WYROK SĄDU (piąta izba)

z dnia 21 grudnia 2022 r. (*)

REACH – Rozporządzenie (UE) 2021/57 – Aktualizacja załącznika XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 – Ograniczenie dotyczące ołowiu – Używanie amunicji śrutowej zawierającej ołów na obszarach wodno-błotnych lub wokół nich – Oczywisty błąd w ocenie – Proporcjonalność – Pewność prawa – Domniemanie niewinności

W sprawie T‑187/21

Firearms United Network, z siedzibą w Warszawie (Polska),

Tomasz Walter Stępień, zamieszkały w Żelechowie (Polska),

Michał Budzyński, zamieszkały w Cegłowie (Polska),

Andrzej Marcjanik, zamieszkały w Złotokłosie (Polska),

których reprezentowała adwokat E. Woźniak,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Europejskiej, którą reprezentowali K. Herrmann i K. Mifsud-Bonnici, w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

popieranej przez

Republikę Federalną Niemiec, którą reprezentował J. Möller, w charakterze pełnomocnika,

przez

Republikę Francuską, którą reprezentowali T. Stéhelin i G. Bain, w charakterze pełnomocników,

oraz przez

Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA), którą reprezentowali M. Heikkilä, W. Broere i N. Herbatschek, w charakterze pełnomocników,

interwenienci,

SĄD (piąta izba),

w składzie: J. Svenningsen, prezes, J. Laitenberger (sprawozdawca) i J. Martín y Pérez de Nanclares, sędziowie,

sekretarz: E. Coulon,

uwzględniając postanowienie z dnia 17 września 2021 r., Firearms United Network i in./Komisja (T‑187/21 R, niepublikowane, EU:T:2021:595),

uwzględniając pisemny etap postępowania;

uwzględniając, że w terminie trzech tygodni od doręczenia powiadomienia o zamknięciu pisemnego etapu postępowania nie wpłynął wniosek stron o wyznaczenie rozprawy, i zdecydowawszy, na podstawie art. 106 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem, o wydaniu rozstrzygnięcia z pominięciem ustnego etapu postępowania,

wydaje następujący

Wyrok

1        W skardze opartej na art. 263 TFUE skarżący, Firearms United Network oraz Tomasz Walter Stępień, Michał Budzyński i Andrzej Marcjanik wnoszą o stwierdzenie nieważności rozporządzenia Komisji (UE) 2021/57 z dnia 25 stycznia 2021 r. zmieniającego załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do ołowiu w amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych lub wokół nich (Dz.U. 2021, L 24, s. 19, zwanego dalej „zaskarżonym rozporządzeniem”).

 Okoliczności powstania sporu

2        Pierwszy skarżący, Firearms United Network, jest stowarzyszeniem z siedzibą w Warszawie zrzeszającym posiadaczy broni palnej. Zgodnie z § 4 jego statutu „[c]elem Stowarzyszenia jest inicjowanie, wspieranie i pomoc we wszelkich działaniach dydaktycznych, sportowych, promocyjnych, lobbingowych, naukowo-technicznych, kulturalnych, oświatowych, artystycznych, historycznych oraz aktywności społecznej, obywatelskiej i zawodowej związanej z legalnym posiadaniem broni palnej”.

3        Trzej pozostali skarżący, T.W. Stępień, M. Budzyński i A. Marcjanik, są aktywnymi członkami Firearms United Network i praktykują zarówno strzelectwo sportowe, jak i strzelectwo myśliwskie. A. Marcjanik jest ponadto przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w dziedzinie strzelectwa sportowego i prowadzi strzelnicę sportową. M. Budzyński jest sędzią i instruktorem strzelectwa myśliwskiego w Polskim Związku Łowieckim.

4        W dniu 3 grudnia 2015 r. Komisja Europejska zwróciła się do Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) – zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. 2006, L 396, s. 1; sprostowanie Dz.U. 2007, L 136, s. 3) – do sporządzenia dokumentacji zgodnej z wymaganiami określonymi w załączniku XV do owego rozporządzenia (zwanym dalej „załącznikiem XV”) z myślą o rozszerzeniu ograniczenia dotyczącego ołowiu i związków ołowiu w celu kontroli ryzyka stwarzanego dla środowiska i zdrowia ludzi przez stosowanie ołowiu lub związków ołowiu w amunicji śrutowej używanej do strzelania na obszarach wodno-błotnych (zwanej dalej „dokumentacją sporządzoną zgodnie z załącznikiem XV”).

5        Najpierw w dniu 18 kwietnia 2016 r. ECHA opublikowała wezwanie do przedstawienia danych na temat ryzyka stwarzanego dla środowiska i zdrowia ludzi wskutek stosowania ołowiu w amunicji śrutowej używanej do strzelania na obszarach wodno-błotnych, zaś termin do przedstawienia tych danych upłynął w dniu 18 czerwca 2016 r. Następnie na podstawie art. 69 ust. 6 rozporządzenia nr 1907/2006 w dniu 21 czerwca 2017 r. opublikowała ona dokumentację sporządzoną zgodnie z załącznikiem XV. W dokumentacji tej zaproponowano wprowadzenie ograniczenia stosowania ołowiu i związków ołowiu w amunicji śrutowej przeznaczonej do strzelania z broni śrutowej w obrębie obszaru wodno-błotnego lub używanej w sytuacji, gdy zużyta amunicja śrutowa spadałaby na obszar wodno-błotny. Zaproponowano w niej również wprowadzenie na obszarach wodno-błotnych ograniczenia dotyczącego posiadania amunicji śrutowej o zawartości ołowiu równej lub większej niż 1%. Propozycje te zostały uzasadnione analizą, w której wywnioskowano, że stosowanie ołowianej amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych powoduje powstanie ryzyka dla ptaków wodnych, które połykają zużytą ołowianą amunicję śrutową, co prowadzi do skutków toksykologicznych, łącznie ze śmiercią. To z kolei stanowi źródło ryzyka wtórnego dla innych gatunków i dla zdrowia ludzkiego. Wreszcie, w dniu 21 czerwca 2017 r. ECHA opublikowała tę dokumentację i wezwała wszystkie zainteresowane strony do przedstawienia, przed dniem 21 grudnia 2017 r., uwag na jej temat oraz na temat propozycji ograniczenia.

6        W dniu 9 marca 2018 r. działający przy ECHA Komitet ds. Oceny Ryzyka (zwany dalej „RAC”) przyjął opinię na podstawie art. 70 rozporządzenia nr 1907/2006 w odniesieniu do dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV. RAC zgodził się z wnioskiem ECHA, że połykanie zużytej ołowianej amunicji śrutowej przez ptaki wodne powoduje skutki toksykologiczne, w tym śmierć. Jeśli chodzi o zdrowie ludzi, RAC stwierdził, że ołów jest wysoce toksyczny. Zauważył, że nie ustalono żadnego progu ani w odniesieniu do skutków neurorozwojowych u dzieci, ani w odniesieniu do ciśnienia krwi lub skutków dla nerek u dorosłych, tak więc każde narażenie na działanie ołowiu stanowi ryzyko. RAC uznał zatem, że proponowane ograniczenie jest odpowiednie.

7        W dniu 21 marca 2018 r. ECHA uruchomiła trwające dwa miesiące konsultacje z zainteresowanymi stronami w przedmiocie projektu opinii Komitetu ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (zwanego dalej „SEAC”) dotyczącej proponowanego ograniczenia.

8        W dniu 14 czerwca 2018 r. SEAC przyjął na podstawie art. 71 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006 opinię, zgodnie z którą proponowane ograniczenie stanowi odpowiedni ogólnounijny środek przeciwdziałania stwierdzonym rodzajom ryzyka. SEAC stwierdził w niej, że korzyści społeczno-ekonomiczne związane z przedmiotowym środkiem byłyby proporcjonalne do kosztów społeczno-ekonomicznych. Zdaniem SEAC koszty związane z proponowanym ograniczeniem ponosiliby głównie myśliwi i oznaczałoby to dla nich rozsądny wzrost kosztów.

9        Zgodnie z art. 72 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006 ECHA przedłożyła, w dniu 17 sierpnia 2018 r., Komisji opinie RAC i SEAC.

10      Komisja przyjęła zaskarżone rozporządzenie w dniu 25 stycznia 2021 r. w następstwie pozytywnego głosowania komitetu ustanowionego w art. 133 rozporządzenia nr 1907/2006. Zaskarżone rozporządzenie przewiduje między innymi zakaz oddawania strzałów amunicją śrutową o zawartości ołowiu (wyrażonej jako metal) równej lub większej niż 1% masy (zwaną dalej „ołowianą amunicją śrutową”) na obszarach wodno-błotnych lub w obrębie 100 metrów od nich. Przewiduje ono również zakaz noszenia tego rodzaju amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych lub w obrębie 100 metrów od nich podczas strzelania na takich obszarach lub w drodze na strzelanie na takich obszarach.

 Żądania stron

11      Skarżący wnoszą do Sądu o stwierdzenie nieważności zaskarżonego rozporządzenia.

12      Komisja wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie skarżących kosztami postępowania.

13      Republika Federalna Niemiec popiera żądania Komisji dotyczące oddalenia skargi.

14      Republika Francuska wnosi do Sądu o oddalenie skargi.

15      ECHA wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie skarżących kosztami postępowania.

 Co do prawa

16      Na wstępie należy zauważyć, że w odpowiedzi na skargę Komisja wyraziła wątpliwości co do dopuszczalności skargi, podnosząc kwestię tego, czy zaskarżone rozporządzenie oddziaływa bezpośrednio na sytuację prawną skarżących.

17      Sąd Unii jest jednak uprawniony do dokonania oceny – w zależności od okoliczności konkretnej sprawy – czy należyte sprawowanie wymiaru sprawiedliwości uzasadnia oddalenie skargi bez uprzedniego orzekania w przedmiocie niedopuszczalności (zob. podobnie wyroki: z dnia 26 lutego 2002 r., Rada/Boehringer, C‑23/00 P, EU:C:2002:118, pkt 51, 52; z dnia 23 marca 2004 r., Francja/Komisja, C‑233/02, EU:C:2004:173, pkt 26; z dnia 15 czerwca 2005 r., Regione autonoma della Sardegna/Komisja, T‑171/02, EU:T:2005:219, pkt 155).

18      W niniejszym przypadku Sąd uznał, że w trosce o ekonomię procesową należy od razu zbadać zarzuty podniesione przez skarżących bez uprzedniego orzekania w przedmiocie dopuszczalności rozpatrywanej skargi, gdyż skarga ta jest w każdym wypadku oraz ze względów przedstawionych poniżej bezzasadna.

19      Na poparcie skargi skarżący podnoszą w istocie piętnaście zarzutów.

20      Zarzuty pierwszy, drugi, trzeci, czwarty, piąty i szósty dotyczą, odpowiednio, naruszenia art. 16, art. 17 ust. 1, art. 21 ust. 1, art. 45 ust. 2, art. 48 ust. 1 oraz art. 52 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”).

21      Zarzut siódmy z kolei dotyczy naruszenia art. 2 TUE wynikającego z naruszenia wolności i prawa do uprawiania strzelectwa myśliwskiego i sportowego oraz prowadzenia działalności gospodarczej obejmującej te obszary. Zarzut ósmy dotyczy naruszenia art. 2 TUE poprzez naruszenie zasady państwa prawnego. Zarzut dziewiąty dotyczy naruszenia art. 3 ust. 2 TUE poprzez naruszenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa prawnego, i sprawiedliwości. Zarzut dziesiąty dotyczy naruszenia art. 3 ust. 3 TUE wynikającego z naruszenia zasad trwałego rozwoju Europy, stabilności cen, postępu społecznego, wysokiego poziomu ochrony i poprawy jakości środowiska oraz wsparcia postępu naukowo-technicznego.

22      Zarzuty jedenasty, dwunasty i trzynasty dotyczą, odpowiednio, naruszenia art. 5 ust. 2, art. 5 ust. 3 i art. 5 ust. 4 TUE.

23      Zarzut czternasty dotyczy nadużycia władzy.

24      Ponadto strony wysuwają szereg innych argumentów, przy czym jednak nie czynią tego w związku z określonym zarzutem.

25      W istocie chodzi tu o argumenty kwestionujące oceny Komisji, które uzasadniają zaskarżone rozporządzenie, dotyczące między innymi ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska stwarzanego przez stosowanie ołowianej amunicji śrutowej, w szczególności na obszarach wodno-błotnych; zalegania ołowiu w ziemi w kontekście wojen toczonych na terenie Europy; właściwości materiałów wykorzystywanych w amunicji i ich wpływu na strzelectwo sportowe i myśliwskie; kosztów zastąpienia ołowianej amunicji śrutowej bezołowiową amunicją śrutową; innych wad amunicji zamiennej i ogólnie „wartości merytorycznej [r]aportu [ECHA]”. Omawiana argumentacja dotyczy zatem, po pierwsze, zasadności ekonomiczno-naukowej zaskarżonego rozporządzenia, a po drugie, proporcjonalności – w ścisłym znaczeniu tego słowa – ograniczenia wprowadzonego zaskarżonym rozporządzeniem. W konsekwencji pierwszy aspekt będzie następnie analizowany w ramach zarzutu piętnastego, dotyczącego oczywistych błędów w ocenie popełnionych przez Komisję, podczas gdy drugi aspekt zostanie zbadany w ramach pozostałych podniesionych zarzutów, gdyż proporcjonalność w ścisłym tego słowa znaczeniu należy analizować w szczególności w stosunku do prawa podstawowego lub zasady prawa Unii, których naruszenie jest zarzucane.

26      W świetle powyższego Sąd uznał, że należy zbadać wspomniane argumenty w zakresie, w jakim dotyczą one zasadności ekonomicznej i naukowej zaskarżonego rozporządzenia, w ramach zarzutu piętnastego, dotyczącego oczywistych błędów w ocenie oraz że należy rozpocząć badanie skargi od tego zarzutu.

 W przedmiocie zarzutu piętnastego, dotyczącego oczywistych błędów w ocenie

27      W pierwszej kolejności skarżący twierdzą zasadniczo, że wnioski Komisji dotyczące ryzyka dla zdrowia ludzkiego i dla środowiska stwarzanego przez ołowianą amunicję śrutową na obszarach wodno-błotnych są błędne.

28      W drugiej kolejności skarżący krytykują wniosek zawarty w motywie 7 zaskarżonego rozporządzenia dotyczący istnienia bezołowiowej amunicji śrutowej (zwanej dalej „amunicją zamienną”) do stosowania w strzelectwie sportowym i myśliwskim na obszarach wodno-błotnych, która to amunicja miałaby mieć lepsze profile zagrożeń i ryzyka dla zdrowia ludzi i środowiska niż ołowiana amunicja śrutowa.

29      W trzeciej kolejności skarżący twierdzą, że jeden z dokumentów ECHA, który ich zdaniem przyczynił się do wydania zaskarżonego rozporządzenia, jest stronniczy.

30      Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i  ECHA, kwestionuje powyższe argumenty.

