Language of document : ECLI:EU:T:2013:32

WYROK SĄDU (druga izba)

z dnia 22 stycznia 2013 r.(*)

EFOGR – Sekcja Gwarancji – Wydatki wyłączone z finansowania – Przetwórstwo owoców cytrusowych, bawełna, wołowina i cielęcina i oliwa z oliwek – Audyt finansowy – Kontrole kluczowe – Proporcjonalność – Powtarzanie się niedociągnięć – Obowiązek uzasadnienia

W sprawie T‑46/09

Republika Grecka, reprezentowana przez V. Kontolaimosa, I. Chalkiasa, S. Charitaki oraz S. Papaïoannou, działających w charakterze pełnomocników,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez A. Markoulli oraz H. Tserepa-Lacombe, działające w charakterze pełnomocników, wspierane przez N. Korogiannakisa, adwokata,

strona pozwana,

mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji 2008/960/WE z dnia 8 grudnia 2008 r. wyłączającej z finansowania wspólnotowego niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie w ramach Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) (Dz.U. L 340, s. 99) w zakresie, w jakim wyłącza ona z finansowania wspólnotowego niektóre wydatki poniesione przez Republikę Grecką,

SĄD (druga izba),

w składzie: N. J. Forwood, prezes, F. Dehousse (sprawozdawca) i J. Schwarcz, sędziowie,

sekretarz: S. Spyropoulos, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 5 czerwca 2012 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Ramy prawne

1.     Przepisy ogólne dotyczące finansowania wspólnej polityki rolnej

1        W rozporządzeniu Rady (EWG) nr 729/70 z dnia 21 kwietnia 1970 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (WPR) (Dz.U. L 94, s. 13) ustanowiono ogólne zasady mające zastosowanie do finansowania WPR. Rozporządzenie to zostało uchylone i zastąpione przez rozporządzenie Rady (WE) nr 1258/99 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie finansowania WPR (Dz.U. L 160, s. 103), które dotyczy wydatków dokonanych od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 16 października 2006 r. w ramach finansowania WPR.

2        Artykuł 7 ust. 2 rozporządzenia nr 1258/1999 przewiduje, że Komisja podejmuje decyzję w sprawie comiesięcznych zaliczek na podstawie wydatków dokonanych przez akredytowane agencje płatnicze, a art. 7 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia dotyczy decyzji o rozliczeniu rachunków agencji płatniczych.

3        Artykuł 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/1999 stanowi:

„Komisja podejmuje decyzję o wykluczeniu wydatków z finansowania wspólnotowego określonego w art. 2 i 3, jeśli stwierdzi, że wydatki te nie zostały dokonane zgodnie z przepisami Wspólnoty.

Przed podjęciem decyzji o odmowie finansowania, wyniki kontroli przeprowadzonych przez Komisję i odpowiedzi zainteresowanego państwa członkowskiego są przedmiotem pisemnej notyfikacji, po której obydwie strony dołożą starań w celu osiągnięcia porozumienia co do działań, jakie należy podjąć.

W przypadku gdy porozumienie nie zostało osiągnięte, państwo członkowskie może zwrócić się o rozpoczęcie procedury mediacyjnej [zmierzającej do pogodzenia odpowiednich stanowisk] […] w okresie czterech miesięcy; jej wyniki przedstawia się w sprawozdaniu wysyłanym do Komisji i rozpatrywanym przez nią przed podjęciem decyzji o odmowie finansowania.

Komisja dokonuje oszacowania kwot, które mają być wykluczone z uwzględnieniem w szczególności stwierdzonego stopnia niezgodności. Komisja uwzględnia naturę i wagę naruszenia przepisów oraz stratę finansową poniesioną przez Wspólnotę.

Odmowa finansowania nie może dotyczyć:

a)      wydatków określonych w art. 2, dokonanych wcześniej niż 24 miesiące przed pisemnym zawiadomieniem zainteresowanego państwa członkowskiego przez Komisję o wynikach kontroli;

[…]”.

4        Artykuł 8 ust. 1 rozporządzenia nr 1258/1999 stanowi:

„1.      Państwa członkowskie, zgodnie z przepisami ustawowymi, wykonawczymi lub administracyjnymi prawa krajowego, podejmują środki niezbędne do:

a)      upewnienia się, że transakcje finansowane przez Fundusz są rzeczywiście przeprowadzane i dokonywane w poprawny sposób;

b)      zapobiegania nieprawidłowościom i postępowania z nimi [i ścigania ich];

c)      odzyskiwania kwot straconych wskutek nieprawidłowości lub zaniedbań.

[…]”

5        Rozporządzenie Rady (WE) nr 1290/2005 z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie finansowania WPR (Dz.U. L 209, s. 1) uchyla rozporządzenie nr 1258/1999 i stosuje się od dnia 1 stycznia 2007 r. (art. 49 rozporządzenia nr 1290/2005). Jednakże przewiduje się w nim, że między innymi art. 31 dotyczący rozliczania zgodności stosuje się od dnia 16 października 2006 r. dla wydatków dokonanych od dnia 16 października 2006 r.

6        Artykuł art. 31 rozporządzenia nr 1290/2005 zawiera zasadniczo takie same przepisy jak art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/1999.

7        Artykuł 8 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1663/95 z dnia 7 lipca 1995 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia nr 729/70 w odniesieniu do procedury rozliczania rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR (Dz.U. L 158, s. 6), zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2245/1999 z dnia 22 października 1999 r. (Dz.U. L 273, s. 5), stanowi:

„1. W przypadku gdy w wyniku dochodzenia Komisja uznaje, że wydatki nie zostały dokonane zgodnie z regułami wspólnotowymi, powiadamia ona zainteresowane państwo członkowskie o wynikach swojej kontroli i określa środki naprawcze, które należy podjąć w celu zagwarantowania przestrzegania tych zasad w przyszłości.

Informacja odnosi się do niniejszego rozporządzenia. Państwo członkowskie przekazuje swoją odpowiedź w terminie dwóch miesięcy, a Komisja może odpowiednio zmienić swoje stanowisko. W uzasadnionych przypadkach Komisja może przedłużyć dopuszczalny termin na udzielenie odpowiedzi.

Po wygaśnięciu terminu na udzielenie odpowiedzi Komisja zaprasza państwo członkowskie na dwustronne rozmowy, podczas których strony usiłują doprowadzić do porozumienia co do środków, które mają zostać przedsięwzięte, [a także co do] oceny wagi naruszenia, jak również straty finansowej poniesionej przez Wspólnotę. Po rozmowach i po upływie wszelkich wyznaczonych przez Komisję terminów następujących po tych rozmowach, po konsultacji z państwem członkowskim w sprawie dostarczenia dodatkowych informacji lub w przypadku gdy państwo członkowskie nie przyjmuje zaproszenia w terminie wyznaczonym przez Komisję, po upływie tego terminu Komisja oficjalnie powiadamia państwo członkowskie o swoich wnioskach, powołując się na decyzję Komisji 94/442/WE. Bez uszczerbku dla przepisów akapitu czwartego niniejszego ustępu informacja ta zawiera ocenę wszystkich wydatków, które Komisja zamierza wykluczyć na podstawie art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia […] nr 729/70.

Państwo członkowskie powiadamia Komisję w możliwie najkrótszym terminie o środkach naprawczych przyjętych w celu zapewnienia zgodności z regułami wspólnotowymi i o dacie ich wejścia w życie. Komisja przyjmuje w odpowiednim przypadku jedną lub więcej decyzji na mocy art. 5 ust. 2 lit. c) rozporządzenia […] nr 729/70 w celu wyłączenia wydatków dokonanych w sposób niezgodny z regułami wspólnotowymi, do daty wejścia w życie środków [naprawczych].

2. Decyzje określone w art. 5 ust. 2 li. c) rozporządzenia […] nr 729/70 zostają podejmowane po zbadaniu każdego raportu opracowanego przez organ pojednawczy zgodnie z przepisami ustanowionymi w [decyzji] 94/442/WE”.

8        Rozporządzenie Komisji (WE) nr 885/2006 z dnia 21 czerwca 2005 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia […] nr 1290/2005 w zakresie akredytacji agencji płatniczych i innych jednostek, jak również rozliczenia rachunków EFGR i EFRROW (Dz.U. L 171, s. 90) stosuje się od dnia 16 października 2006 r., a jego art. 11 ust. 1–3 przewiduje zasadniczo taką samą procedurę jak procedura ustanowiona w art. 8 rozporządzenia nr 1663/95.

2.     Wytyczne Komisji

9        Wytyczne dotyczące stosowania korekt finansowych zostały określone w dokumencie Komisji nr VI/5330/97 z dnia 23 grudnia 1997 r., zatytułowanym „Wytyczne dotyczące obliczania skutków finansowych podczas przygotowania decyzji o rozliczaniu rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR” (zwanym dalej „dokumentem nr VI/5330/97”).

10      Z załącznika 2 do dokumentu nr VI/5330/97, zatytułowanego „Skutki finansowe niedociągnięć kontroli przeprowadzonej przez państwa członkowskie celem rozliczenia rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR”, wynika, że korekty finansowe są obliczane z uwzględnieniem w szczególności stwierdzonego stopnia niezgodności oraz że Komisja uwzględnia naturę i wagę naruszenia oraz stratę finansową poniesioną przez Wspólnotę (załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97, akapit drugi).

11      Załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97 przewiduje, po pierwsze, sposób oszacowania korekty finansowej na podstawie „błędów znajdujących się w aktach poszczególnych spraw”. Ten sposób oszacowania dotyczy jednorazowych nieprawidłowości – w stosownym przypadku ekstrapolowanych – i prowadzi do zastosowania korekty jednorazowej. W tym samym załączniku przewidziano, po drugie, sposób oszacowania korekty finansowej na podstawie ryzyka wystąpienia straty finansowej. Ten sposób oszacowania dotyczy nieprawidłowości systematycznych i prowadzi do zastosowania korekty ryczałtowej (załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97, akapity od ósmego do dwudziestego piątego).

12      Zgodnie z drugim sposobem oszacowania, istotnym w kontekście audytu systemów, Komisja stosuje korektę ryczałtową wynoszącą 2%, 5%, 10% lub 25% zadeklarowanych wydatków, w zależności od stopnia ryzyka wystąpienia straty finansowej dla Wspólnoty wynikającego z niedostatków systemów kontroli (załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97, akapit ósmy).

13      Komisja rozróżnia dwie kategorie kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie (załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97, akapit czternasty).

14      Po pierwsze, kontrole kluczowe obejmują inspekcje i weryfikacje administracyjne wymagane dla sprawdzenia elementów merytorycznych, w szczególności rzeczywistego istnienia przedmiotu wniosku, ilości oraz warunków jakościowych, włączając w to terminowość, wymogi zbioru, terminy przechowywania itd. Dokonywane są one w terenie i konfrontowane z informacjami uzyskanymi z niezależnego źródła, np. rejestrów katastralnych.

15      Po drugie, kontrole pomocnicze obejmują działania administracyjne konieczne dla właściwego załatwiania wniosków i obejmują działania takie jak: sprawdzanie terminowości w ich składaniu, identyfikacja wniosków dotyczących tego samego przedmiotu, analiza zagrożeń, stosowanie sankcji i odpowiednie nadzorowanie procedur.

16      W celu obliczenia wydatków niekwalifikowalnych dokument nr VI/5330/97 przewiduje cztery kategorie korekty o stawce ryczałtowej:

–        25% wydatków w sytuacji gdy w ogóle nie wprowadzono systemu kontroli lub system ten jest w dużej mierze niewystarczający oraz gdy istnieją oznaki bardzo częstych nieprawidłowości oraz niedbalstwa w walce z niezgodnymi z przepisami lub oszukańczymi praktykami, a w konsekwencji istnieje ryzyko bardzo wysokich strat dla Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR);

–        10% wydatków, jeśli nie przeprowadzono jednej lub wielu kontroli kluczowych bądź są one przeprowadzane tak źle lub tak rzadko, iż nie wystarczają do dokonania oceny dopuszczalności wniosku lub do zapobieżenia nieprawidłowościom, a więc można słusznie sądzić, że zaistniało wysokie ryzyko znacznych strat dla EFOGR;

–        5% wydatków, jeżeli wszystkie kontrole kluczowe zostały przeprowadzone, jednakże nie w takiej ilości, nie tak często i nie tak dokładnie jak wymagają tego rozporządzenia, a więc można słusznie sądzić, że kontrole te nie zapewniają oczekiwanego poziomu gwarancji co do prawidłowości wniosków i że istnieje znaczne ryzyko strat dla EFOGR;

–        2% wydatków, jeśli dane państwo członkowskie prawidłowo przeprowadziło kontrole kluczowe, jednakże zupełnie zaniedbuje przeprowadzenie jednej lub wielu kontroli pomocniczych, a w konsekwencji ryzyko strat dla EFOGR jest niższe, a waga naruszeń mniejsza.

17      Załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97 przewiduje wreszcie, że „[u]chybienie staje się poważniejsze, gdy po zgłoszeniu przez Komisję koniecznych usprawnień w zakresie kontroli państwo członkowskie ich nie wprowadza” (akapit szesnasty in fine).

18      Dokument AGRI/61495/2002 dotyczy traktowania przez Komisję w ramach rozliczania rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR przypadków powtarzających się niedostatków systemów kontroli, a jego celem jest wyjaśnienie zasady powtarzających się niedociągnięć przewidzianej w dokumencie nr VI/5330/97. Przewidziano w nim, że:

„W przypadku gdy

–        brak lub niedostatek systemu kontroli lub elementu tego systemu był przedmiotem jednej lub kilku decyzji o zastosowaniu korekt finansowych w ramach rozliczenia rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR oraz

–        jeśli stwierdzono w okresie późniejszym po okresie już skorygowanym, że te same nieprawidłowości nadal występują,

z zastrzeżeniem zbadania ewentualnych środków naprawczych lub wyrównawczych podjętych przez państwo członkowskie, Komisja stwierdzi, że zwykle uzasadnione jest podwyższenie wysokości korekty ryczałtowej w stosunku do poprzedniej korekty ze względu na zwiększone ryzyko straty finansowej dla EFOGR.

[…]

W celu zapewnienia ryczałtowego charakteru korekt, przewidzianego w dokumencie C 3909 z dnia 8 grudnia 1997 r. (VI/5330/97), kiedy nie można określić rzeczywistej wysokości nieprawidłowych wydatków, a zatem wysokości straty finansowej poniesionej przez Wspólnotę, następujące wartości procentowe służą jako wytyczne:

[…]

–        w przypadku gdy poprzednia korekta wynosiła 5%, w odniesieniu do kolejnego okresu stosuję się korektę wynoszącą 10%;

–        w przypadku gdy poprzednia korekta wynosiła 10%, w odniesieniu do kolejnego okresu stosuję się korektę wynoszącą co najmniej 15% w zależności od stopnia wzrostu ryzyka;

[…]”

 Okoliczności powstania sporu

19      Decyzją 2008/960/WE z dnia 8 grudnia 2008 r. wyłączającą z finansowania wspólnotowego niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie w ramach Sekcji Gwarancji EFOGR oraz Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) (Dz.U. L 340, s. 99, zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”) Komisja wyłączyła z finansowania wspólnotowego w odniesieniu do Republiki Greckiej w sektorach owoców i warzyw, bawełny, mięsa wołowego i cielęcego, oliwy z oliwek i audytu finansowego całkowitą kwotę wynoszącą 179 140 594,66 EUR za lata budżetowe 2002–2006.

20      Powody korekt finansowych zastosowanych przez Komisję zostały streszczone w sprawozdaniu zbiorczym AGRI-63130-00-2008 z dnia 11 września 2008 r. dotyczącym kontroli przeprowadzanych przez Komisję w ramach rozliczania zgodności, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/1999 i art. 31 rozporządzenia nr 1290/2005 (zwanego dalej „sprawozdaniem zbiorczym”).

21      W zaskarżonej decyzji Komisja zastosowała następujące korekty:

–        w sektorze „owoce i warzywa – przetwórstwo owoców cytrusowych”: zostały zastosowane dwie korekty ryczałtowe wynoszące 10% ze względu na płatności czekiem oraz niedociągnięcia w kontrolach administracyjnych i kontrolach rachunkowości, w wysokości 2 289 213 EUR za rok budżetowy 2005 i 385 748 EUR za rok budżetowy 2006;

–        w sektorze bawełny: poza dwoma korektami jednorazowymi za przekroczenie produkcji kwalifikującej się do pomocy w wysokości 4 870 264,97 EUR za rok budżetowy 2003 i w wysokości 2 143 945,63 EUR za rok budżetowy 2004, które nie zostały podważone, Komisja zastosowała korekty ryczałtowe wynoszące 5% w wysokości 27 731 557,37 EUR za rok budżetowy 2002 i w wysokości 32 655 464,17 EUR za rok budżetowy 2003;

–        w sektorze premii za wołowinę i cielęcinę Komisja zastosowała korekty ryczałtowe ze względu na niedociągnięcia w bazie identyfikacji i rejestracji bydła oraz w kontrolach na miejscu wynoszące 10% za rok budżetowy 2003, 5% i 10% za rok budżetowy 2004, 5% i 10% za rok budżetowy 2005 oraz 5% i 10% za rok budżetowy 2006, czyli korektę w wysokości całkowitej 14 341 429,92 euro;

–        w sektorze pomocy produkcyjnej dla oliwy z oliwek Komisja zastosowała korekty ryczałtowe wynoszące 10% i 15% za lata budżetowe 2003–2006 ze względu na powtarzające się niedociągnięcia w kontrolach drzew oliwnych, tłoczni i zbiorów, czyli korektę w wysokości całkowitej 83 641 370,78 euro, oraz

–        w sektorze audytu finansowego za rok budżetowy 2005 Komisja zastosowała korektę jednorazową w wysokości 4 521 536,62 EUR ze względu na niedotrzymanie terminów płatności; zastosowała także korektę jednorazową za przekroczenie pułapów finansowych w wysokości 6 326 450,77 EUR za rok budżetowy 2004 oraz w wysokości 233 613,43 EUR za rok budżetowy 2005.

 Przebieg postępowania i żądania stron

22      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 6 lutego 2009 r. Republika Grecka wniosła niniejszą skargę.

23      W wyniku zmiany składu izb Sądu, w dniu 30 września 2010 r. sprawa została przyznana piątej izbie. W dniu 15 lutego 2011 r. wyznaczono nowego sędziego sprawozdawcę, a ponieważ został on przydzielony do izby drugiej, sprawa została przyznana tejże izbie.

24      Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (druga izba) postanowił otworzyć pisemny etap postępowania i w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 64 regulaminu postępowania przed Sądem zadał stronom pytania na piśmie. Strony odpowiedziały na te pytania w wyznaczonym terminie. Na rozprawie w dniu 5 czerwca 2012 r. Sąd wysłuchał wystąpień stron oraz odpowiedzi na zadane przezeń pytania.

25      Republika Grecka wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji lub jej zmianę zgodnie z jej żądaniami zawartymi w pismach;

–        obciążenie Komisji kosztami postępowania.

26      Komisja wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie Republiki Greckiej kosztami postępowania.

 Co do prawa

1.     W przedmiocie zakresu skargi

27      Republika Grecka w celu stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji podniosła w skardze dwanaście zarzutów. Dwa pierwsze zarzuty dotyczą sektora przetwórstwa owoców cytrusowych. Trzeci zarzut dotyczy sektora bawełny. Zarzuty czwarty, piąty i szósty dotyczą sektora wołowiny i cielęciny. Zarzuty siódmy, ósmy i dziewiąty dotyczą sektora oliwy z oliwek, a zarzuty jedenasty i dwunasty dotyczą sektora audytu finansowego.

28      Podczas rozprawy Republika Grecka oświadczyła, że wycofuje zarzuty czwarty i siódmy dotyczące braku właściwości Komisji ratione temporis oraz naruszenia zasady pewności prawa ze względu na przewlekłość postępowania, w odniesieniu odpowiednio do sektorów wołowiny i cielęciny oraz oliwy z oliwek.

29      Wycofała także zarzuty piąty i ósmy dotyczące przekroczenia terminu wynoszącego 24 miesiące przewidzianego w art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/1999, w odniesieniu odpowiednio do sektorów wołowiny i cielęciny oraz oliwy z oliwek.

30      W odniesieniu do sektora audytu finansowego wycofała zarzut dwunasty, dotyczący dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2006/137/GR, oparty na braku uzasadnienia. Poza tym co do zarzutu dziesiątego, dotyczącego dochodzenia o numerze referencyjnym A/2005/70/GR, odnoszącego się do korekt dotyczących po pierwsze obszarów mniej uprzywilejowanych, po drugie restrukturyzacji i przekształcenia winnic, a po trzecie płatności uzupełniających w sektorze wołowiny i cielęciny, oświadczyła, że podtrzymuje ten zarzut wyłącznie w zakresie dotyczącym obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania.

31      Wreszcie oświadczyła, że wycofuje się z części żądań dotyczącej zmiany zaskarżonej decyzji.

32      Odnotowano to w protokole z rozprawy.

2.     W przedmiocie zarzutów pierwszego i drugiego, dotyczących korekt zastosowanych w sektorze „owoce i warzywa – przetwórstwo owoców cytrusowych”

 Przepisy wspólnotowe

33      W rozporządzeniu Rady (WE) nr 2202/96 z dnia 28 października 1996 r. wprowadzającym program pomocy wspólnotowej dla producentów niektórych owoców cytrusowych (DZ.U. L 297, s. 49) ustanowiono narzędzie wsparcia finansowego producentów, które opiera się między innymi na zawieraniu umów pomiędzy organizacjami producentów uznanych lub wstępnie uznanych na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 2200/96 z dnia 28 października 1996 r. w sprawie wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw (Dz.U. L 297, s. 1) a przetwórcami lub ich stowarzyszeniami albo związkami ustanowionymi zgodnie z prawem.

34      Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2111/2003 z dnia 1 grudnia 2003 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2202/96 (Dz.U. L 317, s. 5) przewiduje w art. 7 ust. 1 lit. f), że umowy określają w szczególności cenę, która ma być zapłacona organizacji producentów za surowce mogące się różnić w zależności od odmiany lub jakości lub okresu dostawy, a która zostaje zapłacona w drodze przelewu bankowego lub przekazu pocztowego.

35      Artykuł 24 ust. 1 lit. d) rozporządzenia nr 2111/2003 przewiduje, że państwa członkowskie podejmują niezbędne kroki dla kontrolowania rejestrów organizacji producentów i przetwórców przewidzianych w art. 25 i 26, zapewniając, by zgadzały się one z rachunkowością wymaganą od organizacji producentów i przetwórców na mocy prawa krajowego.

36      Artykuł 27 rozporządzenia nr 2111/2003 dotyczący kontroli przewiduje:

„1.      W stosunku do każdej organizacji producentów, dostarczającej słodkie pomarańcze, mandarynki, klementynki, satsumę, cytryny, grejpfruty i pomelo do przetworzenia, na każdy produkt i rok gospodarczy prowadzone są następujące kontrole:

[…]

b)      kontrole administracyjne i księgowe co najmniej:

i)      5% producentów objętych umowami, w celu sprawdzenia w szczególności, czy w przypadku każdego producenta obszary, całkowity zbiór plonów, ilość dostarczona organizacji producentów oraz ilość dostarczona do przetworzenia są całkowicie zgodne z płatnościami pomocy przewidzianymi w art. 23 oraz płatnościami otrzymanymi;

[…]

c)      kontrole administracyjne i księgowe w celu weryfikacji, czy całkowite ilości produktów dostarczonych organizacji producentów przez producentów określonych w art. 15 ust. 1 i 2, całkowite ilości dostarczone do przetworzenia, wszystkie świadectwa dostawy określone w art. 17 ust. 2, a także czy całkowite ilości zadeklarowane we wnioskach o przyznanie pomocy są w pełni zgodne z pomocą wypłaconą na mocy art. 23 oraz płatnościami otrzymanymi od przetwórcy;

2.      W przypadku przetwórców słodkich pomarańczy, mandarynek, klementynek, satsumy, cytryn, grejpfrutów i pomelo, prowadzone są następujące kontrole dla każdego zakładu, produktu i roku gospodarczego:

a)      kontrole administracyjne i księgowe co najmniej:

i)      5% partii otrzymanych na mocy każdego rodzaju umowy (krótkoterminowa lub wieloletnia) w celu sprawdzenia, czy dane ilości są objęte umową oraz świadectwami dostawy określonymi w art. 17 ust. 2, dokładnej identyfikacji wykorzystanych środków transportu oraz dla zgodności z minimalnymi wymaganiami ustanowionymi w załączniku I;

[…]

c)      kontrole administracyjne i księgowe w celu sprawdzenia na podstawie faktur wydanych i otrzymanych oraz na podstawie danych rachunkowych, czy ilości produktu gotowego otrzymanego z surowców oraz ilości wyrobów gotowych zakupionych są zgodne z ilościami produktów gotowych sprzedanych;

[…]”

37      Załącznik 16 do dokumentu Komisji nr 17933/2000 definiuje kontrole kluczowe i kontrole pomocnicze w sektorze owoców cytrusowych. W szczególności rozpatrywany załącznik określa sześć kontroli kluczowych, wśród których znajdują się między innymi kontrole prawidłowego prowadzenia rejestrów oraz ich zgodności z księgowością wymaganą przez prawo krajowe w odniesieniu do organizacji producentów i przetwórców.

 Sprawozdanie zbiorcze

38      W ramach dochodzenia o numerze referencyjnym FV/2006/315/GR służby Komisji przeprowadziły w Grecji kontrole w dniach od 3 do 7 kwietnia 2006 r. Po wymianie korespondencji, w dniu 27 lutego 2007 r. odbyło się dwustronne posiedzenie z udziałem Komisji i władz greckich. Pismem z dnia 10 stycznia 2008 r. Komisja powiadomiła władze greckie o swych wnioskach. W związku z opinią organu pojednawczego z dnia 19 czerwca 2008 r. pismem z dnia 21 sierpnia 2008 r. Komisja przekazała swe ostateczne stanowisko.

