CURIA - Documents

Home > Search form > List of results > Documents

Start printing

Language of document : ECLI:EU:T:2009:401

WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (druga izba)

z dnia 14 października 2009 r.(*)

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające wobec Islamskiej Republiki Iranu w celu niedopuszczenia do rozprzestrzeniania broni jądrowej – Zamrożenie funduszy – Skarga o stwierdzenie nieważności – Kontrola sądowa – Nadużycie władzy – Równe traktowanie – Proporcjonalność – Prawo własności – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Obowiązek uzasadnienia – Kompetencja Wspólnoty

W sprawie T‑390/08

Bank Melli Iran, z siedzibą w Teheranie (Iran), reprezentowany przez adwokata L. Defalque’a,

strona skarżąca,

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej, reprezentowanej przez M. Bishopa, E. Finnegan oraz R. Liudvinaviciute‑Cordeiro, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

popieranej przez

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, reprezentowane przez V. Jackson, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez S. Lee, barrister,

oraz

Republikę Francuską, reprezentowaną przez G. de Bergues’a, L. Butela oraz E. Belliard, działających w charakterze pełnomocników,

oraz przez

Komisję Wspólnot Europejskich, reprezentowaną przez P. Aalto oraz E. Cujo, działających w charakterze pełnomocników,

interwenienci,

mającej za przedmiot stwierdzenie nieważności pkt 4 tabeli B załącznika do decyzji Rady 2008/475/WE z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie wdrożenia art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 423/2007 dotyczącego środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 163, s. 29) w części dotyczącej banku Bank Melli Iran i jego oddziałów,

SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI WSPÓLNOT EUROPEJSKICH
(druga izba),

w składzie: I. Pelikánová, prezes (sprawozdawca), K. Jürimäe i S. Soldevila Fragoso, sędziowie,

sekretarz: C. Kristensen, administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 czerwca 2009 r.,

wydaje następujący

Wyrok

Okoliczności powstania sporu

1 Strona skarżąca, Bank Melli Iran, jest komercyjnym bankiem irańskim będącym własnością państwa irańskiego.

Środki ograniczające przyjęte w stosunku do Islamskiej Republiki Iranu

2 Niniejsza sprawa wpisuje się w ramy systemu środków ograniczających, ustanowionych w celu wywarcia nacisku na Islamską Republikę Iranu, aby zakończyła działania stwarzające zagrożenie rozprzestrzenianiem broni jądrowej i działania związane z rozwojem systemów przenoszenia broni jądrowej (zwane dalej „rozprzestrzenianiem broni jądrowej”).

3 Początki temu systemowi dała Organizacja Narodów Zjednoczonych. W dniu 23 grudnia 2006 r. Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych (zwana dalej „Radą Bezpieczeństwa”) przyjęła rezolucję 1737 (2006), w załączniku do której wymienione są osoby i podmioty zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej i których fundusze oraz zasoby ekonomiczne (zwane dalej „funduszami”) powinny zostać zamrożone. Wykaz znajdujący się w załączniku do rezolucji 1737 (2006) był wiele razy aktualizowany licznymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa, a zwłaszcza rezolucją Rady Bezpieczeństwa 1747 (2007). Jednakże strona skarżąca nie została objęta zamrożeniem funduszy zarządzonym przez Radę Bezpieczeństwa.

4 W odniesieniu do Unii Europejskiej rezolucja 1737 (2006) została wdrożona wspólnym stanowiskiem Rady 2007/140/WPZiB z dnia 27 lutego 2007 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 61, s. 49). Artykuł 5 ust. 1 lit. a) przewiduje zamrożenie wszystkich funduszy, których właścicielami są osoby i podmioty wskazane w rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1737 (2006) lub które są przez te osoby i podmioty posiadane, przechowywane lub kontrolowane, bezpośrednio lub pośrednio. Artykuł 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska 2007/140 przewiduje ponadto, że takie same środki stosuje się w szczególności do podmiotów, co do których Rada Unii Europejskiej uważa, że są zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związane z takimi działaniami lub udzielają im wsparcia. Zgodnie z art. 7 ust. 2 wspólnego stanowiska 2007/140 wykaz osób lub podmiotów objętych zamrożeniem funduszy na mocy art. 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska określa i zmienia Rada, stanowiąca jednomyślnie.

5 W zakresie, w jakim dotyczy to kompetencji Wspólnoty, rezolucja 1737 (2006) została wdrożona rozporządzeniem Rady (WE) nr 423/2007 z dnia 19 kwietnia 2007 r. dotyczącym środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 103, s. 1), wydanym na podstawie art. 60 WE oraz art. 301 WE, a którego treść jest zasadniczo taka sama jak treść wspólnego stanowiska 2007/140. I tak art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 423/2007 przewiduje zamrożenie funduszy osób i podmiotów (zwanych dalej łącznie „podmiotami”) wskazanych w rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1737 (2006), a także wszystkich funduszy i zasobów gospodarczych pozostających w posiadaniu tych osób i podmiotów lub pod ich kontrolą. Artykuł 7 ust. 2 wyżej wymienionego rozporządzenia przewiduje takie same środki w szczególności w odniesieniu do podmiotów uznanych przez Radę, na podstawie art. 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska 2007/140, za zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związane z takimi działaniami lub udzielające im wsparcia. Podmioty objęte zamrożeniem funduszy na mocy art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 są wymienione w załączniku V do rozporządzenia.

6 W drodze odstępstwa od art. 7 rozporządzenia nr 423/2007 art. 9 i 10 tego rozporządzenia upoważniają właściwe organy państw członkowskich, zasadniczo, do odblokowania zamrożonych funduszy w celu umożliwienia – w szczególności podmiotom wymienionym w załączniku V – wypełnienia zobowiązań wynikających z umów zawartych przed zamrożeniem i zaspokojenia podstawowych wydatków.

7 Artykuł 15 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 przewiduje, po pierwsze, że Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną oraz na podstawie ustaleń podjętych przez Radę na mocy art. 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska 2007/140, ustanawia, weryfikuje i zmienia wykaz z załącznika V, a po drugie, że wykaz ten jest weryfikowany regularnie, co najmniej raz na 12 miesięcy.

8 Artykuł 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007 zobowiązuje Radę do przedstawiania indywidualnych i szczególnych powodów decyzji podjętych na mocy art. 15 ust. 2 rozporządzenia i do podawania ich do wiadomości zainteresowanych podmiotów.

9 Ponadto zgodnie z pkt 10 rezolucji Rady Bezpieczeństwa 1803 (2008) z dnia 3 marca 2008 r. wzywa ona „wszystkie państwa do zachowania czujności w związku z działaniami instytucji finansowych na ich terytoriach, prowadzonymi ze wszystkimi bankami mającymi siedzibę w Iranie, w szczególności Bankiem Melli i Bankiem Saderat, oraz ich oddziałami i agencjami za granicą, aby zapobiec takim działaniom, które przyczyniają się do [rozprzestrzeniania broni jądrowej]”.

Środki dotyczące strony skarżącej

10 W dniu 23 czerwca 2008 r. Rada uchwaliła wspólne stanowisko 2008/479/WPZiB zmieniające wspólne stanowisko 2007/140 (Dz.U. L 163, s. 43). Na podstawie załącznika do wspólnego stanowiska 2008/479 strona skarżąca została zaliczona do podmiotów, których fundusze podlegają zamrożeniu zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska 2007/140. Zamrożenie funduszy strony skarżącej zostało utrzymane w mocy we wspólnym stanowisku Rady 2008/652/WPZiB z dnia 7 sierpnia 2008 r. zmieniającym wspólne stanowisko 2007/140 (Dz.U. L 213, s. 58).

11 Tego samego dnia Rada wydała również decyzję 2008/475/WE w sprawie wdrożenia art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 dotyczącego środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 163, s. 29, zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”). Zgodnie z pkt 4 tabeli B załącznika do zaskarżonej decyzji strona skarżąca została umieszczona w wykazie zawartym w załączniku V wyżej wymienionego rozporządzenia, co skutkowało zamrożeniem ich funduszy.

12 Rada podała następujące uzasadnienie:

„Dostarcza lub stara się dostarczać wsparcie finansowe firmom, które są zaangażowane w zakup towarów służących realizacji irańskiego programu jądrowego i programu w zakresie pocisków balistycznych lub zakupują takie towary (AIO, SHIG, SBIG, AEOI, Novin Energy Company, Mesbah Energy Company, Kalaye Electric Company i DIO). Bank Melli ułatwia działalność Iranu w dziedzinie związanej z technologiami potencjalnie niebezpiecznymi. Ułatwił on wielokrotnie zakup potencjalnie niebezpiecznych materiałów dla irańskich programów jądrowych i programów w zakresie pocisków balistycznych. Świadczył różnorodne usługi finansowe w imieniu podmiotów związanych z irańskim sektorem jądrowym i sektorem rakietowym, w tym otwierał akredytywy i prowadził rachunki. Wiele z powyższych przedsiębiorstw zostało wymienionych w rezolucjach […] 1737 i 1747 [Rady Bezpieczeństwa]”.

Przebieg postępowania i żądania stron

13 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 18 września 2008 r. strona skarżąca wniosła niniejszą skargę. W odrębnych pismach, które wpłynęły do sekretariatu Sądu tego samego dnia, strona skarżąca wniosła o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym na podstawie art. 76a regulaminu Sądu, jak również wniosła o zastosowanie środka tymczasowego w postaci zawieszenia stosowania w odniesieniu do strony skarżącej pkt 4 tabeli B załącznika do zaskarżonej decyzji.

14 Postanowieniem z dnia 14 października 2008 r. Sąd (druga izba) uwzględnił wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyśpieszonym na podstawie art. 76a regulaminu Sądu i równocześnie zezwolił państwom członkowskim występującym w sporze w charakterze interwenientów na przedstawienie uwag.

