OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO
MACIEJA SZPUNARA
przedstawiona w dniu 14 lipca 2022 r.(1)
Sprawy połączone C‑31/22 P(I), C‑32/22 P(I) i C‑74/22 P(I)
Atlas Copco Airpower,
Atlas Copco AB [C‑31/22 P(I)]
Anheuser-Busch Inbev,
Ampar [C‑32/22 P(I)]
Soudal NV,
Esko-Graphics BVBA [C‑74/22 P(I)]
przeciwko
Magnetrol International
i Komisji Europejskiej
Odwołanie – Interwencja – Odwołanie w przedmiocie interwencji – Dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta w postępowaniu odwoławczym od wyroku Sądu – Uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi do ponownego rozpoznania – Dorozumiane wykluczenie przez Sąd interwenientów w postępowaniu odwoławczym z kręgu stron postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania
I. Wprowadzenie
1. W niniejszych sprawach powstaje wyraźnie bezprecedensowe pytanie o trwałość statusu interwenienta, dopuszczonego przez Trybunał do sprawy w postępowaniu odwoławczym, na etapie przekazania sprawy Sądowi do ponownego rozpoznania. Sprawy te dają również Trybunałowi sposobność do wypowiedzenia się w przedmiocie zasad określających dopuszczalność odwołań od orzeczeń oddalających wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.
II. Ramy prawne
A. Statut Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
2. Artykuł 39 akapit pierwszy Protokołu nr 3 w sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwanego dalej „statutem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”) stanowi:
„Stosując procedurę doraźną, określoną w regulaminie proceduralnym, która, w niezbędnym zakresie, może różnić się od postanowień niniejszego Statutu, prezes Trybunału Sprawiedliwości może rozstrzygać wnioski o zawieszenie wykonania, zgodnie z artykułem 278 [TFUE] i artykułem 157 [t]raktatu EWEA, o zastosowanie środków tymczasowych zgodnie z artykułem 279 [TFUE] albo o zawieszenie postępowania egzekucyjnego zgodnie z akapitem czwartym artykułu 299 [TFUE] lub akapitem trzecim artykułu 164 [t]raktatu EWEA”.
3. Artykuł 40 akapity pierwszy, drugi i czwarty statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stanowi:
„Państwa członkowskie i instytucje Unii mogą interweniować w sprawach rozpatrywanych przez Trybunał Sprawiedliwości.
Takie samo prawo przysługuje organom i jednostkom organizacyjnym Unii oraz każdej innej osobie, jeżeli mogą oni uzasadnić interes w rozstrzygnięciu sprawy przedłożonej Trybunałowi. Osoby fizyczne ani prawne nie mogą interweniować w sprawach między państwami członkowskimi, między instytucjami Unii lub między państwami członkowskimi a instytucjami Unii.
[…]
Wniosek interwencyjny ogranicza się do poparcia żądań jednej ze stron”.
4. Artykuł 56 akapity pierwszy i trzeci tego statutu przewiduje:
„Odwołanie może zostać wniesione do Trybunału Sprawiedliwości w terminie dwóch miesięcy od zawiadomienia o orzeczeniu, od którego wnoszone jest odwołanie, od orzeczeń Sądu [Unii Europejskiej] kończących postępowanie w sprawie i orzeczeń tego Sądu rozstrzygających kwestie merytoryczne jedynie w części, lub rozstrzygających kwestię proceduralną dotyczącą zarzutu braku kompetencji lub niedopuszczalności.
[…]
Z wyjątkiem spraw dotyczących sporów między Unią a jej pracownikami, odwołanie może być również wniesione przez państwa członkowskie i instytucje Unii, które nie interweniowały w postępowaniach przed Sądem. Sytuacja takich państw członkowskich i instytucji jest taka sama jak państw członkowskich i instytucji, które interweniowały w pierwszej instancji”.
5. Artykuł 57 wspomnianego statutu ma następujące brzmienie:
„Każda osoba, której wniosek interwencyjny został oddalony przez Sąd, może wnieść odwołanie do Trybunału w ciągu dwóch tygodni od zawiadomienia o orzeczeniu oddalającym wniosek.
Strony postępowania mogą wnieść odwołanie do Trybunału od wszelkich orzeczeń Sądu wydanych na mocy artykułu 278 lub artykułu 279 lub czwartego akapitu artykułu 299 [TFUE], lub artykułu 157 lub trzeciego akapitu artykułu 164 [t]raktatu EWEA, w terminie dwóch miesięcy od zawiadomienia o nich.
Odwołanie, o którym mowa w dwóch pierwszych akapitach niniejszego artykułu, jest rozpoznawane zgodnie z procedurą określoną w artykule 39 niniejszego Statutu”.
6. Artykuł 61 akapity pierwszy i drugi tego statutu stanowi:
„Jeśli odwołanie jest zasadne, Trybunał Sprawiedliwości uchyla orzeczenie Sądu. Może on wydać orzeczenie ostateczne w sprawie, jeśli stan postępowania na to pozwala, lub skierować sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd.
Gdy sprawa zostanie skierowana do ponownego rozpoznania przez Sąd, jest on związany orzeczeniem Trybunału co do kwestii prawnych”.
B. Regulamin postępowania przed Trybunałem
7. Artykuł 172 regulaminu postępowania przed Trybunałem, zatytułowany „Strony uprawnione do złożenia odpowiedzi na odwołanie”, stanowi:
„Strona w danej sprawie przed Sądem mająca interes prawny w uwzględnieniu lub oddaleniu odwołania może złożyć odpowiedź na odwołanie w terminie dwóch miesięcy od doręczenia odwołania. Termin nie podlega przedłużeniu”.
C. Regulamin postępowania przed Sądem
8. Artykuł 1 § 2 lit. c) regulaminu postępowania przed Sądem stanowi:
„2. Do celów niniejszego regulaminu:
[…]
c) przez »stronę« i »strony«, używane bez innego oznaczenia, rozumie się każdą stronę postępowania, w tym interwenientów;
[…]”.
