Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunale civile di Padova (Włochy) w dniu 28 sierpnia 2023 r. – AR/Ministero dell’Istruzione e del Merito
(Sprawa C-543/23, Gnattai1 )
Język postępowania: włoski
Sąd odsyłający
Tribunale civile di Padova
Strony w postępowaniu głównym
Strona powodowa: AR
Strona pozwana: Ministero dell’Istruzione e del Merito
Pytania prejudycjalne
Czy klauzulę 4 pkt 1 Porozumienia ramowego w sprawie umów na czas określony z dnia 18 marca 1999 r., zawartego w załączniku do dyrektywy Rady 1999/70/WE1 z dnia 28 czerwca 1999 r., oraz ogólną zasadę obowiązującego prawa [Unii] dotyczącą niedyskryminacji w zakresie warunków zatrudnienia, w związku z art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą praw podstawowych”), należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie przepisowi prawa krajowego, takiemu jak ten zawarty w art. 485 decreto legislativo (dekretu ustawodawczego) nr 297/94, który – w znaczeniu nadanym mu przez Suprema Corte di Cassazione (najwyższy sąd kasacyjny) [zob. wyroki Corte di Cassazione, S.L. (izba prawa pracy) nr 32386/2019, nr 33134/2019 i nr 33137 z 2019 r.] – stanowi, że zatrudnieni na czas określony pracownicy akredytowanych szkół prywatnych, o których mowa w ustawie nr 62/2000, są traktowani mniej korzystnie przy odtwarzaniu ścieżki kariery zawodowej niż pracownicy Ministero dell’Istruzione e del Merito (ministerstwa edukacji i zasługi) zatrudnieni na czas nieokreślony jedynie z tego powodu, że nie przeszli pomyślnie konkursu lub uczyli w ramach zatrudnienia w uznanej przez prawo akredytowanej szkole prywatnej, mimo że nauczyciele zatrudnieni na czas określony w akredytowanych szkołach prywatnych znajdują się w porównywalnej sytuacji z sytuacją nauczycieli szkół państwowych zatrudnionych na czas nieokreślony pod względem rodzaju pracy oraz warunków szkolenia i zatrudnienia, gdyż wykonują oni te same obowiązki i posiadają te same kwalifikacje w danej dziedzinie, kwalifikacje pedagogiczne, metodologiczno-dydaktyczne, organizacyjno-relacyjne i naukowe, uzyskane dzięki zdobytemu doświadczeniu w nauczaniu uznanym w tych samych przepisach krajowych za identyczne do celów zatrudnienia na czas nieokreślony w drodze awansu na stałej – obecnie zamkniętej – liście rezerwy kadrowej [por. art. 2 ust. 2 decreto legge (dekretu z mocą ustawy) nr 255/2001)?
Czy w zakresie stosowania dyrektywy 1999/70, ogólne zasady obowiązującego prawa [Unii] dotyczące równości, równego traktowania i niedyskryminacji w zakresie zatrudnienia, zapisane także w art. 20 i 21 karcie praw podstawowych, w art. 14 EKPC (istotne na podstawie art. 52 karty praw podstawowych), w Europejskiej Karcie Społecznej zatwierdzonej w dniu 18 czerwca 1961 r., w art. 157 TFUE oraz w dyrektywach 2000/43/WE1 i 2000/78/WE2 , należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie przepisowi takiemu jak ten zawarty w art. 485 Decreto legislativo nr 297/94, który przy odtwarzaniu ścieżki kariery zawodowej wymaga, do celów wynagrodzenia, uwzględnienia wyłącznie pracy dydaktycznej świadczonej w ramach zatrudnienia w samym ministerstwie lub w szkołach zastępczych akredytowanych przez państwo (scuole parificate), w zrównanych z nimi szkołach innych niż państwowe (scuole pareggiate), szkołach subwencjonowanych (scuole sussidiate) lub pomocniczych (scuole sussidiarie), szkołach uzupełniająco-socjalnych (scuole popolari) i placówkach edukacyjnych z internatem dla dziewcząt (educandati femminili), traktując w mniej korzystny sposób i dyskryminując w