WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ
UNII EUROPEJSKIEJ
(druga izba)
z dnia 10 lipca 2014 r.
Sprawa F‑115/11
CG
przeciwko
Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (EBI)
Służba publiczna – Personel EBI – Powołanie – Stanowisko szefa wydziału – Powołanie innego kandydata niż skarżąca – Nieprawidłowości w procedurze naboru – Obowiązek bezstronności członków komisji ds. naboru – Nieodpowiednie zachowanie przewodniczącego komisji ds. naboru względem skarżącej – Konflikt interesów – Prezentacja ustna obowiązująca wszystkich kandydatów – Dokumenty udostępnione do celów prezentacji ustnej mogące faworyzować jednego z kandydatów – Kandydat, który uczestniczył w sporządzaniu udostępnionych dokumentów – Naruszenie zasady równości – Skarga o stwierdzenie nieważności – Żądanie odszkodowania
Przedmiot: Skarga wniesiona na podstawie art. 270 TFUE, w której CG wnosi w istocie do Sądu o stwierdzenie nieważności decyzji prezesa Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI, zwanego dalej także „Bankiem”) o powołaniu na stanowisko szefa wydziału ds. polityki i wyceny ryzyka („Risk Policy and Pricing division”) w ramach departamentu ryzyka kredytowego Dyrekcji Generalnej (DG) ds. Zarządzania Ryzykiem innego kandydata niż skarżąca oraz o zasądzenie od Banku odszkodowania za poniesioną w jej przekonaniu szkodę i doznaną krzywdę.
Orzeczenie: Stwierdza się nieważność decyzji prezesa Europejskiego Banku Inwestycyjnego z dnia 28 lipca 2011 r. o powołaniu A na stanowisko szefa wydziału ds. polityki i wyceny ryzyka. Europejski Bank Inwestycyjny wypłaci CG kwotę 25 000 EUR. W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona. Europejski Bank Inwestycyjny pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez CG.
Streszczenie
1. Urzędnicy – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Wakat – Komisja ds. naboru – Stosowanie zasad działania komisji konkursowych – Zasada bezstronności – Obowiązek powstrzymania się przez członka komisji od oceniania kandydata w sytuacji konfliktu interesów między członkiem a kandydatem
(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41; regulamin pracowniczy, art. 11a, załącznik III)
2. Urzędnicy – Konkurs – Sposoby przeprowadzenia i treść egzaminów – Egzamin ustny – Dobór otrzymywanych przez kandydatów dokumentów dający jednemu z nich przewagę – Naruszenie zasady równego traktowania
(regulamin pracowniczy, załącznik III)
3. Skargi urzędników – Pracownicy Europejskiego Banku Inwestycyjnego – Postępowanie poprzedzające wniesienie skargi – Fakultatywny charakter – Możliwość przeprowadzenia analogii do postępowania poprzedzającego wniesienie skargi określonego w regulaminie pracowniczym – Brak
(regulamin pracowniczy, art. 90, 91; regulamin pracowniczy Europejskiego Banku Inwestycyjnego, art. 41)
1. Szeroki zakres uznania, jakim dysponuje komisja konkursowa w kwestii sposobów przeprowadzania i szczegółowej treści egzaminów ustnych, jakim są poddani kandydaci, powinien być równoważony skrupulatnym przestrzeganiem zasad dotyczących organizacji tych egzaminów. W związku z tym komisja konkursowa powinna zapewnić warunki równego traktowania i obiektywizmu przy ocenie wszystkich egzaminowanych ustnie kandydatów. Ma to również zastosowanie nawet w przypadku, gdy procedura naboru nie ma formy konkursu, tylko selekcji z udziałem komisji ds. naboru, ponieważ komisja ds. naboru ma na celu, podobnie jak komisja konkursowa, wybór najlepszych kandydatów spośród tych, którzy ubiegali się o stanowisko w następstwie ogłoszenia o naborze, i dysponuje szerokim zakresem uznania co do organizacji egzaminów.
