WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba)
z dnia 25 maja 2023 r.(*)
Odesłanie prejudycjalne – Bezpieczeństwo żywności – Nowa żywność – Rozporządzenie (UE) 2015/2283 – Mąka z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny – Kiełkowanie nasion gryki w roztworze substancji odżywczej ze spermidyną
W sprawie C‑141/22
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Landesgericht für Zivilrechtssachen Graz (sąd okręgowy do spraw cywilnych w Grazu, Austria) postanowieniem z dnia 17 lutego 2022 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 28 lutego 2022 r., w postępowaniu:
TLL The Longevity Labs GmbH
przeciwko
Optimize Health Solutions mi GmbH,
BM,
TRYBUNAŁ (siódma izba),
w składzie: M.L. Arastey Sahún, prezes izby, F. Biltgen i J. Passer (sprawozdawca), sędziowie,
rzecznik generalny: M. Campos Sánchez-Bordona,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– w imieniu TLL The Longevity Labs GmbH – J. Hütthaler-Brandauer, Rechtsanwalt,
– w imieniu Optimize Health Solutions mi GmbH – M. Kasper, Rechtsanwalt,
– w imieniu BM – M. Grube i M. Kasper, Rechtsanwälte,
– w imieniu rządu greckiego – K. Konsta i E. Leftheriotou, w charakterze pełnomocników,
– w imieniu Komisji Europejskiej – B.-R. Killmann i B. Rous Demiri, w charakterze pełnomocników,
po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 19 stycznia 2023 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) i (vii) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (Dz.U. 2015, L 327, s. 1) i art. 2 lit. c) rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. 2002, L 31, s. 1).
2 Wniosek ten został przedstawiony w ramach sporu między spółką TLL The Longevity Labs GmbH (zwaną dalej „spółką TLL”) a spółką Optimize Health Solutions mi GmbH (zwaną dalej „spółką Optimize Health”) i członkiem jej zarządu, BM, w przedmiocie zarzutów dotyczących czynów nieuczciwej konkurencji.
Ramy prawne
Rozporządzenie nr 178/2002
3 Artykuł 2 rozporządzenia nr 178/2002, zatytułowany „Definicja »żywności«”, ma następujące brzmienie:
„Do celów niniejszego rozporządzenia »żywność« (lub »środek spożywczy«) oznacza jakiekolwiek substancje lub produkty, przetworzone, częściowo przetworzone lub nieprzetworzone, przeznaczone do spożycia przez ludzi lub, których spożycia przez ludzi można się spodziewać.
»Środek spożywczy« obejmuje napoje, gumę do żucia i wszelkie substancje, łącznie z wodą, świadomie dodane do żywności podczas jej wytwarzania, przygotowania lub obróbki. […]
»Środek spożywczy« nie obejmuje:
[…]
c) roślin przed dokonaniem zbiorów;
[…]”.
Rozporządzenie 2015/2283
4 Zgodnie z art. 3 ust. 2 rozporządzenia 2015/2283, zatytułowanym »Definicje«:
„2. Stosuje się […] następujące definicje:
a) »nowa żywność« oznacza żywność, której nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., niezależnie od dat przystąpienia państw członkowskich do Unii, i która zalicza się do co najmniej jednej z następujących kategorii:
[…]
(iv) żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z roślin lub ich części, z wyjątkiem żywności posiadającej historię bezpiecznego stosowania żywności w Unii i składającej się, wyekstrahowanej lub produkowanej z rośliny lub odmiany tego samego gatunku uzyskanych:
– tradycyjnymi metodami rozmnażania stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., lub
– nietradycyjnymi metodami rozmnażania, które nie były stosowane do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., jeżeli metody te nie powodują znaczących zmian w składzie lub strukturze żywności, mających wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub poziom substancji niepożądanych;
[…]
(vii) żywność uzyskana z wykorzystaniem procesu produkcji niestosowanego w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., który to proces produkcji powoduje znaczące zmiany w składzie lub strukturze żywności, mające wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub na poziom substancji niepożądanych;
[…]
b) »historia bezpiecznego stosowania żywności w państwie trzecim« oznacza, że bezpieczeństwo danej żywności zostało potwierdzone na podstawie danych dotyczących składu oraz na podstawie doświadczeń związanych z ciągłym stosowaniem tej żywności przez co najmniej 25 lat w zwyczajowej diecie przez znaczącą liczbę osób w co najmniej jednym państwie trzecim przed zgłoszeniem, o którym mowa w art. 14;
[…]”.