 W przedmiocie argumentów dotyczących ryzyka dla zdrowia ludzi lub środowiska

31      Jeśli chodzi o ryzyko różnego rodzaju dla zdrowia ludzi, skarżący twierdzą, że z przedstawionego w załączniku A.18 dokumentu przygotowanego przez LEX Z.S. wynika, że ECHA opiera swoje wnioski jedynie na źródłach, które stanowiły, że każda ilość ołowiu, jaka trafia do organizmu człowieka, jest szkodliwa. Ich zdaniem ECHA przygotowała i uwzględniła w selektywny sposób dokumenty, do których się odwołała. Dokumenty te nie zawierają zatem obiektywnych danych.

32      Przede wszystkim skarżący utrzymują, że dokument przygotowany przez LEX Z.S. potwierdza, iż ECHA zignorowała liczne badania, które przeczą twierdzeniu, że spożywanie wyrobów mięsnych pochodzących z polowań z wykorzystaniem ołowiu jest szkodliwe.

33      W tym względzie skarżący odwołują się do przedstawionych w załącznikach A.19–A.22 wyników badań przeprowadzanych w Stanach Zjednoczonych Ameryki, zgodnie z którymi akceptowalny poziom ołowiu w przypadku dorosłych Amerykanów wynosi 10 mikrogramów na decylitr krwi. Podobnie rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz.U. 2006, L 364, s. 5) stanowi, że najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu dla małż wynosi 1,5 miligrama na kilogram surowej masy. Wynika stąd, że pewien poziom ołowiu należy uznać za dopuszczalny nawet w środkach spożywczych.

34      Ponadto skarżący wymieniają badania przeprowadzone na włoskich myśliwych, amerykańskich myśliwych i osobach spożywających dziczyznę w Szwajcarii, które to badania wskazują, że poziom ołowiu w ich krwi nie jest znacznie wyższy, a nawet jest niższy od najwyższego dopuszczalnego poziomu. W szczególności w badaniu Pain i in. (2010) wyciągnięto wniosek, że aby osiągnąć maksymalną dopuszczalną dawkę przyjmowanego ołowiu przez człowieka, musiałby on spożywać codziennie dwa z ośmiu rodzajów dziczyzny. Ponadto badania przeprowadzone w Szwecji pokazały, że przyswajalność ołowiu przez układ trawienny wynosi mniej niż 1%.

35      Następnie skarżący twierdzą, że ECHA stwierdziła, iż powietrze na strzelnicach jest skażone ołowiem, lecz nie podaje wiarygodnych źródeł, które miałyby stanowić podstawę do poczynienia tych ustaleń. Otóż zdaniem skarżących według rzetelnych badań naukowych poziom zanieczyszczenia ołowiem może być „zredukowany” o 95–97%, dzięki użyciu spłonek wolnych od związków ołowiu i amunicji płaszczowej.

36      Co więcej, skarżący utrzymują, że pewna ilość ołowiu w organizmach żywych jest rzeczą naturalną, wynikającą z faktu, iż ołów znajduje się w środowisku naturalnym człowieka. Problem zatrucia ołowiem dotyczy jedynie rejonów wysoce uprzemysłowionych. Jakiekolwiek niekorzystne wpływy ołowiu na zdrowie ludzi należy zatem wiązać z działalnością przemysłu, gdzie był wykorzystywany w istotnie większych ilościach, a nie ze strzelectwem myśliwskim i sportowym.

37      W odniesieniu do ryzyka dla środowiska skarżący krytykują różnicowanie sytuacji narażenia na zatrucie ołowiem ptactwa lądowego i ptactwa wodnego. Istniejące badania potwierdzają, że ptactwo wodne nie jest bardziej narażone na zatrucie ołowiem niż ptactwo lądowe. Ryzyko to jest podobne dla wszystkich ptaków i, w istocie, minimalne.

38      Ponadto skarżący twierdzą ogólnie, że wojny, które miały miejsce między XVII a XX wiekiem, „pozostawiły po sobie ogromną ilość ołowiu zalegającego w ziemi” w Europie. Pomimo ogromu ołowiu, jaki został zużyty w czasie obu wojen światowych, brak jest informacji na temat skażeń pochodzących z okresu wojen światowych, które byłyby spowodowane wykorzystanym ołowiem. Powodem tego są naturalne procesy, jakim podlega ołów, przede wszystkim proces utleniania, skutkujący tym, że po krótkim czasie ekspozycji na czynniki zewnętrzne ołów pokrywa się warstwą tlenku ołowiu, który zapobiega przedostawaniu się ołowiu do gleby czy wody. Miliardy ton ołowiu pozostałego w ziemi nie doprowadziły do wzrostu umieralności wśród ludzi bądź zwierząt. W każdym wypadku współczesne strzelectwo sportowe czy myślistwo nie niosą ze sobą zagrożenia ze strony ołowiu większego niż światowe konflikty zbrojne.

39      Wreszcie skarżący przedstawili jako załączniki C.2–C.6 i C.8 dodatkowe badania oraz raport sporządzony przez Federación Sectoral Armera. Ich zdaniem dokumenty te podważają zakres szkodliwych skutków śrutu ołowianego dla dziczyzny wodnej i wskazują, że problem zatrucia ołowiem u człowieka i środowiska nie występuje. Zgodnie z tymi dokumentami zatrucie ołowiem u człowieka i u innych organizmów żywych uległo znacznemu zmniejszeniu w Stanach Zjednoczonych wraz z odejściem od stosowania benzyny z domieszką ołowiu.

40      Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i  ECHA, kwestionuje powyższe argumenty.

41      Należy zauważyć, że zaskarżone rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 68 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006. Jak wynika z art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006, celem tego rozporządzenia jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska, w tym propagowanie innych metod oceny zagrożeń stwarzanych przez substancje, a także swobodnego obrotu substancjami na rynku wewnętrznym przy jednoczesnym wsparciu konkurencyjności i innowacyjności. Zgodnie z motywami 87, 89 i 91 rozporządzenia nr 1907/2006 w odniesieniu do wprowadzenia nowych ograniczeń i zmiany istniejących ograniczeń przewidzianych w tytule VIII tego rozporządzenia prawodawca Unii wyznaczył jako główny cel pierwszy z tych trzech celów, to jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska (zob. wyrok z dnia 1 lutego 2013 r., Polyelectrolyte Producers Group i in./Komisja, T‑368/11, niepublikowany, EU:T:2013:53, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo).

42      Orzeczono, że aby móc realizować skutecznie te cele – w złożonym kontekście technicznym o rozwojowym charakterze, takim jak kontekst niniejszej sprawy – właściwe organy Unii dysponują szerokimi uprawnieniami dyskrecjonalnymi dotyczącymi w szczególności oceny, w celu określenia rodzaju i zakresu stosowania przyjmowanych przez nie środków, złożonych okoliczności faktycznych o charakterze naukowym i technicznym. I tak w tej dziedzinie kontrola sądu Unii musi ograniczać się do zbadania, czy skorzystanie z takich uprawnień nie jest dotknięte oczywistym błędem, nie stanowi nadużycia władzy lub też czy organy te w sposób oczywisty nie przekroczyły granic przysługujących im uprawnień dyskrecjonalnych. W tym kontekście sąd Unii nie może bowiem zastępować swą oceną okoliczności faktycznych o charakterze naukowym i technicznym oceny przeprowadzonej przez organy Unii, które są jedynymi organami, którym traktat FUE powierzył to zadanie (zob. wyrok z dnia 30 kwietnia 2015 r., Polynt i Sitre/ECHA, T‑134/13, niepublikowany, EU:T:2015:254, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo).

43      Te szerokie uprawnienia dyskrecjonalne organów Unii, wiążące się z ograniczoną kontrolą sądową ich wykonywania, nie znajdują zastosowania wyłącznie do charakteru i zakresu przyjmowanych przepisów, ale również w pewnej mierze do ustalenia podstawowych danych. Jednak taka kontrola sądowa, nawet o ograniczonym zakresie, wymaga, by organy Unii, które wydały dany akt, były w stanie wykazać przed sądem Unii, iż akt został wydany w ramach faktycznego wykonywania ich uprawnień dyskrecjonalnych. Zakłada to uwzględnienie wszelkich istotnych elementów i okoliczności sytuacji, którą akt ten ma regulować (zob. wyrok z dnia 30 kwietnia 2015 r., Polynt i Sitre/ECHA, T‑134/13, niepublikowany, EU:T:2015:254, pkt 53 i przytoczone tam orzecznictwo).

44      Na sądzie Unii ciąży zatem obowiązek weryfikacji między innymi tego, czy przytoczone dowody stanowią zbiór istotnych danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny danej złożonej sytuacji (zob. wyrok z dnia 9 września 2011 r., Francja/ Komisja, T‑257/07, EU:T:2011:444, pkt 87 i przytoczone tam orzecznictwo).

45      W niniejszym przypadku z motywu 5 zaskarżonego rozporządzenia wynika, że w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV ECHA „stwierdziła, że stosowanie ołowiu w amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych powoduje powstanie ryzyka dla ptaków wodnych, które połykają zużytą ołowianą amunicję śrutową, co prowadzi do skutków toksykologicznych, łącznie ze śmiercią”.

46      Zgodnie z motywem 6 zaskarżonego rozporządzenia „[s]zacuje się, że liczba ptaków wodnych w Unii, które padają z powodu zatrucia ołowiem, jest rzędu miliona rocznie[; s]tosowanie ołowiu w amunicji śrutowej powoduje również powstanie ryzyka dla gatunków, które żywią się ptakami skażonymi ołowianą amunicją śrutową, oraz ryzyka dla ludzi wynikającego ze spożywania ptaków wodnych odstrzelonych za pomocą ołowianej amunicji śrutowej, mimo że ten drugi rodzaj ryzyka został oceniony przez [ECHA] jedynie pod względem jakościowym[; n]arażenie ludzi na działanie ołowiu wiąże się ze skutkami neurorozwojowymi, zaburzeniami pracy nerek i płodności, nadciśnieniem, niekorzystnymi zakończeniami ciąży i śmiercią”.

47      Ponadto w motywie 10 zaskarżonego rozporządzenia wskazano, że „RAC zgodził się z wnioskiem [ECHA], że połykanie zużytej ołowianej amunicji śrutowej przez ptaki wodne powoduje skutki toksykologiczne, w tym śmierć”. Zgodnie z tym samym motywem, „[j]eżeli chodzi o zdrowie ludzi, RAC stwierdził, że ołów jest wysoce toksyczny i że nie ustalono żadnego progu ani w odniesieniu do skutków neurorozwojowych u dzieci, ani w odniesieniu do ciśnienia krwi lub skutków dla nerek u dorosłych, tak więc każde narażenie na działanie ołowiu stanowi ryzyko”.

48      Ponadto pkt 2.5.1.3, 2.5.3.1 i 2.5.4 dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV zawierają opis szkodliwych skutków dla zdrowia ludzi wynikających z występowania ołowiu w mięsie odstrzelonych ptaków wodnych oraz ocenę jakościową związanego z tym ryzyka dla zdrowia ludzi.

49      Należy zbadać, czy argumenty skarżących wykazują istnienie oczywistego błędu w ocenie wpływającego na ustalenia dotyczące ryzyka dla zdrowia ludzi i środowiska stwarzanego przez amunicję ołowianą, na których to ustaleniach opiera się zaskarżone rozporządzenie.

50      W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że – wbrew temu, co sugerują skarżący – leżącemu u podstaw zaskarżonego rozporządzenia wnioskowi, zgodnie z którym każde narażenie na działanie ołowiu stanowi takie ryzyko, nie przeczy rozporządzenie nr 1881/2006, które w sekcji 3 jego załącznika ustala najwyższe dopuszczalne poziomy ołowiu w niektórych środkach spożywczych. Fakt ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów na podstawie tego rozporządzenia nie jest równoznaczny ze stwierdzeniem braku ryzyka dla zdrowia ludzi poniżej tych poziomów. Jak wynika z motywu 4 wspomnianego rozporządzenia, najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie. Jak słusznie twierdzą Komisja i Republika Federalna Niemiec, rozporządzenie to ma zatem na celu uregulowanie niezamierzonych zanieczyszczeń środków spożywczych za pomocą substancji stwarzających ryzyko, w tym ołowiu. Natomiast zaskarżone rozporządzenie ogranicza umyślne, a wręcz zamierzone i, w każdym razie, dające się uniknąć stosowanie i uwalnianie ołowiu.

51      Skarżący nie wykazali również, że załączniki A.19–A.22 wspierają ich twierdzenie, według którego „akceptowalny” poziom występowania ołowiu we krwi dorosłego Amerykanina wynosiłby 10 μg/dl. Jak słusznie twierdzi Komisja, z załącznika A.22 wynika, że 10 mikrogramów ołowiu na decylitr krwi jest „wysokim poziomem” i że przebadane osoby z poziomem wynoszącym 2 μg/dl są narażone na większe prawdopodobieństwo zawału serca i udaru mózgu. Zgodnie z załącznikiem A.20 nie istnieje „bezpieczny” poziom obecności ołowiu we krwi u dzieci. W badaniu przedstawionym w załączniku A.19 stwierdzono istnienie przeciwnej relacji między poziomem ołowiu we krwi u dzieci a ich poziomem ilorazu inteligencji. W załączniku A.21 opisano program stworzony w celu obniżenia wysokich poziomów ołowiu we krwi u osób pracujących w wieku co najmniej 16 lat oraz fakt, że w latach 1994–2012 stopa występowania poziomów ołowiu we krwi wyższa od lub równa 25 μg/dl uległa zmniejszeniu.

52      W drugiej kolejności w odniesieniu do innych argumentów skarżących opartych na przedstawionym w załączniku A.18 dokumencie przygotowanym przez LEX Z.S. należy stwierdzić, że w dokumencie tym przeanalizowano ogólnikowo sprawozdanie ECHA z dnia 27 listopada 2018 r. Sprawozdanie to odnosi się do dostępnych informacji na temat różnych zastosowań ołowiu, w tym w amunicji śrutowej używanej poza obszarami wodno-błotnymi, to jest w środowisku lądowym. W dokumencie tym nie przeanalizowano zatem konkretnie ryzyka badanego w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, na której to dokumentacji opiera się zaskarżone rozporządzenie. Skarżący nie wykazują, w jakim stopniu bardzo ogólne wnioski dotyczące innego sprawozdania niż dokumentacja sporządzona zgodnie z załącznikiem XV, na której to dokumentacji opiera się zaskarżone rozporządzenie, miałyby popierać ich krytykę pod adresem przewidzianych w nim ograniczeń.

53      To samo odnosi się do innych dokumentów wymienionych w tym dokumencie i przedstawionych w załącznikach A.22–A.31.

54      Po pierwsze, nawet przy założeniu, że dokumenty te wskazują, iż poziomy ołowiu we krwi u myśliwych lub osób spożywających dziczyznę nie są znacznie wyższe lub niższe od tego, co skarżący lub autorzy wspomnianych dokumentów wskazują jako najwyższe dopuszczalne poziomy ołowiu we krwi, okoliczność ta nie świadczy o tym, że wnioski Komisji, na których opiera się zaskarżone rozporządzenie i które są wywiedzione z dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV i z opinii RAC, opartych na danych naukowych, są oczywiście błędne.