ramach odtworzenia ścieżki kariery (przeprowadzanej po zatrudnieniu na czas nieokreślony przez Ministero dell’Istruzione e del Merito) nauczycieli akredytowanych szkół prywatnych zatrudnionych na czas określony, którym nie uznaje się dodatkowego wynagrodzenia związanego ze stażem pracy, wypłacanego natomiast nauczycielom zatrudnionym na czas określony w szkołach państwowych, komunalnych, szkołach zastępczych akredytowanych przez państwo (scuole parificate), w zrównanych z nimi szkołach inne niż państwowe (scuole pareggiate), szkołach subwencjonowanych (scuole sussidiate) lub pomocniczych (scuole sussidiarie), szkołach uzupełniająco-socjalnych (scuole popolari) i placówkach edukacyjnych z internatem dla dziewcząt (educandati femminili), którzy to nauczyciele znajdują się w sytuacji porównywalnej z nauczycielami akredytowanych szkół prywatnych pod względem charakteru pracy, funkcji, świadczonej pracy i obowiązków zawodowych, a także warunków szkolenia i zatrudnienia w porównaniu z nauczycielami akredytowanych szkół prywatnych, o których mowa w ustawie nr 62/2000, gdyż wykonują oni te same obowiązki i uzyskują – poprzez zdobywanie doświadczenia zawodowego – te same kwalifikacje w danej dziedzinie, kwalifikacje pedagogiczne, metodologiczno-dydaktyczne, organizacyjno-relacyjne i naukowe co nauczyciele akredytowanych szkół prywatnych?
Czy pojęcie „porównywalnego pracownika zatrudnionego na czas nieokreślony”, o którym mowa w klauzuli 4 pkt 1 Porozumienia ramowego w sprawie umów na czas określony zawartego dnia 18 marca 1999 r., załączonego do dyrektywy 1999/70, oraz ogólne zasady obowiązującego prawa [Unii] dotyczące równości, równego traktowania i niedyskryminacji w zakresie zatrudnienia, zapisane w art. 20 i 21 karty praw podstawowych, należy interpretować w ten sposób, że w kontekście uznawania wysługi lat pracę świadczoną w charakterze pracownika tymczasowego akredytowanych szkół prywatnych (scuole paritarie) należy zrównać z pracą wykonywaną w szkołach państwowych, w szkołach zastępczych akredytowanych przez państwo (scuole parificate), w zrównanych z nimi szkołach innych niż państwowe (scuole pareggiate), w szkołach uzupełniająco-socjalnych (scuole popolari), w szkołach subwencjonowanych (scuole sussidiate) lub pomocniczych (scuole sussidiarie), a także w placówkach edukacyjnych z internatem dla dziewcząt (educandati femminili), albowiem nauczyciele ci wykonują te same zadania, mają te same obowiązki zawodowe i posiadają te same kwalifikacje w danej dziedzinie, pedagogiczne, metodologiczno-dydaktyczne, organizacyjno-relacyjne i naukowe?
Czy w przypadku ustalonej sprzeczności art. 485 decreto legislativo nr 297/94 z prawem [Unii] stosowanie karty praw podstawowych nakłada na sąd krajowy obowiązek niestosowania źródła [prawa] wewnętrznego niezgodnego z prawem Unii?
____________
1 Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa. Nie odpowiada ona rzeczywistej nazwie ani rzeczywistemu nazwisku żadnej ze stron postępowania.
1 Dyrektywa Rady 1999/70/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. dotycząca Porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony, zawartego przez Europejską Unię Konfederacji Przemysłowych i Pracodawców (UNICE), Europejskie Centrum Przedsiębiorstw Publicznych (CEEP) oraz Europejską Konfederację Związków Zawodowych (ETUC) (Dz.U. 1999, L 175, s. 43).
1 Dyrektywa Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (Dz.U. 2000, L 180, s. 22).
1 Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.U. 2000, L 303, s. 16).