5 Artykuł 6 tego rozporządzenia, zatytułowany „Unijny wykaz dozwolonej nowej żywności”, stanowi:
„1. Komisja ustanawia i aktualizuje unijny wykaz nowej żywności, w odniesieniu do której wydano zezwolenie na wprowadzenie na rynek w Unii zgodnie z art. 7, 8 i 9 (zwany dalej »unijnym wykazem«).
2. Jedynie taka nowa żywność, która uzyskała zezwolenie i jest wpisana do unijnego wykazu, może być wprowadzana na rynek w Unii jako taka lub stosowana w żywności lub na żywności zgodnie z warunkami stosowania i wymogami w zakresie etykietowania określonymi w tym wykazie”.
Postępowanie główne i pytania prejudycjalne
6 Spółka TLL i spółka Optimize Health są konkurującymi ze sobą przedsiębiorstwami, które wprowadzają do obrotu suplementy żywnościowe. Spółka Optimize Health produkuje suplement żywnościowy zawierający mąkę z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny (zwaną dalej „omawianym produktem”). Spermidyna to biogenna poliamina, która występuje w różnych stężeniach w komórkach wszystkich organizmów. Omawiany produkt nie posiada zezwolenia Komisji Europejskiej jako nowa żywność na podstawie rozporządzenia 2015/2283. Jego produkcja jest uzyskiwana z wykorzystaniem procesu, w którym nasiona gryki kiełkują w roztworze zawierającym syntetyczną spermidynę, w celu otrzymania kiełków. Po zbiorze owe kiełki myje się wodą, suszy i rozdrabnia na mąkę w procesie, w którym powstaje tylko tyle kiełków, ile wykorzystuje się nasion.
7 Spółka TLL produkuje środki spożywcze o wysokiej zawartości spermidyny, lecz w odmiennym procesie polegającym na ekstrakcji spermidyny z kiełków zarodków pszennych bez kiełkowania. Spółka TLL wniosła do sądu odsyłającego pozew w celu zakazania spółce Optimize Health rozprowadzania omawianego produktu, twierdząc, że chodzi o nową żywność, która wymaga, zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia 2015/2283, uzyskania zezwolenia i włączenia jej do unijnego wykazu dozwolonej nowej żywności. Zdaniem spółki TLL poprzez wprowadzenie omawianego produktu na rynek Unii bez posiadania zezwolenia i w przypadku, gdy produkt ten nie został umieszczony w unijnym wykazie dozwolonej nowej żywności, spółka Optimize Health dopuściła się czynów nieuczciwej konkurencji.
8 Spółka Optimize Health odpowiada zasadniczo, że omawiany produkt nie jest nową żywnością. Przede wszystkim kiełkowanie odpowiada etapowi produkcji podstawowej w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz.U. 2004, L 139, s. 1). Następnie, ponieważ rośliny przed dokonaniem zbiorów nie są żywnością na podstawie art. 2 rozporządzenia nr 178/2002, rozporządzenie 2015/2283 nie znajduje zastosowania. Wreszcie, spermidyna jest dostępna w Unii od ponad 25 lat.
9 W tym kontekście Landesgericht für Zivilrechtssachen Graz (sąd okręgowy do spraw cywilnych w Grazu, Austria) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
„1) Czy art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia [2015/2283] należy interpretować w ten sposób, że »mąka z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny« stanowi nową żywność, jeżeli jedynie mąka z kiełków gryki o niezwiększonej zawartości spermidyny była stosowana w znacznym stopniu w Unii Europejskiej do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r. lub posiada po tym dniu historię bezpiecznego stosowania żywności, niezależnie od tego, w jaki sposób spermidyna dostaje się do mąki z kiełków gryki?
2) W razie odpowiedzi przeczącej na pytanie pierwsze: czy art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (vii) rozporządzenia [2015/2283] należy interpretować w ten sposób, że pojęcie procesu produkcji obejmuje również procesy w produkcji podstawowej?