55      Po drugie, wiele z dokumentów przytoczonych przez skarżących nie wspiera ich twierdzeń. W istocie załącznik A.22 nie zawiera odesłania do myśliwych lub osób spożywających dziczyznę skażoną ołowiem. Załącznik A.24 nie odnosi się do ołowiu. Zgodnie z dokumentem przedstawionym w załączniku A.25 osoby uczestniczące w przedmiotowym badaniu, które spożywały dziczyznę, miały wyższy poziom ołowiu we krwi niż osoby, które nie spożywają dziczyzny. Autorzy dokumentu przedstawionego w załączniku A.28, Pain i in., doszli do wniosku, że zagrożenia dla zdrowia ludzi wynikające ze spożywania dziczyzny skażonej ołowiem mogą być większe niż wskazane we wcześniejszych ocenach ryzyka. Ponadto dokument ten nie zawiera wniosku wspomnianego przez skarżących. Artykuł przedłożony w załączniku A.27 odwołuje się do różnych badań, w których zostały przedstawione różne wyniki dotyczące relacji między spożywaniem dziczyzny a stężeniem ołowiu we krwi lub narażeniem na działanie ołowiu. Nawet przy założeniu, że w artykule tym wspomniano, iż przyswajalność ołowiu przez układ trawienny wynosi mniej niż 1%, skarżący nie wyjaśnili, w jaki sposób informacja ta mogłaby podważyć wnioski, o których mowa w pkt 46–48 powyżej, dotyczące ryzyka dla zdrowia ludzi wynikającego z występowania ołowiu w mięsie odstrzelonych ptaków wodnych. Artykuł przedstawiony w załączniku A.29 opisuje narażenie dzieci na działanie potencjalnie niebezpiecznych substancji chemicznych, w tym ołowiu, poprzez żywność, przy czym nie zbadano w nim wpływu spożywania dziczyzny skażonej amunicją zawierającą ołów. Wreszcie, w załącznikach A.30 i A.31 przeanalizowano ryzyko związane z występowaniem ołowiu w powietrzu z powodu oddawania strzałów na strzelnicach, a nie ryzyko związane ze spożywaniem dziczyzny skażonej ołowiem. Ponadto w załączniku A.30 zalecono między innymi używanie kul bezołowiowych, aby zmniejszyć ryzyko związane z pyłem ołowianym. Jedynie dokumenty przedstawione w załącznikach A.23 i A.26 mogą wesprzeć w pewnym stopniu twierdzenie skarżących, zgodnie z którym spożywanie dziczyzny przez myśliwych włoskich i szwajcarskich uczestniczących w rozpatrywanych badaniach nie spowodowało wysokiego stężenia ołowiu we krwi. Niemniej podnoszony ponadto wyłącznie w tych dwóch badaniach brak związku przyczynowego między spożywaniem dziczyzny a wysokim stężeniem ołowiu we krwi nie może wykazać, że jakościowa ocena ryzyka dla zdrowia ludzi wynikającego ze spożywania ptaków wodnych odstrzelonych amunicją śrutową zawierającą ołów, wspomniana w motywie 6 zaskarżonego rozporządzenia, jest oczywiście błędna.

56      Po trzecie, argumenty wysunięte przez skarżących dotyczące skażenia ołowiem powietrza na strzelnicach są nieskuteczne. Zaskarżone rozporządzenie nie ma bowiem na celu zmniejszenia skażenia ołowiem powietrza na strzelnicach i nie opiera się zatem na względach związanych z takim skażeniem.

57      Po czwarte, należy także oddalić jako nieskuteczne argumenty skarżących dotyczące innych źródeł występowania ołowiu w środowisku, a tym samym w organizmach żywych, takich jak działalność przemysłowa. Istnienie innych źródeł nie wystarcza bowiem do podważenia wniosków wymienionych w pkt 45–47 powyżej dotyczących ryzyka dla środowiska i życia ludzi spowodowanego stosowaniem ołowiu w amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych. Istnienie innych źródeł skażenia nie oznacza, że można ignorować źródło skażenia, do którego odnosi się zaskarżone rozporządzenie.

58      Otóż ogólnie rzecz biorąc, skarżący nie kwestionują wpływu ołowiu na zdrowie ludzi i środowisko. Twierdzą oni raczej, że amunicja zawierająca ołów nie wywołuje takiego wpływu lub przynajmniej że wpływ tego rodzaju amunicji jest znikomy. Z powyższego wynika jednak, że dowody przedstawione przez skarżących nie mogą wykazać, że szczegółowe analizy, które uzasadniają zaskarżone rozporządzenie, są obarczone oczywistym błędem w ocenie.

59      W trzeciej kolejności należy oddalić argumenty skarżących dotyczące ryzyka dla środowiska. Okoliczność, że ptaki wodne nie są bardziej narażone na zatrucie ołowiem niż ptaki lądowe – nawet przy założeniu, że zostałaby ona wykazana – nie może podważyć zawartych w motywie 6 zaskarżonego rozporządzenia wniosków, zgodnie z którymi szacuje się, że liczba ptaków wodnych, które padają z powodu zatrucia ołowiem na terenie Unii, jest rzędu miliona rocznie oraz że stosowanie ołowiu w amunicji śrutowej powoduje również powstanie ryzyka dla gatunków, które żywią się ptakami skażonymi tego rodzaju amunicją.

60      Podniesione na etapie repliki argumenty skarżących, zgodnie z którymi, po pierwsze, szacunki rzędu miliona w odniesieniu do ptaków wodnych, które padają rocznie z powodu zatrucia ołowiem na terenie Unii, nie są poparte żadnymi badaniami, po drugie, liczba ta jest znikoma w stosunku do całkowitej populacji ptaków lęgowych w Polsce, która wynosi około 188 milionów ptaków, po trzecie, liczba ptaków w Polsce rośnie zgodnie z tabelą załączoną w załączniku C.1, w związku z czym nawet jeśli jakieś ptaki spożywają ołowianą śrucinę, to są to wypadki całkowicie marginalne – także nie są w stanie wykazać istnienia oczywistego błędu w ocenie popełnionego przez Komisję.

61      Po pierwsze, z noty informacyjnej z dnia 15 marca 2018 r. dotyczącej opinii RAC i opinii SEAC w przedmiocie dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, a w szczególności z jej pkt „2.4.5.1. Szacunki rocznej śmiertelności ptaków wodnych w Unii wskutek zatrucia ołowiem” wynika, że szacunki te są oparte na danych i metodach naukowych.

62      Po drugie, skarżący porównują liczbę miliona ptaków wodnych, które padają rocznie z powodu zatrucia ołowiem na terenie Unii, z całkowitą liczbą ptaków. Otóż takie porównanie nie pozwala zaprzeczyć istnieniu ryzyka zatrucia ołowiem ptaków wodnych. Okoliczność, że wchodząca w grę liczba ptaków wodnych stanowi jedynie niewielką część całkowitej liczby ptaków, jest bez znaczenia dla istnienia ryzyka dla ptaków wodnych.

63      Po trzecie, jak słusznie twierdzi Komisja, z tabeli 5.2 zawartej w załączniku C.1 wynika, że liczba wymienionych w niej ptaków uległa zmniejszeniu, a nie wzrostowi, jak twierdzą skarżący.

64      W czwartej kolejności w odniesieniu do załączników C.2–C.6 i C.8 należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem, o ile sama treść skargi lub repliki może zostać wsparta lub uzupełniona, w przypadku kwestii szczególnych, odesłaniami do określonych fragmentów załączonych do nich dokumentów, o tyle ogólne odesłanie do innych pism, choćby załączonych do skargi lub repliki, nie rekompensuje braku istotnych elementów w skardze i replice (zob. podobnie wyroki: z dnia 6 października 2021 r., Global Translation Solutions/Komisja, T‑404/20, niepublikowany, EU:T:2021:654, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo). Tymczasem skarżący ograniczają się do ogólnego odesłania do tych sześciu załączników, nie precyzując, który załącznik i który fragment wspiera ich argumenty. Zawarte w replice twierdzenia, zgodnie z którymi dokumenty te podważają zakres szkodliwych skutków śrutu ołowianego dla dziczyzny wodnej i wskazują, że problem zatrucia ołowiem u człowieka i środowiska nie występuje, są zbyt ogólnikowe, aby Sąd mógł zbadać ich zasadność. W każdym wypadku skarżący nie wyjaśniają, w jakim stopniu okoliczność, że zatrucie ołowiem u człowieka uległo zmniejszeniu wskutek odejścia od stosowania benzyny z domieszką ołowiu, mogłaby podważyć zgodność z prawem zaskarżonego rozporządzenia. To, że jedno ze źródeł skażenia zniknęło lub uległo zmniejszeniu, nie oznacza, że inne źródła skażenia nie stanowią już koniecznie zagrożenia i powinny być ignorowane.

65      W piątej kolejności należy oddalić argumenty skarżących dotyczące wykorzystywania ołowiu w czasie wojen w XVII i XX wieku w Europie, gdyż nie zostały one poparte żadnymi dowodami, a w szczególności jakimkolwiek badaniem naukowym. W każdym wypadku argument, zgodnie z którym nie sposób uznać, aby współczesne strzelectwo sportowe czy myślistwo niosły ze sobą zagrożenie ze strony ołowiu większe niż światowe konflikty zbrojne, nie jest istotny. Zaskarżone rozporządzenie nie opiera się bowiem na takich porównawczych względach, lecz na ryzykach immanentnie związanych ze stosowaniem ołowianej amunicji śrutowej w ramach współczesnego strzelectwa sportowego i myślistwa.

66      Z powyższego wynika, że skarżący nie wykazali, iż Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie, stwierdzając istnienie ryzyka dla zdrowia ludzi i środowiska wynikającego ze stosowania amunicji śrutowej zawierającej ołów na obszarach wodno-błotnych lub wokół nich.

 W przedmiocie argumentów dotyczących zamiennej amunicji śrutowej

67      W pierwszej kolejności skarżący twierdzą, że zamienna amunicja śrutowa ustalona przez ECHA powoduje niepotrzebne cierpienie u zwierząt. Zgodnie z motywem 7 zaskarżonego rozporządzenia ECHA zaleca stosowanie amunicji śrutowej z bizmutu i ze stali. Badania przeprowadzone w Republice Czeskiej i testy porównawcze przeprowadzone przez jednego ze skarżących, to jest M. Budzyńskiego, pokazały, że śrut stalowy powoduje niepotrzebne cierpienie u zwierząt.

68      W drugiej kolejności skarżący utrzymują, że zgodnie z załącznikiem A.17 do skargi, to jest artykułem Ł. Sewastynowicz, zatytułowanym „Lasy nadal borykają się z historią”, śrut stalowy grozi osłabieniem drzew.

69      W trzeciej kolejności skarżący podnoszą, że śrut stalowy może skutkować ranami, jakie odnoszą myśliwi, i wymuszać przebudowywanie strzelnic z uwagi na znacznie większy parametr rykoszetowania tego śrutu.

70      W czwartej kolejności skarżący utrzymują, że ECHA nie udowodniła, że zamienna amunicja śrutowa jest obojętna dla środowiska.

71      W piątej kolejności skarżący twierdzą, że zamienna amunicja śrutowa z wolframu, stali lub bizmutu jest w rzeczywistości droższa niż ołowiana amunicja śrutowa.

72      W szóstej kolejności skarżący podnoszą, że wiele egzemplarzy broni obecnie używanych nie jest przystosowanych do strzelania amunicją stalową.

73      W tym względzie z motywu 7 zaskarżonego rozporządzenia wynika, że ECHA uznała w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, że alternatywne rodzaje bezołowiowej amunicji śrutowej, takie jak amunicja śrutowa ze stali i bizmutu, są powszechnie dostępne, technicznie wykonalne i mają lepsze profile zagrożeń i ryzyka dla zdrowia ludzi i środowiska niż ołowiana amunicja śrutowa.

74      Ponadto, jak wynika z dokumentu zatytułowanego „[D]okument referencyjny – załączniki” SEAC i RAC, przedstawionego w załączniku B.3, oba te komitety porównały cechy strzałów oddawanych przy użyciu ołowianej amunicji śrutowej i śrutu stalowego. Na podstawie badań dotyczących istotnych właściwości fizycznych i badań terenowych przeprowadzonych w ciągu ostatnich 40 lat stwierdzono w nim, że powszechnie dostępny śrut bezołowiowy, zwłaszcza śrut stalowy, odpowiada wymogom szybkiego uśmiercania.

75      Skarżący nie przedstawili żadnego dowodu mogącego wykazać, że wnioski te są oczywiście błędne lub że zamienna amunicja śrutowa spowoduje niepotrzebne cierpienie u zwierząt.

76      W szczególności, jeśli chodzi o śrut stalowy, skarżący opierają swoje twierdzenie na jedynym artykule przedstawionym w załączniku A.12, który został napisany przez jednego ze skarżących i który nie ma charakteru naukowego. W artykule tym został opisany przeprowadzony przez autora test, który nie jest oparty na szerszych dowodach pozwalających na uogólnienie. Jeśli chodzi o odwołanie się przez skarżących do dokumentu ECHA przedstawionego w załączniku A.13, należy stwierdzić, że dokument ten jest datowany na dzień 15 stycznia 2021 r. i dotyczy propozycji przyjęcia innego ograniczenia. Ponadto twierdzeniom skarżących, zgodnie z którymi ów dokument pokazuje, że „śrut stalowy szybciej wytraca energię […] niż śrut ołowiany, co zmniejsza humanitaryzm w przypadku uśmiercania ptaków”, w związku z czym „niezasadn[e] jest stosowani[e] w tym zakresie amunicji ze stali, bizmutu i wolframu jako zamienników ołowiu jako materiału służącego do polowania z broni palnej”, przeczy ten dokument, a zwłaszcza jego pkt 4, zatytułowany „Wnioski”, zalecający wyraźnie stosowanie innej amunicji do polowań.

77      Jeśli chodzi o podnoszony wpływ śrutu stalowego na drzewa, należy stwierdzić, że skutki rozpatrywanego ograniczenia dla zarządzania lasami zostały przeanalizowane w pkt 5.7.2 dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV. W reakcji na uwagi otrzymane podczas konsultacji publicznych dotyczących propozycji ograniczenia SEAC stwierdził w tym względzie, że informacje otrzymane podczas konsultacji publicznych na temat jego projektu opinii wskazywały, iż wpływ stosowania śrutu stalowego dla sektora leśnego w Danii był znikomy. SEAC dodał, że znajdowało to poparcie w fakcie, iż fińska agencja leśna zniosła wszelkie ograniczenia w stosowaniu śrutu stalowego w Finlandii.

78      Skarżący nie wykazali, że rozważania te były oczywiście błędne. Opierają oni bowiem swoje twierdzenie na jedynym artykule przedstawionym w załączniku A.17, który również nie ma charakteru naukowego. Nie wyjaśnili oni między innymi tego, w jakim stopniu wnioski zawarte w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV i w opinii SEAC są błędne. Skarżący podnoszą w tym względzie jeden jedyny argument na etapie repliki, zgodnie z którym doświadczenia przeprowadzone w Danii nie mogą mieć przełożenia na warunki polskie z powodu różnic w wielkości powierzchni pokrytych lasami z uwagi na rozmiar kraju i na właściciela lasów. Argument ten nie podważa jednak rozważań SEAC dotyczących Finlandii, gdzie lasy pokrywają większą część jej powierzchni, i podnoszona różnica – przy założeniu, że zostanie wykazana – nie tłumaczy, dlaczego wynik doświadczeń przeprowadzonych w Danii nie mógłby znaleźć przełożenia na Polskę.

