Wydanie tymczasowe
WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba)
z dnia 18 kwietnia 2024 r.(*)
Odesłanie prejudycjalne – Zabezpieczenie społeczne – Urzędnicy Unii Europejskiej – Protokół (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej – Obowiązkowa przynależność do systemu zabezpieczenia społecznego instytucji Unii – Urzędnik Unii prowadzący dodatkową działalność na własny rachunek – Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne wynikający z ustawodawstwa państwa członkowskiego, w którym prowadzona jest ta działalność
W sprawie C‑195/23
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez tribunal du travail francophone de Bruxelles (francuskojęzyczny sąd pracy w Brukseli, Belgia) postanowieniem z dnia 13 marca 2023 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 27 marca 2023 r., w postępowaniu:
GI
przeciwko
Partena, Assurances sociales pour travailleurs indépendants ASBL,
TRYBUNAŁ (siódma izba),
w składzie: F. Biltgen (sprawozdawca), prezes izby, J. Passer i M.L. Arastey Sahún, sędziowie,
rzecznik generalny: A. Rantos,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– w imieniu GI – J.‑F. Neven, avocat,
– w imieniu rządu belgijskiego – S. Baeyens, C. Pochet i A. Van Baelen, w charakterze pełnomocników, których wspierali S. Rodrigues i A. Tymen, avocats,
– w imieniu rządu czeskiego – M. Smolek i J. Vláčil, w charakterze pełnomocników,
– w imieniu Komisji Europejskiej – T.S. Bohr i B.‑R. Killmann, w charakterze pełnomocników,
podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,
wydaje następujący
Wyrok
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 14 protokołu (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej (zwanego dalej „protokołem”) oraz art. 4 ust. 3 TUE.
2 Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy GI, urzędnikiem Komisji Europejskiej, a Partena, Assurances sociales pour travailleurs indépendants ASBL (kasą ubezpieczeń społecznych dla osób prowadzących działalność na własny rachunek, zwaną dalej „kasą Partena”), stowarzyszeniem o celu niezarobkowym, w przedmiocie podlegania GI belgijskiemu systemowi zabezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność na własny rachunek z tytułu prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej.
Ramy prawne
Prawo Unii
Protokół
3 Artykuł 12 protokołu ma następujące brzmienie:
„Urzędnicy i inni pracownicy Unii [Europejskiej] objęci są podatkiem na rzecz Unii od dochodów, wynagrodzeń i dodatków wypłacanych im przez Unię, na warunkach i zgodnie z procedurą określonymi przez Parlament Europejski i Radę [Unii Europejskiej], stanowiące w drodze rozporządzeń zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z zainteresowanymi instytucjami.
Są oni zwolnieni z krajowych podatków od dochodów, wynagrodzeń i dodatków wypłacanych przez Unię”.
4 Artykuł 14 protokołu stanowi:
„Parlament […] i Rada, stanowiąc w drodze rozporządzeń zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z zainteresowanymi instytucjami, określają system świadczeń socjalnych obejmujący urzędników i innych pracowników Unii”.
Regulamin pracowniczy
5 Artykuł 12b ust. 1 Regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej, w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”), stanowi:
„Z zastrzeżeniem art. 15, urzędnik mający zamiar podjąć dodatkową działalność, zarobkową lub niezarobkową, lub wykonywać zadania poza Unią, musi uzyskać uprzednio pozwolenie organu powołującego. Pozwolenia nie udziela się wyłącznie w przypadkach gdy działalność lub zadanie, o którym mowa, ma taki charakter, że może utrudniać wykonywanie obowiązków urzędnika lub jest niezgodne z interesem instytucji”.
6 Artykuł 72 regulaminu pracowniczego stanowi:
„1. Urzędnik […] [jest ubezpieczony] na wypadek choroby do wysokości 80 % poniesionych wydatków, zgodnie z przepisami przyjętymi w drodze porozumienia między organami powołującymi instytucji Unii po zasięgnięciu opinii Komitetu ds. Regulaminu Pracowniczego […].
