ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα)
της 19ης Ιουλίου 2012 (*)
«Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης — Κανονισμός (ΕΚ) 562/2006 — Κοινοτικός κώδικας σχετικά με το καθεστώς διελεύσεως προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν) — Άρθρα 20 και 21 — Κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα — Έλεγχοι στο εσωτερικότης επικράτειας — Μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος με συνοριακούς ελέγχους — Εθνική κανονιστική ρύθμιση που επιτρέπει ελέγχους ταυτότητας, ιθαγένειας και δικαιώματος διαμονής από υπεύθυνους για την επιτήρησητων συνόρων και τον έλεγχο των αλλοδαπών υπαλλήλους εντός ζώνης 20 χιλιομέτρων από τα κοινά σύνορα με άλλα κράτη μέρη της συμβάσεως εφαρμογής της συμφωνίας του Σένγκεν — Έλεγχοι με σκοπό την περιστολήτης παράνομης διαμονής — Ρύθμιση που προβλέπει ορισμένες προϋποθέσεις και εγγυήσεις όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τη συχνότητα και την έντασητων ελέγχων»
Στην υπόθεση C‑278/12 PPU,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Raad van State (Κάτω Χώρες) με απόφαση της 4ης Ιουνίου 2012, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 8 Ιουνίου 2012, στο πλαίσιο της δίκης
Atiqullah Adil
κατά
Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel,
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (δεύτερο τμήμα),
συγκείμενο από τους J. N. Cunha Rodrigues, πρόεδρο τμήματος, U. Lõhmus, A. Ó Caoimh (εισηγητή), A. Arabadjiev και C. G. Fernlund, δικαστές,
γενική εισαγγελέας: E. Sharpston
γραμματέας: M. Ferreira, κύρια υπάλληλος διοικήσεως,
έχοντας υπόψη το αίτημα του αιτούντος δικαστηρίου με ημερομηνία 4 Ιουνίου 2012, το οποίο περιήλθε στο Δικαστήριο στις 8 Ιουνίου 2012, να εκδικαστεί η αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως με την επείγουσα διαδικασία, σύμφωνα με το άρθρο 104β του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου,
έχοντας υπόψη την απόφαση του δευτέρου τμήματος της 11ης Ιουνίου 2012 περί αποδοχής του αιτήματος αυτού,
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 5ης Ιουλίου 2012,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
– ο A. Adil, εκπροσωπούμενος από τον E. S. van Aken, advocaat,
– η Ολλανδική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τις C. Wissels και M. Bulterman,
– η Τσεχική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον J. Vláčil,
– η Γερμανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους T. Henze και N. Graf Vitzthum,
– η Γαλλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον S. Menez,
– η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από την D. Maidani και τον G. Wils,
αφού άκουσε τη γενική εισαγγελέα,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
1 Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία των άρθρων 20 και 21 του κανονισμού (ΕΚ) 562/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2006, για τη θέσπιση του κοινοτικού κώδικα σχετικά με το καθεστώς διέλευσης προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν) (ΕΕ L 105, σ. 1).
2 Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ του A. Adil, που ισχυρίζεται ότι είναι υπήκοος τρίτης χώρας και ο οποίος τέθηκε υπό διοικητική κράτηση, λόγω του ότι ευρισκόταν παρανόμως στην ολλανδική επικράτεια, κατόπιν ελέγχου ταυτότητας ο οποίος διενεργήθηκε στην παραμεθόριο των Κάτω Χωρών με τη Γερμανία, και του Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel (Υπουργός Μεταναστεύσεως, Εντάξεως και Ασύλου) σχετικά με τη νομιμότητα του ελέγχου αυτού και, κατά συνέπεια, του μέτρου κρατήσεως που του επιβλήθηκε.
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
Το πρωτόκολλο (αριθ. 19) σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν
3 Στο προοίμιο του πρωτοκόλλου (αριθ. 19) σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρωτόκολλο που έχει προσαρτηθεί στη Συνθήκη της Λισσαβώνας (ΕΕ 2010, C 83, σ. 290), εκτίθενται τα εξής:
«Τα υψηλά συμβαλλόμενα μέρη,
σημειώνοντας ότι οι συμφωνίες του Σένγκεν για τη σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα, οι οποίες υπογράφηκαν από ορισμένα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Σένγκεν στις 14 Ιουνίου 1985 και στις 19 Ιουνίου 1990, καθώς και οι σχετικές συμφωνίες και οι κανόνες που θεσπίστηκαν βάσει των συμφωνιών αυτών, έχουν ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Συνθήκη του Άμστερνταμ της 2ας Οκτωβρίου 1997,
επιθυμώντας να διατηρήσουν το κεκτημένο του Σένγκεν, όπως έχει αναπτυχθεί από την έναρξη ισχύος της Συνθήκης του Άμστερνταμ και να αναπτύξουν το εν λόγω κεκτημένο προκειμένου να συμβάλλουν στην υλοποίηση του στόχου της παροχής στους πολίτες της Ένωσης ενός χώρου ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας χωρίς εσωτερικά σύνορα,
[...]
συμφώνησαν επί των ακολούθων διατάξεων οι οποίες προσαρτώνται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
4 Το άρθρο 2 του πρωτοκόλλου αυτού προβλέπει τα εξής:
«Το κεκτημένο του Σένγκεν εφαρμόζεται στα κράτη μέλη του άρθρου 1, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 της Πράξης Προσχώρησης της 16ης Απριλίου 2003 και του άρθρου 4 της Πράξης Προσχώρησης της 25ης Απριλίου 2005. Το Συμβούλιο υποκαθιστά την Εκτελεστική Επιτροπή που θεσπίσθηκε δυνάμει των συμφωνιών του Σένγκεν.»
Η Σύμβαση εφαρμογής της συμφωνίας του Σένγκεν
5 Στο κεκτημένο αυτό περιλαμβάνεται επίσης η Σύμβαση εφαρμογής της συμφωνίας του Σένγκεν της 14ης Ιουνίου 1985 μεταξύ των κυβερνήσεων των κρατών της Οικονομικής Ένωσης Μπενελούξ, της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και της Γαλλικής Δημοκρατίας, σχετικά με τη σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα (ΕΕ 2000, L 239, σ. 19), η οποία υπογράφηκε στο Σένγκεν στις 19 Ιουνίου 1990 (στο εξής: Σύμβαση εφαρμογής).
6 Κατά το άρθρο 2 της Συμβάσεως εφαρμογής, το οποίο αφορούσε τη διέλευση των εσωτερικών συνόρων:
«1. Η διέλευση των εσωτερικών συνόρων μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε σημείο, χωρίς να πραγματοποιηθεί έλεγχος προσώπων.
[...]
3. Η εξάλειψη του ελέγχου προσώπων στα εσωτερικά σύνορα δεν θίγει ούτε τις διατάξεις του άρθρου 22 ούτε την άσκηση των αστυνομικών αρμοδιοτήτων εκ μέρους των αρμοδίων αρχών στο σύνολο της επικράτειας κάθε συμβαλλόμενου μέρους δυνάμει της νομοθεσίας του, ούτε τις υποχρεώσεις κατοχής, μεταφοράς και εμφανίσεως τίτλων και εγγράφων, που προβλέπονται από τη νομοθεσία του συμβαλλόμενου μέρους.
[…]»
7 Το άρθρο 2 της Σύμβασης εφαρμογής έχει καταργηθεί από τις 13 Οκτωβρίου 2006, σύμφωνα με το άρθρο 39, παράγραφος 1, του κανονισμού 562/2006.
Ο κανονισμός 562/2006
8 Η πρώτη και η δέκατη τέταρτη αιτιολογική σκέψη του κανονισμού 562/2006 έχουν ως εξής:
«(1) Η θέσπιση μέτρων κατά το άρθρο 62, παράγραφος 1, της Συνθήκης [ΕΚ], προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι δεν θα υπάρχει συνοριακός έλεγχος των προσώπων που διέρχονται εσωτερικά σύνορα αποτελεί συστατικό στοιχείο του στόχου της Ένωσης για τη δημιουργία χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα μέσα στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων, όπως καθορίζει το άρθρο 14 της Συνθήκης [ΕΚ].
[…]
(14) Ο παρών κανονισμός δεν επηρεάζει τους ελέγχους στο πλαίσιο των γενικών αστυνομικών αρμοδιοτήτων, […] ούτε τις εθνικές νομοθεσίες που αφορούν την επίδειξη ταξιδιωτικών εγγράφων και δελτίων ταυτότητας ή την υποχρέωση γνωστοποίησης της παρουσίας προσώπου στην επικράτεια του συγκεκριμένου κράτους μέλους.»
9 Το άρθρο 1, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού αυτού έχει ως εξής:
«Ο παρών κανονισμός προβλέπει ότι δεν διενεργείται συνοριακός έλεγχος προσώπων κατά τη διέλευση των εσωτερικών συνόρων μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
10 Κατά το άρθρο 2, σημεία 1 και 9 έως 11, του εν λόγω κανονισμού:
«Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, νοούνται ως:
1) “εσωτερικά σύνορα”:
α) τα κοινά χερσαία σύνορα, περιλαμβανομένων των ποτάμιων και λιμναίων συνόρων, μεταξύ των κρατών μελών·
[...]
