(Υπόθεση T-122/17)

Devin AD

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία κήρυξης ακυρότητας – Λεκτικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης DEVIN – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Περιγραφικός χαρακτήρας – Γεωγραφική ονομασία – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 [νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001]»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα)
της 25ης Οκτωβρίου 2018

1.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του δικαστή της Ένωσης – Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να μεταρρυθμίσει την προσβαλλόμενη απόφαση – Όρια

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 64 § 1, 2η περίοδος, και 65 § 3)

2.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα – Απόλυτοι λόγοι ακυρότητας – Καταχώριση αντίθετη προς το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009 – Έννοια

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, στοιχείο γʹ, και 52 § 1, στοιχείο αʹ)

3.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα – Απόλυτοι λόγοι ακυρότητας – Καταχώριση αντίθετη προς το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009 – Εκτίμηση του περιγραφικού χαρακτήρα του σήματος – Γεωγραφικές ονομασίες

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, στοιχείο γʹ, και 52 § 1, στοιχείο αʹ)

4.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα – Απόλυτοι λόγοι ακυρότητας – Καταχώριση αντίθετη προς το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009 – Εκτίμηση του περιγραφικού χαρακτήρα του σήματος – Γεωγραφικές ονομασίες – Κριτήρια

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, στοιχείο γʹ, και 52 § 1, στοιχείο αʹ)

5.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Παραίτηση, έκπτωση και ακυρότητα – Απόλυτοι λόγοι ακυρότητας – Καταχώριση αντίθετη προς το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009 – Λεκτικό σήμα DEVIN – Τρόπος με τον οποίο ο μέσος καταναλωτής της Ένωσης αντιλαμβάνεται τον όρο «devin» – Διαθεσιμότητα της γεωγραφικής ονομασίας Devin

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, στοιχείο γʹ, και 52 § 1, στοιχείο αʹ)

6.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αποτελέσματα του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Περιορισμοί – Άρθρο 12, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 207/2009 – Ανάγκη ελεύθερης χρήσης – Συνέπειες

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, στοιχείο γʹ, και 12, στοιχείο βʹ)

7.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αποτελέσματα του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Δικαιώματα που παρέχει το σήμα – Δικαίωμα απαγόρευσης της χρήσης του σήματος – Χρήση, χωρίς νόμιμη αιτία, πανομοιότυπου ή παρόμοιου σημείου, η οποία είτε αντλεί αθέμιτο όφελος από τον διακριτικό χαρακτήρα ή τη φήμη του σήματος είτε θίγει τον διακριτικό αυτό χαρακτήρα ή τη φήμη – Έννοια της νόμιμης αιτίας – Περιεχόμενο

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 9 § 2, στοιχείο γʹ)

1.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 11, 97-99)

2.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 17, 18)

3.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 20-22)

4.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 23, 24)

5.      Το λεκτικό σήμα DEVIN δεν είναι περιγραφικό γεωγραφικής προέλευσης όσον αφορά τον μέσο καταναλωτή των χωρών που συνορεύουν με τη Βουλγαρία, δηλαδή της Ελλάδας και της Ρουμανίας, ούτε όσον αφορά τον μέσο καταναλωτή των λοιπών κρατών μελών της Ένωσης, με μόνη εξαίρεση τη Βουλγαρία.

Ενώ η γεωγραφική ονομασία Devin είναι γνωστή στους ενδιαφερομένους της Βουλγαρίας, όσον αφορά τους ενδιαφερομένους των λοιπών κρατών μελών της Ένωσης, η γεωγραφική ονομασία Devin τούς είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη ή, εν πάση περιπτώσει, άγνωστη ως προσδιορισμός γεωγραφικής περιοχής.

Η απλή ανίχνευση της πόλης Devin από τις διαδικτυακές μηχανές αναζήτησης δεν αρκεί για να αποδειχθεί ότι πρόκειται για τόπο που είναι γνωστός σε ένα σημαντικό μέρος του ενδιαφερόμενου κοινού της Ελλάδας και της Ρουμανίας. Η ύπαρξη «τουριστικού προφίλ στο Διαδίκτυο», αυτή καθεαυτήν, δεν αρκεί για να αποδειχθεί ότι μια μικρή πόλη είναι γνωστή στο ενδιαφερόμενο κοινό του εξωτερικού.