39      W sprawozdaniu zbiorczym zostały przytoczone pewne niedostatki w zakresie kontroli administracyjnych i księgowych przewidzianych w art. 27 ust. 1 lit. b) ppkt i) oraz ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 2111/2003, a także w art. 27 ust. 2 lit. a) ppkt i) i ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 2111/2003. Poza tym w sprawozdaniu zbiorczym wskazano, że co najmniej w jednym przypadku kontrole przewidziane w art. 24 ust. 1 lit. d) tegoż rozporządzenia nie zostały przeprowadzone zgodnie z przepisami prawodawstwa wspólnotowego. Ponadto stwierdzono, że często brakowało dokumentów uzupełniających, które powinny towarzyszyć tym kontrolom. Te niedociągnięcia były spowodowane co do zasady brakiem jasnych wytycznych i ograniczonej wiedzy danych inspektorów w zakresie księgowości. Służby Komisji uznały, że te niedostatki dotyczyły zasadniczych aspektów systemu kontroli oraz że nieprzeprowadzenie kontroli lub niewystarczające kontrole doprowadziły do zaistnienia wysokiego ryzyka dla EFOGR. Komisja stwierdziła, że podobne braki zostały wykryte w szczególności w toku dochodzenia w przedmiocie przetwarzania owoców cytrusowych w 2003 r.

40      Poza tym z ustaleń służb Komisji wynika, że jedna z płatności przetwórcy na rzecz organizacji producenta została dokonana czekiem, podczas gdy tego rodzaju płatność powinna być dokonana przelewem bankowym lub pocztowym, oraz że kwestia ta była już w przeszłości przedmiotem uwag ze strony Komisji. Ze sprawozdania zbiorczego wynika także, że inspektorzy, którzy przeprowadzali kontrole, nie posiadali wiedzy na temat wymogów wspólnotowych i krajowych w tej dziedzinie.

41      Komisja stwierdziła, że zgodnie z wytycznymi określonymi w dokumencie nr VI/5330/97 kontrole kluczowe nie zostały przeprowadzone w liczbie i zgodnie z wymogami przewidzianymi w obowiązujących rozporządzeniach, a poza tym że niedociągnięcie to powtarzało się. Stwierdziła, że poprzednia korekta wynosiła 5% i zastosowała w niniejszym przypadku korektę ryczałtową wynoszącą 10% w odniesieniu do lat budżetowych 2005 i 2006, a okres objęty korektą rozpoczął się w dniu 30 sierpnia 2004 r. i trwał do roku gospodarczego 2004/2005 włącznie.

 Ocena Sądu

42      Republika Grecka podnosi pierwszy zarzut dotyczący błędnej wykładni i stosowania wytycznych Komisji określonych w dokumentach nr VI/5330/97 i 17933/2000 oraz drugi zarzut dotyczący błędnej oceny okoliczności faktycznych i nieproporcjonalnego charakteru korekt.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego błędnej wykładni i zastosowania dokumentów nr VI/5330/97 i 17933/2000

43      W pierwszej kolejności Republika Grecka utrzymuje, że kontrole kluczowe zostały przeprowadzone. Jej zdaniem spośród zidentyfikowanych niedostatków tylko te, które dotyczą kontroli prawidłowego prowadzenia rejestrów i ich zgodności z kontrolą księgową, stanowią kontrolę kluczową. Korekta nie powinna zatem była przekroczyć 2%.

44      Sąd stwierdza, że w niniejszej sprawie Komisja zastosowała rozpatrywane korekty finansowe ze względu między innymi na niedostatki w zakresie kontroli administracyjnych i księgowości przewidzianych w art. 24 i 27 rozporządzenia nr 2111/2003.

45      Po pierwsze, ze sprawozdania zbiorczego wynika bowiem, że te niedostatki zostały stwierdzone w szczególności w odniesieniu do kontroli przewidzianych w art. 24 ust. 1 lit. d) rozporządzenia nr 2111/2003, dotyczącym prowadzenia rejestrów organizacji producentów i przetwórców oraz ich zgodności z księgowością wymaganą na mocy prawa krajowego. Należy zaznaczyć, że tego rodzaju kontrola określona jest jako kontrola kluczowa w załączniku 16 do dokumentu nr 17933/2000, czego skądinąd Republika Grecka nie podważa.

46      Po drugie, korekty ryczałtowe zostały zastosowane także ze względu na niedostatki dotyczące kontroli administracyjnych i księgowości przewidzianych w art. 27 rozporządzenia nr 2111/2003. Tymczasem kontrole te stanowią również kontrole kluczowe. Ich celem jest bowiem zweryfikowanie zgodności pomiędzy ilością produktów dostarczonych do przetworzenia a wypłatami pomocy, a także zweryfikowanie na podstawie faktur wydanych i otrzymanych oraz na podstawie danych rachunkowych, czy ilości produktu gotowego otrzymanego oraz ilości wyrobów gotowych zakupionych są zgodne z ilościami produktów gotowych sprzedanych. Są to zatem kontrole wymagane w celu zweryfikowania aspektów zgodności materialnej.

47      A zatem w świetle załącznika 2 do dokumentu nr VI/5330/97 i załącznika 16 do dokumentu nr 17933/2000 Komisja słusznie stwierdziła, że niedostatki wykryte w niniejszym przypadku dotyczyły kontroli kluczowych.

48      W odniesieniu do zastosowanej wysokości korekty Komisja stwierdziła, że niedostatki stwierdzone w zakresie kontroli kluczowych były przedmiotem poprzedniej korekty wynoszącej 5% i uwzględniając powtarzający się charakter tych niedostatków, podwyższyła wysokość korekt ryczałtowych do 10%.

49      W tym względzie należy przypomnieć w świetle wytycznych określonych w dokumencie nr VI/5330/97, że jeżeli nie ma możliwości dokonania precyzyjnej oceny strat poniesionych przez Wspólnotę, Komisja może zastosować korektę ryczałtową (wyrok Trybunału z dnia 24 kwietnia 2008 r. w sprawie C‑418/06 P Belgia przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I‑3047, pkt 136).

50      W celu obliczenia wydatków niekwalifikujących się do pomocy dokument nr VI/5330/97 przewiduje stawkę ryczałtową wynoszącą 5% wydatków, w przypadku gdy wszystkie kontrole kluczowe zostały przeprowadzone, jednakże nie w takiej ilości, nie tak często i nie tak dokładnie, jak wymagają tego rozporządzenia, tak że można słusznie sądzić, iż kontrole te nie zapewniają oczekiwanego poziomu gwarancji co do prawidłowości wniosków, a zatem istnieje znaczne ryzyko strat dla EFOGR (zob. pkt 14 i 16 powyżej).

51      Tak jest w niniejszym przypadku, ponieważ chodzi o niedostatki stwierdzone w zakresie kontroli kluczowych, które nie zostały przeprowadzone zgodnie z wymogiem dokładności przewidzianym w rozporządzeniach i nie chodzi wyłącznie o nieprzeprowadzenie kontroli pomocniczych.

52      Republika Grecka niesłusznie zatem twierdzi, że w niniejszym przypadku powinna była zostać zastosowana korekta wynosząca 2%. Nie można zatem uwzględnić w tym zakresie zarzutu dotyczącego błędnej wykładni i stosowania wytycznych Komisji określonych w dokumentach nr VI/5330/97 i 17933/2000.

53      W drugiej kolejności Republika Grecka utrzymuje, że podwojenie wysokości korekty nie ma podstawy prawnej oraz podważa powtarzający się charakter stwierdzonych niedociągnięć.

54      Po pierwsze, Republika Grecka utrzymuje, że żadne rozporządzenie nie definiuje pojęcia „recydywy”, określonego po raz pierwszy w dokumencie AGRI/60637/2006, który nie ma zastosowania do lat budżetowych 2005/2006.

55      Nie można uwzględnić tej argumentacji.

56      Należy bowiem przypomnieć, że art. 7 ust. 4 akapit czwarty rozporządzenia nr 1258/1999 i art. 31 ust. 2 rozporządzenia nr 1290/2005 (zob. pkt 3 i 6 powyżej) przewidują, że Komisja uwzględnia wagę popełnionego naruszenia przy ocenie kwoty, która ma być wykluczona w następstwie stwierdzenia nieprawidłowości.

57      W tym kontekście powtarzanie się danych nieprawidłowości może być uznane za czynnik obciążający, który może uzasadniać podwyższenie zastosowanej korekty finansowej. Rozpatrywane podwyższenie korekty może w tym zakresie być uznane za czynność objętą określeniem całkowitej wysokości korekty, jaką należy zastosować wobec Republiki Greckiej (zob. podobnie, wyrok Trybunału z dnia 21 stycznia 1999 r. w sprawie C‑54/95 Niemcy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑35, pkt 13).

58      Należy wiec oddalić zarzut, zgodnie z którym uwzględnienie powtarzania się stwierdzonych niedociągnięć nie posiada odpowiedniej podstawy prawnej w przepisach obowiązujących rozporządzeń.

59      Ponadto zasady, które Komisja ustanowiła w wytycznych, czyli w dokumentach nr VI/5330/97, AGRI/61495/2002 i AGRI/60637/2006, mogą obejmować konsekwencje ustalenia powtarzania się stwierdzonych niedociągnięć.

60      Twierdzenie Republiki Greckiej, że „recydywa” jako okoliczność obciążająca została określona po raz pierwszy w dokumencie AGRI/60637/2006, jest błędne. Z jednej strony bowiem załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97 przewiduje, że „[u]chybienie staje się poważniejsze, gdy po zgłoszeniu przez Komisję koniecznych usprawnień w zakresie kontroli państwo członkowskie ich nie wprowadza”. Z drugiej strony dokument AGRI/61495/2002, do którego odwołuje się Republika Grecka w skardze, dotyczy traktowania przez Komisję w ramach rozliczania rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR przypadków powtarzających się niedociągnięć w zakresie systemów kontroli, a jego celem jest wyjaśnienie zasady powtarzających się niedociągnięć przewidzianej w dokumencie nr VI/5330/97. Przewiduje on co do zasady, że jeśli te same niedostatki nadal występują, możliwe jest podwyższenie wysokości korekty ryczałtowej zastosowanej w przypadku poprzedniej korekty, oraz że jeśli poprzednia korekta wynosiła 5%, w odniesieniu do kolejnego okresu stosuję się korektę wynoszącą 10% (zob. pkt 18 powyżej).

61      A zatem należy oddalić zarzut dotyczący braku podstawy prawnej dla podwyższenia korekty w przypadku powtarzania się stwierdzonych nieprawidłowości.

62      Po drugie, Republika Grecka utrzymuje, że w celu stwierdzenia powtarzającego się niedociągnięcia należy stwierdzić dokładnie takie same niedostatki jak w przeszłości. Jej zdaniem nie jest tak w niniejszym przypadku, ponieważ system został usprawniony w całości, a korekta nie może być podwyższona, w przypadku gdy zniknęły niektóre powody jej zastosowania.

63      W tym zakresie należy zaznaczyć, że aby ustalić powtarzanie się stwierdzonych niedostatków, Komisja odwołała się w szczególności do dochodzenia FV/302/2003, dotyczącego systemu przetwórstwa owoców cytrusowych (załącznik 4 do skargi), które odprowadziło do wydania wyroku Sądu z dnia 11 czerwca 2009 r. (sprawa T‑33/07 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 56–58). W ramach dochodzenia FV/302/2003 niedostatki zostały stwierdzone między innymi w zakresie kontroli administracyjnych i księgowych, w szczególności w odniesieniu do kontroli zgodności danych zawartych w rejestrach organizacji producentów i przetwórców z kontrolą księgową wymaganą przez przepisy krajowe, między innymi ze względu na brak instrukcji ze strony Opekepe (grecka agencja ds. wypłat i kontroli wspólnotowej pomocy orientacji i gwarancji) dla prefektur (nomos) oraz brak doświadczenia personelu przeprowadzającego kontrole (zob. dokument Komisji z dnia 4 marca 2003 r. dotyczący wniosków z dochodzenia FV/302/2003, w szczególności pkt 8, a także ww. wyrok w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 58).

64      Tymczasem, jak wynika ze sprawozdania zbiorczego (zob. pkt 39 powyżej) oraz jak stwierdził organ pojednawczy, niedostatki stwierdzone w ramach dochodzenia FV/302/2003 oraz niedostatki stwierdzone w niniejszym przypadku są podobne.

65      Poza tym, jak stwierdziły służby Komisji, niedostatki wykryte w zakresie kontroli administracyjnych i księgowych dotyczących zasadniczych aspektów systemu kontroli i nieprzeprowadzenia kontroli lub niewystarczających kontroli prowadzą do zaistnienia wysokiego ryzyka dla EFOGR (zob. pkt 39 powyżej). Te niedostatki miały zatem decydujące znaczenie dla zastosowania korekty o podwyższonej wysokości (zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 28 września 2011 r. w sprawie T‑352/05 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 327).

66      Z powyższego wynika, że niedociągnięcia są podobne, dotyczą tego samego sektora (owoce cytrusowe), należy je przypisać temu samemu państwu członkowskiemu oraz zostały uznane za decydujące dla zastosowania korekty o podwyższonej wysokości. Komisja zatem nie popełniła błędu, stwierdzając, że niedostatki te mają powtarzający się charakter.

67      W zakresie, w jakim Republika Grecka opiera się na wynikach dochodzenia FV/2004/312 dotyczącego pomocy na przetwórstwo pomidorów w celu podważenia powtarzania się niedociągnięć, należy podnieść, że jak podkreśla Komisja i jak wynika ze sprawozdania zbiorczego streszczającego stanowisko Komisji przed procedurą pojednawczą, wspomniane powtarzanie się niedociągnięć nie jest oparte na wynikach tegoż dochodzenia, ale na wynikach dochodzenia FV/302/2003 dotyczącego przetwórstwa owoców cytrusowych.

68      Tak więc należy odrzucić w niniejszym przypadku argument Republiki Greckiej, zgodnie z którym niedostatki nie miały powtarzającego się charakteru.

69      Poza tym argument, zgodnie z którym wprowadzenie usprawnień uniemożliwia stwierdzenie powtarzania się niedociągnięć, także należy odrzucić. Republika Grecka bowiem ogólnie twierdzi, że system został usprawniony, nie wykazując, że usprawnienia te dotyczyły właśnie rozpatrywanych w niniejszym przypadku niedociągnięć o decydującym znaczeniu w niniejszej sprawie. Poza tym przytacza ona wnioski służb Komisji sformułowane w ramach dochodzenia FV/2004/312 dotyczącego przetwórstwa pomidorów, które nie ma znaczenia w niniejszym przypadku (zob. pkt 67 powyżej).

70      A zatem należy odrzucić w niniejszym przypadku argumenty, zgodnie z którymi korekty finansowe nie mogą być podwyższone.

71      Po trzecie, Republika Grecka podnosi, że podwyższenie korekty nie może być automatyczne i powinno być uzasadnione, a tak nie jest w niniejszym przypadku.

72      W odniesieniu do dopuszczalności tego argumentu Sąd twierdzi, że został on podniesiony w pkt 18 skargi, a zatem jest dopuszczalny, wbrew temu, co twierdzi Komisja w duplice.

73      Co się tyczy zasadności tego argumentu, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w szczególnym kontekście wydawania decyzji odnoszących się do rozliczania rachunków uzasadnienie decyzji winno być uznane za dostateczne, jeżeli państwo członkowskie będące adresatem decyzji jest ściśle zaangażowane w proces jej wydawania i zna powody, dla których Komisja odmawia obciążenia EFOGR sporną kwotą (zob. między innymi wyroki Trybunału: z dnia 20 września 2001 r. w sprawie C‑263/98 Belgia przeciwko Komisji, Rec. s. I‑6063, pkt 98; z dnia 9 września 2004 r. w sprawie C‑332/01 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I‑7699, pkt 67; wyrok Sądu z dnia 30 września 2009 r. w sprawie T‑55/07 Niderlandy przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 125).

74      W niniejszej sprawie z jej akt wynika, że Republika Grecka była zaangażowana w proces wydawania zaskarżonej decyzji i że kwestia powtarzania się rozpatrywanych niedostatków została podniesiona w ramach procedury pojednawczej, w szczególności w piśmie Komisji z dnia 10 stycznia 2008 r., w protokole z posiedzenia z dnia 4 kwietnia 2007 r., w opinii organu pojednawczego i w sprawozdaniu zbiorczym. Z akt sprawy wynika także, że Republika Grecka znała powody rozpatrywanego podwyższenia, a w szczególności nieprawidłowości będące przedmiotem korekt, decyzję w sprawie poprzedniej korekty finansowej, wysokość poprzedniej korekty oraz zastosowane podwyższenia, a także wiedziała o istnieniu zwiększonego ryzyka straty finansowej dla EFOGR.

75      Należy zatem odrzucić także argument dotyczący braku uzasadnienia podwyższenia korekt, a w konsekwencji oddalić pierwszy zarzut w całości.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego błędnej oceny okoliczności faktycznych i nieproporcjonalnego charakteru zastosowanych korekt

76      Po pierwsze, Republika Grecka utrzymuje, że kontrole administracyjne i księgowe przewidziane w art. 24 i 27 rozporządzenia nr 2111/2003 zostały przeprowadzone w ilościach większych od tych, które są przewidziane w przepisach, nawet jeśli nie została zapewniona możliwość ich prześledzenia.

77      Sąd przypomina, że EFOGR finansuje jedynie działania przeprowadzone zgodnie z unormowaniami wspólnotowymi w ramach wspólnej organizacji rynków rolnych (wyroki Trybunału z dnia 6 marca 2001 r. w sprawie C‑278/98 Niderlandy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑1501, pkt 38 i z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie C‑300/02 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I‑1341, pkt 32; wyrok Sądu z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie T‑266/04 Hiszpania przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 97).

78      Poza tym, w odniesieniu do zasad dotyczących ciężaru dowodu w dziedzinie rozliczania rachunków należy przypomnieć, że aby wykazać naruszenie zasad wspólnej organizacji rynków rolnych, Komisja nie jest obowiązana wykazywać w sposób wyczerpujący braku dostatecznej kontroli ze strony organów krajowych lub nieprawidłowości w przedkładanych przez nie danych liczbowych, lecz powinna wskazać dowody uzasadniające jej poważną i uzasadnioną wątpliwość co do tej kontroli czy tychże danych liczbowych. Zdjęcie z Komisji tego obowiązku dowodowego uzasadnione jest faktem, iż to właśnie państwo członkowskie jest w najlepszej sytuacji, by zgromadzić i zweryfikować dane niezbędne do rozliczenia rachunków EFOGR, i na nim ciąży w związku z tym obowiązek przedstawienia jak najbardziej szczegółowego i pełnego dowodu rzeczywistego przebiegu przeprowadzanych przezeń kontroli, danych liczbowych, a w razie konieczności nieprawdziwości twierdzeń Komisji (wyroki Trybunału z dnia 11 stycznia 2001 r. w sprawie C‑247/98 Grecja przeciwko Komisji, Rec. s. I‑1, pkt 7–9 i z dnia 19 czerwca 2003 r. w sprawie C‑329/00 Hiszpania przeciwko Komisji, Rec. s. I‑6103, pkt 68).

79      W niniejszym przypadku z akt sprawy, a w szczególności z protokołu z posiedzenia dwustronnego wynika, że niedociągnięcia w zakresie kontroli administracyjnych i księgowych stwierdzone w niniejszej sprawie nie zostały podważone dowodami z dokumentów, które popierałyby argumenty Republiki Greckiej.

80      Z opinii organu pojednawczego wynika także, że wyjaśnienia przedstawione przez Republikę Grecką, według której kontrole te zostały przeprowadzone, ale zostały źle udokumentowane, nie są poparte wiarygodnymi dowodami. Sama Republika Grecka przyznaje, że możliwość prześledzenia kontroli nie jest natychmiast widoczna. Potwierdza także niedociągnięcia dotyczące obowiązku dochodzenia w zakresie kontroli księgowych.

81      Poza tym Republika Grecka podkreśla, że w 2006 r. przyjęła nowe wytyczne, aby zaradzić stwierdzonym niedociągnięciom.

82      Jednakże wystarczy stwierdzić, że taki argument nie może zmienić niewystarczającego charakteru kontroli stwierdzonego w odniesieniu do poprzednich lat gospodarczych rozpatrywanych w niniejszym przypadku.

83      A zatem nie zostało wykazane, że ustalenia Komisji dotyczące niedociągnięć wykrytych w zakresie kontroli administracyjnych i księgowych są błędne i że korekty nie są w tym względzie uzasadnione.

84      Po drugie, Republika Grecka podnosi, że płatność czekiem stanowi odosobniony przypadek i że korekta ryczałtowa wynosząca 10% jest nieproporcjonalna.

85      W niniejszej sprawie, uwzględniając ustalenia dokonane w zakresie wcześniej zbadanych kontroli administracyjnych i księgowych wystarczy podnieść, że stwierdzenie płatności czekiem nie stanowiło jedynej podstawy zastosowania korekt w niniejszym przypadku.

86      A zatem należy odrzucić argumenty Republiki Greckiej mające na celu uznanie nieproporcjonalnego charakteru korekty zastosowanej ze względu na płatność czekiem.

87      Należy zatem oddalić drugi zarzut w całości.

88      Z całości powyższych rozważań wynika, że Republika Grecka nie przedstawiła żadnego argumentu, który mógłby podważyć zgodność z prawem zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym zastosowania korekt ryczałtowych wynoszących 10% w odniesieniu do sektora przetwórstwa owoców cytrusowych.

3.     W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego korekt zastosowanych w sektorze bawełny

 Przepisy wspólnotowe

89      Pomoc produkcyjna dla bawełny regulowana jest między innymi rozporządzeniem Rady (WE) nr 1051/2001 z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie pomocy produkcyjnej dla bawełny (Dz.U. L 148, s. 3), które uchyla rozporządzenie Rady (WE) nr 1554/95 z dnia 29 czerwca 1995 r. ustanawiające zasady ogólne systemu pomocy dla bawełny i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2169/81 (Dz.U. 148, s. 48). Zgodnie z art. 23 rozporządzenie nr 1051/2001 wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich, czyli w dniu 1 czerwca 2001 r., i jest stosowane od dnia 1 września 2001 r.

90      Na mocy art. 1 ust. 3 rozporządzenia nr 1051/2001 rok gospodarczy trwa od dnia 1 września do dnia 31 sierpnia.

91      Artykuł 11 lit. d) i art. 12 ust. 1 lit. d) rozporządzenia nr 1051/2001 przewidują, że w celu otrzymania pomocy produkcyjnej dla bawełny przedsiębiorstwa odziarniające bawełnę muszą przekazać dowód, że dostarczona w ramach umowy bawełna jest przedmiotem deklaracji dotyczącej obsianego obszaru, określonej w art. 16 ust. 2 tegoż rozporządzenia.

92      Artykuł 16 ust. 2 rozporządzenia nr 1051/2001 przewiduje, że państwa członkowskie będące producentami określają system deklaracji o zasianych obszarach, w szczególności w celu zapewnienia, że bawełna objęta wnioskami o pomoc ma ustalone pochodzenie.

93      Aby uwzględnić kryteria środowiskowe, państwa członkowskie powinny określić i przyjąć takie środki ochrony środowiska, jakie uznają za właściwe do uregulowania wykorzystywania użytków rolnych do produkcji bawełny (motyw 13 rozporządzenia nr 1051/2001). I tak art. 17 rozporządzenia nr 1051/2001 przewiduje:

„1.      Państwa członkowskie ustalają w odniesieniu do sektora bawełny:

–        środki mające na celu poprawę środowiska, w szczególności techniki uprawy zmierzające do ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko,

–        programy badawcze służące rozwojowi bardziej sprzyjających środowisku metod uprawy,

–        środki informowania producentów o wynikach takich badań oraz korzyściach związanych z wykorzystywaniem wspomnianych technik.

2.      Państwa członkowskie podejmują takie działania w zakresie ochrony środowiska, jakie uważają za stosowne w odniesieniu do szczególnej sytuacji obszarów rolnych użytkowanych do produkcji bawełny. Ponadto państwa członkowskie podejmują niezbędne kroki w celu przypomnienia producentom, że wymaga się od nich stosowania prawodawstwa dotyczącego ochrony środowiska.

3.      W stosownych przypadkach państwa członkowskie ograniczają obszary uprawnione do pomocy produkcyjnej na nieodziarnioną bawełnę, uwzględniając obiektywne kryteria, odnoszące się do:

–        gospodarki rolnej tych regionów, gdzie bawełna jest główną uprawą,

–        gleby i klimatu określonych obszarów,

–        gospodarki wodą nawadniającą,

–        systemów płodozmianu i metod upraw przyczyniających się do poprawy środowiska.

4. Przed dniem 31 grudnia 2004 r. Republika Grecka i Królestwo Hiszpanii przekażą Komisji sprawozdanie dotyczące sytuacji środowiskowej w sektorze bawełny oraz wpływu środków krajowych przyjętych zgodnie z ust. 1–3”.

94      Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1591/2001 z dnia 2 sierpnia 2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania systemu pomocy dla bawełny (Dz.U. L 210, s. 10) uchyla rozporządzenie Komisji (EWG) nr 1201/89 z dnia 3 maja 1989 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania systemu pomocy dla bawełny (Dz.U. L 123, s. 23) i zgodnie z art. 19 stosuje się od dnia 1 września 2001 r.

95      Artykuł 9 ust. 1 rozporządzenia nr 1591/2001, dotyczący deklaracji obszarów upraw, przewiduje:

„Przed upływem terminu końcowego ustalonego przez państwo członkowskie wszyscy wspólnotowi plantatorzy bawełny składają wnioski o pomoc dla obszarów, jak przewidziano w zintegrowanym systemie zarządzania i kontroli, przez zadeklarowanie wielkości obszarów upraw w następnym roku gospodarczym. Przedmiotowa plantacja lub plantacje są identyfikowane zgodnie z systemem identyfikacji działek rolnych, przewidzianym w zintegrowanym systemie zarządzania i kontroli. W przypadku gdy ma to zastosowanie, plantatorzy składają poprawioną deklarację w celu uwzględnienia obszarów rzeczywistej uprawy bawełny do dnia ustalonego przez państwo członkowskie i nie później niż do 31 maja danego roku gospodarczego”.

