Προσφυγή της 17ης Iουλίου 2023 – Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά Δημοκρατίας της Πολωνίας
(Υπόθεση C-448/23)
Γλώσσα διαδικασίας: η πολωνική
Διάδικοι
Προσφεύγουσα: Ευρωπαϊκή Επιτροπή (εκπρόσωποι: C. Ladenburger, P.J.O. Van Nuffel, K. Herrmann)
Καθής: Δημοκρατία της Πολωνίας
Αιτήματα
Η προσφεύγουσα ζητεί από το Δικαστήριο:
να αναγνωρίσει ότι η Δημοκρατία της Πολωνίας, λαμβανομένης υπόψη της ερμηνείας του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Πολωνίας στην οποία προέβη το Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικό Δικαστήριο, Πολωνία) με τις αποφάσεις της 14ης Ιουλίου 2021 (υπόθεση P 7/20) και της 7ης Οκτωβρίου 2021 (υπόθεση K 3/21), παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 19, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση·
να αναγνωρίσει ότι η Δημοκρατία της Πολωνίας, λαμβανομένης υπόψη της ερμηνείας του Συντάγματος της Πολωνίας στην οποία προέβη το Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικό Δικαστήριο) με τις αποφάσεις της 14ης Ιουλίου 2021 (υπόθεση P 7/20) και της 7ης Οκτωβρίου 2021 (υπόθεση K 3/21), παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει βάσει των γενικών αρχών της αυτοτέλειας, της υπεροχής, της αποτελεσματικότητας και της ομοιόμορφης εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης, καθώς και βάσει της αρχής της δεσμευτικής ισχύος των αποφάσεων του Δικαστηρίου·
να αναγνωρίσει ότι η Δημοκρατία της Πολωνίας, δεδομένου ότι το Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικό Δικαστήριο), λόγω των πλημμελειών των διαδικασιών διορισμού τριών δικαστών του δικαστηρίου αυτού τον Δεκέμβριο του 2015 και της διαδικασίας διορισμού του Προέδρου του τον Δεκέμβριο του 2016, δεν πληροί τις απαιτήσεις περί ανεξάρτητου και αμερόληπτου δικαστηρίου που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 19, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση·
να καταδικάσει τη Δημοκρατία της Πολωνίας στα δικαστικά έξοδα.
Ισχυρισμοί και κύρια επιχειρήματα
Με τον πρώτο και τον δεύτερο ισχυρισμό η Επιτροπή βάλλει κατά δύο αποφάσεων του Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικού Δικαστηρίου) της Δημοκρατίας της Πολωνίας: ήτοι κατά των αποφάσεων της 7ης Οκτωβρίου 2021 (υπόθεση K 3/21) και της 14ης Ιουλίου 2021 (υπόθεση 7/20). Η νομολογία αυτή συνεπάγεται παράβαση διαφόρων αλλά αλληλένδετων υποχρεώσεων που υπέχει η Πολωνία βάσει των Συνθηκών της Ένωσης. Με τον πρώτο ισχυρισμό προβάλλεται παράβαση, μέσω των ανωτέρω αποφάσεων του Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικού Δικαστηρίου), του άρθρου 19, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, ΣΕΕ, όπως αυτό έχει ερμηνευθεί από το Δικαστήριο ιδίως με τις αποφάσεις της 2ας Μαρτίου 2021, A.B. κ.λπ., C-824/18 (ECLI:EU:C:2021:153), και της 6ης Οκτωβρίου 2021, W.Ż., C-487/19 (ECLI:EU:C:2021:798), επειδή το Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικό Δικαστήριο) ερμήνευσε το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Πολωνίας με αναφορά στις απαιτήσεις του δικαίου της Ένωσης περί αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως, κατά τρόπο υπερβολικά στενό, εσφαλμένο και προδήλως μη λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία του Δικαστηρίου. Ο δεύτερος ισχυρισμός αφορά την παραβίαση με τις ανωτέρω αποφάσεις του Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικού Δικαστηρίου) των αρχών της υπεροχής, της αυτοτέλειας, της αποτελεσματικότητας και της ομοιόμορφης εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης, καθώς και της αρχής της δεσμευτικής ισχύος των αποφάσεων του Δικαστηρίου, καθόσον το Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικό Δικαστήριο) μονομερώς απέκλεισε την εφαρμογή των αρχών της υπεροχής και της αποτελεσματικότητας, καθώς και του άρθρου 2, του άρθρου 4, παράγραφος 3, και του άρθρου 19, παράγραφος 1, ΣΕΕ και του άρθρο 279 ΣΛΕΕ όπως ερμηνεύονται και εφαρμόζονται από το Δικαστήριο και διέταξε όλα τα όργανα του πολωνικού κράτους να μην εφαρμόζουν τις διατάξεις αυτές των Συνθηκών.
Με τον τρίτο ισχυρισμό, η Επιτροπή υποστηρίζει ότι το Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικό Δικαστήριο) έχει παύσει να παρέχει τα εχέγγυα ανεξάρτητου και αμερόληπτου δικαστηρίου που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως κατά την έννοια του άρθρου 19, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο, ΣΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 47 του Χάρτη, (i) λόγω πρόδηλων πλημμελειών όσον αφορά τον διορισμό σε θέσεις δικαστών του Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικού Δικαστηρίου) τον Δεκέμβριο του 2015, κατά κατάφωρή παραβίαση του πολωνικού συνταγματικού δικαίου, και (ii) λόγω πλημμελειών της διαδικασίας επιλογής του Προέδρου του Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικού Δικαστηρίου) τον Δεκέμβριο του 2016. Υπό το πρίσμα των δικαιοδοτικών δραστηριοτήτων του Trybunał Konstytucyjny (Συνταγματικού Δικαστηρίου) και λόγω της συμμετοχής στη σύνθεσή του προσώπων που έχουν διοριστεί κατ’ αυτόν τον τρόπο, οι πλημμέλειες αυτές προκαλούν δικαιολογημένες αμφιβολίες των πολιτών όσον αφορά την αμεροληψία και το ανεπηρέαστο του δικαστηρίου αυτού από εξωγενή στοιχεία.
____________