitet pracowniczy w piśmie z dnia 25 marca 2004 r. zostały zbadane podczas posiedzeń, które odbyły się w ramach procedury konsultacji, w okresie pomiędzy kwietniem a czerwcem 2004 r. A zatem podniesiony zarzut nie znajduje oparcia w faktach.

–       W przedmiocie zarzutu dotyczącego stanowiącego nadużycie powołania się na pilny charakter

85      Podczas rozprawy skarżący zarzucili EBC, że narzucił komitetowi pracowniczemu pilny charakter działania i postawił go przed faktem dokonanym.

86      Zarzut ten, niezależnie od kwestii jego dopuszczalności, który w szerokim zakresie pokrywa się z zarzutem dotyczącym nieprzekazania informacji we właściwym czasie (zob. pkt 73–76 niniejszego wyroku), nie jest uzasadniony, ponieważ sam komitet pracowniczy zażądał od EBC w dniu 3 czerwca 2004 r., czyli mniej niż dwa tygodnie przed posiedzeniem zarządu EBC, podczas którego EBC miał się wypowiedzieć co do corocznej obowiązkowej waloryzacji dotyczącej 2004 r., włączenia do tej waloryzacji wyników „specjalnej” procedury konsultacji dotyczącej lat 2001–2003. Tymczasem w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. komitet pracowniczy wskazał, że rzeczywiście wiedział o kalendarzu przewidzianym w odniesieniu do zatwierdzenia przez zarząd EBC waloryzacji wynagrodzeń za 2004 r.

87      W pozostałym zakresie należy przeciwstawić tym zarzutom rozważania przedstawione w pkt 74–76 niniejszego wyroku.

88      W konsekwencji należy oddalić zarzut dotyczący stanowiącego nadużycie powołania się na pilny charakter.

–       W przedmiocie zarzutu odwołującego się do okoliczności, że procedura konsultacji nie została zakończona w momencie przekazania rozliczeń wynagrodzeń z lipca 2004 r.

89      Skarżący zarzucają EBC, że nie zakończył procedury konsultacji dotyczącej lat 2001–2003 przed wydaniem decyzji w sprawie waloryzacji wynagrodzeń dotyczącej tego okresu.

90      W tym względzie należy podnieść, że w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. sam komitet pracowniczy w sposób dorozumiany zaproponował zarządowi EBC zakończenie procedury konsultacji z zastrzeżeniem zbadania trzech szczególnych kwestii, jeszcze nierozstrzygniętych, dotyczących danych otrzymanych od Banque nationale de Belgique, Deutsche Bundesbank i Komisji, uwzględniwszy, że wspomniane badanie zostało odroczone w celu włączenia jego wyniku do procedury konsultacji w roku następnym (2005 r.).

91      W tym samym piśmie komitet pracowniczy „zasugerował” dodanie do wyników zwykłej waloryzacji wynagrodzeń za 2004 r. „różnicy wynoszącej 0,3% […], która została już zatwierdzona przez obydwie strony” w ramach „specjalnej” procedury konsultacji dotyczącej lat 2001–2003, jednocześnie odraczając badanie trzech kwestii – wyraźnie wymienionych – do czasu waloryzacji wynagrodzeń za 2005 r. Nawet jeśli kwestie te nie zostały jeszcze rozstrzygnięte do czasu zakończenia procedury konsultacji, Sąd stwierdza, że zostały one wyłączone z procedury konsultacji dotyczącej lat 2001–2003 i że w każdym razie zdaniem samego komitetu pracowniczego mogły one mieć jedynie nieznaczny wpływ na końcowy wynik waloryzacji wynagrodzeń na lata 2001–2003.

92      Ponadto ocena, zgodnie z którą pismo komitetu pracowniczego z dnia 14 czerwca 2004 r. stwierdzało, że doszło do porozumienia pomiędzy wspomnianym komitetem a EBC co do możliwości przedstawienia wyników końcowych „specjalnej” procedury konsultacji („różnica wynosząca 0,3% […], która już została zatwierdzona przez obydwie strony”), poza trzema kwestiami jeszcze nierozstrzygniętymi, które jednak mogą mieć jedynie nieznaczny wpływ na ten wynik, została wyraźnie potwierdzona przez niektórych członków byłego komitetu pracowniczego, co wynika z oświadczenia z dnia 13 czerwca 2005 r. złożonego przez pięciu z nich. Poza tym porozumienie to zostało potwierdzone przez dokumenty wewnętrzne komitetu pracowniczego, przedstawione przez samych skarżących.

93      Zgodnie z art. 15 protokołu ustaleń komitet pracowniczy miał prawo do wyrażenia zgody na uproszczenie procedury konsultacji, wraz z momentem jej zakończenia (zob. pkt 81 niniejszego wyroku).

94      W odniesieniu do roli rzecznika komitetu pracowniczego, p. van de Veldego, i zastępcy rzecznika wspomnianego komitetu, p. van der Arka, którzy podpisali pismo z dnia 14 czerwca 2004 r., należy podkreślić, że komitet pracowniczy był należycie reprezentowany przez swych rzeczników na potrzeby przekazania EBC, w swoim imieniu, wspomnianego pisma (zob. pkt 68 niniejszego wyroku). Poza tym protokół z posiedzenia komitetu pracowniczego z dnia 14 czerwca 2004 r., przedstawiony przez samych skarżących, potwierdza, że pismo to odzwierciedla stanowisko przyjęte przez większość członków komitetu.