96      Artykuł 17 rozporządzenia nr 1591/2001 przewiduje, że w odniesieniu do roku gospodarczego 2001/2002 deklaracje obszarów upraw określone w art. 8 rozporządzenia nr 1201/89 złożone przed dniem 1 września 2001 r. uważa się za równoważne deklaracjom obszarów upraw określonym w art. 9 rozporządzenia nr 1591/2001.

97      Artykuł 13 rozporządzenia nr 1591/2001, dotyczący kontroli, w wersji obowiązującej od dnia 1 września 2001 r. do dnia 23 sierpnia 2002 r. stanowi:

„1.      Jednostka kontrolująca wyznaczona przez państwo członkowskie producenta sprawdza:

a)      czy deklaracje obszarów upraw bawełny są dokładne, przez kontrole na miejscu odnoszące się do nie mniej niż 5% deklaracji;

[…]

f)      w drodze kontroli porównawczej, czy działki rolne wymienione w umowach odpowiadają działkom zadeklarowanym przez plantatorów w ich deklaracjach obszarów upraw bawełny.

2.      Jeżeli zostaną stwierdzone nieprawidłowości w związku z deklaracją obszaru określoną w art. 9, pod warunkiem zastosowania kar określonych w art. 14 ust. 1, pomoc jest przyznawana dla ilości bawełny, w odniesieniu do których zostały spełnione wszystkie inne wymogi.

3.      Jeżeli za kontrolę odpowiedzialnych jest kilka jednostek, państwo członkowskie ustanawia w tym celu system koordynacji”.

98      Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1486/2002 z dnia 19 sierpnia 2002 r. zmieniające rozporządzenie nr 1591/2001 (Dz.U. L 223, s. 3), obowiązujące od dnia 23 sierpnia 2002 r. zastępuje przepis zawarty w art. 13 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1591/2001 następującym sformułowaniem:

„czy deklaracje obszarów upraw bawełny są dokładne, przez kontrole na miejscu odnoszące się do nie mniej niż 5% deklaracji; należy je przeprowadzić najpóźniej w dniu 15 listopada danego roku gospodarczego”.

 Sprawozdanie zbiorcze

99      W ramach dochodzeń o numerach referencyjnych OT/2003/01/GR i OT/2003/03/GR Komisja przeprowadziła w Grecji kontrole odpowiednio od dnia 31 marca do dnia 4 kwietnia 2003 r. i od dnia 20 października do dnia 24 października 2003 r., odnoszące się do pomocy produkcyjnej dla bawełny za lata gospodarcze 2001/2002 i 2002/2003. Po wymianie korespondencji w dniu 8 grudnia 2005 r. odbyło się dwustronne posiedzenie z udziałem Komisji i władz greckich. Pismem z dnia 3 lipca 2007 r. Komisja przekazała wnioski władzom greckim. W związku z opinią organu pojednawczego z dnia 21 stycznia 2008 r. pismem z dnia 6 sierpnia 2008 r. Komisja przekazała swe ostateczne stanowisko.

100    Poza ustaleniami dotyczącymi przekroczenia produkcji kwalifikującej się do pomocy służby Komisji wskazały niedociągnięcia w zakresie kontroli, streszczone w sprawozdaniu zbiorczym.

101    W pierwszej kolejności w odniesieniu do zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli (zwanego dalej „IACS”) służby Komisji stwierdziły, że chociaż deklaracje wielkości obszarów upraw bawełny były włączone do deklaracji wielkości obszarów IACS, księgowość obydwóch systemów nie była prawidłowo prowadzona, co zostało już ustalone w odniesieniu do lat gospodarczych od 1997/98 do 2000/2001. W szczególności:

–        ujawniono niespójności pomiędzy poszczególnymi dokumentami (umowy pomiędzy rolnikami a osobami zajmującymi się odziarnianiem, deklaracje IACS obszarów upraw bawełny), które w sposób oczywisty nie zostały wykryte przez władze greckie i które podawały w wątpliwość skuteczność kontroli porównawczych, a w konsekwencji wiarygodność informacji wykorzystywanych przez osoby zajmujące się odziarnianiem w celu zweryfikowania, czy dostarczona bawełna była przedmiotem deklaracji obszarów upraw;

–        komunikacja pomiędzy służbami odpowiedzialnymi za bazę danych IACS a służbami odpowiedzialnymi za pomoc produkcyjną dla bawełny została uznana za w dużym stopniu niewystarczającą; służby Opekepe dysponowały bowiem wyłącznie informacjami dotyczącymi bawełny zawartymi w deklaracjach wielkości obszarów upraw, co nie pozwalało na uwzględnienie ryzyka zaniżania wielkości obszarów upraw bawełny; podobnie, służby odpowiedzialne za IACS nie zgłosiły żadnej nieprawidłowości służbom odpowiedzialnym za bawełnę w latach 2001/2002 i 2002/2003, podczas gdy urządzenia do teledetekcji wskazywały obszary niezadeklarowane lub nieprawidłowo zadeklarowane.

102    W drugiej kolejności w odniesieniu do kontroli środków ochrony środowiska w sprawozdaniu zbiorczym podkreślono, że w ramach reformy systemu pomocy produkcyjnej dla bawełny przeprowadzonej w 2001 r. wprowadzono środki ochrony środowiska, których charakter, a także mechanizm kontroli i sankcji powinny być określone przez państwo członkowskie. Stwierdzono, że Republika Grecka ustanowiła w ramach tych środków ograniczenie obszaru produkcji, ustalenie maksymalnych zbiorów oraz przestrzeganie kodeksu dobrych praktyk, w tym obowiązkowy płodozmian.

103    Służby Komisji podniosły brak mechanizmu kontroli tych środków ochrony środowiska oraz niestosowanie sankcji. W szczególności za niewystarczającą uznano kontrolę administracyjną nieprzekraczania maksymalnych zbiorów określonych dla każdego producenta. Podobnie, kontrole na miejscu obszarów upraw, przeprowadzone po ostatnim zbiorze, a zatem zbyt późno, aby zweryfikować wiarygodność zadeklarowanych zbiorów, powinny były być ukierunkowane na wykrycie niezadeklarowanych obszarów upraw bawełny oraz kontrolę przestrzegania kodeksu dobrych praktyk. Na przykład zostały skontrolowane wyłącznie obszary zbiorów zadeklarowane jako uprawy bawełny, co nie pozwalało na wykrycie plantacji bawełny zadeklarowanych jako zboże lub inna uprawa. Wreszcie podniesiono, że nie została przeprowadzona żadna kontrola przestrzegania kodeksu dobrych praktyk.

104    W opinii wydanej w dniu 21 stycznia 2008 r. organ pojednawczy wezwał Komisję do upewnienia się, że uwzględniając datę wejścia w życie kryteriów środowiskowych w tym systemie pomocy, zgodność z tymi kryteriami mogła być podniesiona jako kryterium prawnie wiążące w celu przyznania pomocy wspólnotowej dla bawełny uprawianej w roku gospodarczym 2001/2002.

105    W piśmie z dnia 6 sierpnia 2008 r. służby Komisji przekazały swe ostateczne stanowisko, w którym utrzymały proponowaną korektę. Podkreśliły, że dzień 1 września jest pierwszym dniem roku gospodarczego, co nie oznacza, że kontrole obszarów upraw (a w szczególności ograniczeń środowiskowych) są fakultatywne w pierwszym roku, gdyż wszystkie kryteria kwalifikowalności dotyczące operacji dokonywanych na etapie przed sprzedażą powinny być skontrolowane przed rozpoczęciem sprzedaży. Podkreśliły także, że treść dyskusji na temat reformy bawełny była znana przed dniem 1 czerwca 2001 r. i że władze greckie dokonały świadomego wyboru, aby stosować od pierwszego roku gospodarczego art. 17 ust. 3 rozporządzenia nr 1051/2001, wydając decyzję ministerialną w lutym 2001 r., która przewidywała między innymi obowiązkowy płodozmian oraz ograniczenie wielkości obszarów upraw bawełny, co nie doprowadziło do przeprowadzenia żadnej kontroli na poziomie rolników.

106    W trzeciej kolejności w odniesieniu do kontroli na miejscu obszarów upraw, służby Komisji po pierwsze stwierdziły, że w przypadku roku gospodarczego 2001/2002 wybór gospodarstw do przeprowadzenia kontroli z tytułu pomocy produkcyjnej dla bawełny nie został oparty na żadnej analizie ryzyka, ponieważ metoda wyboru losowego była niedostosowana do ryzyka związanego z tym rokiem gospodarczym (wykrywanie niezadeklarowanych obszarów upraw bawełny, wykrywanie naruszeń dobrych praktyk rolniczych). O ile wydaje się, że procedura wyboru została zmieniona w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003, została ona uznana za niewystarczającą, ponieważ uwzględniała elementy ryzyka niezwiązane z bawełną (wybór IACS) i nie pozwalała na uwzględnienie w wystarczającym stopniu nietypowych zbiorów stwierdzonych w ciągu roku gospodarczego. W konsekwencji stwierdzono, że zmiany w zakresie wyboru nie umożliwiły usprawnienia tego narzędzia w wystarczającym stopniu, tak aby uwzględniało ono ryzyko związane z zaniżaniem deklarowanych obszarów upraw.

107    Po drugie, przeprowadzenie kontroli na miejscu zostało uznane za spóźnione i nieumożliwiające określenia granic wielu małych plantacji bawełny, które często były wyodrębnione wyłącznie poprzez zmianę odmian bawełny, różniących się wyglądem liści i owocu, podczas gdy zgodnie z zasadami ustanowionymi w ramach IACS pomiar obszaru uprawy może być dokonany wystraczająco dokładnie wyłącznie w przypadku, gdy uprawa znajduje się jeszcze na polu. Poza tym, dopiero w dniu 22 stycznia 2008 r., w związku z wezwaniem organu pojednawczego, władze greckie dostarczyły dane dotyczące dat przeprowadzenia kontroli na miejscu, z których zdaniem służb Komisji nie wynika żadna wiarygodna wskazówka co do odsetka spóźnionych kontroli, ponieważ wiele dat (co najmniej szesnaście) jest niewiarygodnych. Poza tym, oprócz tych niespójności, wydaje się, że istnienie zbyt późno przeprowadzonych kontroli (po styczniu) jest potwierdzone w przypadku pięciu nomosów w latach 2001/2002 i siedmiu nomosów w 2002 r.

108    Po trzecie, stwierdzono także, że w latach 2001/2002 instrukcje skierowane do kontrolerów nie przewidywały żadnej formalizacji pomiarów ani żadnej możliwości śledzenia dopuszczalnej tolerancji technicznej oraz że zostało to zmienione dopiero w latach 2002/2003, kiedy Opekepe zaczęła przeprowadzać kontrole na miejscu.

 Ocena Sądu

109    W odniesieniu do sektora bawełny Republika Grecka podnosi zarzut dotyczący nieuzasadnionego i nieproporcjonalnego charakteru korekty ryczałtowej wynoszącej 5% zastosowanej do lat gospodarczych 2002 i 2003 oraz błędnej oceny okoliczności faktycznych.

110    Zarzut ten podzielony jest na pięć części. Części pierwsza i druga dotyczą nieproporcjonalnego charakteru korekty finansowej, części trzecia, czwarta i piąta dotyczą rzekomo błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących odpowiednio niedociągnięć IACS, środków ochrony środowiska i kontroli na miejscu obszarów upraw.

111    Sąd zbada najpierw części trzecią, czwartą i piątą, a następnie dwie pierwsze części niniejszego zarzutu.

 W przedmiocie części trzeciej, dotyczącej zarzucanego błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących niedociągnięć IACS

112    Republika Grecka podważa ustalenia Komisji dotyczące niedociągnięć IACS i twierdzi, że kontrole porównawcze były skuteczne. Opisuje procedurę, w ramach której producenci deklarują obszary upraw do IACS i podkreśla, że pomoc dla bawełny nie jest związana z obszarem, ale jest wypłacana według ilości bawełny dostarczanej przez producentów do zakładu odziarniania, która jest kontrolowana. Dodaje, że fakt, iż IACS zawierał kilka niedostatków, wyjaśnionych w wysłanym przez nią Komisji piśmie z dnia 26 listopada 2004 r., nie miał żadnego wpływu na prawidłowość wypłat na rzecz beneficjentów.

113    Sąd przypomina, że harmonizacja systemu pomocy produkcyjnej dla bawełny z IACS została ustanowiona w rozporządzeniu nr 1201/89, zmienionym rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1740/97 z dnia 5 września 1997 r. (Dz.U. L 244, s. 1), w celu wzmocnienia zarządzania i kontroli systemu pomocy dla bawełny i uniknięcia ryzyka podwójnych wypłat dla tych samych obszarów. Motyw 9 rozporządzenia nr 1591/2001, które uchyla rozporządzenie nr 1201/89, przewiduje także, że w celu zapewnienia, aby bawełna objęta wnioskiem o pomoc była właściwego pochodzenia, musi być możliwe zidentyfikowanie obszarów uprawy bawełny za pomocą systemu identyfikującego działki rolne, przewidzianego w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 3508/92 z dnia 27 listopada 1992 r. ustanawiającym IACS niektórych wspólnotowych systemów pomocy (Dz.U. L 355, s. 1). Oznacza to, że obydwa systemy są ze sobą powiązane i umożliwiają wymianę danych, zwłaszcza za pomocą kontroli porównawczych przewidzianych w art. 13 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1591/2001 (zob. pkt 97 powyżej).

114    Zgodnie z orzecznictwem państwo członkowskie, wobec którego Komisja uzasadniła swą decyzję stwierdzającą brak kontroli lub niedociągnięcia w ramach kontroli przeprowadzanych przy stosowaniu zasad funkcjonowania Sekcji Gwarancji EFOGR, nie może podważyć ustaleń Komisji bez wsparcia swych zarzutów dowodami wykazującymi istnienie wiarygodnego i działającego systemu kontroli. Jeśli nie uda mu się wykazać, że ustalenia Komisji są niedokładne, ustalenia te stanowią dowody, które mogą zrodzić poważne wątpliwości w odniesieniu do wprowadzenia całości odpowiednich i skutecznych środków nadzoru i kontroli (wyrok Trybunału z dnia 13 lipca 2000 r. w sprawie C‑46/97 Grecja przeciwko Komisji, Rec. s. I‑5719, pkt 58).

115    W niniejszym przypadku Republika Grecka nie podważa w sposób szczegółowy niedociągnięć stwierdzonych w rozpatrywanym systemie kontroli. Ogranicza się do twierdzenia, że niedociągnięcia IACS nie miały wpływu na prawidłowość wypłat dla beneficjentów i że przeprowadzone przez nią kontrole były wystarczające, ponieważ dotyczyły ilości bawełny dostarczonej przez producentów do zakładu odziarniania oraz zbiorów.

116    Jednakże istnienie takich kontroli nie wystarcza do naprawienia niedociągnięć przytoczonych w sprawozdaniu zbiorczym (zob. pkt 101 powyżej). W tym względzie należy przypomnieć, że w przypadku gdy rozporządzenie ustanawia szczególne środki kontroli, państwa członkowskie są zobowiązane do ich stosowania, przy czym nie jest konieczne badanie zasadności ich argumentu, zgodnie z którym ewentualnie zastosowany inny system kontroli miałby być bardziej skuteczny (wyrok Trybunału z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie C‑130/99 Hiszpania przeciwko Komisji, Rec. s. I‑3005, pkt 87).

117    Ponadto, w odniesieniu do niedociągnięć wykrytych w kontroli działek Republika Grecka odwołuje się do wysłanego do Komisji pisma z dnia 26 listopada 2004 r. W piśmie tym wyjaśnia między innymi, że te niedociągnięcia są uzasadnione błędami ponownej transkrypcji obszarów podczas wprowadzania wyników kontroli na miejscu do rejestru streszczającego kontrole, służącego następnie do uaktualnienia rejestru komputerowego dotyczącego kontroli na miejscu (pkt 27 pisma z dnia 26 listopada 2004 r.).

118    A zatem należy stwierdzić, że Republika Grecka wyjaśnia w ten sposób powody stwierdzonych błędów, nie wykazując jednak błędnego charakteru ustaleń Komisji i nie eliminując istniejących wątpliwości co do skuteczności systemu kontroli.

119    Wreszcie Republika Grecka utrzymuje, że „dokładność deklaracji obszarów upraw” stała się kryterium kwalifikowalności od wejścia w życie rozporządzenia nr 1486/2002, obowiązującego od roku gospodarczego 2002/2003, a zatem niemającego zastosowania do niniejszej sprawy.

120    W tym względzie Sąd zaznacza, że deklaracja obszarów upraw bawełny była przewidziana w art. 9 rozporządzenia nr 1591/2001 (zob. pkt 95 powyżej) już przed zmianą wspomnianego rozporządzenia przez rozporządzenie nr 1486/2002 oraz skądinąd była już przewidziana w art. 8 rozporządzenia nr 1201/89, zmienionego rozporządzeniem nr 1740/97 (zob. pkt 96 powyżej). Podobnie kontrola prawidłowości deklaracji obszarów upraw bawełny na miejscu, która dotyczy co najmniej 5% deklaracji, także była przewidziana w art. 13 rozporządzenia nr 1591/2001 (zob. pkt 97 powyżej) już przed zmianą wspomnianego rozporządzenia przez rozporządzenie nr 1486/2002, a wcześniej przez art. 12 rozporządzenia nr 1201/89. Zmiana wprowadzona w tym względzie przez rozporządzenie nr 1486/2002 polega tylko na wyjaśnieniu, że tę kontrolę na miejscu należy przeprowadzić najpóźniej w dniu 15 listopada danego roku gospodarczego (zob. pkt 98 powyżej).

121    A zatem argument ten jest bezzasadny.

122    Tak więc należy oddalić trzecią część niniejszego zarzutu.

 W przedmiocie części czwartej, dotyczącej zarzucanego błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących środków ochrony środowiska

123    Należy przypomnieć, że reforma systemu pomocy produkcyjnej dla bawełny w 2001 r. przeprowadzona za pomocą art. 17 rozporządzenia nr 1051/2001 wprowadziła obowiązek przyjęcia przez państwa członkowskie takich środków ochrony środowiska, jakie uznają za właściwe (zob. pkt 93 powyżej). Republika Grecka w ramach tych środków wprowadziła ograniczenie powierzchni produkcyjnej, określenie maksymalnych zbiorów oraz przestrzeganie kodeksu dobrych praktyk, w tym obowiązkowy płodozmian. Środki te przewidziane są w ypourgikes apofaseis (zarządzeniach ministerialnych) z dnia 28 lutego 2001 r. oraz z dnia 4 i 10 maja 2001 r., przyjętych po przeprowadzeniu szerokiego dialogu z producentami, co podkreśliła Republika Grecka.

124    Przede wszystkim Republika Grecka podnosi, że wyniki kontroli nie mogły być dostrzeżone natychmiast, ponieważ środki ochrony środowiska zostały przyjęte w 2001 r.

125    W niniejszym przypadku Sąd zaznacza, że stosując korektę ryczałtową wynoszącą 5% ze względu na niewystarczające kontrole kryteriów środowiskowych, Komisja nie podważa skuteczności ani zasadności przyjętych środków ochrony środowiska, ale brak kontroli ich przestrzegania od momentu ich przyjęcia. A zatem argumentacja Republiki Greckiej, zgodnie z którą skuteczność przyjętych środków ochrony środowiska wymaga czasu, jest bez znaczenia w niniejszym przypadku.

126    Następnie Republika Grecka utrzymuje, że kontrola przestrzegania środków ochrony środowiska odbywała się we właściwy sposób.

127    Jednakże Sąd zauważa, że twierdzenia tego nie popierają akta sprawy.

128    W odniesieniu w pierwszej kolejności do kontroli zbiorów Republika Grecka wskazała bowiem, że przeprowadziła kontrole przez teledetekcję, aby zweryfikować zbiory na obszarach, na których zaobserwowano przekroczenie określonych wielkości. Jednakże ze sprawozdania zbiorczego wynika, że w roku gospodarczym 2001/2002 nie dostarczono żadnych danych, a z danych dostarczonych w roku gospodarczym 2002/2003 wynika, że poddano kontroli tylko 7,5% nietypowych przypadków. Poza tym Republika Grecka odwołuje się do metody średniej wielkości zbiorów w ciągu trzech poprzednich lat oraz do kontroli zbiorów na hektar. Jednak argumenty te nie dowodzą istnienia kontroli umożliwiających indywidualne zweryfikowanie, czy beneficjenci wypełnili obowiązki nałożone w ramach tych środków. Jak podkreśla Komisja, pomoc mogła być więc przyznana producentom, którzy niekoniecznie przestrzegali obowiązki wynikające ze środków ochrony środowiska.

129    Podobnie Republika Grecka, powołując się w drugiej kolejności na obniżenie powierzchni upraw bawełny, nie dowiodła istnienia indywidualnej kontroli w tym względzie.

130    W odniesieniu w trzeciej kolejności do kontroli przestrzegania dobrych praktyk sama Republika Grecka wskazała w toku procedury pojednawczej, że ich bezpośrednia kontrola była trudna, a nawet niemożliwa do przeprowadzenia. Utrzymuje, że wprowadziła wskaźniki, takie jak „orientacyjna produkcja na pniu” (orientacyjna produkcja dopuszczalna), z myślą o przeprowadzaniu pełnej kontroli w celu ograniczenia stosowania pestycydów i nawozów. Jednakże były to ogólne środki poprawienia wskaźników ochrony środowiska, które nie dowodzą istnienia indywidualnej kontroli przestrzegania przez producentów wprowadzonych środków.

131    Należy zatem odrzucić argument Republiki Greckiej, zgodnie z którym kontrola przestrzegania środków ochrony środowiska była przeprowadzana we właściwy sposób.

132    Ponadto Republika Grecka podkreśla w replice zastrzeżenia organu pojednawczego dotyczące możliwości stosowania do bawełny już zasianej środków ochrony środowiska ustanowionych w art. 17 rozporządzenia nr 1051/2001, obowiązującego od dnia 1 września 2001 r.

133    Sąd przypomina, że w opinii wydanej w dniu 21 stycznia 2008 r. organ pojednawczy wezwał Komisję do upewnienia się, że uwzględniając datę wejścia w życie kryteriów środowiskowych w tym systemie pomocy, na zgodność z tymi przepisami można powoływać się jako na kryterium prawnie wiążące w celu przyznania pomocy wspólnotowej na bawełnę uprawianą w roku gospodarczym 2001/2002.

134    W ostatecznym stanowisku Komisja podtrzymała, że art. 17 rozporządzenia nr 1051/2001 ma zastosowanie do środków ochrony środowiska przyjętych przez Republikę Grecką w odniesieniu do roku gospodarczego 2001/2002. Jej zdaniem co do zasady dzień 1 września 2001 r. jest pierwszym dniem roku gospodarczego dla bawełny zasianej w 2001 r. i sprzedanej do jesieni 2001 r., niemniej jednak wszystkie kryteria kwalifikowalności dotyczące operacji poprzedzających sprzedaż, w tym zasianie, należy kontrolować wcześniej.

135    Sąd stwierdza, że Republika Grecka nie podważa tej argumentacji. W replice odwołuje się ona bowiem tylko do zastrzeżeń organu pojednawczego, nie przedstawiając uzasadnionej argumentacji, aby odpowiedzieć na argumentację Komisji.

136    W zakresie, w jakim jej argument, który nie wynika ze skargi, można uznać za powiązany z zarzutem dotyczącym środków ochrony środowiska, a zatem za dopuszczalny w rozumieniu art. 48 § 2 regulaminu, należy stwierdzić, że nie jest on w żaden sposób uzasadniony.

137    Ponadto należy odrzucić argument, iż szczegółowe środki przewidziane w rozporządzeniu nr 1051/2001 nie były jeszcze znane. Republika Grecka sama bowiem przyjęła środki ochrony środowiska i nie kwestionuje, że te środki ochrony środowiska były natychmiast stosowane. Przeciwnie, utrzymuje, że wspomniane środki były już przedmiotem wystarczających kontroli, co oznacza, że były one stosowane. Skoro postanowiła ona przyjąć te środki w celu wprowadzenia w życie rozporządzenia nr 1051/2001 od roku gospodarczego 2001/2002, powinna zatem kontrolować ich przestrzeganie przez producentów bawełny. Poza tym, jak podkreśliła Komisja w odpowiedzi na pytanie pisemne Sądu, z motywów rozporządzenia Komisji (WE) nr 1398/2002 z dnia 31 lipca 2002 r. określającego dla roku gospodarczego 2001/2002 wielkość rzeczywistej produkcji bawełny nieodziarnionej w Grecji, a także obniżkę ceny docelowej, która wynika z tej produkcji, oraz wprowadzającego odstępstwo w odniesieniu do roku gospodarczego 2001/2002 od określonych reguł zarządzania i szczegółowych zasad przyznawania pomocy w Grecji (Dz.U. L 203, s. 24) wynika, że same władze greckie uznały przestrzeganie środków ochrony środowiska przewidzianych w art. 17 ust. 3 rozporządzenia nr 1051/2001 za kryterium kwalifikowalności do pobierania pomocy w roku gospodarczym 2001/2002.

138    Poza tym kwestia kontroli środków ochrony środowiska w okresie do dnia 1 września 2001 r. dotyczy tylko roku gospodarczego 2001/2002 i stanowi jedynie część zarzutu odnoszącego się do środków ochrony środowiska, na którym jest oparta korekta ryczałtowa, która dotyczy także roku gospodarczego 2002/2003.

139    Wreszcie, wbrew temu, co twierdzi Republika Grecka, nie popierając w inny sposób swego argumentu, Komisja słusznie stwierdziła, że kontrole dotyczące środków ochrony środowiska stanowią kontrole kluczowe w rozumieniu załącznika 2 do dokumentu nr VI/5330/97. Takie kontrole obejmują bowiem inspekcje i weryfikacje administracyjne wymagane dla sprawdzenia elementów merytorycznych, odnoszących się w niniejszym przypadku do powierzchni produkcji, określenia zbiorów maksymalnych oraz przestrzegania dobrych praktyk ustanowionych przez Republikę Grecką zgodnie z art. 17 rozporządzenia nr 1051/2001.