9. Artykuł 142 regulaminu postępowania, zatytułowany „Cel i skutki interwencji”, przewiduje:
„1. Interwencja może mieć na celu wyłącznie poparcie, w całości lub w części, żądań jednej ze stron głównych. Nie wynikają z niej te same uprawnienia proceduralne, jakie przysługują stronom głównym, w szczególności prawo do żądania przeprowadzenia rozprawy.
2. Interwencja ma charakter akcesoryjny względem postępowania głównego. Staje się bezprzedmiotowa w razie wykreślenia sprawy z rejestru Sądu wskutek cofnięcia skargi lub zawarcia ugody między stronami głównymi, a także w razie uznania skargi za niedopuszczalną.
3. Interwenient akceptuje stan sprawy, w jakim się ona znajduje w chwili jego wstąpienia”.
10. Artykuł 143 § 1 wspomnianego regulaminu postępowania, zatytułowany „Wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta”, stanowi:
„1. Wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta składa się w terminie sześciu tygodni od publikacji, o której mowa w art. 79”.
11. Artykuł 217 § 1 tego regulaminu postępowania stanowi:
„Jeżeli orzeczenie, które zostało następnie uchylone przez Trybunał Sprawiedliwości, zostało wydane po zamknięciu przed Sądem pisemnego etapu postępowania obejmującego istotę sprawy, strony postępowania przed Sądem mogą w terminie dwóch miesięcy od doręczenia orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości przedstawić na piśmie uwagi w przedmiocie wniosków, jakie z tego wyroku wynikają dla rozstrzygnięcia sporu. Termin ten nie może zostać przedłużony”.
12. Artykuł 219 tego regulaminu, zatytułowany „Koszty”, stanowi:
„Sąd orzeka o kosztach postępowania przed Sądem oraz postępowania odwoławczego przed Trybunałem Sprawiedliwości”.
III. Okoliczności powstania sporów
13. W decyzji Komisji (UE) 2016/1699 z dnia 11 stycznia 2016 r. w sprawie programu pomocy państwa dotyczącego zwolnienia z opodatkowania nadmiernych zysków SA.37667 (2015/C) (ex 2015/NN) wdrożonego przez Belgię (Dz.U. 2016, L 260, s. 61, zwanej dalej „sporną decyzją”), Komisja Europejska stwierdziła, że zwolnienia przyznane przez Królestwo Belgii stanowią system pomocy w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, który jest niezgodny z rynkiem wewnętrznym i który został wdrożony z naruszeniem art. 108 ust. 3 TFUE. Komisja nakazała odzyskanie tak przyznanej pomocy od beneficjentów, których ostateczny wykaz miał zostać następnie sporządzony przez Królestwo Belgii.
IV. Postępowanie przed Sądem i Trybunałem oraz żądania stron
14. Pismami złożonymi w sekretariacie Sądu odpowiednio w dniach 22 marca i 25 maja 2016 r. Królestwo Belgii i Magnetrol International NV wniosły skargi o stwierdzenie nieważności spornej decyzji.
15. Sąd postanowił połączyć sprawy T‑131/16 Belgia/Komisja i T‑263/16 Magnetrol International/Komisja do celów ustnego etapu postępowania i wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.
16. Wyrokiem Sądu Unii Europejskiej z dnia 14 lutego 2019 r., Belgia i Magnetrol International/Komisja (T‑131/16 i T‑263/16, EU:T:2019:91) Sąd stwierdził nieważność spornej decyzji.
17. W dniu 24 kwietnia 2019 r. Komisja wniosła odwołanie od tego wyroku.
18. Postanowieniami prezesa Trybunału z dnia 15 października 2019 r. Soudal NV, Esko-Graphics BVBA, Flir Systems Trading Belgium BVBA, Anheuser-Busch InBev SA/NV, Ampar BVBA, Atlas Copco Airpower SAS, Atlas Copco AB, Wabco Europe BVBA i Celio International NV zostały dopuszczone do udziału w sprawie w charakterze interwenientów popierających żądania Magnetrol International.
19. Wyrokiem z dnia 16 września 2021 r., Komisja/Belgia i Magnetrol International (C‑337/19 P, EU:C:2021:741), Trybunał:
– uchylił wyrok Sądu Unii Europejskiej z dnia 14 lutego 2019 r., Belgia i Magnetrol International/Komisja (T‑131/16 i T‑263/16, EU:T:2019:91);
– oddalił pierwszy i drugi z zarzutów skargi w sprawie T‑131/16 oraz zarzut pierwszy i część pierwszą zarzutu trzeciego skargi w sprawie T‑263/16;
– przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Unii Europejskiej, aby ten wydał rozstrzygnięcie w przedmiocie zarzutów od trzeciego do piątego skargi w sprawie T‑131/16, oraz zarzutu drugiego, części drugiej i trzeciej zarzutu trzeciego oraz zarzutu czwartego skargi w sprawie T‑263/16, oraz
– orzekł, że rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
20. Soudal i Esko-Graphics oraz Atlas Copco Airpower i Atlas Copco, Anheuser-Busch Inbev i Ampar skierowały do Sądu uwagi w przedmiocie wniosków, jakie należy wyciągnąć z wyroku z dnia 16 września 2021 r., Komisja/Belgia i Magnetrol International (C‑337/19 P, EU:C:2021:741), na potrzeby rozstrzygnięcia sporu, odpowiednio pismami z dni 16 i 25 listopada 2021 r.
21. W dniu 17 grudnia 2021 r. Atlas Copco Airpower, Atlas Copco, Anheuser-Busch Inbev, Ampar Soudal i Esko-Graphics otrzymały pismo sekretariatu Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r. informujące je, że ponieważ uwagi te nie stanowią dokumentu przewidzianego w regulaminie postępowania przed Sądem, prezes izby Sądu rozpoznającej sprawę postanowił nie załączyć tych uwag do akt sprawy.