95      W dniu 15 czerwca 2004 r. zarząd EBC potwierdził propozycję swojego prezesa mającą na celu podwyżkę o 0,3% z tytułu specjalnej waloryzacji wynagrodzeń na lata 2001–2003, wynikającej z procedury konsultacji.

96      Z powyższego wynika, że komitet pracowniczy zgodził się na zakończenie procedury konsultacji i na podwyżkę o 0,3% wynagrodzeń za lata 2001–2003, która powinna być wypłacana od lipca 2004 r.

97      Tego stwierdzenia nie podważa argument podniesiony przez skarżących na podstawie pisma nowego komitetu pracowniczego z dnia 25 czerwca 2004 r. Pismo to bowiem powinno być interpretowane jako jednostronna próba ze strony wspomnianego komitetu ponownego wszczęcia procedury konsultacji, która została zakończona. EBC nie uwzględnił jednak wniosku nowego komitetu pracowniczego, aby powrócić do stanowiska wyrażonego przez były komitet pracowniczy w odniesieniu do zakończenia procedury konsultacji. A zatem w dniu 1 lipca 2004 r. rada prezesów przyjęła propozycję prezesa EBC, zatwierdzoną przez zarząd w dniu 15 czerwca 2004 r., opartą na wyniku procedury konsultacji, wynikającym z pisma komitetu pracowniczego z dnia 14 czerwca 2004 r.

98      W tym względzie pisemna odpowiedź udzielona przez EBC komitetowi pracowniczemu w dniu 7 lipca 2004 r., wskazująca że „zarząd nadal uważa, że ta wymiana pism nie jest zakończona” i że „wszelkie rozbieżności, jakie jeszcze będą istnieć, zostaną zrekompensowane podczas następnej waloryzacji wynagrodzeń”, nie stanowi potwierdzenia, że zdaniem EBC procedura konsultacji mająca na celu waloryzację wynagrodzeń za lata 2001–2003 wciąż jest otwarta, mimo zatwierdzenia przez radę prezesów podwyżki wynagrodzeń o 0,3%, na którą zgodziły się obydwie strony. W kontekście wymiany pism pomiędzy komitetem pracowniczym a EBC na temat „specjalnej” waloryzacji za lata 2001–2003, odpowiedź ta powinna być rozumiana jako odesłanie do trzech kwestii, o drugorzędnym znaczeniu, specjalnie odroczonych przez były komitet pracowniczy w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. w celu ich zbadania w ramach dokonywania następnej corocznej waloryzacji, czyli w 2005 r.

99      W świetle wszystkich powyższych rozważań należy stwierdzić, że argumenty przedstawione przez skarżących w uzasadnieniu podnoszonych przez nich zarzutów, nawet uwzględnione jako całość, nie umożliwiają stwierdzenia naruszenia wymogów procedury konsultacji komitetu pracowniczego przed wydaniem decyzji w przedmiocie waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003. W związku z powyższym, bez konieczności orzekania w przedmiocie jego dopuszczalności, należy oddalić zarzut pierwszy we wszystkich jego częściach.

 W przedmiocie zarzutu drugiego dotyczącego naruszenia metod obliczania, oczywistego błędu w ocenie i naruszenia obowiązku uzasadnienia

 Argumenty stron

100    W ramach tego zarzutu skarżący krytykują w istocie fakt, że EBC oparł się na oczywiście błędnych danych i w ten sposób naruszył metody obliczania i obowiązek uzasadnienia w odniesieniu do waloryzacji wynagrodzeń dotyczącej lat 2001–2003.

101    Według skarżących tabele sporządzone przez EBC na początku procedury konsultacji, czyli w dniu 9 stycznia 2004 r., są dotknięte oczywistymi błędami i wynika z nich, że metoda obliczania została zastosowana nieprawidłowo. W szczególności fakt, że przyznaną personelowi Banque de France korzyść, jaką stanowiło skrócenie czasu pracy, uwzględniono dopiero od 2002 r., stanowi oczywisty błąd, ponieważ personel Banque de France od lutego 2001 r. korzystał z pozytywnych zmian, jakie wprowadziła ustawa nr 2000‑37 z dnia 19 stycznia 2000 r. w sprawie wynegocjowanego skrócenia czasu pracy (zwana dalej „ustawą w sprawie skrócenia czasu pracy”). Fakt, że EBC nie uwzględnił danych dotyczących specjalnej podwyżki przyznanej przez Deutsche Bundesbank pracownikom pracującym w byłych Niemczech Wschodnich, także stanowi oczywisty błąd.

102    EBC podkreśla, że w zakresie dotyczącym istotności i prawdziwości danych źródłowych, które należy uwzględnić oraz szybkości, z jaką są one gromadzone i przekazywane, jest on w pełni uzależniony od instytucji referencyjnych. Należy wziąć pod uwagę, że dane źródłowe nie ograniczają się tylko do jednego parametru, ale obejmują wiele czynników, takich jak liczba pracowników, tygodniowy wymiar czasu pracy, liczba dni wolnych od pracy, status pracowników (służba publiczna lub sektor prywatny), itp. W takich okolicznościach może on jedynie polegać na prawdziwości i istotności danych, które są mu przekazywane. Tylko w przypadku oczywistego błędu ma on obowiązek skontaktowania się z instytucją referencyjną, która dostarczyła błędnych danych, w celu zbadania ich prawdziwości. Tymczasem w niniejszym przypadku nie istnieje żaden oczywisty błąd w zakresie danych źródłowych przekazanych przez instytucje referencyjne.