3) W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie drugie: czy dla kwestii nowości procesu produkcji w rozumieniu art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (vii) rozporządzenia [2015/2283] ma znaczenie, czy proces produkcji jako taki jeszcze nigdy nie był stosowany w wytwarzaniu jakiejkolwiek żywności lub nie był stosowany w wytwarzaniu żywności podlegającej ocenie?
4) W razie odpowiedzi przeczącej na pytanie drugie: czy kiełkowanie nasion gryki w roztworze substancji odżywczej zawierającej spermidynę jest procesem produkcji podstawowej w odniesieniu do rośliny, do której nie mają zastosowania przepisy dotyczące żywności, w szczególności rozporządzenie [2015/2283], ponieważ roślina przed dokonaniem zbiorów nie jest jeszcze żywnością [art. 2 lit. c) rozporządzenia nr 178/2002]?
5) Czy ma znaczenie to, czy substancja odżywcza zawiera spermidynę naturalną, czy syntetyczną?”.
W przedmiocie wniosków o otwarcie ustnego etapu postępowania na nowo
10 Pismami złożonymi w sekretariacie Trybunału odpowiednio w dniach 23 i 29 marca 2023 r. spółka Optimize Health i BM wnieśli o otwarcie ustnego etapu postępowania na nowo na podstawie art. 83 regulaminu postępowania przed Trybunałem i powołali się zasadniczo na pojawienie się mających znaczenie dla sprawy nowych okoliczności faktycznych w następstwie wydania orzeczenia Oberlandesgericht Wien (wyższego sądu krajowego w Wiedniu, Austria) z dnia 14 marca 2023 r., w którym sąd ten stwierdził w odniesieniu do mąki z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny, że spółka TLL zainicjowała postępowanie w sprawie konsultacji w odniesieniu do produktu podobnego, lecz fikcyjnego, w związku z czym postępowanie to jest pozorne pod każdym względem. Tymczasem Komisja i rząd grecki oparły się na wspomnianym postępowaniu w swoich uwagach na piśmie, a rzecznik generalny wskazał w swej opinii dotyczące tego postępowania zgłoszenie dokonane Komisji przez Republikę Austrii.
11 Pismem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 27 kwietnia 2023 r. spółka Optimize Health ponownie wniosła o otwarcie ustnego etapu postępowania na nowo na podstawie art. 83 regulaminu postępowania i powołała się zasadniczo na pojawienie się mających znaczenie dla sprawy nowych okoliczności faktycznych w następstwie wydania postanowienia Oberlandesgericht Wien (wyższego sądu krajowego w Wiedniu) z dnia 30 marca 2023 r., w którym sąd ten stwierdził w odniesieniu do produktu niemal identycznego z omawianym produktem, że nie można go uznać za nową żywność.
12 W odniesieniu do zgłoszenia dokonanego Komisji przez Republikę Austrii należy zauważyć, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 29 opinii, że nie może ono wpłynąć na wynik odesłania prejudycjalnego, ponieważ sąd odsyłający nie mógł wziąć go pod uwagę w swoim wniosku.
13 Ponadto należy przypomnieć, że statut Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz regulamin postępowania nie dają stronom możliwości przedkładania uwag w odpowiedzi na opinię przedstawioną przez rzecznika generalnego (wyrok z dnia 31 stycznia 2023 r., Puig Gordi i in., C‑158/21, EU:C:2023:57, pkt 37).
14 Nie ma wątpliwości co do tego, że na podstawie art. 83 regulaminu postępowania Trybunał może w każdej chwili, po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego, postanowić o otwarciu ustnego etapu postępowania na nowo, w szczególności jeśli uzna, że okoliczności zawisłej przed nim sprawy nie są wystarczająco wyjaśnione.
15 Niemniej, po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego, Trybunał uważa, że ze złożonych do niego wniosków o otwarcie ustnego etapu postępowania na nowo nie wynika żaden nowy fakt mogący mieć decydujące znaczenie dla rozstrzygnięcia, jakie Trybunał musi wydać w niniejszej sprawie, i że dysponuje on wszystkimi informacjami niezbędnymi do udzielenia odpowiedzi na przedstawione mu pytania.
