ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα)
της 6ης Σεπτεμβρίου 2013 (*)
«Κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας – Περιοριστικά μέτρα ληφθέντα κατά του Ιράν, με σκοπό την παρεμπόδιση της διαδόσεως των πυρηνικών όπλων – Δέσμευση κεφαλαίων – Προσφυγή ακυρώσεως – Προθεσμία προσαρμογής των αιτημάτων – Παραδεκτό – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως»
Στην υπόθεση T‑110/12,
Iranian Offshore Engineering & Construction Co., με έδρα την Τεχεράνη (Ιράν), εκπροσωπούμενη από τους J. Viñals Camallonga, L. Barriola Urruticoechea και J. Iriarte Ángel, δικηγόρους,
προσφεύγουσα,
κατά
Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπροσωπούμενου από τους P. Plaza García και V. Piessevaux και G. Ramos Ruano,
καθού,
με αντικείμενο προσφυγή ακυρώσεως, αφενός, κατά της αποφάσεως 2011/783/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την τροποποίηση της απόφασης 2010/413/ΚΕΠΠΑ για περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν (ΕΕ L 319, σ. 71), και, αφετέρου, κατά του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 1245/2011 του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν (ΕΕ L 319, σ. 11), καθώς και κατά του κανονισμού (ΕΕ) 267/2012 του Συμβουλίου, της 23ης Μαρτίου 2012, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 (ΕΕ L 88, σ. 1), καθόσον οι πράξεις αυτές αφορούν την προσφεύγουσα.
ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα),
συγκείμενο από τους I. Pelikánová, πρόεδρο, K. Jürimäe και M. van der Woude (εισηγητή), δικαστές,
γραμματέας: J. Palacio González, κύριος υπάλληλος διοικήσεως,
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 5ης Μαρτίου 2013,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση (1)
[παραλείπονται]
Διαδικασία και αιτήματα των διαδίκων
8 Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 27 Φεβρουαρίου 2012, η προσφεύγουσα άσκησε την υπό κρίση προσφυγή.
9 Με χωριστό δικόγραφο, το οποίο κατέθεσε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου την 1η Φεβρουαρίου 2013, η προσφεύγουσα υπέβαλε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, με αίτημα την αναστολή εκτελέσεως των προσβαλλομένων πράξεων καθόσον την αφορούσαν, μέχρις ότου το Γενικό Δικαστήριο αποφανθεί επί της προσφυγής. Με διάταξη της 11ης Μαρτίου 2013, ο Πρόεδρος του Γενικού Δικαστηρίου απέρριψε την αίτηση αυτή (T‑110/12 R, Iranian Offshore Engineering & Construction κατά Συμβουλίου).
10 Στο πλαίσιο των μέτρων οργανώσεως της διαδικασίας, το Γενικό Δικαστήριο κάλεσε το Συμβούλιο να απαντήσει εγγράφως σε ορισμένες ερωτήσεις. Το Συμβούλιο συμμορφώθηκε εμπροθέσμως προς το αίτημα αυτό.
11 Η προσφεύγουσα ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:
– να ακυρώσει το άρθρο 1 της αποφάσεως 2011/783 και το άρθρο 1 του εκτελεστικού κανονισμού 1245/2011, καθόσον την αφορούν·
– να εξαλείψει την επωνυμία της από τα παραρτήματα στα οποία παραπέμπουν τα εν λόγω άρθρα·
– να καταδικάσει το Συμβούλιο στα δικαστικά έξοδα.
12 Με το υπόμνημα απαντήσεως που κατέθεσε στις 19 Ιουλίου 2012, η προσφεύγουσα ζήτησε να της επιτραπεί να προσαρμόσει τα αιτήματά της, ώστε να ζητήσει από το Γενικό Δικαστήριο να ακυρώσει και τον κανονισμό 267/2012, καθόσον την αφορά.
13 Το Συμβούλιο ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:
– να απορρίψει την προσφυγή ως αβάσιμη·
– να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.
