ekscjeWyrok Sądu (dziewiąta izba) z dnia 8 września 2016 r. –

Arrow Group i Arrow Generics / Komisja

(sprawa T‑467/13)

Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Rynek leków przeciwdepresyjnych zawierających aktywny składnik farmaceutyczny citalopram – Pojęcie ograniczenia konkurencji ze względu na cel – Potencjalna konkurencja – Generyczne produkty lecznicze – Bariery przy wejściu na rynek wynikające z istnienia patentów – Porozumienia zawarte między podmiotem uprawnionym z patentów a przedsiębiorstwem działającym w sektorze generycznych produktów leczniczych – Grzywny – Pewność prawna – Zasada legalności kar – Czas trwania dochodzenia prowadzonego przez Komisję – Prawo do obrony – Jednolite i ciągłe naruszenie

1.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Potencjalna konkurencja – Realna i konkretna możliwość wejścia przedsiębiorstwa działającego w sektorze generycznych produktów leczniczych z ryzykiem na rynek w obecności chronionych patentami produktów leczniczych – Porozumienie między podmiotem uprawnionym z patentów a przedsiębiorstwami działającymi w sektorze generycznych produktów leczniczych mogące uniemożliwić to wejście – Ograniczenie potencjalnej konkurencji (art. 101 ust. 1 TFUE) (por. pkt 62–68, 81–83, 106, 107, 111, 162, 263, 264)

2.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Ciężar udowodnienia naruszenia i czasu jego trwania spoczywający na Komisji – Zakres ciężaru dowodu – Stopień dokładności wymagany od dowodów przyjętych przez Komisję – Łańcuch poszlak – Domniemanie niewinności – Możliwość stosowania – Obowiązek przedstawienia dowodów przez przedsiębiorstwa kwestionujące wystąpienie naruszenia – Kontrola sądowa – Zakres (art. 101 ust. 1 TFUE, art. 263 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 69–77, 116, 117)

3.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Naruszenia – Ugody w sprawie patentów – Porozumienie zawarte między laboratorium innowacyjnym a przedsiębiorstwem działającym w sektorze generycznych produktów leczniczych – Płatności odwrócone posiadające nieproporcjonalny charakter i związane z wykluczeniem konkurentów z rynku – Niedopuszczalność (art. 101 ust. 1 TFUE) (por. pkt 109, 110, 226, 230, 240, 243, 244, 265, 298)

4.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Ugody w sprawie patentów – Porozumienie zawarte między laboratorium innowacyjnym a przedsiębiorstwem działającym w sektorze generycznych produktów leczniczych – Rozwiązanie najbardziej opłacalne lub najmniej ryzykowne dla danych przedsiębiorstw – Cel zniwelowania zbyt niekorzystnych skutków obowiązujących przepisów prawa – Brak wpływu na bezprawny charakter tych porozumień (art. 101 ust. 1 TFUE) (por. pkt 140, 240, 274)

5.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Właściwość sądu Unii – Wykładnia prawa krajowego państwa członkowskiego – Kwestia okoliczności faktycznych – Włączenie (art. 263 TFUE) (por. pkt 167, 199)

6.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Naruszenie konkurencji – Kryteria oceny – Treść i cel porozumienia oraz kontekst gospodarczy i prawny jego rozwoju – Rozróżnienie naruszeń ze względu na cel i naruszeń ze względu na skutek – Zamiar ograniczenia konkurencji przez strony porozumienia – Kryterium niestanowiące koniecznej przesłanki – Naruszenie ze względu na cel – Wystarczający stopień szkodliwości – Kryteria oceny (art. 101 ust. 1 TFUE) (por. pkt 214–220, 233–236, 262, 265, 266, 270, 281, 288)

7.                     Konkurencja – Reguły Unii – Naruszenia – Popełnienie umyślnie lub w wyniku niedbalstwa – Pojęcie – Przedsiębiorstwo, które nie może nie wiedzieć, że jego zachowanie ma charakter antykonkurencyjny – Porozumienie zawarte między laboratorium innowacyjnym a przedsiębiorstwem działającym w sektorze generycznych produktów leczniczych – Płatności odwrócone posiadające nieproporcjonalny charakter i związane z wykluczeniem konkurentów z rynku – Włączenie (art. 101 TUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 5, art. 23 ust. 2) (por. pkt 283, 369–371)

8.                     Akt instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja w przedmiocie zastosowania reguł konkurencji – Kontrola sądowa – Zakres (art. 101 TFUE, 261 TFUE, art. 296 ust. 2 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 31) (por. pkt 316–319)

9.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Obowiązki Komisji – Dochowanie rozsądnego terminu – Stwierdzenie nieważności decyzji stwierdzającej naruszenie z uwagi na przewlekłość postępowania – Przesłanka – Naruszenie prawa do obrony danych przedsiębiorstw – Ocena w świetle całości postępowania (art. 101 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 334–338, 346)

10.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Poszanowanie prawa do obrony – Przewlekłość postępowania administracyjnego – Zniknięcie dowodów mających znaczenie dla wykonywania prawa do obrony – Ciężar dowodu – Obowiązki spoczywające na sumiennym przedsiębiorstwie (art. 101 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 2) (por. pkt 339)

11.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Przedawnienie w zakresie grzywien – Rozpoczęcie biegu terminu – Jednolite i ciągłe naruszenie (art. 101 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 25) (por. pkt 343–345)

12.                     Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji – Kontrola sądowa – Nieograniczone prawo orzekania sądu Unii – Zakres – Obniżenie ze względu na przewlekłość postępowania – Całościowe uwzględnienie okoliczności sprawy (art. 101 TFUE, 261 TFUE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 1, art. 31) (por. pkt 352–355)

13.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Zakaz – Naruszenia – Porozumienia i uzgodnione praktyki stanowiące jednolite naruszenie – Pojęcie (art. 101 ust. 1 TFUE) (por. pkt 382–384)

Przedmiot

Żądanie stwierdzenia częściowej nieważności decyzji Komisji C(2013) 3803 final z dnia 19 czerwca 2013 r. dotyczącej postępowania przewidzianego w art. 101 [TFUE] oraz art. 53 porozumienia EOG (sprawa AT/39226 – Lundbeck) i żądanie obniżenia kwoty grzywny nałożonej na skarżące w tej decyzji

Sentencja

1) Skarga zostaje oddalona.

2) Arrow Group ApS i Arrow Generics Ltd zostają obciążone kosztami postępowania.