16 Dlatego też nie ma potrzeby otwierania ustnego etapu postępowania na nowo.
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
W przedmiocie pytania pierwszego
17 Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia 2015/2283 należy interpretować w ten sposób, że żywność taka jak mąka z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny, której nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., stanowi „nową żywność” w rozumieniu tego przepisu.
18 Należy przypomnieć, że z art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia 2015/2283 wynika, iż każda żywność, której nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przed dniem 15 maja 1997 r., stanowi zasadniczo „nową żywność” w rozumieniu tego rozporządzenia, jeżeli ta żywność „składa[…] się, [jest] wyekstrahowan[a] lub produkowan[a] z roślin lub ich części”. W przepisie tym przewidziano jednak, że w drodze wyjątku od tej zasady uznanie za „nową żywność” nie ma zastosowania do tego rodzaju żywności składającej się lub produkowanej z roślin, pod warunkiem że spełnione są dwa kumulatywne warunki. Zgodnie z pierwszym z tych warunków dana żywność musi mieć „historię bezpiecznego stosowania żywności w Unii”. Drugi warunek wprowadza wymóg, by ta żywność „składa[ła] się, [była] wyekstrahowan[a] lub produkowan[a] z rośliny lub odmiany tego samego gatunku uzyskanych:
– tradycyjnymi metodami rozmnażania stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., lub
– nietradycyjnymi metodami rozmnażania, które nie były stosowane do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., jeżeli metody te nie powodują znaczących zmian w składzie lub strukturze żywności, mających wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub poziom substancji niepożądanych”.
19 W niniejszej sprawie z odesłania prejudycjalnego wynika zasadniczo, że omawiany produkt, którego nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., jest mąką wzbogaconą biologicznie spermidyną, którą uzyskuje się z rośliny – gryki – to znaczy z „rośliny” w znaczeniu art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia 2015/2283. Kiełki tej rośliny po osuszeniu i zmieleniu są wykorzystywane do produkcji owej mąki, skutkiem czego w świetle powyższych informacji i z zastrzeżeniem weryfikacji, których powinien dokonać sąd odsyłający, omawiany produkt powinien zasadniczo zostać uznany za wchodzący w zakres pojęcia „nowej żywności” w rozumieniu tego przepisu.
20 Należy jednak zbadać, czy przewidziany w owym przepisie wyjątek umożliwiający pod dwoma kumulatywnymi warunkami, które przypomniano w pkt 18 niniejszego wyroku, wyłączenie żywności z zakresu stosowania pojęcia nowej żywności, znajduje zastosowanie do produktu takiego jak omawiany.
21 W odniesieniu do pierwszego z powyższych warunków, dotyczącego istnienia „histori[i] bezpiecznego stosowania żywności w Unii”, należy stwierdzić, że jego treść nie została określona w rozporządzeniu 2015/2283. Niemniej jednak w art. 3 ust. 2 lit. b) tego rozporządzenia uściślono w odniesieniu do pojęcia „histori[i] bezpiecznego stosowania żywności w państwie trzecim”, że znajduje ono zastosowanie, gdy „bezpieczeństwo danej żywności zostało potwierdzone na podstawie danych dotyczących składu oraz na podstawie doświadczeń związanych z ciągłym stosowaniem tej żywności przez co najmniej 25 lat w zwyczajowej diecie przez znaczącą liczbę osób w co najmniej jednym państwie trzecim”.
22 Jak wskazał rzecznik generalny w pkt 34 opinii, pojęcie „histori[i] bezpiecznego stosowania żywności w państwie trzecim”, zdefiniowane w art. 3 ust. 2 lit. b) wspomnianego rozporządzenia, można zastosować w odniesieniu do pojęcia „histori[i] bezpiecznego stosowania żywności w Unii” w rozumieniu w art. 3 ust. 2 lit. b) ppkt (iv) tego rozporządzenia. Brak jest bowiem jakichkolwiek podstaw do uznania, że pojęciu „histori[i] bezpiecznego stosowania żywności” należy przypisać odmienne znaczenie w zależności od tego, czy zostaje ono użyte w odniesieniu do państwa trzeciego na podstawie art. 3 ust. 2 lit. b) rozporządzenia 2015/2283, czy też do państwa Unii na podstawie art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) tego rozporządzenia.