9) “έλεγχος των συνόρων”, οι δραστηριότητες που αναλαμβάνονται στα σύνορα, σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και για τους σκοπούς του, αποκλειστικώς συνεπεία πρόθεσης διέλευσης ή συνεπεία διέλευσης των συνόρων, ασχέτως άλλου λόγου· οι εν λόγω δραστηριότητες συνίστανται στους συνοριακούς ελέγχους και στην επιτήρηση των συνόρων·
10) “συνοριακοί έλεγχοι”, οι έλεγχοι στα συνοριακά σημεία διέλευσης, προκειμένου να εξακριβωθεί ότι τα πρόσωπα, τα μέσα μεταφοράς τους και τα αντικείμενα που έχουν στην κατοχή τους δικαιούνται να εισέλθουν στην επικράτεια των κρατών μελών ή να την εγκαταλείψουν·
11) “επιτήρηση των συνόρων”, η επιτήρηση των συνόρων εκτός των συνοριακών σημείων διέλευσης και η επιτήρηση των συνοριακών σημείων διέλευσης εκτός των καθορισμένων ωραρίων λειτουργίας, ώστε να μη γίνεται παράκαμψη των συνοριακών ελέγχων.»
11 Το άρθρο 3 του κανονισμού 562/2006 ορίζει τα εξής:
«Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στα πρόσωπα που διέρχονται τα εσωτερικά ή εξωτερικά σύνορα κράτους μέλους, υπό την επιφύλαξη:
α) των δικαιωμάτων των προσώπων που απολαύουν του κοινοτικού δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας·
β) των δικαιωμάτων των προσφύγων και των αιτούντων διεθνή προστασία, κυρίως όσον αφορά την μη επαναπροώθηση.»
12 Το άρθρο 20 του κανονισμού αυτού, το οποίο τιτλοφορείται «Διέλευση των εσωτερικών συνόρων», ορίζει τα εξής:
«Επιτρέπεται η διέλευση των εσωτερικών συνόρων σε οποιοδήποτε σημείο χωρίς συνοριακούς ελέγχους, ανεξαρτήτως ιθαγενείας των προσώπων.»
13 Το άρθρο 21 του εν λόγω κανονισμού, το οποίο τιτλοφορείται «Έλεγχοι στο εσωτερικό της επικράτειας», ορίζει:
«Η κατάργηση του ελέγχου των εσωτερικών συνόρων δεν θίγει:
α) την άσκηση αστυνομικών αρμοδιοτήτων εκ μέρους των αρμόδιων αρχών δυνάμει της νομοθεσίας κάθε κράτους μέλους, εφόσον η άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών δεν έχει ισοδύναμο αποτέλεσμα με τους συνοριακούς ελέγχους· αυτό ισχύει και στις παραμεθόριες περιοχές. Κατά την έννοια της πρώτης πρότασης, η άσκηση αστυνομικών αρμοδιοτήτων δεν μπορεί, ειδικότερα, να θεωρηθεί ισοδύναμη με τους συνοριακούς ελέγχους όταν τα αστυνομικά μέτρα:
i) δεν έχουν ως στόχο τον έλεγχο των συνόρων,
ii) βασίζονται σε γενικές αστυνομικές πληροφορίες και πείρα όσον αφορά ενδεχόμενες απειλές κατά της δημόσιας ασφάλειας και αποσκοπούν συγκεκριμένα στην καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος,
iii) σχεδιάζονται και εκτελούνται κατά τρόπο σαφώς διαφορετικό από τους συστηματικούς ελέγχους προσώπων στα εξωτερικά σύνορα,
iv) διενεργούνται βάσει δειγματοληπτικών ελέγχων·
β) τη διενέργεια ελέγχων ασφαλείας στους λιμένες ή αερολιμένες από τις αρμόδιες αρχές δυνάμει της νομοθεσίας κάθε κράτους μέλους, από τους υπεύθυνους των λιμένων ή αερολιμένων ή από τους μεταφορείς, στον βαθμό που αυτοί οι έλεγχοι αφορούν και τα πρόσωπα που ταξιδεύουν στο εσωτερικό κράτους μέλους·
γ) τη δυνατότητα κράτους μέλους να προβλέπει στην εθνική νομοθεσία του την υποχρέωση κατοχής και επίδειξης τίτλων και εγγράφων·
δ) την υποχρέωση των υπηκόων τρίτων χωρών να δηλώνουν την παρουσία τους στην επικράτεια κράτους μέλους [...]».
Το ολλανδικό δίκαιο
14 Κατά το άρθρο 6 του περί αστυνομίας νόμου (Politiewet) του 1993:
«Οι ακόλουθες αρμοδιότητες αστυνομίας ανατίθενται στη βασιλική χωροφυλακή [Koninklijke Marechaussee] εκτός αν άλλως ορίζεται:
[...]
f. η άσκηση των καθηκόντων και εξουσιών που προβλέπονται στον [νόμο περί αλλοδαπών του 2000 (Vreemdelingenwet 2000, στο εξής: νόμος περί αλλοδαπών)],
g. η περιστολή της εμπορίας ανθρώπων και της πλαστογραφίας όσον αφορά έγγραφα ταυτότητας ή ταξιδιωτικά έγγραφα [...]»
15 Το άρθρο 50, παράγραφος 1, του νόμου περί αλλοδαπών ορίζει ότι τόσο οι υπεύθυνοι για τους συνοριακούς ελέγχους υπάλληλοι όσο και οι υπεύθυνοι τον έλεγχο των αλλοδαπών υπάλληλοι είναι αρμόδιοι να ελέγχουν άτομα προς εξακρίβωση της ταυτότητάς, της ιθαγένειας και του δικαιώματός τους διαμονής τους είτε βάσει γεγονότων και περιστάσεων που, σε συνδυασμό με αντικειμενικά κριτήρια, δημιουργούν εύλογη υπόνοια παράνομης διαμονής είτε με σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής κατόπιν διελεύσεως των συνόρων.
16 Από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι οι κινητοί έλεγχοι ασφαλείας («Mobiele Toezicht Veiligheid», στο εξής: έλεγχοι MTV) διεξάγονται βάσει του άρθρου 50, παράγραφος 1, του νόμου περί αλλοδαπών.
17 Κατά το άρθρο 50, παράγραφος 6, του εν λόγω νόμου κανονιστική πράξη της διοικήσεως ρυθμίζει τα σχετικά με την εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.
18 Το διοικητικό κανονιστικό πλαίσιο σχετικά με την άσκηση της αρμοδιότητας διενέργειας ελέγχου προσώπων στο πλαίσιο των ελέγχων MTV προβλέπεται στην απόφαση του 2000 περί αλλοδαπών (Vreemdelingenbesluit 2000, στο εξής: κανονιστική απόφαση του 2000).
19 Το άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, όπως τροποποιήθηκε κατόπιν της αποφάσεως της 22ας Ιουνίου 2010, C‑188/10 και C‑189/10, Melki και Abdeli (Συλλογή 2010, σ. I-5667), το οποίο άρχισε να ισχύει από την 1η Ιουνίου 2011, έχει ως εξής:
«1. Η κατά το άρθρο 50, παράγραφος 1, του [νόμου περί αλλοδαπών] αρμοδιότητα ελέγχου ατόμων προς εξακρίβωση της ταυτότητας, της ιθαγένειας και του δικαιώματός τους διαμονής, με σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής μετά τη διέλευση των συνόρων, ασκείται αποκλειστικώς στο πλαίσιο του ελέγχου αλλοδαπών:
a. στους αερολιμένες, κατά την άφιξη πτήσεων από τον χώρο Σένγκεν·
b. στις αμαξοστοιχίες, εντός χρονικού διαστήματος μεγίστης διάρκειας τριάντα λεπτών από της διελεύσεως των κοινών συνόρων με το Βέλγιο ή τη Γερμανία ή, σε περίπτωση κατά την οποία η αμαξοστοιχία δεν έχει φθάσει εντός του ως άνω χρονικού διαστήματος στον δεύτερο σταθμό μετά τη διέλευση των συνόρων, έως τον δεύτερο σταθμό μετά τη διέλευση των συνόρων.
c. σε οδούς και πλωτές οδούς εντός ζώνης είκοσι χιλιομέτρων από τα κοινά σύνορα με το Βέλγιο και τη Γερμανία.
2. Ο προβλεπόμενος από την παράγραφο 1 έλεγχος διενεργείται βάσει πληροφοριών ή εμπειρικών δεδομένων περί της παράνομης διαμονής μετά τη διέλευση των συνόρων. Ο έλεγχος δύναται ομοίως να διενεργείται, σε περιορισμένο βαθμό, για τη συλλογή πληροφοριών περί της συγκεκριμένης μορφής παράνομης διαμονής.