79      W odniesieniu do argumentów skarżących dotyczących podobno większego parametru rykoszetowania śrutu stalowego wystarczy stwierdzić, że skarżący nie precyzują ani wielkości różnicy rykoszetowania, ani wielkości ryzyka ran, ani wielkości kosztów związanych z przebudowaniem strzelnic. Ponadto skarżący nie przedstawiają żadnego dowodu mogącego wykazać zasadność ich twierdzeń. Poprzestają oni bowiem na odesłaniu do przedstawionego w załączniku A.18 dokumentu przygotowanego przez LEX Z.S., w odniesieniu do którego stwierdzono już w pkt 52 powyżej, że nie zbadano w nim dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, na której opiera się zaskarżone rozporządzenie.

80      W odniesieniu do argumentów skarżących, zgodnie z którymi ECHA nie udowodniła, że metale rekomendowane dla zamiennej amunicji śrutowej są obojętne dla środowiska, należy stwierdzić, co następuje. SEAC wskazał w swojej opinii, że nie stwierdzono żadnego negatywnego wpływu dla środowiska lub dla zdrowia ludzi związanego ze stosowaniem innej amunicji śrutowej, głównie ze stali, ale także z bizmutu i wolframu. Ponadto wpływ zamienników ołowianej amunicji śrutowej na środowisko został przeanalizowany w pkt E.3.1.5.1 dokumentu, zatytułowanego „[D]okument referencyjny – załączniki” SEAC i RAC. W dokumencie tym stwierdzono między innymi brak ryzyka dla środowiska związanego z tymi zamiennikami. Skarżący nie przedstawili żadnego argumentu mogącego podważyć te wnioski.

81      Należy także oddalić podniesiony na etapie repliki argument skarżących, zgodnie z którym nie można wyciągnąć wniosku, że niektóre rodzaje zamiennej amunicji śrutowej, na przykład śrut z bizmutu czy śrut wolframowy, są bezpiecznymi zamiennikami ołowiu dla polowań, zważywszy że w pkt E.3.1.5.1 dokumentu zatytułowanego „[D]okument referencyjny – załączniki” SEAC i RAC wspomniano, iż po połknięciu śrutu z bizmutu jedna z badanych kaczek zmarła, a po połknięciu śrutu wolframowego, w wątrobach i kościach udowych kaczek stwierdzono mierzalny poziom wolframu. W dokumencie tym wspomniano bowiem, że powód zdechnięcia tej kaczki nie był znany oraz że mierzalny poziom wolframu był niski. Sama okoliczność, że skarżący nie zgadzają się z wnioskami zawartymi w tym dokumencie, które są oparte na danych naukowych, w tym danych przedstawionych przez skarżących, i które są spójne z klasyfikacją amunicji z bizmutu i z wolframu jako „nietoksyczną” dokonaną w Stanach Zjednoczonych Ameryki, nie wykazuje, że wnioski te są oczywiście błędne.

82      Jeśli chodzi o koszt zamiennej amunicji śrutowej, z motywu 7 zaskarżonego rozporządzenia wynika – co znajduje potwierdzenie w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV – że stalowa amunicja śrutowa, czyli najbardziej prawdopodobne rozwiązanie alternatywne, jest dostępna po cenie porównywalnej z ceną ołowianej amunicji śrutowej. Mówiąc konkretnie, z tabeli 5.4 dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV wynika, że cena stalowej amunicji śrutowej za 25 nabojów mieści się w przedziale 8,3–9,1 EUR, podczas gdy cena ołowianej amunicji śrutowej mieści się w przedziale 8–11,3 EUR.

83      Skarżący nie przedstawili żadnego dowodu mogącego wykazać, że wnioski te są oczywiście błędne.

84      Skarżący nie przedstawiają bowiem na poparcie swoich twierdzeń żadnego dowodu pozwalającego wykazać, że stalowa amunicja śrutowa jest droższa niż ołowiana amunicja śrutowa.

85      Ponadto, choć skarżący opierają się na wielu dokumentach – to jest: na piśmie samego stowarzyszenia Firearms United Networks z dnia 22 marca 2021 r., przedstawionym w załączniku A.14, na artykule ECHA, zatytułowanym „Estimating the abatement costs of hazardous chemicals” (szacowanie kosztów ograniczenia niebezpiecznych chemikaliów), przedstawionym w załączniku A.15, na badaniu COWI (2004), przedstawionym w załączniku A.16, i na dokumencie przygotowanym przez LEX Z.S., przedstawionym w załączniku A.18 – nie uściślają oni jednak, w jaki sposób dokumenty te mogą podważyć niektóre wnioski Komisji leżące u podstaw zaskarżonego rozporządzenia.

86      Ponadto pismo przedstawione w załączniku A.14 i dokument przedstawiony w załączniku A.18 zawierają krytykę sprawozdania ECHA z dnia 15 stycznia 2021 r., przedstawionego w załączniku A.13 i dotyczącego propozycji przyjęcia innego ograniczenia.

87      Artykuł przedstawiony w załączniku A.15 został włączony do pkt 2.4.2 dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV. Skarżący nie twierdzą, że dokumentacja ta odwołuje się do tego artykułu w błędny sposób.

88      Badanie COWI (2004), przedstawione w załączniku A.16, zostało włączone do dokumentu zatytułowanego „[D]okument referencyjny – załączniki” SEAC i RAC. Skarżący nie wskazują jednak, że dokument ten odwołuje się do niego w błędny sposób. W każdym wypadku wybór ECHA, by w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, a w szczególności w tabeli 5.4 tej dokumentacji, oprzeć się – jeśli chodzi o dane ekonomiczne i dane dotyczące kosztów – na nowszym badaniu, to jest badaniu Thomas (2015), nie wydaje się oczywiście błędny.

89      Wreszcie, jeśli chodzi o argumenty skarżących, zgodnie z którymi wiele egzemplarzy broni obecnie używanych nie jest przystosowanych do strzelania amunicją stalową i że myśliwym, którzy nie będą mogli kupić nowej broni, uniemożliwi to kontynuowanie tradycyjnego myślistwa, należy stwierdzić, co następuje: W dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, w szczególności w pkt 5.4.1.2, ECHA zbadała przystosowanie strzelb do różnych rodzajów amunicji i stwierdziła, że zdecydowana większość broni wprowadzonej na rynek po 1970 r. jest przystosowana do stosowania standardowej amunicji stalowej. Ponadto z dokumentu zatytułowanego „[D]okument referencyjny – załączniki” SEAC i RAC wynika, że koszt testu przystosowania istniejącej broni do stalowej amunicji śrutowej o wysokiej skuteczności oraz koszt samego przystosowania wynoszą średnio 70 EUR, co świadczy o tym, że takie przystosowanie broni jest możliwe.

90      W tym względzie skarżący kwestionują, że większość broni wprowadzonej na rynek po 1970 r. jest przystosowana do stosowania standardowej amunicji stalowej oraz że przystosowanie kosztuje tylko około 70 EUR.

91      Jednak, zważywszy na to, że skarżący nie popierają niczym swoich argumentów, nie udaje im się wykazać, że rozważania wymienione w pkt 89 powyżej, na których oparła się Komisja, są oczywiście błędne.

92      Ponadto skarżący twierdzą, że koszty dla osób prowadzących strzelnice, które musiałyby przystosować dużą liczbę broni, są znaczne.

93      W tym względzie należy zauważyć, że SEAC nie mógł oszacować kosztów dla strzelnic z uwagi na brak informacji przedłożonych w tym zakresie podczas konsultacji publicznych. Niemniej, jak wynika z opinii SEAC, jedna uwaga przedstawiona podczas konsultacji publicznych sugeruje, że koszty te są marginalne. W wielu państwach członkowskich używanie ołowianej amunicji śrutowej jest już bowiem zakazane na strzelnicach sportowych na całym terytorium, a nie tylko na strzelnicach położonych na obszarach wodno-błotnych. Ponadto jedyny argument skarżących dotyczący kosztów po stronie strzelnic sportowych jest oparty na ekstrapolacji kosztów przystosowania broni. Otóż z pkt 89 i 91 powyżej wynika, że analiza tych kosztów dokonana przez SEAC nie jest obarczona oczywistym błędem w ocenie pozwalającym uznać, że koszty te mogłyby podważyć wniosek, zgodnie z którym przystosowanie broni nie stanowi znacznej trudności. W konsekwencji skarżący także nie wykazali, że zaskarżone rozporządzenie jest obarczone oczywistym błędem w ocenie z powodu kosztów po stronie strzelnic sportowych.

94      Z powyższego wynika, że skarżący nie wykazali, iż przy wydaniu zaskarżonego rozporządzenia Komisja popełniła oczywisty błąd w ocenie dotyczący dostępności zamiennej amunicji śrutowej, jej kosztów i jej skutków.

 W przedmiocie argumentów dotyczących zarzucanej stronniczości sprawozdania ECHA

95      Skarżący twierdzą, że z dokumentu przygotowanego przez LEX Z.S., przedstawionego w załączniku A.18, wynika, iż dokument ECHA, który został w nim przytoczony i który – zdaniem skarżących – przyczynił się do wydania zaskarżonego rozporządzenia, jest dokumentem stronniczym, bezrefleksyjnie optującym na rzecz całkowitego zakazu używania amunicji zawierającej ołów.

96      Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje powyższy argument.

97      Jak już stwierdzono w pkt 52 powyżej, w dokumencie przygotowanym przez LEX Z.S. i przedstawionym w załączniku A.18 nie przeanalizowano sprawozdania sporządzonego zgodnie z załącznikiem XV, na którym opiera się zaskarżone rozporządzenie, lecz inne sprawozdanie. Choć prawdą jest, że dokument przedstawiony w załączniku A.18 zawiera ogólnikową krytykę wspomnianego dokumentu ECHA, jego treść nie pozwala na wyciągnięcie wniosku, że ECHA oparła się na nieobiektywnych lub niewiarygodnych analizach bądź że agencja ta oceniła dostępne dane w stronniczy sposób. Co więcej, w dokumencie przedstawionym w załączniku A.18 jest mowa o różnicy opinii między jego autorami a ECHA.

98      W konsekwencji należy oddalić ten argument jako bezzasadny.

99      Ponadto – wbrew temu, co skarżący sugerują na etapie repliki – nie można zarzucać Komisji, że odwołała się do dokumentów ECHA, RAC i SEAC. Po pierwsze, tytuł VIII rozporządzenia nr 1907/2006 narzuca udział tych podmiotów w postępowaniu prowadzącym do przyjęcia ograniczenia. Po drugie, nie chodzi tu o „agencje zależne” od Komisji.

100    Wobec powyższego należy oddalić zarzut piętnasty dotyczący oczywistych błędów w ocenie co do ekonomicznej i naukowej zasadności zaskarżonego rozporządzenia.

 W przedmiocie części pierwszej zarzutu ósmego, dotyczącego naruszenia art. 2 TUE z powodu naruszenia zasady państwa prawnego

101    W ramach części pierwszej zarzutu ósmego skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie narusza zasady pewności prawa, legalności kar i praworządności, jako że obywatele nie będą mogli przewidzieć skutków popełnionego czynu z uwagi na pojawiające się wątpliwości interpretacyjne pojęcia „obszarów wodno-błotnych”. Nieprecyzyjna definicja tego pojęcia umożliwia władzom publicznym popełnianie nadużyć i stwarza pole do szykan wobec strzelców.

102    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje powyższe argumenty skarżących.

103    Z orzecznictwa wynika, że zasada legalności kar, która wynika z zasady pewności prawa, ogólnej zasady prawa Unii, stawia zwłaszcza wymóg, aby każde uregulowanie Unii było jasne i dokładne, w szczególności w przypadku, gdy nakłada ono lub dopuszcza nałożenie sankcji, po to, aby zainteresowane osoby mogły poznać jednoznacznie swoje prawa i obowiązki, które z niego wynikają, i aby mogły w konsekwencji podjąć odpowiednie działania (wyrok z dnia 27 września 2006 r., Jungbunzlauer/Komisja, T‑43/02, EU:T:2006:270, pkt 71).

104    W odniesieniu do definicji pojęcia „obszarów wodno-błotnych” należy stwierdzić, że zgodnie z motywem 24 zaskarżonego rozporządzenia Komisja uznała, iż należy „dokładnie powtórzyć treść definicji »obszarów wodno-błotnych« użytej w [konwencji ramsarskiej], tak jak to zaproponowała [ECHA] i co potwierdzono w opiniach RAC i SEAC, ponieważ definicja ta jest wyczerpująca i obejmuje wszystkie rodzaje obszarów wodno-błotnych (w tym torfowiska, na których również spotkać można wiele ptaków wodnych), a także dlatego, że w ramach konwencji ramsarskiej opracowano również system klasyfikacji rodzajów obszarów wodno-błotnych ułatwiający identyfikację obszarów wodno-błotnych”.

105    Zgodnie z definicją przewidzianą w Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako siedliska ptaków wodnych, podpisanej w Ramsarze dnia 2 lutego 1971 r., „obszary wodno-błotne” są zdefiniowane w pkt 13 lit. a) załącznika do zaskarżonego rozporządzenia jako „tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne, jak i sztuczne, stałe lub okresowe, o wodach stojących lub płynących, słodkich, słonawych lub słonych, łącznie z wodami morskimi, których głębokość podczas odpływu nie przekracza sześciu metrów”.

106    W szczególności, jeśli chodzi o zarzucaną nieprecyzyjność tej definicji, która miałaby wywoływać nieakceptowalną niepewność prawa u zainteresowanych osób, niewątpliwie prawdą jest, że ta definicja pojęcia „obszarów wodno-błotnych” nie opisuje w sposób liczbowy minimalnej wielkości obszaru wodno-błotnego ani minimalnego okresu istnienia obszaru wodno-błotnego, aby uczynić zadość wymogowi tymczasowego charakteru takiego obszaru.