15 Postanowieniem Prezesa Sądu z dnia 15 października 2008 r. wniosek o zastosowanie środka tymczasowego złożony przez skarżącą został oddalony, a kwestię kosztów pozostawiono do rozstrzygnięcia w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

16 W pismach złożonych w sekretariacie Sądu w dniach 20 października, 13 i 18 listopada 2008 r. odpowiednio Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Republika Francuska i Komisja Wspólnot Europejskich złożyły wnioski o dopuszczenie do udziału w sprawie w charakterze interwenientów po stronie Rady. Postanowieniami z dnia 12 listopada oraz z dnia 8 i 11 grudnia 2008 r. prezes drugiej izby Sądu uwzględnił ich wnioski.

17 Odpowiedź na skargę została złożona w dniu 5 listopada 2008 r. Uwagi Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Republiki Francuskiej zostały złożone odpowiednio w dniu 4 grudnia 2008 r. i w dniu 5 stycznia 2009 r.

18 W dniu 4 lutego 2009 r. strona skarżąca wystąpiła do Sądu o zgodę na włączenie do akt sprawy pewnych dokumentów dodatkowych, dotyczących jej stosunków z podmiotami wskazanymi w zaskarżonej decyzji, uzasadniając wniosek tym, że przedmiotowe dokumenty nie mogły być przedstawione we wcześniejszym stadium postępowania. Wniosek został uwzględniony na podstawie postanowienia drugiej izby Sądu z dnia 17 lutego 2009 r.

19 W dniu 5 maja 2009 r. druga izba Sądu zdecydowała o wszczęciu procedury ustnej bez wcześniejszego przeprowadzania środków dowodowych. Postanowiła także zobowiązać skarżącą do udzielenia na piśmie odpowiedzi na pytania, strona skarżąca zaś spełniła to żądanie w terminie wyznaczonym przez Sąd.

20 Na rozprawie w dniu 3 czerwca 2009 r. wysłuchano wystąpień stron oraz ich odpowiedzi na pytania zadane ustnie przez Sąd.

21 W skardze strona skarżąca wnosi do Sądu o:

– tytułem żądania głównego – stwierdzenie nieważności pkt 4 w tabeli B załącznika do zaskarżonej decyzji w zakresie, w jakim dotyczy on strony skarżącej, a także jej filii i jej oddziałów;

– pomocniczo – stwierdzenie niemożności stosowania w niniejszym sporze art. 7 ust. 2 oraz art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007;

– w każdym razie obciążenie Rady wszystkimi kosztami postępowania.

22 Podczas rozprawy strona skarżąca, po pierwsze, odstąpiła od drugiego żądania, stwierdzając, że zarzut niezgodności z prawem podniesiony w stosunku do art. 7 ust. 2 oraz do art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 powinien zostać uznany za zarzut, w oparciu o który strona skarżąca żąda stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji ze względu na brak podstaw prawnych. Po drugie, strona skarżąca odstąpiła od pierwszego żądania w zakresie, w jakim dotyczyło stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji w odniesieniu do jej filii.

23 Rada wnosi do Sądu o:

– oddalenie skargi;

– obciążenie strony skarżącej kosztami postępowania.

24 Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Komisja wnoszą do Sądu o oddalenie skargi.

25 Republika Francuska wnosi do Sądu o oddalenie skargi i obciążenie strony skarżącej kosztami postępowania.

Co do prawa

26 Strona skarżąca przedstawiła uwagi wstępne na temat właściwości Sądu w zakresie kontroli legalności zaskarżonej decyzji. Zarzuty strony skarżącej in meriti można podzielić na pięć podstaw skargi, z których pierwsza jest oparta na naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych, naruszeniu traktatu WE, przepisów prawnych dotyczących jego stosowania oraz na naruszeniu art. 7 ust. 2 wspólnego stanowiska 2007/140, na nadużyciu władzy, a także na braku podstawy prawnej zaskarżonej decyzji; druga jest oparta na naruszeniu zasady równego traktowania; trzecia na naruszeniu zasady proporcjonalności i naruszeniu prawa własności; czwarta na naruszeniu prawa do obrony, prawa do skutecznej ochrony sądowej oraz naruszeniu art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007; piąta zaś na braku kompetencji Wspólnoty.

27 Rada, popierana przez interwenientów, kwestionuje zasadność podstaw skargi powołanych przez skarżącą.

28 Sąd uważa, że zanim zajmie się podstawami skargi powołanymi przez skarżącą, powinien zbadać znaczenie dla sprawy dokumentów, które strona skarżąca przedstawiła w dniu 4 lutego 2009 r.

W przedmiocie znaczenia dla sprawy dokumentów przedstawionych przez skarżącą w dniu 4 lutego 2009 r.

29 Dokumenty przedstawione w dniu 4 lutego 2009 r. to trzy oświadczenia dyrektora generalnego strony skarżącej oraz przedstawicieli jej oddziałów w Paryżu (Francja) i w Hamburgu (Niemcy), prezentujące stosunki handlowe strony skarżącej z podmiotami wskazanymi w zaskarżonej decyzji. W odpowiedzi na pytanie zadane na rozprawie strona skarżąca wyjaśniła, że te dokumenty zostały przedstawione przede wszystkim w celu wykazania, że zastosowanie wobec niej środka w postaci zamrożenia funduszy było pozbawione podstaw, ponieważ stosunki, jakie utrzymywała z podmiotami wskazanymi w zaskarżonej decyzji, były ograniczone. Ponadto według strony skarżącej omawiane oświadczenia uzasadniają również trzecią podstawę skargi, ponieważ wynika z nich, po pierwsze, że zamrożenie jej funduszy nie było konieczne dla osiągnięcia celu, do którego dążyła Rada, a po drugie, że ten sam cel można było osiągnąć przy użyciu środków mniej dotkliwych. Dokumenty te są także istotne w związku z czwartą podstawą skargi, gdyż ilustrują trudności, jakie napotykała strona skarżąca zmuszona do dostarczenia „dowodu negatywnego”, przy braku możliwości dostępu strony skarżącej do materiału dowodowego, na którym opiera się Rada, zakładając, że taki materiał istnieje.

30 Należy podkreślić, że skarga nie zawiera zarzutu podważającego ustalenie Rady, iż strona skarżąca udzielała wsparcia finansowego w celu rozprzestrzeniania broni jądrowej, podczas gdy to właśnie stwierdzenie stanowi podstawę zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym strony skarżącej, w związku z czym tego rodzaju zarzut mógł być podniesiony w momencie wytoczenia skargi, ewentualnie z zaznaczeniem, że dodatkowe dowody zostaną przedstawione, jak tylko będą dostępne. Nawet jeżeli założymy – w tym kontekście – że takiego rodzaju zarzut został po raz pierwszy podniesiony na rozprawie, to powinien zostać odrzucony jako niedopuszczalny zgodnie z art. 48 § 2 regulaminu Sądu, ponieważ strona skarżąca nawet nie powołała się na fakt, iż jego podstawą są okoliczności prawne i faktyczne ujawnione dopiero w toku postępowania. W tych okolicznościach dokumenty przedstawione w dniu 4 lutego 2009 r. nie mogą być wzięte pod uwagę dla potrzeb oceny, czy stosunki strony skarżącej z podmiotami wskazanymi w zaskarżonej decyzji uzasadniają zamrożenie jej funduszy.

31 Taki sam wniosek stosuje się do znaczenia dla sprawy omawianych dokumentów przy badaniu trzeciej podstawy skargi. W skardze bowiem strona skarżąca ograniczyła się do twierdzenia, iż zaskarżona decyzja jest nieproporcjonalna, ponieważ wykracza poza obowiązki i zalecenia sformułowane przez Radę Bezpieczeństwa w rezolucji 1803 (2008). Natomiast nie powołała się na żaden zarzut, który podważałby twierdzenia w kwestii zakresu jej stosunków handlowych ze wskazanymi podmiotami, jaki został określony w zaskarżonej decyzji. Ponieważ podczas rozprawy strona skarżąca wcale nie utrzymywała, że podstawą tego rodzaju zarzutów są okoliczności prawne i faktyczne ujawnione dopiero w toku postępowania, z art. 48 § 2 regulaminu Sądu wynika, że stanowiłyby one nowy zarzut, który w każdym stanie rzeczy byłby niedopuszczalny. W związku z powyższym nie ma już potrzeby brania pod uwagę dokumentów przedstawionych w dniu 4 lutego 2009 r. w ramach badania trzeciej podstawy skargi.

32 Co do czwartej podstawy skargi strona skarżąca rzeczywiście utrzymywała w skardze, że aby skorzystać ze służącego jej prawa do skargi do Sądu, była obowiązana do dostarczenia „dowodu negatywnego”, że nie wspierała rozprzestrzeniania broni jądrowej, co byłoby wyjątkowo trudne, wręcz niemożliwe do wykazania. W związku z tym dokumenty przedstawione w dniu 4 lutego 2009 r. mogą zostać wzięte pod uwagę w tym kontekście.

W przedmiocie poziomu intensywności kontroli sądowej

Argumenty stron

33 Strona skarżąca utrzymuje, że zgodność z prawem wszelkich uregulowań przyjętych przez instytucje wspólnotowe, włącznie z aktami prawnymi, których celem jest wprowadzenie w życie rezolucji Rady Bezpieczeństwa, podlega pełnej kontroli sądów wspólnotowych w ramach zupełnego systemu środków prawnych wprowadzonego przez traktat WE.

34 Rada nie kwestionuje kompetencji Sądu w zakresie kontroli legalności zaskarżonej decyzji. Przypomina jednak, że posiada szeroki margines uznania w odniesieniu do elementów, które należy uwzględnić w celu przyjęcia gospodarczych lub finansowych środków ograniczających.

Ocena Sądu

35 Jeśli chodzi o poziom intensywności kontroli sądowej, w rozporządzeniu nr 423/2007 należy wyróżnić dwa rodzaje elementów. W istocie z jednej strony artykuły tego rozporządzenia zawierają przepisy ogólne określające zasady dla ustanowionych w nim środków ograniczających, z drugiej zaś załącznik V do rozporządzenia nr 423/2007, w którym wymienione są podmioty objęte środkami w postaci zamrożenia funduszy, przyjętymi na podstawie art. 7 ust. 2 rozporządzenia, stanowi całość aktów wykonawczych do tych przepisów ogólnych dla konkretnych podmiotów.

