Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα)
της 16ης Σεπτεμβρίου 2013 – Hansa Metallwerke κ.λπ. κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T-375/10)

«Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Βελγική, γερμανική, γαλλική, ιταλική, ολλανδική και αυστριακή αγορά ειδών υγιεινής – Απόφαση διαπιστώνουσα παράβαση του άρθρου 101 ΣΛΕΕ και του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ – Συντονισμένη αύξηση τιμών και ανταλλαγή εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών – Συνεργασία κατά τη διάρκεια της διοικητικής διαδικασίας – Ανακοίνωση περί συνεργασίας του 2002 – Μείωση του ύψους του προστίμου – Κατευθυντήριες γραμμές του 2006 για τον υπολογισμό των προστίμων – Μη αναδρομικότητα»

1.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής – Δικαστικός έλεγχος – Πλήρης δικαιοδοσία του δικαστή της Ένωσης – Περιεχόμενο – Συνυπολογισμός των κατευθυντήριων γραμμών για τον υπολογισμό των προστίμων – Όρια – Τήρηση των γενικών αρχών του δικαίου (Άρθρα 261 ΣΛΕΕ και 263 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 31· ανακοίνωση της Επιτροπής 2006/C 210/02) (βλ. σκέψεις 42, 206-209)

2.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Γενικές αρχές του δικαίου – Ασφάλεια δικαίου – Νομιμότητα των ποινών – Περιεχόμενο (Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 49 § 1) (βλ. σκέψεις 49-52)

3.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Νομικό πλαίσιο – Άρθρο 23, παράγραφοι 2 και 3, του κανονισμού 1/2003 – Εξουσία εκτιμήσεως την οποία παρέχει στην Επιτροπή το άρθρο αυτό – Θέσπιση από την Επιτροπή κατευθυντήριων γραμμών για τον υπολογισμό των προστίμων – Παραβίαση των αρχών της νομιμότητας των ποινών και της ασφαλείας δικαίου – Δεν υφίσταται (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 49 § 1· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 §§ 2 και 3· ανακοίνωση της Επιτροπής 2006/C 210/02) (βλ. σκέψεις 53-56, 60-70)

4.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Μέγιστο ύψος – Υπολογισμός – Διάκριση μεταξύ τελικού και ενδιαμέσου ποσού του προστίμου – Συνέπειες (Κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2, εδ. 2) (βλ. σκέψεις 72-76)

5.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Μέθοδος υπολογισμού προσδιοριζόμενη με τις κατευθυντήριες γραμμές που διατύπωσε η Επιτροπή – Υπολογισμός του βασικού ποσού του προστίμου – Συνυπολογισμός των χαρακτηριστικών της παραβάσεως στο σύνολό της – Συνυπολογισμός αντικειμενικών στοιχείων που αφορούν την κατάσταση κάθε επιχειρήσεως – Αρχή της ατομικότητας των ποινών – Περιεχόμενο – Όρια (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής, σημεία 13 έως 25) (βλ. σκέψεις 79-85)

6.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Επιβολή του μέγιστου ποσού σε μια επιχείρηση – Χαμηλότερο ποσό για άλλους μετέχοντες στη σύμπραξη – Παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως – Δεν υφίσταται (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής) (βλ. σκέψη 87)

7.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Σοβαρότητα της παραβάσεως – Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής – Υποχρέωση της Επιτροπής να ακολουθεί την προγενέστερη πρακτική λήψεως αποφάσεων – Δεν υφίσταται (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής) (βλ. σκέψη 94)

8.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Μείωση του προστίμου σε αντάλλαγμα της συνεργασίας της κατηγορουμένης επιχειρήσεως – Προϋποθέσεις – Σημαντική αξία των αποδεικτικών στοιχείων που προσκόμισε η εμπλεκόμενη επιχείρηση – Περιεχόμενο – Συνυπολογισμός του χρόνου κατά τον οποίο επιδείχθηκε η συνεργασία – Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής – Δικαστικός έλεγχος – Περιεχόμενο (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρα 18 και 23· ανακοίνωση 2002/C 45/03 της Επιτροπής, σημείο 23, στοιχείο β΄) (βλ. σκέψεις 106-109, 127-139)

