Υπόθεση T-579/14

Birkenstock Sales GmbH

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διεθνής καταχώριση με ισχύ στην Ευρωπαϊκή Ένωση – Εικονιστικό σήμα το οποίο αναπαριστά σχέδιο διασταυρούμενων κυματοειδών γραμμών – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Διακριτικός χαρακτήρας – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 – Σχέδιο επιφανείας – Αποτύπωση σχεδίου επιφανείας στη συσκευασία προϊόντος»

Περίληψη – Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα)της 9ης Νοεμβρίου 2016

1.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα – Εικονιστικό σήμα συνιστάμενο σε επαναλαμβανόμενη ακολουθία στοιχείων – Χρήση τέτοιου σήματος ως σχεδίου επιφανείας σε προϊόντα ή στη συσκευασία αυτών – Διακριτικός χαρακτήρας – Κριτήρια εκτιμήσεως

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο β΄)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα – Εικονιστικό σήμα συνιστάμενο σε επαναλαμβανόμενη ακολουθία στοιχείων

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο β΄)

3.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Δικονομικές διατάξεις – Αυτεπάγγελτη εξέταση των πραγματικών περιστατικών – Καταχώριση νέου σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Βάρος αποδείξεως

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1 και 76 § 1)

1.      Τα κριτήρια εκτιμήσεως του διακριτικού χαρακτήρα των τρισδιάστατων σημάτων που συνίστανται στη μορφή του ίδιου του προϊόντος δεν διαφέρουν από τα ισχύοντα για τις λοιπές κατηγορίες σημάτων. Πάντως, στο πλαίσιο εφαρμογής των κριτηρίων αυτών, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η αντίληψη του μέσου καταναλωτή δεν είναι κατ’ ανάγκη η ίδια στην περίπτωση τρισδιάστατου σήματος, αποτελούμενου από την εικόνα του ίδιου του προϊόντος, και στην περίπτωση λεκτικού ή εικονιστικού σήματος, αποτελούμενου από σημείο ανεξάρτητο της όψεως των προϊόντων που προσδιορίζει. Πράγματι, ο μέσος καταναλωτής δεν έχει τη συνήθεια να αναγνωρίζει την προέλευση των προϊόντων βάσει του σχήματος του προϊόντος ή της συσκευασίας του, χωρίς να υπάρχει κάποιο εικονιστικό ή λεκτικό στοιχείο, και, ως εκ τούτου, ενδέχεται να καταστεί δυσχερέστερη η απόδειξη του διακριτικού χαρακτήρα ενός τέτοιου τρισδιάστατου σήματος, σε σχέση με κάποιο λεκτικό ή εικονιστικό σήμα. Διακριτικό χαρακτήρα διαθέτει μόνον το τρισδιάστατο σήμα, το οποίο συνίσταται στην εμφάνιση του ίδιου του προϊόντος, το οποίο αποκλίνει σημαντικά από τα γενικώς ή συνήθως ισχύοντα στον κλάδο και, λόγω αυτού του γεγονότος, μπορεί να επιτελεί τη βασική του λειτουργία προσδιορισμού της προελεύσεως του προϊόντος, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 207/2009.

Τα κριτήρια αυτά, τα οποία διαμορφώθηκαν σχετικά με τα σήματα τα οποία συγχέονται με την εμφάνιση των προϊόντων, εφαρμόζονται επίσης στην περίπτωση σημείου συνιστάμενου σε σχέδιο δυνάμενο να αποτυπωθεί στην επιφάνεια προϊόντος.

Σημείο το οποίο αποτελείται από σειρά στοιχείων περιοδικώς επαναλαμβανόμενων και το οποίο προσφέρεται κατεξοχήν για να χρησιμοποιηθεί ως σχέδιο επιφανείας. Επομένως, υφίσταται, καταρχήν, μια πιθανότητα, εγγενής στο εν λόγω σημείο, αυτό να χρησιμοποιηθεί ως σχέδιο επιφανείας, και τούτο ανεξαρτήτως του προσδιορισμού του από τον αιτούντα την καταχώριση σήματος ως εικονιστικού σήματος, τρισδιάστατου σήματος, σχεδίου επιφανείας ή άλλου προσδιορισμού. Υπό τις περιστάσεις αυτές, μόνον όταν η χρήση σχεδίου επιφανείας είναι απίθανη λαμβανομένης υπόψη της φύσεως των επίμαχων προϊόντων είναι δυνατόν τέτοιο σημείο να μην θεωρηθεί ως σχέδιο επιφανείας, όσον αφορά τα επίμαχα προϊόντα. Στις λοιπές περιπτώσεις, δύναται να κριθεί ότι το επίμαχο σημείο, το οποίο έχει τα τυπικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα σχεδίου επιφανείας λόγω της επαναλαμβανόμενης ακολουθίας των στοιχείων του, πράγματι συνιστά σχέδιο επιφανείας. Πρόκειται για αντικειμενικό κριτήριο το οποίο δεν συναρτάται προς τις εμπορικές προθέσεις της οικείας επιχειρήσεως.

Τα κριτήρια που έχει καθορίσει η νομολογία σχετικά με την εκτίμηση του διακριτικού χαρακτήρα των σημάτων τα οποία συγχέονται με την εμφάνιση των προϊόντων, εφαρμόζονται στα σχέδια επιφανείας τα οποία αποτυπώνονται στη συσκευασία προϊόντων τα οποία τα οποία συνήθως πωλούνται συσκευασμένα, και από τα οποία η συσκευασία αφαιρείται, κατά κανόνα, μόνον πριν την κατανάλωσή τους.

Εντούτοις, η εφαρμογή αυτής της νομολογίας δεν δικαιολογείται στην περίπτωση σχεδίου επιφανείας το οποίο αποτυπώνεται σε απλή συσκευασία μεταφοράς. Πράγματι, σχέδιο επιφανείας το οποίο αποτυπώνεται σε απλή συσκευασία μεταφοράς δεν μπορεί να εξομοιωθεί προς την εμφάνιση προϊόντος.

(βλ. σκέψεις 23, 24, 26, 54, 55, 57, 66, 67)

2.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψεις 129-133, 145, 152, 153)

3.      Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

(βλ. σκέψη 136)