14 Κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, η προσφεύγουσα διευκρίνισε ότι το δεύτερο αίτημά της συγχέεται στην πραγματικότητα με το πρώτο. Εξάλλου, το Γενικό Δικαστήριο επέτρεψε στην προσφεύγουσα να προσκομίσει πλείονα νέα έγγραφα, αντίγραφα των οποίων έλαβε το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο δεν αντιτάχθηκε στην κατάθεση των εγγράφων αυτών στη δικογραφία. Το Γενικό Δικαστήριο αποφάσισε να μην αποφανθεί ως προς την κατάθεση των εν λόγω εγγράφων στη δικογραφία πριν από την έκδοση της οριστικής αποφάσεως.
Σκεπτικό
Επί του αιτήματος προσαρμογής των αιτημάτων
15 Με το υπόμνημα απαντήσεως, η προσφεύγουσα ζητεί να της επιτραπεί να προσαρμόσει τα αρχικά αιτήματά της, ούτως ώστε η προσφυγή της να σκοπεί επίσης στην ακύρωση του κανονισμού 267/2012, εκδοθέντος μετά την άσκηση της προσφυγής, καθόσον την αφορά.
16 Κατά τη νομολογία, όταν μια απόφαση ή ένας κανονισμός που αφορά άμεσα και ατομικά έναν ιδιώτη αντικαθίσταται, διαρκούσης της εκκρεμοδικίας, από πράξη με το ίδιο αντικείμενο, η πράξη αυτή πρέπει να θεωρείται ως νέο στοιχείο που παρέχει στον προσφεύγοντα τη δυνατότητα να προσαρμόσει τα αιτήματα και τους ισχυρισμούς του. Πράγματι, θα ήταν αντίθετο προς την ορθή απονομή της δικαιοσύνης και την οικονομία της δίκης να υποχρεωθεί ο προσφεύγων να ασκήσει νέα προσφυγή. Επιπροσθέτως, θα ήταν άδικο να έχει το καθού θεσμικό όργανο τη δυνατότητα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αιτιάσεις που προβάλλονται με την ενώπιον του δικαστή της Ένωσης ασκηθείσα προσφυγή κατά ορισμένης πράξεως, να προσαρμόζει την προσβαλλόμενη πράξη ή να την αντικαθιστά με άλλη και να επικαλείται, κατά τη διάρκεια της δίκης, αυτήν την τροποποίηση ή την αντικατάσταση για να στερήσει από τον αντίδικο τη δυνατότητα να διευρύνει τα αρχικά αιτήματα και τους αρχικούς ισχυρισμούς του ώστε να αφορούν και τη μεταγενέστερη πράξη ή να προβάλει συμπληρωματικά αιτήματα και ισχυρισμούς κατά της πράξεως αυτής (βλ. απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 23ης Οκτωβρίου 2008, T‑256/07, People’s Mojahedin Organization of Iran κατά Συμβουλίου, Συλλογή 2008, σ. II‑3019, σκέψη 46 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
17 Εντούτοις, προκειμένου να είναι παραδεκτό ένα αίτημα προσαρμογής των αιτημάτων, πρέπει να υποβληθεί εντός της προθεσμίας του άρθρου 263, έκτο εδάφιο, ΣΛΕΕ. Πράγματι, κατά πάγια νομολογία, αυτή η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής είναι δημοσίας τάξεως και πρέπει να εφαρμόζεται από τον δικαστή της Ένωσης έτσι ώστε να κατοχυρώνεται η ασφάλεια δικαίου και η ισότητα των πολιτών ενώπιον του νόμου (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση του Δικαστηρίου της 18ης Ιανουαρίου 2007, C‑229/05 P, PKK και KNK κατά Συμβουλίου, Συλλογή 2007, σ. I‑439, σκέψη 101). Ως εκ τούτου, στον δικαστή εναπόκειται να ελέγχει, ενδεχομένως αυτεπαγγέλτως, αν τηρήθηκε η προθεσμία αυτή (διάταξη του Γενικού Δικαστηρίου της 11ης Ιανουαρίου 2012, T‑301/11, Ben Ali κατά Συμβουλίου, σκέψη 16).