9.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης – Προϋποθέσεις (βλ. σκέψη 111)

10.                     Ένδικη διαδικασία – Αποδεικτικά μέσα – Εξέταση μαρτύρων – Εξουσία εκτιμήσεως του Γενικού Δικαστηρίου (Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 68) (βλ. σκέψεις 117, 118)

11.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Απόφαση περί επιβολής προστίμου – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Περιεχόμενο (Άρθρο 296 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής) (βλ. σκέψη 125)

12.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Μη αναδρομικότητα των ποινικών διατάξεων – Πεδίο εφαρμογής – Πρόστιμα επιβαλλόμενα λόγω παραβάσεως των κανόνων του ανταγωνισμού – Εμπίπτουν – Ενδεχόμενη παραβίαση της αρχής αυτής λόγω της εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών για τον υπολογισμό των προστίμων σε παράβαση προγενέστερη της θεσπίσεως των γραμμών αυτών – Προβλέψιμος χαρακτήρας των τροποποιήσεων που επήλθαν με τις κατευθυντήριες γραμμές – Δεν υφίσταται παραβίαση (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 49· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 §§ 2 και 3· ανακοινώσεις της Επιτροπής 98/C 9/03 και 2006/C 210/02) (βλ. σκέψεις 154-159)

13.                     Ένδικη διαδικασία – Εισαγωγικό δικόγραφο – Τυπικά στοιχεία – Συνοπτική έκθεση των προβαλλόμενων ισχυρισμών – Ανάλογες απαιτήσεις όσον αφορά τις αιτιάσεις που προβάλλονται προς στήριξη λόγου – Αιτιάσεις που δεν εκτίθενται στο δικόγραφο της προσφυγής – Απαράδεκτο (Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 21· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 44 § 1, στοιχείο γ΄) (βλ. σκέψη 164)

14.                     Συμπράξεις – Απαγόρευση – Παραβάσεις – Συμφωνίες και εναρμονισμένες πρακτικές που συνιστούν ενιαία παράβαση – Καταλογισμός ευθύνης σε επιχείρηση λόγω συμμετοχής στην παράβαση στο σύνολό της – Προϋποθέσεις (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ) (βλ. σκέψεις 165-167)

15.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Ελαφρυντικές περιστάσεις – Συμμετοχή η οποία φέρεται ότι υπήρξε αποτέλεσμα εξαναγκασμού – Κατάσταση οικονομικής εξαρτήσεως – Περίσταση που δεν συνιστά δικαιολογία για επιχείρηση η οποία δεν έκανε χρήση της δυνατότητας καταγγελίας στις αρμόδιες αρχές (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής, σημείο 29) (βλ. σκέψεις 174, 175, 199, 200)

16.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Ελαφρυντικές περιστάσεις – Παύση της παραβάσεως κατόπιν παρεμβάσεως της Επιτροπής – Δεν περιλαμβάνεται – Λήψη μέτρων από την επιχείρηση, μετά τη λήξη της παραβάσεως, προς αποφυγή υποτροπής – Δεν συνυπολογίζονται αναγκαστικά (Άρθρο 101 § 1 ΣΛΕΕ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2 και 3· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής, σημείο 29) (βλ. σκέψεις 193, 194, 196)

17.                     Ένδικη διαδικασία – Δικαστικά έξοδα – Συμψηφισμός – Λόγοι εξαιρέσεως (Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 87 § 3, εδ. 1) (βλ. σκέψεις 213, 214, 223, 224)

Αντικείμενο

Αίτημα μερικής ακυρώσεως της αποφάσεως C(2010) 4185 τελικό της Επιτροπής, της 23ης Ιουνίου 2010, σχετικά με διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 101 ΣΛΕΕ και του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ (υπόθεση COMP/39092 – είδη υγιεινής), και, επικουρικώς, μειώσεως του ύψους του προστίμου που επιβλήθηκε στις προσφεύγουσες με την απόφαση αυτή.

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Απορρίπτει την προσφυγή.

2) Οι Hansa Metallwerke AG, Hansa Nederland BV, Hansa Italiana Srl, Hansa Belgium και Hansa Austria GmbH φέρουν τα δικαστικά τους έξοδα, καθώς και τα έξοδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

3) Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης φέρει τα δικαστικά του έξοδα.