23 W niniejszej sprawie z zastrzeżeniem weryfikacji, których powinien dokonać sąd odsyłający, nic nie wskazuje na to, by bezpieczeństwo omawianego produktu zostało potwierdzone na podstawie danych dotyczących składu oraz na podstawie doświadczeń związanych z ciągłym stosowaniem tej żywności przez co najmniej 25 lat w zwyczajowej diecie przez znaczącą liczbę osób w co najmniej jednym państwie Unii, skutkiem czego omawiany produkt nie spełnia pierwszego z dwóch kumulatywnych warunków, których spełnienie jest wymagane do tego, aby móc uniknąć uznania go za nową żywność na podstawie art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia 2015/2283.
24 Ze względu na kumulatywny charakter wspomnianych warunków oraz stwierdzenie dokonane w poprzednim punkcie nie jest konieczne co do zasady, by sąd odsyłający badał drugi z powyższych warunków.
25 Jednakże, na wypadek gdyby sąd odsyłający doszedł do wniosku, że omawiany produkt spełnia pierwszy ze wspomnianych warunków, należy przypomnieć, iż warunek drugi wprowadza wymóg, by dana żywność składała się z rośliny lub była produkowana z rośliny uzyskanej metodami rozmnażania, które albo były stosowane do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., albo nie były stosowane do takich celów przed tym dniem, a w tym wypadku jest ponadto wymagane, by metody te nie powodowały „znaczących zmian w składzie lub strukturze żywności, mających wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub poziom substancji niepożądanych”.
26 Jak wskazał rzecznik generalny w pkt 36 opinii, należy dokonać rozróżnienia między metodami rozmnażania mającymi na celu produkowanie nowych roślin w drodze multiplikacji a procesami obejmującymi całość procesu produkcji żywności.
27 Tymczasem z informacji zawartych w aktach sprawy przekazanych Trybunałowi wynika, że stosowanie roztworu wodnego spermidyny do uprawy kiełków gryki nie jest metodą rozmnażania rośliny w znaczeniu opisanym w punkcie poprzednim oraz w art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia 2015/2283, lecz procesem produkcji służącym wzbogaceniu tych kiełków w celu uzyskania wysokiej zawartości spermidyny. W takiej sytuacji, której zweryfikowanie należy do sądu odsyłającego, ów proces produkcji jest pozbawiony znaczenia do celów badania drugiego z warunków kumulatywnych.
28 W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia 2015/2283 należy interpretować w ten sposób, iż żywność taka jak mąka z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny, której nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., stanowi „nową żywność” w rozumieniu tego przepisu, ponieważ, po pierwsze, uzyskuje się ją z rośliny, po drugie, nic nie wskazuje na to, by jej bezpieczeństwo zostało potwierdzone na podstawie danych dotyczących składu oraz na podstawie doświadczeń związanych z ciągłym stosowaniem tej żywności przez co najmniej 25 lat w zwyczajowej diecie przez znaczącą liczbę osób w co najmniej jednym państwie Unii, i, po trzecie, w każdym wypadku nie uzyskuje się jej metodami rozmnażania w rozumieniu wspomnianego przepisu.
W przedmiocie pytań od drugiego do piątego
29 Mając na uwadze odpowiedź udzieloną na pytanie pierwsze, nie ma konieczności udzielania odpowiedzi na pytania od drugiego do piątego.
W przedmiocie kosztów
30 Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.
Z powyższych względów Trybunał (siódma izba) orzeka, co następuje:
Artykuł 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001,
należy interpretować w ten sposób, że:
żywność taka jak mąka z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny, której nie stosowano w znacznym stopniu w Unii Europejskiej do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., stanowi „nową żywność” w rozumieniu tego przepisu, ponieważ, po pierwsze, uzyskuje się ją z rośliny, po drugie, nic nie wskazuje na to, by jej bezpieczeństwo zostało potwierdzone na podstawie danych dotyczących składu oraz na podstawie doświadczeń związanych z ciągłym stosowaniem tej żywności przez co najmniej 25 lat w zwyczajowej diecie przez znaczącą liczbę osób w co najmniej jednym państwie Unii, i, po trzecie, w każdym wypadku nie uzyskuje się jej metodami rozmnażania w rozumieniu wspomnianego przepisu.
Podpisy