107    Należy jednak uwzględnić orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczące art. 7 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., który to artykuł ustanawia prawa odpowiadające prawom zagwarantowanym w art. 49 karty. Zgodnie z tym orzecznictwem ze względu na to, że akty ustawodawcze w sposób nieuchronny mają charakter ogólny, treść tych aktów nie może cechować się bezwzględną określonością. Wynika stąd w szczególności, że chociaż zastosowanie techniki legislacyjnej polegającej na odwołaniu się do kategorii ogólnych zamiast do wyczerpujących wyliczeń sprawia, że granice definicji często są nieostre, owe wątpliwości w przypadkach granicznych same nie wystarczą, aby uznać, że dany przepis narusza art. 7 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, o ile w przeważającej większości przypadków dana definicja jest wystarczająco jasna (zob. wyrok z dnia 28 marca 2017 r., Rosneft, C‑72/15, EU:C:2017:236, pkt 164 i przytoczone tam orzecznictwo). Można stąd wywieść, że zasada legalności i zasada pewności prawa nie stoją na przeszkodzie temu, by akt o charakterze generalnym taki jak zaskarżone rozporządzenie musiał uwzględniać różnorodność sytuacji i mógł mieć do nich zastosowanie w równy sposób. Z tego wynika w szczególności, że możliwość wątpliwości w przedmiocie granicznych przypadków nie wystarcza sama w sobie, by uczynić niezgodnym z zasadą legalności i zasadą pewności prawa przepis mający siłą rzeczy ogólny charakter. Natomiast zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zasada pewności prawa, która należy do ogólnych zasad prawa Unii, wymaga, aby przepisy prawa były jasne i precyzyjne, oraz ma na celu zagwarantowanie przewidywalności sytuacji i stosunków prawnych powstających na gruncie prawa Unii (wyroki: z dnia 22 października 1998 r., Jokela i Pitkäranta, C‑9/97 i C‑118/97, EU:C:1998:497, pkt 48; z dnia 15 września 2005 r., Irlandia/Komisja, C‑199/03, EU:C:2005:548, pkt 69). Wynika stąd, że przepis musi być wystarczająco jasny i precyzyjny, aby zainteresowane osoby mogły uwzględnić graniczne przypadki z wystarczającym stopniem przewidywalności, umożliwiającym im stosowanie tego przepisu z dostateczną pewnością. Poszanowanie zasady legalności i zasady pewności prawa należy w związku z tym oceniać w świetle całości przepisów danego aktu i jego kontekstu.

108    Jak słusznie twierdzi Komisja, zaskarżone rozporządzenie ma w szczególności na celu ochronę ptaków wodnych i gatunków je spożywających. Interpretacja pojęcia „obszarów wodno-błotnych” w świetle tego celu służy wyznaczeniu takich obszarów. W rachubę nie wchodzą zatem obszary, które przykładowo z powodu ich wielkości lub niestabilności nie mogą służyć jako siedlisko ptaków wodnych.

109    Ponadto należy przypomnieć, że owo rozporządzenie odnosi się do osób, które praktykują strzelectwo sportowe i myśliwskie. Używanie broni palnej podlega jednak obowiązkom prawnym, w szczególności obowiązkowi ostrożności, które wymagają w każdym wypadku starannego przygotowania tej działalności. Z definicji uprawianie strzelectwa sportowego i myśliwskiego oraz zakładanie strzelnic nie mogą stanowić działalności praktykowanej w dowolnym momencie i na całym terytorium. Strzelcy muszą się upewnić, że ich działalność nie stwarza niebezpieczeństwa dla innych osób.

110    Z powyższego wynika, że zaskarżone rozporządzenie jest wystarczająco jasne i precyzyjne, gdyż informuje ono jednoznacznie zainteresowane osoby o obowiązkach prawnych i środkach ostrożności, jakie powinny one podjąć przed rozpoczęciem działalności strzelectwa sportowego lub myśliwskiego, poprzez zasięgnięcie informacji w odpowiednim czasie o klasyfikacji danych gruntów i, w stosownym wypadku, poprzez zwrócenie się z zapytaniem do właściwych organów.

111    W konsekwencji należy oddalić część pierwszą zarzutu ósmego.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia art. 16 karty, w przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 17 karty i w przedmiocie zarzutu szóstego, dotyczącego naruszenia zasady proporcjonalności przewidzianej w art. 52 ust. 1 karty

112    W ramach zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia art. 16 karty uznającego wolność prowadzenia działalności gospodarczej, w pierwszej kolejności skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie znacznie ogranicza wolność podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej, takiej jak produkcja i handel amunicją, prowadzenie strzelnic, polowania na dziką zwierzynę i kynologia myśliwska, a także tradycyjne myślistwo.

113    Skarżący utrzymują, że pojęcie „obszarów wodno-błotnych”, tak jak je zdefiniowano w zaskarżonym rozporządzeniu i jak je użyto w Konwencji o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako siedliska ptaków wodnych, jest zbyt szerokie. Odpowiada ono w rzeczywistości niemal całemu terytorium Unii, zwłaszcza z tego względu, że rozporządzenie to nie uzależnia zaklasyfikowania danego obszaru jako „obszar wodno-błotny” od utrzymywania się stanu określonego w definicji ani od jego wielkości. W praktyce definicja ta obejmuje ich zdaniem nawet zwykłą kałużę, która powstaje po deszczu w zagłębieniu terenu, a tym samym niemal całe terytorium Unii.

114    W konsekwencji zdaniem skarżących zaskarżone rozporządzenie prowadzi w praktyce do ogólnego zakazu używania ołowianej amunicji śrutowej, wyklucza z rynku producentów tego rodzaju amunicji i broni przeznaczonej do strzelania taką amunicją oraz ogranicza możliwość prowadzenia innego rodzaju działalności gospodarczej, w której amunicja taka jest szeroko stosowana, takich jak prowadzenie komercyjnych strzelnic, prowadzenie szkoleń i treningów strzeleckich oraz myślistwo. Dostosowanie działalności do zmian wprowadzonych tym rozporządzeniem wymaga dużego nakładu finansowego związanego z wysokimi cenami amunicji bezołowiowej, który przekracza możliwości finansowe wielu polskich przedsiębiorców działających w tej branży.

115    W drugiej kolejności skarżący utrzymują, że to ograniczenie wolności wyboru zawodu nie jest uzasadnione. Po pierwsze, zaskarżone rozporządzenie nie ma żadnego pozytywnego wpływu na ochronę zdrowia ludzkiego i środowiska. Po drugie, rozporządzenie to ma ekscesywny charakter, zwłaszcza z powodu jego zakresu stosowania.

116    W ramach zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia art. 17 ust. 1 karty dotyczącego ochrony prawa własności, w pierwszej kolejności skarżący twierdzą, że „[j]ak wynika z [r]aportu AMEC” 95% strzelb nie nadaje się do strzelania z nich śrutem stalowym. Z uwagi na całkowity zakaz używania ołowianej amunicji śrutowej osoby, które posiadają broń, będą musiały kupić nową broń i nową amunicję. Broń zabytkowa straci swoją wartość materialną i utylizacja niewykorzystanej ołowianej amunicji śrutowej na końcu okresu przejściowego będzie kosztowna.

117    W drugiej kolejności skarżący utrzymują, że zaskarżone rozporządzenie upoważnia każde państwo członkowskie do wprowadzenia dalej idących zakazów, w przypadku gdy co najmniej 20% łącznie terytorium, z wyjątkiem wód terytorialnych, danego państwa członkowskiego, stanowią obszary wodno-błotne. A zatem państwa członkowskie mogą zakazać de facto używania ołowianej amunicji śrutowej na całym ich terytorium. W świetle pojęcia „obszarów wodno-błotnych” to uprawnienie do rozszerzenia przedmiotowego zakazu nie jest w rzeczywistości wystarczająco uregulowane.

118    W trzeciej kolejności skarżący twierdzą, że ograniczenie prawa własności nie jest uzasadnione, jak wynika z ich wcześniej przedstawionych argumentów i w szczególności z tego względu, że twierdzenia leżące u podstaw zaskarżonego rozporządzenia dotyczące szkodliwego wpływu ołowianej amunicji śrutowej są błędne, gdyż rezygnacja z ołowiu nie przyniesie wskazanych korzyści i amunicja zamienna ma inne wady dla środowiska.

119    W ramach zarzutu szóstego skarżący twierdzą, że ograniczenia praw i wolności uznanych w karcie nie odpowiadają celom interesu ogólnego uznawanym przez Unię oraz nie przyczyniają się między innymi do zwiększenia ochrony środowiska i zdrowia ludzi. Ograniczenia te nie są konieczne. Nie przynoszą one również korzyści, które byłyby proporcjonalne do kosztów.

120    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i  ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

121    Tytułem wstępu należy przypomnieć, że choć prawa i wolności gwarantowane kartą mogą zostać ograniczone, wszelkie ograniczenia w korzystaniu z nich muszą, zgodnie z art. 52 ust. 1 karty, być przewidziane ustawą i szanować istotę tych praw i wolności. Ponadto, jak wynika z samego postanowienia, ograniczenia mogą, zgodnie z zasadą proporcjonalności, zostać wprowadzone wyłącznie wtedy, gdy są konieczne i rzeczywiście odpowiadają celom interesu ogólnego uznawanym przez Unię lub potrzebom ochrony praw i wolności innych osób (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Fussl Modestraße Mayr, C‑555/19, EU:C:2021:89, pkt 84 i przytoczone tam orzecznictwo).

122    W szczególności, jeśli chodzi o zasadę proporcjonalności, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zasada ta, będąca jedną z ogólnych zasad prawa Unii, wymaga, by akty Unii nie wykraczały poza to, co odpowiednie i konieczne do realizacji uzasadnionych celów, którym ma służyć dane uregulowanie. W przypadku gdy istnieje możliwość wyboru spośród większej liczby odpowiednich rozwiązań, należy stosować to najmniej dotkliwe. Wynikające z tego niedogodności nie mogą być nadmierne w stosunku do zamierzonych celów (zob. wyrok z dnia 21 lipca 2011 r., Etimine, C‑15/10, EU:C:2011:504, pkt 124 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok z dnia 1 lutego 2013 r., Polyelectrolyte Producers Group i in./Komisja, T‑368/11, niepublikowany, EU:T:2013:53, pkt 75).

123    Jeśli chodzi o kontrolę sądową warunków wymienionych w poprzednim punkcie, należy przyznać Komisji daleko idące uprawnienia dyskrecjonalne w dziedzinie, która wiąże się z dokonywaniem przez tę instytucję rozstrzygnięć o charakterze politycznym, gospodarczym i społecznym oraz która wymaga od niej przeprowadzania złożonych ocen. Tylko oczywiście nieodpowiedni charakter przepisu wydanego w tej dziedzinie w stosunku do zamierzonego przez prawodawcę celu może powodować nieważność takiego przepisu (zob. wyrok z dnia 21 lipca 2011 r., Etimine, C‑15/10, EU:C:2011:504, pkt 125 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok z dnia 1 lutego 2013 r., Polyelectrolyte Producers Group i in./Komisja, T‑368/11, niepublikowany, EU:T:2013:53, pkt 76).

124    W pierwszej kolejności należy stwierdzić w tym względzie, że z motywów 5, 6, 10 i 16 zaskarżonego rozporządzenia wynika, że rozporządzenie to zostało wydane w celu uniknięcia ryzyka dla środowiska i zdrowia ludzi związanego ze stosowaniem ołowiu w amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych.

125    Cel ten jest zgodny z celami przyświecającymi rozporządzeniu nr 1907/2006. Jak stwierdzono bowiem w pkt 41 powyżej, zgodnie z art. 1 ust. 1 tego rozporządzenia jego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska, w tym propagowanie innych metod oceny zagrożeń stwarzanych przez substancje, a także swobodnego obrotu substancjami na rynku wewnętrznym przy jednoczesnym wsparciu konkurencyjności i innowacyjności. Mając na uwadze motywy 87, 89 i 91 rozporządzenia nr 1907/2006, należy stwierdzić, że w odniesieniu do wprowadzenia nowych ograniczeń i zmiany istniejących ograniczeń przewidzianych w tytule VIII tego rozporządzenia prawodawca wyznaczył jako główny cel pierwszy z tych trzech celów, to jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i środowiska. Otóż cel ten jest zgodny z wymogami wynikającymi z art. 35 i 37 karty oraz z art. 9 i 11, art. 114 ust. 3 i art. 168 ust. 1 TFUE.

126    W drugiej kolejności w odniesieniu do kwestii, czy zaskarżone rozporządzenie nie pozwala osiągnąć tego celu, jak utrzymują skarżący, należy stwierdzić – jak już wskazano w ramach analizy zarzutu piętnastego powyżej – że skarżący nie wykazali istnienia oczywistych błędów w ocenie ani w odniesieniu do rodzajów ryzyka, jakim Komisja zamierzała zapobiec w drodze zaskarżonego rozporządzenia, czyli ryzyku związanemu z używaniem ołowianej amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych, ani w odniesieniu do dostępności zamiennej amunicji śrutowej.

127    W konsekwencji, wbrew temu, co utrzymują skarżący, zaskarżone rozporządzenie przyczynia się faktycznie do realizacji uzasadnionego celu, czyli celu w postaci ochrony środowiska i zdrowia ludzi. Wobec tego należy oddalić argumentację skarżących, zgodnie z którą zaskarżone rozporządzenie narusza art. 16, art. 17 ust. 1 karty i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 52 ust. 1 karty, gdyż w ich opinii zaskarżone rozporządzenie nie przyczynia się do realizacji tego celu. Należy także oddalić argument skarżących, jakoby zaskarżone rozporządzenie nie było konieczne, ponieważ argument ten zdaje się opierać wyłącznie na błędnym założeniu, zgodnie z którym zaskarżone rozporządzenie nie przyczynia się do realizacji celu w postaci ochrony środowiska i zdrowia ludzi.

128    W trzeciej kolejności, jeśli chodzi o kwestię, czy zaskarżone rozporządzenie powoduje nadmierne niedogodności w stosunku do zamierzonych celów, należy przede wszystkim rozpatrzyć argument skarżących, zgodnie z którym zaskarżone rozporządzenie jest nieproporcjonalne z powodu zakresu jego stosowania.

129    Wbrew temu, co twierdzą skarżący, brzmienie pkt 13 lit. a) załącznika do zaskarżonego rozporządzenia przytoczonego w pkt 105 powyżej, a w szczególności słowa „zbiorniki wodne, tak naturalne, jak i sztuczne, stałe lub okresowe” nie obejmują kałuż, które powstają po deszczu lub innych całkowicie efemerycznych punktów wodnych. Choć prawdą jest, że zgodnie z tą definicją okresowy charakter niektórych naturalnych lub sztucznych zbiorników wodnych nie stoi na przeszkodzie zaklasyfikowaniu ich jako obszaru wodno-błotnego, jako że obszary wodno-błotne zależą od cyklu wody, w związku z czym mogą one podlegać czasowym zmianom, jeśli chodzi o ich poziom lub stopień wilgotności, prawdą jest również, że słowa „zbiorniki wodne” zakładają pewną stabilność, co wyklucza takie zjawiska jak kałuże, które powstają i znikają z dnia na dzień.

130    Wykładnia ta, wynikająca z brzmienia rozpatrywanej definicji, znajduje potwierdzenie w celu zaskarżonego rozporządzenia. Jak słusznie twierdzi Komisja, rozporządzenie to ma w szczególności na celu ochronę ptaków wodnych i gatunków je spożywających. Interpretacja pojęcia „obszarów wodno-błotnych” w świetle tego celu potwierdza zatem to, że ewidentnie nie obejmuje ona wód, które z racji ich efemerycznej natury nie są siedliskami ptaków wodnych, w związku z czym należy stwierdzić, że zakres stosowania rozporządzenia jest określony i może zostać wytyczony wystarczająco dokładnie na podstawie jego celu.