140    Z powyższego wynika, że należy oddalić czwartą część niniejszego zarzutu.

 W przedmiocie części piątej, dotyczącej zarzucanego błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących kontroli na miejscu obszarów upraw

141    Po pierwsze Republika Grecka podważa, jakoby kontrole na miejscu były spóźnione. Utrzymuje, że w rozporządzeniach nr 1051/2001 i 1591/2001 nie przewidziano daty końcowej przeprowadzania kontroli na miejscu 5% obszarów, a dzień 15 listopada został określony jako data końcowa dopiero od 2003 r. w rozporządzeniu nr 1486/2002. Jej zdaniem, o ile kontrola powinna być przeprowadzona we właściwym terminie, czyli w momencie, w którym kontrolowany obszar był obsiany bawełną, może ona być przeprowadzona dopóki łodygi bawełny pozostają na polu, czyli w sierpniu, w październiku lub nawet w styczniu albo aż do siewu w następną wiosnę. Dodaje, że baza danych kontroli na miejscu nie wskazywała daty, ponieważ nie wymagały tego rozporządzenia. Podkreśla, że protokoły odnoszą się do daty, w której zostały one przeprowadzone, że wynika z nich, że kontrole miały miejsce co do zasady od sierpnia do listopada i że niewiele kontroli zostało przeprowadzonych poza tym okresem.

142    W tym względzie należy przypomnieć, że na mocy art. 13 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1591/2001 prawidłowość deklaracji obszarów upraw bawełny należy zweryfikować poprzez kontrolę na miejscu.

143    Jak podkreśla Republika Grecka, przed dniem 23 sierpnia 2002 r. – datą wejścia w życie rozporządzenia nr 1486/2002, które przewiduje, że kontrole powinny być przeprowadzane najpóźniej w dniu 15 listopada danego roku gospodarczego – rozporządzenie nr 1591/2001 nie przewidywało terminu zakończenia tych kontroli. Inaczej mówiąc ta data końcowa – 15 listopada – obowiązuje od roku gospodarczego 2002/2003.

144    W przypadku roku gospodarczego 2001/2002, jak przyznaje Republika Grecka, kontrole te powinny jednak być przeprowadzane we właściwym terminie (zob. podobnie ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 196), czyli w momencie, który może być określony jako pewny i gwarantujący, że kontrolowany obszar został obsiany bawełną, a zatem przed zbiorem lub w czasie zbioru.

145    W niniejszej sprawie w dniu 22 stycznia 2008 r., w związku z wezwaniem organu pojednawczego, władze greckie dostarczyły dane dotyczące dat przeprowadzenia kontroli na miejscu. Jednak, jak stwierdziła Komisja, z danych tych nie wynikał porządek chronologiczny kontroli na miejscu ani wskazówka co do odsetka spóźnionych kontroli. Ponadto, niektóre wskazane daty były niespójne, a niektóre kontrole były wyjątkowo spóźnione (po styczniu) w przypadku pięciu nomosów w latach 2001/2002 oraz siedmiu nomosów w 2002 r.

146    Zgodnie z orzecznictwem (ww. w pkt 73 wyrok z dnia 9 września 2004 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 51) na państwie członkowskim spoczywa obowiązek przedstawienia najbardziej szczegółowych i wszechstronnych dowodów na to, że przeprowadziło kontrole oraz, w danym przypadku, że twierdzenia Komisji są błędne.

147    Tymczasem Republika Grecka podniósłszy, że w bazie danych kontroli na miejscu nie było wskazówki co do daty, przedstawiła daty kontroli, z których wynikają po pierwsze pewne niespójności (niektóre daty wskazują rok 1901 lub 1902), a po drugie, że daty kontroli są czasami późniejsze niż styczeń danego roku gospodarczego.

148    W tym względzie, nawet jeśli – jak utrzymuje Republika Grecka – łodygi bawełny mogą potwierdzać istnienie uprawy bawełny, Komisja słusznie stwierdziła, że ani dokładne granice plantacji ani zbiory z nich nie mogły być ustalone w sposób pewny w oparciu o te łodygi. Wspomniana data końcowa dotycząca przeprowadzenia kontroli na miejscu została zresztą ustalona na 15 listopada danego roku gospodarczego przez rozporządzenie nr 1486/2002.

149    Poza tym w załączniku 2 do repliki Republika Grecka przedstawia dane potwierdzające, że w przypadku obydwóch lat gospodarczych większość kontroli na miejscu miała miejsce do listopada. Komisja jednak utrzymuje, że dane te nie zostały jej przekazane w toku postępowania administracyjnego, które doprowadziło do wydania zaskarżonej decyzji, co zostało potwierdzone w odpowiedziach Republiki Greckiej na środek organizacji postępowania i na pytania Sądu podczas rozprawy. Tymczasem zgodność z prawem decyzji Komisji powinna być oceniana w oparciu o informacje, którymi Komisja mogła dysponować w momencie jej wydania (zob. podobnie wyroki Sądu: z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie T‑232/08 Luksemburg przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 54 i 55 i z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie T‑267/06 Włochy przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 46–48; zob. analogicznie wyrok Trybunału z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie C‑333/07 Regie Networks, Zb.Orz. s. I‑10807, pkt 81). W konsekwencji te przedstawione przez Republikę Grecką dane nie mogą być uwzględnione do celów oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji.

150    Z powyższego wynika, że Republika Grecka nie wykazała, że ustalenia Komisji w tym względzie są błędne. Poza tym w każdym razie – jak podkreśla Komisja – kwestia spóźnionych kontroli stanowi tylko jeden z zarzutów dotyczących kontroli kluczowych, na których opiera się korekta ryczałtowa (zob. pkt 101–108 powyżej).

151    Po drugie, Republika Grecka utrzymuje, że analiza ryzyka została przeprowadzona i że w jej wyniku wyłączono ilości bawełny nieznanego pochodzenia. Usprawnienie systemu komputerowego oraz kontroli w czasie rzeczywistym dostaw bawełny do zakładów odziarniania przyczyniło się do usprawnienia procedury wyboru próbek, a zatem analizy ryzyka.

152    Jednakże argument ten nie podważa ustaleń Komisji, zgodnie z którymi w odniesieniu do roku gospodarczego 2001/2002 analiza ryzyka oparta była na losowym wyborze wielowarstwowej populacji, niedostosowanym do ryzyka związanego z rozpatrywanym rokiem gospodarczym. Podobnie w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003 Republika Grecka nie dowiodła błędnego charakteru ustaleń Komisji streszczonych w pkt 106 i 108 powyżej.

153    Należy zatem oddalić także piątą część niniejszego zarzutu.

154    Z powyższego wynika, że podważana korekta finansowa wynosząca 5% nie może w tych okolicznościach być uznana za wynik błędnej oceny okoliczności faktycznych.

 W przedmiocie części pierwszej i drugiej, dotyczących nieproporcjonalnego charakteru korekty finansowej

155    W ramach pierwszej części niniejszego zarzutu Republika Grecka utrzymuje, że korekta ryczałtowa wynosząca 5%, która została więcej niż dwukrotnie podwyższona w stosunku do wcześniejszych korekt wynoszących 2%, jest nieproporcjonalna, ponieważ nie uwzględniono późnej zmiany systemu pomocy dla bawełny w 2001 r. przez rozporządzenie nr 1051/2001, opublikowane w czerwcu, czyli w połowie okresu uprawy. Podkreśla, że żaden przepis przejściowy nie zmniejszył kosztu wprowadzenia nowego sposobu obliczania współodpowiedzialności oraz podnosi wysokość kosztów poniesionych w wyniku podjętych środków.

156    Sąd przypomina, że Komisja może odmówić pokrycia wszystkich poniesionych wydatków, jeśli uzna, że nie istnieją właściwe procedury kontroli (zob. w szczególności wyrok Trybunału z dnia 18 maja 2000 r. w sprawie C‑242/97 Belgia przeciwko Komisji, Rec. s. I‑3421, pkt 122).

157    W niniejszej sprawie okazuje się, że niedostatki wykryte przez służby Komisji dotyczą istotnych elementów systemu kontroli, a także przeprowadzania kontroli, które odgrywają zasadniczą rolę przy ustalaniu zgodności z prawem wydatków, tak że można w sposób uzasadniony sądzić, że ryzyko strat dla EFOGR było wysokie.

158    Z powyższego wynika, że stosując w niniejszej sprawie korektę ryczałtową wynoszącą tylko 5% rozpatrywanych wydatków, podczas gdy kontrole przeprowadzone przez władze greckie naruszyły wymogi ustanowione w przepisach wspólnotowych, Komisja nie naruszyła zasady proporcjonalności (zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie T‑184/09 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 72 i przytoczone tam orzecznictwo).

159    Argument dotyczący zmiany wynikającej z przyjęcia rozporządzenia nr 1051/2001 nie podważa tego stwierdzenia. Należy bowiem zaznaczyć, że obowiązki dotyczące IACS oraz kontrole na miejscu obszarów upraw znajdują się we wcześniejszym uregulowaniu (zob. pkt 113 powyżej). Rozporządzenie nr 1051/2001 nie zmieniło zatem elementów, w odniesieniu do których stwierdzono w niniejszej sprawie niedostatki. Poza tym, jak już zostało podniesione (zob. pkt 137 powyżej), w zakresie, w jakim Republika Grecka postanowiła przyjąć środki ochrony środowiska w celu wdrożenia rozporządzenia nr 1051/2001 od roku gospodarczego 2001/2002, powinna ona kontrolować ich przestrzeganie przez producentów bawełny.

160    Należy zatem odrzucić argument Republiki Greckiej dotyczący zmiany rozpatrywanego systemu.

161    Wreszcie koszt środków przyjętych ze względu na to nowe rozporządzenie nie może uzasadniać ujawnionych niedostatków i nie może być w związku z tym uwzględniony w celu dokonania oceny nieproporcjonalnego charakteru rozpatrywanej korekty finansowej.

162    Argumenty przedstawione w uzasadnieniu tej pierwszej części nie dowodzą zatem nieproporcjonalnego charakteru rozpatrywanej korekty.

163    W ramach drugiej części niniejszego zarzutu Republika Grecka podnosi, że sama Komisja stwierdziła wprowadzenie usprawnień w okresie od 2002 r. do 2003 r. oraz że korekta dotycząca tego okresu powinna była być zatem niższa od korekty zastosowanej za okres od 2001 r. do 2002 r.

164    Tymczasem należy podnieść, że o ile usprawnienia dotyczące roku gospodarczego 2002/2003 zostały stwierdzone przez Komisję w piśmie z dnia 17 lipca 2004 r., służby Komisji w tym samym piśmie stwierdziły także niedociągnięcia dotyczące kontroli na miejscu obszarów upraw oraz IACS, stanowiące poważniejsze i zasadnicze niedostatki. Niedociągnięcia te wynikają także ze sprawozdania zbiorczego.

165    A zatem sama okoliczność, że zostały stwierdzone usprawnienia, nie pozwala Republice Greckiej na twierdzenie, że wysokość korekty wynosząca 5% powinna była być obniżona.

166    W konsekwencji Republika Grecka nie wykazała nieproporcjonalnego charakteru korekty ryczałtowej wynoszącej 5% danych wydatków.

167    Ze wszystkich powyższych rozważań wynika, że należy oddalić w całości trzeci zarzut dotyczący korekty ryczałtowej zastosowanej w sektorze bawełny.

4.     W przedmiocie zarzutu szóstego, dotyczącego korekt zastosowanych w sektorze premii za bydło oraz premii rekompensacyjnych

 Przepisy wspólnotowe

168    Rozporządzenie Rady (WE) nr 1254/1999 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynku wołowiny i cielęciny (Dz.U. L 160, s. 21) reguluje przyznawanie premii w tym sektorze.

 Kontrole

169    Rozporządzenie nr 3508/92 przewiduje, że każde państwo członkowskie tworzy IACS dotyczący określonych systemów pomocy wspólnotowej. Zgodnie z jego motywem 6 zarządzanie zebranymi danymi i ich zastosowanie do weryfikacji wniosków o przyznanie pomocy wymaga stworzenia bardzo sprawnych, skomputeryzowanych baz danych, umożliwiających w szczególności przeprowadzanie kontroli przekrojowych.

170    Artykuł 1 ust. 1 lit. b) wspomnianego rozporządzenia przewiduje między innymi, że każde państwo członkowskie ustanawia IACS mający zastosowanie do premii i płatności dla producentów wołowiny i cielęciny.

171    Zgodnie z art. 2 rozporządzenia nr 3508/92 zintegrowany system zawiera różne elementy, między innymi skomputeryzowaną bazę danych, system identyfikacji i rejestracji zwierząt, wnioski o przyznanie pomocy oraz zintegrowany system kontroli. Artykuł 3 rozporządzenia nr 3508/92 przewiduje, że w skomputeryzowanej bazie danych zapisywane są dla każdego gospodarstwa rolnego dane uzyskane z wniosków o przyznanie pomocy.

172    Na mocy art. 8 ust. 1 i 2 wspomnianego rozporządzenia państwa członkowskie przeprowadzają kontrole administracyjne wniosków o przyznanie pomocy, a kontrole administracyjne uzupełniane są przez kontrole na miejscu obejmujące reprezentatywną grupę gospodarstw rolnych.

173    W odniesieniu do tych kontroli rozporządzenie Komisji (WE) nr 2419/2001 z dnia 11 grudnia 2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania IACS niektórych wspólnotowych systemów pomocy ustanowionych rozporządzeniem nr 3508/92 (Dz.U. L 327, s. 11) przewiduje:

„Kontrole administracyjne oraz kontrole na miejscu są przeprowadzane w sposób zapewniający skuteczną weryfikację zgodności z warunkami, zgodnie z którymi przyznawana jest pomoc”.

174    Artykuł 16 rozporządzenia nr 2419/2001 stanowi:

„Kontrole administracyjne, określone w art. 8 ust. 1 rozporządzenia […] nr 3508/92, obejmują w szczególności:

a)      kontrolę przekrojową zadeklarowanych działek rolnych i zwierząt w celu uniknięcia zbiegu przyznawania tej samej pomocy w odniesieniu do tego samego roku kalendarzowego lub gospodarczego oraz zapobieżenie przypadkom jakiejkolwiek kumulacji pomocy przyznawanej w ramach wspólnotowych systemów pomocy opartych na deklaracjach dotyczących obszaru;

b)      kontrolę przekrojową przy pomocy skomputeryzowanej bazy danych w celu weryfikacji uprawnień do pomocy”.

175    Artykuł 25 rozporządzenia nr 2419/2001 przewiduje:

„1. Kontrola na miejscu obejmuje cały inwentarz żywy, dla którego zostały złożone wnioski o pomoc w ramach systemów pomocy oraz, w przypadku kontroli systemów pomocy w odniesieniu do bydła, również bydła niewykazanego.

2. Kontrola na miejscu obejmuje w szczególności:

a)      sprawdzenie, czy liczba zwierząt obecnych w gospodarstwie, w odniesieniu do której złożone zostały wnioski o pomoc, oraz liczba niewykazanego bydła odpowiada liczbie zwierząt wprowadzonych do rejestrów, a w przypadku bydła – liczbie zwierząt zgłoszonej do skomputeryzowanej bazy danych;

b)      w odniesieniu do systemów pomocy w odniesieniu do bydła, kontrole:

–        poprawności wpisów w rejestrze oraz zgłoszeń do skomputeryzowanej bazy danych na podstawie próbki dokumentów towarzyszących, takich jak faktury kupna i sprzedaży, zaświadczenia o uboju, świadectwa weterynaryjne oraz, tam, gdzie ma to zastosowanie, paszporty zwierząt, w odniesieniu do zwierząt dla których wnioski o pomoc zostały złożone w okresie 12 miesięcy przed kontrolą na miejscu,

–        czy informacje przechowywane w skomputeryzowanej bazie danych odpowiadają informacjom zapisanym w rejestrze na podstawie próbki w odniesieniu do zwierząt, dla których wnioski o pomoc zostały złożone w okresie 12 miesięcy przed kontrolą na miejscu,

–        czy wszystkie zwierzęta obecne w gospodarstwie i przetrzymywane w ramach obowiązku przetrzymywania kwalifikują się do udzielenia wnioskowanej pomocy,

–        czy całość bydła obecnego w gospodarstwie jest oznakowana paskami identyfikacyjnymi na uszach i czy towarzyszą im, tam, gdzie jest to konieczne, paszporty zwierząt oraz czy zostały wpisane do rejestru i należycie zgłoszone do skomputeryzowanej bazy danych[; k]ontrole te przeprowadzane są indywidualnie dla każdego byka nadal trzymanego na podstawie zobowiązania do przetrzymywania, w odniesieniu do którego złożony został wniosek o premię specjalną za wołowinę, z wyjątkiem wniosków złożonych zgodnie z art. 4 ust. 6 rozporządzenia […] nr 1254/1999[; w]e wszystkich innych przypadkach kontrola poprawności wpisu w paszporcie zwierzęcym, rejestrze i zgłoszeniu do skomputeryzowanej bazy danych może zostać dokonana na podstawie próbki;

[…]”

 Premia za ubój

176    Artykuł 11 ust. 1 rozporządzenia nr 1254/1999 przewiduje:

„Producent hodujący w swoim gospodarstwie bydło może uzyskać prawo, po złożeniu stosownego wniosku, do premii za ubój. Premia taka jest przyznawana w momencie uboju uprawnionych zwierząt lub ich wywozu do państwa trzeciego w ramach wyznaczonych pułapów krajowych.

Do premii za ubój kwalifikują się:

a)      byki, woły, krowy i jałówki po ukończeniu ósmego miesiąca życia;

b)      cielęta w wieku od jednego do siedmiu miesięcy i o masie poniżej 160 kg,

pod warunkiem, że były hodowane przez producenta przez wyznaczony okres”.

177    Artykuł 26 rozporządzenia nr 2419/2001 przewiduje:

„1. W odniesieniu do premii specjalnej za wołowinę, przewidzianej w art. 4 ust. 6 rozporządzenia […] nr 1254/1999 oraz premii ubojowej, przewidzianej w art. 11 tego rozporządzenia, kontrole na miejscu przeprowadza są w ubojniach. W takim przypadku państwa członkowskie również przeprowadzają kontrole na miejscu:

a)      w co najmniej 30% wszystkich ubojni, wyselekcjonowanych na podstawie analizy ryzyka, w takim przypadku kontrola obejmuje próbkę 5% łącznej liczby bydła, ubitego w danej ubojni w okresie 12 miesięcy przed kontrolą na miejscu; lub

b)      w co najmniej 20% tych ubojni, które zostały uprzednio zatwierdzone zgodnie ze szczególnymi kryteriami wiarygodności określanymi przez państwa członkowskie, i zostały wybrane na podstawie analizy ryzyka, w takim przypadku kontrola obejmuje próbkę 2% łącznej liczby bydła, ubitego w danej ubojni w okresie 12 miesięcy przed kontrolą na miejscu.

Wymienione kontrole na miejscu obejmują a posteriori szczegółową kontrolę dokumentów, porównanie z pozycjami do świadectw uboju lub zastępujących je informacji, które zostały przesłane do pozostałych państw członkowskich zgodnie z art. 35 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 2342/1999.

2. Kontrole na miejscu w ubojniach obejmują kontrole bezpośrednie procedur ubojowych przeprowadzane w dniu kontroli na miejscu na podstawie próbki. W miarę potrzeby kontroluje się, czy tusze przedstawione do ważenia kwalifikują się do pomocy”.

178    Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2342/1999 z dnia 28 października 1999 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia nr 1254/1999 przewiduje między innymi w art. 37, w wersji zmienionej [rozporządzenie Komisji (WE) nr 1042/2000 z dnia 18 maja 2000 r. (Dz.U. L 118, s. 4)], że premię wypłaca się na rzecz producenta, który hodował zwierzę przez minimalny okres chowu wynoszący dwa miesiące, kończący się później niż miesiąc przed ubojem lub dwa miesiące przed wywozem zwierzęcia, oraz że w przypadku cieląt, które poddano ubojowi w wieku poniżej trzech miesięcy, okres chowu wynosi jeden miesiąc.

 Premie rekompensacyjne

179    Artykuł 13 ust. 1 rozporządzenia nr 1254/1999 stanowi:

„Producenci otrzymujący premię specjalną lub premię od krów mamek mogą ubiegać się o premie rekompensacyjne”.

180    Artykuł 13 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia przewiduje, że premia rekompensacyjna wynosi 100 EUR od każdej udzielonej premii specjalnej i premii od krów mamek pod warunkiem, że w danym roku kalendarzowym liczebność stada w danym gospodarstwie hodowlanym jest mniejsza lub równa 1,4 sztuki dużej (LU) na hektar (z zastrzeżeniem niższych kwot określonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 13 ust. 2 akapit drugi wspomnianego rozporządzenia).

181    Zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia nr 1254/1999 liczebność stada jest wyrażona w LU na jednostkę powierzchni paszowej przeznaczonej dla hodowanych zwierząt.

182    Zgodnie z art. 12 ust. 2 rozporządzenia nr 1254/1999 do celów obliczania liczebności stada w gospodarstwie należy uwzględnić:

„[…]

a)      samce, krowy mamki i jałówki, owce lub kozy, w odniesieniu do których został złożony wniosek o przyznanie premii, jak również krowy mleczne potrzebne do produkcji łącznej ilości mleka wyznaczonej dla tego producenta. Liczba zwierząt jest przeliczana na LU za pomocą tabeli przeliczeniowej znajdującej się w  II;

b)      obszar przeznaczony na pasze dla zwierząt, rozumiany jako ta część gospodarstwa, która jest przeznaczona przez cały rok kalendarzowy na hodowlę bydła, owiec lub kóz. Obszar taki nie obejmuje:

–        budynków, lasu, stawów, ścieżek,

–        obszaru wykorzystywanego do innych upraw objętych wspólnotowym programem pomocy lub przeznaczonego na uprawy wieloletnie lub uprawy ogrodowe, z wyjątkiem pastwisk stałych, objętych płatnościami obszarowymi przyznawanymi zgodnie z art. 17 niniejszego rozporządzenia i art. 19 rozporządzenia […] nr 1255/1999,

–        obszaru uprawnionego do objęcia systemem pomocy dla producentów niektórych upraw rolniczych wykorzystywanego w programie pomocy na pasze suche lub zgodnie z krajowym lub wspólnotowym programem rezerw.

Obszar przeznaczony na pasze dla zwierząt obejmuje obszary we współużytkowaniu i obszary, na których stosowane są uprawy mieszane”.

183    Artykuł 13 ust. 3 lit. a) rozporządzenia nr 1254/1999 przewiduje:

„[W] drodze odstępstwa od przepisów art. 12 ust. 2 lit. a) liczebność stada w gospodarstwie hodowlanym jest określana poprzez uwzględnienie samców, krów i jałówek znajdujących się w takim gospodarstwie w danym roku kalendarzowym, łącznie z owcami lub kozami, w odniesieniu do których zostały złożone wnioski o przyznanie premii w tym samym roku kalendarzowym. Liczba zwierząt jest przeliczana na LU za pomocą tabeli przeliczeniowej znajdującej się w załączniku III”.

184    Artykuł 32 ust. 3 rozporządzenia nr 2342/1999 przewiduje, że w celu sprawdzenia, czy całkowita liczba zwierząt obliczona zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1254/1999 spełnia wymagania dotyczące liczebności określone w tym rozporządzeniu, państwa członkowskie ustalają co roku przynajmniej pięć terminów spisu zwierząt i powiadamiają o nich Komisję.

185    Spis zwierząt w tych terminach może odbywać się zgodnie z wyborem państw członkowskich według jednej z dwóch metod przewidzianych w art. 32 ust. 3 rozporządzenia nr 2342/1999. Zgodnie z pierwszą metodą państwo członkowskie zwraca się do producenta o zgłoszenie, w oparciu o rejestr gospodarstw, przed terminem ustalanym przez państwo członkowskie, liczby jednostek żywego inwentarza lub liczby zwierząt z każdej z dwóch kategorii bydła określonych w załączniku III rozporządzenia nr 1254/1999 (czyli po pierwsze kategorii obejmującej samce i jałówki powyżej 24. miesiąca życia, krowy mamki i krowy mleczne, a po drugie samce i jałówki w wieku od sześciu do 24 miesięcy). Druga metoda, zarezerwowana dla państw członkowskich, które dysponują skomputeryzowaną bazą danych zgodną z wymogami rozporządzenia Rady (WE) nr 820/97 z dnia 21 kwietnia 1997 r. ustanawiającego system identyfikacji i rejestracji bydła i dotyczącego etykietowania mięsa wołowego i produktów z mięsa wołowego (Dz.U. L 117, s. 1) i które uznają, że ta baza danych daje odpowiednie gwarancje dotyczące prawidłowości zawartych w niej danych do celów systemu premii rekompensacyjnych, polega na wykorzystaniu informacji zawartych w tej bazie danych do ustalenia liczby jednostek żywego inwentarza.

186    Na mocy art. 32 ust. 3 akapit czwarty rozporządzenia nr 2342/1999, w przypadku gdy państwo członkowskie decyduje, że terminy spisów mogą przypadać na dowolne dni w roku, może ono przewidzieć, że liczebność oblicza się pro rata temporis w odniesieniu do okresu, w którym zwierzęta są obecne w gospodarstwie.

187    Artykuł 32 ust. 4 rozporządzenia nr 2342/1999 przewiduje:

„W drodze odstępstwa od ust. 3 państwa członkowskie mogą dawać producentom możliwość wybrania systemu uproszczonego.

W tym przypadku producent musi stwierdzić we wniosku o pomoc obszarową, że:

a)      oświadcza, że spełniał każdego dnia wymogi maksymalnej obsady zwierząt określone w art. 13 ust. 2 rozporządzenia […] nr 1254/1999 aż do daty wniosku o pomoc obszarową;

i

b)      zobowiązuje się on do spełniania każdego dnia wymogu dotyczącego obsady zwierząt w okresie między datą wniosku o pomoc obszarową i dniem 31 grudnia.

[…]

Oświadczenie i zobowiązanie określone w niniejszym ustępie podlegają przepisom dotyczący[m] kontroli i kar, przewidzianych w ramach zintegrowanego systemu.

