POSTANOWIENIE SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (piąta izba)
z dnia (*)
Skarga na bezczynność – Technologie podziemnego składowania dwutlenku węgla – Brak zajęcia stanowiska przez Komisję – Niedopuszczalność
W sprawie T‑125/07
Scientific and Technological Committee of AGH University of Science and Technology, z siedzibą w Krakowie (Polska),
Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Środowiska, z siedzibą w Krakowie,
Przedsiębiorstwo Usług Geologiczno-Wiertniczych Chemkop‑Geowiert sp. z o.o., z siedzibą w Krakowie,
Stowarzyszenie Obrony Środowiska, z siedzibą w Krakowie,
Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, z siedzibą w Krakowie,
Niezależne Forum Ochrony Biosfery Ziemi, z siedzibą w Skawinie (Polska),
Jan Adamczyk, zamieszkały w Krakowie,
Emanuel Lipartowski, zamieszkały w Krakowie,
reprezentowani początkowo przez adwokata A. Żuraniewskiego, a następnie przez radców prawnych M. Rogozińskiego i B. Balcerzak,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez A. Alcover San Pedro i M. Kaduczaka, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
mającej za przedmiot skargę na bezczynność zmierzającą do stwierdzenia bezczynności Komisji ze względu na to, że zaniechała ona z jednej strony zajęcia stanowiska w przedmiocie problematyki zagrożeń ciążących na ludności Unii Europejskiej związanych z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla i jego migracją ze złóż geologicznych na powierzchnię ziemi, a z drugiej strony przyjęcia rzeczywistych środków dla ochrony życia ludności i środowiska,
SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI WSPÓLNOT EUROPEJSKICH
(piąta izba),
w składzie: M. Vilaras, prezes, M. Prek i V.M. Ciucă (sprawozdawca), sędziowie,
sekretarz: E. Coulon,
wydaje następujące
Postanowienie
Okoliczności powstania sporu
1 W dniu 18 stycznia 2007 r. Scientific and Technological Committee of AGH University of Science and Technology (zwany dalej „Scientific and Technological Committee”), z siedzibą w Krakowie w Polsce, skierował pismo informacyjne do szeregu adresatów, w tym przewodniczącego Komisji J.M. Barrosa, wiceprzewodniczącego Komisji ds. przedsiębiorstw i przemysłu G. Verheugena, oraz trzech członków Komisji S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika, odpowiedzialnych odpowiednio za sprawy środowiska, energii oraz nauki i badań.
2 W dniu 30 stycznia 2007 r. Scientific and Technological Committee skierował pismo do różnych adresatów, w tym do S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika.
3 W dniu 28 lutego 2007 r. Scientific and Technological Committee skierował pismo otwarte do różnych adresatów, w tym do J.M. Barrosa, G. Verheugena, S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika.
4 W dniu 23 marca 2007 r. Scientific and Technological Committee skierował pismo otwarte do różnych adresatów, w tym do S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika.
5 W tych czterech pismach z dnia 18 i 30 stycznia, 28 lutego i 23 marca 2007 r. (zwanych dalej „czterema pismami”) Scientific and Technological Committee miał na celu zasadniczo poinformowanie ich adresatów o istnieniu zagrożeń dla środowiska i dla zdrowia ludzi związanych z technologiami podziemnego składowania dwutlenku węgla i jego migracją na powierzchnię ziemi. Ponadto Scientific and Technological Committee zwrócił się w szczególności do członków Komisji S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika o przyznanie środków wspólnotowych na prowadzenie badań dotyczących stanu, dynamiki i migracji dwutlenku węgla składowanego w złożach geologicznych na powierzchnię ziemi oraz zagrożeń dla biosfery Ziemi wynikających z tego procesu. W końcu w pismach z dnia 18 i 30 stycznia 2007 r. Scientific and Technological Committee zwrócił się do członków Komisji S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika o natychmiastowe wstrzymanie prac technicznych przy składowaniu dwutlenku węgla.
Przebieg postępowania i żądania stron
6 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 16 kwietnia 2007 r. skarżący Scientific and Technological Committee, Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Środowiska, Przedsiębiorstwo Usług Geologiczno-Wiertniczych Chemkop‑Geowiert sp. z o.o., Stowarzyszenie Obrony Środowiska, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska i Niezależne Forum Ochrony Biosfery Ziemi wnieśli niniejszą skargę.
7 W dniach 3 maja i 14 czerwca 2007 r. sekretariat Sądu zwrócił skarżącym uwagę na to, że skarga nie była w pełni zgodna z regulaminem Sądu i praktycznymi instrukcjami dla stron (Dz.U. 2002, L 87, s. 48) i wezwał ich w konsekwencji do uzupełnienia jej braków formalnych poprzez przedstawienie w szczególności w odniesieniu do skarżących będących osobami prawnymi prawa prywatnego dowodu ich osobowości prawnej.