103    EBC przyznaje, że kwestia uwzględnienia skrócenia czasu pracy, przyznanego personelowi Banque de France, została podniesiona w piśmie komitetu pracowniczego z dnia 25 marca 2004 r., ale twierdzi, że kwestia ta została rozstrzygnięta w sposób zadowalający dla komitetu pracowniczego podczas konsultacji, gdyż „porozumienie z dnia 14 czerwca 2004 r.” nie zawiera już żadnej wzmianki na ten temat. W odniesieniu do Deutsche Bundesbank, EBC zastanawia się nad dopuszczalnością zarzutu dotyczącego rzekomego oczywistego błędu w świetle przepisów art. 44 ust. 1 lit. c) regulaminu Sądu Pierwszej Instancji, a także nad zasadnością tego zarzutu, odwołując się do „porozumienia z dnia 14 czerwca 2004 r.” przewidującego późniejsze przedyskutowanie tych danych. Ponadto nie dostrzega on wpływu tego aspektu na waloryzację wynagrodzeń za lata 2001–2003.

 Ocena Sądu

104    Chociaż w uzasadnieniu zarzutu drugiego skarżący powołują się na „naruszenie obowiązku uzasadnienia”, ich argumentacja wiąże się wyłącznie z materialną, a nie formalną, zgodnością z prawem spornych decyzji.

105    W skardze skarżący powołują się bowiem wyłącznie na „oczywisty błąd”, który prowadzi do naruszenia metody obliczania, z dwóch powodów:

–        po pierwsze EBC nie uwzględnił w sposób prawidłowy skutków w zakresie wynagrodzeń, spowodowanych skróceniem czasu pracy pracowników Banque de France, dla metod obliczania,

–        po drugie EBC nie odzwierciedlił w wynagrodzeniach członków swego personelu skutków specjalnej podwyżki przyznanej pracownikom Deutsche Bundesbank pracującym w byłych Niemczech Wschodnich.

106    Aby odpowiedzieć na te dwa zarzuty, jedyne, jakie podnoszą skarżący, należy zbadać, czy EBC popełnił oczywiste błędy w ocenie, opierając się na ww. danych źródłowych przekazanych przez Banque de France i Deutsche Bundesbank, w celu sporządzenia tabel wymaganych dla określenia średniej zmiany wynagrodzeń nominalnych, przewidzianej przez metodę obliczania.

107    W odniesieniu do Banque de France skarżący nie dostarczają argumentów, które wykazywałyby, że EBC powinien był wyciągnąć konsekwencje z zastosowania od 2001 r. ustawy w sprawie skrócenia czasu pracy wobec każdego pracownika tego banku. Przedstawiają natomiast trzy dokumenty, zatytułowane „noty dotyczące stosowania”, sporządzone przez wspomniany bank i dotyczące „porozumienia osiągniętego w ramach przedsiębiorstwa co do wymiaru, organizacji i zagospodarowania czasu pracy kadr”, z dnia 13 lutego, 6 kwietnia i 6 czerwca 2001 r., które dotyczą tylko tej kategorii personelu. Informacje zawarte w tych notach pokrywają się z informacjami przekazanymi przez Banque de France w zakresie, w jakim wspomniany bank poinformował EBC, że do tej kategorii personelu należy tylko od 1000 do 1100 osób, podczas gdy porozumienie osiągnięte w ramach przedsiębiorstwa, znajdujące zastosowanie do całego personelu (około 15 000 osób), weszło w życie dopiero w dniu 1 stycznia 2002 r. Tymczasem zgodnie z symulacjami przeprowadzonymi przez EBC w obecności przedstawicieli komitetu pracowniczego, które nie były poważnie kwestionowane przez skarżących, podwyżki wynagrodzeń pracowników Banque de France, wynikające z zastosowania ustawy w sprawie skrócenia czasu pracy, nie wywarły znaczącego pozytywnego wpływu na końcowy wynik waloryzacji wynagrodzeń personelu EBC za rok 2001.

108    W odniesieniu do sytuacji Deutsche Bundesbank, należy rozróżnić dwa elementy. Po pierwsze w odniesieniu do specjalnej podwyżki przyznanej jego pracownikom pracującym w byłych Niemczech Wschodnich, wspomniany bank poinformował EBC, że stanowisko pierwotnie wyrażone przez komitet pracowniczy na temat skutków tej specjalnej podwyżki jest błędne. Komitet pracowniczy następnie zaaprobował to wyjaśnienie i w konsekwencji nie wymienił w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r. kwestii wynagrodzeń pracowników Deutsche Bundesbank pracujących w byłych Niemczech Wschodnich wśród kwestii, jakie pozostawały jeszcze do rozstrzygnięcia. W związku z tym problem ten został rozwiązany w ramach procedury konsultacji przed zakończeniem tej procedury w dniu 14 czerwca 2004 r. Po drugie zastrzeżenie dotyczące Deutsche Bundesbank, wymienione w piśmie komitetu pracowniczego z dnia 14 czerwca 2004 r. jako jedna z trzech kwestii, które pozostawały jeszcze do rozstrzygnięcia, odnosiło się do innej kwestii, a mianowicie do kwestii stosunku procentowego ogólnej podwyżki wynagrodzeń w roku 2001 i 2002. Zastrzeżenie to zostało poddane analizie we wrześniu 2004 r. i w związku z tym podniesione w ramach dokonywania waloryzacji wynagrodzeń za 2005 r., zgodnie z uzgodnieniami pomiędzy komitetem pracowniczym a EBC.