3. Ο προβλεπόμενος από την παράγραφο 1, στοιχείο a, έλεγχος διενεργείται επτά κατ’ ανώτατο όριο φορές ανά εβδομάδα επί των πτήσεων μίας και της αυτής αερογραμμής, με ανώτατο όριο το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού των προγραμματισμένων πτήσεων της αερογραμμής ανά μήνα. Στη διαδικασία του ελέγχου υποβάλλεται μόνο ένα μέρος των επιβατών της εκάστοτε πτήσεως.
4. Ο προβλεπόμενος από την παράγραφο 1, στοιχείο b, έλεγχος διενεργείται σε ημερήσια βάση σε δύο κατ’ ανώτατο όριο αμαξοστοιχίες ανά δρομολόγιο και, συνολικώς, σε οκτώ κατ’ ανώτατο όριο αμαξοστοιχίες και σε δύο κατ’ ανώτατο όριο διαμερίσματα ανά αμαξοστοιχία.
5. Ο προβλεπόμενος από την παράγραφο 1, στοιχείο c, έλεγχος διενεργείται σε μία και την αυτή οδό ή πλωτή οδό επί ενενήντα κατ’ ανώτατο όριο ώρες μηνιαίως και επί έξι κατ’ ανώτατο όριο ώρες ημερησίως. Στο πλαίσιο αυτού του ελέγχου, ακινητοποιείται μόνον ένα μέρος των διερχομένων μέσων μεταφοράς.»
20 Η απόφαση περί παραπομπής διαπιστώνει ότι, στην αιτιολογική έκθεση της τροποποιήσεως αυτής του άρθρου 4.17a της κανονιστικής πράξεως του 2000, τονίστηκαν τα εξής σημεία:
«Η συγκεκριμένη τροποποίηση της [κανονιστικής αποφάσεως του 2000] έχει ως σκοπό να εξασφαλίσει ότι ο έλεγχος αλλοδαπών στο πλαίσιο της περιστολής της παράνομης διαμονής μετά τη διέλευση των συνόρων […] δεν οδηγεί σε αποτέλεσμα ισοδύναμο με εκείνο των συνοριακών ελέγχων κατά την έννοια του [κανονισμού 562/2006]. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται, αφενός, ευθυγράμμιση με τις νομολογιακές θέσεις που διατυπώθηκαν με την απόφαση του Δικαστηρίου [επί της υποθέσεως Melki και Abdeli, προπαρατεθείσα] και με την απόφαση του Raad van State της 28ης Δεκεμβρίου 2010 και, αφετέρου, εναρμόνιση του κινητού ελέγχου με τις διατάξεις του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του [κανονισμού 562/2006].»
Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα
21 Ο A. Adil, ο οποίος ισχυρίζεται ότι έχει την αφγανική ιθαγένεια, υποβλήθηκε σε έλεγχο ταυτότητας στις 28 Μαρτίου 2012 στο πλαίσιο ελέγχου MTV ο οποίος διενεργήθηκε από τη βασιλική χωροφυλακή ενώ επέβαινε σε λεωφορείο της εταιρίας Eurolines. Ο έλεγχος έλαβε χώρα στον αυτοκινητόδρομο A67/E34 στο ρεύμα εισόδου από τη Γερμανία, στην εδαφική περιφέρεια του δήμου Venlo (Κάτω Χώρες).
22 Στην έκθεση ελέγχου, μεταγωγής και κρατήσεως της 28ης Μαρτίου 2012 αναφέρεται ότι ο έλεγχος MTV διενεργήθηκε, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, βάσει πληροφοριών ή των εμπειρικών δεδομένων όσον αφορά την παράνομη διαμονή μετά τη διέλευση των συνόρων, ο οποίος έγινε εντός ζώνης 20 χιλιομέτρων από τα κοινά χερσαία σύνορα με τη Γερμανία, ότι, στο σημείο εκείνο, διενεργήθηκαν ένας ή περισσότεροι έλεγχοι κατά τη διάρκεια του Μαρτίου, εντός συνολικού χρονικού διαστήματος 54 ωρών και 38 λεπτών, ότι, στο εν λόγω σημείο, την ημέρα του ελέγχου, διενεργήθηκαν ένας ή περισσότεροι έλεγχοι εντός χρονικού διαστήματος μίας ώρας και ότι, κατά τη διάρκεια των ελέγχων αυτών, ακινητοποιήθηκαν δύο οχήματα, δηλαδή μέρος μόνο των οχημάτων που διήλθαν από το ίδιο σημείο.
23 Με διοικητική απόφαση της 28ης Μαρτίου 2012, ο Α. Adil τέθηκε υπό διοικητική κράτηση κατ’ εφαρμογή του νόμου περί αλλοδαπών.
24 Ενώπιον του Rechtbank ’s-Gravenhage, o A. Adil αμφισβήτησε το σύννομο του ελέγχου και της αποφάσεως με την οποία τέθηκε υπό διοικητική κράτηση, για τον λόγο ότι ο έλεγχος MTV που διενεργήθηκε αποτελεί έλεγχο στα σύνορα, ο οποίος απαγορεύεται από το άρθρο 20 του κανονισμού 562/2006. Υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι, κατά τον χρόνο του ελέγχου, δεν υπήρχε, ως προς αυτόν, εύλογη υπόνοια παράνομης διαμονής.
25 Από τα προσαρτημένα στην απόφαση περί παραπομπής έγγραφα καθώς και από τις παρατηρήσεις που υπέβαλε ενώπιον του Δικαστηρίου η Ολλανδική Κυβέρνηση προκύπτει ότι, κατόπιν του ελέγχου ταυτότητας, ο A. Adil υπέβαλε αίτηση χορηγήσεως ασύλου. Μετά από έρευνα στη βάση δεδομένων που λειτουργεί στο πλαίσιο του συστήματος Eurodac, το οποίο θέσπισε ο κανονισμός (ΕΚ) 2725/2000 του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με τη θέσπιση του «Eurodac» για την αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων για την αποτελεσματική εφαρμογή της σύμβασης του Δουβλίνου (ΕΕ L 316, σ. 1), προέκυψε επίσης ότι είχε ήδη υποβάλει αίτηση χορηγήσεως ασύλου στη Νορβηγία. Ενώπιον του Rechtbank ’s-Gravenhage, o A. Adil αμφισβήτησε επίσης τον τρόπο διεκπεραιώσεως της αιτήσεώς του χορηγήσεως ασύλου.
26 Με απόφαση της 16ης Απριλίου 2012, το Rechtbank’s-Gravenhage έκρινε ότι η προσφυγή του A. Adil ήταν αβάσιμη.
27 Το δικαστήριο αυτό στήριξε την κρίση του, μεταξύ άλλων, σε απόφαση του Raad van State της 5ης Μαρτίου 2012 κατά την οποία οι έλεγχοι MTV δεν αντιβαίνουν στον κανονισμό 562/2006, επιβεβαιώνοντας προγενέστερη απόφαση του ιδίου δικαστηρίου, της 20ής Οκτωβρίου 2011. Στην απόφασή του της 5ης Μαρτίου 2012, το Raad van State επισήμανε μεταξύ άλλων ότι το άρθρο 21 του κανονισμού 562/2006 περιέχει ενδεικτική απαρίθμηση ορισμένων καταστάσεων κατά τις οποίες η άσκηση αστυνομικών αρμοδιοτήτων δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ισοδυναμεί με τη διενέργεια συνοριακών ελέγχων, κατά την έννοια του άρθρου 20 του κανονισμού αυτού.
28 Στις 23 Απριλίου 2012, ο A. Adil άσκησε έφεση κατά της αποφάσεως του Rechtbank’s-Gravenhage ενώπιον του τμήματος διοικητικών διαφορών του Raad van State.
29 Από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι στη νομολογία των ολλανδικών δικαστηρίων υπάρχουν διιστάμενες απόψεις όσον αφορά τη συμβατότητα των ελέγχων MTV με τα άρθρα 20 και 21 του κανονισμού 562/2006.
30 Πράγματι, με απόφαση της 7ης Φεβρουαρίου 2012, το Rechtbank Roermond (ποινικό τμήμα) επισήμανε, αναφερόμενο στις προπαρατεθείσες αποφάσεις του Raad van State σχετικά με τη νομιμότητα των ελέγχων MTV, ότι η νομολογία, όπως έχει διαμορφωθεί ως τώρα, δεν είναι σαφής όσον αφορά το ζήτημα αν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000 εγγυήσεις πληρούν τις προϋποθέσεις που τέθηκαν με την προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli. Το δικαστήριο αυτό, το οποίο έκρινε ότι το γράμμα της διατάξεως αυτής ουδόλως λαμβάνει υπόψη τη συμπεριφορά του ενδιαφερόμενου ή ιδιαίτερες περιστάσεις από τις οποίες θα μπορούσε να προκύψει κίνδυνος να θιγεί η δημόσια τάξη, υπέβαλε ενώπιον του Δικαστηρίου αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως. Πρόκειται για την υπόθεση C‑88/12, Jaoo, η οποία εκκρεμεί ενώπιον του Δικαστηρίου.
