Sprawa T-301/10

Sophie in ’t Veld

przeciwko

Komisji Europejska

Dostęp do dokumentów – Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 – Dokumenty dotyczące projektu umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi (ACTA) – Dokumenty dotyczące negocjacji – Odmowa dostępu – Wyjątek dotyczący ochrony interesu publicznego w dziedzinie stosunków międzynarodowych – Oczywisty błąd w ocenie – Proporcjonalność – Obowiązek uzasadnienia

Streszczenie – wyrok Sądu (druga izba) z dnia 19 marca 2013 r.

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Cofnięcie przez instytucję aktu będącego przedmiotem skargi – Umorzenie postępowania

2.      Postępowanie sądowe – Skarga wszczynająca postępowanie – Wymogi formalne – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów – Podnoszenie nowych zarzutów w toku postępowania – Analogiczne wymogi w odniesieniu do argumentów powoływanych na poparcie zarzutu – Argumenty niepodniesione w skardze – Niedopuszczalność

[regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c), art. 48 § 2]

3.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona interesu publicznego – Zasada proporcjonalności – Kontrola sądowa – Zakres – Granice

[rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1 lit. a), art. 4 ust. 6]

4.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Wyjątki o charakterze bezwzględnym – Uprzednie wyważenie wchodzących w grę interesów – Wyłączenie

[rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1 lit. a)]

5.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona interesu publicznego – Stosunki międzynarodowe – Zakres – Dokumenty dotyczące negocjacji w sprawie międzynarodowej umowy handlowej – Włączenie

[rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1 lit. a) tiret trzecie]

6.      Instytucje Unii Europejskiej – Prawo publicznego dostępu do dokumentów – Rozporządzenie nr 1049/2001 – Wyjątki od prawa dostępu do dokumentów – Ochrona interesu publicznego – Stosunki międzynarodowe – Zakres – Dokumenty dotyczące stanowisk zajmowanych przez Unię w trakcie negocjacji w sprawie międzynarodowej umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi – Włączenie

[rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 4 ust. 1 lit. a) tiret trzecie]

7.      Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres

(art. 296 TFUE)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 70, 71)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 97–100)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 107–110, 200)

4.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 110, 131, 176)

5.      Instytucja Unii może zgodnie z prawem oprzeć odmowę udzielenia publicznego dostępu do dokumentów na art. 4 ust. 1 lit. a) tiret trzecie rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, aby utrzymać poufność stanowisk zajmowanych w trakcie negocjowania umów międzynarodowych.

W istocie wspomniane negocjacje mogą uzasadniać, w celu zapewnienia ich skuteczności, pewien poziom dyskrecji pozwalający zagwarantować wzajemne zaufanie uczestników negocjacji oraz rozwój swobodnej i efektywnej dyskusji.

Inicjatywa oraz prowadzenie negocjacji w celu zawarcia umowy międzynarodowej należą, co do zasady, do dziedziny wykonawczej, a udział opinii publicznej w procedurze związanej z negocjacjami i zawarciem umowy międzynarodowej jest w sposób nieunikniony ograniczony z uwagi na uzasadniony interes w nieujawnianiu strategicznych elementów negocjacji.

(por. pkt 118–120)

6.      Ujawnienie stanowisk zajmowanych przez Unię lub innych uczestników w trakcie negocjacji w sprawie międzynarodowej umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi może naruszyć interes publiczny chroniony przez art. 4 ust. 1 lit. a) tiret trzecie rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji w zakresie dotyczącym stosunków międzynarodowych.

Po pierwsze bowiem, nie jest wykluczone, że takie ujawnienie mogłoby umożliwić pośrednio poznanie stanowisk zajmowanych przez innych uczestników negocjacji. Może tak być w szczególności w przypadku, gdy stanowisko Unii jest wyrażone przez odniesienie do stanowiska innego uczestnika negocjacji lub gdy badanie stanowiska Unii lub jego ewolucji w trakcie negocjacji pozwala wydedukować, w sposób mniej lub bardziej dokładny, stanowisko jednego lub kilku z pozostałych uczestników negocjacji.

Po drugie, w kontekście negocjacji międzynarodowych stanowiska zajęte przez Unię mogą, hipotetycznie, ewoluować stosownie do przebiegu tych negocjacji, ustępstw i kompromisów dokonanych w ich ramach przez różnych uczestników negocjacji. Formułowanie stanowisk zajmowanych podczas negocjacji może implikować pewną liczbę względów natury taktycznej po stronie ich uczestników, w tym samej Unii. W tym kontekście nie można wykluczyć, że ujawnienie przez Unię opinii publicznej stanowisk zajętych przez siebie podczas negocjacji, nawet jeśli stanowiska zajęte przez innych uczestników pozostaną tajne, może mieć konsekwencje w postaci w praktyce negatywnego wpływu na pozycję Unii w negocjacjach.

Ponadto w kontekście negocjacji międzynarodowych jednostronne ujawnienie przez jednego z uczestników negocjacji stanowiska zajętego przez któregoś lub któryś z uczestników negocjacji, nawet w sposób, który na pierwszy rzut oka sprawia wrażenie anonimowego, może poważnie naruszyć niezbędny dla skutecznego prowadzenia negocjacji klimat wzajemnego zaufania i to zarówno u uczestnika negocjacji, którego stanowisko zostało ujawnione, jak i u innych uczestników negocjacji, będących świadkami tego ujawnienia. W tym względzie okoliczność, iż dany dokument stanowi propozycję dotyczącą współpracy technicznej, nie zmienia niczego w odniesieniu do faktu, że stanowi on dokument związany z negocjacjami. pochodzący od jednego z uczestników negocjacji i że jego ujawnienie może zatem zaszkodzić niezbędnemu do prowadzenia negocjacji klimatowi wzajemnego zaufania. Stworzenie i zachowanie klimatu wzajemnego zaufania w kontekście stosunków międzynarodowych jest bardzo trudne.

Ponadto takie ujawnienie może wpłynąć negatywnie tak na wiarygodność Komisji jako partnera w negocjacjach względem innych ich uczestników, jak i na stosunki wszystkich uczestników negocjacji, a w związku z tym Unii, z  państwami trzecimi pragnącymi ewentualnie przystąpić do negocjacji.

(por. pkt 123–126, 128, 139, 145, 170, 172, 175)

7.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 214)