8 Skarżący wyjaśnili przy tym, że ponieważ Scientific and Technological Committee i Niezależne Forum Ochrony Biosfery Ziemi nie mają osobowości prawnej, niniejszą skargę należy postrzegać jako wniesioną przez ich prezesów, odpowiednio Jana Adamczyka i Emanuela Lipartowskiego. Skarżący wskazali również, że niniejszą skargę należy postrzegać jako skierowaną przeciwko Komisji.
9 Ponieważ skład izb Sądu zmienił się z dniem 25 września 2007 r., sędzia sprawozdawca został przydzielony do izby piątej, do której w konsekwencji skierowana została niniejsza sprawa.
10 Odrębnym aktem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 12 października 2007 r. Komisja podniosła zarzut niedopuszczalności na podstawie art. 114 regulaminu. Skarżący złożyli swoje uwagi w przedmiocie tego zarzutu w dniu 26 listopada 2007 r.
11 Skarżący wnoszą w skardze do Sądu o:
– stwierdzenie, że członkowie Komisji J. Potočnik, S. Dimas i A. Piebalgs niezgodnie z prawem zaniechali przyjęcia natychmiastowych środków ochrony życia ludności Unii Europejskiej po otrzymaniu szeregu pism informujących o zagrożeniach związanych z technologią podziemnego składowania dwutlenku węgla, wywołując w ten sposób zagrożenie dla życia ludności Unii Europejskiej oraz zagrożenie katastrofą ekologiczną;
– orzeczenie w przedmiocie konieczności przeprowadzenia badań dotyczących stanu, dynamiki i migracji dwutlenku węgla składowanego w złożach geologicznych na powierzchnię ziemi i zagrożeń dla biosfery Ziemi wynikających z tego procesu;
– wskazanie na potrzebę sfinansowania w 100% wspomnianych badań, które nie mają charakteru komercyjnego, lecz dotyczą ochrony życia ludności Unii Europejskiej;
– orzeczenie o wstrzymaniu na przyszłość procesów podziemnego składowania dwutlenku węgla w Unii Europejskiej aż do czasu ukończenia wspomnianych badań;
– powołanie biegłych.
12 Komisja w swoim zarzucie niedopuszczalności wnosi do Sądu o:
– odrzucenie skargi jako niedopuszczalnej;
– obciążenie skarżących kosztami postępowania.
13 W uwagach dotyczących zarzutu niedopuszczalności skarżący wnoszą do Sądu o:
– oddalenie zarzutu niedopuszczalności;
– w odniesieniu do kosztów w przypadku oddalenia skargi – obciążenie każdej strony własnymi kosztami.
Co do prawa
14 Zgodnie z art. 114 regulaminu, jeżeli wniesie o to jedna ze stron, Sąd może orzec w przedmiocie niedopuszczalności bez rozpatrywania istoty sprawy. Zgodnie z art. 114 § 3 pozostała część postępowania odbywa się ustnie, jeżeli Sąd nie zadecyduje inaczej. W niniejszej sprawie Sąd uważa, że w wyniku zbadania akt sprawy ma wystarczające rozeznanie, aby orzec w przedmiocie tego wniosku bez otwierania procedury ustnej.
Argumenty stron
15 W pierwszej kolejności Komisja podnosi, że treść skargi wskazuje, iż skarżący nie kierują jej przeciwko niej, lecz przeciwko jej trzem członkom, wskazanym imiennie i indywidualnie. Zważywszy na zasadę kolegialności przy podejmowaniu decyzji Komisji i na art. 217 WE i 230 WE, nie ma możliwości pozwania do Sądu członków Komisji indywidualnie.
16 W drugiej kolejności Komisja twierdzi, że skarżący zarzucają jej trzem członkom brak przyjęcia środków, które zaproponowali oni w pismach skierowanych do nich obok innych adresatów przez Scientific and Technological Committee. Skarżący nie mają legitymacji procesowej, ponieważ nie są spełnione przesłanki dopuszczalności skargi na bezczynność określone w art. 232 WE, gdyż Komisja nie jest zobowiązana do przyjęcia wymienionych środków, a jej członkowie nie mają prawa do przyjęcia ich indywidualnie.
17 Skarżący utrzymują, że skarga na bezczynność jest skierowana przeciwko Komisji na skutek braku zajęcia przez nią stanowiska i zaniechania ze strony S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika, członków Komisji, odpowiedzialnych odpowiednio za sprawy środowiska, energii oraz nauki i badań. Podnoszą oni w tym względzie, że po uzupełnieniu braków formalnych skarga została w tej formie przekazana Komisji. Ponadto twierdzą oni, że wezwanie do podjęcia działań, których treść jest wyraźna, jasna i precyzyjna, zaadresowane było do poszczególnych członków Komisji i również do niej samej celem przyjęcia przez nią odpowiednich środków.