109    Ponadto o ile w dniu 14 czerwca 2004 r. obydwie strony negocjacji, po przeprowadzeniu weryfikacji danych przekazanych przez Banque de France i Deutsche Bundesbank, doszły do porozumienia, stwierdzając, że planowana waloryzacja wynagrodzeń prawidłowo uwzględniała te kwestie, trudno jest zidentyfikować oczywisty błąd, który EBC popełniłby w tym względzie, biorąc pod uwagę, że zarzuty podniesione w tej kwestii przez skarżących były nieprecyzyjne, a dowody dostarczone na ich poparcie – niewystarczające.

110    Z powyższego wynika, że skarżący nie wykazali ani naruszenia metody obliczania, ani istnienia oczywistego błędu popełnionego przez EBC w ramach badania danych źródłowych przekazanych przez Banque de France i Deutsche Bundesbank.

111    W świetle wszystkich powyższych rozważań należy oddalić również zarzut drugi.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego dotyczącego niezastosowania z mocą wsteczną korekt, które powinny być uwzględnione w ogólnej waloryzacji wynagrodzeń

 Argumenty stron

112    Trzeci zarzut składa się z trzech części dotyczących naruszenia zasady legalności, zasad dotyczących metod obliczania i zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań. W ramach tych trzech części zarzutu skarżący krytykują w istocie fakt, że EBC nie zastosował metody obliczania z mocą wsteczną, podczas gdy do tego rodzaju zastosowania wspomnianej metody był zobowiązany.

113    W celu wyjaśnienia, na jakiej podstawie oparta byłaby moc wsteczna podwyżki wynagrodzeń, skarżący powołują się głównie na zasadę legalności nakazującą, według nich, organowi administracyjnemu określanie swych działań i decyzji zgodnie z prawem i przywrócenie zgodności z prawem w przypadku, gdy zostało ono naruszone. W odniesieniu do błędnych danych organ miałby mieć obowiązek przywrócenia zgodności z prawem ab initio, czyli z mocą wsteczną.

114    W tym względzie skarżący podnoszą, że organizacje referencyjne w razie konieczności dokonują korekt z mocą wsteczną. Powołują się w tym zakresie na przykład prawodawcy wspólnotowego, który wydał rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2148/2003 z dnia 5 grudnia 2003 r. korygujące ze skutkiem od dnia 1 lipca 2000 r. wynagrodzenia i emerytury urzędników i innych pracowników Wspólnot Europejskich, a także na przykład pracowników Banca d’Italia, którzy skorzystali z dodatkowej podwyżki ich wynagrodzeń za lata 2002–2003 w konsekwencji decyzji wydanej w październiku 2004 r. EBC powinien ich zdaniem zastosować tę samą zasadę i nadać moc wsteczną swym decyzjom korygującym.

115    Ponadto skarżący zarzucają EBC, że uchybił zobowiązaniu, które podjął w memorandum z dnia 16 grudnia 2003 r. skierowanym do wszystkich członków personelu. Zobowiązanie to powinno być oceniane w świetle innych oświadczeń EBC, a w szczególności oświadczeń zawartych w piśmie z dnia „7 lipca 1999 r.” (skarżący odwołują się w rzeczywistości do pisma z dnia 7 maja 1999 r.), wskazujących, że celem metody obliczania jest umożliwienie EBC dostosowania wynagrodzeń jego personelu do poziomu wynagrodzeń wypłacanych w jego głównych źródłach pozyskiwania pracowników, czyli w instytucjach referencyjnych.

116    EBC podkreśla, że sporne podwyżki wynagrodzeń wynikają ze zwykłego „dobrowolnego zobowiązania” z jego strony, a taka kwalifikacja została uznana przez samych skarżących. Podjęcie takiego zobowiązania nie może zatem prowadzić do powstania obowiązków prawnych. Odwołuje się on do orzecznictwa Trybunału, który w swym postanowieniu z dnia 3 marca 1999 r. w sprawie C‑315/97 P Echauz Brigaldi i in. przeciwko Komisji, Rec. s. I‑1287, pkt 11 potwierdził wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 9 lipca 1997 r. w sprawie T‑156/95 Echauz Brigaldi i in. przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑171 i II‑509, w którym Sąd orzekł, że korzyść przyznana przez instytucję swym urzędnikom nieodpłatnie, a nie na mocy obowiązku prawnego wynikającego z regulaminu pracowniczego, nie zobowiązuje innej instytucji do zapewnienia identycznego traktowania własnym urzędnikom. Sąd Pierwszej Instancji w konsekwencji stwierdził, że zasada równego traktowania nie została naruszona.