[…]
Jedna trzecia składki wymaganej w celu pokrycia kosztów tego ubezpieczenia ponoszona jest przez urzędnika, przy czym kwota obciążenia nie może przekraczać 2 % jego wynagrodzenia podstawowego.
[…]”.
7 Artykuł 73 ust. 1 regulaminu pracowniczego ma następujące brzmienie:
„Urzędnik jest ubezpieczony, począwszy od dnia rozpoczęcia służby, od ryzyka choroby zawodowej oraz wypadków, zgodnie z przepisami przyjętymi w drodze wspólnego porozumienia […] instytucji Unii po zasięgnięciu opinii Komitetu ds. Regulaminu Pracowniczego. Jego składka na ubezpieczenie od ryzyka chorób innych niż zawodowe i wypadków poza służbą wynosi 0,1 % jego wynagrodzenia podstawowego.
[…]”.
Wspólne przepisy
8 W celu określenia przesłanek zastosowania art. 72 regulaminu pracowniczego instytucje Unii przyjęły wspólne przepisy dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego urzędników Unii Europejskiej (zwane dalej „wspólnymi przepisami”).
9 Artykuł 1 tych przepisów stanowi, że zgodnie z art. 72 regulaminu pracowniczego ustanawia się wspólny dla instytucji Unii system ubezpieczenia zdrowotnego (RCAM).
10 Artykuł 2 wspomnianych przepisów przewiduje:
„1. Tym ubezpieczeniem objęci są:
– urzędnicy,
– pracownicy tymczasowi,
[…]” [tłumaczenie nieoficjalne, podobnie jak wszystkie cytaty z tych przepisów poniżej].
11 Artykuł 4 wspólnych przepisów ma następujące brzmienie:
„Jeśli urzędnikowi, pracownikowi tymczasowemu lub pracownikowi kontraktowemu przydzielono stanowisko pracy w kraju, w którym, na mocy ustawodawstwa tego kraju, podlega on obowiązkowi ubezpieczenia na wypadek choroby, składki należne z tego tytułu są w całości opłacane z budżetu instytucji, do której należy zainteresowana osoba. W takim przypadku zastosowanie ma art. 22”.
12 Zgodnie z art. 22 wspólnych przepisów:
„1. W przypadku gdy główny ubezpieczony lub osoba objęta jego ubezpieczeniem jest uprawniona do zwrotu kosztów w ramach innego ustawowego ubezpieczenia chorobowego, główny ubezpieczony jest zobowiązany do:
a) zgłoszenia tego w biurze ds. rozliczeń;
b) wystąpienia w pierwszej kolejności z wnioskiem lub, w odpowiednich przypadkach, zlecenia wystąpienia z wnioskiem, o zwrot kosztów gwarantowany w ramach innego systemu. Jednak w razie obowiązku opłacania składki w dwóch systemach główni ubezpieczeni we wspólnym systemie mogą wybrać system, do którego wystąpią z wnioskiem o zwrot kosztów za otrzymane świadczenia, przy czym w przypadku, w którym wspólny system nie działa jako ubezpieczenie podstawowe, pokrywa on koszty w ramach ubezpieczenia dodatkowego;
c) załączenia do każdego wniosku o zwrot kosztów składanego w ramach wspólnego systemu szczegółowego wykazu zwrotu kosztów w wersji oryginalnej, z dokumentami potwierdzającymi, jakie główny ubezpieczony lub osoba objęta jego ubezpieczeniem otrzymali w ramach ubezpieczenia w drugim systemie.
2. Wspólny system ubezpieczenia chorobowego zwraca koszty świadczeń w ramach ubezpieczenia dodatkowego, jeżeli inna instytucja ubezpieczeniowa wcześniej poniosła koszty świadczeń objętych jej ubezpieczeniem.
Jeżeli świadczenie nie jest objęte ubezpieczeniem podstawowym, ale wspólnym systemem ubezpieczenia chorobowego, z tego ostatniego pokrywane są wydatki w ramach ubezpieczenia podstawowego.
[…]”.
