POSTANOWIENIE PREZESA TRYBUNAŁU
z dnia 17 września 2021 r.(*)
Odwołanie – Interwencja – Artykuł 40 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Wniosek złożony przez agencję Unii Europejskiej – Prawo do wstąpienia do sprawy w charakterze interwenienta w postępowaniach między państwami członkowskimi a instytucjami Unii – Interes w rozstrzygnięciu sprawy – Dopuszczenie
W sprawach połączonych C‑6/21 P i C‑16/21 P
mających za przedmiot dwa odwołania w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 7 stycznia 2021 r.,
Republika Federalna Niemiec, którą reprezentują S. Heimerl i J. Möller, w charakterze pełnomocników,
strona wnosząca odwołanie w sprawie C‑6/21 P,
popierana przez:
Królestwo Niderlandów, które reprezentują M.K. Bulterman i J. Langer, w charakterze pełnomocników,
interwenient w postępowaniu odwoławczym,
w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:
Pharma Mar SA, z siedzibą w Colmenar Viejo (Hiszpania), którą reprezentują M. Merola i V. Salvatore, avvocati,
strona skarżąca w pierwszej instancji,
Komisja Europejska, którą reprezentują L. Haasbeek i A. Sipos, w charakterze pełnomocników,
strona pozwana w pierwszej instancji,
oraz
Republika Estońska, którą reprezentuje N. Grünberg, w charakterze pełnomocnika,
strona wnosząca odwołanie w sprawie C‑16/21 P,
popierana przez:
Republikę Federalną Niemiec, którą reprezentują S. Heimerl i J. Möller, w charakterze pełnomocników,
Królestwo Niderlandów, które reprezentują M.K. Bulterman i J. Langer, w charakterze pełnomocników,
interwenienci w postępowaniu odwoławczym,
w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:
Pharma Mar SA, z siedzibą w Colmenar Viejo, którą reprezentuje M. Merola i V. Salvatore, avvocati,
strona skarżąca w pierwszej instancji,
Komisja Europejska, którą reprezentują L. Haasbeek i A. Sipos, w charakterze pełnomocników,
strona pozwana w pierwszej instancji,
PREZES TRYBUNAŁU,
uwzględniając wniosek D. Šváby’ego, sędziego sprawozdawcy,
po wysłuchaniu rzecznika generalnego J. Richarda de la Toura,
wydaje następujące
Postanowienie
1 W odwołaniach Republika Federalna Niemiec i Republika Estońska wnoszą o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 28 października 2020 r., Pharma Mar/Komisja (T‑594/18, niepublikowanego, EU:T:2020:512), w którym Sąd stwierdził nieważność decyzji wykonawczej Komisji C(2018) 4831 final z dnia 17 lipca 2018 r. (zwanej dalej „sporną decyzją”) odmawiającej – na podstawie rozporządzenia (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. ustanawiającego unijne procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i do celów weterynaryjnych i nadzoru nad nimi oraz ustanawiającego Europejską Agencję Leków (Dz.U. 2004, L 136, s. 1) – wydania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego stosowanego u ludzi Aplidin-Plitydepsyna.
2 Pismami złożonymi w sekretariacie Trybunału w dniach 29 kwietnia i 20 maja 2021 r. Europejska Agencja Leków (EMA) wniosła na podstawie art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 130 regulaminu postępowania przed Trybunałem, mającego zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 190 § 1 tego regulaminu, o dopuszczenie jej do sprawy w charakterze interwenienta w sprawach C‑6/21 P i C‑16/21 P na poparcie żądań odpowiednio Republiki Federalnej Niemiec i Republiki Estońskiej. EMA podnosi, po pierwsze, że ma bezpośredni interes w uchyleniu wyroku z dnia 28 października 2020 r., Pharma Mar/Komisja (T‑594/18, niepublikowanego, EU:T:2020:512), w zakresie, w jakim podstawą stwierdzenia nieważności spornej decyzji przez Sąd były nieprawidłowości przeprowadzonej przez nią zgodnie z rozporządzeniem nr 726/2004 procedury oceny wniosku o pozwolenie na dopuszczenie Aplidinu-Plitydepsyny do obrotu. Po drugie, EMA twierdzi, że wynik niniejszej sprawy może mieć wpływ na opinie wydawane przez nią w przyszłości za pośrednictwem komitetów naukowych.