W tym względzie sama tylko okoliczność, że kandydat w konkursie lub procedurze naboru złożył skargę na mobbing/członkowi komisji konkursowej lub komisji ds. naboru, nie może sama w sobie pociągać za sobą obowiązku rezygnacji przez tego członka z zasiadania w komisji konkursowej lub komisji ds. naboru. Natomiast w sytuacji gdy z obiektywnych, istotnych i spójnych wskazówek wynika, że wspomniany członek komisji konkursowej znajduje się w sytuacji konfliktu interesów, w tym znaczeniu, że ma on pośrednio lub bezpośrednio osobisty interes w faworyzowaniu lub działaniu na niekorzyść jednego z kandydatów, obowiązek bezstronności zapisany w art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej wymaga, aby nie mógł on wypowiedzieć się na temat wyników tego kandydata, zwłaszcza jeśli osoba wybrana w toku danej procedury naboru ma następnie pracować pod jego bezpośrednim zwierzchnictwem.
(zob. pkt 59, 60, 65, 76)
Odesłanie
Sąd Pierwszej Instancji, wyroki: Girardot/Komisja, T‑92/01, EU:T:2002:220, pkt 24; Christensen/Komisja, T‑336/02, EU:T:2005:115, pkt 38; Pantoulis/Komisja, T‑290/03, EU:T:2005:316, pkt 90 i przytoczone tam orzecznictwo
Sąd do spraw Służby Publicznej, wyrok BY/AESA, F‑81/11, EU:F:2013:82, pkt 72
2. Zasada niedyskryminacji lub równego traktowania wymaga, by porównywalne sytuacje nie były traktowane w odmienny sposób, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione. Zasada ta stanowi podstawową zasadę prawa Unii, która ma zastosowanie w szczególności w dziedzinie konkursów i nad której ścisłym przestrzeganiem komisja konkursowa jest zobowiązana czuwać w trakcie konkursu.
W tym względzie każdy egzamin co do zasady i nierozerwalnie wiąże się z ryzykiem nierównego traktowania, zważywszy na ograniczoną z konieczności liczbę pytań, jakie w granicach rozsądku mogą zostać zadane podczas egzaminu w określonym temacie. Tym samym przyjmuje się, że naruszenie zasady równego traktowania można stwierdzić, tylko gdy komisja konkursowa nie ograniczyła przy wyborze egzaminów ryzyka nierówności szans do takiego poziomu, jaki co do zasady związany jest z każdym egzaminem.
Zatem poprzez decyzję, by egzamin polegający na ustnej prezentacji, taki sam dla wszystkich kandydatów, przeprowadzić w oparciu o notatki wewnętrzne instytucji, w których redagowaniu uczestniczył jeden z kandydatów, instytucja ta narusza zasadę równości traktowania. Sam bowiem fakt bycia autorem lub współautorem takich notatek pozwala na rzeczywiste zaznajomienie się z ich treścią i ułatwia potencjalnie dokonywanie wszelkiego rodzaju ich prezentacji.
(zob. pkt 93–95, 97, 102)
Odesłanie
Sąd Pierwszej Instancji, wyrok Giannini/Komisja, T‑100/04, EU:T:2008:68, pkt 131–133 i przytoczone tam orzecznictwo
Sąd do spraw Służby Publicznej, wyroki: Brown/Komisja, F‑37/05, EU:F:2009:121, pkt 64; De Mendoza Asensi/Komisja, F‑127/11, EU:F:2014:14, pkt 43, 45
3. Z art. 41 regulaminu pracowniczego Europejskiego Banku Inwestycyjnego, który przewiduje, że postępowanie polubowne może się toczyć niezależnie od skargi sądowej, wynika jasno, że dopuszczalność skargi na drodze sądowej nie jest w żadnym razie uzależniona od wyczerpania powyższej procedury administracyjnej, mającej względem pracowników Banku charakter fakultatywny, podczas gdy urzędnicy i pracownicy muszą czekać na zakończenie postępowania poprzedzającego wniesienie skargi przewidzianego w regulaminie pracowniczym.
W związku z tym dopuszczalność skargi o odszkodowanie członka personelu Banku nie może być uwarunkowana wcześniejszym wniesieniem do Banku żądania odszkodowawczego ani też istnieniem aktu niekorzystnego, z którym można byłoby powiązać żądania odszkodowawcze. W tych okolicznościach wniesienie do Banku żądania odszkodowawczego przez członka jego personelu podlega wewnętrznej procedurze polubownego rozstrzygania sporów, która na podstawie art. 41 regulaminu pracowniczego jest w każdym wypadku fakultatywna.
(zob. pkt 110, 112)
Odesłanie
Sąd Pierwszej Instancji, wyrok De Nicola/EBI, T‑7/98, T‑208/98 i T‑109/99, EU:T:2001:69, pkt 96