22. Pismem z dnia 29 grudnia 2021 r. skierowanym do prezesa Sądu i jego członków wspomnianych sześć spółek zwróciło się, powołując się na uzasadnienie postanowienia prezesa Trybunału z dnia 15 października 2019 r., Komisja/Belgia i Magnetrol International (C‑337/19 P, niepublikowanego, EU:C:2019:915) oraz na orzecznictwo Sądu, po pierwsze, o sprostowanie „błędu” (oversight), którego dopuścił się Sąd, odmawiając włączenia ich uwag do akt sprawy, a po drugie, o potwierdzenie ich statusu interwenientów w postępowaniu przed Sądem.
23. W piśmie tym te sześć spółek zwróciło się o udzielenie odpowiedzi w terminie pięciu dni, ponieważ byłyby one zmuszone wnieść w przewidzianych terminach odwołanie od jakiejkolwiek dorozumianej odmowy przyznania im statusu interwenienta w tym postępowaniu.
24. W dniu 10 stycznia 2022 r. Atlas Copco Airpower i Atlas Copco oraz Anheuser-Busch Inbev i Ampar wniosły odwołania odpowiednio w sprawach C‑31/22 P i C‑32/22 P.
25. Pismem z dnia 11 stycznia 2022 r. sekretarz Sądu potwierdził otrzymanie pisma Soudal i Esko-Graphics z dnia 29 grudnia 2021 r. i zwrócił ich uwagę na fakt, że przedstawienie uwag w sprawie T‑263/16 RENV przez interwenientów dopuszczonych do udziału w postępowaniu przed Trybunałem w sprawie C‑337/19 P nie jest przewidziane w regulaminie postępowania przed Sądem.
26. W dniu 28 stycznia 2022 r. Soudal i Esko-Graphics wniosły odwołanie w sprawie C‑74/22 P.
27. Atlas Copco Airpower i Atlas Copco wnoszą do Trybunału o:
– uchylenie decyzji zawartej w skierowanym do nich piśmie Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r. oraz
– nakazanie, aby Atlas Copco Airpower i Atlas Copco zachowały status interwenienta w sprawie T‑263/16 RENV po przekazaniu sprawy Sądowi przez Trybunał do ponownego rozpoznania.
28. Anheuser-Busch Inbev i Ampar wnoszą do Trybunału o:
– uchylenie decyzji zawartej w skierowanym do nich piśmie Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r. oraz
– nakazanie, aby Anheuser-Busch Inbev i Ampar zachowały status interwenienta w sprawie T‑263/16 RENV po przekazaniu sprawy Sądowi przez Trybunał do ponownego rozpoznania.
29. Soudal i Esko-Graphics wnoszą do Trybunału o:
– uchylenie decyzji zawartej w skierowanym do nich piśmie Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r.;
– nakazanie dołączenia ich uwag na piśmie do akt sprawy oraz
– stwierdzenie, że Soudal i Esko-Graphics zachowują status interwenientów w sprawie T‑263/16 RENV po przekazaniu sprawy Sądowi przez Trybunał do ponownego rozpoznania.
30. Komisja wnosi do Trybunału o:
– uznanie odwołań za niedopuszczalne;
– tytułem żądania ewentualnego – oddalenie odwołań jako bezzasadnych;
– obciążenie wnoszących odwołania kosztami postępowania.
31. Nie przeprowadzono rozprawy.
V. Analiza
A. W przedmiocie dopuszczalności
1. W przedmiocie dopuszczalności odwołań w sprawach C‑31/22 P i C‑32/22 P
32. Komisja utrzymuje, że odwołania w sprawach C‑31/22 P i C‑32/22 P są niedopuszczalne, ponieważ są one oparte na art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten pozwala na wniesienie odwołania od orzeczenia Sądu oddalającego wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, a w tych dwóch sprawach Sąd nie wydał takiego orzeczenia. Sąd postanowił jedynie nie włączać do akt sprawy T‑263/16 RENV uwag na piśmie przedstawionych przez Atlas Copco Airpower i Atlas Copco, a także przez Anheuser-Busch Inbev i Ampar.
33. Na wstępie pragnę zauważyć, podobnie jak Komisja, że pismo Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r. miało na celu poinformowanie Atlas Copco Airpower i Atlas Copco, a także Anheuser-Busch Inbev i Ampar, że uwagi, które przedstawiły, nie zostały załączone do akt sprawy, ponieważ nie stanowią dokumentów przewidzianych w regulaminie postępowania przed Sądem. Ponadto prawdą jest, że Atlas Copco Airpower i Atlas Copco oraz Anheuser-Busch Inbev i Ampar formalnie nie złożyły wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta. Z formalnego punktu widzenia decyzja zawarta w kwestionowanym piśmie nie stanowi zatem oddalenia wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta i nie wydaje się prima facie, aby mogła stanowić przedmiot odwołania na podstawie art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
34. Jednakże formalistyczne rozumienie tego przepisu w moim odczuciu nie jest zadowalające. Biorąc pod uwagę bardzo szczególny kontekst tych spraw, charakteryzujący się między innymi tym, że zainteresowane spółki mogły zasadnie sądzić, iż zachowują status interwenienta na etapie postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, sam fakt, iż w decyzji Sądu nie odmówiono im w wyraźny sposób statusu interwenienta, nie wydaje się sam w sobie wykluczać, że zrobiono to w rzeczywistości w sposób dorozumiany.
35. Atlas Copco Airpower i Atlas Copco, a także Anheuser-Busch Inbev i Ampar przedstawiły bowiem przed Sądem uwagi „na podstawie art. 217 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem”, który dotyczy stron postępowania przed Sądem. W ten sposób powołują się one na ten status jako interwenienci.