36 Jeśli chodzi o przepisy ogólne określające zasady dla środków ograniczających, Rada dysponuje szerokim marginesem uznania w odniesieniu do okoliczności podlegających uwzględnieniu w celu podjęcia środków w postaci sankcji ekonomicznych i finansowych na podstawie art. 60 WE i 301 WE, zgodnie ze wspólnym stanowiskiem przyjętym w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB). W związku z tym, że sąd wspólnotowy w szczególności nie może zastąpić oceny Rady własną oceną dowodów, faktów i okoliczności uzasadniających przyjęcie takich środków, sprawowana przez Sąd kontrola musi być ograniczona do badania zgodności z wymogami proceduralnymi i obowiązkiem uzasadnienia, prawidłowości ustaleń faktycznych oraz tego, czy nie zachodzi oczywisty błąd w ocenie lub nadużycie władzy. Ograniczona kontrola znajduje zastosowanie w szczególności do oceny względów związanych ze stosownością wydania decyzji (zob. analogicznie wyrok Sądu z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie T‑228/02 Organisation des Modjahedines du peuple d’Iran przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑4665, zwany dalej „wyrokiem w sprawie OMPI”, pkt 159).

37 Jeśli chodzi o kontrolę zgodności z prawem decyzji, na mocy której podmiot jest umieszczany w wykazie załącznika V do rozporządzenia nr 423/2007, na podstawie art. 7 ust. 2 tegoż rozporządzenia, do Sądu należy sprawdzenie w szczególności, z uwzględnieniem podstaw stwierdzenia nieważności podniesionych przez zainteresowany podmiot lub badanych z urzędu, czy dany przypadek odpowiada jednej z czterech sytuacji określonych w art. 7 ust. 2 lit. a)–d) rozporządzenia nr 423/2007. To oznacza, że sądowa kontrola legalności spornej decyzji obejmuje ocenę faktów i okoliczności powołanych jako dowód jej zgodności z prawem, jak również zbadanie dowodów i informacji, na których ocena ta została oparta. Sąd ma również obowiązek upewnić się w kwestii przestrzegania prawa do obrony oraz wymaganego w tym zakresie uzasadnienia, jak również w razie konieczności co do zasadności nadrzędnych wymogów, na jakie w drodze wyjątku wskazała Rada w celu uchylenia się od tego obowiązku (zob. analogicznie ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 154).

38 W niniejszej sprawie zarzut braku podstawy prawnej zaskarżonej decyzji sprowadza się do zakwestionowania zgodności z prawem niektórych przepisów ogólnych rozporządzenia nr 423/2007. W związku z powyższym w trakcie jego badania powinien obowiązywać ograniczony zakres kontroli, opisany w pkt 36 powyżej. Co do reszty, to do zarzutów podważających legalność decyzji, na podstawie której strona skarżąca została umieszczona w wykazie załącznika V do rozporządzenia nr 423/2007, mają zastosowanie uwagi przedstawione w pkt 37 powyżej.

W przedmiocie pierwszej podstawy skargi opartej na naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych, naruszeniu traktatu WE, przepisów prawnych dotyczących jego stosowania oraz naruszeniu art. 7 ust. 2 wspólnego stanowiska 2007/140, na nadużyciu władzy, a także na braku podstawy prawnej zaskarżonej decyzji

Argumenty stron

39 Strona skarżąca utrzymuje, że rozporządzenie nr 423/2007, na którym opiera się zaskarżona decyzja, ma trzy podstawy prawne, a mianowicie art. 60 WE, 301 WE oraz wspólne stanowisko 2007/140. Dalej strona skarżąca twierdzi, że zgodnie z art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 wykaz podmiotów objętych środkami polegającymi na zamrożeniu funduszy na podstawie art. 7 ust. 2 wyżej wymienionego rozporządzenia jest sporządzany przez Radę stanowiącą kwalifikowaną większością głosów. Natomiast art. 7 ust. 2 wspólnego stanowiska 2007/140 wymaga – według niej – żeby wykaz osób i podmiotów objętych środkami polegającymi na zamrożeniu funduszy na podstawie art. 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska 2007/140, który to wykaz jest w rzeczywistości tym samym wykazem co określony w art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007, był sporządzany przez Radę stanowiącą jednomyślnie.

40 Strona skarżąca utrzymuje w tej kwestii, że w sytuacji gdy akt prawny ma wiele podstaw prawnych, które przewidują różne reguły głosowania, należy zastosować najbardziej surowe zasady procedury. Strona skarżąca wywodzi stąd wniosek, że ponieważ Rada nie przestrzegała zasady jednomyślności wymaganej przez art. 7 ust. 2 wspólnego stanowiska 2007/140 przy wydawaniu zaskarżonej decyzji, dopuściła się naruszenia istotnych wymogów proceduralnych, naruszenia traktatu WE oraz przepisów prawnych dotyczących jego stosowania. Ponadto – według strony skarżącej – Rada tym samym dopuściła się również nadużycia władzy, gdyż naruszyła procedurę specjalnie przewidzianą przez traktat UE w zakresie WPZiB, w celu wydawania decyzji wywołujących skutek bezpośredni, który to instrument prawny nie istnieje w tej dziedzinie.

41 Strona skarżąca dodaje, że ponieważ art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 przewiduje głosowanie kwalifikowaną większością głosów, chociaż służy wdrażaniu WPZiB, i ponieważ w ten sposób narusza zasady postępowania ustanowione przez wspólne stanowisko 2007/140, nie może stanowić ważnej podstawy prawnej zaskarżonej decyzji. Podobnie art. 15 ust. 2 oraz art. 7 ust. 2 wyżej wymienionego rozporządzenia nie mogą stanowić ważnej podstawy prawnej zaskarżonej decyzji, gdyż dopuszczają przyjęcie środka w postaci zamrożenia funduszy w stosunku do strony skarżącej, podczas gdy nie została ona wskazana w rezolucji 1737 (2006) powołanej w motywie 6 rozporządzenia nr 423/2007, lecz jedynie wspomniana w rezolucji 1803 (2008).

42 Na koniec strona skarżąca twierdzi, że wyrok Trybunału z dnia 3 września 2008 r. w sprawach połączonych C‑402/05 P i C‑415/05 P Kadi i Al Barakaat International Foundation przeciwko Radzie i Komisji, Zb.Orz. s. I‑6351, zwany dalej „wyrokiem w sprawie Kadi”, nie jest istotny w ramach niniejszej podstawy skargi, gdyż decyzja sporna w sprawie, w której zapadł, była oparta na potrójnej podstawie prawnej składającej się z art. 60 WE, 301 WE oraz 308 WE i w konsekwencji została przyjęta jednomyślnie.

43 Rada, popierana przez interwenientów, podważa zasadność argumentów strony skarżącej, utrzymując, że zastosowano odpowiednie reguły głosowania, jakie zostały ustalone w art. 60 WE oraz 301 WE, które stanowią podstawę prawną zaskarżonej decyzji.

Ocena Sądu

44 Na wstępie należy zaznaczyć, że – wbrew temu, co utrzymuje strona skarżąca – ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi ma jak najbardziej znaczenie dla rozpoznawanej sprawy, ponieważ Trybunał wypowiedział się w nim między innymi na temat zakresu stosowania art. 60 WE oraz 301 WE. Tak więc, według Trybunału, postanowienia te dotyczą podejmowania środków wobec państw trzecich, przy czym pojęcie to może obejmować przywódców takiego państwa, jak również osoby fizyczne i podmioty, które są z tymi przywódcami powiązane lub przez nich bezpośrednio lub pośrednio kontrolowane (ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 166).

45 Artykuły 60 WE i 301 WE mają tę szczególną cechę, że stanowią pomost między działaniami Wspólnoty obejmującymi sankcje gospodarcze oraz celami traktatu UE w dziedzinie stosunków zewnętrznych, w tym WPZiB (zob. podobnie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 197). Istotnie art. 60 WE oraz art. 301 WE są postanowieniami, które wyraźnie przewidują, że działanie ze strony Wspólnoty może okazać się konieczne dla osiągnięcia jednego z celów specjalnie wyznaczonych Unii w art. 2 UE, a mianowicie realizacji wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.

46 Jednakże okoliczność ta nie ma wpływu na współistnienie Unii i Wspólnoty jako dwóch zintegrowanych, lecz odrębnych porządków prawnych ani na konstytucyjną konstrukcję filarów, zamierzoną przez autorów obecnie obowiązujących traktatów (zob. podobnie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 202). W konsekwencji nawet wówczas, gdy działanie Wspólnoty w ramach art. 60 WE i 301 WE realizuje jeden z celów Unii, mimo wszystko jest podejmowane na podstawie filaru wspólnotowego. W związku z powyższym legalność aktów prawnych wydanych w tej dziedzinie, takich jak rozporządzenie nr 423/2007 oraz akty wprowadzające je w życie, powinna być oceniana w stosunku do warunków ustalonych przez przepisy z tego samego filara, z odpowiednimi regułami głosowania włącznie.

47 Z powyższego wynika, że – wbrew temu, co utrzymuje strona skarżąca – wspólne stanowisko 2007/140, które zalicza się do drugiego filara Unii, nie stanowi podstawy prawnej rozporządzenia nr 423/2007 ani aktów wprowadzających je w życie, co oznacza, że reguła głosowania obowiązująca przy przyjmowaniu wyżej wymienionego wspólnego stanowiska oraz jego zmian, jest nieistotna. W rzeczywistości istnienie wspólnego stanowiska lub wspólnego działania przyjętego wcześniej w dziedzinie WPZiB jest jedynie warunkiem ustalonym w art. 301 WE, przy czym przepis ten określa również reguły głosowania obowiązujące przy przyjmowaniu aktów wydanych na jego podstawie.