31 Ομοίως, το Gerechtshof’s-Hertogenbosch (ποινικό τμήμα) έκρινε, με απόφαση της 11ης Μαΐου 2012, ότι ένας έλεγχος MTV, ακόμα και αν διενεργηθεί σύμφωνα με το άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, έχει αποτέλεσμα ισοδύναμο με εκείνο συνοριακών ελέγχων και, άρα, αντιβαίνει στον κανονισμό 562/2006. Κατά το δικαστήριο αυτό, οι έλεγχοι MTV δεν στηρίζονται σε συγκεκριμένα περιστατικά και περιστάσεις από τα οποία προκύπτει υπόνοια παράνομης διαμονής. Διενεργούνται αποκλειστικώς συνεπεία προθέσεως διελεύσεως ή συνεπεία διελεύσεως των συνόρων και σκοπό έχουν να διαπιστώσουν αν πληρούνται για ορισμένο πρόσωπο οι προϋποθέσεις εισόδου ή εξόδου από το έδαφος κράτους μέλους.
32 Υπό τις περιστάσεις αυτές, το Raad van State αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα εξής προδικαστικά ερωτήματα:
«1) Έχει το άρθρο 21 του [κανονισμού 562/2006] την έννοια ότι αντιβαίνει προς αυτό η άσκηση εθνικής αρμοδιότητας, όπως αυτής που παρέχεται από το άρθρο 50 του [νόμου περί αλλοδαπών] και εξειδικεύεται με το άρθρο 4.17a [της κανονιστικής αποφάσεως του 2000], στο πλαίσιο της οποίας επιτρέπεται η διενέργεια ελέγχων προσώπων σε περιοχές εντεύθεν των συνόρων, προκειμένου να εξακριβώνεται αν τα πρόσωπα αυτά πληρούν τις ισχύουσες στο κράτος μέλος προϋποθέσεις νόμιμης διαμονής;
2) α) Αντιβαίνει στο άρθρο 21 του [κανονισμού 562/2006] η διενέργεια εθνικών ελέγχων, όπως των κατ’ άρθρο 50 του [νόμου περί αλλοδαπών] ελέγχων, βάσει γενικών πληροφοριών και εμπειρικών δεδομένων περί της παράνομης διαμονής προσώπων στον τόπο του διενεργούμενου ελέγχου κατά την έννοια του άρθρου 4.17a, παράγραφος 2, [της κανονιστικής αποφάσεως του 2000], ή απαιτείται η ύπαρξη συγκεκριμένων στοιχείων υποδηλούντων ότι το άτομο που πρόκειται να υποβληθεί σε έλεγχο διαμένει παρανόμως στο συγκεκριμένο κράτος μέλος;
β) Αντιβαίνει στο άρθρο 21 του [κανονισμού 562/2006] η διενέργεια ενός τέτοιου ελέγχου με σκοπό τη συγκέντρωση γενικών πληροφοριών και εμπειρικών δεδομένων περί της παράνομης διαμονής κατά την έννοια του στοιχείου a, αν τούτου συμβαίνει σε περιορισμένο βαθμό;
3) Έχει το άρθρο 21 του [κανονισμού 562/2006] την έννοια ότι η οριοθέτηση της ελεγκτικής αρμοδιότητας, κατά τους όρους που προβλέπει νομοθετική ρύθμιση όπως αυτή του άρθρου 4.17a [της κανονιστικής αποφάσεως του 2000], αρκεί για να εξασφαλισθεί ότι η εν τοις πράγμασι άσκηση ελέγχου δεν δύναται να έχει αποτέλεσμα ισοδύναμο με εκείνο των απαγορευόμενων από το άρθρο 21 του [κανονισμού 562/2006] συνοριακών ελέγχων;»
Επί της επείγουσας διαδικασίας
33 Με την απόφαση του περί παραπομπής της 4ης Ιουνίου 2012, το Raad van State υπέβαλε αίτημα εκδικάσεως της παρούσας αιτήσεως εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως με την επείγουσα διαδικασία που προβλέπουν τα άρθρα 23α του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 104β του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου.
34 Το αιτούν δικαστήριο αιτιολόγησε το αίτημα αυτό εκθέτοντας ότι, κατόπιν του ελέγχου ταυτότητας που έγινε στην μεθόριο των Κάτω Χωρών με τη Γερμανία, ο A. Adil έχει στερηθεί την ελευθερία του και ότι η απάντηση στα υποβληθέντα ερωτήματα είναι κρίσιμη προκειμένου να κρίνει επί του μέτρου κρατήσεως που του έχει επιβληθεί. Επισήμανε επίσης ότι εκκρεμούν ενώπιον των ολλανδικών δικαστηρίων πολλές υποθέσεις οι οποίες αφορούν παρόμοια κράτηση.
35 Βάσει προτάσεως του εισηγητή δικαστή και αφού άκουσε τη γενική εισαγγελέα, το τρίτο τμήμα του Δικαστηρίου αποφάσισε, στις 11 Ιουνίου 2012, να δεχθεί το αίτημα του αιτούντος δικαστηρίου προς εφαρμογή της επείγουσας διαδικασίας επί της αιτήσεως εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως.
Επί των προδικαστικών ερωτημάτων
36 Προκαταρκτικώς, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι στην απόφαση περί παραπομπής το Raad van State δεν παρέχει καμία πληροφορία όσον αφορά τις αιτήσεις χορηγήσεως ασύλου που έχει υποβάλει ο A. Adil και ότι δεν έχει υποβληθεί κανένα ερώτημα σχετικά με τις συνέπειες των αιτήσεων αυτών όσον αφορά τη διοικητική κράτησή του.
37 Τα υποβληθέντα από το δικαστήριο αυτό ερωτήματα αφορούν περιοριστικά την ερμηνεία του κανονισμού 562/2006.
38 Με τα ερωτήματα αυτά, τα οποία πρέπει να εξεταστούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ζητεί να διευκρινιστεί, κατ’ ουσίαν, εάν τα άρθρα 20 και 21 του κανονισμού 562/2006 έχουν την έννοια ότι δεν αποκλείουν εθνική νομοθετική ρύθμιση όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιτρέπει στους υπαλλήλους που είναι υπεύθυνοι για την επιτήρηση των συνόρων και τον έλεγχο των αλλοδαπών να διενεργούν ελέγχους, εντός γεωγραφικής ζώνης 20 χιλιομέτρων από τα χερσαία σύνορα ενός κράτους μέλους με κράτη μέρη της Συμβάσεως εφαρμογής, οι οποίοι σκοπό έχουν να εξακριβώνεται ότι τα υποβαλλόμενα σε έλεγχο πρόσωπα πληρούν τις ισχύουσες στο συγκεκριμένο κράτος μέλος προϋποθέσεις νόμιμης διαμονής, όταν αυτοί οι έλεγχοι στηρίζονται σε γενικές πληροφορίες και εμπειρικά δεδομένα όσον αφορά την παράνομη διαμονή προσώπων στους τόπους των ελέγχων, όταν μπορούν επίσης να διενεργηθούν σε περιορισμένη κλίμακα προκειμένου να συγκεντρωθούν αυτές οι γενικές πληροφορίες και τα εμπειρικά δεδομένα επί του αντικειμένου αυτού και όταν η διενέργειά τους υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, την ένταση και τη συχνότητά τους.
Παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου
39 Ο A. Adil υποστηρίζει ότι η ολλανδική νομοθεσία δεν πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 21 του κανονισμού 562/2006. Κατ’ αρχάς, η ρύθμιση αυτή εντάσσεται στην εθνική νομοθεσία για τη μετανάστευση και όχι στη νομοθεσία για την πρόληψη και τον κολασμό των ποινικών αδικημάτων και εφαρμόζεται στην πράξη αποκλειστικά από υπαλλήλους που είναι ειδικά επιφορτισμένοι με την επιτήρηση των συνόρων και τον έλεγχο των αλλοδαπών. Περαιτέρω, οι έλεγχοι MTV, σε αντίθεση με τους διενεργούμενους εντός της λοιπής εθνικής επικράτειας ελέγχους, για τους οποίους απαιτείται η στοιχειοθέτηση εύλογων υπονοιών παράνομης διαμονής, στηρίζονται αποκλειστικά στη διέλευση των συνόρων και έχουν τον ίδιο σκοπό με τους ελέγχους στα σύνορα. Τέλος, ο A. Adil προβάλλει ότι ο περιορισμός της εντάσεως των ελέγχων MTV που προβλέπεται από την ολλανδική νομοθεσία δεν είναι τέτοιας φύσεως ώστε να αποτρέπει, στην πράξη, το ισοδύναμο με τους συνοριακούς ελέγχους αποτέλεσμα των ελέγχων αυτών.
40 Η Τσεχική Κυβέρνηση εκτιμά ότι, αντιθέτως προς τους επίμαχους ελέγχους στην υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, οι έλεγχοι MTV έχουν σκοπό συνοριακού ελέγχου κατά την έννοια του άρθρου 2, σημείο 10, του κανονισμού 562/2006. Κατά την κυβέρνηση αυτή, έλεγχοι προσώπων μετά από τη διέλευση των συνόρων, οι οποίοι έχουν ως σκοπό την προστασία των εν λόγω συνόρων από την παράνομη μετανάστευση εμπίπτουν στην έννοια των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα που απαγορεύει το άρθρο 20 του κανονισμού 562/2006. Υπό τις περιστάσεις αυτές, δεν είναι αναγκαίο να εξεταστεί αν η ολλανδική νομοθεσία προβλέπει εγγυήσεις, όπως οι απαιτούμενες από την προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli.