36. W tych okolicznościach decyzja Sądu, by nie włączać tych uwag do akt sprawy, zawiera w dorozumiany, lecz niewątpliwy sposób, decyzję polegającą na zanegowaniu statusu interwenientów spółek Atlas Copco Airpower i Atlas Copco, a także Anheuser-Busch Inbev i Ampar.
37. Taka dorozumiana decyzja, wywołująca, moim zdaniem, te same skutki co orzeczenie oddalające wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta lub odbierające status interwenienta, może, podobnie jak to orzeczenie, być przedmiotem odwołania na podstawie art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
38. Jest tak, tym bardziej że zaproponowana przeze mnie wykładnia tego przepisu stanowi w rzeczywistości jedyną wykładnię umożliwiającą zagwarantowanie ochrony sądowej podmiotom wnioskującym o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, które uzyskały status interwenienta przed Trybunałem, i ostatecznie zapewnienie skuteczności prawa do interwencji ustanowionego w art. 40 tego statutu, ponieważ podmiotom tym nie przysługuje żaden inny środek zaskarżenia.
39. Po pierwsze uważam, że nie sposób wymagać od strony posiadającej status interwenienta przed Trybunałem złożenia do Sądu formalnego wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta wyłącznie w celu umożliwienia wniesienia w dalszej kolejności odwołania od orzeczenia o oddaleniu tego wniosku, które zapadać będzie w każdym wypadku. Wniosek będzie bowiem zawsze składany po terminie, ponieważ z całą pewnością nie zostanie on złożony w ciągu sześciu tygodni od daty publikacji danej skargi wszczynającej postępowanie, jak stanowi art. 143 regulaminu postępowania przed Sądem.
40. Po drugie, możliwego środka zaskarżenia nie stanowi również środek zaskarżenia przysługujący od orzeczenia Sądu kończącego postępowanie w sprawie, ponieważ taki środek przysługuje jedynie stronom postępowania przed Sądem, a zatem stronom, które uzyskały już status interwenienta przed Sądem.
41. W tych okolicznościach jestem zdania, że odwołania w sprawach C‑31/22 P i C‑32/22 P należy uznać za dopuszczalne.
2. W przedmiocie dopuszczalności odwołania w sprawie C‑74/22 P
42. Komisja utrzymuje, że odwołanie w sprawie C‑74/22 P jest niedopuszczalne. Podnosi ona, po pierwsze, że orzeczenie, którego dotyczy odwołanie, nie należy do żadnej z kategorii wymienionych w art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wobec czego Soudal i Esko-Graphics nie mogą oprzeć odwołania na tym przepisie.
43. Po drugie, podnosi ona, że zakładając, iż odwołanie można byłoby uznać za „odwołanie wniesione na podstawie art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”, czemu Komisja zaprzecza, powinno ono również zostać odrzucone z tych samych powodów, które zostały przedstawione w sprawach C‑31/22 P i C‑32/22 P. Zdaniem Komisji takie odwołanie jest w każdym razie wniesione po terminie.
44. Jestem zdania, że w zakresie, w jakim odwołanie jest oparte na art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, powinno ono zostać uznane za niedopuszczalne, ponieważ zaskarżone orzeczenie nie kończy postępowania w sprawie ani nie rozstrzyga kwestii incydentalnej dotyczącej zarzutu braku kompetencji lub niedopuszczalności.
45. Po pierwsze, należy stwierdzić, że Sąd nadal rozpoznaje sprawę T‑263/16 RENV po wydaniu zaskarżonego orzeczenia, które nie rozstrzyga żadnego aspektu sporu co do istoty.
46. Po drugie, choć rozbieżne stanowiska dotyczące wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta stanowią incydentalną kwestię proceduralną, to jednak nie odnoszą się one do zarzutu niedopuszczalności czy zarzutu braku właściwości, będących jedynymi incydentalnymi kwestiami proceduralnymi, o których mowa w art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zarzuty niedopuszczalności lub braku właściwości podlegają bowiem, zarówno przed Sądem, jak i przed Trybunałem, szczególnym przepisom(2) i mają na celu to, aby sąd, do którego wniesiono sprawę, zakończył spór bez rozpoznawania sprawy co do istoty. Fakt, że mogą one skutkować zakończeniem postępowania w sprawie, uzasadnia zresztą decyzję o poddaniu odwołań wniesionych od tych orzeczeń temu samemu systemowi, któremu podlegają odwołania od orzeczeń kończących postępowanie w danej sprawie po jej rozpoznaniu przez sąd co do istoty.
47. Natomiast kwestie incydentalne związane z interwencją mają odmienny charakter. Jak podkreślono w regulaminie postępowania przed Sądem, interwencja ma charakter akcesoryjny względem postępowania głównego(3), a dotyczące jej orzeczenia w żaden sposób nie mogą zakończyć tego postępowania.
48. W tych okolicznościach jestem zdania, że zaskarżone orzeczenie nie może być przedmiotem odwołania na podstawie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w związku z czym odwołanie w sprawie C‑74/22 P należy w tym zakresie uznać za niedopuszczalne.
49. Jednakże z orzecznictwa Trybunału wynika również, że w celu nadania skardze skuteczności (effet utile) na podstawie oceny całości skargi sąd może dokonać jej wykładni w sposób wykraczający poza wyraźne jej określenie dokonane przez skarżącego(4). Podobnie Trybunał badał już również dwie alternatywne podstawy odwołania, nie ograniczając się do podstawy wskazanej przez wnoszącego odwołanie(5).
50. Jestem zatem zdania, że Trybunał może, w celu zapewnienia odwołaniu skuteczności (effet utile), zakwalifikować rozpatrywane odwołanie jako „odwołanie wniesione na podstawie art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”, ponieważ z żądań stron wyraźnie wynika, iż w odwołaniu tym kwestionują one orzeczenie Sądu polegające na zanegowaniu ich statusu interwenientów.
