Arrest van het Gerecht (Achtste kamer) van 24 november 2021 – CX/Commissie

(Zaak T‑743/16 RENV II)

„Openbare dienst – Ambtenaren – Tuchtmaatregel – Tuchtrechtelijk ontslag – Onderzoek van OLAF – Ongeoorloofde en clandestiene onderhandelingen over een opdracht – Belangenconflict – Certificering van een niet-conforme factuur – Rechten van de verdediging – Recht om te worden gehoord – Herhaalde afwezigheid van verzoeker en zijn advocaat op het tuchtrechtelijk verhoor – Rechtszekerheid – Gewettigd vertrouwen – Evenredigheid – Redelijke termijn – Ne-bis-in-idembeginsel – Kennelijke beoordelingsfout – Motiveringsplicht”

1.      Ambtenaren – Tuchtregeling – Sanctie – Ontslag – Beoordelingsvrijheid van het tot aanstelling bevoegde gezag – Rechterlijke toetsing – Grenzen – Kennelijke onjuistheid – Begrip – Bewijslast

(Statuut van de ambtenaren, art. 86 en bijlage IX, art. 10)

(zie punten 90‑92, 355‑357)

2.      Ambtenaren – Tuchtregeling – Tuchtprocedure – Niet-nakoming van een verplichting – Geen financiële schade veroorzaakt door de gedragingen en geen winst voor de betrokkene – Geen invloed

(zie punten 117, 157)

3.      Ambtenaren – Rechten en verplichtingen – Loyaliteitsplicht – Omvang – Ontstaan en voortduren van een belangenconflict – Niet-nakoming

(Statuut van de ambtenaren, art. 11, 11 bis en 12)

(zie punten 128‑133)

4.      Begroting van de Europese Unie – Financieel Reglement – Uitvoering van de begroting – Verbod voor financiële actoren om uitvoeringshandelingen vast te stellen in geval van een belangenconflict – Begrip „belangenconflict” – Gedeelde belangen van een ambtenaar van de Unie en de oprichter van een vennootschap – Daaronder begrepen

(Verordening nr. 1605/2002 van de Raad, art. 52, lid 2; Statuut van de ambtenaren, art. 11 en 12)

(zie punten 148‑152)

5.      Begroting van de Europese Unie – Financieel Reglement – Uitvoering van de begroting – Uitgavenverrichtingen – Vastlegging – Betaalbaarverklaring voor overheidsopdrachten – Gevolg – Noodzaak om na te gaan of de prestatie daadwerkelijk is verricht overeenkomstig de toepasselijke bepalingen

(Verordening nr. 1605/2002 van de Raad, art. 52, lid 2; verordening nr. 2342/2002 van de Commissie, art. 98)

(zie punt 163)

6.      Ambtenaren – Tuchtregeling – Procedure – Horen van de betrokkene door het tot aanstelling bevoegde gezag – Niet-verschijning van de betrokkene op basis van een medisch attest – Vermoeden dat de betrokkene niet in staat is om te verschijnen – Weerlegbaarheid – Bewijslast – Mogelijkheid voor de betrokkene om zich te doen vertegenwoordigen of om schriftelijke opmerkingen in te dienen

[Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, art. 41, lid 2, a), art. 51, lid 1, en art. 52, lid 1; Statuut van de ambtenaren, bijlage IX, art. 4 en art. 22, lid 1]

(zie punten 200‑204, 211‑213, 236, 237)

7.      Ambtenaren – Bestuurshandelingen – Vermoeden van geldigheid – Niet-bestaande handeling – Begrip – Verslag van het Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) dat een schrijffout bevat met betrekking tot de datum waarop het is opgesteld – Daarvan uitgesloten

(Art. 288 VWEU)

(zie punten 247‑251, 254, 255)

8.      Ambtenaren – Tuchtregeling – Besluit om een tuchtprocedure in te leiden – Vóór de inleiding van de procedure aan het tot aanstelling bevoegde gezag gericht verzoek van de diensten waarbij een lijst wordt opgesteld van de feiten die de betrokken ambtenaar ten laste worden gelegd en waarbij de bevoegdheden van dat gezag in herinnering worden gebracht – Schending van het recht op het vermoeden van onschuld – Geen

(Statuut van de ambtenaren, bijlage IX, art. 22, lid 2)

(zie punten 290‑292)

9.      Ambtenaren – Tuchtregeling – Sanctie – Besluit van het tot aanstelling bevoegde gezag – Termijn voor de vaststelling – Niet-inachtneming – Gevolgen

(Statuut van de ambtenaren, bijlage IX, art. 22, lid 1)

(zie punten 339‑349)

10.    Ambtenaren – Tuchtregeling – Sanctie – Beoordelingsvrijheid van het tot aanstelling bevoegde gezag – Beoordeling van verschillende niet-nakomingen in hun geheel – Toelaatbaarheid

(zie punt 364)

11.    Ambtenaren – Tuchtregeling – Sanctie – Verzachtende omstandigheid – Briljante loopbaan van de betrokkene – Uitgesloten in geval van bijzonder ernstige fouten

(Statuut van de ambtenaren, bijlage IX, art. 10)

(zie punt 367)

12.    Ambtenaren – Tuchtregeling – Sanctie – Verzachtende omstandigheid – Feit dat de vastgestelde fouten dateren van geruime tijd geleden – Te late ontdekking die te wijten is aan de handelwijze van de betrokkene – Daarvan uitgesloten

(Statuut van de ambtenaren, bijlage IX, art. 10)

(zie punten 368‑370, 404)

13.    Gerechtelijke procedure – Kosten – Begroting – Begroting die pas mogelijk is na de beslissing waarbij een einde wordt gemaakt aan het geding – Arrest van het Gerecht voor ambtenarenzaken dat in hogere voorziening bij het Gerecht is vernietigd met verwijzing van de zaak naar een andere kamer van het Gerecht – Begroting van alle kosten van de verschillende procedures

(Reglement voor de procesvoering van het Gerecht, art. 133 en 219)

(zie punten 421, 422)

Dictum

1) Het beroep wordt verworpen.

2) CX draagt zijn eigen kosten en de kosten van de Europese Commissie die verband houden met de onderhavige procedure en de procedures in de zaken F‑5/14 R, F‑5/14, T‑493/15 P, T‑743/16 RENV en C‑131/19 P.