Rozporządzenie nr 883/2004
13 Artykuł 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. 2004, L 166, s. 1; sprostowanie Dz.U. 2004, L 200, s. 1 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 5, t. 5, s. 72) stanowi:
„Niniejsze rozporządzenie stosuje się do obywateli państwa członkowskiego, bezpaństwowców i uchodźców mieszkających w państwie członkowskim, którzy podlegają lub podlegali ustawodawstwu jednego lub kilku państw członkowskich oraz do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu”.
14 Artykuł 11 ust. 1 tego rozporządzenia przewiduje:
„Osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego. Ustawodawstwo takie określane jest zgodnie z przepisami niniejszego tytułu”.
Prawo belgijskie
15 Artykuł 2 arrêté royal no 38 du 27 juillet 1967 organisant le statut social des travailleurs indépendants (dekretu królewskiego nr 38 z dnia 27 lipca 1967 r. w sprawie wprowadzenia systemu zabezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność na własny rachunek) (Moniteur belge z dnia 29 lipca 1967 r., s. 8071), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, przewiduje:
„Niniejszemu dekretowi podlegają i z tego tytułu muszą wypełniać nałożone w nim obowiązki: osoby prowadzące działalność na własny rachunek i ich opiekunowie”.
16 Artykuł 3 § 1 tego dekretu stanowi:
„W rozumieniu niniejszego dekretu osobą prowadzącą działalność na własny rachunek jest każda osoba fizyczna wykonująca w Belgii działalność zawodową, w związku z którą nie jest związana umową o pracę lub stosunkiem służbowym.
Dopóki nie zostanie przeprowadzony dowód przeciwny, domniemywa się, że każda osoba wykonująca w Belgii działalność zawodową, która może przynosić dochody […], spełnia warunki kwalifikacji, o których mowa w poprzednim akapicie”.
17 Artykuł 10 § 1 wspomnianego dekretu stanowi:
„[…] każda osoba podlegająca niniejszemu dekretowi jest zobowiązana, przed rozpoczęciem działalności zawodowej na własny rachunek, do przystąpienia do jednej z kas ubezpieczeń społecznych dla osób prowadzących działalność na własny rachunek […]”.
Postępowanie główne i pytanie prejudycjalne
18 Skarżący w postępowaniu głównym, będący urzędnikiem Unii od dnia 1 września 2007 r., rozpoczął służbę w Komisji w sierpniu 2010 r.
19 Od października 2015 r. prowadzi on dodatkową działalność dydaktyczną za wynagrodzeniem, w wymiarze nie większym niż 20 godzin lekcyjnych rocznie, na której prowadzenie, zgodnie z regulaminem pracowniczym, uzyskał od Komisji wymagane pozwolenie.
20 Pismem z dnia 4 lipca 2018 r. Institut national d’assurances sociales pour travailleurs indépendants (krajowy zakład ubezpieczeń społecznych dla osób prowadzących działalność na własny rachunek, Belgia), odpowiedzialny za kontrolowanie przynależności osób prowadzących działalność na własny rachunek do kasy ubezpieczeń społecznych, poinformował skarżącego w postępowaniu głównym, że powinien on przystąpić do kasy ubezpieczeń społecznych w zakresie, w jakim prowadzi on od dnia 1 października 2015 r. działalność na własny rachunek jako nauczyciel.
21 Wobec tego skarżący w postępowaniu głównym przystąpił do kasy Partena i opłacił składki na ubezpieczenie społeczne, do których opłacenia został wezwany, w kwocie 3242,09 EUR.
22 Uznawszy jednak, że to, iż podlega on belgijskiemu systemowi zabezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność na własny rachunek, jest sprzeczne z zasadą stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego do urzędników instytucji Unii, skarżący w postępowaniu głównym wniósł skargę przeciwko kasie Partena do tribunal du travail francophone de Bruxelles (francuskojęzycznego sądu pracy w Brukseli, Belgia), będącego sądem odsyłającym, mającą na celu zwolnienie go z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zwrot już opłaconych składek.