51. Taka zmiana kwalifikacji nie pozwala jednak moim zdaniem na uznanie dopuszczalności odwołania w sprawie C‑74/22 P. Podobnie jak Komisja jestem zdania, że odwołanie to zostało w każdym razie wniesione po terminie.
52. Zgodnie z art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej spółki Soudal i Esko-Graphics powinny były wnieść odwołanie w terminie dwóch tygodni od wydania orzeczenia oddalającego wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta lub odbierającego status interwenienta, przedłużonym o dziesięciodniowy termin uwzględniający odległość.
53. Tymczasem rozpatrywana decyzja odmowna została zawarta w piśmie Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r., doręczonym stronom w dniu 17 grudnia 2021 r. To bowiem w tym piśmie, w sposób dorozumiany, lecz niebudzący wątpliwości, Sąd odmówił Soudal i Esko-Graphics statusu interwenienta, w związku z czym odwołanie należało wnieść najpóźniej w dniu 10 stycznia 2022 r.
54. Według mnie odwołanie jest zatem niedopuszczalne ze względu na jego spóźniony charakter.
55. Wniosku tego nie podważa żaden z argumentów stron opartych, po pierwsze, na tym, że początkiem biegu terminu do wniesienia odwołania nie było pismo z dnia 6 grudnia 2021 r., lecz pismo z dnia 11 stycznia 2022 r., a po drugie, na istnieniu usprawiedliwionego błędu po stronie spółek Soudal i Esko-Graphics.
56. W pierwszej kolejności, jeśli chodzi o początek biegu terminu do wniesienia odwołania, pragnę zauważyć, że drugie pismo Sądu z dnia 11 stycznia 2022 r. ma charakter wyłącznie potwierdzający. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem decyzja jest czynnością wyłącznie potwierdzającą decyzję wcześniejszą wówczas, gdy nie zawiera żadnego nowego elementu w stosunku do decyzji wcześniejszej i nie została poprzedzona ponownym rozpatrzeniem sytuacji adresata wcześniejszego aktu(6).
57. Tymczasem pismo z dnia 11 stycznia 2022 r. stanowi odpowiedź na wniosek Soudal i Esko-Graphics o potwierdzenie, że nadal uczestniczyły one w postępowaniu w charakterze interwenientów, w której Sąd ograniczył się do powtórzenia stwierdzeń zawartych w piśmie z dnia 6 grudnia 2021 r. Ponadto pragnę zauważyć, że same Soudal i Esko-Graphics podkreślają odpowiedzi na zadane przez Trybunał pytania, iż „w drugim piśmie potwierdzono treść pierwszego pisma”.
58. Pismo z dnia 11 stycznia 2022 r. stanowi zatem jedynie decyzję potwierdzającą pismo z dnia 6 grudnia 2021 r. i w konsekwencji nie można uznać, że skutkowało ono wyznaczeniem momentu rozpoczęcia biegu terminu do wniesienia odwołania.
59. Co się tyczy w drugiej kolejności istnienia usprawiedliwionego błędu w odniesieniu do terminu do wniesienia odwołania na podstawie art. 57 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Trybunał orzeka niezmiennie, że w ramach uregulowań dotyczących terminów procesowych pojęcie „usprawiedliwionego błędu”, pozwalającego na odstąpienie od nich, dotyczy jedynie wyjątkowych okoliczności, w szczególności kiedy zachowanie danej instytucji samo doprowadziło albo w decydującym zakresie przyczyniło się do powstania zrozumiałych wątpliwości w świadomości osoby działającej w dobrej wierze, zachowującej wszelką staranność wymaganą od osoby przeciętnie zorientowanej(7).
60. Moim zdaniem takie okoliczności nie wystąpiły. Prawdą jest, że decyzja Sądu zawarta w piśmie z dnia 6 grudnia 2021 r. jest niejednoznaczna, ponieważ nie odmówiono w niej wyraźnie statusu interwenienta spółkom Soudal i Esko-Graphics. Niemniej jednak sama ta niejednoznaczność nie wystarcza, aby wywołać powstanie zrozumiałych wątpliwości w świadomości osoby działającej w dobrej wierze, zachowującej wszelką staranność wymaganą od osoby przeciętnie zorientowanej.
61. W szczególności pragnę zauważyć, że w odpowiedzi na pismo Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r. Soudal i Esko-Graphics zwróciły się do niego z wnioskiem o sprostowanie zaniechania, które doprowadziło do nieprzyjęcia ich uwag, i o potwierdzenie ich statusu interwenienta.
62. Co ważniejsze, pragnę podkreślić, że pismem skierowanym do Sądu w dniu 29 grudnia 2021 r. Soudal i Esko-Graphics zwróciły się do Sądu o udzielenie odpowiedzi na ich wniosek o potwierdzenie ich statusu zainteresowanej strony w terminie pięciu dni, ponieważ w przypadku odmowy Sądu byłyby „zmuszone wnieść w przewidzianym terminie odwołanie od dorozumianej decyzji odmawiającej przyznania im statusu interwenienta”.
63. Z powyższych rozważań należy zatem wywnioskować, że Soudal i Esko-Graphics nie tylko słusznie zinterpretowały pismo Sądu z dnia 6 grudnia 2021 r. jako negujące w dorozumiany, lecz niewątpliwy sposób, ich status zainteresowanej strony, ale przede wszystkim, że dysponowały pełną wiedzą o terminach regulujących wniesienie odwołania od takiego orzeczenia, ponieważ ich pierwszym zamiarem było uczynienie tego w wyznaczonych terminach.
64. Okoliczność, że odwołanie to zostało wniesione po upływie tych terminów, wynika zatem nie z usprawiedliwionego błędu spowodowanego niejednoznacznością decyzji Sądu zawartej w piśmie z dnia 6 grudnia 2021 r., lecz z samego zachowania Soudal i Esko-Graphics.