41 Η Ολλανδική, η Γερμανική και η Γαλλική Κυβέρνηση, καθώς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούν, αντιθέτως, ότι δεν αντιβαίνει στο άρθρο 21 του κανονισμού 562/2006 εθνική νομοθεσία η οποία προβλέπει ελέγχους όπως οι έλεγχοι MTV, οι οποίοι πραγματοποιούνται σε παραμεθόρια ζώνη, έχουν ως σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής και είναι αντικείμενο διευκρινίσεων και περιορισμών οι οποίοι οριοθετούν τη διενέργειά τους.
42 Κατ’ αρχάς, οι κυβερνήσεις αυτές υπογραμμίζουν ότι οι έλεγχοι MTV έχουν ως κύριο σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής και όχι τον έλεγχο του δικαιώματος προσώπου για είσοδο στην ολλανδική επικράτεια. Τέτοιος σκοπός δεν προσκρούει στο άρθρο 21 του κανονισμού 562/2006. Πράγματι, μολονότι η περιστολή της παράνομης διαμονής δεν περιλαμβάνεται ρητώς στην απαρίθμηση των σκοπών των ελέγχων που πραγματοποιούνται εντός της επικράτειας κράτους μέλους και επιτρέπονται κατά τη διάταξη αυτή, εντούτοις η χρήση του όρου «ειδικότερα» στην εν λόγω διάταξη καταδεικνύει σαφώς ότι η απαρίθμηση αυτή δεν είναι αποκλειστική. Επομένως, τα σύμφωνα προς το άρθρο 21 του κανονισμού 562/2006 αστυνομικά μέτρα μπορούν να έχουν και σκοπούς άλλους από τη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας και την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος.
43 Όσον αφορά το έρεισμα των ελέγχων MTV, η Ολλανδική Κυβέρνηση υποστηρίζει, επικαλούμενη το γράμμα του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006, ότι τα αστυνομικά μέτρα μπορούν να βασίζονται σε γενικές πληροφορίες και την πείρα των αστυνομικών υπηρεσιών. Όπως προκύπτει από τη σκέψη 74 της προπαρατεθείσας αποφάσεως Melki και Abdeli, δεν είναι αναγκαία συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία να υποδεικνύουν ότι το υποβαλλόμενο σε έλεγχο πρόσωπο διαμένει παράνομα στο κράτος μέλος.
44 Η Επιτροπή προβάλλει ότι ο επιλεκτικός χαρακτήρας των ελέγχων, που έχει ως αποτέλεσμα τον έλεγχο μόνο μέρους των διερχομένων, αυξάνει την πιθανότητα οι έλεγχοι να μην έχουν ισοδύναμο με συνοριακό έλεγχο αποτέλεσμα. Χάρη σε αυτόν τον επιλεκτικό χαρακτήρα, οι έλεγχοι διακρίνονται σαφώς από τους συστηματικούς ελέγχους προσώπων στα εξωτερικά σύνορα.
45 Όσον αφορά το γεγονός ότι οι έλεγχοι MTV που πραγματοποιούνται στην παραμεθόριο ζώνη διακρίνονται από τους ελέγχους που πραγματοποιούνται στη λοιπή εθνική επικράτεια, η Ολλανδική, η Γερμανική και η Γαλλική Κυβέρνηση, καθώς και η Επιτροπή υποστηρίζουν ότι τέτοια διάκριση επιτρέπεται από το γράμμα του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 όπως προκύπτει από την προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli. Αυτή η διάκριση είναι, πράγματι, εύλογη λαμβανομένου υπόψη του σκοπού των ελέγχων ταυτότητας, δηλαδή της περιστολής της παράνομης διαμονής και του γεγονότος ότι, για να είναι αποτελεσματικοί, οι έλεγχοι θα πρέπει να συνεκτιμούν την ιδιαίτερη φύση των παραμεθόριων περιοχών.
46 Η Ολλανδική Κυβέρνηση και η Επιτροπή εκτιμούν ότι δεν αντιβαίνουν επίσης στο άρθρο 21 του κανονισμού 562/2006 περιορισμένοι έλεγχοι με σκοπό τη συλλογή συμπληρωματικών πληροφοριών σχετικά με τις αλλαγές των διαδρομών ή τις νέες διαδρομές που συνήθως ακολουθούν οι παράνομοι αλλοδαποί. Η Επιτροπή επισημαίνει, εντούτοις, ότι οι έλεγχοι αυτών των δύο τύπων πρέπει να διενεργούνται με αυστηρή τήρηση των προϋποθέσεων που προβλέπει ο νόμος.
47 Η Ολλανδική, η Γερμανική και η Γαλλική Κυβέρνηση, καθώς και η Επιτροπή υποστηρίζουν ότι η οριοθέτηση της αρμοδιότητας ελέγχου που προβλέπεται στο άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προϋποθέσεις σχετικά με την ένταση και τη συχνότητα των ελέγχων αρκεί για να διασφαλίσει ότι, στην πράξη, οι έλεγχοι αυτοί δεν μπορούν να έχουν αποτέλεσμα ισοδύναμο με τους απαγορευόμενους από το άρθρο 21 του κανονισμού 562/2006 συνοριακούς ελέγχους. Η Ολλανδική Κυβέρνηση διευκρινίζει, ως προς το σημείο αυτό, ότι για να διασφαλίζεται ότι θα ακινητοποιείται μέρος μόνο των διερχόμενων οχημάτων, οι πραγματοποιούμενες ακινητοποιήσεις γίνονται επί τη βάσει χαρακτηριστικών ή δειγματοληπτικά. Κατά συνέπεια, οι έλεγχοι σχεδιάζονται και εκτελούνται κατά τρόπο σαφώς διαφορετικό από τους συστηματικούς ελέγχους προσώπων στα εξωτερικά σύνορα.
Απάντηση του Δικαστηρίου
48 Πρέπει να υπομνησθεί ότι το άρθρο 67, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ, το οποίο περιλαμβάνεται στον τίτλο V που αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, προβλέπει ότι η Ένωση εξασφαλίζει την απουσία ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα. Κατά το άρθρο 77, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, ΣΛΕΕ η Ένωση αναπτύσσει πολιτική με στόχο να εξασφαλίζεται η απουσία οποιουδήποτε ελέγχου προσώπων ανεξαρτήτως ιθαγένειας, κατά τη διέλευση των συνόρων αυτών.
49 Όπως προκύπτει από την πρώτη αιτιολογική σκέψη του κανονισμού 562/2006 η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα είναι συστατικό στοιχείο του σκοπού της Ένωσης, ο οποίος καθορίζεται στο άρθρο 26 ΣΛΕΕ, για τη δημιουργία χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα μέσα στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων.
50 Ο κοινοτικός νομοθέτης έχει θέσει σε εφαρμογή αυτό το συστατικό στοιχείο της απουσίας ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα θεσπίζοντας, με βάση το άρθρο 62 ΕΚ, νυν άρθρο 77 ΣΛΕΕ, τον κανονισμό 562/2006, σκοπός του οποίου είναι, σύμφωνα με την εικοστή δεύτερη αιτιολογική του σκέψη, η ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν. Ο κανονισμός αυτός θέσπισε, με τον τίτλο III, κοινοτικό καθεστώς για τη διέλευση των εσωτερικών συνόρων.
51 Το άρθρο 20 του κανονισμού 562/2006 ορίζει ότι επιτρέπεται η διέλευση των εσωτερικών συνόρων σε οποιοδήποτε σημείο χωρίς συνοριακούς ελέγχους, ανεξαρτήτως της ιθαγένειας των προσώπων. Κατά το άρθρο 2, σημείο 10, του κανονισμού αυτού, ως «συνοριακοί έλεγχοι» ορίζονται οι έλεγχοι στα συνοριακά σημεία διελεύσεως, προκειμένου να εξακριβωθεί ότι τα πρόσωπα δικαιούνται να εισέλθουν στην επικράτεια των κρατών μελών ή να την εγκαταλείψουν.
52 Το άρθρο 72 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι ο τίτλος V της Συνθήκης ΛΕΕ δεν θίγει την άσκηση των ευθυνών που εμπίπτουν στα κράτη μέλη για την τήρηση της δημόσιας τάξης και τη διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας.
53 Συναφώς, το άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 ορίζει ότι η κατάργηση του ελέγχου των εσωτερικών συνόρων δεν θίγει την άσκηση αστυνομικών αρμοδιοτήτων εκ μέρους των αρμόδιων αρχών δυνάμει της νομοθεσίας κάθε κράτους μέλους, εφόσον η άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών δεν έχει ισοδύναμο αποτέλεσμα με τους συνοριακούς ελέγχους, και ότι αυτό ισχύει και στις παραμεθόριες περιοχές.