48 Tymczasem w rozpoznawanej sprawie nikt nie zaprzecza, że rozporządzenie nr 423/2007 oraz zaskarżona decyzja zostały przyjęte kwalifikowaną większością głosów, zgodnie z zasadą ustaloną w art. 301 WE. Nie kwestionuje się również, iż wydanie tegoż rozporządzenia było poprzedzone jednomyślnym przyjęciem wspólnego stanowiska 2007/140 oraz iż wydanie zaskarżonej decyzji było poprzedzone jednomyślnym przyjęciem wspólnego stanowiska 2008/479, na którego podstawie strona skarżąca została umieszczona w wykazie podmiotów objętych zamrożeniem funduszy na mocy art. 5 ust. 1 lit. b) wspólnego stanowiska 2007/140. W tych okolicznościach należy stwierdzić, że warunki ustalone w art. 301 WE były przestrzegane.

49 W konsekwencji zarzut strony skarżącej oparty na nieprzestrzeganiu właściwej reguły głosowania powinien zostać oddalony.

50 Co się tyczy pozostałych zarzutów strony skarżącej, należy przypomnieć, że akt jest dotknięty wadą nadużycia władzy, jeżeli z obiektywnych, właściwych dla danej sprawy i spójnych przesłanek wynika, że został on przyjęty wyłącznie lub w znacznej mierze w celu innym niż wskazany albo w celu obejścia procedury przewidzianej w traktacie dla okoliczności danej sprawy (zob. wyroki: Trybunału z dnia 14 grudnia 2004 r. w sprawie C‑210/03 Swedish Match, Zb.Orz. s. I‑11893, pkt 75; Sądu z dnia 13 stycznia 2004 r. w sprawie T‑158/99 Thermenhotel Stoiser Franz i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1, pkt 164 i przytoczone tam orzecznictwo). Natomiast w rozpoznawanej sprawie strona skarżąca nie przedstawiła informacji, które by sugerowały, że wydając zaskarżoną decyzję, Rada dążyła do innego celu niż niedopuszczenie do rozprzestrzeniania broni jądrowej przez zamrożenie funduszy podmiotów, co do których uznała, iż są zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związane z takimi działaniami lub udzielają im wsparcia, zgodnie z procedurą przewidzianą w tym celu przez traktat WE oraz przez rozporządzenie nr 423/2007.

51 Po drugie, ponieważ strona skarżąca utrzymuje, że art. 15 ust. 2 oraz art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 nie mogą stanowić ważnej podstawy prawnej zaskarżonej decyzji, gdyż umożliwiają Radzie przyjmowanie środków w zakresie zamrażania funduszy wykraczających poza środki uchwalone przez Radę Bezpieczeństwa, należy zaznaczyć, że nic w art. 60 WE ani w art. 301 WE nie pozwala uważać, iż kompetencje, jakie postanowienia te nadają Wspólnocie, są ograniczone do wdrażania środków ustalonych przez Radę Bezpieczeństwa. W związku z powyższym Rada miała kompetencje do przyjęcia nie tylko art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 423/2007, który wprowadza w życie rezolucję 1737 (2006), zarządzając zamrożenie funduszy wskazanych w nim podmiotów, lecz także art. 7 ust. 2 tego samego rozporządzenia, który umożliwia przyjmowanie środków w postaci zamrażania funduszy obejmujących inne podmioty, które – zdaniem Rady – są zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związane z takimi działaniami lub udzielają im wsparcia.

52 W tym kontekście nie ulega wątpliwości, że motyw 6 rozporządzenia nr 423/2007 nakłada na Radę obowiązek wykonywania uprawnień nadanych jej przez art. 7 ust. 2 tego samego rozporządzenia, „tak aby osiągnąć cele rezolucji 1737 (2006)”. Jednakże obowiązek dążenia do celów rezolucji 1737 (2006) nie oznacza wcale, że art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 może być realizowany jedynie w odniesieniu do podmiotów objętych środkami ograniczającymi przyjętymi przez Radę Bezpieczeństwa na mocy tej samej rezolucji. Nieprzyjęcie przez Radę Bezpieczeństwa żadnych środków lub zajęcie przez nią konkretnego stanowiska może co najwyżej zostać wzięte pod uwagę wraz z innymi istotnymi elementami w ramach oceny służącej ustaleniu, czy zostały spełnione warunki określone w art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007.

53 W świetle powyższego należy oddalić pierwszą podstawę skargi.

W przedmiocie drugiej podstawy skargi opartej na naruszeniu zasady równego traktowania

Argumenty stron

54 Strona skarżąca utrzymuje, że stała się obiektem „arbitralnej i nieuzasadnionej dyskryminacji”, ponieważ rezolucja 1803 (2008) Rady Bezpieczeństwa wzywa państwa do zachowania czujności wobec wszystkich banków mających siedzibę w Iranie, zwłaszcza wobec strony skarżącej oraz banku Saderat, lecz strona skarżąca jest jedynym bankiem irańskim, którego fundusze zamrożono. Otóż takie nierówne traktowanie banków znajdujących się w absolutnie identycznej sytuacji wyrządziło stronie skarżącej poważną szkodę oraz krzywdę.

55 Rada, popierana przez interwenientów, kwestionuje zasadność argumentów strony skarżącej, przypominając, że w rozpoznawanej sprawie przyjęcie spornego środka polegającego na zamrożeniu funduszy wynika z faktu, iż Rada uznała, po dokonaniu niezależnej oceny przeprowadzonej w ramach uprawnienia nadanego jej przez art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007, że strona skarżąca wspierała rozprzestrzenianie broni jądrowej.

Ocena Sądu

56 Zgodnie z orzecznictwem zasada równego traktowania, która stanowi podstawową zasadę prawa, zabrania traktowania porównywalnych sytuacji w sposób odmienny lub traktowania odmiennych sytuacji w jednakowy sposób, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione (wyrok Sądu z dnia 2 października 2001 r. w sprawach połączonych T‑222/99, T‑327/99 i T‑329/99 Martinez i in. przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II‑2823, pkt 150).

57 Jak utrzymuje Rada, popierana przez interwenientów, decydującym kryterium przy wprowadzaniu w życie art. 7 ust. 2 lit. a) i b) rozporządzenia nr 423/2007, tj. kryterium porównania stosowanym w celu ustalenia ewentualnego faktu naruszenia zasady równego traktowania jest kwestia, czy dany podmiot jest zaangażowany w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związany z takimi działaniami lub udziela im wsparcia.

58 W rozpoznawanej sprawie strona skarżąca została uznana w zaskarżonej decyzji za podmiot dostarczający wsparcia w celu rozprzestrzeniania broni jądrowej, a – jak zostało stwierdzone w pkt 30 powyżej – nie przedstawiła ona dopuszczalnych zarzutów, które podważyłyby zasadność tego ustalenia.

59 W tych okolicznościach, nawet jeśli założyć, że Rada rzeczywiście zaniechała przyjęcia środków w postaci zamrożenia funduszy w stosunku do niektórych banków irańskich, które są zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związane z takimi działaniami lub udzielają im wsparcia, taka okoliczność nie może być skutecznie powołana przez skarżącą, ponieważ zasada równego traktowania musi iść w parze z poszanowaniem zasady legalności, zgodnie z którą nikt dla osiągnięcia własnej korzyści nie może powoływać się na niezgodne z prawem działanie na rzecz innej osoby (wyroki Sądu z dnia 14 maja 1998 r.: w sprawie T‑327/94 SCA Holding przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1373, pkt 160; w sprawie T‑347/94 Mayr‑Melnhof przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1751, pkt 334; wyrok z dnia 20 marca 2002 r. w sprawie T‑23/99 LR AF 1998 przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1705, pkt 367).

60 W związku z powyższym należy oddalić drugą podstawę skargi.

W przedmiocie trzeciej podstawy skargi opartej na naruszeniu zasady proporcjonalności oraz prawa własności

Argumenty stron

61 Strona skarżąca uważa, że zaskarżona decyzja jest nieproporcjonalna, ponieważ zarządza zamrożenie jej funduszy, podczas gdy rezolucja 1803 (2008) Rady Bezpieczeństwa, którą zaskarżona decyzja wdraża, ogranicza się do wymagania od państw, by zachowały czujność w związku z działaniami strony skarżącej. Istotnie wyżej wymieniona rezolucja nie wymaga ani nie zaleca zamrożenia funduszy strony skarżącej i nie żąda również, by była ona traktowana w odmienny sposób niż pozostałe banki mające siedzibę w Iranie. W konsekwencji zaskarżona decyzja stanowi – według strony skarżącej – „nadużycie”, ponieważ wyrządza jej poważną szkodę majątkową oraz krzywdę moralną, w szczególności przez nieuzasadnione i nieproporcjonalne ograniczenie jej prawa własności.

62 W toku rozprawy strona skarżąca utrzymywała, że zamrożenie jej funduszy nie było konieczne do osiągnięcia celu, do którego dążyła Rada oraz że ten sam cel można było osiągnąć przy użyciu środków mniej dotkliwych, takich jak kontrola a posteriori przeprowadzonych transakcji lub ich weryfikowanie przez niezależny podmiot zewnętrzny.

63 Rada, popierana przez interwenientów, podważa zasadność argumentów strony skarżącej, utrzymując, że zamrożenie funduszy jest odpowiednim i koniecznym środkiem w celu niedopuszczenia do rozprzestrzeniania broni jądrowej, wziąwszy pod uwagę wsparcie, jakiego dostarcza strona skarżąca przedsiębiorstwom, które są w to zaangażowane. Ponadto tego rodzaju środek polegający na zamrożeniu funduszy jest jej zdaniem uzasadniony i proporcjonalny ze względu na znaczenie utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, ponieważ żaden inny środek nie może zagwarantować, że zamierzony cel zostanie osiągnięty.