23 W tych okolicznościach tribunal du travail francophone de Bruxelles (francuskojęzyczny sąd pracy w Brukseli) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:
„Czy [protokół], a w szczególności jego art. 14, zasada stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych lub osób prowadzących działalność na własny rachunek, czynnych lub emerytowanych, oraz zasada lojalnej współpracy wynikająca z art. 4 ust. 3 [TUE] stoją na przeszkodzie temu, aby państwo członkowskie nakładało na urzędnika, który oprócz działalności w służbie instytucji europejskiej prowadzi za zgodą tej ostatniej dodatkową działalność dydaktyczną, obowiązek podlegania krajowemu systemowi zabezpieczenia społecznego i wymagało od niego opłacania składek na zabezpieczenie społeczne, podczas gdy na podstawie [regulaminu pracowniczego] urzędnik ten podlega już [systemowi zabezpieczenia społecznego] instytucji Unii Europejskiej?”.
W przedmiocie pytania prejudycjalnego
24 Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy art. 14 protokołu, zasadę stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego, o której mowa w rozporządzeniu nr 883/2004, oraz zasadę lojalnej współpracy, którą zawarto w art. 4 ust. 3 TUE, należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, które nakłada na urzędnika Unii prowadzącego dodatkową działalność dydaktyczną na terytorium rzeczonego państwa członkowskiego obowiązek podlegania systemowi zabezpieczenia społecznego tego państwa członkowskiego.
25 Należy przypomnieć, co się tyczy zasady stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego wyrażonej w art. 11 rozporządzenia nr 883/2004, że w owym rozporządzeniu ustanowiono system koordynacji dotyczący w szczególności określenia ustawodawstwa właściwego lub ustawodawstw właściwych w wypadku pracowników najemnych i osób prowadzących działalność na własny rachunek, którzy w różnych okolicznościach korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się. Kompletność tego systemu norm kolizyjnych skutkuje pozbawieniem ustawodawcy każdego państwa członkowskiego uprawnienia do określania według swojego uznania zakresu i przesłanek stosowania swojego ustawodawstwa krajowego w odniesieniu do osób podlegających temu ustawodawstwu oraz w odniesieniu do terytorium, na którym przepisy krajowe wywierają skutki. I tak art. 11 ust. 1 rozporządzenia nr 883/2004 wyraźnie stanowi, że osoby objęte zakresem stosowania tego rozporządzenia podlegają ustawodawstwu tylko jednego państwa członkowskiego (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 29, 30).
26 Ta zasada stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego ma na celu uniknięcie problemów mogących wyniknąć z jednoczesnego stosowania kilku ustawodawstw krajowych oraz zniesienie nierównego traktowania, które – dla osób przemieszczających się na terytorium Unii – wyniknęłoby z częściowego lub całkowitego zbiegu ustawodawstw właściwych (wyrok z dnia 26 lutego 2015 r., de Ruyter, C‑623/13, EU:C:2015:123, pkt 37).
27 Tymczasem wspomniana zasada nie ma zastosowania do urzędników Unii, którzy nie podlegają ustawodawstwu krajowemu w dziedzinie zabezpieczenia społecznego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 883/2004, definiującym zakres podmiotowy stosowania wspomnianego rozporządzenia (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).
28 Wyłącznie Unia, z wykluczeniem państw członkowskich, ma bowiem kompetencje do określenia przepisów mających zastosowanie do urzędników Unii w odniesieniu do ich obowiązków w zakresie zabezpieczenia społecznego. System zabezpieczenia społecznego instytucji Unii został określony, zgodnie z art. 14 protokołu, przez Parlament i Radę w drodze rozporządzenia ustanawiającego regulamin pracowniczy (wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 32, 33 i przytoczone tam orzecznictwo).
29 Otóż po pierwsze, należy uznać, że art. 14 protokołu skutkuje pozbawieniem państw członkowskich kompetencji w zakresie obowiązku przynależności urzędników Unii do krajowego systemu zabezpieczenia społecznego i obowiązku płacenia przez tych urzędników składek na rzecz finansowania takiego systemu (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo).
