Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 25ης Ιανουαρίου 2024 [αίτηση του Sofiyski rayonen sad (Βουλγαρία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] – Em akaunt BG ЕООD κατά Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets AD
(Υπόθεση C-438/22 1 , Em akaunt BG)
[Προδικαστική παραπομπή – Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Άρθρο 101 ΣΛΕΕ – Καθορισμός ελάχιστων αμοιβών από επαγγελματική οργάνωση δικηγόρων – Απόφαση ενώσεως επιχειρήσεων – Απαγόρευση επιδικάσεως ποσού δικηγορικής αμοιβής που υπολείπεται της ελάχιστης – Περιορισμός του ανταγωνισμού – Δικαιολογητικοί λόγοι – Θεμιτοί σκοποί – Ποιότητα των παρεχόμενων από δικηγόρους υπηρεσιών – Εφαρμογή της αποφάσεως της 23ης Νοεμβρίου 2017, CHEZ Elektro Bulgaria και FrontEx International (C-427/16 και C-428/16, EU:C:2017:890) – Δυνατότητα επίκλησης της νομολογίας Wouters σε περίπτωση περιορισμού του ανταγωνισμού ως εκ του αντικειμένου]
Γλώσσα διαδικασίας: η βουλγαρική
Αιτούν δικαστήριο
Sofiyski rayonen sad
Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης
Em akaunt BG ЕООD
κατά
Zastrahovatelno aktsionerno druzhestvo Armeets AD
Διατακτικό
Το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 4, παράγραφος 3, ΣΕΕ, έχει την έννοια ότι, σε περίπτωση που εθνικό δικαστήριο διαπιστώσει ότι κανονισμός περί καθορισμού ελάχιστων δικηγορικών αμοιβών, ο οποίος κατέστη υποχρεωτικός δυνάμει εθνικής κανονιστικής ρυθμίσεως, αντιβαίνει στο εν λόγω άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, οφείλει να μην εφαρμόσει την εθνική αυτή κανονιστική ρύθμιση έναντι του διαδίκου ο οποίος καταδικάστηκε στην καταβολή των δικαστικών εξόδων που αντιστοιχούν στη δικηγορική αμοιβή, ακόμη και όταν ο εν λόγω διάδικος ουδεμία σύμβαση περί δικηγορικών υπηρεσιών και δικηγορικής αμοιβής έχει συνάψει.
Το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 4, παράγραφος 3, ΣΕΕ, έχει την έννοια ότι εθνική κανονιστική ρύθμιση η οποία, αφενός, δεν επιτρέπει στον δικηγόρο και τον εντολέα του να συμφωνήσουν αμοιβή χαμηλότερη από την ελάχιστη που καθορίζεται με κανονισμό τον οποίο εκδίδει επαγγελματική οργάνωση δικηγόρων, όπως το Visshia advokatski savet (Ανώτατο Δικηγορικό Συμβούλιο), και, αφετέρου, δεν επιτρέπει στο δικαστήριο να διατάξει την καταβολή ποσού δικηγορικής αμοιβής που υπολείπεται της ελάχιστης αυτής αμοιβής πρέπει να θεωρηθεί ότι συνιστά περιορισμό του ανταγωνισμού «ως εκ του αντικειμένου», κατά την έννοια της εν λόγω διατάξεως. Σε περίπτωση που υφίσταται τέτοιος περιορισμός, δεν είναι δυνατή, προκειμένου η επίμαχη συμπεριφορά να μην εμπίπτει στην απαγόρευση των περιοριστικών του ανταγωνισμού συμφωνιών και πρακτικών την οποία προβλέπει το άρθρο 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, η επίκληση των θεμιτών σκοπών που φέρεται ότι επιδιώκει η εν λόγω εθνική κανονιστική ρύθμιση.
Το άρθρο 101, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 4, παράγραφος 3, ΣΕΕ, έχει την έννοια ότι, σε περίπτωση που εθνικό δικαστήριο διαπιστώσει ότι κανονισμός περί καθορισμού ελάχιστων δικηγορικών αμοιβών, ο οποίος κατέστη υποχρεωτικός δυνάμει εθνικής κανονιστικής ρυθμίσεως, αντιβαίνει στην απαγόρευση του άρθρου 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, οφείλει να μην εφαρμόσει την εθνική αυτή κανονιστική ρύθμιση ακόμη και όταν τα ελάχιστα ποσά που προβλέπει ο εν λόγω κανονισμός αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές τιμές της αγοράς των δικηγορικών υπηρεσιών.
____________
1 ΕΕ C 408, της 24.10.2022.