[…]”.

 Sprawozdanie zbiorcze

188    W ramach dochodzeń o numerach referencyjnych ΑΡ/2003/09a, ΑΡ/2003/11, ΑΡ/2004/04 i ΑΡ/2005/05 Komisja przeprowadziła w Grecji kontrole, odpowiednio w maju 2003 r., wrześniu 2003 r., marcu 2004 r. i kwietniu 2005 r. Uwagi Komisji na podstawie art. 8 rozporządzenia nr 1663/95 zostały sformułowane w pismach z dnia 19 września 2003 r., z dnia 22 stycznia 2004 r., z dnia 5 sierpnia 2004 r. i z dnia 29 lipca 2005 r. W dniu 1 października 2004 r. odbyło się posiedzenie dwustronne dotyczące dwóch pierwszych dochodzeń, w dniu 11 marca 2005 r. dotyczące trzeciego dochodzenia, a w dniu 7 czerwca 2006 r. dotyczące czwartego dochodzenia. Komisja przekazała władzom greckim protokoły z tych posiedzeń odpowiednio w dniu 30 listopada 2004 r., w dniu 22 czerwca 2005 r. i w dniu 22 września 2006 r. Władze greckie odpowiedziały na nie odpowiednio w dniu 28 grudnia 2004 r., w dniu 21 lipca 2005 r. i w dniu 20 października 2006 r. W dniu 3 maja 2007 r. Komisja oficjalnie powiadomiła władze greckie o swych wnioskach dotyczących czterech dochodzeń.

189    W związku z opinią organu pojednawczego z dnia 8 stycznia 2008 r. i informacjami dostarczonymi przez władze greckie Komisja przekazała ostateczne stanowisko z dnia 16 czerwca 2008 r., które jest przedstawione w sprawozdaniu zbiorczym.

190    W pierwszej kolejności ze sprawozdania zbiorczego wynika, że w odniesieniu do premii za bydło służby Komisji stwierdziły niedostatki w zakresie kontroli przekrojowych i kontroli na miejscu.

191    Po pierwsze, co do kontroli przekrojowych (zob. pkt 169 i 174 powyżej), ze sprawozdania zbiorczego wynika, że w roku gospodarczym 2002 po raz pierwszy w Grecji skomputeryzowane kontrole przekrojowe obejmujące bazę identyfikacji i rejestracji oraz bazę wniosków o premie za bydło zostały wykorzystane jako kontrole administracyjne. O ile uznano to za postęp, wprowadzenie w życie tych kontroli zostało uznane za niewystarczające. W szczególności stwierdzono, że w 2002 r. kontrolom przekrojowym nie poddano podstawowych kryteriów kwalifikowalności. Istniało zatem ryzyko, że zwierzęta niekwalifikowalne zostały uznane za kwalifikujące się do płatności. Poza tym służby Komisji stwierdziły, że istniały nieprawidłowości (brak rejestracji lub nieprawidłowe zarejestrowane w bazie identyfikacji i rejestracji) w odniesieniu do bardzo wielu zwierząt, które były przedmiotem wniosku o pomoc, i uznały, że liczne zmiany wprowadzone do bazy identyfikacji i rejestracji bez dokumentów uzupełniających miały wpływ na kwalifikowalność wszystkich zwierząt będących przedmiotem wniosku o pomoc. Podniesiono także, że władze greckie nie były w stanie dostarczyć danych dotyczących liczby zwierząt, w odniesieniu do których stwierdzono nieprawidłowości, wraz z dokumentami uzasadniającymi zmianę ich statusu. Istniało zatem ryzyko, że do systemu zostały wprowadzone nieuzasadnione zmiany, co doprowadziło do nadpłat.

192    Po drugie, w odniesieniu do kontroli na miejscu uznano, że były one niewystarczającej jakości. W szczególności ze sprawozdania zbiorczego wynika, że przeprowadzenie tych kontroli wykazało liczne braki, a kontrole były niezgodne z art. 25 rozporządzenia nr 2419/2001 (zob. pkt 175 powyżej). Tak więc służby Komisji przytoczyły brak kontroli zwierząt niebędących przedmiotem wniosku o pomoc, brak kontroli dokumentów uzupełniających i informacji dotyczących zwierząt będących przedmiotem kontroli w ciągu dwunastu miesięcy poprzedzających kontrolę, brak kontroli na miejscu chowu zwierząt, niewystarczające weryfikacje dokumentów z kontroli i statusu kontrolowanych zwierząt, a także trudności w zakresie porównania z wynikami poprzednich kontroli.

193    Poza tym służby Komisji przytoczyły brak kontroli na miejscu zwierząt będących przedmiotem wniosku o premię za ubój. W tym względzie organ pojednawczy zaproponował ponowne zbadanie planowanej korekty, podkreślając niewielkie znaczenie kontroli na miejscu w przypadku premii za ubój, ponieważ w odniesieniu do poddanego ubojowi bydła najważniejsze są kontrole przeprowadzane w ubojniach oraz kontrole ex post rejestrów danego gospodarstwa.

194    Komisja jednak podtrzymała swe stanowisko z tego względu, że nałożenie się na siebie wielu braków miało wpływ na kontrole kluczowe przeprowadzane w odniesieniu do wszystkich premii za bydło, w tym premii za ubój. Jej zdaniem brak kontroli na miejscu w gospodarstwach w odniesieniu do premii za ubój stanowi dodatkowe ryzyko dla EFOGR w odniesieniu do tego systemu, które nie może być w pełni skompensowane przeprowadzeniem kontroli w ubojni i kontroli administracyjnych (które w każdym razie powinny być przeprowadzone w ramach każdego systemu kontroli premii za ubój), tym bardziej że w wyniku kontroli przeprowadzonych w ubojniach w toku dochodzenia AP/2003/09 ujawniono istotne braki. Komisja przyznała, że kontrole na miejscu w gospodarstwach są mniej ważne niż w przypadku innych systemów pomocy i oznaczają zazwyczaj kontrole dokumentów, co tłumaczy fakt, że wysokość korekty zastosowanej w przypadku premii za ubój nie jest wyższa od wysokości korekty zastosowanej w przypadku innych premii za bydło.

195    Służby Komisji wykryły także brak kontroli statusu zwierząt i stosunku krowy/jałówki w odniesieniu do premii za krowę mamkę.

196    W drugiej kolejności w odniesieniu do premii rekompensacyjnych prawidłowe określenie kwalifikowalnej powierzchni paszowej oraz liczby LU w gospodarstwie zostało uznane za kontrolę kluczową. Służby Komisji stwierdziły, że w 2002 r. i w 2003 r. grecki system kontroli liczby LU nie zawsze był zgodny z normami (czy to w odniesieniu do metody obliczania pro rata temporis opartej na bazie identyfikacji i rejestracji, czy też uproszczonego systemu pięciu terminów spisu), a także, że nie obejmował 100% wnioskodawców pięć razy w roku, jak przewidywała Republika Grecka, mimo że w 2003 r. odnotowano pewien postęp w związku ze zwiększonym wykorzystaniem bazy identyfikacji i rejestracji. Uznano, że w 2003 r. sytuacja nieco poprawiła się, ale nie został wykazany żaden rzeczywisty postęp w odniesieniu do pomiaru kwalifikowalnej powierzchni paszowej za lata 2002/2003. W odniesieniu do określenia LU służby Komisji podkreśliły, że Grecja nadal stosowała alternatywny system kontroli (który prawdopodobnie dotknięty był brakami stwierdzonymi podczas kontroli na miejscu w Grecji).

197    Komisja zastosowała zatem w odniesieniu do roku gospodarczego 2002 korektę ryczałtową wynoszącą 10% ze względu na braki w zakresie kontroli kluczowych dotyczące podstawowych premii za bydło oraz w odniesieniu do roku gospodarczego 2003 korektę ryczałtową wynoszącą 5% ze względu na niewystarczającą liczbę kontroli zwierząt niebędących przedmiotem wniosku o pomoc oraz niedostatki w zakresie kontroli na miejscu, w odniesieniu do całego terytorium Grecji, ponieważ problemy zostały zaobserwowane w wielu regionach. Z tytułu niedociągnięć stwierdzonych co do premii rekompensacyjnej w odniesieniu do lat gospodarczych 2002 i 2003 zastosowano korektę ryczałtową wynoszącą 10%. Korekty zostały jednak dostosowane w celu uwzględnienia korekt już zastosowanych z uwagi na spóźnione wypłaty w ramach tych samych linii budżetowych.

 Ocena Sądu

198    W odniesieniu do sektora wołowiny i cielęciny Republika Grecka podnosi zarzut szósty, dotyczący zarzucanego błędnego charakteru korekt zastosowanych w zakresie premii za bydło i premii rekompensacyjnych, a także braku uzasadnienia.

199    Przede wszystkim, w zakresie, w jakim Republika Grecka podnosi zarzut dotyczący braku uzasadnienia, należy stwierdzić, że zarzut ten nie jest w żaden sposób poparty i że w każdym razie zgodnie z wyżej przytoczonym orzecznictwem (zob. pkt 73 powyżej) uzasadnienie zaskarżonej decyzji co do korekt dotyczących sektora wołowiny i cielęciny należy w niniejszej sprawie uznać za dostateczne, ponieważ Republika Grecka była ściśle zaangażowana w proces wydawania tej decyzji i znała powody, dla których Komisja odmawia obciążenia EFOGR sporną kwotą. Tak więc ten zarzut należy oddalić.

200    Następnie, Republika Grecka podważa korekty zastosowane w sektorze wołowiny i cielęciny, podnosząc błędną wykładnię i stosowanie rozporządzenia nr 1258/1999 i dokumentu nr VI/5330/97, a także błędną ocenę okoliczności faktycznych. Co do zasady podważa wnioski Komisji dotyczące kontroli dotyczących po pierwsze premii za bydło, a po drugie premii rekompensacyjnych.

201    Należy zatem zbadać w niniejszej sprawie, czy Republika Grecka wykazała zgodnie z wyżej przypomnianym orzecznictwem (zob. pkt 78 powyżej), że ocena Komisji jest błędna.

 W przedmiocie kontroli w zakresie premii za bydło

–       W przedmiocie kontroli przekrojowych

202    Republika Grecka przyznaje, że w zakresie przeprowadzania kontroli przekrojowych istniały pewne problemy techniczne dotyczące niespójności pomiędzy bazą identyfikacji i rejestracji a bazą wniosków o pomoc dla bydła ze względu na złożony charakter systemu wdrożonego po raz pierwszy w 2002 r.. Podnosi jednak, że w odniesieniu do roku 2003 wprowadzono usprawnienia w bazie danych weterynaryjnych i zostały przeprowadzone dodatkowe kontrole przekrojowe.

203    Jednakże wystarczy stwierdzić w tym względzie, że wprowadzenie usprawnień w 2003 r. nie wystarczy do wykazania, że ustalenia służb Komisji w niniejszej sprawie, streszczone w sprawozdaniu zbiorczym (zob. pkt 191 powyżej), są błędne.

204    Poza tym Republika Grecka utrzymuje, że odsetek zwierząt odrzuconych w 2003 r. w wyniku kontroli dodatkowych w stosunku do kontroli z 2002 r. wynosił tylko 8,04%, co potwierdza, że większość zwierząt odrzuconych było wynikiem kontroli przeprowadzanych już w 2002 r.

205    Jednakże tego rodzaju argument, który wydaje się potwierdzać istnienie niedociągnięć w zakresie poprzednich kontroli, nie dowodzi błędnego charakteru ustaleń Komisji.

206    A zatem Komisja słusznie stwierdziła, że brak określonych kluczowych kontroli przekrojowych spowodował zaistnienie ryzyka dopuszczenia do płatności zwierząt nieuprawnionych.

207    Republika Grecka podnosi ponadto, że nie istniało ryzyko dla EFOGR. Jej zdaniem, o ile kontrole przekrojowe zostały przeprowadzone w odniesieniu do lat 2004 i 2005, kontrola skomputeryzowana została rozszerzona na rok 2002, a kwoty niesłusznie wypłacone zostały skompensowane z wypłatą pomocy za lata budżetowe 2004 i 2005.

208    Jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, choć do Komisji należy wykazanie istnienia naruszenia zasad wspólnotowych, z chwilą stwierdzenia tego naruszenia to do państwa członkowskiego należy wykazanie, w razie potrzeby, że Komisja popełniła błąd w zakresie skutków finansowych, jakie wywiodła z tego naruszenia. Ponadto Komisja nie ma obowiązku wykazania istnienia rzeczywistej szkody, lecz może ograniczyć się do przedstawienia danych uprawdopodobniających szkodę (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie C‑5/03 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I‑5925, pkt 38 i 39, i przytoczone tam orzecznictwo).

209    Tymczasem w niniejszej sprawie z akt nie wynika, jakoby Republika Grecka wykazała, że kwoty niesłusznie wypłacone zostały odzyskane w wyniku skompensowania z wypłatą pomocy za lata budżetowe 2004 i 2005.

210    W odpowiedzi na środek organizacji postępowania Republika Grecka wskazała, że podstawę obliczania korekt ryczałtowych stanowiły wydatki zadeklarowane przez Opekepe w wysokości 182 380 702,09 EUR za lata 2002/2003 oraz że kwota wynosząca 10,8 mln EUR nie została odliczona.

211    Jednakże należy stwierdzić, że w ten sposób Republika Grecka jedynie wydaje oświadczenie co do wspomnianej kwoty wynoszącej 10,8 mln EUR, w żaden sposób jej nie uzasadniając. Odwołuje się ona w tym względzie do opinii organu pojednawczego. Jednakże w opinii z dnia 8 stycznia 2008 r. organ pojednawczy wskazał, że władze greckie wspomniały, iż odzyskały niesłusznie wypłaconą pomoc w latach 2002/2003 w wysokości 10,8 mln EUR, oraz że gdyby informacja ta została zweryfikowana i nie została jeszcze uwzględniona, uzasadniałoby to w konsekwencji dostosowanie wysokości korekty. Z opinii tej w żaden sposób nie wynika zatem, że kwota ta rzeczywiście została odzyskana w wyniku kompensacji z wypłatą pomocy za lata 2004 i 2005.

212    Poza tym Komisja podkreśliła w ostatecznym stanowisku, że uwzględniła zwrot pomocy zadeklarowanej do EFOGR przez władze greckie przy obliczaniu korekt finansowych. Dodała, że należy wyjaśnić jeszcze pewne aspekty, takie jak sposób, w jaki niesłusznie wypłacone kwoty zostały odzyskane od gospodarstw, które nie złożyły wniosku o pomoc po 2002 r. Tymczasem z akt sprawy nie wynika, by władze greckie przedstawiły bardziej szczegółowe dowody w tym względzie.

213    Z powyższego wynika, że Republika Grecka nie wykazała za pomocą stosownych dokumentów, że niesłusznie wypłacone kwoty zostały odzyskane w wyniku kompensacji z wypłatą pomocy za lata 2004 i 2005. Nie została zatem wykazana zasadność podstawowej tezy jej argumentu dotyczącego braku ryzyka dla EFOGR.

214    A zatem należy odrzucić argumentację dotyczącą kontroli przekrojowych, która nie jest poparta w inny sposób.

–       W przedmiocie kontroli na miejscu

215    Republika Grecka podważa ustalenia Komisji dotyczące kontroli na miejscu.

216    Po pierwsze z akt sprawy wynika, że uznano, iż te kontrole na miejscu były niewystarczającej jakości w świetle przepisów art. 25 rozporządzenia nr 2419/2001 z wielu względów (zob. pkt 192 powyżej).

217    A zatem zwierzęta niebędące przedmiotem wniosku o pomoc nie zostały poddane kontrolom. Tymczasem tego rodzaju kontrola jest wyraźnie przewidziana w art. 25 ust. 1 rozporządzenia nr 2419/2001. Republika Grecka podnosi, że kontrolerom przekazano wytyczne w tym zakresie w 2002 r. i sytuacja poprawiła się w latach 2003 i 2004. Jednakże taka argumentacja nie dowodzi błędnego charakteru ustaleń Komisji w tym względzie.

218    Służby Komisji także podniosły brak kontroli dokumentów uzupełniających. Republika Grecka powołuje się w tym względzie na jednorazowe niedociągnięcia, które nie mogą być uogólnione na cały kraj, i utrzymuje, że kontrole drugiego stopnia pozwalają zweryfikować, czy producenci wypełniają swoje obowiązki. Należy jednak stwierdzić, że taka argumentacja nie wystarcza do rozwiania wątpliwości Komisji co do jakości rozpatrywanych kontroli.

219    Ponadto służby Komisji podniosły brak weryfikacji informacji dotyczących zwierząt będących przedmiotem wniosku o pomoc w ciągu dwunastu miesięcy poprzedzających kontrolę. W tym względzie Republika Grecka odwołuje się do okólników dotyczących systemu premii za wołowinę i cielęcinę w latach 2002 i 2003, wysłanych dyrekcjom ds. kontroli, i podkreśla, że precyzują one przepisy art. 25 rozporządzenia nr 2419/2001. Podobnie, w odniesieniu do kontroli w miejscu chowu zwierząt, przewidzianych w art. 25 ust. 2 lit. b) tiret trzecie wspomnianego rozporządzenia, Republika Grecka utrzymuje, iż stosowny okólnik przewiduje, że producenci wskazują dokładne położenie obory oraz że przeprowadza się kontrolę lokalizacji zwierząt.

220    Jednakże w ten sposób Republika Grecka powtarza tylko argumenty przedstawione podczas postępowania spornego, nie opierając się na dokładnych i konkretnych dowodach przeprowadzenia wspomnianych weryfikacji, a zatem nie rozwiewa wątpliwości Komisji w tym względzie.

221    Poza tym Republika Grecka podważa trudności w zakresie porównania z wynikami poprzednich kontroli, ponieważ zidentyfikowane na początku różnice były nieliczne. Taka argumentacja nie dowodzi jednak błędnego charakteru ustaleń Komisji.

222    W świetle powyższego Republika Grecka w żaden sposób nie wykazała błędnego charakteru ustaleń Komisji w odniesieniu do niewystarczającej jakości kontroli na miejscu w kontekście przepisów art. 25 rozporządzenia nr 2419/2001.

223    Po drugie, w odniesieniu w szczególności do premii za ubój Republika Grecka podważa wnioski Komisji i podnosi, że od 2002 r. kontrole na miejscu były przeprowadzane w ubojniach zgodnie z art. 26 rozporządzenia nr 2419/2001 i w ilościach większych niż wymagane przez akty prawne.

224    W tym względzie Sąd stwierdza, że korekty ryczałtowe zostały zastosowane w niniejszej sprawie w odniesieniu do niedostatków w zakresie bazy identyfikacji i rejestracji oraz niedostatków w zakresie kontroli na miejscu. Jak podkreśla Komisja, wcześniej stwierdzone niedostatki w odniesieniu do bazy identyfikacji i rejestracji oraz kontroli przekrojowych (zob. pkt 202–214 powyżej), a także kontroli na miejscu (zob. pkt 215–222 powyżej) dotyczą także kontroli przeprowadzanych na zwierzętach będących przedmiotem wniosków o premię za ubój.

225    W szczególności brak kontroli na miejscu został w tym kontekście uznany za wyjątkowo niepokojący w odniesieniu do rolników ubiegających się wyłącznie o premie za ubój, ponieważ byli oni poddani tylko kontrolom przekrojowym, które nie były przeprowadzane w sposób w pełni sprawny, przynajmniej w odniesieniu do roku gospodarczego 2002.

226    A zatem przedstawione powyżej wnioski dotyczące niewystarczającej jakości kontroli w zakresie pomocy dla bydła dotyczą także premii za ubój. Okoliczność, że art. 26 rozporządzenia nr 2419/2001 przewiduje środki kontroli dotyczące w szczególności kontroli na miejscu w ubojniach, nie oznacza, że nie należy przeprowadzać weryfikacji przewidzianych w odniesieniu do systemów pomocy dla bydła w art. 25 wspomnianego rozporządzenia.

227    W tym kontekście nawet jeśli, jak podkreśla organ pojednawczy oraz jak przyznaje Komisja, w przypadku premii za ubój kontrole dokumentów mogą być uznane za decydujące, nie zmienia to nic w zakresie niedostatków stwierdzonych w niniejszej sprawie.

228    Poza tym zgodnie z art. 26 ust. 2 rozporządzenia nr 2419/2001 kontrole na miejscu w ubojniach obejmują także kontrole bezpośrednie procedur ubojowych przeprowadzane w dniu kontroli na miejscu na podstawie próbki.

229    Argumenty Republiki Greckiej nie podważają tego wniosku. Utrzymuje ona bowiem, że kontroler porównuje wniosek o ubój, włączając zwierzęta, w odniesieniu do których złożono wniosek o premię, a także numery ich pasków identyfikacyjnych na uszach z rejestrem gospodarstwa w celu zweryfikowania przestrzegania okresu chowu. Wyjaśnia, że od wydania okólnika z 2003 r. w odniesieniu do premii za ubój kontrola rejestru gospodarstwa jest wyraźnie przewidziana.

230    Jednakże argumenty te nie mogą rozwiać wątpliwości Komisji. Z akt sprawy wynika zresztą, że kontrole przeprowadzone przez służby Komisji w działającej ubojni w toku dochodzenia nr AP/2003/09a ujawniły istotne braki, które nie zostały zakwestionowane w niniejszej sprawie.

231    Podobnie okoliczność, że kontrole w ubojniach są, jak twierdzi Republika Grecka, przeprowadzane w ilościach większych niż wymagane przez akty prawne, nie zmienia nic w zakresie niewystarczającego charakteru kontroli pod względem jakości.

232    Komisja zatem słusznie stwierdziła, że brak kontroli na miejscu w gospodarstwach w odniesieniu do premii za ubój stanowił dodatkowe ryzyko dla EFOGR, które nie mogło być w pełni skompensowane przez kontrole w ubojni oraz kontrole administracyjne.

233    W świetle wszystkich powyższych rozważań argumenty Republiki Greckiej mające na celu podważenie ustaleń Komisji w zakresie premii za bydło, w tym premii za ubój, nie dowodzą błędnego charakteru korekt zastosowanych w niniejszej sprawie.

 W przedmiocie korekt dotyczących premii rekompensacyjnych

234    Zgodnie z art. 12 i 13 rozporządzenia nr 1254/1999 producenci mogą korzystać z premii rekompensacyjnej tylko wtedy, gdy ich gospodarstwo spełnia wymóg dotyczący liczebności określony w zależności od liczby LU w stosunku do powierzchni paszowej przeznaczonej dla hodowanych zwierząt. Z powyższego wynika, że przyznanie premii rekompensacyjnej wymaga prawidłowego określenia po pierwsze powierzchni paszowej, a po drugie liczby i kategorii zwierząt w gospodarstwie.

235    Po pierwsze, w odniesieniu do określenia powierzchni paszowej Republika Grecka utrzymuje, że od 2002 r. istnieje infrastruktura kartograficzna i że w 2000 r. wydała wytyczne dotyczące kwalifikowalności powierzchni, kontrolowane przez program IACS. Poza tym istnieje także kontrola na miejscu.

236    Jednakże Sąd zaznacza, że z akt sprawy wynika, iż kontrole dostępnych powierzchni paszowych zostały uznane za niewystarczające zarówno w odniesieniu do 2002 r., jak i do 2003 r. A zatem stwierdzono, że obszary górskie zostały niesłusznie uznane za kwalifikowalne powierzchnie paszowe, a władze greckie nie przedstawiły dowodu usprawnienia kontroli w tym względzie. Argumenty Republiki Greckiej, a w szczególności istnienie jasnych wskazówek co do kontroli na miejscu, w żaden sposób nie dowodzą błędnego charakteru ustaleń dokonanych w odniesieniu do rozpatrywanych lat.

237    Po drugie, co do kontroli LU należy przypomnieć, że państwo członkowskie w celu zweryfikowania przestrzegania wymogu liczebności określonego w art. 13 ust. 2 rozporządzenia nr 1254/1999 wybiera jedną z dwóch metod. Pierwsza jest przewidziana w art. 32 ust. 3 rozporządzenia nr 2342/1999 (zob. pkt 185 i 186 powyżej). Druga metoda, stanowiąca odstępstwo od pierwszej, jest przewidziana w art. 32 ust. 4 rozporządzenia nr 2342/1999 (zob. pkt 187 powyżej). Jest to system uproszczony, który składa się z oświadczenia i zobowiązania producenta do przestrzegania wymogu dotyczącego maksymalnej liczebności. W tym przypadku mają zastosowanie przepisy dotyczące kontroli i kar przewidziane przez system zintegrowany (rozporządzenia nr 3508/92 i nr 2419/2001).

238    W niniejszej sprawie Republika Grecka utrzymuje, że zastosowała metodę systemu uproszczonego przewidzianego w art. 32 ust. 4 rozporządzenia nr 2342/1999 i że wszyscy producenci złożyli wniosek o pomoc zgodnie z tym systemem. Dodaje, że system przewidziany w art. 32 ust. 3 rozporządzenia nr 2342/1999 wymaga tylko przeprowadzenia kontroli liczebności zwierząt podczas kontroli na miejscu przewidzianej przez system zintegrowany oraz tego, aby kontrole te zostały przeprowadzone w pięciu tygodniowych okresach, ponieważ sprawdzenie liczebności wszystkich zwierząt w jednym dniu jest niemożliwe. W 2003 r. obliczeń dokonano za pomocą baz identyfikacji i rejestracji i objęto nimi 100% wniosków. Zdaniem Republiki Greckiej nie istniało żadne ryzyko podwójnego zaliczenia zwierząt, a kontrola była wiarygodna.

239    W tym względzie, w zakresie, w jakim Republika Grecka powołuje się na zastosowanie systemu uproszczonego przewidzianego w art. 32 ust. 4 rozporządzenia nr 2342/1999, wystarczy stwierdzić, że kontrole LU opierały się na kontrolach na miejscu przewidzianych przez system zintegrowany oraz na bazie identyfikacji i rejestracji stanowiącej część IACS. Poprzednio wykryte niedociągnięcia w zakresie kontroli na miejscu (zob. pkt 216–222 powyżej) oraz nieprawidłowości przytoczone w sprawozdaniu zbiorczym dotyczące bazy identyfikacji i rejestracji mogły zatem mieć wpływ na kontrole LU.