131    W odniesieniu do argumentu skarżących, zgodnie z którym w świetle przepisów zaskarżonego rozporządzenia państwa członkowskie mogą nawet zakazać używania ołowianej amunicji śrutowej na całym ich terytorium, należy stwierdzić, że zaskarżone rozporządzenie przewiduje w pkt 12 załącznika do tego rozporządzenia, że jeżeli co najmniej 20% całkowitego terytorium danego państwa członkowskiego, z wyjątkiem wód terytorialnych, stanowią obszary wodno-błotne, takie państwo członkowskie może zakazać wprowadzania do obrotu ołowianej amunicji śrutowej, oddawania strzałów taką amunicją śrutową oraz noszenia takiej amunicji śrutowej podczas strzelania lub w drodze na strzelanie.

132    Niemniej pozostawiona państwom członkowskim możliwość wprowadzenia ograniczeń tego rodzaju nie czyni również tego rozporządzenia nieproporcjonalnym do jego celu. Jak wynika z motywów 28 i 29 zaskarżonego rozporządzenia, możliwość ta została stworzona po to, aby uwzględnić szczególną sytuację państw członkowskich, w których obszary wodno-błotne stanowią znaczną część terytorium. W takich państwach zakaz oddawania strzałów ołowianą amunicją śrutową i noszenia takiej amunicji na obszarach wodno-błotnych i wokół nich mógłby bowiem w praktyce mieć podobny skutek co taki zakaz odnoszący się do całego terytorium. W tych okolicznościach oraz z uwagi na konieczność zapewnienia, by stosowanie tego zarzutu było nie tylko skuteczne, lecz również proste i sprawiedliwe dla całej społeczności myśliwskiej na danym terytorium, nie można uznać, że przepisy zaskarżonego rozporządzenia mają nadmierny charakter. Sąd zauważył ponadto, że w grę wchodzi tu jedynie możliwość przyznana państwom członkowskim, w związku z czym w przypadku skorzystania z niej przepisy krajowe mogą ze swej strony zostać poddane kontroli proporcjonalności w odniesieniu do tego uzasadnienia.

133    W konsekwencji należy oddalić wszystkie argumenty skarżących, na podstawie których zaskarżone rozporządzenie miałoby mieć nadmierny charakter z powodu jego zakresu stosowania.

134    W odniesieniu do innych niedogodności, jakie miało spowodować zaskarżone rozporządzenie, należy stwierdzić, że skarżący nie wykazali w ramach zarzutu piętnastego, dotyczącego oczywistych błędów w ocenie, istnienia oczywistego błędu w ocenie w analizie zamiennej amunicji śrutowej, a w szczególności jej dostępności, jej kosztów i jej skutków.

135    W konsekwencji należy oddalić ich argumenty przedstawione w pkt 118 powyżej, zgodnie z którymi podnoszone ograniczenie prawa własności nie jest uzasadnione w szczególności z tego względu, że zamienna amunicja śrutowa wiąże się z innymi niedogodnościami dla środowiska.

136    W odniesieniu do twierdzenia skarżących, zgodnie z którym istnieje dysproporcja między korzyściami, do jakich dąży Komisja, a kosztami spowodowanymi przez zaskarżone rozporządzenie, należy przypomnieć, po pierwsze, że ochrona zdrowia ludzi ma przeważające znaczenie w stosunku do kwestii ekonomicznych. Po drugie, ochrona środowiska stanowi jeden z głównych celów Unii. W związku z tym orzeczono, że waga osiągnięcia tych celów jest tego rodzaju, że uzasadnia negatywne konsekwencje ekonomiczne, nawet znaczne, dla niektórych podmiotów (zob. wyrok z dnia 6 września 2013 r., Sepro Europe/Komisja, T‑483/11, niepublikowany, EU:T:2013:407, pkt 85 i przytoczone tam orzecznictwo).

137    Co więcej, z motywu 12 zaskarżonego rozporządzenia wynika, że opinia SEAC zakończona jest stwierdzeniem, że zaproponowane ograniczenie jest odpowiednim środkiem na szczeblu Unii, aby przeciwdziałać różnym rodzajom odnośnego ryzyka. W opinii tej utrzymuje się, że korzyści społeczno-ekonomiczne środka są proporcjonalne do kosztów społeczno-ekonomicznych, że koszty te są głównie ponoszone przez zainteresowane osoby oraz że wzrost kosztów dla tych osób pozostaje rozsądny. Mówiąc dokładniej, w opinii tej wskazano, że konieczność zastąpienia przez przeciętnego europejskiego myśliwego ołowianej amunicji śrutowej inną amunicją śrutową może w najgorszym z przypadków spowodować koszty sięgające 66 EUR rocznie, co odpowiada wzrostowi o 2,2% jego rocznego budżetu.

138    Zgodnie z motywem 13 zaskarżonego rozporządzenia w przedmiotowej opinii uznano, że okres przejściowy krótszy niż okres trzech lat byłby możliwy, ponieważ bezołowiowa amunicja śrutowa jest już dostępna na rynku, i że krótszy okres miałby jedynie niewielki wpływ, jeśli chodzi o wzrost kosztów w związku z wcześniejszą wymianą broni.

139    Należy zatem stwierdzić, że koszty po stronie zainteresowanych osób są realne, ale w żadnym wypadku nie są one nadmierne. Przedstawiona w tym względzie argumentacja skarżących nie zawiera danych statystycznych lub innych dowodów podważających analizę przedstawioną w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV oraz opinii RAC i SEAC. Jest ona ograniczona do opisu niedogodności, jakie miałyby wynikać z zaskarżonego rozporządzenia. Zaś postulat, że niedogodności te są nieakceptowalne i nie do udźwignięcia, nie został niczym poparty. W każdym wypadku należy stwierdzić, że dokonane przez skarżących porównanie kosztów i korzyści jest oparte na względach przeanalizowanych już i oddalonych w ramach badania zarzutu piętnastego. A zatem argumentacja skarżących nie wykazuje dysproporcji między korzyściami a kosztami zaskarżonego rozporządzenia.

140    Jeśli chodzi w szczególności o twierdzenie, zgodnie z którym niektóre przepisy zaskarżonego rozporządzenia są nieproporcjonalne, gdyż stwarza ono trudności w kontynuowaniu uprawiania w niezmieniony sposób strzelectwa sportowego i tradycyjnego myślistwa oraz związanej z tym działalności gospodarczej lub zawodowej, wystarczy stwierdzić, że skarżącym nie udało się podważyć analizy przedstawionej przez Komisję i popartej w dokumentacji sporządzonej zgodnie z załącznikiem XV, opinii RAC i opinii SEAC. Także w tym względzie skarżący ograniczają się bowiem do wskazania niedogodności, jakie miałyby wynikać z tych przepisów. Nie wykazują oni jednak, w jakim stopniu niedogodności te miałyby prowadzić do zakazu wszelkiej działalności obejmującej strzelectwo sportowe lub tradycyjne myślistwo lub przynajmniej wystąpienia zdecydowanie niekorzystnego stosunku koszty–korzyści z powodu dostosowania tej działalności. Takie wykazanie było jednak konieczne, mając na uwadze w szczególności okoliczność, że zaskarżone rozporządzenie ma na celu zapewnienie ochrony środowiska i zdrowia ludzi za pomocą ograniczeń i ograniczonych dostosowań dotyczących określonych praktyk związanych ze strzelectwem sportowym i myślistwem, które mogą być w istocie kontynuowane na innych warunkach.

141    Z powyższego wynika, że skarżący nie wykazali, że zaskarżone rozporządzenie narusza wolność prowadzenia działalności gospodarczej ustanowioną w art. 16 karty, prawo własności ustanowione w art. 17 karty bądź zasadę proporcjonalności ustanowioną w art. 52 karty.

142    W konsekwencji należy oddalić zarzuty pierwszy, drugi i szósty jako bezzasadne.

 W przedmiocie zarzutu piątego, dotyczącego naruszenia art. 48 ust. 1 karty

143    Skarżący twierdzą, że przewidziane w pkt 11 akapit drugi lit. c) załącznika do zaskarżonego rozporządzenia domniemanie, zgodnie z którym „jeżeli stwierdza się, że dana osoba nosi amunicję śrutową na obszarach wodno-błotnych lub w obrębie 100 metrów od nich podczas strzelania lub w drodze na strzelanie, dane strzelanie uznaje się za strzelanie na obszarach wodno-błotnych, chyba że osoba ta może wykazać, iż jest to inny rodzaj strzelania”, narusza art. 48 ust. 1 karty, który ustanawia domniemanie niewinności.

144    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i  ECHA, kwestionuje powyższe argumenty.

145    Bez konieczności ustalania, czy zasada domniemania niewinności, ustanowiona w art. 48 karty, znajduje zastosowanie do takiego uregulowania jak uregulowanie rozpatrywane w niniejszym przypadku, które jako takie nie ma charakteru karnego lub charakteru podobnego do karnego, wystarczy stwierdzić, co następuje:

146    Wbrew temu, co sugerują skarżący, przepis ten nie ustanawia zwykłego „domniemani[a] winy w zakresie strzelania amunicją wykonaną z ołowiu za sam fakt przemieszczania się z ołowianą amunicją przez tereny »wodno-błotne«”. Przepis ten ustanawia domniemanie, zgodnie z którym dane strzelanie, to jest strzelanie mające miejsce wtedy, gdy osoba – podczas strzelania lub w drodze na strzelanie – nosząca przy sobie ołowianą amunicję śrutową znajduje się na obszarach wodno-błotnych lub w obrębie 100 metrów od nich, uznaje się za strzelanie na obszarach wodno-błotnych. W konsekwencji domniemanie to stosuje się tylko wtedy, gdy zostanie ustalone, że dana osoba strzela lub jest w drodze na strzelanie. Zgodnie z pkt 13 lit. f) załącznika do zaskarżonego rozporządzenia w celu ustalenia, czy osoba, która przenosi ołowianą amunicję śrutową, znajduje się „w drodze na strzelanie”, uwzględnia się wszystkie okoliczności faktyczne. Z powyższego wynika, że to domniemanie prawne znajduje zastosowanie tylko w sytuacjach, w których istnieje duże prawdopodobieństwo, że dana osoba strzela na obszarach wodno-błotnych.

147    Co więcej, pkt 11 akapit drugi lit. c) załącznika do zaskarżonego rozporządzenia ustanawia wzruszalne domniemanie prawne. Osoba znajdująca się na obszarach wodno-błotnych lub wokół nich, nosząca ołowianą amunicję śrutową podczas strzelania lub w drodze na strzelanie, może zawsze obalić to domniemanie w przypadku, który jej dotyczy. Jak wskazano w motywie 19 wspomnianego rozporządzenia, to na tej osobie spoczywa ciężar dowodu, że w rzeczywistości miała zamiar udać się na strzelanie gdzie indziej i jedynie przechodziła przez obszar wodno-błotny. Okoliczności faktyczne i informacje konieczne do obalenia domniemania w każdym wypadku pochodzą ze sfery tej osoby, co uzasadnia to, że zaskarżone rozporządzenie nakłada na nią ciężar dowodu w tym względzie.

148    Otóż ani okoliczność, że zaskarżone rozporządzenie ustanawia domniemanie prawne, ani okoliczność, że do zainteresowanej osoby należy przedstawienie dowodu przeciwnego koniecznego do jego obalenia, nie powodują same w sobie naruszenia zasady domniemania niewinności, przy założeniu, że ma ona zastosowanie, i to właśnie z powodu wzruszalnego charakteru owego domniemania prawnego (zob. podobnie wyrok z dnia 15 kwietnia 2021 r., Italmobiliare i in./Komisja, C‑694/19 P, niepublikowany, EU:C:2021:286, pkt 58).

149    W konsekwencji należy oddalić zarzut piąty.

 W przedmiocie zarzutu czwartego, dotyczącego naruszenia art. 45 ust. 1 karty

150    Skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie narusza prawo do swobodnego przemieszczania się przewidziane w art. 45 ust. 1 karty z powodu podnoszonego „domniemania winy w zakresie strzelania amunicją wykonaną z ołowiu za sam fakt przemieszczania się z ołowianą amunicją przez tereny »wodno-błotne«”, w szczególności z uwagi na nieprecyzyjny i ekscesywny charakter definicji tych obszarów oraz ze względu na okoliczność, że amunicja ołowiana nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzi ani dla środowiska.

151    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i  ECHA, kwestionuje powyższe argumenty.

152    Na wstępie należy zauważyć, że obywatelstwo Unii nadaje każdemu obywatelowi Unii podstawowe i indywidualne prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktatach i środków przyjętych w celu ich stosowania, przy czym swobodny przepływ osób stanowi ponadto jedną z podstawowych swobód rynku wewnętrznego, która znalazła również swe potwierdzenie w art. 45 karty (zob. wyrok z dnia 5 maja 2011 r., McCarthy, C‑434/09, EU:C:2011:277, pkt 27 i przytoczone tam orzecznictwo).

153    Swoboda przemieszczania się obywateli Unii odnosi się do sytuacji zawierających element transgraniczny (zob. podobnie wyrok z dnia 8 maja 2013 r., Libert i in., C‑197/11 i C‑203/11, EU:C:2013:288, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo).

154    A zatem swoboda przemieszczania się obywateli Unii nie przyznaje prawa do swobodnego przemieszczania się w obrębie danego państwa członkowskiego podczas strzelania lub w drodze na strzelanie, gdy dana osoba nosi przy sobie ołowianą amunicję śrutową.

155    W każdym wypadku ograniczenie swobody przemieszczania się – przy założeniu, że zostanie ono wykazane – mogłoby być uzasadnione mutatis mutandis względami przedstawionymi w ramach badania zarzutów pierwszego, drugiego, piątego, szóstego i piętnastego.

156    Nawet gdyby założyć, że podleganie wzruszalnemu domniemaniu może być postrzegane jako ograniczenie swobody przemieszczania się, należy zauważyć, że czyniąc to, zaskarżone rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest uzasadnione realizacją jego celu, to jest ochrony zdrowia ludzi i środowiska, poprzez uniknięcie uwalniania ołowiu na obszarach wodno-błotnych lub w obrębie 100 metrów od tych obszarów.

157    Argumentacja skarżących podniesiona na poparcie zarzutu czwartego opiera się na tych samych argumentach co argumenty podniesione w ramach zarzutów pierwszego, drugiego, piątego, szóstego i piętnastego, zgodnie z którymi to argumentami, po pierwsze, domniemanie winy w zakresie strzelania amunicją wykonaną z ołowiu jest wywiedzione z samego faktu przemieszczania się przez daną osobę przez „obszary wodno-błotne”, po drugie, definicja tych obszarów jest nieprecyzyjna i ekscesywna, a po trzecie, amunicja ołowiana nie stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzi ani środowiska. Jako że argumenty te zostały oddalone w ramach oceny zasadności tych zarzutów, należy je oddalić także w ramach zarzutu czwartego.

158    W konsekwencji należy oddalić zarzut czwarty, jako że ewentualne ograniczenie swobody przemieszczania się, ustanowione w art. 45 ust. 1 karty – przy założeniu, że zostanie ono wykazane – byłoby w każdym wypadku uzasadnione.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia art. 21 ust. 1 karty

159    Zarzut trzeci, dotyczący naruszenia prawa podstawowego do niedyskryminacji, ustanowionego w art. 21 ust. 1 karty, dzieli się na dwie części.