117    Ponadto EBC przeczy, jakoby wzbudził u skarżących jakiekolwiek „uzasadnione oczekiwania”, gdyż konsultacja komitetu pracowniczego wiążąca się jedynie z przedstawieniem przez niego opinii, nie posiada charakteru wiążącego. Ponadto EBC podkreśla, że podwyżka wynagrodzeń ustalona w lipcu 2004 r. jest aktem dobrowolnym, który nie może w związku z tym prowadzić do powstania obowiązku nadania mocy wstecznej waloryzacji wynagrodzeń, będącej wynikiem procedury konsultacji

 Ocena Sądu

118    Za pomocą tego zarzutu skarżące dążą do wykazania, że EBC niesłusznie nie podwyższył ich wynagrodzeń za lata 2001–2003, których to lat dotyczyła z mocą wsteczną procedura konsultacji wszczęta w wyniku memorandum z dnia 16 grudnia 2003 r.

119    W tym względzie należy zbadać wszystkie trzy części zarzutu trzeciego w zakresie, w jakim są one powiązane i skarżący przedstawili jednolitą argumentację na ich poparcie.

120    W konsekwencji należy określić, czy konsultacja komitetu pracowniczego wszczęta w wyniku memorandum z dnia 16 grudnia 2003 r., a następnie zastosowanie do wyników tej procedury metody obliczania obowiązującej w latach 2001–2003, powinny były, jak twierdzą skarżący, doprowadzić do wypłaty z mocą wsteczną, w odniesieniu do każdego z tych lat, podwyżki wynagrodzenia, która była wynikiem procedury konsultacji.

121    Należy na wstępie podkreślić, że w celu wykonania ww. wyroku w sprawie Cerafogli i Poloni przeciwko EBC, w którym stwierdzono niezgodność z prawem procedury waloryzacji wynagrodzeń personelu EBC za 2001 r., EBC był zobowiązany, w celu naprawienia błędu zidentyfikowanego przez Trybunał Pierwszej Instancji, do zasięgnięcia opinii komitetu pracowniczego w sposób zgodny z prawem i właściwy w odniesieniu do waloryzacji wynagrodzeń dotyczącej tego samego roku. Ze względu na swój charakter, taki środek, który nie może być postrzegany jako środek odnoszący się wyłącznie do sytuacji M.C. Cerafogli i P. Poloniego, posiadał siłą rzeczy znaczenie ogólne.

122    Należy dodać, że EBC, w związku z zobowiązaniem, jakie podjął wobec wszystkich pracowników, rozszerzył zakres procedury konsultacji na lata 2002 i 2003 w swym memorandum z dnia 16 grudnia 2003 r. zatytułowanym „Wyrok Sądu Pierwszej Instancji w sprawie waloryzacji wynagrodzeń w 2001 r.”. Jak EBC przyznał podczas rozprawy i wbrew temu, co twierdził w swych pismach, zobowiązanie to prowadzi do powstania obowiązku zastosowania obowiązującej metody obliczania do wyniku procedury konsultacji o w ten sposób rozszerzonym zakresie.

123    Strony nie zgadzają się jednak co do skutków finansowych tej konsultacji i obowiązku zastosowania metody obliczania do wyniku tej procedury. Podczas gdy skarżący podnoszą, że aby wykonać ww. wyrok w sprawie Cerafogli i Poloni przeciwko EBC, EBC powinien rozszerzyć na wszystkich pracowników zastosowanie korzyści wynikającej z ewentualnych podwyżek wynagrodzeń będących rezultatem procedury konsultacji, EBC zaprzecza, jakoby wspomniany wyrok miał taki skutek.

124    W niniejszym przypadku nie jest konieczne wypowiadanie się w kwestii, czy na mocy art. 233 WE EBC ma obowiązek rozszerzenia korzyści w postaci podwyżek wynagrodzeń będących rezultatem procedury konsultacji, w tym w odniesieniu do okresu sprzed wydania wyroku, na wszystkich pracowników EBC, biorąc w szczególności pod uwagę charakter zidentyfikowanej nieprawidłowości. Wystarczy stwierdzić, że sam EBC stwierdził, że ma obowiązek umieszczenia w wiążących ramach mających zastosowanie do wszystkich pracowników, a nie tylko do M.C. Cerafogli i P. Poloniego, i odnoszących się do trzech rozpatrywanych lat, zarówno procedury konsultacji, czyli etapu przygotowawczego w ramach procedury waloryzacji wynagrodzeń, jak i etapów następnych tejże procedury, w tym etapu końcowego polegającego na waloryzacji wynagrodzenia każdego członka personelu.

125    W tych okolicznościach należy zbadać sposób, w jaki metoda obliczania waloryzacji wynagrodzeń została zastosowana w odniesieniu do każdego roku z okresu 2001–2003.

126    Na wstępie należy przypomnieć zasadnicze elementy metody obliczania, a także rozbieżności pomiędzy z jednej strony GSA 1999/2001, a z drugiej strony GSA 2002/2004 (zob. pkt 13–17 niniejszego wyroku).

127    Co do zasady metoda obliczania polegała na opartym na zaufaniu wykorzystywaniu danych przekazanych przez instytucje referencyjne, przy czym EBC nie był w stanie zweryfikować tych danych w sposób dogłębny.