65. W tych okolicznościach jestem zdania, że odwołanie w sprawie C‑74/22 P należy odrzucić jako niedopuszczalne ze względu na to, że zostało ono wniesione po upływie terminu.
B. Co do istoty
66. Na wstępie pragnę podkreślić, że rozważania dotyczące istoty sprawy, które zamierzam przedstawić, odnoszą się tylko do spraw C‑31/22 P i C‑32/22 P, ponieważ uważam, że odwołanie wniesione w sprawie C‑74/22 P należy uznać za niedopuszczalne. Pragnę jednak uściślić, że w wypadku gdyby Trybunał nie zgodził się z moją analizą, poniższe rozważania miałyby również zastosowanie do tej sprawy.
67. Na poparcie odwołań Atlas Copco Airpower, Atlas Copco, Anheuser-Busch Inbev i Ampar (zwane dalej „wnoszącymi odwołanie”) podnoszą jeden zarzut, podzielony na dwie części. W ramach części pierwszej jedynego zarzutu podnoszą one, że Sąd naruszył prawo nie uwzględniając własnego orzecznictwa, zgodnie z którym strony dopuszczone do udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze interwenientów zachowują swój status w postępowaniu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd. W ramach części drugiej jedynego zarzutu wnoszące odwołanie podnoszą ponadto, że Sąd naruszył art. 217 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem. Ich zdaniem z orzecznictwa Sądu wynika, że przepis ten należy interpretować w ten sposób, iż wyrażenie „strony postępowania przed Sądem”, które dotyczy stron uprawnionych do przedstawienia uwag w wyniku przekazania sprawy Sądowi przez Trybunał do ponownego rozpoznania, obejmuje również strony dopuszczone do udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze interwenientów.
68. Ponieważ obie części jedynego zarzutu dotyczą kwestii ciągłości statusu interwenienta, przeanalizuję je łącznie.
69. Rozpocznę moją analizę od podkreślenia, że chociaż przepisy mające zastosowanie do interwencji nie są jednoznaczne w odniesieniu do kwestii ciągłości statusu interwenienta (śródtytuł 1), orzecznictwo dotyczące interwencji dostarcza jednak użytecznych wskazówek przemawiających za trwaniem statusu interwenienta na etapie postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania (śródtytuł 2). Wyjaśnię, że moim zdaniem takie trwanie wynika również z funkcjonalnej ciągłości postępowania odwoławczego i postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania (śródtytuł 3). Na koniec dodam pewne rozważania dotyczące związku pomiędzy proponowanym przeze mnie rozwiązaniem a praktyką tzw. spraw „pilotażowych” (śródtytuł 4).
1. W przedmiocie niejednoznaczności przepisów dotyczących interwencji
70. Kwestia ciągłości statusu interwenienta przyznanego przed Trybunałem na etapie postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania jest bezpośrednio związana z wykładnią art. 217 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem, który reguluje postępowanie po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania w następstwie uchylenia wyroku.
71. Przepis ten zezwala „stronom postępowania przed Sądem” na przedstawienie uwag na piśmie w przedmiocie konsekwencji, jakie należy wyciągnąć z orzeczenia Trybunału kierującego sprawę do ponownego rozpoznania(8), jeżeli pisemny etap postępowania obejmujący istotę sprawy został zamknięty przed postępowaniem odwoławczym. Chociaż wyrażenie „strony postępowania przed Sądem” odnosi się również do interwenientów w postępowaniu przed Sądem(9), pozostaje jeszcze kwestia, czy obejmuje ono interwenientów dopuszczonych przez Trybunał na etapie postępowania odwoławczego.
72. Tymczasem przepisy regulujące interwencję nie dostarczają jasnej odpowiedzi na to pytanie, a w braku wyraźnego przepisu przewidującego ciągłość interwencji dopuszczonej na etapie odwołania można zadać sobie pytanie, czy milczenia przepisów nie należy interpretować jako dorozumianego potwierdzenia jej ustania po zakończeniu postępowania przed Trybunałem.
73. Za taką wykładnią mógłby przemawiać fakt, że właściwe przepisy potwierdzają expressis verbis ciągłość interwencji w analogicznych przypadkach. Po pierwsze, zgodnie z art. 217 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że strony dopuszczone do udziału w charakterze interwenientów w postępowaniu co do istoty przed Sądem są uprawnione do udziału w postępowaniu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania. Po drugie, w art. 172 regulaminu postępowania przed Trybunałem przewidziano, że strony, które występowały w charakterze interwenientów w postępowaniu co do istoty przed Sądem, mogą interweniować w postępowaniu odwoławczym, pod warunkiem że mają w nim interes. Brak równoważnego przepisu w odwrotnej sytuacji, który jednoznacznie potwierdzałby ciągłość interwencji dopuszczonej przez Trybunał na etapie odwołania, może być interpretowany a contrario jako świadczący o jej ustaniu.
74. Moim zdaniem taka wykładnia jest jednak dyskusyjna. Przede wszystkim, z art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jasno wynika, że prawo interwencji jest uzależnione od istnienia interesu interwenienta w rozstrzygnięciu sprawy. Tymczasem, jeżeli taki interes istnieje na etapie postępowania odwoławczego, co wyraźnie przewidziano w art. 172 regulaminu postępowania przed Trybunałem, to nic nie pozwala przypuszczać, że ustaje on w chwili przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, mimo że rozstrzygnięcie sporu z definicji pozostaje nadal nieznane(10).
75. Następnie, jakkolwiek prawdą jest, że zgodnie z art. 40 w związku z art. 56 akapit trzeci statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej interwenienci „uprzywilejowani”, którymi są państwa członkowskie i instytucje Unii, mogą zawsze interweniować w postępowaniu odwoławczym(11), to jednak nie można a contrario wywieść z tego przepisu, że strony nieuprzywilejowane nigdy nie mogą interweniować, lecz jedynie, że interwencja ta jest uzależniona od istnienia interesu w rozstrzygnięciu sprawy.