Ocena Sądu

64 Tytułem wstępu, jak wynika z pkt 51 i 52 powyżej, art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 nadaje Radzie uprawnienia autonomiczne, których wykorzystanie nie jest uzależnione od przyjęcia przez Radę Bezpieczeństwa środków ograniczających dotyczących danych podmiotów. Przedmiotem bowiem art. 7 ust. 2 wyżej wymienionego rozporządzenia oraz zaskarżonej decyzji, która została wydana na podstawie tego przepisu, nie jest wdrożenie rezolucji Rady Bezpieczeństwa wydanych w sprawie rozprzestrzeniania broni jądrowej, lecz jedynie zapewnienie, by cele zamierzone przez jedną z omawianych rezolucji, a mianowicie przez rezolucję 1737 (2006), zostały osiągnięte poprzez przyjęcie niezależnych środków ograniczających.

65 Zatem – wbrew temu, co utrzymuje strona skarżąca – ani art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007, ani zaskarżona decyzja nie wdrażają rezolucji 1803 (2008), co oznacza, że treść oraz cele tej ostatniej rezolucji nie stanowią kryterium, w świetle którego należałoby oceniać zgodność zaskarżonej decyzji z zasadą proporcjonalności.

66 Według orzecznictwa, zgodnie z zasadą proporcjonalności, która jest jedną z ogólnych zasad prawa wspólnotowego, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej jest legalny, pod warunkiem że ograniczenia będą właściwe i konieczne dla realizacji zamierzonych celów, a tam, gdzie istnieje możliwość wyboru spośród wielu właściwych środków, należy stosować najmniej restrykcyjne, a wynikające z tego niedogodności nie mogą być nadmierne w stosunku do zamierzonych celów (wyrok Trybunału z dnia 13 listopada 1990 r. w sprawie C‑331/88 Fedesa i in., Rec. s. I‑4023, pkt 13). Zatem w świetle tych kryteriów należy rozpatrzyć pozostałe argumenty strony skarżącej.

67 W tym względzie należy po pierwsze zauważyć, że rozporządzenie nr 423/2007 ma na celu niedopuszczenie do rozprzestrzeniania broni jądrowej, uniemożliwienie jego finansowania oraz wywarcie nacisku na Islamską Republikę Iranu, aby zakończyła działania w tym kierunku. Taki cel, który jest zgodny z celami rezolucji 1737 (2006) i który wpisuje się w szersze ramy działań związanych z utrzymaniem pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, jest celem uprawnionym.

68 Po drugie, zamrożenie funduszy podmiotów uznanych za zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związane z takimi działaniami lub udzielające im wsparcia, stanowi środek właściwy i konieczny do realizacji wyżej wymienionego celu. Istotnie tego rodzaju środek jest w stanie zagwarantować, że fundusze objętych nim podmiotów nie zostaną wykorzystane w celu wspierania rozprzestrzeniania broni jądrowej. Co więcej – jak zostało powiedziane w pkt 30 i 31 powyżej – argumenty strony skarżącej, w których twierdziła, że po pierwsze nie wspierała rozprzestrzeniania broni jądrowej, a po drugie środek w postaci zamrożenia funduszy nie był w żadnym razie konieczny w jej szczególnym przypadku, zostały przedstawione zbyt późno, w związku z czym są niedopuszczalne.

69 Po trzecie, z pkt 31 powyżej wynika również, że strona skarżąca nie przedstawiła dopuszczalnych argumentów w kwestii istnienia mniej dotkliwych środków umożliwiających niedopuszczenie do wykorzystania jej funduszy w celu wspierania rozprzestrzeniania broni jądrowej.

70 Po czwarte, jeśli chodzi o niedogodności, na które narażona została strona skarżąca, oraz ograniczenia jej praw podstawowych, w tym prawa własności i prawa do wykonywania działalności gospodarczej, należy zaznaczyć, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, iż wyżej wymienione podstawowe prawa stanowią integralną część zasad ogólnych prawa, których poszanowanie zapewnia sąd wspólnotowy. W związku z powyższym poszanowanie praw podstawowych stanowi warunek legalności aktów wspólnotowych (zob. ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 284 i przytoczone tam orzecznictwo). Jednakże z orzecznictwa wynika także, że wyżej wymienione prawa nie są prerogatywami absolutnymi i korzystanie z nich może być przedmiotem ograniczeń uzasadnionych celami związanymi z interesem ogólnym, do których dąży Wspólnota. Na przykład każdy środek ograniczający o charakterze gospodarczym lub finansowym z definicji wywołuje negatywne skutki dla prawa własności i swobody działalności gospodarczej, wyrządzając tym samym szkodę w szczególności podmiotom wykonującym działalność, którą dane środki ograniczające zamierzają uniemożliwić. Waga celów, do których dążą sporne uregulowania, może usprawiedliwiać negatywne konsekwencje – nawet daleko idące – w stosunku do niektórych przedsiębiorców (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 30 lipca 1996 r. w sprawie C‑84/95 Bosphorus, Rec. s. I‑3953, pkt 21–23; ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 355–361).

71 W rozpoznawanej sprawie swoboda wykonywania działalności gospodarczej oraz prawo własności strony skarżącej zostały ograniczone w znacznym stopniu w wyniku wydania zaskarżonej decyzji, ponieważ nie może ona między innymi dysponować swoimi funduszami zlokalizowanymi na terytorium Wspólnoty albo znajdującymi się w posiadaniu obywateli wspólnotowych, chyba że na podstawie szczególnych zezwoleń, a także dlatego, że jej oddziały mające siedziby na tym terytorium nie mogą zawierać nowych transakcji ze swoimi klientami. Jednakże, mając na uwadze nadrzędne znaczenie utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, spowodowane niedogodności nie są niewspółmierne w stosunku do zamierzonych celów, tym bardziej że po pierwsze ograniczenia te dotyczą jedynie części aktywów strony skarżącej, po drugie zaś art. 9 oraz 10 rozporządzenia nr 423/2007 przewidują pewne wyjątki, które umożliwiają podmiotom objętym środkami w postaci zamrożenia funduszy pokrycie podstawowych wydatków.

72 W świetle powyższego należy oddalić trzecią podstawę skargi.

W przedmiocie czwartej podstawy skargi opartej na naruszeniu prawa do obrony, naruszeniu prawa do skutecznej ochrony sądowej oraz uchybieniu obowiązkowi uzasadnienia przewidzianemu w art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007

Argumenty stron

73 Strona skarżąca utrzymuje, że z naruszeniem zasad wynikających z orzecznictwa Trybunału, Rada nie poinformowała jej w żadnym momencie o zgromadzonych przeciwko niej dowodach uzasadniających zamrożenie funduszy, ponieważ nie doręczyła jej zaskarżonej decyzji. Rada nie sprecyzowała ponadto, jakiego typu wsparcie finansowe dostarczała strona skarżąca albo jaka była jej rola, jakich produktów dotyczyły zakwestionowane transakcje i które podmioty, poza ośmioma wskazanymi podmiotami, były w to zaangażowane. W ten sposób Rada nie pozwoliła strony skarżącej poznać przyczyn, z powodu których jej fundusze zostały zamrożone, podczas gdy Rada Bezpieczeństwa wymagała od państw jedynie zachowania „zwykłej czujności”.

74 Strona skarżąca dodaje, że nie miała dostępu do materiału dowodowego zawartego w aktach Rady i że nie mogła skorzystać z prawa do złożenia wyjaśnień. Strona skarżąca uściśla, że sama nie kontaktowała się z Radą w celu skorzystania ze swoich praw. W tym zakresie strona skarżąca twierdzi, po pierwsze, że skoro właściwe przepisy prawne nie przewidują, że będzie zapewniony dostęp do akt i zostanie zorganizowane przesłuchanie, już sama ta okoliczność – według strony skarżącej – jest sprzeczna z zasadą poszanowania prawa do obrony i w związku z tym stanowi naruszenie prawa do skutecznej ochrony sądowej. Po drugie, strona skarżąca podkreśla, że wysiłki podjęte w tym kierunku przed wydaniem zaskarżonej decyzji przez jej filię zlokalizowaną w Zjednoczonym Królestwie, Melli Bank plc, w stosunku do Rady oraz niektórych państw członkowskich były bezowocne, co skłoniło ją do wybrania drogi sądowej. Po trzecie, utrzymuje, że – pomimo ciężaru dowodu spoczywającego na Radzie – nie przedstawiła ona Sądowi dowodów na poparcie uzasadnienia przyjętego w zaskarżonej decyzji, zmuszając skarżącą do dostarczenia „dowodu negatywnego”, co jest trudne, a wręcz niemożliwe do wykonania. Po czwarte, strona skarżąca utrzymuje, że nie mogła zaprezentować Radzie swojego stanowiska, zanim nie zbadała, wszystkich po kolei, swoich stosunków z podmiotami wskazanymi w zaskarżonej decyzji. Otóż wspomniane badania nie mogły zostać zakończone przed upływem terminu do wniesienia skargi.

75 Strona skarżąca uważa, że ponieważ nie poinformowano jej o wykorzystanych przeciwko niej okolicznościach obciążających, a nie mogła uzyskać dostępu do materiału dowodowego zgromadzonego w aktach Rady ani skorzystać z prawa do złożenia wyjaśnień, nie była w stanie przedstawić w sposób użyteczny swojego stanowiska, co oznacza – według niej – naruszenie jej prawa do obrony, a w szczególności prawa do bycia wysłuchanym. Z tego samego powodu strona skarżąca twierdzi, że aktualnie nie jest w stanie wykonać swojego prawa do wniesienia skargi do Sądu na odpowiednich warunkach, powołując się tym samym również na naruszenie prawa do skutecznej ochrony sądowej. Podkreśla także, w tym kontekście, że Rada nie może uzasadniać wyżej wymienionych naruszeń koniecznością uzyskania efektu zaskoczenia, skoro premier Zjednoczonego Królestwa zapowiedział zamrożenie funduszy strony skarżącej już w dniu 16 czerwca 2008 r.