128    Poza tym GSA 1999/2001 nie przewidywały żadnej możliwości korekty wyników uzyskanych za pomocą metody obliczania i, o ile GSA 2002/2004 przewidziały możliwość wprowadzenia takich korekt, możliwość ta była ograniczona pod dwoma względami. Po pierwsze wspomniane GSA umożliwiały wprowadzanie korekt tylko z uwagi na niedostępność danych w zwykłej dacie dokonywania waloryzacji wynagrodzeń, czyli korekt dokonywanych na podstawie danych, które instytucje referencyjne przekazały z opóźnieniem, a nie korekt ze względu na późniejsze wykrycie błędów w zakresie danych źródłowych przekazanych i uwzględnionych w celu dokonania waloryzacji. Po drugie korekty w ten sposób wprowadzone nie posiadają mocy wstecznej. W konsekwencji tylko korekty wynikające z danych, które początkowo były niedostępne, ale stały się dostępne w okresie pomiędzy ostatnią waloryzacją a waloryzacją dokonywaną w roku następnym, wchodziłyby w życie w tym drugim terminie; pierwsze zastosowanie tej możliwości wprowadzenia korekt mogło zatem mieć miejsce dopiero w dniu 1 lipca 2003 r., w odniesieniu do danych odnoszących się do 2002 r., które ze względu na ich przekazanie z opóźnieniem nie mogły zostać uwzględnione w obliczeniach waloryzacji ustalonej w dniu 1 lipca 2002 r.

129    Należy ponadto przyznać, że nienaturalne byłoby przeprowadzanie ponownej konsultacji komitetu pracowniczego, odwołując się do danych dostępnych w czasie przeprowadzania pierwszej konsultacji, pomijając jednocześnie dane, które stały się następnie dostępne, czyli dane skorygowane.

130    Ponadto w odniesieniu do 2002 r. należy uwzględnić trudność zastosowania, na podstawie danych dotyczących tego roku i otrzymanych w 2004 r., obniżki wynagrodzeń wynoszącej 0,4% wynikającej z obliczeń dokonanych na podstawie danych skorygowanych i włączonych do tabel sporządzonych przez EBC podczas procedury konsultacji.

131    Ponadto zakładając, że operacje te byłyby możliwe, system wydawania rozliczeń wynagrodzeń EBC nie był jego zdaniem w stanie wykonać nowych obliczeń dotyczących wynagrodzeń wstecz, począwszy od 2001 r. Fakt ten został potwierdzony także przez komitet pracowniczy w piśmie z dnia 4 sierpnia 2004 r.

132    Z orzecznictwa wynika, że w przypadku gdy wykonanie wyroku stwierdzającego nieważność wiąże się ze szczególnymi trudnościami, dana instytucja może podjąć każdą decyzję, która może sprawiedliwe zrekompensować niekorzystne skutki wynikające dla zainteresowanych z decyzji, której nieważność stwierdzono. W tym kontekście organ administracji może nawiązać z zainteresowanymi dialog, dążąc do osiągnięcia porozumienia oferującego im sprawiedliwą rekompensatę niezgodności z prawem, której stali się ofiarą (wyroki Sądu Pierwszej Instancji: z dnia 26 czerwca 1996 r. w sprawie T‑91/95 De Nil i Impens przeciwko Radzie, RecFP s. I‑A‑327 i II‑959, pkt 34; z dnia 10 lipca 1997 r. w sprawie T‑81/96 Apostolidis i in. przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑207 i II‑607, pkt 42, i z dnia 10 maja 2000 r. w sprawie T‑177/97 Simon przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑75 i II‑319, pkt 23).

133    W niniejszym przypadku, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności wspomniane w pkt 126–131 niniejszego wyroku, EBC wybrał uproszczone podejście polegające na wypłacie łącznego wyniku waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003, uzyskanego po zakończeniu procedury konsultacji, w dniu wejścia w życie waloryzacji wynagrodzeń za 2004 r., czyli w dniu 1 lipca 2004 r. Rozwiązanie to zostało w sposób dorozumiany zaakceptowane przez komitet pracowniczy w piśmie z dnia 14 czerwca 2004 r., w której nie powtórzył on swego żądania wypłaty z mocą wsteczną, sformułowanego w piśmie z dnia 25 marca 2004 r. i powtórzonego podczas kilku posiedzeń o charakterze technicznym.

134    Łączny wynik, który EBC w ten sposób uzyskał, jest rezultatem przyjęcia przez EBC i komitet pracowniczy rozwiązania kompromisowego, które pozwoliło na dostosowanie i opracowanie w sposób uproszczony metody obliczania. To rozwiązanie kompromisowe składało się z kilku elementów:

–        po pierwsze, w odniesieniu do 2001 r., z możliwości uwzględnienia skorygowanych danych, po tym jak stały się one dostępne, czego nie przewidywały GSA 1999/2001, lecz jedynie GSA 2002/2004;

–        po drugie, z uwzględnienia wszelkich istotnych danych odnoszących się do roku, w odniesieniu do którego wynagrodzenia powinny być dostosowane, a nie wyłącznie do roku, w trakcie którego dane te stały się dostępne, jak przewiduje GSA 2002/2004;