76. Wreszcie, wobec wykazanego interesu interwenienta w rozstrzygnięciu sprawy, potwierdzonego przez Trybunał na etapie odwołania, niemożność skutecznego złożenia nowego wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta w postępowaniu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania ze względu na upływ terminu(12) może być interpretowana jako dorozumiane potwierdzenie ciągłego charakteru interwencji.
77. W tych okolicznościach wydaje się, że przepisy same w sobie nie pozwalają na udzielenie odpowiedzi na pytanie o ciągłość statusu interwenienta na etapie postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania. Dokonam zatem analizy problematyki dotyczącej czasu trwania interwencji w świetle orzecznictwa, które zawiera, moim zdaniem, elementy użyteczne dla rozstrzygnięcia kwestii przedłożonej Trybunałowi.
2. W przedmiocie orzecznictwa dotyczącego czasu trwania interwencji
78. Na pierwszy rzut oka rozwiązania przyjęte w orzecznictwie mogą wydawać się sprzeczne. Są one jednak ze sobą spójne, jeżeli przyjrzeć im się z punktu widzenia interesu w rozstrzygnięciu sprawy, który leży u podstaw prawa do interwencji.
79. Pierwsze z tych rozwiązań wynika z orzecznictwa Sądu, na które powołują się wnoszące odwołanie, zgodnie z którym strony dopuszczone do udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze interwenientów zachowują swój status w postępowaniu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, co pozwala im w szczególności na przedstawienie uwag w przedmiocie wniosków, jakie należy wyciągnąć z wyroku Trybunału. Wbrew temu, co twierdzi Komisja w swoich uwagach na piśmie, rozwiązanie to nie opiera się na dwóch odosobnionych wyrokach, które je wyraźnie ustanowiły i potwierdziły(13), lecz można je również wywieść z tego, jak interwenienci byli traktowani w licznych sprawach przekazanych Sądowi do ponownego rozpoznania(14). Zgodnie z uzasadnieniem przedstawionym przez Sąd w sprawie, w której zapadł wyrok Hiszpania i in./Komisja(15), rozwiązanie to opiera się na względach należytego sprawowania wymiaru sprawiedliwości, sprzyja ono bowiem ciągłości debaty procesowej po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania przez Trybunał.
80. Drugie z tych rozwiązań orzeczniczych pozwala stronom sporu podnieść zarzut niedopuszczalności interwencji dopuszczonej na wcześniejszym etapie postępowania. Uprzednie dopuszczenie interwenienta do sprawy nie stoi zatem na przeszkodzie ponownemu badaniu dopuszczalności jego interwencji, czy to w postępowaniu co do istoty(16), czy też w ramach postępowania odwoławczego(17). Wynika z tego, że prawa do interwencji nigdy nie nabywa się w sposób ostateczny i może ono zostać zakwestionowane w przypadku zmiany okoliczności prowadzącej do utraty interesu w rozstrzygnięciu sprawy(18).
81. Pragnę podkreślić, że te rozwiązania orzecznicze nie wynikają wyraźnie z aktów regulujących postępowanie przed sądami Unii. Są one natomiast oparte na logice leżącej u podstaw prawa do interwencji, którego uznanie opiera się na istnieniu bezpośredniego i aktualnego interesu w rozstrzygnięciu sprawy(19). Jeżeli bowiem w postępowaniu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania Sąd może przyjąć interwenientów dopuszczonych w postępowaniu odwoławczym, to jest tak dlatego, że interes ten pozostaje co do zasady aktualny do momentu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. I to właśnie ze względu na możliwą utratę tego interesu w toku postępowania, spowodowaną ewentualną zmianą okoliczności, strony mogą zakwestionować na każdym etapie postępowania dopuszczalność uprzednio dopuszczonej interwencji.
82. Z przepisów i orzecznictwa dotyczących interwencji wynika zatem, że status interwenienta nadaje zainteresowanemu uprawnienie procesowe i związane z nim gwarancje proceduralne, które odzwierciedlają jego interes w rozstrzygnięciu sprawy, i że status ten może zostać zakwestionowany, w przypadku gdy późniejsza zmiana okoliczności powoduje utratę przez niego owego interesu.
83. W przypadku częściowego uchylenia orzeczenia Sądu, po którym następuje przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, wynika z tego moim zdaniem, że strona dopuszczona do postępowania odwoławczego w charakterze interwenienta powinna zachować co do zasady swoje prawo do wstąpienia do sprawy w charakterze interwenienta, ponieważ interes, jaki ma ona w wyniku odwołania, pozostaje siłą rzeczy aktualny do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy.
3. W przedmiocie ciągłości funkcjonalnej postępowania na etapie postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania
84. Wspomniane trwanie interesu w rozstrzygnięciu sprawy wynika ponadto z funkcjonalnej ciągłości pomiędzy postępowaniem odwoławczym a postępowaniem po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, to drugie służy bowiem wyciągnięciu konsekwencji z tego pierwszego.
85. Z jednej strony, art. 219 regulaminu postępowania przed Sądem wskazuje na tę ciągłość, ponieważ zastrzega dla Sądu orzeczenie w przedmiocie kosztów poniesionych przez interwenienta w postępowaniu odwoławczym z tego względu, że zasadność interwencji może zostać oceniona w pełni dopiero w chwili ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy.
86. Z drugiej strony, taka ciągłość wydaje się również wynikać z możliwości rozstrzygnięcia sprawy co do istoty przez Trybunał w wyniku odwołania, ponieważ przekazanie sprawy Sądowi do ponownego rozpoznania następuje tylko wtedy, gdy stan postępowania nie pozwala na wydanie orzeczenia w sprawie. Takie przekazanie jest zatem całkowicie zależne od postępów w rozpoznawaniu sprawy przed Sądem i nie można moim zdaniem uznać, że sprawa przekazywana do ponownego rozpoznania jest odrębna od odwołania, które doprowadziło do jej przekazania, tym bardziej że, w sytuacji gdy Trybunał wydaje ostateczne orzeczenie w sprawie, uznaje się z całą pewnością, że postępowanie stanowi jedność.