160    W ramach części pierwszej zarzutu trzeciego skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie pozbawia strzelców możliwości kultywowania swoich zainteresowań, hobby, jak również prowadzenia działalności gospodarczej obejmującej strzelectwo sportowe i prowadzenia gospodarki łowieckiej. A zatem owo rozporządzenie dyskryminuje strzelców w stosunku do osób podejmujących inne formy aktywności, których nie dotykają ograniczenia wprowadzone tym rozporządzeniem.

161    W ramach części drugiej zarzutu trzeciego skarżący utrzymują, że z powodu nieprecyzyjnego określenia zakresu stosowania zaskarżonego rozporządzenia organy publiczne dysponują szerokim uznaniem, co skutkuje nieuzasadnionym zróżnicowaniem obywateli znajdujących się w takiej samej sytuacji.

162    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i  ECHA, kwestionuje powyższe argumenty.

163    W tym względzie należy przypomnieć, że zasada równego traktowania stanowi zasadę ogólną prawa Unii, wyrażoną w art. 20 karty, której szczególnym wyrazem jest zasada niedyskryminacji ujęta w art. 21 ust. 1 karty (zob. wyrok z dnia 29 października 2020 r., Veselības ministrija, C‑243/19, EU:C:2020:872, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo).

164    Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem wspomniana zasada ogólna wymaga, aby porównywalne sytuacje nie były traktowane w odmienny sposób, a sytuacje odmienne nie były traktowane w sposób jednakowy, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione. Odmienne traktowanie jest uzasadnione, jeżeli jest ono oparte na kryterium obiektywnym i racjonalnym, czyli w sytuacji gdy pozostaje ona w związku z dopuszczalnym prawnie celem realizowanym przez rozpatrywane przepisy oraz gdy ta odmienność jest proporcjonalna do celu realizowanego za pomocą danego traktowania (zob. wyrok z dnia 29 października 2020 r., Veselības ministrija, C‑243/19, EU:C:2020:872, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo).

165    Aby ustalić, czy ma miejsce naruszenie zasady równego traktowania, porównywalny charakter sytuacji należy ocenić w świetle całokształtu charakteryzujących je okoliczności, w szczególności w świetle przedmiotu i celu aktu prawnego ustanawiającego dane rozróżnienie. W tym celu należy uwzględnić zasady i cele obowiązujące w dziedzinie, do której należy ten akt. W zakresie, w jakim wspomniane sytuacje nie są porównywalne, odmienne traktowanie rozważanych sytuacji nie narusza ustanowionej w art. 20 karty równości wobec prawa [wyrok z dnia 2 września 2021 r., État belge (Prawo pobytu w przypadku przemocy domowej), C‑930/19, EU:C:2021:657, pkt 58].

166    W niniejszym przypadku należy stwierdzić, że w świetle celu zaskarżonego rozporządzenia w postaci przeciwdziałania ryzykom dla środowiska i dla zdrowia ludzi związanym z używaniem ołowianej amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych sytuacje, których dotyczy to rozporządzenie, czyli oddawanie strzałów tego rodzaju amunicją śrutową na takich obszarach lub w ich pobliżu lub fakt noszenia takiej amunicji podczas strzelania na obszarach wodno-błotnych lub w drodze na strzelanie na obszarach wodno-błotnych, nie są porównywalne z innymi rodzajami aktywności w czasie wolnym, które nie wiążą się z używaniem ołowianej amunicji śrutowej na takich obszarach lub w ich pobliżu.

167    W konsekwencji należy oddalić część pierwszą zarzutu trzeciego.

168    Część druga zarzutu trzeciego jest oparta na błędnym założeniu, zgodnie z którym zakres stosowania zaskarżonego rozporządzenia jest niedokładny i ekscesywny. Założenie to zostało już oddalone w ramach oceny zarzutów pierwszego, drugiego i szóstego, jak również części pierwszej zarzutu ósmego.

169    W konsekwencji należy oddalić część drugą zarzutu trzeciego, a tym samym zarzut trzeci w całości.

 W przedmiocie zarzutu jedenastego, dotyczącego naruszenia zasady przyznania przewidzianej w art. 5 ust. 2 TUE, i w przedmiocie zarzutu dwunastego, dotyczącego naruszenia zasady pomocniczości przewidzianej w art. 5 ust. 3 TUE

170    Skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie nie służy realizacji celów określonych w traktatach, ponieważ nie przewiduje żadnych środków, które realnie mogłyby ten cel realizować i nie ma wpływu na ochronę zdrowia ludzi i środowiska. Prawo regulowania stosowania ołowiu w amunicji należy ich zdaniem pozostawić państwom członkowskim, jak miało to miejsce dotychczas. W konsekwencji rozporządzenie to nie należy do kompetencji Unii i narusza zasadę pomocniczości.

171    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

172    W tym względzie w odniesieniu do kompetencji Komisji należy przypomnieć, że zaskarżone rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 68 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006 TFUE, które z kolei jest oparte na art. 114 TFUE.

173    Co więcej, motyw 8 zaskarżonego rozporządzenia stanowi:

„Przepisy zabraniające stosowania ołowiu w amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych lub ograniczające takie stosowanie obowiązują w większości państw członkowskich, lecz skutkiem rozbieżności w tych przepisach są różne stopnie ograniczenia ryzyka. Ponadto trasy migracji ptaków wędrownych przebiegają zwykle przez kilka państw członkowskich, a zatem ptaki mogłyby połykać zużytą ołowianą amunicję śrutową w państwach członkowskich, w których nie obowiązują żadne środki lub też obowiązują środki o bardziej ograniczonym zakresie. Z [załącznika] XV wynika, że konieczne jest podjęcie działania w skali całej Unii, aby przeciwdziałać w zharmonizowany sposób różnym rodzajom ryzyka, jakie niesie stosowanie ołowiu w amunicji śrutowej na obszarach wodno-błotnych. Podstawą prawodawstwa harmonizacyjnego powinien być jednak wysoki poziom ochrony. Wynikiem harmonizacji nie powinno być zatem zobowiązanie państw członkowskich, które posiadają bardziej rygorystyczne przepisy krajowe dotyczące ołowiu w amunicji śrutowej, do odstąpienia od tych przepisów, ponieważ oznaczałoby to obniżenie poziomu ochrony środowiska i zdrowia w tych państwach członkowskich”.

174    Skarżący nie wysuwają żadnego argumentu mogącego wykazać, że Komisja nie działała w ramach kompetencji dzielonych powierzonych Unii w traktacie FUE w odniesieniu do rynku wewnętrznego, gdy wydała zaskarżone rozporządzenie, ani tego, że wyjaśnienia przedstawione w motywie 8 tego rozporządzenia są błędne. Skarżący ograniczają się bowiem do streszczenia swoich argumentów podniesionych w szczególności w ramach zarzutu piętnastego, zgodnie z którymi zaskarżone rozporządzenie nie jest w stanie przyczynić się do ochrony zdrowia ludzi i środowiska. Jako że argumenty te zostały oddalone w ramach oceny zasadności tego zarzutu, należy je oddalić także w ramach zarzutów jedenastego i dwunastego.

175    Wobec powyższego należy oddalić zarzuty jedenasty i dwunasty.

 W przedmiocie zarzutu trzynastego, dotyczącego naruszeniu zasady proporcjonalności przewidzianej w art. 5 ust. 4 TUE

176    Skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie narusza zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 5 ust. 4 TUE, ponieważ nie przyczynia się do realizacji założeń, które miało ono spełniać, określonych w jego motywach. Wprowadzone środki skutkują wyłącznie nadmiernym ograniczeniem praw i wolności obywateli będących częścią środowiska strzeleckiego, bezzasadnie ich dyskryminując.

177    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

178    W tym względzie należy stwierdzić, że argumenty skarżących podniesione na poparcie zarzutu trzynastego pokrywają się z argumentami podniesionymi w ramach zarzutu szóstego, które zostały już oddalone.

179    W konsekwencji należy także oddalić zarzut trzynasty z tych samych powodów.

 W przedmiocie zarzutu czternastego, dotyczącego nadużycia władzy

180    W ramach zarzutu czternastego skarżący twierdzą zasadniczo, że ochrona środowiska stanowiła jedynie pretekst do wydania zaskarżonego rozporządzenia. Skarżący sugerują w istocie, że prawdziwym celem tego rozporządzenia jest całkowite zdelegalizowanie posiadania przez podmioty prywatne broni palnej, lub przynajmniej ograniczenie prawa do posiadania i posługiwania się bronią, jak również wyeliminowanie środowiska strzeleckiego poprzez narzucenie temu środowisku dodatkowych obowiązków i wymagań oraz przyczynienie się do znaczącego zwiększenia cen amunicji.

181    W tym względzie skarżący porównują zaskarżone rozporządzenie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/853 z dnia 17 maja 2017 r. zmieniającą dyrektywę Rady 91/477/EWG w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni (Dz.U. 2017, L 137, s. 22), która to dyrektywa ograniczyła ich zdaniem w znaczący sposób możliwość nabywania broni palnej i obrotu tą bronią pod pozorem bezpieczeństwa i walki z terroryzmem, podczas gdy Komisja nie podjęła żadnych środków mogących realnie ograniczyć możliwości nabywania broni w nielegalny sposób i bez kontroli ze strony organów publicznych.

182    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

183    Należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dany akt jest dotknięty wadą nadużycia władzy, jeżeli z obiektywnych, właściwych dla danej sprawy i spójnych przesłanek wynika, że został on przyjęty wyłącznie lub przynajmniej w znacznej mierze w celu innym niż wskazany albo w celu obejścia procedury przewidzianej w traktacie. W tym względzie nie wystarczy powołać się na określone okoliczności faktyczne na poparcie swoich twierdzeń; należy jeszcze przedstawić obiektywne, precyzyjne i spójne przesłanki mogące popierać ich prawdziwość lub przynajmniej ich prawdopodobieństwo (zob. wyrok z dnia 4 grudnia 2018 r., Janoha i in./Komisja, T‑517/16, niepublikowany, EU:T:2018:874, pkt 110 i przytoczone tam orzecznictwo).

184    Należy stwierdzić, że skarżący nie przedstawiają żadnych obiektywnych, precyzyjnych i spójnych przesłanek mogących poprzeć ich twierdzenie, zgodnie z którym Komisja realizowała inny cel niż cel ochrony zdrowia ludzi i środowiska. Okoliczność, że skarżący zakładają, iż przy wydawaniu tego rozporządzenia Komisja lub inne organy Unii ogólnie realizowały cel w postaci ograniczenia działalności strzelców, nie jest wystarczająca do wykazania istnienia nadużycia władzy przez Komisję.

185    Wobec tego należy oddalić zarzut czternasty.

 W przedmiocie części drugiej i trzeciej zarzutu ósmego, dotyczącego naruszenia art. 2 TUE z powodu naruszenia zasady państwa prawa

186    W ramach części drugiej zarzutu ósmego skarżący utrzymują, że zaskarżone rozporządzenie narusza zasadę państwa prawa, gdyż na podstawie tego rozporządzenia domniemywa się, że każdy obywatel noszący przy sobie amunicję ołowianą na terenach „wodno-błotnych” oraz w ich strefie buforowej dopuścił się „czynu zabronionego” polegającego na strzelaniu tego rodzaju amunicją, nawet gdy nie miał on takiego zamiaru ani nie miał wiedzy, że znajduje się na takim obszarze, podczas gdy co do zasady to do państwa należy udowodnienie, że obywatel dopuścił się czynu zabronionego.

187    W ramach części trzeciej zarzutu ósmego skarżący powołują się na naruszenie zasady demokracji, gdyż osoby związane ze środowiskiem strzeleckim nie miały wpływu na uchwalenie zaskarżonego rozporządzenia, które odbyło się całkowicie poza ich udziałem. Skarżący utrzymują zasadniczo, że nie mieli jakiejkolwiek wiedzy na temat konsultacji publicznych przeprowadzonych podobno w toku postępowania, które doprowadziło do wydania zaskarżonego rozporządzenia, że Komisja nie wykazała, że takie konsultacje miały miejsce ani tego, w jaki sposób były dobierane grupy konsultacyjne.

188    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

189    Bez konieczności badania, czy w ramach skargi o stwierdzenie nieważności takiej jak rozpatrywana tu skarga można się skutecznie powołać na taki zarzut oparty wyłącznie na podnoszonym nieprzestrzeganiu wartości określonych w art. 2 TUE, Sąd może ograniczyć się do stwierdzenia, co następuje:

190    W odniesieniu do części drugiej zarzutu ósmego, dotyczącej naruszenia zasady państwa prawa wynikającego z „domniemania winy” ustanowionego podobno przez zaskarżone rozporządzenie, należy stwierdzić, że argumenty te pokrywają się z argumentami podniesionymi w szczególności w ramach zarzutu piątego. Jako że argumenty te zostały oddalone w ramach oceny zasadności tego zarzutu, należy je także oddalić w ramach zarzutu ósmego, a tym samym oddalić część drugą tego zarzutu.

191    W odniesieniu do części trzeciej zarzutu ósmego, dotyczącej naruszenia zasady demokracji wynikającego z okoliczności, że środowisko strzeleckie nie uczestniczyło w przyjęciu zaskarżonego rozporządzenia, należy stwierdzić, że skarżący nie podnoszą zarzutu dotyczącego naruszenia istotnych wymogów proceduralnych. Ograniczają się oni do powołania się na art. 2 TUE, nie precyzując jednak, w jakiej formie obowiązkowe uczestnictwo „środowiska strzeleckiego” lub skarżących miałoby być przewidziane w tym postanowieniu i nieprzestrzegane w niniejszym przypadku. Choć prawdą jest, że z art. 2 TUE wynika, iż Unia opiera się między innymi na wartości demokracji, prawdą jest jednak również, że postanowienie to nie przyznaje „środowisku strzeleckiemu” bądź skarżącym szczególnych praw, wykraczających poza procedury wyborcze, partycypacyjne lub administracyjne przewidziane w prawie Unii, które to prawa umożliwiałyby im bezpośrednie uczestnictwo w przyjęciu takiego aktu jak zaskarżone rozporządzenie.