3 W pismach złożonych w sekretariacie w dniach 1 i 17 czerwca 2021 r. PharmaMar wniosła o oddalenie rzeczonych wniosków o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta. Podnosi ona przede wszystkim, że EMA nie wykazała, aby jej interesy można było uznać za niezależne od interesów Komisji Europejskiej.
4 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 26 maja 2021 r. Komisja poinformowała, że nie sprzeciwia się wnioskom EMA o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.
W przedmiocie wniosku o dopuszczenie do spraw w charakterze interwenienta
5 Artykuł 40 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stanowi, że państwa członkowskie i instytucje Unii mogą interweniować w sprawach rozpatrywanych przez Trybunał. Zgodnie ze zdaniem pierwszym akapitu drugiego to samo prawo przysługuje organom i jednostkom organizacyjnym Unii i każdej innej osobie, jeżeli mogą one uzasadnić interes w rozstrzygnięciu sprawy przedłożonej Trybunałowi.
6 Zdanie drugie akapitu drugiego tego samego artykułu wyklucza jednak udział osób fizycznych i prawnych w sprawach między państwami członkowskimi, między instytucjami Unii lub między państwami członkowskimi a instytucjami Unii.
7 Z brzmienia i systematyki tego przepisu wynika zatem, że przewidziane w nim wyłączenie nie znajduje zastosowania do „organów” i „jednostek organizacyjnych Unii”.
8 W konsekwencji zgodnie z art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej organy lub jednostki organizacyjne Unii, takie jak EMA, mogą przystępować w charakterze interwenientów do przedłożonych Trybunałowi spraw między państwami członkowskimi, między instytucjami Unii lub między państwami członkowskimi a instytucjami Unii, pod warunkiem że uzasadnią „interes w rozstrzygnięciu sprawy”.
9 Ponadto zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału pojęcie „interesu w rozstrzygnięciu sprawy” w rozumieniu tegoż art. 40 należy określić na podstawie przedmiotu sporu i rozumieć je jako bezpośredni i aktualny interes w rozstrzygnięciu co do samych żądań, a nie jako interes w odniesieniu do podniesionych zarzutów lub argumentów. W istocie przez „rozstrzygnięcie sprawy” należy rozumieć oczekiwane orzeczenie kończące postępowanie w sprawie, i to w taki sposób, w jaki jest ono ujęte w sentencji wyroku, który ma zostać wydany (zob. m.in. postanowienie prezesa Trybunału z dnia 5 lipca 2018 r., Uniwersytet Wrocławski i Polska/REA, C‑515/17 P i C‑561/17 P, niepublikowane, EU:C:2018:553, pkt 7). Co do zasady interes w rozstrzygnięciu sprawy może zostać uznany za wystarczająco bezpośredni tylko wówczas, gdy to rozstrzygnięcie może zmienić sytuację prawną wnoszącego o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 30 kwietnia 2020 r., Komisja/HSBC Holdings i in., C‑806/19 P, niepublikowane, EU:C:2020:364, pkt 8 i przytoczone tam orzecznictwo).
10 Należy jednak stwierdzić, że organy i jednostki organizacyjne Unii, w odróżnieniu od osób fizycznych i prawnych, mogą wnosić o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta w sporze przedłożonym orzecznictwu Trybunału nie w celu obrony interesów prywatnych lub jak w przypadku stowarzyszeń – interesów związanych z przedmiotem ich działalności, takim jak ochrona środowiska, lecz raczej w sytuacji, gdy tak jak w niniejszej sprawie, akt leżący u podstaw sporu został przyjęty w wyniku przeprowadzenia procedury, w ramach której dany organ lub jednostka organizacyjna zostały powołane do odgrywania funkcji polegającej na obronie wydanej przez nie opinii lub ocen dokonanych przez nie w toku tej procedury.