240    Poza tym w zakresie, w jakim Republika Grecka podnosi argumenty dotyczące systemu przewidzianego w art. 32 ust. 3 rozporządzenia nr 2342/1999, jej argumenty należy odrzucić. Utrzymuje ona bowiem, że określiła pięć tygodniowych okresów ze względów praktycznych związanych z ekstensywnym charakterem hodowli w Grecji. Tymczasem system ten jest niezgodny ze „zwykłym” systemem przewidzianym w art. 32 ust. 3 rozporządzenia nr 2342/1999, ponieważ nie jest on oparty na pięciu datach czy dniach przeliczania zwierząt przeprowadzanego w roku, ale na pięciu okresach przeliczania na miejscu, przy czym każdy trwa tydzień (zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 9 września 2011 r. w sprawie T‑344/05 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 94).

241    Ponadto należy odrzucić wszelkie argumenty Republiki Greckiej, za pomocą których zmierza ona do stwierdzenia lub wykazania, że stosowanie systemu kontroli wymogu liczebności przewidzianego w uregulowaniach wspólnotowych napotyka w Grecji na trudności praktyczne. Z utrwalonego orzecznictwa wynika bowiem, że państwo członkowskie nie może powoływać się na trudności praktyczne w celu uzasadnienia nieprzeprowadzenia stosownych kontroli przewidzianych w przepisach wspólnotowych (zob. wyrok Trybunału z dnia 21 lutego 1991 r. w sprawie C‑28/89 Niemcy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑581, pkt 18, i ww. w pkt 240 wyrok z dnia 9 września 2011 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 101 oraz przytoczone tam orzecznictwo).

242    A zatem Komisja miało prawo stwierdzić, że kontrole w zakresie premii rekompensacyjnych nie oferują wystarczających gwarancji wiarygodności. Stwierdzenie wprowadzenia usprawnień w 2003 r. w związku ze zwiększonym wykorzystaniem zautomatyzowanych kontroli przekrojowych dotyczących bazy identyfikacji i rejestracji, odnotowanym przez Komisję, zostało uznane za niewystarczające w celu uzasadnienia zróżnicowania pomiędzy latami 2002 i 2003, a argumenty Republiki Greckiej, podniesione już w toku postępowania spornego, nie obalają tego wniosku.

243    Z powyższego wynika, że Komisja słusznie żywiła uzasadnione i poważne wątpliwości co do przestrzegania przez Republikę Grecką jej obowiązków w zakresie kontroli dotyczących wniosków o premię rekompensacyjną, złożonych w odniesieniu do lat 2002 i 2003.

244    W konsekwencji Republika Grecka nie wykazała, że Komisja oparła się na błędnej wykładni i stosowaniu obowiązujących przepisów lub na błędnej ocenie okoliczności faktycznych. Należy zatem oddalić zarzut szósty, dotyczący premii za bydło oraz premii rekompensacyjnych.

5.     W przedmiocie zarzutu dziewiątego, dotyczącego korekt zastosowanych w sektorze oliwy z oliwek

 Przepisy wspólnotowe

245    Wspólna organizacja rynku olejów i tłuszczów została ustanowiona w rozporządzeniu Rady nr 136/66/EWG z dnia 22 września 1966 r. w sprawie ustanowienia wspólnej organizacji rynku olejów i tłuszczów (Dz.U. 172, s. 3025).

246    Artykuł 5 rozporządzenia nr 136/66, zmienionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 1638/98 z dnia 20 lipca 1998 r. (Dz.U. L 210, s. 32), ustanawia pomoc produkcyjną w odniesieniu do oliwy z oliwek, która ma przyczynić się do uzyskania godziwych dochodów przez producentów. Pomoc przyznawana jest plantatorom oliwek na podstawie ilości oliwy z oliwek, jaką rzeczywiście wytwarzają.

247    Artykuł 11a wspomnianego rozporządzenia w wersji zmienionej przewiduje między innymi, że państwa członkowskie podejmują wszelkie niezbędne kroki w celu uznania za karalne przypadki naruszenia systemu pomocy określonego w art. 5. Jeżeli o naruszeniach poinformują agencje kontroli, państwa członkowskie podejmują decyzje w sprawie działań, jakie należy podjąć w ciągu 12 miesięcy od uzyskania takiej informacji.

 W przedmiocie rejestrów komputerowych

248    Artykuł 16 ust. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2261/84 z dnia 17 lipca 1984 r. ustanawiającego ogólne zasady przyznawania pomocy na produkcję oliwy z oliwek oraz organizacjom producentów (Dz.U. L 208, s. 3) nakłada na każde państwo członkowskie będące producentem obowiązek tworzenia i bieżącego prowadzenia komputerowych rejestrów w zakresie danych dotyczących produkcji oliwek oraz oliwy z oliwek.

249    Artykuł 16 ust. 2 rozporządzenia nr 2261/84 przewiduje:

„W rejestrach tych powinny być zamieszczone co najmniej następujące informacje:

a)      dla każdego producenta oliwek i każdego roku gospodarczego, w którym wystąpiono z wnioskiem o udzielenie pomocy:

–        informacje zawarte w deklaracji upraw, określonych w art. 3,

–        ilość wyprodukowanej oliwy i ilość oliwy, w stosunku do której wystąpiono z wnioskiem o pomoc na produkcję oraz ilość, w stosunku do której pomoc została wypłacona,

–        informacje wynikające z przeprowadzonej na miejscu kontroli producenta oliwek;

b)      dla organizacji producentów i ich związków wszystkie informacje wymagane do kontroli ich działalności w ramach niniejszego systemu oraz wyniki kontroli przeprowadzonych przez państwa członkowskie;

c)      dla młynów i dla każdego roku gospodarczego – dane znajdujące się w rejestrach stanu zapasów, informacje dotyczące wyposażenia technicznego i wydajności oraz wyniki kontroli przeprowadzonych na mocy niniejszego rozporządzenia;

d)      roczne wskaźniki produktywności każdego jednorodnego obszaru produkcji”.

250    Artykuł 27 rozporządzenia Komisji (WE) nr 2366/98 z dnia 30 października 1998 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania systemu pomocy produkcyjnej w odniesieniu do oliwy z oliwek w latach gospodarczych od 1998/1999 do 2004/2005 (Dz.U. L 293, s. 50), ze zmianami, stanowi:

„1.      Stała skomputeryzowana ewidencja danych o oliwkach i produkcji oliwy z oliwek przewidziana w art. 16 rozporządzenia […] nr 2261/84 zawiera:

a)      alfanumeryczną bazę danych i bazę danych graficznych o [SIG] plantacji oliwek przewidzianych w art. 23 i 24 oraz wyniki kontroli przewidzianej w art. 25;

b)      rejestr nowych nasadzeń zawierający informacje określone w art. 5 i wyniki kontroli określone art. 29;

c)      rejestr organizacji producentów i ich stowarzyszeń wraz z informacjami określonymi w art. 16 ust. 2 lit. b) rozporządzenia […] nr 2261/84;

d)      rejestr zawierający informacje o warunkach zatwierdzenia zgodnie z art. 7, ewidencję towarową określoną w art. 8 i wyniki kontroli przewidzianych w art. 30;

e)      rejestr jednorodnych obszarów produkcji zawierający informacje określone w art. 6.

2.      Rejestry określone w ust. 1, z wyjątkiem bazy danych graficznych, umożliwiają bezpośrednie i natychmiastowe sprawdzenie danych z bieżącego roku, a także z czterech wcześniejszych lat gospodarczych […].

Państwa członkowskie mogą utworzyć zdecentralizowane zbiory danych, pod warunkiem iż mają one jednorodny charakter, są ze sobą zgodne i centralnie dostępne w agencji płatniczej i agencji kontroli. Bazy danych [SIG] plantacji oliwek są zgodne ze zintegrowanym systemem.

Kody identyfikacji plantatorów oliwek, organizacji producentów i ich stowarzyszeń, olejarni i jednorodnych obszarów produkcji są przypisywane danym, pojedynczym osobom lub organom i całkowicie lub automatycznie przekształcane, aby umożliwić zebranie i przebadanie w ciągu pięciu lat gospodarczych wskazanych w pierwszym akapicie i niezwłocznie przeprowadzonych.

Bez uszczerbku dla przeprowadzanych kontroli, w szczególności w odniesieniu do kontroli przekrojowych rejestrów i podawanych wyników, rejestry zawierają archiwa danych historycznych dostępnych w odniesieniu do lat gospodarczych wcześniejszych niż wskazane w pierwszym akapicie i, najpóźniej od dnia 31 października 2001 r., informacje zawarte w nich są:

–        automatycznie zbierane na poziomie regionalnym i państwa członkowskiego,

–        automatycznie porównywane między rejestrami”.

 W przedmiocie rejestru upraw oliwek

251    Artykuł 1 ust. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 154/75 z dnia 21 stycznia 1975 r. w sprawie ustanowienia rejestru upraw oliwek w państwach członkowskich produkujących oliwę z oliwek (Dz.U. L 19, s. 1) nakłada na państwa członkowskie, których to dotyczy, obowiązek stworzenia rejestru upraw oliwek obejmujący wszystkie znajdujące się na ich terytorium gospodarstwa rolne, w których uprawia się oliwki.

252    Artykuł 2 ust. 1–3 rozporządzenia nr 1638/98, zmienionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 1513/2001 z dnia 23 lipca 2001 r. (Dz.U. L 201, s. 4), stanowi:

„1.      Bez względu na rozporządzenie […] nr 154/75 prace dotyczące rejestru upraw oliwek w latach gospodarczych 1998/99–2002/03 koncentrują się na tworzeniu, aktualizacji i wykorzystywaniu Systemu Informacji Geograficznej (SIG).

SIG tworzy się na podstawie danych pochodzących z rejestru upraw oliwek. Uzupełniające dane uzyskuje się z deklaracji dotyczących wielkości plonów, załączanych do wniosków o przyznanie pomocy. Dane w SIG są przedstawiane w układzie geograficznym przy wykorzystaniu komputerowych zdjęć lotniczych.

2.      Państwa członkowskie weryfikują […], czy informacje podane w deklaracjach dotyczących wielkości plonów są zgodne z przechowywanymi w SIG. W przypadku rozbieżności państwa członkowskie dokonują weryfikacji i przeprowadzają kontrole na miejscu.

[…]

3.      Jeżeli podczas weryfikacji i kontroli określonych w ust. 2 okaże się, że informacje podane w deklaracjach dotyczących wielkości plonów są nieprawidłowe, w szczególności w odniesieniu do liczby drzew oliwnych, państwo członkowskie wprowadza, na jeden lub kilka lat gospodarczych, i w zależności od zakresu niezgodności:

–        ograniczenie ilości oliwy z oliwek kwalifikującej się do otrzymania pomocy, lub

lub

–        wyłączenie danych drzew oliwkowych z drzew kwalifikujących się do otrzymania pomocy,

zgodnie z zasadami i kryteriami, które ustanawia Komisja”.

253    Artykuł 28 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98 przewiduje zasadniczo, że w regionach, gdzie SIG plantacji oliwek nie został ukończony, kontrole na miejscu przeprowadzane są w odniesieniu do 10% wszystkich deklaracji upraw danego roku gospodarczego w latach 2000/2001–2002/2003.

 W przedmiocie deklaracji upraw i kontroli

254    Artykuł 1 rozporządzenia nr 2366/98 przewiduje, że do celów przyznania pomocy produkcyjnej w odniesieniu do oliwy z oliwek przed dniem 1 grudnia każdego roku gospodarczego plantatorzy oliwek składają deklaracje upraw, podając liczbę uprawianych drzew oliwnych i szczegółowe dane dotyczące zarządzanych przez nich plantacji oliwek do dnia 1 listopada roku gospodarczego, którego deklaracja dotyczy.

255    Zgodnie z art. 2 rozporządzenia nr 2366/98:

„[…] deklaracje upraw zawierają co najmniej:

a)      nazwisko, imiona i adres plantatora oliwek;

b)      dane o położeniu lub położeniach gospodarstwa;

c)      całkowitą liczbę uprawianych drzew oliwnych, łącznie z rozproszonymi drzewami oliwnymi;

d)      odesłanie do księgi wieczystej działki z drzewami oliwnymi gospodarstwa lub, jeżeli nie ma księgi wieczystej, pełen opis gospodarstwa i działki z drzewami oliwnymi;

e)      w odniesieniu do każdej działki z drzewami oliwnymi: liczbę uprawianych drzew oliwnych, główną odmianę i dane szczegółowe dotyczące nawadniania lub obecności towarzyszących upraw”.

256    Artykuł 4 ust. 1 rozporządzenia nr 2366/98 przewiduje:

„W celu stworzenia bazy dla płatności pomocy plantatorom oliwek w ramach wspólnej organizacji rynku olejów i tłuszczów, obowiązującego od dnia 1 listopada 2001 r., dodatkowe drzewa oliwne nasadzone po dniu 1 maja 1998 r. muszą być zidentyfikowane geograficznie i włączone do krajowego czy regionalnego programu zatwierdzonego przez Komisję zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 38 rozporządzenia [nr 136/66].

Drzewa oliwne uważa się za geograficznie zidentyfikowane tam, gdzie występują w bazie danych graficznych informacji przewidzianych w art. 24 lub, jeżeli to nie wystarczy, tam gdzie właściwa agencja państwa członkowskiego posiada informacje kartograficzne pozwalające na lokalizację drzew”.

257    Artykuł 28 ust. 3 rozporządzenia nr 2366/98 przewiduje:

„Podczas kontroli na miejscu wszystkie informacje w deklaracjach upraw i wnioskach o pomoc są weryfikowane, w szczególności:

–        lokalizacja każdej działki i liczba drzew oliwnych na niej,

–        miejsce przeznaczenia oliwy w przypadku określonym w art. 10 ust. 1,

–        spójność między drzewami oliwnymi w gospodarstwach i ilością oliwy objętej wnioskami o pomoc.

Wnioski o pomoc określające niezgodne ilości oliwy należy odrzucić”.

 W przedmiocie olejarni

258    Na mocy art. 8 lit. b) tiret pierwsze rozporządzenia nr 2366/98 państwa członkowskie wprowadzają od roku gospodarczego 1998/1999 ewidencję towarową powiązaną z księgowością. Artykuł 8 lit. d) wspomnianego rozporządzenia przewiduje system dodatkowych kontroli dotyczących ilości wytłoczonych oliwek, ilości otrzymanej oliwy i wytłoczyn oliwek, aktualnych zapasów oliwy oraz zużycia energii elektrycznej.

259    Na mocy art. 30 ust. 1 rozporządzenia nr 2366/98 państwa członkowskie przewidują od roku gospodarczego 1998/1999 wnikliwe kontrole informacji i danych dostarczanych przez olejarnie. Ustęp 2 tego przepisu określa, co obejmują te wnikliwe kontrole.

260    Artykuł 9a rozporządzenia nr 2366/98 przewiduje sankcje (cofnięcie akredytacji, sankcje finansowe lub inne) w przypadku nieprzestrzegania przez olejarnie ich zobowiązań przewidzianych w art. 13 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia, sprecyzowane w art. 7, 8 i 9 tegoż rozporządzenia.

 Sprawozdanie zbiorcze

261    W ramach dochodzeń u numerach referencyjnych OT/2004/02/GR i OT/2004/05/GR Komisja przeprowadziła kontrole dotyczące pomocy produkcyjnej dla oliwy z oliwek, odpowiednio w dniach od 16 do 20 lutego 2004 r. w nomosie Lakonia (Grecja) i Messinia (Grecja) i w dniach od 29 listopada do 3 grudnia 2004 r. w nomosach Iraklion (Grecja) i Réthymno (Grecja). Komisja przedstawiła uwagi na podstawie art. 8 rozporządzenia nr 1663/95 odpowiednio w dwóch pismach z dnia 17 listopada 2004 r. i z dnia 7 września 2005 r. Republika Grecka przedstawiła uwagi w dniu 9 marca i w dniu 21 listopada 2005 r. W dniu 15 listopada 2005 r. odbyło się posiedzenie dwustronne z udziałem Republiki Greckiej i Komisji dotyczące pierwszego dochodzenia, a w dniu 22 czerwca 2006 r. – dotyczące drugiego dochodzenia. Komisja przekazała władzom greckim protokół z tych posiedzeń odpowiednio w dniu 17 lutego i w dniu 13 września 2006 r. Władze greckie odpowiedziały na niego odpowiednio w dniu 20 marca i w dniu 26 października 2006 r. W dniu 10 sierpnia 2007 r. Komisja oficjalnie powiadomiła władze greckie o wnioskach w odniesieniu do obydwóch dochodzeń. W dniu 11 października 2007 r. władze greckie złożyły wniosek o przeprowadzenie procedury pojednawczej i przekazały Komisji dane dotyczące rozdziału na poszczególne lata gospodarcze wydatków zadeklarowanych w 2006 r., co Komisja uwzględniła w swym ostatecznym stanowisku, przekazanym tymże władzom w dniu 6 sierpnia 2008 r., w związku z opinią organu pojednawczego z dnia 12 lutego 2008 r.

262    W sprawozdaniu zbiorczym służby Komisji podniosły brak prawidłowego funkcjonowania rejestrów komputerowych, brak rejestru upraw oliwek, brak wiarygodności deklaracji upraw, niedociągnięcia w zakresie kontroli na miejscu deklaracji upraw i kontroli olejarni, a także niewystarczające uwzględnienie kar zaproponowanych przez agencję kontroli pomocy dla oliwy z oliwek (zwanej dalej „AYMEEE”). Uznano, że te niedostatki w zakresie przeprowadzania kontroli kluczowych, a także braki w zakresie kontroli pomocniczych (zbyt długi termin na wydanie decyzji dotyczącej kar dotyczących olejarni, brak dodatkowych kontroli drzew oliwnych, brak stosowania obniżki ryczałtowej, brak nadzoru przez agencję płatniczą) uzasadniają zastosowane korekty ryczałtowe.

263    Po pierwsze, w przedmiocie nieprawidłowo funkcjonujących rejestrów komputerowych służby Komisji podniosły, że rejestry komputerowe były stosowane w wielu instytucjach, ale nie spełniały wymogów prawnych przewidzianych w art. 27 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98, ponieważ nie umożliwiały sprawdzenia natychmiast i bezpośrednio danych z bieżącego roku gospodarczego oraz czterech wcześniejszych lat gospodarczych, w tym przypadku lat od 1998/1999 do 2002/2003. Przypomniały, że rejestry mogły być zdecentralizowane pod warunkiem, iż są ze sobą zgodne i centralnie dostępne w agencji płatniczej i agencji kontroli (art. 27 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98). Tymczasem nie wykazano, że Opekepe rzeczywiście dysponowała scentralizowanym dostępem. Poza tym dane były zdecentralizowane na poziomie organizacji producentów, przy czym nie została zapewniona zgodność pomiędzy poszczególnymi systemami.

264    Ponadto służby Komisji podniosły, że rejestry nie zawierały danych wymaganych przez art. 16 ust. 2 lit. a) i c) rozporządzenia nr 2261/84 (brak komputerowego rejestru działek zawierającego dla każdej działki jej lokalizację i liczbę uprawianych drzew oliwnych) i były niespójne. Podobnie, dane dotyczące olejarni zostały uznane za niewystarczające (ewidencja towarowa dotycząca tylko kontrolowanych olejarni) i nie umożliwiałby przeprowadzenia na przykład scentralizowanej analizy wskaźników produkcyjności zbiorów oliwy/oliwek.

265    W odniesieniu do kontroli przekrojowych w następstwie posiedzenia dwustronnego z dnia 15 listopada 2005 r. władze greckie dostarczyły w piśmie z dnia 20 marca 2006 r. wyniki kontroli przekrojowych rejestrów komputerowych. Jednakże dane te zostały uznane za niewystarczające. Służby Komisji stwierdziły bowiem między innymi, że ze względu na brak zcentralizowanej bazy działek rolnych do roku gospodarczego 2001/2002 włącznie deklaracje upraw z lat 2002/2003 użyte w odniesieniu do wypłaty pomocy były deklaracjami z poprzednich lat gospodarczych, a zatem zawierały za mało precyzyjne wskazanie danych działek. Kontrole przekrojowe nie mogły więc być przeprowadzone w odniesieniu ani do deklaracji upraw oliwek, ani do deklaracji obszarów upraw złożonych w ramach innych systemów pomocy. Poza tym kontrole przekrojowe deklaracji upraw w roku gospodarczym 2002/2003 i deklaracji upraw służących do utworzenia SIG plantacji oliwnych, złożonych w 2003 r., zostały przeprowadzone przez władze greckie zbyt późno w roku gospodarczym 2004/2005, a w przypadku roku gospodarczego 2002/2003 dotyczyły tylko części producentów. Poza tym stwierdzenie przeszacowania drzew oliwnych, które doprowadziło do wyłączenia z pomocy wspólnotowej 773 producentów, nie jest wynikiem kontroli przekrojowych, ale odnosi się do stosowania kar przewidzianych w tej dziedzinie w art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98. Wreszcie w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003 nie zostały dostarczone wyniki kontroli niektórych nieprawidłowości.

266    Władze greckie wskazały organowi pojednawczemu, że Opekepe miała scentralizowany dostęp do rejestrów komputerowych wypłat pomocy i wyników kontroli przekrojowych oraz że AYMEEE przechowywała dane dotyczące wszystkich olejarni. Jednakże Komisja uznała, że było to niewystarczające do zapewnienia zgodności systemu greckiego z definicją rejestrów komputerowych zgodnie z art. 16 rozporządzenia nr 2261/84 i art. 27 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98, nakładającymi obowiązek prowadzenia ewidencji towarowej wszystkich olejarni, a nie tylko olejarni kontrolowanych, oraz umieszczenia w odniesieniu do każdego plantatora oliwek szczegółowych informacji zawartych w deklaracji upraw oraz ilości wyprodukowanej i zapłaconej oliwy, a także wyników kontroli na miejscu.

267    Po drugie, Republice Greckiej zarzuca się, że nie przestrzegała obowiązku ustanowienia prawidłowo funkcjonującego rejestru drzew oliwnych i że rozpoczęła zbyt późno prace nad utworzeniem SIG plantacji oliwnych (pełne funkcjonowanie od roku gospodarczego 2003/2004).

268    Po trzecie, deklaracje upraw zostały uznane za niewiarygodne. W sprawozdaniu zbiorczym stwierdzono brak identyfikacji działek i księgi wieczystej (często brak granic pomiędzy działami, działki uprawiane przez kilku producentów, działki składające się często z oddalonych od siebie obszarów, nazwa dużej działki, która może być używana w odniesieniu do wielu działek uprawianych przez wielu rolników), co sprawia, że informacje zawarte w deklaracjach upraw są nieprecyzyjne, czy to w zakresie lokalizacji, czy też identyfikacji działek. Wykryto również inne niedociągnięcia w deklaracjach upraw (brak wskazania daty sadzenia drzew oliwnych, informacje na temat nawodnienia niezgodne z danymi dotyczącymi terenu i niewykorzystane do celów przeprowadzenia kontroli produkcyjności, liczba drzew produkcyjnych zawsze równa liczbie wszystkich zadeklarowanych drzew, co jest bardzo nieprawdopodobne). W latach 2002 i 2003 działki z drzewami oliwnymi nie zostały zidentyfikowane według formatu zgodnego z systemem identyfikacji działek rolnych (LPIS) w trakcie tworzenia.

269    Po czwarte, kontrola na miejscu deklaracji upraw została uznana za niewystarczającą. W sprawozdaniu zbiorczym podniesiono, że ze względu na brak prawidłowo funkcjonującego SIG plantacji oliwnych w latach 2002 i 2003, zgodnie z art. 28 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 2366/98 zastosowanie mają kontrole alternatywne. Stwierdzono, że na poziomie krajowym nie były przestrzegane wskaźniki minimalnej kontroli oraz że kontrole na miejscu były niezgodne z wymogami obowiązującymi w tej dziedzinie (wytyczne przewidujące tylko weryfikację lokalizacji i liczby drzew oliwnych na każdej działce, zbyt mało liczne kontrole spójności wskaźników produkcyjności, brak jakiejkolwiek możliwości prześledzenia kontroli, zróżnicowany stosunek kontrolerów do nieprodukcyjnych drzew oliwnych) w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003. Wyjaśniono, że władze greckie od roku gospodarczego 2003/2004 włączyły te elementy do wytycznych dla kontrolerów.

270    Po piąte, kontrola olejarni została uznana za niewystarczającą. Służby Komisji podniosły brak powiązania pomiędzy ewidencją towarową a księgowością. Podkreśliły także trudności w zakresie przeprowadzania wiarygodnych kontroli spójności w celu zapewnienia braku fikcyjnego przeszacowania wyprodukowanych ilości ze względu na rodzinny charakter personelu, brak zapasów, fakt, że za usługi proszkowania często płaci się oliwą, oraz brak licznika elektrycznego. Nie została przeprowadzona kontrola obrotów oraz zapasów zawartych w deklaracjach podatkowych, które umożliwiłyby uwiarygodnienie kontroli.

271    Po szóste, w odniesieniu do uwzględnienia kar zaproponowanych przez AYMEEE w sprawozdaniu zbiorczym podniesiono, że ustalenia uzasadniające wycofanie akredytacji nie prowadziły w rzeczywistości do jej wycofania, co sprawiło, że kontrola olejarni była nieskuteczna. Po przesłuchaniu przez organ pojednawczy władze greckie dostarczyły zbiorcze dane dotyczące wyników kontroli olejarni za rok gospodarczy 2002/2003. Niemniej zdaniem Komisji dane te nie odpowiadają danym wynikającym ze szczegółowego wykazu przekazanego przez AYMEEE w 2006 r. Nie zgadzały się dane dotyczące całkowitej liczby skontrolowanych olejarni ani liczby ukaranych olejarni, które otrzymały ostrzeżenie lub grzywnę. Ponieważ dane były zbyt ogólne, nie można było wywnioskować, skąd pochodziły rozbieżności. Ponadto z danych tych wynika, że olejarnie zostały ukarane, bez przytoczenia pierwotnych propozycji AYMEEE oraz daty nałożenia kar. Tymczasem zarzuty Komisji dotyczą głównie terminu nałożenia kar oraz zmniejszenia wysokości kar w stosunku do pierwotnych propozycji.

