ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τέταρτο τμήμα)

της 26ης Οκτωβρίου 2000 (1)

«Κοινοτικό σήμα - Λεκτικό σήμα ”Investorworld” - Απόλυτος λόγος απαραδέκτου - Έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα»

Στην υπόθεση T-360/99,

Community Concepts AG, πρώην Touchdown Gesellschaft für erfolgsorientiertes Marketing mbH, με έδρα το Μόναχο (Γερμανία), εκπροσωπούμενη από τους F. Bahr και F. Cordt-Terzi, δικηγόρους Μονάχου, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο τον δικηγόρο N. Decker, 16, avenue Marie-Thérèse,

προσφεύγουσα,

κατά

Γραφείου εναρμονίσεως στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς (σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ), εκπροσωπουμένου από τους A. von Mühlendahl, αντιπρόεδρο υπεύθυνο για τις νομικές υποθέσεις, D. Schennen, προϊστάμενο υπηρεσίας στο τμήμα νομικών υποθέσεων, και E. Joly, υπάλληλο διοικήσεως στο ίδιο τμήμα, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο τον C. Gómez de la Cruz, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας της Επιτροπής, Centre Wagner, Kirchberg,

καθού,

που έχει ως αντικείμενο προσφυγή ακυρώσεως της αποφάσεως του τρίτου τμήματος προσφυγών του Γραφείου εναρμονίσεως στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς (σήματα, σχέδια και υποδείγματα) της 15ης Οκτωβρίου 1999 (υπόθεση R 204/1999-3), περί αρνήσεως καταχωρίσεως της λέξεως «Investorworld» ως κοινοτικού σήματος,

ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (τέταρτο τμήμα),

συγκείμενο από τους V. Tiili, Πρόεδρο, R. M. Moura Ramos και P. Mengozzi, δικαστές,

γραμματέας: G. Herzig, υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη το δικόγραφο της προσφυγής που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 24 Δεκεμβρίου 1999,

έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 6 Απριλίου 2000,

κατόπιν της προφορικής διαδικασίας της 5ης Ιουλίου 2000,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

Ιστορικό της διαφοράς

1.

    Στις 8 Σεπτεμβρίου 1998 η Direkt Anlage Bank AG υπέβαλε αίτηση καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος στο Γραφείο εναρμονίσεως στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς (σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (στο εξής: Γραφείο).

2.

    Το σήμα του οποίου η καταχώριση ζητήθηκε είναι το λεκτικό σήμα «Investorworld».

3.

    Οι υπηρεσίες για τις οποίες ζητείται η καταχώριση αυτή και τις οποίες αφορά η υπό κρίση προσφυγή εμπίπτουν στην κλάση 36 «ασφάλειες, οικονομικέςυποθέσεις, νομισματικές υποθέσεις, υποθέσεις που αφορούν ακίνητα», υπό την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας σχετικά με την κατάταξη των προϊόντων και των υπηρεσιών για την καταχώριση σημάτων, της 15ης Ιουνίου 1957, όπως έχει αναθεωρηθεί και τροποποιηθεί. Η καταχώριση του λεκτικού σήματος «Investorworld» ζητείται επίσης για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που εμπίπτουν στις κλάσεις 9, 16, 35, 38 και 41 υπό την έννοια του εν λόγω διακανονισμού.

4.

    Με απόφαση της 22ας Φεβρουαρίου 1999, κοινοποιηθείσα στις 23 Φεβρουαρίου 1999, ο εξεταστής που μελέτησε την αίτηση την απέρριψε δυνάμει του άρθρου 38 του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1993, για το κοινοτικό σήμα (EE 1994, L 11, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε, με την αιτιολογία ότι το λεκτικό σήμα «Investorworld» εστερείτο διακριτικού χαρακτήρα.

5.

    Στις 23 Απριλίου 1999 η προσφεύγουσα άσκησε προσφυγή ενώπιον του Γραφείου, δυνάμει του άρθρου 59 του κανονισμού 40/94, κατά της αποφάσεως του εξεταστή. Η προσφυγή παραπέμφθηκε στα τμήματα προσφυγών.

6.

    Με έγγραφο της 3ης Σεπτεμβρίου 1999, η Touchdown Gesellschaft für erfolgsorientiertes Marketing mbH, την οποία διαδέχθηκε η προσφεύγουσα, ζήτησε από το Γραφείο να σημειωθεί στο πρωτόκολλο η υπέρ αυτής μεταβίβαση της επίμαχης αιτήσεως κοινοτικού σήματος.

