Υπόθεση T‑202/13
Group’Hygiène
κατά
Ευρωπαϊκής Επιτροπής
«Προσφυγή ακυρώσεως — Περιβάλλον — Οδηγία 94/62/ΕΚ — Συσκευασίες και απορρίμματα συσκευασίας — Οδηγία 2013/2/ΕΕ — Ρόλοι, σωλήνες και κύλινδροι που περιβάλλονται από περιελιγμένο ελαστικό υλικό — Επαγγελματική ένωση — Πράξη που δεν θίγει άμεσα τον προσφεύγοντα — Απαράδεκτο»
Περίληψη — Διάταξη του Γενικού Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 7ης Ιουλίου 2014
Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Άμεσος επηρεασμός — Κριτήρια — Οδηγία 2013/2 για την τροποποίηση του καταλόγου των παραδειγμάτων προϊόντων που αποτελούν συσκευασία κατά την έννοια της οδηγίας 94/62 — Υποχρέωση των κρατών μελών να καθιερώσουν ένα σύστημα επιστροφής, συλλογής και αξιοποιήσεως των απορριμμάτων που προέρχονται από προϊόντα συνιστώντα συσκευασία — Προσφυγή ασκηθείσα από επαγγελματική ένωση εκπροσωπούσα τα συμφέροντα των κατασκευαστών των εν λόγω προϊόντων — Πράξη που δεν αφορά άμεσα την προσφεύγουσα — Απαράδεκτο
(Άρθρα 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ και 288, εδ. 3, ΣΛΕΕ· οδηγία 94/62 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3, σημείο 1, και 7 και παράρτημα I· οδηγία 2013/2 της Επιτροπής)
Προκειμένου για προσφυγή ακυρώσεως, επαγγελματική ένωση εκπροσωπούσα τα συμφέροντα των μελών της μπορεί να ασκήσει παραδεκτώς προσφυγή ακυρώσεως μόνον αν τα πρόσωπα που εκπροσωπεί, ή ορισμένα από αυτά, νομιμοποιούνται ατομικώς προς άσκηση προσφυγής ή αν μπορεί να επικαλεστεί ίδιο έννομο συμφέρον.
Κατά το άρθρο 288, τρίτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, η οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη. Συνεπώς, δυνάμει του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, ιδιώτες, όπως τα μέλη της προσφεύγουσας ενώσεως, μπορούν να ασκήσουν προσφυγή ακυρώσεως κατά οδηγίας μόνον εφόσον η οδηγία αυτή είτε αποτελεί κανονιστική πράξη που τους αφορά άμεσα και η οποία δεν συνεπάγεται τη λήψη εκτελεστικών μέτρων, είτε τους αφορά άμεσα και ατομικά.
Συναφώς, για να επηρεάζεται ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο άμεσα από την πράξη που αποτελεί το αντικείμενο της προσφυγής πρέπει η πράξη αυτή να επηρεάζει άμεσα τη νομική κατάστασή του και να μην αφήνει καμία διακριτική ευχέρεια στους αποδέκτες της που είναι επιφορτισμένοι με την εφαρμογή της, όταν αυτή έχει καθαρά αυτόματο χαρακτήρα και απορρέει αποκλειστικά από αυτή καθαυτήν τη ρύθμιση της Ένωσης χωρίς εφαρμογή άλλων παρεμβαλλομένων κανόνων.
Συνεπώς, είναι απαράδεκτη η προσφυγή επαγγελματικής ενώσεως εκπροσωπούσας τα συμφέροντα των μελών της με αίτημα την ακύρωση της οδηγίας 2013/2, για την τροποποίηση του παραρτήματος Ι της οδηγίας 94/62 για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, όταν τα εν λόγω μέλη δεν νομιμοποιούνται προς άσκηση προσφυγής, η δε επαγγελματική ένωση δεν επικαλέστηκε επηρεασμό δικού της συμφέροντος.
Πράγματι, η εν λόγω οδηγία, τόσο ως εκ της μορφής όσο και ως εκ του περιεχομένου της, αποτελεί πράξη γενικής ισχύος η οποία εφαρμόζεται επί αντικειμενικώς καθοριζομένων καταστάσεων και αφορά, γενικώς και αφηρημένως, όλους τους επιχειρηματίες των κρατών μελών οι οποίοι ασκούν τις δραστηριότητές τους στον τομέα των συσκευασιών που αποτελούνται από τα προϊόντα που περιελήφθησαν με την οδηγία αυτή στο παράρτημα Ι της οδηγίας 94/62, συμπεριλαμβανομένων των αποτελουμένων από ρόλους, σωλήνες και κυλίνδρους που περιβάλλονται από περιελιγμένο ελαστικό υλικό. Μια οδηγία δεν μπορεί, αυτή καθαυτή, να δημιουργεί υποχρεώσεις εις βάρος ιδιώτη και επομένως δεν χωρεί επίκλησή της κατ’ αυτού. Επομένως, μια οδηγία η οποία υποχρεώνει τα κράτη μέλη να θεωρήσουν ορισμένα προϊόντα ως συνιστώντα συσκευασία, κατά την έννοια του άρθρου 3, σημείο 1, της οδηγίας 94/62, δεν μπορεί από μόνη της, πριν από τη θέσπιση των κρατικών μέτρων για τη μεταφορά της στην εσωτερική έννομη τάξη και ανεξαρτήτως των μέτρων αυτών, να επηρεάσει ευθέως τη νομική κατάσταση των επιχειρηματιών, υπό την έννοια του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, η απορρέουσα από το άρθρο 7 της οδηγίας 94/62 υποχρέωση καθιερώσεως ενός συστήματος επιστροφής, συλλογής και αξιοποιήσεως των απορριμμάτων που προέρχονται από προϊόντα προσδιοριζόμενα από την οδηγία 2013/2 ως συνιστώντα συσκευασία δεν έχει άμεση εφαρμογή στα μέλη της προσφεύγουσας επαγγελματικής ενώσεως. Πράγματι, απαιτείται η έκδοση πράξεως εκ μέρους του οικείου κράτους μέλους, προκειμένου να διευκρινιστεί ο τρόπος με τον οποίο το κράτος αυτό προτίθεται να εφαρμόσει την εν λόγω υποχρέωση όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τους ρόλους, σωλήνες και κυλίνδρους που περιβάλλονται από περιελιγμένο ελαστικό υλικό.
Εξάλλου, τα κράτη μέλη διαθέτουν διακριτική ευχέρεια ως προς την επιλογή των μέτρων που θα λάβουν για την επίτευξη των στόχων της οδηγίας 94/62 όσον αφορά τα προϊόντα αυτά. Οι τυχόν συνέπειες στη νομική κατάσταση των μελών της προσφεύγουσας δεν απορρέουν από υποχρέωση επιτεύξεως του αποτελέσματος αυτού, αλλά από την επιλογή των μέτρων τα οποία το κράτος μέλος αποφασίζει να λάβει προς επίτευξη αυτού του αποτελέσματος.
Επομένως, οι εθνικές διατάξεις περί μεταφοράς της οδηγίας στην εσωτερική έννομη τάξη, και όχι η ίδια η οδηγία, είναι ικανές να επηρεάσουν νομικώς την κατάσταση των μελών της προσφεύγουσας επαγγελματικής ενώσεως. Κατά συνέπεια, η οδηγία 2013/12 δεν μπορεί να θεωρηθεί ως θίγουσα άμεσα τα δικαιώματα των εν λόγω μελών ή την άσκηση των δικαιωμάτων αυτών.
(βλ. σκέψεις 19, 23, 27, 29, 33, 37-39, 43, 51)