30 Trybunał orzekł już zresztą, że art. 14 protokołu i przepisy regulaminu pracowniczego w dziedzinie zabezpieczenia społecznego spełniają wobec urzędników Unii funkcję podobną do funkcji pełnionej przez art. 11 rozporządzenia nr 883/2004, polegającą na zakazie ustanawiania obowiązku płacenia przez tych urzędników składek na rzecz różnych systemów w tej dziedzinie (zob. podobnie wyrok z dnia 10 maja 2017 r., de Lobkowicz, C‑690/15, EU:C:2017:355, pkt 45).
31 Wynika z tego, że tylko prawodawca Unii jest właściwy do ustalania według swojego uznania zakresu i przesłanek stosowania przepisów w dziedzinie zabezpieczenia społecznego w odniesieniu do skutków, jakie one wywołują, i w odniesieniu do osób, które im podlegają.
32 Po drugie, regulamin pracowniczy, który posiada wszystkie właściwości określone w art. 288 TFUE, wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowany we wszystkich państwach członkowskich, wobec czego państwa członkowskie mają obowiązek przestrzegania jego postanowień (wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 35 i przytoczone tam orzecznictwo).
33 W tych okolicznościach z art. 72 ust. 1 i art. 73 regulaminu pracowniczego wynika, że każdy urzędnik i członek personelu tymczasowego pozostający w służbie jednej z instytucji Unii jest ubezpieczony od ryzyka choroby, począwszy od dnia rozpoczęcia służby.
34 W niniejszej sprawie jest bezsporne, że skarżący w postępowaniu głównym jest urzędnikiem Unii od dnia 1 września 2007 r. i że pozostaje w służbie Komisji od sierpnia 2010 r. Ze względu na stosunek pracy łączący go z Komisją skarżący w postępowaniu głównym podlega systemowi zabezpieczenia społecznego instytucji Unii zgodnie z art. 72 ust. 1 regulaminu pracowniczego, nawet jeśli prowadzi w państwie członkowskim dodatkową działalność zawodową, na której prowadzenie Komisja udzieliła pozwolenia zgodnie z art. 12b ust. 1 regulaminu pracowniczego.
35 I tak uregulowanie państwa członkowskiego, które obejmuje systemem zabezpieczenia społecznego tego państwa członkowskiego urzędnika Unii, który prowadzi w rzeczonym państwie członkowskim działalność dodatkową, narusza wyłączną kompetencję przyznaną Unii zarówno na mocy art. 14 protokołu, jak i przez właściwe przepisy regulaminu pracowniczego, do określenia przepisów mających zastosowanie do urzędników Unii w odniesieniu do ich obowiązków w zakresie zabezpieczenia społecznego.
36 O ile bowiem państwa członkowskie zachowują swoje kompetencje w zakresie organizacji swoich systemów zabezpieczenia społecznego, o tyle przy wykonywaniu tych kompetencji powinny one jednak przestrzegać prawa Unii, w tym postanowień protokołu i regulaminu pracowniczego dotyczących norm z dziedziny zabezpieczenia społecznego, które regulują sytuację prawną urzędników Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 43 i przytoczone tam orzecznictwo).
37 Ponadto uregulowanie krajowe, takie jak to, o którym mowa w pkt 35 niniejszego wyroku, byłoby sprzeczne z zasadą lojalnej współpracy, przewidzianej w art. 4 ust. 3 TUE, zgodnie z którą Unia i państwa członkowskie wzajemnie się szanują i udzielają sobie wzajemnego wsparcia w wykonywaniu zadań wynikających z traktatów.
38 Takie uregulowanie może być bowiem niezgodne z zasadą równego traktowania urzędników Unii, a tym samym może zniechęcać do wykonywania działalności zawodowej w ramach instytucji Unii, zważywszy, że niektórzy urzędnicy byliby zmuszeni nie tylko do płacenia składek na rzecz systemu zabezpieczenia społecznego instytucji Unii, ale także na rzecz krajowego systemu zabezpieczenia społecznego (zob. podobnie wyrok z dnia 10 maja 2017 r., de Lobkowicz, C‑690/15, EU:C:2017:355, pkt 47).