–        po trzecie, z możliwości nieograniczonego uwzględnienia danych „skorygowanych”, czyli tych, które nie były dostępne lub były niekompletne w odniesieniu do roku, w odniesieniu do którego wynagrodzenia powinny być dostosowane, w wypłacie dokonanej w kolejnym roku;

–        po czwarte, z wypłaty od dnia 1 lipca 2004 r. podwyżki wynoszącej 0,3%, stanowiącej łączny wynik zmian obliczonych dla lat 2001–2003 na podstawie dokładnych danych, co do których komitet pracowniczy i EBC doszły do porozumienia (+ 0,3% w przypadku 2001 r., – 0,4% w przypadku 2002 r., + 0,4% w przypadku 2003 r., co prowadzi do wyniku w postaci 0,3%).

135     Z powyższego wynika, że o ile EBC nie nadał podwyżce wynagrodzeń wynikającej z procedury konsultacji mocy wstecznej, której domagali się skarżący, to po pierwsze wykorzystał dane skorygowane (w górę) w odniesieniu do 2001 r., co nie było możliwe w czasie ówcześnie obowiązujących przepisów, a po drugie, rozszerzył procedurę konsultacji na rok 2002 i 2003, a wyniki tej procedury – na wszystkich pracowników, wbrew stanowisku, zgodnie z którym jedynie skarżący w ww. sprawie Cerafogli i Poloni przeciwko EBC, powinni byli z niego skorzystać. EBC wybrał w ten sposób rozwiązanie, które nie tylko było wyważone, ale miało także wpływ na strukturę siatki płac i emerytur.

136    W świetle wspomnianych powyżej szczególnych trudności dotyczących wykonania ww. wyroku w sprawie Cerafogli i Poloni przeciwko EBC należy stwierdzić, że decyzja wydana przy uwzględnieniu wyników procedury konsultacji dotyczącej waloryzacji wynagrodzeń za lata 2001–2003 powinna być uznana za rozsądne i sprawiedliwe rozwiązanie w rozumieniu orzecznictwa powołanego w pkt 132.

137    Stwierdzenia tego nie podważają argumenty przedstawione przez skarżących.

138    Po pierwsze w odniesieniu do argumentu dotyczącego korekt wprowadzonych z mocą wsteczną przez niektóre instytucje referencyjne, należy stwierdzić, że taka praktyka odpowiada w pełni mechanizmowi przewidzianemu w GSA 2002/2004, czyli korekcie wynagrodzeń w świetle rzeczywistych danych źródłowych, w roku następującym po roku, w którym miał miejsce fakt będący podstawą wynagrodzenia. W każdym razie korekty wprowadzone z mocą wsteczną przez niektóre instytucje referencyjne nie prowadzą do powstania po stronie EBC żadnego obowiązku, polegającego na dokonaniu waloryzacji wynagrodzeń z mocą wsteczną, ponieważ praktyki te, o ile oparte są na krajowych lub wspólnotowych tekstach normatywnych, wiążą tylko ich instytucje, a nie EBC.

139     Po drugie wbrew temu, co twierdzą skarżący, przyjmując w niniejszym przypadku rozwiązanie sprawiedliwe dla wszystkich pracowników, EBC wypełnił zobowiązanie podjęte w memorandum z dnia 16 grudnia 2003 r., do wyciągnięcia konsekwencji z wyroku wydanego przez Sąd Pierwszej Instancji.

140    W związku z powyższym zarzut trzeci należy oddalić. Żądania stwierdzenia nieważności należy zatem oddalić jako bezzasadne.

2.     W przedmiocie żądań odszkodowania

 Argumenty stron

141    Skarżący podkreślają, że zarzucane błędy wyrządziły im szkodę, ponieważ nie mogli dysponować, począwszy od 1 lipca 2001 r., 2002 r. i 2003 r., należnym im wynagrodzeniem, czyli wynagrodzeniem określonym zgodnie z metodą obliczania i w wyniku procedury konsultacji przeprowadzonej zgodnie z prawem. Ze względu na to, że nie byli oni w stanie obliczyć tej kwoty w sposób precyzyjny, proponują ustalić ją ex aequo et bono i tymczasowo na 5 000 EUR na rzecz każdego ze skarżących.

142    EBC utrzymuje, że w sposób wystarczający wykazał, że nie naruszył prawa. W związki z tym skarga o odszkodowanie nie znajduje w jego przekonaniu oparcia w prawie. Na płaszczyźnie finansowej skarżący skorzystali z podwyżki wynoszącej 0,3%, przyznanej im przez EBC na mocy decyzji z zakresu polityki personalnej, a nie wynikającej z obowiązku prawnego.

 Ocena Sądu

143    Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem żądania, których celem jest naprawienie szkody lub zadośćuczynienie krzywdzie, powinny być oddalone w przypadku, gdy są ściśle związane z żądaniami dotyczącymi stwierdzenia nieważności, które zostały oddalone jako bezzasadne (zob. wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 25 czerwca 2003 r. w sprawie T‑72/01 Pyres przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑169 i II‑861, pkt 85, i przytoczone tam orzecznictwo).