54 Στη διάταξη αυτή του κανονισμού 562/2006 διευκρινίζεται ότι η άσκηση αστυνομικών αρμοδιοτήτων δεν μπορεί, ειδικότερα, να θεωρηθεί ισοδύναμη με τους συνοριακούς ελέγχους όταν τα αστυνομικά μέτρα δεν έχουν ως στόχο τον έλεγχο των συνόρων, βασίζονται σε γενικές πληροφορίες και την πείρα της αστυνομίας όσον αφορά ενδεχόμενες απειλές κατά της δημόσιας ασφάλειας και αποσκοπούν συγκεκριμένα στην καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος, σχεδιάζονται και εκτελούνται κατά τρόπο σαφώς διαφορετικό από τους συστηματικούς ελέγχους προσώπων στα εξωτερικά σύνορα και, τέλος, διενεργούνται βάσει δειγματοληπτικών ελέγχων.
55 Όσον αφορά ελέγχους, όπως οι έλεγχοι MTV που έχουν ως βάση το άρθρο 50, παράγραφος 1, του νόμου περί αλλοδαπών και διενεργούνται σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, πρέπει ιδίως να γίνει δεκτό ότι δεν διενεργούνται «στα σύνορα» ούτε κατά τη διέλευση των συνόρων, αλλά γίνονται στο εσωτερικό της εθνικής επικράτειας (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, σκέψη 68).
56 Κατά συνέπεια, αντιθέτως προς όσα υποστηρίζει η Τσεχική Κυβέρνηση, οι έλεγχοι αυτοί δεν είναι συνοριακοί έλεγχοι τους οποίους απαγορεύει το άρθρο 20 του κανονισμού 562/2006, αλλά έλεγχοι στο εσωτερικό της επικράτειας κράτους μέλους, που εμπίπτουν στο άρθρο 21 του εν λόγω κανονισμού.
57 Πρέπει, στη συνέχεια, να εξεταστεί εάν έλεγχοι στο εσωτερικό της επικράτειας, οι οποίοι σχεδιάζονται και διενεργούνται όπως οι έλεγχοι MTV, απαγορεύονται σε κάθε περίπτωση δυνάμει του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006. Αυτό θα συνέβαινε αν οι εν λόγω έλεγχοι είχαν, στην πραγματικότητα, ισοδύναμο αποτέλεσμα με τους συνοριακούς ελέγχους (προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, σκέψη 69).
58 Πρέπει, συναφώς, να διευκρινιστεί ότι το άρθρο 50, παράγραφος 1, του νόμου περί αλλοδαπών προβλέπει ελέγχους που διενεργούνται ειδικά στις παραμεθόριες περιοχές καθώς και ελέγχους που διενεργούνται στην υπόλοιπη εθνική επικράτεια. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δικογραφίας και διευκρινίστηκε κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, μολονότι οι δύο αυτές μορφές ελέγχου έχουν ως κοινό σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής, εντούτοις οι έλεγχοι εκτός της παραμεθορίου περιοχής πρέπει να στηρίζονται σε εύλογη υπόνοια παράνομης διαμονής. Στο πλαίσιο των ελέγχων MTV που διενεργούνται σύμφωνα με το άρθρο 4.17a της κανονιστικής πράξεως του 2000, είναι δυνατόν τα πρόσωπα να υποβάλλονται σε έλεγχο επί τη βάσει πληροφοριών ή εμπειρικών δεδομένων όσον αφορά την παράνομη διαμονή μετά από τη διέλευση των συνόρων ακόμη και ελλείψει τέτοιας υπόνοιας.
59 Όσον αφορά, πρώτον, τον επιδιωκόμενο από την ολλανδική νομοθεσία που προβλέπει τους ελέγχους MTV σκοπό, πρέπει να υπομνησθεί ότι το άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 ορίζει ότι η άσκηση αστυνομικών αρμοδιοτήτων δεν μπορεί, ειδικότερα, να θεωρηθεί ισοδύναμη με τους συνοριακούς ελέγχους όταν πληρούνται μία ή περισσότερες από τις προϋποθέσεις που προβλέπει, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται η κατά το άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο i, προϋπόθεση να μην έχουν τα αστυνομικά μέτρα ως σκοπό τον έλεγχο των συνόρων.
60 Εν προκειμένω, από τα πληροφοριακά στοιχεία που προσκομίστηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου προκύπτει ότι στο αιτούν δικαστήριο εναπόκειται να επαληθεύσει αν οι επιδιωκόμενοι σκοποί με τους ελέγχους MTV διακρίνονται σε ορισμένα καίρια σημεία από εκείνους τους οποίους επιδιώκουν οι συνοριακοί έλεγχοι.
61 Κατά το άρθρο 2, σημεία 9 έως 11, του κανονισμού 562/2006, οι συνοριακοί έλεγχοι έχουν ως σκοπό, αφενός, να εξακριβωθεί ότι τα πρόσωπα δικαιούνται να εισέλθουν στην επικράτεια του κράτους μέλους ή να την εγκαταλείψουν και, αφετέρου, να εμποδίζονται τα πρόσωπα να παρακάμπτουν τους συνοριακούς ελέγχους (βλ. προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, σκέψη 71). Πρόκειται για ελέγχους που μπορούν να διενεργούνται κατά τρόπο συστηματικό.
62 Αντιθέτως, οι προβλεπόμενοι από την ολλανδική νομοθεσία έλεγχοι σκοπό έχουν να εξακριβώσουν την ταυτότητα, την ιθαγένεια και/ή το δικαίωμα διαμονής του ελεγχόμενου προσώπου προκειμένου κυρίως να περιστείλουν την παράνομη διαμονή. Πρόκειται για επιλεκτικούς ελέγχους οι οποίοι σκοπό έχουν τον εντοπισμό των προσώπων που τελούν σε κατάσταση παρανομίας και την αποτροπή της παράνομης μεταναστεύσεως, τούτο δε σε ολόκληρη την ολλανδική επικράτεια, καίτοι όσον αφορά τις παραμεθόριες περιοχές προβλέπονται ειδικές διατάξεις για τη διενέργεια των ελέγχων αυτών.
63 Κατά το άρθρο 21, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 562/2006, η δυνατότητα των κρατών μελών να προβλέπουν στην εθνική τους νομοθεσία υποχρέωση κατοχής και επίδειξης τίτλων και εγγράφων και, άρα, ελέγχους ταυτότητας προκειμένου να εξακριβώνεται η τήρηση της υποχρεώσεως αυτής δεν θίγεται από την κατάργηση του ελέγχου στα εσωτερικά σύνορα (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, σκέψη 71).
64 Ούτε το γεγονός ότι οι έλεγχοι ταυτότητας που έχουν ως βάση το άρθρο 50, παράγραφος 1, του νόμου περί αλλοδαπών και διενεργούνται σύμφωνα με το άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000 έχουν ως κύριο σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής μετά από διέλευση των συνόρων και ότι το άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 δεν αναφέρει ρητά τον σκοπό αυτό σημαίνει ότι σκοπός είναι ο έλεγχος στα σύνορα κατ’ αντίθεση προς το άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο i.
65 Αφενός, όπως μεταξύ άλλων υποστήριξαν η Ολλανδική Κυβέρνηση και η Επιτροπή, στο άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 δεν απαριθμούνται αποκλειστικά ούτε οι προϋποθέσεις τις οποίες πρέπει να πληρούν τα αστυνομικά μέτρα για να μην θεωρηθεί ότι έχουν ισοδύναμο αποτέλεσμα με συνοριακούς ελέγχους, ούτε οι σκοποί τους οποίους μπορούν να επιδιώκουν τα αστυνομικά μέτρα αυτά. Η ερμηνεία αυτή επιρρωννύεται από τη χρήση των όρων «ειδικότερα» στο άρθρο 21, στοιχείο α΄, δεύτερη περίοδος, του κανονισμού 562/2006 και «συγκεκριμένα» στο ίδιο άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο ii.
66 Αφετέρου, ούτε το άρθρο 79, παράγραφοι 1 και 2, στοιχείο γ΄, ΣΛΕΕ —το οποίο προβλέπει ότι η Ένωση αναπτύσσει κοινή μεταναστευτική πολιτική η οποία σκοπό έχει να εξασφαλίσει, μεταξύ άλλων, πρόληψη της παράνομης μεταναστεύσεως και της παράνομης διαμονής— ούτε ο κανονισμός 562/2006 αποκλείουν την αρμοδιότητα των κρατών μελών στο πεδίο της περιστολής της παράνομης μεταναστεύσεως και της παράνομης διαμονής, καίτοι είναι σαφές ότι πρέπει να τροποποιήσουν τη νομοθεσία τους στον τομέα αυτό ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση του δικαίου της Ένωσης (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, απόφαση της 6ης Δεκεμβρίου 2011, C‑329/11, Achughbabian, Συλλογή 2011, σ. I‑12695, σκέψεις 30 και 33). Πράγματι, οι διατάξεις του άρθρου 21, στοιχεία α΄ έως δ΄, του κανονισμού 562/2006 καθώς και το γράμμα του άρθρου 72 ΣΛΕΕ επιβεβαιώνουν ότι η κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα δεν περιόρισε τις ευθύνες των κρατών μελών όσον αφορά την τήρηση της δημόσιας τάξεως και τη διατήρηση της εσωτερικής ασφάλειας.
