Wyrok Sądu (czwarta izba) z dnia 6 września 2013 r. – Iran Insurance przeciwko Radzie

(sprawa T‑12/11)

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające podjęte wobec Iranu w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu broni jądrowej – Zamrożenie funduszy – Podstawa prawna – Naruszenie prawa międzynarodowego – Obowiązek uzasadnienia – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Oczywisty błąd w ocenie – Prawo własności – Proporcjonalność – Równość traktowania – Niedyskryminacja

1.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Pojęcie – Akty wywołujące wiążące skutki prawne – Akt wyłącznie informujący niewywołujący niekorzystnych skutków wobec skarżącego w sposób autonomiczny w stosunku do aktów wywołujących względem niego skutki prawne – Umorzenie postępowania (art. 263 TFUE) (por. pkt 44)

2.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Pojęcie – Akty wywołujące wiążące skutki prawne – Nieprzyjęte jeszcze akty hipotetyczne – Wyłączenie (art. 263 TFUE) (por. pkt 46, 47)

3.                     Prawo Unii Europejskiej – Prawa podstawowe – Podmiotowy zakres stosowania – Osoby prawne stanowiące emanacje państw trzecich Włączenie – Odpowiedzialność państwa trzeciego za przestrzeganie praw podstawowych na swym własnym terytorium – Brak wpływu (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej) (por. pkt 57, 61, 62)

4.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Zakres – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Ograniczenia nałożone przez uchylony wyrok sądu – Zniknięcie tych ograniczeń z porządku prawnego Unii – Dopuszczalność nieuwzględniającej tych ograniczeń kontroli przestrzegania tego prawa przez sąd Unii (decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 24 ust. 3, 4; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 36 ust. 3, 4; nr 267/2012, art. 46 ust. 3, 4) (por. pkt 66, 67)

5.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Obowiązek poinformowania zainteresowanego o uzasadnieniu wraz z przyjęciem lub możliwie najszybciej po przyjęciu niekorzystnego dla niego aktu – Konwalidacja braku uzasadnienia w trakcie postępowania spornego – Niedopuszczalność (art. 296 TFUE; decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 24 ust. 3; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 36 ust. 3; nr 267/2012, art. 46 ust. 3) (por. pkt 70, 71, 73)

6.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Obowiązek podania do wiadomości indywidualnych i szczególnych powodów uzasadniających wydane decyzje – Zakres (decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 24 ust. 3; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 36 ust. 3; nr 267/2012, art. 46 ust. 3) (por. pkt 72–74)

7.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Decyzja wpisująca się w kontekst znany zainteresowanemu umożliwiająca mu zrozumienie zakresu podjętego wobec niego środka – Dopuszczalność zwięzłego uzasadnienia (art. 296 TFUE; decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 24 ust. 3; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 36 ust. 3; nr 267/2012, art. 46 ust. 3) (por. pkt 75, 76)

8.                     Prawo Unii Europejskiej – Wykładnia – Teksty wielojęzyczne – Jednolita wykładnia – Uwzględnienie różnych wersji językowych (por. pkt 81)

9.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Ustalone w aktach Unii alternatywne kryteria umieszczania danego podmiotu w wykazach osób i podmiotów objętych środkami ograniczającymi – Wystarczalność uzasadnienia opartego na jednym lub tylko na niektórych z tych kryteriów (art. 296 TFUE; decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 20 ust. 1 lit. b); rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 16 ust. 2; nr 267/2012, art. 23 ust. 2) (por. pkt 84–89)

10.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Prawo dostępu do dokumentów – Prawo do bycia wysłuchanym – Prawa uzależnione od złożenia w tym celu wniosku do Rady – Brak naruszenia (decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 24 ust. 3; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 36 ust. 3; nr 267/2012, art. 46 ust. 3) (por. pkt 90–93, 96, 103, 106, 107)

11.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Obowiązek podania do wiadomości dowodów obciążających w celu postawienia zainteresowanego w sytuacji umożliwiającej mu skuteczne wystąpienie do sądu Unii i zapewnienie przez ten sąd kontroli zgodności z prawem rozpatrywanego aktu – Brak naruszenia (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej; decyzja Rady 2010/413/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 267/2012) (por. pkt 108, 109, 111, 112)

12.                     Unia Europejska – Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Kontrola sądowa zgodności z prawem – Zakres – Rozłożenie ciężaru dowodu – Obowiązek przedstawienia konkretnych dowodów i informacji – Decyzja wydana na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie i nieprzekazywanych sądowi Unii – Niedopuszczalność (decyzja Rady 2010/413/WPZiB, art. 20 ust. 1 lit. b); rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 16 ust. 2 lit. a); nr 267/2012, art. 23 ust. 2 lit. a)) (por. pkt 116, 124–126, 128, 130)

13.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Ograniczenie przez Trybunał – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Stwierdzenie nieważności w dwóch różnych momentach dwóch aktów zawierających identyczne środki ograniczające – Ryzyko poważnego naruszenia pewności prawa – Utrzymanie w mocy skutków pierwszego z tych aktów do momentu skuteczności stwierdzenia nieważności drugiego (art. 264 akapit drugi TFUE; rozporządzenie Rady nr 267/2012, załącznik IX; decyzja Rady 2010/413/WPZiB, załącznik II) (por. pkt 133, 134, 136)