39 Wreszcie, należy uznać, że wspomnianej wykładni nie podważa żaden z argumentów przywołanych przez Królestwo Belgii i Republikę Czeską w przedstawionych przez nie uwagach na piśmie.
40 Jeśli chodzi z jednej strony o argument, zgodnie z którym wynagrodzenia, które nie są wypłacane przez Unię, nie podlegają jej właściwości i powinny w związku z tym podlegać opodatkowaniu przez państwo członkowskie posiadające prawo nałożenia podatku oraz, wobec tego, obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w tym państwie członkowskim, należy przypomnieć, że istnieje wyraźne rozróżnienie między zobowiązaniami w dziedzinie zabezpieczenia społecznego urzędników Unii a zobowiązaniami podatkowymi tych urzędników, którzy na podstawie art. 12 protokołu korzystają jedynie ze zwolnienia z podatków krajowych od ich dochodów, wynagrodzeń i dodatków wypłacanych przez Unię. Zatem o ile te dochody, wynagrodzenia i dodatki podlegają – w zakresie ich ewentualnego opodatkowania – wyłącznie prawu Unii, o tyle pozostałe dochody urzędników nadal podlegają opodatkowaniu w państwach członkowskich. Natomiast w odniesieniu do zobowiązań w dziedzinie zabezpieczenia społecznego urzędnik Unii podlega wyłącznie systemowi zabezpieczenia społecznego instytucji Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 48).
41 Wyłączne uprawnienia przyznane ustawodawcy Unii w kwestii ustanowienia systemu składek na ubezpieczenie społeczne urzędników Unii mają bowiem zastosowanie do składek na ubezpieczenie społeczne, jakie państwo członkowskie pobierałoby od każdego rodzaju dochodu, a więc również od dochodu stanowiącego wynagrodzenie za działalność dodatkową, na którą pozwolił pracodawca (zob. podobnie wyrok z dnia 10 maja 2017 r., de Lobkowicz, C‑690/15, EU:C:2017:355, pkt 48 i przytoczone tam orzecznictwo).
42 Co się tyczy z drugiej strony argumentu, zgodnie z którym systemy zabezpieczenia społecznego wszystkich państw członkowskich są oparte na solidarności – ponieważ składki nie są nigdy ani proporcjonalne do świadczeń, ani uzależnione od samego korzystania ze świadczeń, to należy przypomnieć, że Trybunał orzekł, iż istnienie lub brak istnienia wzajemności świadczeń nie ma znaczenia przy rozstrzyganiu kwestii, czy dana danina publiczna jest powiązana z systemem zabezpieczenia społecznego (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2023 r., Acerta i in., C‑415/22, EU:C:2023:881, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo).
43 W świetle powyższych rozważań na przedstawione pytanie należy odpowiedzieć, że art. 14 protokołu, zasadę stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego, o której mowa w rozporządzeniu nr 883/2004, oraz zasadę lojalnej współpracy, którą zawarto w art. 4 ust. 3 TUE, należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, które nakłada na urzędnika Unii prowadzącego dodatkową działalność dydaktyczną na terytorium rzeczonego państwa członkowskiego obowiązek podlegania krajowemu systemowi zabezpieczenia społecznego tego państwa członkowskiego.
W przedmiocie kosztów
44 Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.
Z powyższych względów Trybunał (siódma izba) orzeka, co następuje:
Artykuł 14 protokołu (nr 7) w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, zasadę stosowania jednego systemu zabezpieczenia społecznego, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, oraz zasadę lojalnej współpracy, którą zawarto w art. 4 ust. 3 TUE,
należy interpretować w ten sposób, że:
stoją one na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, które nakłada na urzędnika Unii Europejskiej prowadzącego dodatkową działalność dydaktyczną na terytorium rzeczonego państwa członkowskiego obowiązek podlegania krajowemu systemowi zabezpieczenia społecznego tego państwa członkowskiego.
Podpisy