18 Όσον αφορά τον υπολογισμό της προθεσμίας προσφυγής, υπενθυμίζεται ότι, κατά το άρθρο 263, έκτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, η προσφυγή ακυρώσεως πρέπει να ασκείται εντός δύο μηνών, υπολογιζομένων, κατά περίπτωση, από τη δημοσίευση της προσβαλλομένης πράξεως, την κοινοποίησή της στον προσφεύγοντα ή, ελλείψει δημοσιεύσεως ή κοινοποιήσεως, από την ημέρα κατά την οποία ο προσφεύγων έλαβε γνώση της πράξεως. Κατά το άρθρο 102, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας, όταν η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής κατά πράξεως θεσμικού οργάνου αρχίζει να τρέχει από τη δημοσίευση της πράξεως, η προθεσμία αυτή υπολογίζεται από το τέλος της δεκάτης τετάρτης ημέρας από της δημοσιεύσεως της πράξεως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά το άρθρο 102, παράγραφος 2, του ίδιου Κανονισμού, η προθεσμία αυτή πρέπει, επιπλέον, να παρεκτείνεται λόγω αποστάσεως κατά δέκα ημέρες, κατ’ αποκοπήν.
19 Εξάλλου, κατά τη νομολογία, από την αρχή της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας προκύπτει ότι η διοικητική αρχή της Ένωσης που λαμβάνει περιοριστικά μέτρα κατά προσώπου ή οντότητας, όπως συμβαίνει εν προκειμένω, οφείλει να γνωστοποιήσει τους λόγους στους οποίους στηρίζονται τα μέτρα αυτά, είτε κατά τον χρόνο λήψεως των μέτρων είτε, τουλάχιστον, το ταχύτερο δυνατό μετά τη λήψη τους, ώστε να παρασχεθεί σ’ αυτά τα πρόσωπα ή οντότητες η δυνατότητα να ασκήσουν το δικαίωμά τους προσφυγής (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση του Δικαστηρίου της 16ης Νοεμβρίου 2011, C-548/09 P, Bank Melli Iran κατά Συμβουλίου, Συλλογή 2011, σ. Ι‑11381, σκέψη 47 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).
20 Εν προκειμένω, η αρχή αυτή συγκεκριμενοποιείται άλλωστε στο άρθρο 24, παράγραφος 3, της αποφάσεως 2010/413, στο άρθρο 36, παράγραφος 3, του κανονισμού 961/2010 και στο άρθρο 46, παράγραφος 3, του κανονισμού 267/2012, τα οποία ορίζουν ότι το Συμβούλιο γνωστοποιεί την απόφασή του στο οικείο πρόσωπο ή οργανισμό, μαζί με τους λόγους για την εγγραφή του στον κατάλογο των προσώπων και οντοτήτων εις βάρος των οποίων λαμβάνονται τα περιοριστικά μέτρα, είτε απευθείας, εάν η διεύθυνσή του είναι γνωστή, είτε με δημοσίευση σχετικής ανακοινώσεως, παρέχοντάς του τη δυνατότητα να υποβάλει παρατηρήσεις.
21 Εντεύθεν συνάγεται ότι η προθεσμία για την άσκηση προσφυγής ακυρώσεως κατά πράξεως επιβάλλουσας περιοριστικά μέτρα εις βάρος προσώπου ή οντότητας αρχίζει μόνο να τρέχει είτε από την ημερομηνία της ατομικής κοινοποιήσεως της πράξεως αυτής στον ενδιαφερόμενο, αν είναι γνωστή η διεύθυνσή του, είτε από της δημοσιεύσεως σχετικής ανακοινώσεως στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε αντίθετη περίπτωση. Ομοίως, η προθεσμία για την υποβολή αιτήσεως διευρύνσεως των αιτημάτων και λόγων ακυρώσεως ώστε να βάλλουν κατά πράξεως η οποία καταργεί και αντικαθιστά την προσβαλλομένη πράξη με την οποία επιβλήθηκαν τα περιοριστικά μέτρα και η οποία διατηρεί τα μέτρα αυτά σε ισχύ αρχίζει να τρέχει μόνον είτε από την ημερομηνία της ατομικής κοινοποιήσεως της νέας αυτής πράξεως στο οικείο πρόσωπο ή οντότητα, αν η διεύθυνσή του είναι γνωστή, είτε από της δημοσιεύσεως σχετικής ανακοινώσεως στην Επίσημη Εφημερίδα, αν είναι αδύνατη η ατομική κοινοποίηση.