7.

    Η προσφυγή απορρίφθηκε με απόφαση του τρίτου τμήματος προσφυγών της 15ης Οκτωβρίου 1999 (στο εξής: προσβαλλομένη απόφαση), καθόσον η αίτηση καταχωρίσεως αφορά τις υπηρεσίες που εμπίπτουν στην κλάση 36 υπό την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας. Η απόφαση του εξεταστή της 22ας Φεβρουαρίου 1999 ακυρώθηκε όσον αφορά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που εμπίπτουν στις κατηγορίες 9, 16, 35, 38 και 41 υπό την έννοια του εν λόγω διακανονισμού.

8.

    Κατά την προσβαλλομένη απόφαση, το λεκτικό σήμα «Investorworld», από πλευράς των υπηρεσιών που εμπίπτουν στην κλάση 36, στερείται διακριτικού χαρακτήρα υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94 και είναι αμιγώς περιγραφικό, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ´, του ίδιου κανονισμού. Η αγγλική λέξη «investor» πρέπει να νοηθεί ως «επενδυτής, δανείζων, εισφέρων κεφάλαιο» και η λέξη «world» ως «κόσμος, γη, σύμπαν» και ακόμη, μεταφορικώς, ως «οι άνθρωποι, ο κόσμος». Υπό τη μεταφορική αυτή έννοια, η λέξη «κόσμος» χρησιμοποιείται, επί παραδείγματι, στις εκφράσεις «επιχειρηματικός κόσμος», «κόσμος της μόδας», «εμπορικός κόσμος» και «επιστημονικός κόσμος». Συνεπώς, ο συνδυασμός των λέξεων «investor» και «world» δίδει, τουλάχιστον στην αγγλόφωνη ζώνη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, μια σαφή, μη διφορούμενη και αμέσως αντιληπτή ένδειξη για τη φύση και τον προορισμό των υπηρεσιών της κλάσεως 36 που προσδιορίζονται στην αίτηση, υπό την έννοια του «κόσμου των επενδύσεων, κόσμου στον οποίον απευθύνεται ο επενδυτής, κόσμου των επενδυτών». Κατάσυνέπεια, το λεκτικό σήμα «Investorworld» στερείται κάθε προσθέτου επινοηθέντος στοιχείου και συνεπώς κάθε διακριτικού χαρακτήρα.

9.

    Η προσβαλλομένη απόφαση κοινοποιήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1999.

10.

    Το Γραφείο καταχώρισε στο πρωτόκολλο την υπέρ της προσφεύγουσας μεταβίβαση της επίδικης αιτήσεως κοινοτικού σήματος στις 4 Ιανουαρίου 2000.

Αιτήματα των διαδίκων

11.

    Η προσφεύγουσα ζητεί από το Πρωτοδικείο:

-    να ακυρώσει την προσβαλλομένη απόφαση καθόσον αυτή απέρριψε την προσφυγή ενώπιον του Γραφείου·

-    να καταδικάσει το καθού στα δικαστικά έξοδα, περιλαμβανομένων των εξόδων που αφορούν την ενώπιον του τμήματος προσφυγών διαδικασία.

12.

    Το Γραφείο ζητεί από το Πρωτοδικείο:

-    να απορρίψει την προσφυγή·

-    να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

Επί του αιτήματος ακυρώσεως

13.

    Η προσφεύγουσα επικαλείται, κατ' ουσίαν, δύο λόγους ακυρώσεως προς στήριξη της προσφυγής της, από τους οποίους ο πρώτος αντλείται από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94 και ο δεύτερος από παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ´, του ίδιου κανονισμού.

14.

    Το Γραφείο ομολογεί ότι ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως είναι βάσιμος. Θεωρεί ωστόσο ότι η υπό κρίση προσφυγή πρέπει να απορριφθεί, δεδομένου ότι, δυνάμει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94, η έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα του λεκτικού σήματος «Investorworld» εμποδίζει, εν πάση περιπτώσει, την καταχώρισή του.

Επί του λόγου ακυρώσεως που αντλείται από την παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94

Επιχειρήματα των διαδίκων

15.