Προπαντός, ο μέσος καταναλωτής μεταλλικού νερού και ποτών στην Ένωση δεν διαθέτει υψηλού βαθμού εξειδίκευση στη γεωγραφία ή τον τουρισμό. Το τμήμα προσφυγών, εστιάζοντας εσφαλμένως στους αλλοδαπούς, ιδίως Έλληνες ή Ρουμάνους, τουρίστες που επισκέπτονται τη Βουλγαρία ή το Devin, δεν έλαβε υπόψη το σύνολο του ενδιαφερόμενου κοινού, αποτελούμενου από τον μέσο καταναλωτή της Ένωσης, ιδίως της Ελλάδας και της Ρουμανίας, αλλά περιορίστηκε εσφαλμένως σε ένα ελάχιστο ή πολύ μικρό μέρος του ενδιαφερόμενου κοινού, δηλαδή στους αλλοδαπούς τουρίστες που επισκέπτονται τη Βουλγαρία ή το Devin, το οποίο, εν πάση περιπτώσει, είναι αμελητέο και δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκώς αντιπροσωπευτικό υπό το πρίσμα της νομολογίας. Επομένως, το τμήμα προσφυγών εφάρμοσε λανθασμένο κριτήριο, το οποίο το οδήγησε σε εσφαλμένη εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το ενδιαφερόμενο κοινό αντιλαμβάνεται τον όρο «devin».

Όσον αφορά τη διαθεσιμότητα της γεωγραφικής ονομασίας Devin, πρέπει να γίνει δεκτό ότι επιτρέπεται η περιγραφική χρήση της ονομασίας «Devin» με σκοπό την προώθηση της πόλης ως τουριστικού προορισμού. Ο κανονισμός 207/2009 για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει, με τον ίδιο τον ορισμό του αποκλειστικού δικαιώματος που παρέχει ένα σήμα, ασφαλιστικές δικλίδες για την προστασία των συμφερόντων των τρίτων. Το όνομα της πόλης του Devin παραμένει στη διάθεση των τρίτων όχι μόνο για περιγραφική χρήση, όπως είναι η προώθηση του τουρισμού της πόλης αυτής, αλλά και ως διακριτικό σημείο σε περίπτωση «νόμιμης αιτίας» και απουσίας κινδύνου σύγχυσης που αποκλείει την εφαρμογή των άρθρων 8 και 9 του κανονισμού 207/2009. Το γενικό συμφέρον να παραμένει στη διάθεση όλων μια γεωγραφική ονομασία όπως αυτή της λουτρόπολης του Devin μπορεί, επομένως, να προστατεύεται χάρη στη δυνατότητα πραγματοποίησης περιγραφικών χρήσεων των ονομασιών αυτών και στις ασφαλιστικές δικλίδες που περιορίζουν το αποκλειστικό δικαίωμα του δικαιούχου του επίμαχου σήματος, χωρίς να απαιτείται η ακύρωση του σήματος.

(βλ. σκέψεις 39, 41, 46-48, 79, 83, 89, 90, 93, 95)

6.      Το άρθρο 12 του κανονισμού 207/2009 για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σκοπεί στον συμβιβασμό των θεμελιωδών συμφερόντων της προστασίας των δικαιωμάτων επί του σήματος και εκείνων της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών εντός της εσωτερικής αγοράς, ώστε το δικαίωμα επί σήματος να μπορεί να επιτελέσει τη λειτουργία του ως ουσιώδες στοιχείο του συστήματος ανόθευτου ανταγωνισμού που επιδιώκεται να καθιερωθεί και να διασφαλιστεί με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, το άρθρο 12, στοιχείο βʹ, του εν λόγω κανονισμού σκοπεί στη διασφάλιση της δυνατότητας του συνόλου των επιχειρήσεων να χρησιμοποιούν περιγραφικές ενδείξεις. Επομένως, η διάταξη αυτή αποτελεί έκφραση της ανάγκης ελεύθερης χρήσης. Πάντως, η ανάγκη ελεύθερης χρήσης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συνιστά αυτοτελή περιορισμό των αποτελεσμάτων του σήματος, πέραν των περιορισμών που προβλέπει ρητώς το εν λόγω άρθρο. Συνεπώς, μολονότι το άρθρο 12, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, δεν παρέχει στους τρίτους δικαίωμα χρήσης της ονομασίας αυτής ως σήματος, εντούτοις εξασφαλίζει ότι οι τρίτοι μπορούν να το χρησιμοποιούν περιγραφικά, δηλαδή ως ένδειξη σχετική με τη γεωγραφική προέλευση, υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση αυτή γίνεται σύμφωνα με τα χρηστά συναλλακτικά ήθη που ισχύουν στη βιομηχανία και το εμπόριο.

(βλ. σκέψεις 76-78)

7.      Βλ. το κείμενο της απόφασης.

(βλ. σκέψεις 87, 88)