272    Ponieważ niedociągnięcia stwierdzone w zakresie kontroli kluczowych w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003 zostały już zgłoszone w toku poprzednich dochodzeń i były przedmiotem korekty ryczałtowej wynoszącej 10% w odniesieniu do lat gospodarczych od 1999/2000 do 2001/2002, wysokość korekty została podwyższona do 15% na podstawie zasady powtarzających się niedociągnięć w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003.

 Ocena Sądu

273    W odniesieniu do sektora oliwy z oliwek Republika Grecka podnosi dziewiąty zarzut, dotyczący zarzucanego błędnego charakteru zastosowanych korekt, niewystarczającego uzasadnienia zaskarżonej decyzji oraz naruszenia zasady proporcjonalności.

 W przedmiocie zarzucanego błędnego charakteru zastosowanych korekt

274    Republika Grecka kwestionuje powody zastosowania korekt, czyli brak prawidłowo funkcjonujących rejestrów komputerowych, brak rejestru drzew oliwnych, niewiarygodność deklaracji upraw, niedociągnięcia w zakresie kontroli na miejscu deklaracji upraw, niedociągnięcia w zakresie kontroli olejarni oraz niewystarczające uwzględnienie kar zaproponowanych przez AYMEEE.

275    W niniejszej sprawie należy zbadać, czy Republika Grecka wykazała zgodnie z wyżej przypomnianym orzecznictwem (zob. pkt 78 powyżej), że ocena Komisji jest błędna.

–       W przedmiocie nieprawidłowo funkcjonujących rejestrów komputerowych

276    Republika Grecka przytacza bazy danych istniejące w ramach każdej ze służb krajowych w zależności od ich dziedzin właściwości. Twierdzi, że udowodniła, iż rejestry zawierały wszystkie informacje wymagane przez obowiązujące przepisy i utrzymuje, że art. 16 rozporządzenia nr 2261/84 nie nakłada obowiązku centralizacji wszystkich rejestrów. Dodaje, że od roku gospodarczego 2002/2003 Opekepe ma scentralizowany dostęp do rejestrów komputerowych.

277    Należy przypomnieć, że rejestry komputerowe powinny zawierać określone informacje. Ponadto na mocy art. 27 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 2366/98, w przypadku gdy rejestry są zdecentralizowane, powinny mieć jednorodny charakter, być ze sobą zgodne i centralnie dostępne w agencji płatniczej i agencji kontroli. Poza tym na mocy akapitu pierwszego wspomnianego przepisu rejestry powinny umożliwiać bezpośrednie i natychmiastowe sprawdzenie danych z bieżącego roku, a także z czterech wcześniejszych lat gospodarczych (zob. pkt 250 powyżej).

278    W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że Republika Grecka przytoczyła różne greckie bazy danych prowadzone przez poszczególne służby. W ten sposób nie dowodzi ona w żaden sposób, jakoby ustalenia Komisji były błędne, w szczególności w zakresie dotyczącym niezgodności rejestrów. W tym względzie należy podnieść, że Komisja nie zarzuciła Republice Greckiej, że prowadziła te rejestry w sposób zdecentralizowany, ale podważyła zgodność pomiędzy poszczególnymi systemami, przy czym w niniejszym przypadku nie wykazano, że ustalenia te były błędne. Ponadto z akt sprawy nie wynika, że dowód scentralizowanego dostępu Opekepe do rejestrów komputerowych został przedstawiony w odniesieniu do rozpatrywanego roku gospodarczego 2002/2003.

279    Poza tym Komisja także stwierdziła, że rejestry komputerowe były niekompletne oraz że nie umożliwiały bezpośredniego i natychmiastowego sprawdzenia danych z bieżącego roku, a także z czterech wcześniejszych lat gospodarczych, w niniejszym przypadku z lat gospodarczych od 1998/1999 do 2002/2003 (zob. pkt 263 powyżej), co jest sprzeczne z przepisami art. 27 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98.

280    Podobnie, jak podkreśliła Komisja, art. 16 rozporządzenia nr 2261/84 (zob. pkt 249 powyżej) nakłada obowiązek prowadzenia ewidencji towarowej dotyczącej wszystkich olejarni, a nie tylko olejarni kontrolowanych, oraz umieszczenia w odniesieniu do każdego plantatora oliwek szczegółowych informacji zawartych w deklaracji upraw oraz ilości wyprodukowanej i zapłaconej oliwy, a także wyników kontroli na miejscu, co oznacza między innymi, że rejestry komputerowe działek muszą być wystarczająco kompletne, a ewidencja towarowa musi być prowadzona w odniesieniu do wszystkich olejarni. Wymogi te nie zostały w niniejszej sprawie spełnione.

281    Republika Grecka utrzymuje także, że zostały przeprowadzone kontrole przekrojowe. Należy podnieść, że dzięki informacjom dostarczonym przez władze greckie w piśmie z dnia 20 marca 2006 r. oraz wyjaśnieniom przedstawionym podczas posiedzenia dwustronnego w dniu 22 czerwca 2006 r. Komisja mogła ustalić istnienie kontroli porównawczych. Jednakże ze sprawozdania zbiorczego wynika, że kontrole te były niewystarczające w świetle wymogów obowiązujących w tym zakresie. Ogólne twierdzenia Republiki Greckiej nie podważają zatem ustaleń Komisji (zob. pkt 265 powyżej).

282    Wreszcie wniosek ten nie jest w żaden sposób podważony argumentem Republiki Greckiej, zgodnie z którym sama Komisja przyznała, że wprowadzono usprawnienia.

283    Republika Grecka nie wykazała, że ocena Komisji dotycząca nieprawidłowo funkcjonujących rejestrów komputerowych była błędna, należy więc oddalić ten zarzut.

–       W przedmiocie braku ukończenia rejestru upraw oliwek

284    Republika Grecka przypomina kontekst prawny dotyczący rejestru upraw oliwek oraz SIG plantacji oliwnych. Podnosi, że zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia nr 1638/98 przekierowano prace z utworzenia rejestru upraw oliwek na utworzenie SIG. Utrzymuje, że kontrole przeprowadzone (administracyjne, na miejscu, w olejarniach etc.) w odniesieniu do 10% producentów, zgodnie z art. 28 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 2366/98, pozwalały na skompensowanie nieukończenia rejestru upraw oliwek

285    Przede wszystkim Sąd zaznacza, że Republika Grecka nie zaprzecza niewprowadzeniu rejestru upraw oliwek w odniesieniu do rozpatrywanego roku gospodarczego 2002/2003.

286    Następnie obowiązek przekierowania prac dotyczących rejestru upraw oliwek na tworzenie, aktualizację i wykorzystywanie SIG, wynikający między innymi z rozporządzenia nr 1638/98 (zob. pkt 252 powyżej), jedynie uzupełnia obowiązek wprowadzenia takiego rejestru, który spoczywa na producentach na mocy rozporządzenia nr 154/75. Z art. 2 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia nr 1638/98 wynika bowiem, że SIG jest ustanawiany na podstawie danych z rejestru upraw oliwek (wyrok Trybunału z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C‑387/03 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 63, i ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 94).

287    W odniesieniu do SIG plantacji oliwnych ze sprawozdania zbiorczego wynika, iż same władze greckie stwierdziły, że ich SIG plantacji oliwnych został ukończony tylko w odniesieniu do roku gospodarczego 2003/2004, co oznacza, że nie prowadzono rejestru w odniesieniu do rozpatrywanego w niniejszej sprawie roku gospodarczego 2002/2003.

288    Republika Grecka utrzymuje, że kontrole zostały przeprowadzone (kontrole administracyjne, na miejscu, w olejarniach) w celu skompensowania nieukończenia rejestru upraw oliwek, zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98.

289    Jednakże należy przypomnieć, że zwiększenie liczby kontroli przewidziane w art. 28 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98 w odniesieniu do regionów, w których tworzenie SIG plantacji oliwnych nie zostało zakończone, ma na celu skompensowanie braku danych, jakie ten system mógłby dostarczyć, takich jak zdjęcia lotnicze, ale nie zastępuje danych, które już powinny były być dostępne (ww. w pkt 286 wyrok z dnia 27 października 2005 r. Grecja przeciwko Komisji, pkt 65 oraz ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 95).

290    Republika Grecka nie wykazała zatem błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących braku rejestru upraw oliwek, a w konsekwencji zarzut ten należy oddalić.

–       W przedmiocie braku wiarygodności deklaracji upraw

291    Republika Grecka podważa ustalenia Komisji dotyczące identyfikacji działek przeprowadzonej w ramach deklaracji upraw. Utrzymuje, że każda działka jest identyfikowana za pomocą numeru i że w celu ułatwienia kontroli na miejscu producenci rozgraniczają działki i zaznaczają drzewa, które je otaczają. Możliwe jest również zweryfikowanie nawet pięć do sześciu lat później daty, w której zostały zasadzone drzewa oliwne po dniu 1 maja 1998 r.

292    Sąd przypomina, że deklaracja upraw, konieczna w przypadku wniosku o pomoc, powinna obejmować zgodnie z art. 2 rozporządzenia nr 2366/1998 między innymi odesłanie do księgi wieczystej działki z drzewami oliwnymi gospodarstwa lub, jeżeli nie ma księgi wieczystej, pełen opis gospodarstwa i działki z drzewami oliwnymi oraz w odniesieniu do każdej działki z drzewami oliwnymi liczbę uprawianych drzew oliwnych, główną odmianę i dane szczegółowe dotyczące nawadniania lub obecności upraw towarzyszących. Artykuł 4 wspomnianego rozporządzenia przewiduje też, że w celu stworzenia bazy dla płatności pomocy dodatkowe drzewa oliwne nasadzone po dniu 1 maja 1998 r. muszą być zidentyfikowane geograficznie.

293    W niniejszej sprawie z ustaleń Komisji wynika, że deklaracje upraw dotyczące rozpatrywanego roku gospodarczego posiadały liczne braki, opisane w sprawozdaniu zbiorczym (zob. pkt 268 powyżej). Tymczasem twierdzenia Republiki Greckiej nie dowodzą błędnego charakteru tych ustaleń. W szczególności brak precyzji co do informacji wskazanych w deklaracjach upraw, czy to w odniesieniu do lokalizacji czy też identyfikacji działek, nie został potwierdzony argumentami Republiki Greckiej. Podobnie jest w przypadku innych niedociągnięć ujawnionych w deklaracjach upraw związanych w szczególności z drzewami oliwnymi. Wreszcie, jak podkreśla Komisja, w latach 2002 i 2003 działki z drzewami oliwnymi nie były identyfikowane według formatu zgodnego z LPIS, będącym w trakcie tworzenia, co nie zostało podważone.

294    Tak więc należy stwierdzić, że twierdzenia Republiki Greckiej przedstawione przez Sądem nie wystarczają do wykazania błędnego charakteru dokonanych ustaleń.

295    W konsekwencji zarzut ten należy oddalić.

–       W przedmiocie niedociągnięć w zakresie kontroli na miejscu

296    Po pierwsze, Republika Grecka utrzymuje, że kontrole na miejscu zostały przeprowadzone w odniesieniu do ponad 10% deklaracji upraw i że w każdym razie obliczenia Komisji, które prowadzą do nieco niższego wyniku (9,91%), różnią się tylko w nieznacznym zakresie, co nie ma wpływu na płatności.

297    Sąd przypomina, że na mocy art. 28 ust. 2 rozporządzenia nr 2366/98 (zob. pkt 253 powyżej) w regionach, gdzie SIG plantacji oliwek nie został ukończony, kontrole na miejscu przeprowadzane są w odniesieniu do 10% wszystkich deklaracji upraw w roku gospodarczym 2002/2003.

298    Twierdzenia Republiki Greckiej nie dowodzą błędnego charakteru obliczeń Komisji, zgodnie z którymi wymóg dotyczący przeprowadzania kontroli co najmniej 10% wszystkich deklaracji nie został w niniejszej sprawie spełniony.

299    Po drugie, Republika Grecka podnosi, że kontrole zostały przeprowadzone w sposób satysfakcjonujący. Jej zdaniem plantator oliwek jest zobowiązany do przekazywania informacji dotyczących produkcji, dystrybucji oliwy z oliwek oraz stanu zapasów. Informacje te łącznie umożliwiają porównanie deklaracji upraw z wnioskiem o pomoc i odrzucenie tego wniosku w przypadku niespójności.

300    Jednakże w ten sposób Republika Grecka nie odpowiada na krytyczne uwagi sformułowane przez Komisję, streszczone w sprawozdaniu zbiorczym (zob. pkt 269 powyżej), z którego wynika, że niektóre kontrole, takie jak kontrola spójności wskaźników produkcyjności, przewidziana w art. 28 ust. 3 rozporządzenia nr 2366/98 (zob. pkt 257 powyżej), są bardzo nieliczne. Komisja zarzuca też brak możliwości prześledzenia kontroli, w szczególności brak map, szkiców oraz niedostatki w zakresie kontroli i możliwości prześledzenia tych kontroli w ramach obliczania ilości drzew oliwnych uprawianych na działce. Zarzuca także zróżnicowany stosunek kontrolerów do nieprodukcyjnych drzew oliwnych w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003. Ustalenia te nie zostały podważone twierdzeniami Republiki Greckiej.

301    Republika Grecka nie dowiodła zatem błędnego charakteru niedociągnięć stwierdzonych w zakresie kontroli na miejscu. Jej podniesiony w replice argument dotyczący okoliczności, jakoby ilość kontroli nie miała wpływu na płatności, należy odrzucić, ponieważ w każdym razie zastosowana korekta nie wynika tylko z tego niedociągnięcia (zob. w szczególności pkt 283, 290 i 294 powyżej).

302    Należy zatem oddalić ten zarzut.

–       W przedmiocie niedociągnięć w zakresie kontroli olejarni

303    Republika Grecka utrzymuje, że w ramach kontroli olejarni kontrolerzy biorą pod uwagę różne elementy dotyczące między innymi ewidencji towarowej, kontrolują prawidłowe prowadzenie ksiąg i rejestrów oraz dokonują zestawienia z informacjami dotyczącymi produkcji, zużycia energii elektrycznej, ewidencji towarowej i bezpośredniej. Kontrole te uwzględniają także więzy rodzinne plantatorów.

304    Jednakże należy stwierdzić, że argumenty te nie podważają w żaden sposób ustaleń Komisji dokonanych w niniejszej sprawie.

305    Ze sprawozdania zbiorczego bowiem wynika, że Komisja zarzuca Republice Greckiej brak powiązania pomiędzy ewidencją towarową a księgowością, przewidzianego w art. 8 lit. b) tiret pierwsze rozporządzenia nr 2366/98, oraz trudność w przeprowadzeniu wiarygodnych kontroli spójności w celu upewnienia się, że nie doszło do fikcyjnego przeszacowania wyprodukowanych ilości (zob. pkt 270 powyżej).

306    Tymczasem, formułując swe twierdzenia, Republika Grecka nie przedstawia żadnego dowodu wykazującego błędny charakter ustaleń Komisji. W szczególności korelacje ustanowione przez służby kontrolne nie odpowiadają na krytykę Komisji dotyczącą stwierdzenia braku ewidencji towarowej powiązanej z księgowością. Republika Grecka nie przedstawia też żadnego dowodu wykazującego błędny charakter twierdzeń Komisji dotyczących trudności napotkanych w zakresie kontroli olejarni.

307    Należy zatem oddalić ten zarzut.

–       W przedmiocie niewystarczającego uwzględnienia kar zaproponowanych przez AYMEEE

308    W odniesieniu do nieuwzględnienia kar zaproponowanych przez AYMEEE w odniesieniu do olejarni Republika Grecka utrzymuje, że postępowała zgodnie z procedurą prawną, która zezwala na zawieszenie wykonania do momentu wydania decyzji ostatecznej.

309    Wystarczy stwierdzić, że w ten sposób Republika Grecka nie kwestionuje opóźnienia w stosowaniu kar naruszającego art. 11a rozporządzenia nr 136/66 (zob. pkt 247 powyżej) oraz ich złagodzenia w stosunku do pierwotnych propozycji, co jej się zarzuca w niniejszej sprawie (zob. pkt 271 powyżej).

310    Należy zatem oddalić także ten zarzut.

311     Z powyższego wynika, że Republika Grecka nie wykazała błędnego charakteru zastosowanych korekt.

 W przedmiocie wysokości zastosowanej korekty, naruszenia zasady proporcjonalności oraz niewystarczającego uzasadnienia

312    Po pierwsze, Republika Grecka podważa automatyczną podwyżkę korekty z 10 do 15%, która nie uwzględnia znacznej poprawy jakości kontroli. Zarzuca naruszenie dokumentów nr VI/5330/97 i AGRI/61495/2002.

313    Przede wszystkim Sąd zaznacza, że z całości powyższych rozważań wynika, iż Republika Grecka nie była w stanie wykazać, jakoby ustalenia Komisji były błędne (zob. pkt 274–310 powyżej).

314    Następnie Republika Grecka nie przeczy, że stwierdzone niedociągnięcia zostały zgłoszone już w toku poprzednich dochodzeń i były przedmiotem korekty ryczałtowej wynoszącej 10% w odniesieniu do lat gospodarczych od 1999/2000 do 2001/2002.

315    Należy przypomnieć, że art. 7 ust. 4 akapit czwarty rozporządzenia nr 1258/1999 przewiduje, że Komisja, dokonując oszacowania kwot, które mają być wykluczone w związku ze stwierdzeniem niezgodności, uwzględnia wagę popełnionego naruszenia.

316    Jak wskazano powyżej (zob. pkt 57 powyżej), powtarzanie się danych nieprawidłowości może być uznane za okoliczność obciążającą, która może uzasadniać podwyższenie zastosowanej korekty finansowej.

317    W tym kontekście można uwzględnić wprowadzone usprawnienia. Dokument nr VI/5330/97 przewiduje, że uchybienie staje się poważniejsze, jeśli państwo nie wprowadza usprawnień w zakresie kontroli, a dokument AGRI/61495/2002 wskazuje także, iż Komisja bierze pod uwagę istnienie ewentualnych środków naprawczych lub wyrównawczych podjętych przez państwo członkowskie (zob. pkt 17 i 18 powyżej).

318    W niniejszej sprawie, jak podkreśla Republika Grecka, sama Komisja przytoczyła usprawnienia wprowadzone w stosunku do poprzednich lat gospodarczych, co wynika z protokołu z posiedzenia z dnia 13 września 2006 r. dotyczącego dochodzenia OTS/2004/05/GR.

319    Jednakże w protokole tym Komisja stwierdziła, że wspomniane usprawnienia nie pozwalają na skompensowanie stwierdzonych niedostatków. W szczególności stwierdzono, że kontrole przekrojowe i rejestry komputerowe pozostają na poziomie centralnym, nie umożliwiając przeprowadzania systematycznych i przekrojowych kontroli działek, a ich treść uznano za niezgodną z przepisami. Poza tym, w odniesieniu do niektórych ujawnionych niedociągnięć, jak w przypadku kontroli olejarni i uwzględnienia zaleceń AYMEEE, nie wprowadzono żadnych usprawnień.

320    Tym samym, mimo stwierdzonych usprawnień, nadal istniały niedociągnięcia i dotyczą one kontroli kluczowych. W tym względzie należy przypomnieć, że w przypadku gdy nie przeprowadzono jednej lub więcej kluczowych kontroli lub gdy przeprowadzano je w sposób niezadowalający lub tak rzadko, że były nieprzydatne do określenia, czy wnioski są dopuszczalne, lub do zapobiegania nieprawidłowościom, Komisja może uznać, że istnieje wysokie ryzyko rozległych strat w ramach EFOGR (zob. podobnie ww. w pkt 286 wyrok z dnia 27 października 2005 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 105).

321    A zatem sama okoliczność, że zostały stwierdzone usprawnienia, nie umożliwia Republice Greckiej twierdzenia, że wysokość wcześniej zastosowanej korekty wynosząca 10% nie może być w niniejszej sprawie podwyższona, w szczególności w świetle charakteru ujawnionych niedociągnięć, znaczenia ich wpływu na określenie zgodności z prawem wydatków oraz ich powtarzającego się charakteru.

322    Z powyższego wynika, że w okolicznościach niniejszej sprawy istnienie określonych usprawnień nie jest niezgodne z podwyżką korekty w celu uwzględnienia powtarzania się stwierdzonych niedociągnięć i zwiększenia ryzyka strat finansowych dla EFOGR.

323    W związku z tym należy oddalić zarzut dotyczący naruszenia wytycznych Komisji wynikających z dokumentów nr VI/5330/97 i AGRI/61495/2002.

324    Republika Grecka podnosi, że w końcowej części protokołu z dnia 13 września 2006 r. dotyczącego drugiego dochodzenia Komisja ze względu na stwierdzone usprawnienia wykluczyła możliwość zastosowania przepisów w dziedzinie powtarzania się niedociągnięć w zakresie systemów kontroli w odniesieniu do roku gospodarczego 2002/2003.

325    Należy zaznaczyć, że w protokole z dnia 13 września 2006 r. z posiedzenia dwustronnego z dnia 22 czerwca 2006 r. dotyczącego drugiego dochodzenia wspomniano, że Komisja „na tym etapie postępowania nie dostrzega powodu zmniejszenia korekty ryczałtowej zastosowanej do poprzednich lat, nawet jeśli ze względu na usprawnienia stwierdzone w zakresie kontroli wskaźników produkcyjności oraz kontroli przekrojowych wyklucza możliwość zastosowania do roku gospodarczego 2002/2003 przepisów przewidzianych na wypadek powtarzania się niedociągnięć w zakresie systemów kontroli w odniesieniu do okresu 2002/2003 (dokument AGRI 60637/2006)”.

326    Jednakże, w odróżnieniu do tego protokołu, w protokole z dnia 17 lutego 2006 r. dotyczącym pierwszego dochodzenia o numerze referencyjnym OTS/2004/02 wskazano wyraźnie fakt, że Komisja na tym etapie nie wyklucza możliwości zastosowania przepisów przewidzianych na wypadek powtarzania się niedociągnięć.

327    Poza tym należy przypomnieć, że art. 7 ust. 4 rozporządzenia nr 1258/1999 przewiduje, że oszacowania kwot, które mają być wykluczone, dokonuje się z uwzględnieniem w szczególności stwierdzonego stopnia niezgodności po przeprowadzeniu szczegółowego postępowania kontradyktoryjnego. Jeśli po przeprowadzeniu tego postępowania oszacowanie różni się od oszacowania będącego wynikiem poprzedniego postępowania, Komisja słusznie określa kwotę, która ma być wykluczona, opierając się na oszacowaniu najbardziej aktualnym. W przeciwnym wypadku Komisja nie mogłaby upewnić się, czy EFOGR finansuje jedynie działania przeprowadzone zgodnie z unormowaniami wspólnotowymi w ramach wspólnej organizacji rynków rolnych (ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 175).

328    W niniejszej sprawie w piśmie z dnia 10 sierpnia 2007 r., późniejszym od protokołu z dnia 13 września 2006 r. i wspólnym dla obydwóch dochodzeń, podkreślono stosowanie przepisów w dziedzinie powtarzających się niedociągnięć oraz wskazano powody zastosowania tych przepisów. Podobnie, ostateczne stanowisko z dnia 6 sierpnia 2008 r. potwierdza stosowanie przepisów w dziedzinie powtarzających się niedociągnięć. Sam organ pojednawczy przyznał, że decyzja o powołaniu się na powtarzanie się niedociągnięć w celu podwyższenia w niniejszej sprawie korekty nie była sprzeczna ze ścisłym brzmieniem dokumentu AGRI/61495/2002/GR.

329    A zatem w niniejszej sprawie argument dotyczący twierdzenia Komisji zawartego w protokole z dnia 13 września 2006 r. nie podważa wniosku, zgodnie z którym podniesione usprawnienia nie uniemożliwiają zastosowania w niniejszej sprawie korekty w wysokości 15%.

330    W zakresie, w jakim Republika Grecka zaprzecza, jakoby ryzyko dla EFOGR wzrosło, należy przypomnieć, że w odniesieniu do wysokości korekty do państwa członkowskiego należy wykazanie, że Komisja popełniła błąd w zakresie skutków finansowych, jakie wywiodła z tego naruszenia (wyroki Trybunału z dnia 18 marca 1999 r. w sprawie C‑59/97 Włochy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑1683, pkt 55, oraz ww. w pkt 73 z dnia 20 września 2001 r. w sprawie Belgia przeciwko Komisji, pkt 37; ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. Grecja przeciwko Komisji, pkt 168). W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że Republika Grecka w żaden sposób nie popiera swych twierdzeń.

331    Po drugie, Republika Grecka podnosi, że podwyżka zastosowana w niniejszej sprawie była automatyczna i nie została szczególnie uzasadniona.

332    W tym względzie należy przypomnieć, że podwyższenie wysokości korekty do 15% nie powinno być dokonywane automatycznie, ale wyłącznie po przeprowadzeniu badania ewentualnych środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych przez państwo członkowskie i z uwzględnieniem wprowadzonych usprawnień (zob. podobnie wyrok Sądu z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie T‑214/07 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 90). Poza tym uzasadnienie decyzji winno być uznane za dostateczne, jeżeli państwo członkowskie będące adresatem decyzji jest ściśle zaangażowane w proces jej wydawania i zna powody, dla których Komisja odmawia obciążenia EFOGR sporną kwotą (zob. orzecznictwo przytoczone w pkt 73 powyżej).

333    W niniejszej sprawie wystarczy podnieść, że powtarzający się charakter stwierdzonych niedociągnięć został podkreślony w toku postępowania kontradyktoryjnego, w którym uczestniczyła Republika Grecka (zob. pkt 326–328 powyżej).

334    W toku tego postępowania wskazano ponadto (zob. pkt 319 powyżej), że usprawnienia wprowadzone w zakresie kontroli przekrojowych i rejestrów komputerowych były niewystarczające.

335    Z powyższego wynika, że wbrew temu, co utrzymuje Republika Grecka, zgodnie z orzecznictwem przytoczonym w pkt 73 powyżej uzasadnienie zaskarżonej decyzji jest wystarczające.