    Η προσφεύγουσα παρατηρεί ότι το λεκτικό σήμα «Investorworld» είναι αντίθετο προς τους γραμματικούς κανόνες της αγγλικής γλώσσας και δεν χρησιμοποιείται στη γλώσσα αυτή, γραπτώς ή προφορικώς. Έτσι, αντιθέτως προς τα εκτιθέμενα στην προσβαλλομένη απόφαση, δεν προσομοιάζει με καμία από τις εκφράσεις«επιχειρηματικός κόσμος», «κόσμος της μόδας» ή «επιστημονικός κόσμος». Πράγματι, το επίμαχο λεκτικό σήμα δεν είναι «investment world» ή «investor's world», πράγμα που θα ήταν ορθό από γλωσσικής απόψεως, αλλά «Investorworld». Λόγω του ότι είναι γραμματικώς εσφαλμένο, αυτό το λεκτικό σήμα έχει διακριτικό χαρακτήρα.

16.

    Εξάλλου, η γλωσσική ακαταλληλότητα που το χαρακτηρίζει οφείλεται στη βούληση διττής αναφοράς στα πρόσωπα. Συναφώς, η προσφεύγουσα παρατηρεί ότι τόνισε υπερβολικά τη σχέση με τους ανθρώπους, αφενός, επιλέγοντας τη λέξη «investor» (επενδυτής) αντί του όρου «investment» (επένδυση) και, αφετέρου, με την προσθήκη του «world».

17.

    Η προσφεύγουσα καταλήγει ότι το λεκτικό σήμα «Investorworld» έχει επινοηθεί σε ορισμένο βαθμό και, συνεπώς, έχει διακριτικό χαρακτήρα. Κατά συνέπεια, ο απόλυτος λόγος απαραδέκτου τον οποίο προβλέπει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94, ο οποίος αφορά την περίπτωση κατά την οποία το κατατεθέν σημείο στερείται παντελώς τέτοιου χαρακτήρα, δεν έχει εφαρμογή στην επίμαχη αίτηση καταχωρίσεως.

18.

    Το Γραφείο αναγνωρίζει ότι ένας ελάχιστος διακριτικός χαρακτήρας αρκεί για να μπορεί μια λέξη να καταχωρισθεί ως σήμα, αλλά υποστηρίζει ότι το εν λόγω λεκτικό σήμα δεν έχει τον χαρακτήρα αυτόν. Η έλλειψη του «s» με απόστροφο, ενώ στην έκφραση «Investor's World» θα έπρεπε να υπάρχει «s» με απόστροφο, δεν αρκεί για να προσδώσει στο λεκτικό σήμα I«nvestorworld» διακριτικό χαρακτήρα. Κατά το Γραφείο, πρόκειται περί μόλις διακρινόμενης ορθογραφικής παραλλαγής. Το Γραφείο παρατηρεί, συναφώς, ότι παγία πρακτική του είναι να αρνείται την καταχώριση σήματος αποτελουμένου αποκλειστικώς από δύο ενωμένες λέξεις, καμία από τις οποίες δεν μπορεί μόνη της να τύχει προστασίας και οι οποίες πρέπει να γράφονται χωριστά σύμφωνα με τους γραμματικούς κανόνες.

19.

    Το Γραφείο θεωρεί ότι στο λεκτικό σήμα «Investorworld» μπορεί να θεωρηθεί ότι σημαίνει μεταφορικώς «κόσμος των επενδυτών» επισημαίνοντας έτσι ότι οι υπηρεσίες τις οποίες δηλώνει αφορούν οτιδήποτε μπορεί να έχει κάποιο ενδιαφέρον για τους επενδυτές. Κατά συνέπεια, το λεκτικό σήμα στερείται διακριτικού χαρακτήρα διότι δεν επιτρέπει να εξατομικευθεί η επιχείρηση που προσφέρει τις υπηρεσίες. Ένα σήμα όμως έχει διακριτικό χαρακτήρα ακριβώς αν μπορεί να διακρίνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μιας επιχειρήσεως από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες άλλων επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το Γραφείο διευκρινίζει ότι πρακτική του είναι να αρνείται την καταχώριση κάθε λεκτικού σήματος το οποίο περιέχει τη λέξη «world», αφενός, και έναν όρο ο οποίος περιγράφει το αντικείμενο που αφορά ή το κοινό προς το οποίο απευθύνεται το προϊόν ή η υπηρεσία, αφετέρου, όπως τα λεκτικά σήματα «World of music» για δίσκους μουσικής και «The world of wine» για προϊόντα σχετικά με τον οίνο.

Εκτίμηση του Πρωτοδικείου

20.

    Σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού 40/94, το καθοριστικό στοιχείο προκειμένου ένα επιδεκτικό γραφικής παράστασης σημείο να μπορεί να αποτελέσει κοινοτικό σήμα συνίσταται στο να καθιστά δυνατή τη διάκριση των προϊόντων μιας επιχειρήσεως από αυτά μιας άλλης (αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 8ης Ιουλίου 1999, T-163/98, Procter & Gamble κατά ΓΕΕΑ, Baby-dry, Συλλογή 1999, σ. ΙΙ-2383, σκέψη 20, και της 12ης Ιανουαρίου 2000, T-19/99, DKV κατά ΓΕΕΑ, Companyline, Συλλογή 2000, σ. ΙΙ-1, σκέψη 23).

21.

    Κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94, δεν γίνονται δεκτά για καταχώριση «τα σήματα που στερούνται διακριτικού χαρακτήρα». Ο διακριτικός χαρακτήρας πρέπει να εκτιμάται μόνο σε σχέση με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τα οποία ζητείται η καταχώριση του σημείου (προπαρατεθείσα απόφαση Companyline, σκέψη 24).

22.

    Εν προκειμένω, το σήμα αποτελείται αποκλειστικώς από τους όρους «investor» και «world», οι οποίοι είναι αμφότεροι συνήθεις στις αγγλόφωνες χώρες. Ο όρος «investor» καθιστά αντιληπτό ότι οι δηλούμενες υπηρεσίες απευθύνονται στους επενδυτές και εμπίπτουν στην κλάση 36 (βλ., ανωτέρω, σκέψη 3). Το γεγονός ότι ο όρος αυτός ενώθηκε με τη λέξη «world» δεν εμφανίζει κανένα πρόσθετο χαρακτηριστικό στοιχείο δυνάμενο να καταστήσει το σημείο, στο σύνολό του, κατάλληλο προς διάκριση των προϊόντων της προσφεύγουσας από αυτά άλλων επιχειρήσεων (προπαρατεθείσες αποφάσεις Baby-dry, σκέψη 27, και Companyline, σκέψη 26). Πράγματι, λόγω της συνθέσεώς του, το επίμαχο σημείο απλώς παραπέμπει στον «κόσμο του επενδυτή», δηλώνοντας, όπως ορθώς παρατηρεί το Γραφείο, ότι οι εν λόγω υπηρεσίες αφορούν οτιδήποτε μπορεί να ενδιαφέρει τον επενδυτή.

23.

    Το γεγονός ότι το λεκτικό σήμα «Investroworld» δεν είναι γραμματικώς ορθό και, συνεπώς, δεν υπάρχει στην αγγλική γλώσσα ουδόλως τροποποιεί την προεκτεθείσα εκτίμηση (προπαρατεθείσα απόφαση Companyline, σκέψη 26).

24.

    Κατά συνέπεια, το σήμα «Investorworld» στερείται διακριτικού χαρακτήρα ως προς τις υπηρεσίες που εμπίπτουν στην κλάση 36 του Διακανονισμού της Νίκαιας.

25.

    Συνεπώς, ορθώς το τμήμα προσφυγών αποφάσισε ότι, βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β´, του κανονισμού 40/94, η λέξη «Companyline» δεν μπορεί να αποτελέσει κοινοτικό σήμα για τις υπηρεσίες αυτές.

26.

    Από το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 40/94 προκύπτει ότι αρκεί να ισχύει ένας από τους απαριθμούμενους απόλυτους λόγους απαραδέκτου προκειμένου ένα σημείο να μη μπορεί να καταχωριστεί ως κοινοτικό σήμα (βλ. προπαρατεθείσες αποφάσεις Baby-dry, σκέψη 29, και Companyline, σκέψη 30). Κατά συνέπεια, η προσφυγή πρέπει να απορριφθεί.

Επί των δικαστικών εξόδων

27.

    Κατά το άρθρο 87, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Πρωτοδικείου, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα έξοδα, εφόσον υπήρχε σχετικό αίτημα του νικήσαντος διαδίκου. Δεδομένου ότι η προσφεύγουσα ηττήθηκε, πρέπει να καταδικασθεί στα δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με το αίτημα του καθού.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ (τέταρτο τμήμα)

αποφασίζει:

1)    Απορρίπτει την προσφυγή.

2)    Καταδικάζει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

Tiili Moura Ramos Mengozzi

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 26 Οκτωβρίου 2000.

Ο Γραμματέας

Ο Πρόεδρος

H. Jung

P. Mengozzi

1: Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική.