Language of document : ECLI:EU:T:2014:946





Wyrok Sądu (siódma izba) z dnia 13 listopada 2014 r. – Hamcho i Hamcho International przeciwko Radzie

(sprawa T‑43/12)

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające przyjęte wobec Syrii – Zamrożenie funduszy – Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin do wniesienia skargi – Częściowa niedopuszczalność – Interes prawny – Ciężar dowodu – Dostosowanie w czasie skutków stwierdzenia nieważności

1.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Akt prowadzący do ustanowienia środków ograniczający wobec danej osoby lub danego podmiotu – Akt opublikowany, o którym adresaci zostali powiadomieni – Data powiadomienia o akcie – Powiadomienie zainteresowanego w drodze publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – Dopuszczalność – Przesłanki – Brak możliwości dokonania notyfikowania przez Radę (art. 263 akapit szósty TFUE; regulamin postępowania przed Sądem, art. 102 §§ 1, 2; decyzje Rady: 2011/273/WPZiB, 2011/302/WPZiB, 2011/367/WPZiB, 2011/782/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 442/2011, nr 504/2011, nr 611/2011) (por. pkt 43–45, 52–55)

2.                     Postępowanie sądowe – Termin do wniesienia skargi – Prekluzja – Nieprzewidywalne okoliczności lub siła wyższa (art. 263 akapit szósty TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 45 akapit drugi) (por. pkt 54)

3.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Interes prawny – Pojęcie – Konieczność posiadania istniejącego i aktualnego interesu prawnego – Skarga mogąca przynieść korzyść skarżącemu – Interes, który powinien trwać do ogłoszenia orzeczenia sądowego – Akt uchylający i zastępujący w trakcie postępowania zaskarżony akt – Brak uzasadnienia interesu prawnego skarżącego – Umorzenie postępowania (art. 263 akapit czwarty TFUE; decyzje Rady: 2011/782/WPZiB, 2012/172/PESC, 2012/739/WPZiB, 2013/185/WPZiB) (por. pkt 58–61, 69–74)

4.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Pojęcie – Akty wywołujące wiążące skutki prawne – Akt nieformalny – Włączenie – Pismo instytucji Unii – Akt o charakterze wyłącznie informacyjnym – Wyłączenie (art. 263 TFUE) (por. pkt 75–78)

5.                     Postępowanie sądowe – Przedstawienie dowodów – Termin – Opóźnienie w złożeniu wniosków dowodowych – Przesłanki (regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1, art. 48 § 1) (por. pkt 91)

6.                     Unia Europejska – Kontrola sądowa zgodności z prawem aktów instytucji – Środki ograniczające wobec Syrii – Zakres kontroli (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; decyzja Rady 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 36/2012; nr 266/2012, nr 363/2013) (por. pkt 95, 96, 100, 101)

7.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Ograniczenie przez Trybunał – Środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom w związku z sytuacją w Syrii – Ryzyko zaszkodzenia w sposób poważny i nieodwracalny skuteczności wszelkiego zamrożenia aktywów, o jakim, wobec osób, o których mowa w akcie, którego nieważność została stwierdzona, mogłaby w przyszłości zadecydować Rada – Utrzymanie w mocy skutków decyzji i rozporządzeń, których nieważność została stwierdzona do dnia upływu terminu do wniesienia odwołania lub do dnia jego oddalenia (art. 264 akapit drugi TFUE, art. 266 TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 56 akapit pierwszy, art. 60 akapit drugi; decyzja Rady 2013/255/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 36/2012 nr 266/2012; nr 363/2013) (por. pkt 103–109)

Przedmiot

Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Rady 2011/273/WPZiB z dnia 9 maja 2011 r. w sprawie środków ograniczających wobec Syrii (Dz.U. L 121, s. 1), rozporządzenia Rady (UE) nr 442/2011 z dnia 9 maja 2011 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. L 121, s. 1), decyzji wykonawczej Rady 2011/302/WPZiB z dnia 23 maja 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273/WPZiB (Dz.U. L 136, s. 91), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 504/2011 z dnia 23 maja 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia (UE) nr 442/2011 (Dz.U. L 136, s. 45), decyzji wykonawczej Rady 2011/367/WPZiB z dnia 23 czerwca 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273 (Dz.U. L 164, s. 14), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 611/2011 z dnia 23 czerwca 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011 (Dz.U. L 164, s. 1), decyzji wykonawczej Rady 2011/488/WPZiB z dnia 1 sierpnia 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273 (Dz.U. L 199, s. 74), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 755/2011 z dnia 1 sierpnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011 (Dz.U. L 199, s. 33), decyzji wykonawczej Rady 2011/515/WPZiB z dnia 23 sierpnia 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273 (Dz.U. L 218, s. 20), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 843/2011 z dnia 23 sierpnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011 (Dz.U. L 218, s. 1), decyzji Rady 2011/522/WPZiB z dnia 2 września 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273 (Dz.U. L 228, s. 16), rozporządzenia Rady (UE) nr 878/2011 z dnia 2 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 228, s. 1), decyzji Rady 2011/628/WPZiB z dnia 23 września 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273 (Dz.U. L 247, s. 17), rozporządzenia Rady (UE) nr 950/2011 z dnia 23 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 247, s. 3), decyzji Rady 2011/684/WPZiB z dnia 13 października 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273 (Dz.U. L 269, s. 33), rozporządzenia Rady (UE) nr 1011/2011 z dnia 13 października 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 269, s. 18), decyzji Rady 2011/735/WPZiB z dnia 14 listopada 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273 (Dz.U. L 296, s. 53), decyzji wykonawczej Rady 2011/736/WPZiB z dnia 14 listopada 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273 (Dz.U. L 296, s. 55), rozporządzenia Rady (UE) nr 1150/2011 z dnia 14 listopada 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 296, s. 1), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1151/2011 z dnia 14 listopada 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011 (Dz.U. L 296, s. 3), decyzji Rady 2011/782/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie środków ograniczających wobec Syrii i uchylenia decyzji 2011/273 (Dz.U. L 319, s. 56), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1244/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011 (Dz.U. L 319, s. 8), rozporządzenia Rady (UE) nr 36/2012 z dnia 18 stycznia 2012 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii oraz uchylającego rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 16, s. 1), decyzji wykonawczej Rady 2012/37/WPZiB z dnia 23 stycznia 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782 (Dz.U. L 19, s. 33), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 55/2012 z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie wykonania art. 33 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 19, s. 6), decyzji wykonawczej Rady 2012/172/WPZiB z dnia 23 marca 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782 (Dz.U. L 87, s. 103), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 266/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 87, s. 45), decyzji Rady 2012/206/WPZiB z dnia 23 kwietnia 2012 r. zmieniającej decyzję 2011/782 (Dz.U. L 110, s. 36), decyzji wykonawczej Rady 2012/256/WPZiB z dnia 14 maja 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782 (Dz.U. L 126, s. 9), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 410/2012 z dnia 14 maja 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 126, s. 3), rozporządzenia Rady (UE) nr 509/2012 z dnia 15 czerwca 2012 r. zmieniającego rozporządzenie nr 36/2012 (Dz.U. L 156, s. 10), decyzji Rady 2012/322/WPZiB z dnia 20 czerwca 2012 r. zmieniającej decyzję 2011/782 (Dz.U. L 165, s. 45), decyzji wykonawczej Rady 2012/335/WPZiB z dnia 25 czerwca 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782 (Dz.U. L 165, s. 80), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 544/2012 z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 165, s. 20), rozporządzenia Rady (UE) nr 545/2012 z dnia 25 czerwca 2012 r. zmieniającego rozporządzenie nr 36/2012 (Dz.U. L 165, s. 23), decyzji Rady 2012/420/WPZiB z dnia 23 lipca 2012 r. zmieniającej decyzję 2011/782 (Dz.U. L 196, s. 59), decyzji wykonawczej Rady 2012/424/WPZiB z dnia 23 lipca 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782 (Dz.U. L 196, s. 81), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 673/2012 z dnia 23 lipca 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 196, s. 8), decyzji Rady 2012/739/WPZiB z dnia 29 listopada 2012 r. dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii i uchylającej decyzję 2011/782 (Dz.U. L 330, s. 21), decyzji wykonawczej Rady 2013/185/WPZiB z dnia 22 kwietnia 2013 r. dotyczącej wykonania decyzji 2012/739 (Dz.U. L 111, s. 77), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 363/2013 z dnia 22 kwietnia 2013 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 111, s. 1) oraz decyzji 2013/255/WPZiB z dnia 31 maja 2013 r. dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii (Dz.U. L 147, s. 14) w zakresie, w jakim te akty prawne dotyczą skarżących

Sentencja

1)

Skarga zostaje odrzucona jako niedopuszczalna, ponieważ została wniesiona z przekroczeniem terminu, w zakresie, w jakim dotyczy stwierdzenia nieważności decyzji wykonawczej Rady 2011/302/WPZiB z dnia 23 maja 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, decyzji wykonawczej Rady 2011/367/WPZiB z dnia 23 czerwca 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273 w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 504/2011 z dnia 23 maja 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia (UE) nr 442/2011 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii oraz rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 611/2011 z dnia 23 czerwca 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii.

2)

Skarga zostaje odrzucona jako niedopuszczalna w zakresie, w jakim dotyczy stwierdzenia nieważności decyzji Rady 2011/273/WPZiB z dnia 9 maja 2011 r. w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, rozporządzenia Rady (UE) nr 442/2011 z dnia 9 maja 2011 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, decyzji wykonawczej Rady 2011/488/WPZiB z dnia 1 sierpnia 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 755/2011 z dnia 1 sierpnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011, decyzji wykonawczej Rady 2011/515/WPZiB z dnia 23 sierpnia 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 843/2011 z dnia 23 sierpnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011, decyzji Rady 2011/522/WPZiB z dnia 2 września 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273, rozporządzenia Rady (UE) nr 878/2011 z dnia 2 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011, decyzji Rady 2011/628/WPZiB z dnia 23 września 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273, rozporządzenia Rady (UE) nr 950/2011 z dnia 23 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011, decyzji Rady 2011/684/WPZiB z dnia 13 października 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273, rozporządzenia Rady (UE) nr 1011/2011 z dnia 13 października 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011, decyzji Rady 2011/735/WPZiB z dnia 14 listopada 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273, decyzji wykonawczej Rady 2011/736/WPZiB z dnia 14 listopada 2011 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/273, rozporządzenia Rady (UE) nr 1150/2011 z dnia 14 listopada 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1151/2011 z dnia 14 listopada 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1244/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia nr 442/2011, decyzji wykonawczej Rady 2012/37/WPZiB z dnia 23 stycznia 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 55/2012 z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie wykonania art. 33 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, decyzji Rady 2012/206/WPZiB z dnia 23 kwietnia 2012 r. zmieniającej decyzję 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, decyzji wykonawczej Rady 2012/256/WPZiB z dnia 14 maja 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 410/2012 z dnia 14 maja 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, rozporządzenia Rady (UE) nr 509/2012 z dnia 15 czerwca 2012 r. zmieniającego rozporządzenie nr 36/2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, decyzji Rady 2012/322/WPZiB z dnia 20 czerwca 2012 r. zmieniającej decyzję 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, decyzji wykonawczej Rady 2012/335/WPZiB z dnia 25 czerwca 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 544/2012 z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, rozporządzenia Rady (UE) nr 545/2012 z dnia 25 czerwca 2012 r. zmieniającego rozporządzenie nr 36/2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, decyzji Rady 2012/420/WPZiB z dnia 23 lipca 2012 r. zmieniającej decyzję 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, decyzji wykonawczej Rady 2012/424/WPZiB z dnia 23 lipca 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 673/2012 z dnia 23 lipca 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii, ponieważ te akty prawne nie dotyczą Mohamada Hamcha i Hamcho International.

3)

Skarga zostaje odrzucona jako niedopuszczalna w zakresie, w jakim jest skierowana przeciwko pismu z dnia Rady Unii Europejskiej z dnia 21 grudnia 2011 r. do M. Hamcha i do Hamcho International.

4)

Umarza się postępowanie w sprawie w zakresie, w jakim dotyczy ono stwierdzenia nieważności decyzji Rady 2011/782/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie środków ograniczających wobec Syrii i uchylenia decyzji 2011/273, decyzji wykonawczej Rady 2012/172/WPZiB z dnia 23 marca 2012 r. dotyczącej wykonania decyzji 2011/782, decyzji Rady 2012/739/WPZiB z dnia 29 listopada 2012 r. dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii i uchylającej decyzję 2011/782 oraz decyzji wykonawczej Rady 2013/185/WPZiB z dnia 22 kwietnia 2013 r. dotyczącej wykonania decyzji 2012/739, ponieważ te akty prawne zostały uchylone i zastąpione innymi.

5)

W zakresie, w jakim akty te dotyczą M. Hamcha i Hamcho International, stwierdza się nieważność:

–        rozporządzenia Rady (UE) nr 36/2012 z dnia 18 stycznia 2012 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii oraz uchylającego rozporządzenie nr 442/2011;

–        rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 266/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012;

–        rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 363/2013 z dnia 22 kwietnia 2013 r. w sprawie wykonania rozporządzenia nr 36/2012;

–        decyzji Rady 2013/255/WPZiB z dnia 31 maja 2013 r. dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii.

6)

Skutki decyzji i rozporządzeń, których nieważność stwierdzono, zostają utrzymane w mocy względem M. Hamcha i Hamcho International do dnia upływu terminu do wniesienia odwołania lub, gdy odwołanie zostanie wniesione w terminie, do dnia ewentualnego oddalenia lub odrzucenia tego odwołania.

7)

Rada pokrywa własne koszty oraz jedną trzecią kosztów poniesionych przez M. Hamchę i przez Hamcho International.

8)

Mohamad Hamcho i Hamcho International pokrywają dwie trzecie swoich kosztów.