192    Jeśli chodzi konkretniej o prawa dotyczące uczestnictwa przewidziane w prawie Unii i ich poszanowanie, należy stwierdzić, że Komisja wskazała, iż po pierwsze, w dniu 18 kwietnia 2016 r. ECHA wezwała zainteresowane strony do przedstawienia do dnia 18 czerwca 2016 r. danych na temat ryzyka stwarzanego dla środowiska i zdrowia ludzi wskutek stosowania ołowiu w amunicji śrutowej używanej do strzelania na obszarach wodno-błotnych. Po drugie, w dniu 21 czerwca 2017 r. ECHA opublikowała dokumentację sporządzoną zgodnie z załącznikiem XV zawierającą proponowane ograniczenie, wzywając zainteresowane strony do przedstawienia uwag w tym względzie do dnia 21 grudnia 2017 r. zgodnie z art. 69 ust. 6 rozporządzenia nr 1907/2006. Po trzecie, projekt opinii SEAC został przedłożony do konsultacji zainteresowanych stron w okresie od dnia 21 marca do dnia 21 maja 2018 r. zgodnie z art. 71 ust. 1 rozporządzenia nr 1907/2006. Z powyższego wynika, że skarżący, a nawet „środowisko strzeleckie”, mieli wiele okazji do bycia wysłuchanymi przed wydaniem zaskarżonego rozporządzenia. A zatem ten niepoparty szczegółami argument skarżących, zgodnie z którym Komisja nie udowodniła, że konsultacje miały miejsce, jest bezpodstawny. Nie precyzują oni zwłaszcza tego, jakie konsultacje ich zdaniem nie miały miejsca, a ponadto nie zakwestionowali oni podniesionej przez Komisję okoliczności, że wszystkie te informacje są publicznie dostępne, w szczególności za pośrednictwem strony internetowej ECHA.

193    W tych okolicznościach należy stwierdzić, że skarżący nie wykazali, iż nie mieli możliwości uczestniczyć – zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1907/2006 – w postępowaniu, które doprowadziło do wydania zaskarżonego rozporządzenia. Fakt, że nie skorzystali oni z tej możliwości, nie może charakteryzować naruszenia zasady demokracji. Konsekwencją tej zasady jest bowiem aktywne korzystanie przez zainteresowane osoby z możliwości uczestnictwa, które są im oferowane.

194    W związku z tym należy oddalić część trzecią zarzutu ósmego.

195    Jako że części pierwsza i druga omawianego zarzutu zostały zresztą oddalone, odpowiednio, w pkt 111 i w pkt 190 powyżej, należy oddalić omawiany zarzut w całości.

 W przedmiocie zarzutu siódmego, dotyczącego naruszenia art. 2 TUE z powodu naruszenia wartości poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości

196    Skarżący twierdzą, że zaskarżone rozporządzenie znacząco narusza wartości poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, a w szczególności ingeruje w wolność obywateli Unii oraz ich prawo do stanowienia o sposobie spędzania czasu, sposobie realizacji zainteresowań i kultywowania wielowiekowych tradycji, poprzez istotne ograniczenie możliwości uprawiania strzelectwa. Zdaniem skarżących strzelectwo zostanie znacznie ograniczone poprzez wzrost cen amunicji, jaki nastąpi po wprowadzeniu zakazu używania amunicji ołowianej. Narusza to istotnie zasadę wolności i równości.

197    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

198    Zarzut ten można oddalić bez konieczności badania, czy w ramach skargi o stwierdzenie nieważności takiej jak rozpatrywana tu skarga można się skutecznie powołać na taki zarzut oparty wyłącznie na podnoszonym nieprzestrzeganiu wartości określonych w art. 2 TUE.

199    Skarżący ograniczają się bowiem do powołania się na naruszenie tych wartości na podstawie argumentów dotyczących rzekomo wyższych kosztów zamiennej amunicji śrutowej, ograniczeń możliwości uprawiania strzelectwa i naruszenia zasad wolności i równości. Jako że naruszenie praw i wolności przyznanych w karcie nie mogło zostać udowodnione w ramach sześciu pierwszych zarzutów i z tego względu, że argument dotyczący rzekomo wyższych kosztów został oddalony, w szczególności w ramach oceny zarzutu piętnastego, należy oddalić omawiany zarzut jako bezzasadny.

 W przedmiocie zarzutu dziewiątego, dotyczącego naruszenia art. 3 ust. 2 TUE poprzez naruszenie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa prawnego, i sprawiedliwości

200    Skarżący twierdzą, że wskutek zaskarżonego rozporządzenia przestrzeń wolności, bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa prawnego, i sprawiedliwości została zachwiana i im odebrana.

201    Po pierwsze, rozporządzenie to istotnie ogranicza ich wolność i autonomię w zakresie decydowania o spędzaniu czasu lub prowadzenia działalności w określony sposób. Po drugie, ze względu na nieprecyzyjność przepisów przedmiotowego rozporządzenia Komisja działała wbrew obowiązkom zapewniania obywatelom przestrzeni bezpieczeństwa, w tym także bezpieczeństwa prawnego, i wolności od nieuprawnionej ingerencji organów państwowych w życie prywatne obywateli. Po trzecie, poprzez „domniemanie winy”, które miałoby zostać ustanowione w pkt 11 akapit drugi lit. c) załącznika do zaskarżonego rozporządzenia, całkowicie zostaje zachwiane poczucie sprawiedliwości obywatela.

202    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

203    W tym względzie należy przypomnieć, że art. 3 TUE określa ogólne cele i zasady, które są koniecznie stosowane w związku z odpowiednimi rozdziałami traktatu UE wdrażającymi te zasady i cele. Skutkiem samego tego postanowienia nie może więc być ustanowienie jasnych i bezwarunkowych obowiązków prawnych (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 3 czerwca 2010 r., Caja de Ahorros y Monte de Piedad de Madrid, C‑484/08, EU:C:2010:309, pkt 46).

204    Otóż z badania poprzednich zarzutów wynika, że skarżącym nie udało się wykazać, iż zaskarżone rozporządzenie narusza określone szczególne postanowienia traktatu UE ustanawiające jasne i bezwarunkowe obowiązki prawne. W konsekwencji oraz z uwagi na brak stwierdzenia takich naruszeń nie można uznać, że owo rozporządzenie narusza art. 3 TUE.

205    Wobec powyższego należy oddalić zarzut dziewiąty.

 W przedmiocie zarzutu dziesiątego, dotyczącego naruszenia art. 3 ust. 3 TUE wynikającego z naruszenia zasad trwałego rozwoju Europy, stabilności cen, postępu społecznego, wysokiego poziomu ochrony i poprawy jakości środowiska oraz wsparcia postępu naukowo-technicznego

206    Po pierwsze, skarżący twierdzą zasadniczo, że zaskarżone rozporządzenie spowoduje wzrost cen amunicji i zachwianie dotychczasowego rynku, na którym są obecni przedsiębiorcy, których działalność jest związana z amunicją ołowianą, a tym samym spowoduje zachwianie stabilnością cen amunicji myśliwskiej i sportowej na niekorzyść strzelców.

207    Po drugie, skarżący utrzymują, że wobec braku badań dotyczących tego, jak amunicja pozbawiona ołowiu wpłynie na środowisko naturalne, zagrożona może być również ochrona i poprawa jakości środowiska.

208    Po trzecie, skarżący twierdzą, że strzelanie amunicją bezołowiową pozostaje w sprzeczności z postępem naukowo-technicznym i dehumanizuje polowania.

209    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, kwestionuje argumenty skarżących.

210    Sąd stwierdził, że argumentacja podniesiona na poparcie zarzutu dziesiątego i argumenty podniesione w ramach w szczególności zarzutów pierwszego, drugiego, szóstego i piętnastego, których bezzasadność została już stwierdzona, pokrywają się. Ponadto, jeśli chodzi o argumenty skarżących dotyczące art. 3 TUE, należy je oddalić mutatis mutandis na podstawie rozważań, które doprowadziły do oddalenia zarzutu dziewiątego.

 W przedmiocie argumentów dotyczących tłumaczenia zaskarżonego rozporządzenia i prawa polskiego

211    Wreszcie, skarżący podnoszą pewne argumenty w części zatytułowanej „Kwestia tłumaczenia [zaskarżonego rozporządzenia] oraz niezgodności [r]ozporządzenia z [p]olskim prawem”, nie wyjaśniając, na poparcie którego zarzutu argumenty te zostają podniesione.

212    W pierwszej kolejności skarżący twierdzą, że w tytule i motywie 13 zaskarżonego rozporządzenia w wersji polskojęzycznej użyto słów wskazujących na to, że chodzi o broń śrutową, podczas gdy w wersjach językowych: angielskiej, włoskiej, niemieckiej i hiszpańskiej nie sprecyzowano, czy chodzi o broń śrutową czy też nie. Stanowi to podstawę do obaw, że wyłącznie w wersji polskojęzycznej zakres stosowania zaskarżonego rozporządzenia jest ograniczony do amunicji śrutowej. Skarżący wskazują, że z definicji zawartych w pkt 13 załącznika do tego rozporządzenia wynika, iż ograniczenie znajduje zastosowanie do amunicji śrutowej. Niemniej te nieścisłości w treści tłumaczeń nadszarpują zaufanie skarżących do organów Unii i są sprzeczne z zasadą pewności prawa oraz bezpieczeństwa prawnego obywateli Unii.

213    W drugiej kolejności skarżący utrzymują, że prawo polskie zabrania posiadania amunicji szczególnie niebezpiecznej w postaci amunicji z pociskami pełnopłaszczowymi zawierającymi rdzeń wykonany z materiału twardszego niż stop ołowiu, co obejmuje niektóre zamienniki takie jak stal, bizmut czy wolfram. W konsekwencji zaskarżone rozporządzenie zlikwiduje jakiekolwiek strzelectwo na terenie Polski.

214    Komisja, popierana przez Republikę Federalną Niemiec, Republikę Francuską i ECHA, twierdzi, że argumenty te są niezrozumiałe i nieskuteczne.

215    W pierwszej kolejności w odniesieniu do podnoszonych różnic między różnymi wersjami językowymi zaskarżonego rozporządzenia należy stwierdzić, że skarżący ograniczają się do wskazania niespójności dotyczącej tytułu i motywu 13 tego rozporządzenia, podczas gdy przyznają, iż z załącznika do wspomnianego rozporządzenia, który zawiera przepisy dodane do załącznika XVII rozporządzenia nr 1907/2006, wynika, że ograniczenie znajduje zastosowanie do amunicji śrutowej. W związku z tym z ich własnych argumentów wynika, że nie istnieje niespójność między różnymi wersjami językowymi mających zastosowanie przepisów prawnych.

216    W każdym wypadku należy przypomnieć, że akty prawa Unii są redagowane w wielu językach i że różne wersje językowe są na równi autentyczne (wyrok z dnia 6 października 1982 r., Cilfit i in., 283/81, EU:C:1982:335, pkt 18). W wypadku różnicy między różnymi wersjami językowymi dany przepis prawa Unii należy umiejscowić w jego kontekście i interpretować w świetle całości przepisów tego prawa, jego celów i stanu rozwoju w czasie, w którym trzeba zastosować sporny przepis (zob. wyrok z dnia 16 września 2015 r., EMA/Drakeford, T‑231/14 P, EU:T:2015:639, pkt 22 i przytoczone tam orzecznictwo).

217    A zatem ewentualna rozbieżność między różnymi wersjami językowymi aktu prawa Unii – taka jak rozbieżność wskazana przez skarżących – nie wpływa na jego zgodność z prawem. W konsekwencji należy oddalić argumenty odnoszące się do rozbieżności między różnymi wersjami językowymi jako nieskuteczne.

218    W drugiej kolejności w odniesieniu do argumentów dotyczących prawa polskiego wystarczy stwierdzić, że nawet przy założeniu, iż prawo polskie zabrania posiadania amunicji zawierającej rdzeń ze stali, z bizmutu lub z wolframu, okoliczność ta nie może podważyć zgodności z prawem zaskarżonego rozporządzenia. Okoliczność ta, która wynika z prawa krajowego, nie zalicza się bowiem do powodów mogących doprowadzić do stwierdzenia nieważności danego aktu, takich jak te wymienione w art. 263 akapit drugi TFUE.

219    W konsekwencji należy oddalić te zarzuty jako nieskuteczne.

 W przedmiocie wniosku o opinię biegłego

220    Skarżący wnoszą do Sądu o „dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z […] łącznej opinii biegłego z zakresu toksykologii i gleboznawstwa, […] łącznej opinii biegłego z zakresu balistyki, z zakresu materiałoznawstwa oraz budowy i eksploatacji broni palnej, […] opinii biegłego z zakresu łowiectwa” odpowiadających na szereg pytań dotyczących ołowiu, amunicji ołowianej i innych rodzajów amunicji bezołowiowej.

221    Zakładając, że w drodze tego wniosku skarżący wnoszą o przyjęcie środka dowodowego na podstawie art. 91 lit. e) i art. 96 regulaminu postępowania przed Sądem w postaci opinii biegłego dotyczącej tych kwestii, należy przypomnieć, iż wyłącznie do Sądu należy ocena ewentualnej konieczności uzupełnienia materiału dowodowego zgromadzonego w rozpatrywanych przez niego sprawach (zob. wyrok z dnia 22 listopada 2007 r., Sniace/Komisja, C‑260/05 P, EU:C:2007:700, pkt 77 i przytoczone tam orzecznictwo).

222    W związku z tym, w przypadku gdy w złożonym przez stronę wniosku o opinię biegłego wskazano precyzyjnie powody mogące uzasadniać taki środek, do Sądu należy dokonanie oceny celowości tego wniosku w świetle przedmiotu sporu i konieczności przeprowadzenia takiego środka (wyrok z dnia 13 lipca 2017 r., Talanton/Komisja, T‑65/15, niepublikowany, EU:T:2017:491, pkt 36).

223    W niniejszym przypadku należy zauważyć, że skarżący nie precyzują powodów mogących uzasadniać przyjęcie środka dowodowego w postaci opinii biegłego. W każdym wypadku informacje zawarte w aktach sprawy wystarczają Sądowi do wydania orzeczenia, ponieważ mógł on skutecznie rozstrzygnąć spór na podstawie żądań, zarzutów i argumentów przedstawionych w toku postępowania oraz w świetle dokumentów przedłożonych przez strony. Natomiast skarżący nie wykazali istnienia wątpliwości naukowych lub ekonomicznych podważających zaskarżone rozporządzenie, dokumentację sporządzoną zgodnie z załącznikiem XV lub opinie RAC i SEAC, które to wątpliwości uzasadniałyby dodatkową opinię biegłego.

224    W związku z tym nie należy zarządzić sporządzenia opinii biegłego wnioskowanych przez skarżących.

225    W świetle całości powyższych rozważań należy oddalić skargę będącą przedmiotem niniejszego postępowania.

 W przedmiocie kosztów

226    Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżący przegrali sprawę, należy obciążyć ich własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez Komisję, w tym kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środków tymczasowych, zgodnie z żądaniem Komisji.

227    Zgodnie z art. 138 § 1 regulaminu postępowania państwa członkowskie i instytucje, które przystąpiły do sprawy w charakterze interwenienta, pokrywają własne koszty. Wobec tego Republika Federalna Niemiec, Republika Francuska i ECHA pokrywają własne koszty.

Z powyższych względów

SĄD (piąta izba)

orzeka, co następuje:

1)      Skarga zostaje oddalona.

2)      Firearms United Network oraz Tomasz Walter Stępień, Michał Budzyński i Andrzej Marcjanik pokrywają własne koszty oraz koszty poniesione przez Komisję Europejską, w tym koszty związane z postępowaniem w przedmiocie środków tymczasowych.

3)      Republika Federalna Niemiec, Republika Francuska i Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) pokrywają własne koszty.

Svenningsen Laitenberger Martín y Pérez de Nanclares

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 21 grudnia 2022 r.

Sekretarz Prezes

E. Coulon M. van der Woude

*      Język postępowania: polski.