11 W konsekwencji w przypadku wniosków o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta składanych przez organy i jednostki organizacyjne Unii przesłankę dotyczącą istnienia bezpośredniego i rzeczywistego interesu w rozstrzygnięciu sprawy należy stosować w sposób odzwierciedlający tę specyfikę.
12 Tym samym, jeśli chodzi o wnioski o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta w postępowaniach o stwierdzenie nieważności aktu Unii, a nawet orzeczenia Sądu stwierdzającego nieważność takiego aktu, złożone przez organy i jednostki organizacyjne Unii, wymóg posiadania bezpośredniego i rzeczywistego interesu w rozstrzygnięciu takiej sprawy przez ten organ lub jednostkę organizacyjną należy uznać za spełniony w szczególności, jeżeli ten organ lub jednostka organizacyjna są w stanie wykazać, że sporny akt Unii został przyjęty w wyniku przeprowadzenia procedury, w której ich udział został przewidziany zgodnie z prawem Unii, czy to poprzez wydanie opinii, czy też przedstawienie ocen.
13 Tak właśnie jest w niniejszej sprawie. Bezsporne jest bowiem, że w ramach procedury przyjęcia spornej decyzji Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi Europejskiej Agencji Leków zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia nr 726/2004 przedstawił opinię tej agencji w sprawie wniosku o wydanie pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego stosowanego u ludzi Aplidin-Plitydepsyna, która to opinia została uwzględniona przez Komisję.
14 W konsekwencji zgodnie z art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i art. 131 § 3 regulaminu postępowania należy dopuścić interwencję EMA na poparcie żądań Republiki Federalnej Niemiec i Republiki Estońskiej.
W przedmiocie praw proceduralnych interwenienta
15 Ponieważ wnioski o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta zostały przyjęte, na podstawie art. 131 § 3 w związku z art. 190 § 1 regulaminu postępowania EMA otrzyma wszystkie dokumenty procesowe doręczane stronom.
16 Z uwagi na fakt, że wnioski te zostały złożone w terminie jednego miesiąca, przewidzianym w art. 190 § 2 regulaminu postępowania, EMA będzie mogła zgodnie z art. 132 § 1 tego regulaminu – mającym na podstawie art. 190 § 1 tego regulaminu zastosowanie do postępowania odwoławczego – przedstawić uwagi interwenienta w terminie miesiąca od powiadomienia, o którym mowa w poprzednim punkcie.
17 Wreszcie, EMA będzie mogła przedstawić uwagi ustne, jeżeli zostanie przeprowadzona rozprawa.
W przedmiocie kosztów
18 Zgodnie z art. 137 regulaminu postępowania, mającym zastosowanie do odwołań wniesionych na podstawie art. 184 § 1 regulaminu, rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów następuje w wyroku lub postanowieniu kończącym postępowanie w sprawie.
19 Jako że w niniejszej sprawie wniosek EMA o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta został uwzględniony, rozstrzygnięcie o kosztach związanych z jej interwencją nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Z powyższych względów prezes Trybunału postanawia, co następuje:
1) Europejska Agencja Leków (EMA) zostaje dopuszczona do udziału w charakterze interwenienta w sprawach połączonych C‑6/21 P i C‑16/21 P na poparcie żądań Republiki Federalnej Niemiec i Republiki Estonii.
2) Europejskiej Agencji Leków (EMA) zostaną doręczone przez sekretarza kopie wszystkich pism procesowych.
3) Europejskiej Agencji Leków (EMA) zostanie wyznaczony termin na złożenie odpowiedzi na skargę.
4) Rozstrzygnięcie o kosztach Europejskiej Agencji Leków (EMA) nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Podpisy