Sprawa T‑202/13

Group’Hygiène

przeciwko

Komisji Europejskiej

Skarga o stwierdzenie nieważności – Środowisko naturalne – Dyrektywa 94/62/WE – Opakowania i odpady opakowaniowe – Dyrektywa 2013/2/UE – Rolki, tuby oraz cylindry, wokół których nawijany jest giętki materiał – Organizacje zawodowe – Brak bezpośredniego oddziaływania – Niedopuszczalność

Streszczenie – postanowienie Sądu (pierwsza izba) z dnia 7 lipca 2014 r.

Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Bezpośrednie oddziaływanie – Kryteria – Dyrektywa 2013/2 zmieniająca wykaz przykładów produktów stanowiących opakowania w rozumieniu dyrektywy 94/62 – Obowiązek ustanowienia przez państwa członkowskie systemu zwrotu, zbiórki i odzysku odpadów pochodzących z produktów stanowiących opakowania – Skarga wniesiona przez stowarzyszenie zawodowe reprezentujące interesy producentów tych produktów – Brak bezpośredniego oddziaływania – Niedopuszczalność

(art. 263 akapit czwarty TFUE, art. 288 akapit trzeci TFUE; dyrektywy: 94/62 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 3 pkt 1, art. 7, załącznik I; Komisji 2013/2)

W przypadku skargi o stwierdzenie nieważności stowarzyszenie zawodowe reprezentujące interesy swoich członków ma prawo wnieść skargę o stwierdzenie nieważności jedynie wtedy, gdy reprezentowane przez nie osoby lub niektóre z tych osób mają indywidualną legitymację czynną lub jeżeli stowarzyszenie to może powołać się na interes własny.

Zgodnie z art. 288 akapit trzeci TFUE adresatem dyrektywy są państwa członkowskie. Wobec tego na podstawie art. 263 akapit czwarty TFUE osoby prywatne, takie jak członkowie skarżącego stowarzyszenia, mogą wnieść skargę o stwierdzenie nieważności dyrektywy tylko pod warunkiem, że albo stanowi ona akt regulacyjny, który dotyczy ich bezpośrednio i który nie wymaga środków wykonawczych, albo dotyczy ona ich bezpośrednio i indywidualnie.

W tym względzie warunek, że akt będący przedmiotem skargi musi dotyczyć bezpośrednio osoby fizycznej lub prawnej, wymaga, by zaskarżony akt wywoływał bezpośredni wpływ na sytuację prawną tej osoby i nie pozostawiał żadnej uznaniowości swoim adresatom, których obowiązkiem jest go wykonać, co ma mieć charakter automatyczny i wynikać z samego aktu Unii, bez potrzeby stosowania przepisów pośrednich.

W rezultacie niedopuszczalna jest skarga wniesiona przez stowarzyszenie zawodowe reprezentujące interesy jego członków, mająca na celu stwierdzenie nieważności dyrektywy 2013/2 zmieniającej załącznik I do dyrektywy 94/62 w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, jeżeli wspomniani członkowie nie mają legitymacji czynnej, a samo stowarzyszenie zawodowe nie powołało się na interes własny.

Wspomniana dyrektywa, ze względu zarówno na swoją formę, jak i treść, jest bowiem aktem o charakterze generalnym, który znajduje zastosowanie w obiektywnie określonych sytuacjach i który dotyczy w sposób ogólny i abstrakcyjny wszystkich podmiotów gospodarczych w państwach członkowskich prowadzących działalność w dziedzinie opakowań stanowiących produkty wpisane przez zaskarżoną dyrektywę do załącznika I dyrektywy 94/62, w tym opakowań stanowiących rolki, tuby oraz cylindry, wokół których nawijany jest giętki materiał. Wynika stąd, że dyrektywa, która zobowiązuje państwa członkowskie do uznania pewnych produktów za stanowiące opakowania w rozumieniu art. 3 pkt 1 dyrektywy 94/62, nie jest w stanie sama w sobie, przed przyjęciem przez państwo członkowskie przepisów krajowych dotyczących transpozycji i niezależnie od nich, wpłynąć bezpośrednio na sytuację prawną podmiotów gospodarczych w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE. W szczególności wynikający z art. 7 dyrektywy 94/62 obowiązek ustanowienia systemu zwrotu, zbiórki i odzysku odpadów pochodzących z produktów określonych przez dyrektywę 2013/2 jako stanowiących opakowania nie jest bezpośrednio stosowany do członków skarżącego stowarzyszenia zawodowego. Obowiązek ten wymaga bowiem aktu ze strony danego państwa członkowskiego w celu wyjaśnienia, w jaki sposób państwo to ma zamiar wdrożyć odnośny obowiązek w zakresie między innymi rolek, tub oraz cylindrów, wokół których nawijany jest giętki materiał.

Ponadto państwa członkowskie dysponują uznaniem w wyborze środków, jakie należy przyjąć w celu osiągnięcia celów ustalonych przez dyrektywę 94/62 w odniesieniu do tych produktów. Otóż ewentualne skutki dla sytuacji prawnej członków skarżącego stowarzyszenia wynikają nie z wymogu osiągnięcia tego rezultatu, lecz z wyboru środków, jakie państwo członkowskie postanowi przyjąć, aby osiągnąć ten rezultat.

W związku z tym to przepisy krajowe transponujące dyrektywę 2013/2, a nie sama dyrektywa, są przepisami, które są w stanie wywoływać skutki prawne w sytuacji prawnej członków skarżącego stowarzyszenia zawodowego. W konsekwencji nie można uznać, że dyrektywa 2013/2 oddziałuje w bezpośredni sposób na prawa tych członków lub na wykonywanie takich praw.

(por. pkt 19, 23, 27, 29, 33, 37–39, 43, 51)