76 Na koniec strona skarżąca twierdzi, że zaniechanie ze strony Rady podania indywidualnych i szczególnych przyczyn uzasadniających zamrożenie jej funduszy w zestawieniu z obowiązkiem zwykłego zachowania czujności wymaganym przez Radę Bezpieczeństwa oraz w zestawieniu ze sposobem potraktowania innych banków mających siedzibę w Iranie, a także zaniechanie podania ich do wiadomości strony skarżącej jest także równoznaczne z uchybieniem obowiązkowi uzasadnienia, przewidzianemu w art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007.

77 Rada, popierana przez interwenientów, podważa zasadność argumentów strony skarżącej. Po pierwsze, twierdzi w tym względzie, że dopełniła obowiązku uzasadnienia przewidzianego w art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007 przez ogłoszenie zaskarżonej decyzji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, który jest dostępny między innymi w Internecie w tym samym dniu, w którym się ukazuje. W istocie – według Rady – wyżej wymienione rozporządzenie nie wymaga indywidualnego doręczenia, wziąwszy pod uwagę, że w niektórych przypadkach nie jest znany żaden adres umożliwiający indywidualne doręczenie i że w każdym razie nikt nie może powoływać się na nieznajomość prawa. Ponadto okoliczności obciążające uwzględniane w ramach przeciwdziałania rozprzestrzenianiu broni jądrowej są czynami w mniejszym stopniu przynoszącymi ujmę niż te, które się bierze pod uwagę przy przyjmowaniu podobnych środków w ramach walki z terroryzmem, które to decyzje doręcza się indywidualnie.

78 Po drugie, zdaniem Rady, ogłoszenie uzasadnienia zaskarżonej decyzji w Dzienniku Urzędowym zapewniło stronie skarżącej możliwość zapoznania się z wykorzystanymi przeciwko niej okolicznościami obciążającymi, zatem jej prawo do obrony oraz prawo do skutecznej ochrony sądowej były respektowane. Rada kładzie w tym kontekście nacisk na fakt, iż strona skarżąca nie żądała ponownego rozpatrzenia decyzji o zamrożeniu jej funduszy, chociaż taka możliwość została przewidziana w zawiadomieniu skierowanym do osób, podmiotów i organów umieszczonych przez Radę w wykazie osób, podmiotów i organów, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 (załącznik V) (Dz.U. 2008, C 159, s. 1).

Ocena Sądu

79 W pierwszej kolejności należy zbadać zarzut uchybienia obowiązkowi uzasadnienia, przewidzianemu w art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007. Ze względu bowiem na wzajemną zależność pomiędzy poszczególnymi prawami procesowymi, które są powoływane w rozpoznawanej sprawie, istnienie dostatecznego uzasadnienia podanego do wiadomości w odpowiednim czasie jest istotne w odniesieniu do wszystkich zarzutów przedstawionych w ramach niniejszej podstawy skargi.

80 Obowiązek uzasadnienia niekorzystnego aktu, jaki został przewidziany przez art. 253 WE, oraz konkretniej w przypadku rozpoznawanej sprawy, przez art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007, ma za zadanie, po pierwsze, zapewnić zainteresowanemu wskazówki wystarczające do ustalenia, czy akt jest zasadny lub ewentualnie, czy nie zawiera wady pozwalającej na zakwestionowanie jego ważności przed sądem wspólnotowym, a po drugie, zapewnić sądowi wspólnotowemu możliwość kontroli zgodności z prawem tego aktu. W ten sposób uregulowany obowiązek uzasadnienia stanowi istotną zasadę prawa wspólnotowego, od której odstępstwo możliwe jest wyłącznie z nadrzędnych powodów. W związku z powyższym uzasadnienie powinno, co do zasady, być przekazane zainteresowanemu w tym samym czasie co niekorzystny dla niego akt prawny, przy czym jego brak nie może zostać usunięty w ten sposób, że zainteresowany dowie się o uzasadnieniu aktu w trakcie postępowania przed sądem wspólnotowym. Ponadto dopełnienie obowiązku uzasadnienia ma tym większe znaczenie w przypadku pierwszej decyzji, na podstawie której fundusze jakiegoś podmiotu ulegają zamrożeniu, że stanowi ono jedyną gwarancję umożliwiającą zainteresowanemu skuteczne skorzystanie ze służących mu środków prawnych w celu zakwestionowania legalności danej decyzji, wziąwszy pod uwagę fakt, iż nie służy mu prawo do złożenia wyjaśnień przed jej wydaniem (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 138–140 i przytoczone tam orzecznictwo).

81 W związku z powyższym, o ile względy nadrzędne dotyczące bezpieczeństwa lub utrzymywania stosunków międzynarodowych Wspólnoty i jej państw członkowskich nie stoją na przeszkodzie informowaniu zainteresowanych o niektórych okolicznościach (zob. analogicznie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 342), Rada zobowiązana jest, na podstawie art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007, podać do wiadomości zainteresowanego podmiotu szczególne i konkretne powody przyjęcia decyzji zamrażającej fundusze, takiej jak zaskarżona decyzja. Powinna zatem wskazać elementy faktyczne i prawne, od których zależy prawne uzasadnienie środka, oraz względy, jakie doprowadziły do jego przyjęcia. Na ile to tylko możliwe, uzasadnienie należy podać do wiadomości jednocześnie z przyjęciem danego środka lub tak szybko jak to możliwe po jego przyjęciu (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 143–148 i przytoczone tam orzecznictwo).

82 Jednakże uzasadnienie powinno być dostosowane do charakteru danego aktu i kontekstu, w jakim został on wydany. Wymóg uzasadnienia należy oceniać w odniesieniu do konkretnej sytuacji, w szczególności do treści spornego aktu, charakteru powołanych argumentów, a także interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć adresaci aktu lub inne osoby, których dotyczy on bezpośrednio i indywidualnie. Nie ma wymogu, by uzasadnienie wyszczególniało wszystkie istotne okoliczności faktyczne i prawne, ponieważ ocena, czy uzasadnienie aktu jest wystarczające, winna opierać się nie tylko na jego brzmieniu, ale także uwzględniać okoliczności jego wydania, jak również całość przepisów prawa regulujących daną dziedzinę. W szczególności akt niekorzystny jest wystarczająco uzasadniony, jeżeli został wydany w okolicznościach znanych zainteresowanemu, pozwalając mu na zrozumienie treści przyjętego względem niego środka (zob. ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 141 i przytoczone tam orzecznictwo).

83 Jak zostało powiedziane w pkt 57 powyżej, wdrożenie art. 7 ust. 2 lit. a) i b) rozporządzenia nr 423/2007 wymaga, by dany podmiot był zaangażowany w rozprzestrzenianie broni jądrowej, bezpośrednio związany z takimi działaniami lub udzielał im wsparcia. W związku z powyższym poza wskazaniem podstawy prawnej przyjętego środka obowiązek uzasadnienia, jaki spoczywa na Radzie, obejmuje właśnie tę okoliczność. Natomiast – wbrew temu, co utrzymuje strona skarżąca – Rada nie miała obowiązku uzasadnienia ani dokonanego wyboru środków idących dalej niż środki ustalone w rezolucji 1803 (2008), ponieważ – jak zostało stwierdzone w pkt 65 powyżej – zaskarżona decyzja nie wdraża tej rezolucji ani decyzji o potraktowaniu strony skarżącej w sposób odmienny niż inne banki irańskie.

84 W rozpoznawanej sprawie Rada wskazała zarówno w tytule zaskarżonej decyzji, jak i w jej motywie 2, że podstawą podjętych środków jest art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007. Zostały również przedstawione, w pkt 4 tabeli B załącznika do zaskarżonej decyzji indywidualne i szczególne powody, które skłoniły Radę do uznania, iż strona skarżąca wspierała rozprzestrzenianie broni jądrowej. Rada określiła bowiem, po pierwsze, rodzaj wsparcia udzielanego przez skarżącą, a mianowicie świadczenie usług finansowych obejmujących otwieranie akredytyw i prowadzenie rachunków, po drugie, rodzaje działań związanych z rozprzestrzenianiem broni jądrowej, których dotyczyły powyższe usługi, a mianowicie zakup potencjalnie niebezpiecznych materiałów oraz, po trzecie, beneficjentów korzystających ze wsparcia udzielanego przez skarżącą, a mianowicie osiem podmiotów wskazanych z nazwy.

85 W tych okolicznościach Sąd uważa, że uzasadnienie zaskarżonej decyzji w odniesieniu do strony skarżącej jest wystarczające w świetle orzecznictwa przytoczonego w pkt 80–82 powyżej oraz brzmienia art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007.

86 Natomiast nie można się zgodzić z twierdzeniem Rady, popieranej przez interwenientów, jakoby obowiązek podania uzasadnienia do wiadomości strony skarżącej został spełniony przez ogłoszenie zaskarżonej decyzji w Dzienniku Urzędowym. Decyzja takiego rodzaju jak zaskarżona decyzja, która wprowadza zmienioną wersję załącznika V do rozporządzenia nr 423/2007, wywiera bowiem skutki erga omnes, ponieważ jest skierowana do kręgu adresatów określonego w sposób ogólny i abstrakcyjny, którzy są obowiązani zamrozić fundusze podmiotów umieszczonych w wykazie wyżej wymienionego załącznika. Jednakże taka decyzja nie ma charakteru wyłącznie ogólnego, ponieważ zamrożenie funduszy obejmuje podmioty wymienione z nazwy, których indywidualne środki ograniczające, uchwalone w stosunku do nich, dotyczą bezpośrednio i indywidualnie (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 241–244; ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 98). Co więcej, zamrożenie funduszy ma poważne konsekwencje dla objętych nim podmiotów, ponieważ może ograniczyć korzystanie z ich praw podstawowych. W tych okolicznościach, ze względu na konieczność zapewnienia poszanowania wyżej wymienionych praw, o charakterze równocześnie materialnoprawnym i procesowym, przypomnianą w pkt 70 powyżej, należy stwierdzić, że Rada jest obowiązana, o ile to tylko możliwe, przekazać decyzję o zamrożeniu funduszy do wiadomości objętych nim podmiotów przez indywidualne doręczenie.