67 Κατά συνέπεια, ο σκοπός της περιστολής της παράνομης διαμονής που επιδιώκει η ολλανδική νομοθεσία δεν συνεπάγεται ότι οι επίμαχοι στην κύρια δίκη έλεγχοι MTV έχουν αποτέλεσμα ισοδύναμο με συνοριακούς ελέγχους απαγορευόμενους από το άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006.
68 Η τήρηση του δικαίου της Ένωσης και, ιδίως, των άρθρων 20 και 21 του κανονισμού 562/2006 πρέπει συνεπώς να εξασφαλίζεται με τη θέσπιση και την τήρηση ρυθμιστικού πλαισίου το οποίο θα διασφαλίζει ότι η άσκηση στην πράξη της αρμοδιότητας διενέργειας ελέγχων ταυτότητας στο πλαίσιο της περιστολής της παράνομης διαμονής και, επίσης, της διασυνοριακής εγκληματικότητας που σχετίζεται με την παράνομη μετανάστευση δεν θα έχει αποτέλεσμα ισοδύναμο με τους συνοριακούς ελέγχους (απόφαση Melki και Abdeli, προπαρατεθείσα, σκέψεις 73 και 74).
69 Δεύτερον, πρέπει να υπομνησθεί ότι το γεγονός ότι το κατά τόπο πεδίο άσκησης της αρμοδιότητας ελέγχου, η οποία προβλέπεται από εθνική νομοθεσία, όπως η ολλανδική, περιορίζεται σε παραμεθόριο περιοχή δεν αρκεί, αυτό και μόνο, για να γίνει δεκτό ότι η άσκηση της αρμοδιότητας αυτής έχει ισοδύναμο αποτέλεσμα, κατά την έννοια του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006, αν ληφθούν υπόψη το γράμμα και ο σκοπός του άρθρου 21, στοιχείο α΄ (προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, σκέψη 72). Πράγματι, η πρώτη περίοδος της διατάξεως αυτής αναφέρει επίσης ρητά την άσκηση των αστυνομικών αρμοδιοτήτων από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας και στις παραμεθόριες περιοχές.
70 Βεβαίως, όσον αφορά τους ελέγχους στις χερσαίες και πλωτές οδούς, το Δικαστήριο έχει κρίνει ότι το γεγονός ότι η οικεία εθνική νομοθεσία προβλέπει ειδικούς κανόνες όσον αφορά το κατά τόπον πεδίο εφαρμογής της μπορεί να αποτελεί ένδειξη ισοδύναμου αποτελέσματος κατά την έννοια του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006. Εντούτοις, όταν η ένδειξη αυτή υπάρχει, το συμβατό των ελέγχων αυτών με την ως άνω διάταξη θα πρέπει να διασφαλίζεται από τις διευκρινίσεις και περιορισμούς που θέτουν το πλαίσιο ασκήσεως στην πράξη των αστυνομικών αρμοδιοτήτων που έχουν τα κράτη μέλη, πλαίσιο το οποίο πρέπει να είναι τέτοιας φύσεως ώστε να αποτρέπει τέτοιο ισοδύναμο αποτέλεσμα (βλ., υπ’ αυτή την έννοια, προπαρατεθείσα απόφαση Melki και Abdeli, σκέψη 72).
71 Τρίτον, σε αντίθεση προς τα επιχειρήματα του A. Adil και της Τσεχικής Κυβερνήσεως, από το γεγονός ότι οι έλεγχοι MTV που διενεργούνται σε παραμεθόριο περιοχή δεν εξαρτώνται από την προηγούμενη ύπαρξη εύλογων υπονοιών παράνομης διαμονής, σε αντίθεση με τους ελέγχους ταυτότητας που διενεργούνται στο υπόλοιπο της εθνικής επικράτειας, δεν συνάγεται ότι οι πρώτοι έλεγχοι πρέπει να θεωρηθεί ότι έχουν ισοδύναμο αποτέλεσμα με τους συνοριακούς ελέγχους.
72 Κατ’ αρχάς, κατά το άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο ii, του κανονισμού 562/2006, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν τέτοιο αποτέλεσμα τα αστυνομικά μέτρα τα οποία βασίζονται σε γενικές πληροφορίες και την πείρα των αστυνομικών υπηρεσιών όσον αφορά ενδεχόμενες απειλές κατά της δημόσιας ασφάλειας.
73 Επιπλέον, όπως προκύπτει από τις παρατηρήσεις της Γερμανικής Κυβερνήσεως, η πρόταση της Επιτροπής να απαιτείται σύμπτωση του τρόπου διεξαγωγής και των σκοπών των ελέγχων που διενεργούν τα κράτη μέλη στο εσωτερικό της επικράτειάς τους δεν έγινε δεκτή από τον νομοθέτη της Ένωσης. Η απουσία από το άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 όρου ο οποίος να επιβάλλει το ταυτόσημο των αστυνομικών ελέγχων που διενεργούνται σε παραμεθόριο περιοχή σε σχέση με εκείνους που διενεργούνται σε ολόκληρη την εθνική επικράτεια επιρρωννύεται επίσης από το γεγονός ότι ένας τέτοιος όρος ταυτότητας προβλέπεται αντιθέτως ρητώς στο στοιχείο β΄ του άρθρου 21 όσον αφορά τους ελέγχους ασφαλείας στους λιμένες και τους αερολιμένες.
74 Εξάλλου, στη σκέψη 74 της προπαρατεθείσας αποφάσεως Melki και Abdeli, το Δικαστήριο έχει ήδη δεχθεί ότι η εθνική νομοθεσία μπορεί να απονέμει στις αστυνομικές αρχές ειδική αρμοδιότητα διενέργειας περιορισμένων ελέγχων ταυτότητας σε παραμεθόριο περιοχή χωρίς να παραβαίνει το άρθρο 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006, υπό την προϋπόθεση ότι προβλέπονται και τηρούνται ορισμένες διευκρινίσεις και περιορισμοί.
75 Πρέπει εντούτοις να επισημανθεί ότι όσο περισσότερες είναι οι ενδείξεις ενδεχόμενου ισοδύναμου αποτελέσματος κατά την έννοια του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006 που προκύπτουν από τον επιδιωκόμενο με τους διενεργούμενους σε παραμεθόριο περιοχή ελέγχους σκοπό, από το κατά τόπον πεδίο διενέργειας των ελέγχων αυτών και από την ύπαρξη διαφοράς μεταξύ της νομικής βάσεως των εν λόγω ελέγχων και εκείνων που διενεργούνται στην υπόλοιπη επικράτεια του συγκεκριμένου κράτους μέλους, τόσο οι διευκρινίσεις και περιορισμοί που οριοθετούν την άσκηση από τα κράτη μέλη των αστυνομικών τους αρμοδιοτήτων σε παραμεθόριο περιοχή πρέπει να είναι αυστηροί και να τηρούνται πιστά προκειμένου να μην τίθεται εν κινδύνω η εκπλήρωση του σχετικού με την κατάργηση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα σκοπού που διακηρύσσεται στα άρθρα 3, παράγραφος 2, ΣΕΕ, 26, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ και 67, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ και ρυθμίζεται στο άρθρο 20 του κανονισμού 562/2006.
76 Το απαιτούμενο συναφώς πλαίσιο πρέπει να είναι αρκούντως σαφές και λεπτομερές ώστε τόσο η αναγκαιότητα των ελέγχων όσο και τα μέτρα ελέγχου που συγκεκριμένα επιτρέπονται να μπορούν αυτά καθ’ εαυτά να αποτελέσουν αντικείμενο ελέγχων.
77 Όσον αφορά την απαίτηση αυτή υπάρξεως πλαισίου, πρέπει, πρώτον, να υπομνησθεί ότι, όπως προκύπτει από τις σκέψεις 60 έως 67 της παρούσας αποφάσεως, οι έλεγχοι MTV δεν έχουν ως σκοπό τον έλεγχο στα σύνορα.
78 Δεύτερον, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι οι έλεγχοι MTV βασίζονται, σύμφωνα με το άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο ii, του κανονισμού 562/2006, σε γενικές πληροφορίες και την πείρα των αστυνομικών υπηρεσιών σχετικά με την παράνομη διαμονή μετά από διέλευση των συνόρων. Τα αστυνομικά μέτρα με σκοπό την περιστολή της παράνομης διαμονής, είτε εμπίπτουν στην έννοια της δημοσίας τάξεως είτε της δημόσιας ασφάλειας, μπορούν, όπως προκύπτει από τη σκέψη 65 της παρούσας αποφάσεως, να υπαχθούν στη διάταξη αυτή. Η υποχρέωση να βασίζονται οι έλεγχοι MTV σε τέτοιες πληροφορίες και εμπειρικά δεδομένα θα συνέβαλε επίσης στην επιλεκτικότητα των διενεργούμενων ελέγχων.