87. Pragnę zauważyć w tym względzie, że zanegowanie trwałości statusu interwenienta na etapie ponownego rozpoznania sprawy prowadziłoby nieuchronnie do asymetrycznego traktowania stron dopuszczonych do udziału w postępowaniu przed Trybunałem w charakterze interwenienta, w zależności od stanu, w jakim sprawa znajduje się po zakończeniu postępowania odwoławczego. W przypadku gdy Trybunał orzeka co do istoty po rozpoznaniu odwołania, strony dopuszczone do postępowania odwoławczego byłyby zatem uprawnione do interwencji do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu. W innym przypadku utraciłyby swój status w postępowaniu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania. Moim zdaniem nic nie uzasadnia takiego zróżnicowania praw przyznanych interwenientom. Ponadto w przypadku drugiego odwołania w następstwie postępowania po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania rozwiązanie to mogłoby doprowadzić do dwóch następujących po sobie interwencji przed Trybunałem, wykluczając jednocześnie zainteresowaną stronę z debaty toczącej się w międzyczasie przed Sądem. Wynikające z tego rozczłonkowanie statusu w postępowaniu sądowym wydaje się trudne do uzasadnienia w świetle ogólnej ekonomii prawa do interwencji, które opiera się na uwzględnieniu interesu interwenienta w rozstrzygnięciu sprawy oraz na ciągłości funkcjonalnej pomiędzy postępowaniem odwoławczym i następującym po nim ponownym rozpoznaniu sprawy.
88. W tych okolicznościach względy systemowe, oparte na spójności rozwiązań przyjętych w orzecznictwie oraz na ciągłości, która powstaje pomiędzy postępowaniem odwoławczym i następującym po nim postępowaniem po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania, przemawiają moim zdaniem za utrzymaniem interwencji po przekazaniu sprawy przez Trybunał do ponownego rozpoznania, z zastrzeżeniem ewentualnej utraty interesu w interwencji wynikającej z późniejszej zmiany okoliczności.
4. Dodatkowe rozważania dotyczące praktyki „spraw pilotażowych”
89. Tytułem przypomnienia, praktyka tzw. spraw pilotażowych polega na zapewnieniu priorytetowego rozpoznania danej sprawy, podczas gdy postępowania w podobnych sprawach zostają zawieszone w oczekiwaniu na jej rozstrzygnięcie. Praktyka ta ułatwia koncentrację debaty procesowej, przez co przyczynia się do zapewnienia jednolitego i skutecznego traktowania wszystkich podobnych spraw, umożliwiając jednocześnie zaoszczędzenie środków uruchamianych przez Sąd.
90. Sposób traktowania wnoszących odwołanie w niniejszej sprawie można zatem wytłumaczyć chęcią zapobieżenia przez Sąd ewentualnym opóźnieniom wynikającym z dopuszczenia interwencji na etapie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Nie wydaje się jednak, aby proponowane przeze mnie rozwiązanie mogło mieć wpływ na priorytetowy status przyznany w niniejszym przypadku sprawie Magnetrol International/Komisja (T‑263/16), która została określona przez Sąd jako sprawa pilotażowa i w której wnoszące odwołanie starają się interweniować.
91. W szczególności trudno jest zgodzić się z argumentacją Komisji, zgodnie z którą dopuszczenie interwencji w sprawie pilotażowej po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania doprowadziłoby do „obejścia” zawieszenia postępowania w sprawach T‑278/16 i T‑370/16, zainicjowanych skargami wnoszących odwołanie. Dopuszczalność interwencji ocenia się niezależnie od sytuacji, w jakiej znajduje się zainteresowany jako strona główna w innym sporze, chyba że wynik tego sporu wpływa na jego interes w przystąpieniu do sprawy w charakterze interwenienta. Z utrwalonego orzecznictwa wynika w szczególności, że upływ terminu biegnącego dla skarżącego, który uniemożliwia mu kwestionowanie decyzji, której jest adresatem, w drodze bezpośredniej skargi, nie stoi na przeszkodzie temu, by interweniował on w postępowaniu wszczętym przez innego adresata tej decyzji(20). Jeżeli uwzględnionego wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta nie uznaje się w takich okolicznościach za próbę obejścia terminu do wniesienia skargi, to dlatego, że dopuszczalność interwencji ocenia się wyłącznie z uwzględnieniem interesu wnioskodawcy w rozstrzygnięciu sprawy.
92. W świetle powyższych rozważań troska o zapewnienie skutecznego rozpoznania sprawy pilotażowej(21) nie wydaje się uzasadniać pozbawienia statusu interwenienta, którego uznanie skutkuje przyznaniem zainteresowanemu prawa do udziału w sporze i wynikających z niego gwarancji.
93. Wydaje się ponadto, że w sytuacji takiej jak analizowana w niniejszej sprawie, w której interwenienci znajdują się wśród adresatów decyzji kwestionowanej w sprawie pilotażowej, celowe jest skupienie debaty procesowej poprzez przyjęcie interwencji stron, które powołują się na bezpośredni interes w rozstrzygnięciu sprawy, ponieważ jest ono decydujące dla dalszego biegu zawieszonych spraw.
VI. Wnioski
94. W świetle powyższych rozważań proponuję, aby Trybunał:
– odrzucił odwołanie w sprawie C‑74/22 P jako niedopuszczalne;
– uchylił decyzję Sądu Unii Europejskiej zawartą w piśmie z dnia 6 grudnia 2021 r. w sprawach C‑31/22 P i C‑32/22 P.