87 Argumenty podniesione przez Radę nie są w stanie zmienić powyższego wniosku. Po pierwsze bowiem fakt, iż indywidualne doręczenie okazuje się w niektórych przypadkach niemożliwe, nie ma wpływu na istnienie interesu podmiotów względem takiej formy doręczenia, a więc nie ma znaczenia w przypadkach, gdy adres zainteresowanego podmiotu jest znany. Po drugie, zasada, że nikt nie może zasłaniać się nieznajomością prawa, nie może być powołana przeciwko stronie skarżącej, ponieważ zaskarżona decyzja w odniesieniu do niej ma charakter indywidualnego aktu prawnego. Po trzecie, przywołane przez Radę rozróżnienie w stosunku do środków w formie zamrożenia funduszy przyjmowanych w ramach walki z terroryzmem jest nieistotne dla sprawy, gdyż ewentualny charakter zniesławiający uwzględnionych w uzasadnieniu powodów zamrożenia może mieć znaczenie jedynie w niektórych przypadkach dla oceny potrzeby opublikowania uzasadnienia w Dzienniku Urzędowym. Natomiast wymóg indywidualnego doręczenia decyzji o zamrożeniu funduszy wynika z faktu, iż te same środki ograniczają indywidualnie oraz w znacznym stopniu prawa objętych nimi podmiotów. Tymczasem, ponieważ skutki środków polegających na zamrożeniu funduszy przyjętych na podstawie rozporządzenia nr 423/2007 oraz środków przyjętych w ramach walki są porównywalne, w obydwu wypadkach należy podawać je do wiadomości objętych nimi podmiotów w taki sam sposób.

88 W świetle powyższego należy stwierdzić, że Rada nie dopełniła obowiązku podania uzasadnienia zaskarżonej decyzji do wiadomości strony skarżącej, wynikającego z art. 15 ust. 3 rozporządzenia nr 423/2007, gdyż nie doręczyła go indywidualnie, mimo iż z samej treści tejże decyzji wynika, że znała adres siedziby strony skarżącej.

89 Jednakże z załączników do wniosku o zastosowanie środka tymczasowego przedstawionego przez skarżącą w sprawie T‑390/08 R wynika, że pismem z dnia 24 czerwca 2008 r. francuska Commission bancaire poinformowała oddział strony skarżącej w Paryżu o wydaniu zaskarżonej decyzji oraz o jej ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym, które nastąpiło tego samego dnia. Zatem strona skarżąca w odpowiednim terminie i z oficjalnego źródła uzyskała informację o wydaniu zaskarżonej decyzji, a także o tym, że może zapoznać się z uzasadnieniem decyzji w Dzienniku Urzędowym. Co więcej, strona skarżąca najwyraźniej rzeczywiście zapoznała się z treścią tejże decyzji, której kopię załączyła do skargi.

90 W tych wyjątkowych okolicznościach należy stwierdzić, iż fakt, że Rada nie podała uzasadnienia zaskarżonej decyzji do wiadomości strony skarżącej przez indywidualne doręczenie, nie skutkował pozbawieniem strony skarżącej możliwości zapoznania się w odpowiednim terminie z uzasadnieniem zaskarżonej decyzji oraz dokonania oceny zasadności środka w postaci przyjętego w stosunku do niej zamrożenia funduszy. W związku z powyższym zaniechanie ze strony Rady nie daje podstaw do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji.

91 Po drugie, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem poszanowanie prawa do obrony, a w szczególności prawa do bycia wysłuchanym w toku każdego postępowania wszczętego w stosunku do danego podmiotu, a które może się zakończyć wydaniem aktu dla niego niekorzystnego, stanowi podstawową zasadę prawa wspólnotowego i powinno być zagwarantowane nawet wtedy, gdy brak jest jakichkolwiek uregulowań dotyczących trybu danego postępowania (zob. podobnie ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 91 i przytoczone tam orzecznictwo).

92 Zasada poszanowania prawa do obrony wymaga, żeby dowody obciążające zainteresowany podmiot zostały podane do jego wiadomości, w miarę możliwości jednocześnie lub możliwie jak najszybciej po wydaniu pierwszej decyzji, na podstawie której jego fundusze podlegają zamrożeniu. Jednakże względy nadrzędne związane z bezpieczeństwem lub utrzymywaniem stosunków międzynarodowych Wspólnoty i jej państw członkowskich mogą nie pozwolić na informowanie zainteresowanych o niektórych okolicznościach (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 342; ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 93, 137).

93 Ponadto, ponieważ pierwsza decyzja, na podstawie której zostały zamrożone fundusze jakiegoś podmiotu, taka jak zaskarżona decyzja, powinna wywoływać efekt zaskoczenia, nie jest wymagane, by przed wydaniem takiej decyzji dowody obciążające zostały przekazane danemu podmiotowi ani żeby został on wysłuchany (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 338–341; ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 128, 137).

94 W tej sytuacji należy od razu odrzucić twierdzenie, jakoby konieczność wywołania efektu zaskoczenia nie mogła być powoływana ze względu na wypowiedź premiera Zjednoczonego Królestwa rzekomo wygłoszoną w dniu 16 maja 2008 r. W istocie fakt, iż wypowiedź ta rzeczywiście miała miejsce, nie został wykazany przez skarżącą, która skądinąd nawet nie twierdzi, że została wygłoszona w imieniu Rady czy wręcz Wspólnoty.

95 W ramach wydawania decyzji na podstawie art. 7 ust. 2 lit. a) lub b) rozporządzenia nr 423/2007 informowanie o dowodach obciążających powinno obejmować dokładne informacje lub materiały zawarte w aktach sprawy świadczące o tym, że w przypadku podmiotu, którego dotyczy decyzja, zostały spełnione przesłanki wykorzystania tego przepisu (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 126).

96 Otóż z ustaleń dokonanych w pkt 84–90 powyżej wynika, że w rozpoznawanej sprawie wymóg ten został spełniony. Biorąc bowiem pod uwagę, po pierwsze, że zaskarżona decyzja została dostatecznie uzasadniona, po drugie, że w odpowiednim czasie francuska Commission bancaire zwróciła uwagę strony skarżącej na fakt, iż zaskarżona decyzja została wydana oraz ogłoszona wraz z uzasadnieniem w Dzienniku Urzędowym, po trzecie zaś, że strona skarżąca w rzeczywistości zapoznała się z tą decyzją, należy stwierdzić, że strona skarżąca dysponowała wystarczająco dokładnymi informacjami na temat powodów, które skłoniły Radę do uznania, iż art. 7 ust. 2 lit. a) i b) rozporządzenia nr 423/2007 ma zastosowanie w tym przypadku.

97 W tym względzie nie można się zgodzić z twierdzeniem strony skarżącej, jakoby Rada była zobowiązana z urzędu zapewnić jej dostęp do materiałów zgromadzonych w swoich aktach. W przypadku bowiem gdy zostały przekazane informacje wystarczająco dokładne i umożliwiające zainteresowanemu podmiotowi przedstawienie w sposób użyteczny swojego stanowiska na temat okoliczności obciążających uwzględnionych przez Radę, zasada poszanowania prawa do obrony nie obejmuje obowiązku, by Rada z własnej inicjatywy udzieliła dostępu do dokumentów znajdujących się w jej aktach. Jedynie na wniosek zainteresowanej strony Rada ma obowiązek zapewnić dostęp do wszystkich dokumentów administracyjnych, które nie są poufne, dotyczących danego środka (zob. podobnie i analogicznie wyrok Sądu z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie T‑205/99 Hyper przeciwko Komisji, Rec. s. II‑3141, pkt 63–65 i przytoczone tam orzecznictwo). Przekazywanie z własnej inicjatywy instytucji dokumentów zgromadzonych w aktach byłoby w rzeczywistości przesadnym wymogiem, zważywszy, że w momencie wydawania decyzji o zamrożeniu funduszy nie jest pewne, czy objęty nim podmiot zamierza dzięki dostępowi do akt weryfikować okoliczności faktyczne, na podstawie których Rada sformułowała obciążające go zarzuty.

98 Co się tyczy prawa do złożenia wyjaśnień, podmiotowi, którego dotyczy pierwsza decyzja o zamrożeniu funduszy, służy prawo do bycia wysłuchanym przez Radę po wydaniu danej decyzji. Jednakże, zgodnie z orzecznictwem, Rada nie jest obowiązana do przeprowadzenia przesłuchania z urzędu, zważywszy na możliwość natychmiastowego wniesienia skargi do Sądu, która również służy zainteresowanym podmiotom (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 36 wyrok w sprawie OMPI, pkt 130, 137). Ponadto należy zaznaczyć, że Rada wydała i opublikowała w Dzienniku Urzędowym, w dniu ogłoszenia zaskarżonej decyzji, zawiadomienie skierowane do osób, podmiotów i organów umieszczonych przez Radę w wykazie osób, podmiotów i organów, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 423/2007 (załącznik V). Zawiadomienie przewiduje, że zainteresowane podmioty mogą wystąpić z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie decyzji w sprawie umieszczenia ich w wykazie załącznika V do wyżej wymienionego rozporządzenia, a zatem umożliwia im skorzystanie w sposób skuteczny z prawa do złożenia wyjaśnień.

99 Z powyższego wynika, że w rozpoznawanej sprawie korzystanie z prawa dostępu do akt oraz z prawa do złożenia wyjaśnień było uzależnione od złożenia przez skarżącą wniosku do Rady. Tymczasem na pytanie Sądu strona skarżąca przyznała, że zaniechała wystąpienia z takim wnioskiem.