22 Εν προκειμένω, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι ο κανονισμός 267/2012 δεν της γνωστοποιήθηκε αμέσως μετά την έκδοσή του, στις 23 Μαρτίου 2012, πράγμα το οποίο το Συμβούλιο δεν αμφισβητεί. Κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, το Συμβούλιο διευκρίνισε ωστόσο, χωρίς να αντιλέξει η προσφεύγουσα, ότι ο κανονισμός 267/2012 της κοινοποιήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2012, αφού το Συμβούλιο αποφάσισε να διατηρήσει την επωνυμία της στον κατάλογο, κατόπιν εξετάσεως του καταλόγου αυτού σύμφωνα με το άρθρο 46, παράγραφος 6, του κανονισμού αυτού.
23 Υπό τις συνθήκες αυτές, η προβλεπόμενη στο άρθρο 263, έκτο εδάφιο, ΣΛΕΕ δίμηνη προθεσμία προσφυγής κατά της νέας αποφάσεως περί διατηρήσεως της επωνυμίας της προσφεύγουσας στον κατάλογο του παραρτήματος IX του κανονισμού 267/2012 άρχισε να τρέχει στις 12 Δεκεμβρίου 2012 και έληξε, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 102, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, στις 21 Φεβρουαρίου 2013.
24 Καθόσον η προσφεύγουσα έλαβε γνώση της εκδόσεως του κανονισμού 267/2012 πριν αυτός να της κοινοποιηθεί και υπέβαλε το αίτημα προσαρμογής των αιτημάτων ήδη στις 19 Ιουλίου 2012, το αίτημα αυτό δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί ως εκπρόθεσμο.
25 Ωστόσο, κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, το Συμβούλιου υπέβαλε ένσταση απαραδέκτου κατά του αιτήματος αυτού, καθόσον το αίτημα στηρίζεται σε νέο λόγο ακυρώσεως, αφορώντα πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως των πραγματικών περιστατικών, πράγμα το οποίο τροποποιεί το αντικείμενο και το πλαίσιο της διαφοράς, όπως ορίστηκε στο δικόγραφο της προσφυγής.
26 Καθόσον το αίτημα προσαρμογής των αιτημάτων υποβλήθηκε εμπροθέσμως, είναι παραδεκτό, καίτοι ο λόγος ακυρώσεως που στηρίζει το αίτημα αυτό και αφορά πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως είναι νέος, όπως υποστηρίζει το Συμβούλιο.
Για τους λόγους αυτούς,
ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα)
αποφασίζει:
1) Ακυρώνει την απόφαση 2011/783/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την τροποποίηση της απόφασης 2010/413/ΚΕΠΠΑ για περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν, καθόσον προβλέπει την εγγραφή της επωνυμίας της Iranian Offshore Engineering & Construction Co. στο παράρτημα II της αποφάσεως 2010/413/ΚΕΠΠΑ.
2) Ακυρώνει τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 1245/2011 του Συμβουλίου, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν, καθόσον προβλέπει την εγγραφή της επωνυμίας της Iranian Offshore Engineering & Constructions Co. στο παράρτημα VIII του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010 του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2010, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) 423/2007.
3) Ακυρώνει το παράρτημα IX του κανονισμού (ΕΕ) 267/2012 του Συμβουλίου, της 23ης Μαρτίου 2012, σχετικά με περιοριστικά μέτρα κατά του Ιράν και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 961/2010, στο μέτρο που αφορά την Iranian Offshore Engineering & Construction Co.
4) Τα αποτελέσματα της αποφάσεως 2010/413, όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση 2011/783, διατηρούνται σε ισχύ όσον αφορά την Iranian Offshore Engineering & Construction Co., από της ενάρξεως ισχύος της, την εικοστή ημέρα μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία αρχίζει να παράγει αποτελέσματα η μερική ακύρωση του κανονισμού 267/2012.
5) Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης φέρει, εκτός από τα δικαστικά έξοδά του, τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Iranian Offshore Engineering & Construction Co. στο πλαίσιο της παρούσας δίκης και της διαδικασίας ασφαλιστικών μέτρων.
Pelikánová | Jürimäe | Van der Woude |
Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 6 Σεπτεμβρίου 2013.
(υπογραφές)