18 Zdaniem skarżących Komisja zobowiązana była przynajmniej do zajęcia stanowiska w sprawie, w której zwracał się do niej Scientific and Technological Committee, zwłaszcza iż zgodnie z art. 3 WE, 6 WE, 94 WE, 95 WE, 174 WE i nast. ochrona środowiska i poprawa jego jakości należą do kompetencji Komisji, która może wystąpić z inicjatywą ustawodawczą bądź też zająć stanowisko w danej sprawie przed Parlamentem.
Ocena Sądu
19 Należy zaznaczyć na wstępie, że nawet gdyby Komisja była uprawniona do przyjęcia środków wymienionych w czterech pismach skierowanych do trzech członków Komisji: S. Dimasa, A. Piebalgsa i J. Potočnika, uprawnienie to przysługiwałoby tylko jej, a nie tym ostatnim. Należy zatem stwierdzić, że za stronę pozwaną w niniejszej sprawie należy uznać Komisję, co zresztą skarżący potwierdzili przy uzupełnieniu braków formalnych ich skargi (zob. podobnie postanowienie Sądu z dnia 16 października 2006 r. w sprawie T‑173/06 Aisne et Nature przeciwko Komisji, pkt 17–21).
20 Podnosząc drugi powód niedopuszczalności, Komisja twierdzi, że skarżący nie mają legitymacji procesowej dla wniesienia skargi na bezczynność na podstawie art. 232 WE, ponieważ nie ma ona obowiązku przyjęcia zaproponowanych jej środków.
21 W niniejszej sprawie skarżący zmierzają do uzyskania od Sądu stwierdzenia bezczynności Komisji polegającej na tym, iż zaniechała ona z jednej strony zajęcia stanowiska w przedmiocie problematyki zagrożeń dla ludności Unii Europejskiej związanych z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla i jego migracją ze złóż geologicznych na powierzchnię ziemi, a drugiej strony przyjęcia rzeczywistych środków dla ochrony życia ludności i środowiska, chociaż problematyka ta została jej przedstawiona przez Scientific and Technological Committee w jego czterech pismach.
22 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem osoba fizyczna lub prawna może wnieść sprawę do sądu wspólnotowego na podstawie art. 232 akapit trzeci WE wyłącznie w celu stwierdzenia, że jedna z instytucji z naruszeniem traktatu zaniechała przyjęcia aktu innego niż zalecenie lub opinia, którego jest ona potencjalnym adresatem i który mogłaby zakwestionować w drodze skargi o stwierdzenie nieważności (postanowienia Sądu: z dnia 10 lipca 2001 r. w sprawie T‑191/00 Edlinger przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1961, pkt 20; z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie T‑334/02 Viomichania Syskevasias Typopoiisis Kai Syntirisis Agrotikon Proïonton przeciwko Komisji, Rec. s. II‑5121, pkt 44; zob. podobnie postanowienie Sądu z dnia 4 lipca 1994 r. w sprawie T‑13/94 Century Oils Hellas przeciwko Komisji, Rec. s. II‑431, pkt 13, 14).
23 W niniejszym przypadku zaniechania zarzucane Komisji, takie jak opisane w skardze i w uwagach skarżących w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności, nie odpowiadają tym przesłankom.
24 Mianowicie w zakresie, w jakim skarżący twierdzą, iż wezwali Komisję do zajęcia stanowiska w przedmiocie przedstawionej w czterech pismach Scientific and Technological Committee problematyki zagrożeń związanych z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla i jego migracji ze złóż geologicznych na powierzchnię ziemi, należy stwierdzić, że akt, którego zaniechanie zarzuca się Komisji, skierowany byłby do ogólnego kręgu odbiorców. W tym względzie można również zauważyć, że skarżący sami podkreślają w swoich uwagach w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności, że działali w interesie publicznym. W konsekwencji skarżący nie byliby potencjalnymi adresatami aktu, którego zaniechanie jest w ten sposób zarzucane Komisji (zob. podobnie ww. postanowienie w sprawie Edlinger przeciwko Komisji, pkt 23). Ponadto taki akt nie dotyczyłby skarżących indywidualnie ze względu na szczególne dla nich cechy charakterystyczne lub na sytuację faktyczną, która odróżniałaby je od wszelkich innych osób i w związku z tym indywidualizowałaby w sposób podobny jak adresatów.