100 Argumenty przedstawione przez stronę skarżącą w celu uzasadnienia tego zaniechania nie mogą zostać uwzględnione. Na przykład twierdzenie, jakoby właściwe przepisy prawne nie przewidywały procedury dla dostępu do akt i przesłuchania, jest błędne w odniesieniu do prawa do składania wyjaśnień, jak wynika z pkt 98 powyżej. Zresztą, o ile prawdą jest, że żaden tryb postępowania nie został wyraźnie określony w zakresie dostępu do akt, w pkt 91 powyżej zostało przypomniane, że okoliczność ta nie ma wpływu na obowiązek Rady zapewnienia poszanowania prawa do obrony. W związku z powyższym nawet przy założeniu, że argument strony skarżącej powinien być interpretowany jako zarzut niezgodności z prawem, należy go oddalić, ponieważ brak wyraźnych przepisów nie ma wpływu na obowiązek zapewnienia poszanowania prawa do obrony, a w szczególności prawa do uzyskania informacji o dowodach obciążających, którego celem jest także umożliwienie zainteresowanemu podmiotowi korzystanie z prawa do skutecznej ochrony sądowej (zob. pkt 105 poniżej).

101 Działania podjęte przez filię strony skarżącej ze Zjednoczonego Królestwa także nie mają znaczenia dla sprawy, zważywszy, że wspomniana filia posiada odrębną osobowość prawną, co oznacza, iż kontaktuje się z instytucjami i z państwami członkowskimi w swoim własnym imieniu, a nie w imieniu podmiotu macierzystego. Ponadto – jak przyznaje strona skarżąca – wspomniane działania miały miejsce przed wydaniem zaskarżonej decyzji. Tymczasem w pkt 93 powyżej zostało stwierdzone, że przed wydaniem zaskarżonej decyzji stronie skarżącej w żadnym razie nie służyło prawo do uzyskania informacji o dowodach obciążających ani prawo do składania wyjaśnień.

102 Jeśli chodzi o okoliczność, że Rada nie przekazała z własnej inicjatywy dowodów, na których oparła uzasadnienie zaskarżonej decyzji, jak wynika z pkt 97 powyżej oraz z pkt 107 poniżej, Rada nie miała takiego obowiązku ani przed, ani po wniesieniu niniejszej skargi.

103 Podobnie strona skarżąca nie wyjaśniła, dlaczego konieczność zbadania, wszystkich po kolei, jej stosunków z podmiotami wskazanymi w zaskarżonej decyzji, uniemożliwiła jej wystąpienie z wnioskiem o dostęp do akt Rady lub żądanie przesłuchania. Wręcz przeciwnie, te działania mogły ułatwić badania, które miała przeprowadzić, dzięki zapoznaniu się z dokumentami lub uzyskanymi informacjami.

104 W świetle powyższego należy stwierdzić, że z powodu niezłożenia przez skarżącą odpowiedniego wniosku do Rady, ta ostatnia nie miała obowiązku umożliwienia stronie skarżącej dostępu do akt sprawy ani przeprowadzenia przesłuchania, co oznacza, że zarzut naruszenia prawa do obrony powinien zostać oddalony.

105 Po trzecie, według utrwalonego orzecznictwa zasada skutecznej ochrony sądowej stanowi jedną z zasad ogólnych prawa wspólnotowego, która wynika ze wspólnych tradycji konstytucyjnych państw członkowskich i która została usankcjonowana przez art. 6 i 13 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności zawartej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r., następnie zasada ta została potwierdzona również w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej ogłoszonej w dniu 7 grudnia 2000 r. w Nicei (Dz.U. C 364, s. 1). Skuteczność kontroli sądowej wymaga, by odpowiedni organ wspólnotowy przedstawił powody zamrożenia funduszy podmiotowi, którego to dotyczy, o ile to tylko możliwe w momencie podejmowania decyzji o umieszczeniu w wykazie albo przynajmniej możliwie jak najszybciej po podjęciu tej decyzji, w celu umożliwienia adresatom decyzji skorzystania w terminie z prawa do wniesienia skargi. Przestrzeganie obowiązku informowania o tych powodach jest bowiem konieczne zarówno w celu umożliwienia adresatom środków ograniczających obronę ich praw w możliwie jak najlepszych warunkach oraz podjęcia decyzji przy pełnej znajomości sprawy o celowości wystąpienia do sądu wspólnotowego, jak i w celu zapewnienia, by sąd był w pełni w stanie dokonać kontroli zgodności z prawem danego aktu wspólnotowego, do czego jest zobowiązany na podstawie traktatu WE (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 42 wyrok w sprawie Kadi, pkt 335–337 i przytoczone tam orzecznictwo).

106 Tymczasem z punktów od 84 do 90 oraz z pkt 96 powyżej wynika, że strona skarżąca dysponowała w odpowiednim czasie wystarczająco dokładnymi informacjami na temat powodów zamrożenia jej funduszy. W dodatku, ponieważ nie zażądała dostępu do akt Rady, nie ma podstaw, by powoływać zarzut, że nie zapewniono jej tego dostępu. Ponadto Sąd uważa, iż jest w stanie w pełni wykonać kontrolę. W tych okolicznościach należy stwierdzić, iż prawo strony skarżącej do skutecznej ochrony sądowej nie zostało naruszone przez Radę.

107 Ponieważ strona skarżąca utrzymuje również w tym zakresie, że w toku postępowania przed Sądem Rada nie przedstawiła żadnych dowodów na poparcie powodów zamrożenia wskazanych w zaskarżonej decyzji, należy podkreślić, że przedstawienie takich dowodów byłoby konieczne tylko w sytuacji, gdyby strona skarżąca podniosła dopuszczalny zarzut podważający zasadność ustalania, że strona skarżąca wspierała rozprzestrzenianie broni jądrowej. W istocie, w takich okolicznościach Rada ma obowiązek – zgodnie z tym, co zostało powiedziane w pkt 37 powyżej – przedstawienia dowodów i informacji, na których oparła swoją ocenę, w celu ich zbadania przez sąd wspólnotowy, tak że strona skarżąca wcale nie jest zmuszona do dostarczenia dowodu negatywnego. Jednakże – jak wynika z pkt 30 powyżej – tego rodzaju zarzut nie został wysunięty w rozpoznawanej sprawie. Wobec powyższego nieprzedstawienie dowodów przez Radę nie może wskazywać na naruszenie prawa do skutecznej ochrony sądowej, a zatem związany z tym zarzut powinien zostać oddalony bez potrzeby badania, czy dokumenty przedstawione w dniu 4 lutego 2009 r. uzasadniają twierdzenie, że w rozpoznawanej sprawie strona skarżąca była zmuszona dostarczyć dowód negatywny.

108 W świetle powyższego należy oddalić czwartą podstawę skargi.

W przedmiocie piątej podstawy skargi opartej na braku kompetencji

Argumenty stron

109 Strona skarżąca utrzymuje, że Rada nie ma kompetencji do nakładania „sankcji karnych” takich jak zamrożenie funduszy, w ramach traktatu WE. W konsekwencji, w sytuacji gdy Rada zamroziła fundusze strony skarżącej w drodze zaskarżonej decyzji oraz rozporządzenia nr 423/2007, wydanych w ramach kompetencji przyznanych przez traktat WE, przekroczyła zakres swoich kompetencji, dopuściła się nadużycia władzy i naruszyła istotne wymogi proceduralne, a także przepisy wyżej wymienionego traktatu.

110 Rada, popierana przez interwenientów, podważa zasadność argumentacji strony skarżącej, podkreślając, że zamrożenie funduszy nie stanowi sankcji karnej.

Ocena Sądu

111 Należy zaznaczyć, że ponieważ fundusze podmiotów objętych środkami ograniczającymi przewidzianymi przez rozporządzenie nr 423/2007 nie podlegają przepadkowi jako dochody z przestępstwa, lecz są zamrażane tytułem zabezpieczenia, środki te nie stanowią sankcji karnej. Nie wiążą się także z żadnym oskarżeniem o charakterze karnym (zob. analogicznie wyrok Sądu z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie T‑47/03 Sison przeciwko Radzie, pkt 101).

112 W związku z powyższym argument strony skarżącej, jakoby zamrożenie jej funduszy miało stanowić sankcję karną, jest nieuzasadniony. Ta okoliczność sprawia, iż niniejsza podstawa skargi powinna zostać oddalona, jak również skarga w całości.

W przedmiocie kosztów

113 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ strona skarżąca przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami Rady, w tym kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

114 Zgodnie z art. 87 § 4 akapit pierwszy regulaminu Sądu państwa członkowskie i instytucje, które przystąpiły do sprawy w charakterze interwenienta, pokrywają własne koszty. Wobec powyższego Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Republika Francuska oraz Komisja pokryją własne koszty, włącznie z kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

Z powyższych względów

SĄD (druga izba)

orzeka, co następuje:

1) Skarga zostaje oddalona.

2) Bank Melli Iran pokrywa poza własnymi kosztami także koszty poniesione przez Radę Unii Europejskiej, włącznie z kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

3) Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Republika Francuska oraz Komisja Wspólnot Europejskich pokrywają własne koszty, włącznie z kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

Pelikánová

Jürimäe

Soldevila Fragoso

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 14 października 2009 r.

Podpisy

Spis treści

Okoliczności powstania sporu

Środki ograniczające przyjęte w stosunku do Islamskiej Republiki Iranu

Środki dotyczące strony skarżącej

Przebieg postępowania i żądania stron

Co do prawa

W przedmiocie znaczenia dla sprawy dokumentów przedstawionych przez skarżącą w dniu 4 lutego 2009 r.

W przedmiocie poziomu intensywności kontroli sądowej

Argumenty stron

Ocena Sądu

Argumenty stron

Ocena Sądu

W przedmiocie drugiej podstawy skargi opartej na naruszeniu zasady równego traktowania

Argumenty stron

Ocena Sądu

W przedmiocie trzeciej podstawy skargi opartej na naruszeniu zasady proporcjonalności oraz prawa własności

Argumenty stron

Ocena Sądu

Argumenty stron

Ocena Sądu

W przedmiocie piątej podstawy skargi opartej na braku kompetencji

Argumenty stron

Ocena Sądu

W przedmiocie kosztów

* Język postępowania: francuski.