Sprawa C‑126/14

„Sveda” UAB

przeciwko

Valstybinė mokesčių inspekcija prie Lietuvos Respublikos finansų ministerijos

(wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym

złożony przez Lietuvos vyriausiasis administracinis teismas)

Odesłanie prejudycjalne – Podatek VAT – Dyrektywa 2006/112/WE – Artykuł 168 – Prawo do odliczenia – Odliczenie podatku od wartości dodanej naliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu dóbr inwestycyjnych – Ścieżka rekreacyjna przeznaczona bezpośrednio do nieodpłatnego użytku publicznego – Wykorzystanie ścieżki rekreacyjnej jako instrumentu służącego do przeprowadzenia transakcji opodatkowanych

Streszczenie – wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 22 października 2015 r.

1.        Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Odliczenie podatku naliczonego – Powstanie i zakres prawa do odliczenia podatku – Nabycie przez podatnika towarów na potrzeby jego działalności gospodarczej – Kryteria oceny

(dyrektywa Rady 2006/112, art. 9 ust. 1 akapit drugi, art. 168)

2.        Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Odliczenie podatku naliczonego – Powstanie i zakres prawa do odliczenia podatku – Towary i usługi służące wykonywaniu przez podatnika czynności podlegających opodatkowaniu – Wymóg bezpośredniego związku między transakcją na wcześniejszym etapie obrotu a działalnością podatnika – Kryteria oceny

(dyrektywa Rady 2006/112, art. 168)

3.        Harmonizacja ustawodawstw podatkowych – Wspólny system podatku od wartości dodanej – Odliczenie podatku naliczonego – Powstanie i zakres prawa do odliczenia podatku – Nabycie lub wytworzenie dóbr inwestycyjnych w ramach budowy ścieżki rekreacyjnej przeznaczonej do nieodpłatnego użytku publicznego – Wykorzystanie ścieżki rekreacyjnej jako instrumentu służącego do przeprowadzenia transakcji opodatkowanych – Prawo do odliczenia – Warunki

(dyrektywa Rady 2006/112, art. 168)

1.        Z art. 168 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej wynika, że w sytuacji gdy podatnik działający w takim charakterze w chwili nabycia dobra używa tego dobra na potrzeby opodatkowanych transakcji, jest on uprawniony do odliczenia podatku od wartości dodanej podlegającego zapłacie lub zapłaconego za wspomniane dobro. W tym względzie dobra i usługi mogą zostać nabyte przez osobę działającą w charakterze podatnika na potrzeby działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, nawet jeśli nie są one bezpośrednio wykorzystywane do celów tej działalności gospodarczej. Kwestia tego, czy podatnik działał w takim charakterze na potrzeby działalności gospodarczej, stanowi okoliczność faktyczną, którą należy oceniać z uwzględnieniem całości okoliczności dotyczących sprawy, wśród których znajdują się charakter danego towaru i okres, jaki upłynął pomiędzy jego nabyciem a wykorzystaniem do celów działalności gospodarczej tego podatnika. Dokonanie tej oceny należy do sądu krajowego.

(por. pkt 18, 19, 21)

2.        Aby można było przyznać podatnikowi prawo do odliczenia naliczonego podatku od wartości dodanej i określić zakres takiego prawa, zasadniczo konieczne jest istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a transakcją lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia. Prawo do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczonego przy nabyciu towarów lub usług zakłada, iż wydatki poczynione celem ich uzyskania stanowiły element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzących prawo do jego odliczenia. Prawo do odliczenia zostaje jednak również przyznane podatnikowi nawet w przypadku braku bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy konkretną transakcją powodującą naliczenie podatku a jedną transakcją objętą podatkiem należnym lub większą liczbą takich transakcji, które rodzą prawo do odliczenia, gdy koszty omawianych usług należą do kosztów ogólnych podatnika i jako takie stanowią elementy cenotwórcze dostarczanych towarów lub świadczonych usług. Tego rodzaju wydatki mają bowiem bezpośredni i ścisły związek z całością działalności gospodarczej podatnika.

W tym względzie krajowe organy podatkowe i sądy, stosując kryterium bezpośredniego związku, powinny brać pod uwagę wszelkie okoliczności, w jakich przebiegały rozpatrywane transakcje, i uwzględnić tylko te spośród nich, które były w sposób obiektywny związane z opodatkowaną działalnością podatnika. Istnienie takiego związku należy oceniać z punktu widzenia istoty rozpatrywanej transakcji.

(por. pkt 27–29)

3.        Artykuł 168 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że przepis ten przyznaje podatnikowi prawo do odliczenia kwoty podatku od wartości dodanej naliczonego z tytułu nabycia lub wytworzenia dóbr inwestycyjnych w celu prowadzenia przewidzianej działalności gospodarczej związanej z turystyką na obszarach wiejskich i turystyką rekreacyjną, które to dobra, po pierwsze, są bezpośrednio przeznaczone do nieodpłatnego użytku publicznego, i po drugie, mogą umożliwić przeprowadzanie transakcji opodatkowanych, o ile istnieje bezpośredni i ścisły związek pomiędzy wydatkami związanymi z transakcjami powodującymi naliczenie podatku a transakcją lub kilkoma transakcjami objętymi podatkiem należnym, które rodzą prawo do odliczenia, bądź z całością działalności gospodarczej podatnika, co powinien zbadać sąd krajowy na podstawie obiektywnych dowodów.

W tym względzie bezpośrednie nieodpłatne wykorzystanie dóbr inwestycyjnych nie podważa tego bezpośredniego i ścisłego związku, ponieważ po pierwsze, publiczne udostępnienie ścieżki rekreacyjnej nie podlega jakiemukolwiek zwolnieniu przewidzianemu przez dyrektywę 2006/112, i po drugie, poniesione przez podatnika wydatki w celu wykonania tej ścieżki, które mogą zostać powiązane z jego przewidzianą działalnością gospodarczą, nie dotyczą działalności nieobjętej podatkiem od wartości dodanej.

(por. pkt 33, 34, 37; sentencja)