Przedmiot

Z jednej strony, żądanie stwierdzenia nieważności, po pierwsze, załącznika II do decyzji Rady 2010/413/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającej wspólne stanowisko 2007/140/WPZiB (Dz.U L 195, s. 39), zmienionej decyzją Rady 2010/644/WPZiB z dnia 25 października 2010 r. (Dz.U. L 281, s. 81) oraz załącznika VIII do rozporządzenia Rady (UE) nr 961/2010 z dnia 25 października 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 423/2007 (Dz.U. L 281, s. 1) w zakresie, w jakim dotyczą one skarżącej, po drugie, decyzji wydanej w odniesieniu do skarżącej „zawartej w” piśmie z dnia 28 października 2010 r., po trzecie, decyzji Rady 2011/783/ WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. zmieniającej decyzję 2010/413 (Dz.U. L 319, s. 71), oraz rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1245/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 961/2010 (Dz.U. L 319, s. 11) w zakresie, w jakim są one w stanie wpłynąć na sytuację skarżącej, po czwarte, decyzji wydanej w odniesieniu do skarżącej „zawartej w” piśmie z dnia 5 grudnia 2011 r., po piąte, załącznika IX do rozporządzenia Rady (UE) nr 267/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie nr 961/2010 (Dz.U. L 88 s. 1) w zakresie, w jakim dotyczy on skarżącej, oraz po szóste, każdego wydanego w przyszłości rozporządzenia i każdej wydanej w przyszłości decyzji Rady lub Komisji, które uzupełniałaby lub zmieniałyby jeden z aktów zaskarżonych w kontekście niniejszej skargi, oraz z drugiej strony, żądanie stwierdzenia, że w odniesieniu do skarżącej nie mogą mieć zastosowania art. 12 i art. 20 ust. 1 lit. b) decyzji 2010/413, art. 16 ust. 2, art. 26 rozporządzenia nr 961/2010, art. 1 pkt 7 decyzji Rady 2012/35/WPZiB z dnia 23 stycznia 2012 r. zmieniającej decyzję 2010/413 (Dz.U. L 19, s. 22), art. 23 ust. 2, art. 35 rozporządzenia nr 267/2012, art. 1 pkt 8 decyzji Rady 2012/635/WPZiB z dnia 15 października 2012 r. dotyczącej zmiany decyzji 2010/413 (Dz.U. L 282, s. 58), art. 1 pkt 11 rozporządzenia Rady (UE) nr 1263/2012 z dnia 21 grudnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie nr 267/2012 (Dz.U. L 356, s. 34) oraz art. 1 pkt 2 decyzji Rady 2012/829/WPZiB z dnia 21 grudnia 2012 r. zmieniającej decyzję 2010/413 (Dz.U. L 356, s. 71)

Sentencja

1) Skarga jest niedopuszczalna w zakresie, w jakim zmierza do stwierdzenia nieważności wszystkich wydanych w przyszłości rozporządzeń lub wszystkich wydanych w przyszłości decyzji Rady Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej, które uzupełniałyby lub zmieniałyby jeden z aktów zaskarżonych w kontekście niniejszej skargi.

2) Nie ma potrzeby orzekania ani w przedmiocie żądań stwierdzenia nieważności decyzji wydanych w odniesieniu do Iran Insurance Company „zawartych w” pismach Rady z dnia 28 października 2010 r. i z dnia 5 grudnia 2011 r., ani w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności skargi wysuniętego przez Radę i wspieranego przez Komisję jedynie wobec żądań stwierdzenia nieważności decyzji wydanej w odniesieniu do Iran Insurance Company „zawartej w” piśmie Rady z dnia 28 października 2010 r.

3) Stwierdza się nieważność załącznika II do decyzji Rady 2010/413/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającej wspólne stanowisko 2007/140/WPZiB, zmienionej decyzją Rady 2010/644/WPZiB z dnia 25 października 2010 r., załącznika VIII do rozporządzenia Rady (UE) nr 961/2010 z dnia 25 października 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 423/2007, decyzji Rady 2011/783/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. zmieniającej decyzję 2010/413, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1245/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 961/2010 oraz załącznika IX do rozporządzenia Rady (UE) nr 267/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie nr 961/2010, w zakresie, w jakim dotyczą one Iran Insurance Company.

4) Skutki załącznika II do decyzji 2010/413, zmienionej decyzją 2010/644, następnie decyzją 2011/783, w odniesieniu do Iran Insurance Company, pozostają w mocy, do czasu, gdy skuteczne stanie się stwierdzenie nieważności załącznika IX do rozporządzenia nr 267/2012 w zakresie, w jakim dotyczy on Iran Insurance Company.

5) Rada pokrywa, oprócz własnych kosztów, koszty poniesione przez Iran Insurance Company.

6) Komisja pokrywa własne koszty postępowania.