79 Τρίτον, οι έλεγχοι MTV διενεργούνται, σύμφωνα με το άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο iii, του κανονισμού 562/2006 κατά τρόπο σαφώς διαφορετικό από τους συστηματικούς ελέγχους προσώπων στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης.
80 Πράγματι, οι έλεγχοι MTV στις χερσαίες και πλωτές οδούς στην παραμεθόριο περιοχή με το Βέλγιο και τη Γερμανία διενεργούνται μόνο, σύμφωνα με το άρθρο 4.17a, παράγραφος 5, της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, κατά τη διάρκεια περιορισμένου αριθμού ωρών ανά μήνα και ημέρα και μόνο σε μέρος των διερχόμενων από τις χερσαίες και πλωτές αυτές οδούς μεταφορικών μέσων.
81 Από τα πληροφοριακά στοιχεία που προσκόμισε η Ολλανδική Κυβέρνηση προκύπτει επιπλέον ότι στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επαληθεύσει αν οι έλεγχοι διενεργούνται, στην πράξη, επί τη βάσει χαρακτηριστικών ή δειγματοληπτικά. Τα χαρακτηριστικά εξαρτώνται από πληροφορίες ή δεδομένα τα οποία καταδεικνύουν αυξημένο κίνδυνο παράνομης διαμονής και διασυνοριακής εγκληματικότητας σε ορισμένες διαδρομές, σε ορισμένα χρονικά σημεία ή ανάλογα με το είδος και τα χαρακτηριστικά των οχημάτων.
82 Οι διευκρινίσεις και οι περιορισμοί που τίθενται από εθνική νομοθεσία, όπως το άρθρο 4.17a της κανονιστικής πράξεως του 2000, για να οριοθετήσουν στην ένταση, τη συχνότητα και την επιλεκτικότητα των ελέγχων που μπορούν να διενεργηθούν είναι τέτοιας φύσεως ώστε να αποτρέπουν να έχει ως αποτέλεσμα η άσκηση στην πράξη των απονεμόμενων από το ολλανδικό δίκαιο αστυνομικών αρμοδιοτήτων ελέγχους με ισοδύναμο αποτέλεσμα με συνοριακούς ελέγχους κατά παράβαση του άρθρου 21, στοιχείο α΄, του κανονισμού 562/2006.
83 Όσον αφορά τους ελέγχους που διενεργούνται με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών για την παράνομη διαμονή μετά από διέλευση των συνόρων, το άρθρο 4.17a, παράγραφος 2, της κανονιστικής πράξεως του 2000 ορίζει ότι οι λεγόμενοι έλεγχοι «συλλογής πληροφοριών» διενεργούνται μόνο σε περιορισμένη κλίμακα.
84 Απαντώντας σε ερώτημα που τους τέθηκε κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, η Ολλανδική Κυβέρνηση και η Επιτροπή διευκρίνισαν ότι οι έλεγχοι συλλογής πληροφοριών πρέπει επίσης να τηρούν τις διευκρινίσεις και τους περιορισμούς που τέθηκαν από την κανονιστική πράξη του 2000 κατόπιν της προπαρατεθείσας αποφάσεως Melki και Abdeli. Η Επιτροπή διευκρίνισε, μεταξύ άλλων, ότι οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να τηρούν το ημερήσιο όριο των έξι ωρών και το ανώτατο μηνιαίο όριο των 90 ωρών τα οποία ορίζονται στο άρθρο 4.17a, παράγραφος 5, της κανονιστικής αποφάσεως του 2000. Επιπροσθέτως, οι εν λόγω έλεγχοι δεν μπορεί να είναι περισσότεροι από τους ελέγχους MTV τους οποίους αφορά το στοιχείο α΄ του δεύτερου προδικαστικού ερωτήματος.
85 Δεδομένου ότι το εθνικό δικαστήριο είναι το μόνο αρμόδιο για την ερμηνεία του εθνικού δικαίου, σε αυτό εναπόκειται να επαληθεύσει αν αυτό συμβαίνει.
86 Υπό την προϋπόθεση ότι οι δύο αυτές κατηγορίες ελέγχων MTV διενεργούνται με τήρηση του ρυθμιστικού πλαισίου που προβλέπεται στο άρθρο 4.17a της κανονιστικής αποφάσεως του 2000, πρέπει να επισημανθεί, αφενός, ότι πραγματοποιούνται με επιλεκτικό τρόπο, αποφεύγοντας έτσι τη συστηματικότητα που είναι χαρακτηριστικό των συνοριακών ελέγχων και ότι πρόκειται για αστυνομικά μέτρα που εκτελούνται επί τη βάσει ελέγχων ταυτότητας που πραγματοποιούνται δειγματοληπτικά, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 21, στοιχείο α΄, σημείο iv, του κανονισμού 562/2006.
87 Υπό τις περιστάσεις αυτές, πρέπει να επισημανθεί ότι, επί τη βάσει των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του το Δικαστήριο, εθνική νομοθεσία όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη ολλανδική νομοθεσία προβλέπει διευκρινίσεις και περιορισμούς όσον αφορά την άσκηση των αστυνομικών αρμοδιοτήτων που απονέμει στις αρμόδιες αρχές του συγκεκριμένου κράτους μέλους. Επιπροσθέτως, αυτές οι διευκρινίσεις και περιορισμοί είναι δυνατόν να οριοθετήσουν την ένταση και τη συχνότητα των ελέγχων που μπορεί να διενεργηθούν στην παραμεθόριο περιοχή από τις αρχές αυτές και σκοπό έχουν να κατευθύνουν την διακριτική ευχέρεια που αυτές έχουν κατά την άσκηση στην πράξη της αρμοδιότητάς τους.
88 Κατόπιν όλων των ανωτέρω σκέψεων, στα υποβληθέντα ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι τα άρθρα 20 και 21 του κανονισμού 562/2006 έχουν την έννοια ότι δεν αποκλείουν εθνική νομοθεσία, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιτρέπει στους υπαλλήλους που είναι υπεύθυνοι για την επιτήρηση των συνόρων και τον έλεγχο των αλλοδαπών να διενεργούν ελέγχους, σε γεωγραφική ζώνη 20 χιλιομέτρων από τα χερσαία σύνορα ενός κράτους μέλους με κράτη μέλη της Συμβάσεως εφαρμογής, με σκοπό να εξακριβωθεί εάν τα υποβαλλόμενα σε έλεγχο πρόσωπα πληρούν τις ισχύουσες στο συγκεκριμένο κράτος μέλος νόμιμες προϋποθέσεις διαμονής, όταν οι εν λόγω έλεγχοι στηρίζονται σε γενικές πληροφορίες και εμπειρικά δεδομένα όσον αφορά την παράνομη διαμονή προσώπων στους τόπους των ελέγχων, όταν μπορούν επίσης να διενεργηθούν σε περιορισμένη κλίμακα για τη συγκέντρωση τέτοιων γενικών πληροφοριών και εμπειρικών δεδομένων επί του αντικειμένου αυτού και όταν η άσκησή τους υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, την ένταση και τη συχνότητά τους.
Επί των δικαστικών εξόδων
89 Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (δεύτερο τμήμα) αποφαίνεται:
1) Τα άρθρα 20 και 21 του κανονισμού (ΕΚ) 562/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2006, για τη θέσπιση του κοινοτικού κώδικα σχετικά με το καθεστώς διέλευσης προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν), έχουν την έννοια ότι δεν αποκλείουν εθνική νομοθεσία, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιτρέπει στους υπαλλήλους που είναι υπεύθυνοι για την επιτήρηση των συνόρων και τον έλεγχο των αλλοδαπών να διενεργούν ελέγχους, σε γεωγραφική ζώνη 20 χιλιομέτρων από τα χερσαία σύνορα ενός κράτους μέλους με κράτη μέλη της Συμβάσεως εφαρμογής της συμφωνίας του Σένγκεν της 14ης Ιουνίου 1985 μεταξύ των κυβερνήσεων των κρατών της Οικονομικής Ένωσης Μπενελούξ, της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και της Γαλλικής Δημοκρατίας, σχετικά με τη σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα, η οποία υπογράφηκε στο Σένγκεν στις 19 Ιουνίου 1990, με σκοπό να εξακριβωθεί εάν τα υποβαλλόμενα σε έλεγχο πρόσωπα πληρούν τις ισχύουσες στο συγκεκριμένο κράτος μέλος νόμιμες προϋποθέσεις διαμονής, όταν οι εν λόγω έλεγχοι στηρίζονται σε γενικές πληροφορίες και εμπειρικά δεδομένα όσον αφορά την παράνομη διαμονή προσώπων στους τόπους των ελέγχων, όταν μπορούν επίσης να διενεργηθούν σε περιορισμένη κλίμακα για τη συγκέντρωση τέτοιων γενικών πληροφοριών και εμπειρικών δεδομένων επί του αντικειμένου αυτού και όταν η άσκησή τους υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, την ένταση και τη συχνότητά τους.
(υπογραφές)