25 Poza tym w zakresie, w jakim skarżący zarzucają Komisji, iż nie przyjęła żadnych rzeczywistych środków ochrony życia ludności i środowiska, chociaż problematyka ta została jej przedstawiona przez Scientific and Technological Committee w jego czterech listach, należy stwierdzić, że skarżący nie wskazują w skardze ani w uwagach w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności żadnego konkretnego środka, który Komisja powinna była przyjąć.
26 Nawet gdyby uznać, że jednym z tych proponowanych środków jest wstrzymanie procesu podziemnego składowania dwutlenku węgla w Unii Europejskiej, środek taki nie stanowi z pewnością aktu, którego skarżący byliby potencjalnym adresatem lub który mógłby ich dotyczyć indywidualnie ze względu na cechy, które byłyby dla nich szczególne, lub sytuację faktyczną, która odróżniałaby ich od wszelkich innych osób i w związku z tym indywidualizowałaby w sposób podobny jak adresatów.
27 Ponadto skarżący przytaczają w swoich uwagach w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności niektóre artykuły traktatu WE, nie wyjaśniając, których środków one dotyczą, przy czym sama ta lista nie jest szczegółowa, na co wskazuje zwrot „i nast.”. Niemniej należy stwierdzić, że skarżący nie przedstawiają żadnego argumentu na potwierdzenie, iż którykolwiek przepis przywołanych artykułów, to jest art. 3 WE, 6 WE, 94 WE, 95 WE i 174 WE, nakłada na Komisję obowiązek przyjęcia aktu, którego byliby oni potencjalnym adresatem lub który dotyczyłby ich indywidualnie ze względu na cechy, które byłyby dla nich szczególne, lub sytuację faktyczną, która odróżniałaby ich od wszelkich innych osób i w związku z tym indywidualizowałaby w sposób podobny jak adresatów.
28 W końcu w przypadku gdyby należało rozumieć, że skarżący zarzucają Komisji brak sfinansowania badań dotyczących stanu, dynamiki i migracji dwutlenku węgla składowanego w złożach geologicznych na powierzchnię ziemi oraz zagrożeń dla biosfery Ziemi wynikających z tego procesu, należy stwierdzić, że skarżący nie przytaczają żadnego argumentu dotyczącego obowiązku finansowania przez Komisję tych badań, które byłyby prowadzone przez Scientific and Technological Committee.
29 W konsekwencji bez konieczności wypowiadania się w kwestii tego, czy skarżący w odpowiedni sposób przeszli postępowanie poprzedzające wniesienie skargi przewidziane w art. 232 WE i w szczególności czy jedno z czterech pism Scientific and Technological Committee może być uważane za wezwanie do działania w rozumieniu tego postanowienia, niniejszą skargę należy w każdym razie odrzucić jako niedopuszczalną (zob. podobnie ww. postanowienie w sprawie Edlinger przeciwko Komisji, pkt 25).
30 Wobec powyższego niniejszą skargę należy odrzucić jako niedopuszczalną bez konieczności rozpatrywania drugiego powodu niedopuszczalności podniesionego przez Komisję.
W przedmiocie kosztów
31 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Niemniej zgodnie z art. 87 § 3 akapit pierwszy w wypadkach szczególnych Sąd może postanowić, że koszty zostaną rozdzielone albo że każda ze stron poniesie własne koszty.
32 Skarżący twierdzą, że wnosząc niniejszą skargę, działali w interesie publicznym, mając na celu względy ochrony środowiska, gdyż brak było rzetelnych analiz wskazujących skutki tłoczenia gazów pod powierzchnię ziemi dla jakości środowiska naturalnego i zdrowia ludzi. W konsekwencji wnoszą oni na wypadek odrzucenia skargi o orzeczenie, że każda strona ponosi własne koszty.
33 Sąd uważa, że ten powód i okoliczności przywołane przez skarżących, które skłoniły ich do wniesienia niniejszej skargi, nie mogą same w sobie zostać uznane za wypadek szczególny w rozumieniu art. 87 § 3 akapit pierwszy regulaminu.
34 W konsekwencji, ponieważ skarżący przegrali sprawę, należy obciążyć ich kosztami, tak jak wniosła o to Komisja.
Z powyższych względów
SĄD (piąta izba)
postanawia, co następuje:
1) Skarga zostaje odrzucona.
2) Scientific and Technological Committee of AGH University of Science and Technology, Europejskie Stowarzyszenie Ochrony Środowiska, Przedsiębiorstwo Usług Geologiczno-Wiertniczych Chemkop‑Geowiert sp. z o.o., Stowarzyszenie Obrony Środowiska, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Niezależne Forum Ochrony Biosfery Ziemi, Jan Adamczyk i Emanuel Lipartowski zostają obciążeni kosztami postępowania.
Sporządzono w Luksemburgu w dniu