144    W niniejszym przypadku, jako że badanie zarzutów podniesionych w uzasadnieniu żądań stwierdzenia nieważności rozliczeń wynagrodzeń z lipca 2004 r. nie ujawniło żadnego naruszenia prawa przez EBC, a w związku z tym żadnego błędu, który mógłby prowadzić do pociągnięcia EBC do odpowiedzialności, żądania naprawienia szkody rzekomo poniesionej przez skarżących w związku z zarzucanymi nieprawidłowościami powinny również zostać oddalone jako bezzasadne.

3.     Wniosek ogólny

145    Ze wszystkich powyższych rozważań wynika, że żądania stwierdzenia nieważności i odszkodowania są bezzasadne oraz że nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie żądań dotyczących udostępnienia dokumentacji administracyjnej. W konsekwencji skargę należy oddalić, bez konieczności orzekania w przedmiocie jej dopuszczalności, mimo że EBC podniósł kilka zarzutów niedopuszczalności, dotyczących w szczególności złożenia po upływie terminu wniosków o przeprowadzenia ponownej kontroli i wniesienia przez P. Poloniego zażalenia, doręczonego EBC w dniu 14 grudnia 2004 r., po upływie dwumiesięcznego terminu, który według EBC upłynął w dniu 13 grudnia 2004 r.

 W przedmiocie kosztów

146    Na mocy art. 122 regulaminu przepisy rozdziału ósmego tytułu drugiego wspomnianego regulaminu, dotyczące wydatków i kosztów postępowania sądowego, znajdują zastosowanie tylko do spraw, w przypadku których skargi zostały złożone do Sądu po wejściu w życie tego regulaminu, czyli po dniu 1 listopada 2007 r. Przepisy regulaminu Sądu Pierwszej Instancji właściwe w tym zakresie nadal znajdują zastosowanie mutatis mutandis do spraw zawisłych przed Sądem przez tą datą.

147    Na mocy przepisów art. 87 ust. 2 regulaminu Sądu Pierwszej Instancji strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej na jej żądanie koszty. Jednakże na mocy przepisów art. 88 tegoż regulaminu w postępowaniu między Wspólnotami a ich funkcjonariuszami, instytucje pokrywają koszty własne. Ponieważ skarżący przegrali sprawę, należy orzec, że każda strona pokryje własne koszty.

Z powyższych względów

SĄD (posiedzenie w pełnym składzie)

orzeka, co następuje:

1)      Skarga zostaje oddalona.

2)      Każda ze stron ponosi własne koszty.

Mahoney Kreppel Van Raepenbusch

Boruta Kanninen      Tagaras Gervasoni

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 24 czerwca 2008 r.

Sekretarz        Prezes

W. Hakenberg        P. Mahoney

Treść niniejszego orzeczenia, jak również cytowanych w nim, a dotychczas nieopublikowanych orzeczeń sądów wspólnotowych, jest dostępna na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości www.curia.europa.eu

Załącznik

Maria Concetta Cerafogli, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkała we Frankfurcie nad Menem (Niemcy),

Marion Kotowski, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkała we Frankfurcie nad Menem (Niemcy),

Emmanuel Larue, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały we Frankfurcie nad Menem (Niemcy),

Paolo Poloni, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały we Frankfurcie nad Menem (Niemcy),

Olivier Seigneur, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały we Frankfurcie nad Menem (Niemcy),

Ali Shikhane, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały w Hünfelden-Nauheim (Niemcy),

Luca Tagliaretti, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały we Frankfurcie nad Menem (Niemcy),

Louisa Vegh, członek personelu Europejskiego Banku Centralnego, zamieszkały we Frankfurcie nad Menem (Niemcy)

Spis treści

Ramy prawne

Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu

Przebieg postępowania i żądania stron

Co do prawa

1.  W przedmiocie żądań stwierdzenia nieważności

W przedmiocie zarzutu pierwszego dotyczącego naruszenia obowiązku zasięgnięcia opinii komitetu pracowniczego

Argumenty stron

Ocena Sądu

–  W przedmiocie zarzutu dotyczącego przekazania przez EBC niepełnych informacji

–  W przedmiocie zarzutu dotyczącego nieprzekazania informacji we właściwym czasie

–  W przedmiocie zarzutu dotyczącego przeprowadzenia posiedzeń w sposób niezgodny z prawem

–  W przedmiocie zarzutu dotyczącego niewystarczającego charakteru odpowiedzi udzielonych na pytania komitetu pracowniczego

–  W przedmiocie zarzutu dotyczącego stanowiącego nadużycie powołania się na pilny charakter

–  W przedmiocie zarzutu odwołującego się do okoliczności, że procedura konsultacji nie została zakończona w momencie przekazania rozliczeń wynagrodzeń z lipca 2004 r.

W przedmiocie zarzutu drugiego dotyczącego naruszenia metod obliczania, oczywistego błędu w ocenie i naruszenia obowiązku uzasadnienia

Argumenty stron

Ocena Sądu

W przedmiocie zarzutu trzeciego dotyczącego niezastosowania z mocą wsteczną korekt, które powinny być uwzględnione w ogólnej waloryzacji wynagrodzeń

Argumenty stron

Ocena Sądu

2.  W przedmiocie żądań odszkodowania

Argumenty stron

Ocena Sądu

3.  Wniosek ogólny

W przedmiocie kosztów

* Język postępowania: francuski.