336    Po trzecie, Republika Grecka zarzuca, że zastosowana korekta jest nieproporcjonalna.

337    W tym względzie zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Komisja może odmówić pokrycia wszystkich poniesionych wydatków, jeśli uzna, że nie istnieją właściwe procedury kontroli (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie C‑318/02 Niderlandy przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 45).

338    W niniejszej sprawie wydaje się, że niedostatki ujawnione przez służby Komisji dotyczą istotnych elementów systemu kontroli, a także przeprowadzania kontroli, które odgrywają ważną rolę w ustaleniu zgodności z prawem wydatków, tak że można rozsądnie sądzić, iż ryzyko strat dla EFOGR było znaczne.

339    W konsekwencji korekta wynosząca 15% danych wydatków nie może być uznana w niniejszej sprawie za zbyt wysoką ani nieproporcjonalną.

340    Z całości powyższych rozważań wynika, że argumenty przedstawione przez Republikę Grecką nie dowodzą, że Komisja błędnie zastosowała korektę wynoszącą 15% lub że naruszyła obowiązek uzasadnienia w tym względzie.

341    W związku z powyższym należy oddalić niniejszy zarzut w całości.

342    W konsekwencji należy oddalić wszystkie zarzuty dotyczące korekt finansowych zastosowanych w sektorze oliwy z oliwek.

6.     W przedmiocie zarzutów dziesiątego i jedenastego, dotyczących korekt zastosowanych do wydatków w sektorze audytu finansowego

 Przepisy wspólnotowe

 Terminy płatności

343    Motyw 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 296/96 z dnia 16 lutego 1996 r. w sprawie danych przekazywanych przez państwa członkowskie oraz miesięcznego księgowania wydatków finansowanych przez Sekcję Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 2776/88 (Dz.U. L 39, s. 5) przewiduje:

„regulacje wspólnotowe w dziedzinie rolnictwa przewidują terminy płatności pomocy finansowej przez państwa członkowskie dla beneficjantów; wszystkie płatności dokonane po upływie tych terminów oraz gdy zwłoka w płatności jest nieuzasadniona, muszą być traktowane jako nie spełniające wymaganych warunków i dlatego nie mogą, co do zasady, być przedmiotem zaliczki przy księgowaniu wydatków; aby jednakże ukształtować konsekwencje finansowe proporcjonalnie do opóźnienia płatności, niezbędne jest stopniowe zmniejszenie wypłat zaliczek w zależności od wielkości ustalonego opóźnienia”.

344    Artykuł 4 rozporządzenia (WE) nr 296/96, ze zmianami, stanowi:

„1. Na podstawie danych przesłanych zgodnie z art. 3 Komisja przyjmuje decyzje i dokonuje miesięcznych zaliczek na księgowanie wydatków, bez uszczerbku dla przepisów art. 14 rozporządzenia nr 2040/2000.

2. Zaliczki na księgowanie dla wydatków dokonanych po upływie terminów ustanowionych są redukowane następująco:

a)      jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 4% wydatków dokonanych przed upływem terminów, nie zostaje dokonana żadna redukcja, niezależnie od liczby miesięcy zaległości;

b)      po przekroczeniu progu 4% wszystkie kolejne dokonane z opóźnieniem wydatki zostają zredukowane:

–        do jednego miesiąca, o 10%,

–        do dwóch miesięcy, o 25%,

–        do trzech miesięcy, o 45%,

–        do czterech miesięcy, o 70%,

–        do pięciu miesięcy albo więcej, o 100%.

Jednakże Komisja stosuje inną skalę czasową lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli zostają przez państwa członkowskie przedstawione należyte uzasadnienia.

Redukcje określone w niniejszym artykule zostają dokonane zgodnie z zasadami ustanowionymi w art. 14 rozporządzenia (WE) nr 2040/2000”.

 Terminy płatności w zakresie obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania

345    Artykuł 51 rozporządzenia Komisji (WE) nr 817/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenie Rady (WE) nr 1257/1999 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z EFOGR (Dz.U. L 153, s. 30, sprostowanie JO 2004, L 231, s. 24), które dotyczy między innymi wsparcia obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, przewiduje:

„1.      Zmiany wprowadzane do dokumentów programowania rozwoju obszarów wiejskich a także do jednolitych dokumentów programowania celu 2 w przypadku środków na rozwój obszarów wiejskich finansowanych przez Sekcję Gwarancji EFOGR są należycie uzasadnione i w szczególności zawierają następujące informacje:

a)      przyczyny oraz trudności we wdrażaniu, uzasadniające dostosowanie dokumentów programowania;

b)      oczekiwane skutki zmian;

c)      wpływ na finansowanie i weryfikację zobowiązań.

2.      Komisja działając zgodnie z procedurami określonymi […] zatwierdza wszelkie zmiany wnoszone do dokumentów programowania rozwoju obszarów wiejskich, zestawienie finansowe załączone do decyzji, o której mowa w pierwszym akapicie art. 48 ust. 1 oraz do jednolitych dokumentów programowania celu 2 w przypadku środków rozwoju obszarów wiejskich finansowanych przez Sekcję Gwarancji EFOGR, w każdym przypadku gdy mają one związek z:

a)      priorytetami;

b)      głównymi cechami środków wsparcia podanymi w załączniku II,

c)      ogólną maksymalną kwotą wsparcia wspólnotowego […];

d)      rozdziałem przydziału finansowego dokonanego dla środków zawartych w dokumencie programowania, gdy przekracza on:

–        15% całkowitego kwalifikowanego kosztu na ten program za całkowity okres programowania, jeżeli wkład wspólnotowy oparty jest na całkowitym kwalifikującym się koszcie,

–        20% całkowitych kwalifikowanych wydatków publicznych na ten program za całkowity okres programowania, jeżeli wkład wspólnotowy oparty jest na kwalifikujących się wydatkach publicznych,

obliczonych na podstawie ostatniej kolumny (łącznie) zestawienia finansowego załączonego do decyzji Komisji zatwierdzającej dokument programowania […], wraz z ostatnimi zmianami.

3. Zmiany określone w ust. 2 przedkładane są Komisji jako jedna propozycja na każdy program, nie więcej niż raz w roku kalendarzowym.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania:

a)      w przypadku gdy występuje potrzeba zmian w wyniku klęsk żywiołowych lub innych nadzwyczajnych zdarzeń o dużym wpływie na programowanie państwa członkowskiego;

b)      w przypadku gdy zmiana zestawienia finansowego załączonego do decyzji określonej w art. 48 ust. 1 jest wymagana w wyniku zmiany dokumentu regionalnego programowania rozwoju obszarów wiejskich.

4. Zmiany o charakterze finansowym, które nie są objęte ust. 2 lit. d), i zmiany stawki wkładu wspólnotowego określone w ppkt 9.2.B tiret pierwsze załącznika II są przekazywane Komisji razem z zestawieniem finansowym zmienionym zgodnie z pkt 8 załącznika II. Wchodzą one w życie z dniem otrzymania ich przez Komisję.

Zmiany o charakterze finansowym wskazane w pierwszym akapicie nie mogą przekraczać pułapów przewidzianych w ust. 2 lit. d) w rozliczeniu roku kalendarzowego.

5. Zmiany inne niż te objęte w ust. 2 i 4 są przekazywane Komisji co najmniej trzy miesiące przed ich wejściem w życie.

Takie zmiany mogą wejść w życie wcześniej, jeżeli Komisja potwierdzi państwom członkowskim przed końcem tego trzymiesięcznego okresu, że przekazane zmiany są zgodne z prawodawstwem wspólnotowym.

Jeżeli przekazane zmiany nie są zgodne z prawodawstwem wspólnotowym, Komisja informuje o tym państwo członkowskie, a trzymiesięczny okres przewidziany w akapicie pierwszym zostaje zawieszony do czasu, aż Komisja otrzyma zgodną z prawodawstwem wspólnotowym zmianę”.

 Sprawozdanie zbiorcze

346    W sprawozdaniu zbiorczym przytoczono trzy dochodzenia o numerach referencyjnych FA/2005/70/GR, FA/2006/108/GR i FA/2006/137/GR, których wyniki Komisja przekazała odpowiednio w styczniu, kwietniu i sierpniu 2006 r. Po wymianie korespondencji pomiędzy Komisją a Republiką Grecką w odniesieniu do każdego postępowania, wspólnym wezwaniu z dnia 15 stycznia 2007 r. na posiedzenie dwustronne i zorganizowaniu tego posiedzenia Komisja przesłała pismem z dnia 28 czerwca 2007 r. protokół z posiedzenia w odniesieniu do każdego postępowania. Trzema pismami z dnia 24 stycznia 2008 r. Komisja oficjalnie powiadomiła Republikę Grecką o swych wnioskach. W związku z opinią 08/GR/360 organu pojednawczego z dnia 10 lipca 2008 r., wspólną dla trzech postępowań, Komisja przekazała Republice Greckiej swe ostateczne stanowisko odpowiednio pismami z dnia 8 października, z dnia 6 października i z dnia 19 września 2008 r.

347    Po pierwsze, w odniesieniu do dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2005/70/GR stwierdzono między innymi co do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, że pułap wydatków został określony na kwotę 115 770 000 EUR, podczas gdy całkowite wydatki osiągnęły wysokość 121 992 923,70 EUR, co oznacza przekroczenie pułapu o 6 222 923,70 EUR. Tymczasem zgodnie z art. 51 ust. 4 rozporządzenia nr 817/2004 zmiany o charakterze finansowym, które nie są objęte art. 51 ust. 2 tego rozporządzenia, są przekazywane Komisji i wchodzą w życie z dniem otrzymania ich przez Komisję. W niniejszej sprawie Republika Grecka poinformowała Komisję o tej zmianie dopiero w dniu 29 września 2004 r. Kwota wynosząca 6 222 923,70 EUR nie kwalifikuje się zatem do pomocy, ponieważ wydatki zostały dokonane przed złożeniem do Komisji wniosku o zmianę. Argument, zgodnie z którym całkowita suma wypłacona w odniesieniu do 2004 r. (czyli 125,6 mln EUR) jest niższa od kwoty przewidzianej w zestawieniu finansowym z 2004 r. (czyli 145 mln EUR), nie może być więc uwzględniony, ponieważ kwota wynosząca 145 mln EUR odpowiada całkowitej kwocie dostępnej w odniesieniu do programu i nie może zatem być uwzględniona w odniesieniu do konkretnego środka.

348    Po drugie, w ramach dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2006/108/GR zostały stwierdzone opóźnienia w odniesieniu do wypłat dokonanych w roku gospodarczym 2005 co do upraw rolnych oraz wypłat dodatkowych w sektorze wołowiny i cielęciny. W celu uniknięcia nałożenia się korekty na korekty ryczałtowe zastosowane w odniesieniu do tego samego roku gospodarczego i tej samej linii budżetowej korekta została zmniejszona. Wynosi ona ostatecznie 4 521 536,62 EUR i uwzględnia już zastosowane korekty ryczałtowe, tak aby uniknąć stosowania podwójnych korekt.

 Ocena Sądu

349    Republika Grecka podnosi zarzut dziesiąty, dotyczący dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2005/70/GR, oraz zarzut jedenasty, dotyczący dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2006/108/GR.

 W przedmiocie zarzutu dziesiątego, dotyczącego dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2005/70/GR, odnoszącego się do naruszenia zasad procedury rozliczania rachunków oraz rozporządzenia nr 817/2004, braku uzasadnienia oraz naruszenia zasady proporcjonalności

350    Republika Grecka podważa korektę dotyczącą obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, zastosowaną ze względu na przekroczenie pułapów finansowych. Utrzymuje, że Komisja została poinformowana o rozpatrywanej zmianie i że kwota, o którą wydatki zostały przekroczone, pozostaje wydatkiem kwalifikowalnym, ponieważ nie została przekroczona całkowita kwota wypłacona w ciągu roku gospodarczego.

351    Sąd zauważa, że Republika Grecka nie zaprzecza, iż pułap pierwotnie przewidzianych wydatków dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania został przekroczony o kwotę 6 222 923,70 EUR (zob. pkt 347 powyżej).

352    Ze sprawozdania zbiorczego wynika poza tym, co nie zostało zakwestionowane, że zmiana ta objęta była art. 51 ust. 4 rozporządzenia nr 817/2004, który przewiduje, że zmiany o charakterze finansowym są przekazywane Komisji i wchodzą w życie z dniem otrzymania ich przez Komisję.

353    Tymczasem z akt sprawy, a w szczególności ze sprawozdania zbiorczego wynika, że to przekroczenie pułapu spowodowane jest zmianą, o której Komisja została poinformowana w dniu 29 września 2004 r., oraz że rozpatrywane wydatki zostały dokonane przed przekazaniem Komisji tej informacji, co zostało potwierdzone podczas rozprawy i odnotowane w protokole z rozprawy.

354    A zatem nie można uznać za zgodne z przepisami wspólnotowymi wydatków dokonanych na kwotę wyższą od pierwotnej dotacji na rozpatrywany środek przed dniem 29 września 2004 r.

355    Jak podkreśla Republika Grecka, art. 51 ust. 4 rozporządzenia nr 817/2004, mający zastosowanie w niniejszej sprawie, nie wymaga co prawda uzyskania zatwierdzenia zmiany przez Komisję, aby weszła ona w życie.

356    Jednakże, nawet jeśli przepis ten przewiduje przekazanie Komisji zmian o charakterze finansowym tylko do celów informacyjnych, wymogi dotyczące poinformowania przewidziane w tym przepisie nie były w niniejszej sprawie przestrzegane.

357    Argument Republiki Greckiej, zgodnie z którym rozporządzenie nr 817/2004 zezwala państwom członkowskim na zmianę dokumentów programowania i zestawienia finansowego, nie podważa tego wniosku. Przepisy tego rozporządzenia przewidują bowiem właśnie możliwość wprowadzenia zmian zarówno co do zawartości, jak i co do procedury, jaka ma być przeprowadzona, a Republika Grecka nie wykazała, że stwierdzenie Komisji, iż nie był przestrzegany art. 51 ust. 4 rozporządzenia nr 817/2004, jest błędne.

358    Poza tym należy także oddalić zarzut Republiki Greckiej, zgodnie z którym sprawozdanie końcowe nie zawierało żadnego uzasadnienia dotyczącego obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, a zaskarżona decyzja jest niewystarczająco uzasadniona.

359    Republika Grecka była bowiem ściśle zaangażowana w proces wydawania tej decyzji, a w ramach poszczególnych wymian pism z Komisją zostały przytoczone zarówno kwoty, jak i podstawa prawna rozpatrywanej korekty (art. 51 ust. 2 i 4 rozporządzenia nr 817/2004). Republika Grecka znała zatem powody wydania zaskarżonej decyzji, którą w konsekwencji należy uznać za wystarczająco uzasadnioną w świetle wyżej przypomnianego orzecznictwa, mającego zastosowanie w tej dziedzinie (zob. pkt 73 powyżej).

360    Wreszcie Republika Grecka zarzuca naruszenie zasady proporcjonalności. Utrzymuje, że przekroczono pułap w odniesieniu do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, ale całkowity pułap określony dla programu rozwoju obszarów wiejskich dla 2004 r. nie został przekroczony, oraz podnosi, że EFOGR nie poniósł szkody.

361    Sąd przypomina, że art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 1258/1999 przewiduje, iż środki w zakresie rozwoju obszarów wiejskich nieobjęte programami celu 1 podejmowane zgodnie z zasadami wspólnotowymi finansowane są na mocy art. 1 ust. 2 lit. c) tego rozporządzenia.

362    Poza tym zgodnie z utrwalonym orzecznictwem EFOGR finansuje jedynie działania przeprowadzone zgodnie z unormowaniami wspólnotowymi w ramach wspólnej organizacji rynków rolnych. W konsekwencji państwa członkowskie muszą pokryć wszelkie wypłacone inne kwoty, w szczególności kwoty, które władze krajowe niesłusznie uznały za uprawnione do wypłaty w ramach tej wspólnej organizacji (zob. podobnie, wyrok Trybunału z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie C‑332/00 Belgia przeciwko Komisji, Rec. s. I‑3609, pkt 44 i 45; zob. także podobnie i analogicznie wyrok Trybunału z dnia 24 marca 1988 r. w sprawie 347/85 Zjednoczone Królestwo przeciwko Komisji, Rec. s. 1749, pkt 52 i 53).

363    Tymczasem, jak stwierdzono w pkt 354 i 356 powyżej, pułap wydatków dotyczących obszarów mniej uprzywilejowanych został przekroczony, a Komisja nie została o tym poinformowana w sposób zgodny z procedurą przewidzianą w art. 51 ust. 4 rozporządzenia nr 817/2004.

364    Stwierdziwszy to naruszenie Komisja mogła zatem w sposób uprawniony wydać zaskarżoną decyzję, niezależnie od argumentu Republiki Greckiej, zgodnie z którym całkowity pułap określony dla programu rozwoju obszarów wiejskich na 2004 r. nie został przekroczony. Należy bowiem przypomnieć, że dla zapewnienia skuteczności systemu wsparcia dla obszarów wiejskich oraz realizacji jego celów środki uprawnione do pomocy muszą być zgodne z prawodawstwem wspólnotowym, a państwa członkowskie powinny współpracować w celu osiągnięcia tego rezultatu poprzez przestrzeganie przepisów prawnych zawartych w rozporządzeniach określających zasady wsparcia dla obszarów wiejskich, rezultat ten nie jest zaś osiągnięty, gdy państwa członkowskie mogą dokonywać ponownej dystrybucji funduszy z naruszeniem obowiązujących przepisów (zob. podobnie ww. w pkt 73 wyrok z dnia 30 września 2009 r. w sprawie Niderlandy przeciwko Komisji, pkt 118).

365    Należy zatem stwierdzić, że Komisja nie naruszyła zasady proporcjonalności.

366    W konsekwencji należy oddalić zarzut dziesiąty.

 W przedmiocie zarzutu jedenastego, dotyczącego dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2006/108/GR, odnoszącego się do naruszenia zasad procedury rozliczania rachunków, błędnego zastosowania rozporządzenia nr 296/96, nieprawidłowej oceny okoliczności faktycznych, braku uzasadnienia oraz naruszenia zasady proporcjonalności

367    Republika Grecka podnosi, że zaległości w płatnościach spowodowane są, po pierwsze, w przypadku upraw rolnych – rozpatrywaniem uwzględnionych odwołań, a po drugie, w przypadku wołowiny i cielęciny – skompensowaniem z późniejszymi płatnościami.

368    Należy przypomnieć, że wydatki finansowane przez EFOGR muszą być szacowane przy założeniu, że terminy przewidziane w odpowiednich uregulowaniach w dziedzinie rolnictwa są przestrzegane. W konsekwencji, kiedy władze krajowe dokonują płatności pomocy po upływie terminu, obarczają one EFOGR, jak świadczy o tym motyw czwarty rozporządzenia nr 296/96, nieprawidłowymi wydatkami, a więc takimi, które nie kwalifikują się do finansowania (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 28 października 1999 r. w sprawie C‑253/97 Włochy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑7529, pkt 126, oraz wyrok Sądu z dnia 12 września 2007 r. w sprawie T‑243/05 Grecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II‑3475, pkt 116).

369    Poza tym zgodnie z art. 4 rozporządzenia nr 296/96 (zob. pkt 344 powyżej) zaliczki na księgowanie dla wydatków dokonanych po upływie terminów ustanowionych są redukowane zgodnie z zasadami przewidzianymi w tymże artykule. Tylko w przypadku gdy wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 4% wydatków dokonanych przed upływem terminów, nie zostaje dokonana żadna redukcja, niezależnie od liczby miesięcy zaległości.

370    W niniejszej sprawie należy zaznaczyć, że Republika Grecka nie podważa istnienia zaległości w płatnościach. Nie podważa ona także, że wydatki dokonane po upływie terminów przekraczały ten próg wynoszący 4%.

371    A zatem nie dowodzi ona w żaden sposób w niniejszej sprawie przeprowadzenia niewłaściwej oceny okoliczności faktycznych, ani naruszenia przez Komisję rozporządzenia nr 296/96 lub zasad procedury rozliczania rachunków.

372    Republika Grecka utrzymuje, że rozpatrywana korekta powinna była być przedmiotem szczególnego uzasadnienia.

373    Jednakże z akt sprawy wynika, że powody przytoczone przed Sądem w celu uzasadnienia zaległości w płatnościach zostały wyjaśnione Komisji pismem z dnia 3 lipca 2006 r. i przez nią odrzucone z tego względu, że nie mogą one uzasadniać zaległości w płatnościach. Poza tym w protokole z posiedzenia dwustronnego wskazano, że korekta została utrzymana z tego powodu, iż w odniesieniu do postępowań sądowych próg wynoszący 4% powinien być wystarczający. Ponadto w odniesieniu do korekt dotyczących sektora wołowiny i cielęciny z postępowania administracyjnego wynika, że Komisja obniżyła kwotę korekty ze względu na przekroczenie płatności w celu uniknięcia zastosowania podwójnych korekt oraz że wyciągnęła z tego faktu konsekwencje w odniesieniu do spóźnionych płatności. Szczegółowy wykaz skutków finansowych już dokonanych obniżek dla spóźnionych płatności znajduje się w sprawozdaniu zbiorczym.

374    Republika Grecka, która była ściśle zaangażowana w proces wydawania zaskarżonej decyzji, znała więc powody, dla których Komisja uznała rozpatrywaną korektę za uzasadnioną. Ponadto nie dostarcza ona żadnego powodu lub podstawy prawnej, aby wymagać uzasadnienia bardziej szczegółowego niż to, które jest wymagane w tej dziedzinie przez przypomniane powyżej utrwalone orzecznictwo (zob. pkt 73 powyżej). Z powyższego wynika, że należy oddalić zarzut dotyczący braku uzasadnienia.

375    Republika Grecka zarzuca także naruszenie zasady proporcjonalności z tego względu, że Komisja zastosowała skalę korekt przewidzianą w rozporządzeniu nr 296/96, nie korzystając z przysługującego jej zakresu uznania.

376    Tymczasem, jak podkreśla Komisja, w art. 4 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia nr 296/96 nie przyznaje się Komisji żadnego zakresu uznania.

377    Artykuł 4 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 296/96 pozwala co prawda Komisji na zastosowanie innej skali, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu lub jeśli zostają przez państwa członkowskie przedstawione należyte uzasadnienia.

378    Jednakże jest to przepis ustanawiający wyjątek, a zatem należy interpretować go ściśle (ww. w pkt 368 wyrok z dnia 12 września 2007 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 115).

379    Poza tym do Republiki Greckiej należy wykazanie, iż spełnione są przesłanki określone w art. 4 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia nr 296/96, to znaczy udowodnienie, że występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach, albo przedstawienie należytego uzasadnienia. Republika Grecka winna w szczególności wykazać, że opóźnienia nie przekroczyły rozsądnych granic (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 18 września 2003 r. w sprawie C‑331/00 Grecja przeciwko Komisji, Rec. s. I‑9085, pkt 117; ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 372).

380    W niniejszej sprawie do Republiki Greckiej należało zatem wykazanie istnienia wcześniejszych odwołań dotyczących upraw rolnych, których rozpatrywanie uzasadniałoby opóźnienia w płatnościach (zob. podobnie ww. w pkt 63 wyrok z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie Grecja przeciwko Komisji, pkt 375). Tymczasem tak nie jest w niniejszej sprawie. Republika Grecka nie uzasadniła także opóźnień w płatnościach dotyczących kompensacji w sektorze wołowiny i cielęciny.

381    W konsekwencji należy oddalić zarzut naruszenia zasady proporcjonalności.

382    Wreszcie Republika Grecka powołuje się na brak szkody dla EFOGR z tego względu, że obniżka kwoty o 4 678 975,85 EUR została zastosowana na mocy rozporządzenia nr 296/96 na etapie zaliczek, czyli kwoty wyższej od ostatecznej korekty.

383    Jednakże nie można uwzględnić tego argumentu. Jak bowiem przypomniano powyżej (zob. pkt 368 powyżej), wydatki finansowane przez EFOGR muszą być szacowane przy założeniu, że termin ten był przestrzegany. W konsekwencji w przypadku gdy władze greckie dokonują wypłat po upływie terminu, przypisują EFOGR wydatki niekwalifikowalne (zob. podobnie ww. w pkt 368 wyrok z dnia 28 października 1999 r. w sprawie Włochy przeciwko Komisji, pkt 126 oraz wyrok Sądu z dnia 20 czerwca 2006 r. w sprawie T‑251/04 Grecja przeciwko Komisji, niepublikowany w Zbiorze, pkt 78). Argument, zgodnie z którym ostatecznie zastosowana korekta (czyli 4 521 536,62 EUR) jest niższa od początkowo dokonanego odliczenia (czyli 4 678 975,85 EUR) jest pozbawiony znaczenia w tym względzie.

384    Z całości powyższych rozważań wynika, że należy oddalić zarzut jedenasty.

385    W związku z powyższym skarga podlega oddaleniu w całości.

 W przedmiocie kosztów

386    Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Republika Grecka przegrała sprawę, należy zgodnie z żądaniem Komisji obciążyć ją kosztami.

Z powyższych względów

SĄD (druga izba)

orzeka, co następuje:

1)      Skarga zostaje oddalona.

2)      Republika Grecka zostaje obciążona kosztami postępowania.

Forwood

Dehousse

Schwarcz

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 22 stycznia 2013 r.

Podpisy

Spis treści


Ramy prawne

1.  Przepisy ogólne dotyczące finansowania wspólnej polityki rolnej

2.  Wytyczne Komisji

Okoliczności powstania sporu

Przebieg postępowania i żądania stron

Co do prawa

1.  W przedmiocie zakresu skargi

2.  W przedmiocie zarzutów pierwszego i drugiego, dotyczących korekt zastosowanych w sektorze „owoce i warzywa – przetwórstwo owoców cytrusowych”

Przepisy wspólnotowe

Sprawozdanie zbiorcze

Ocena Sądu

W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego błędnej wykładni i zastosowania dokumentów nr VI/5330/97 i 17933/2000

W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego błędnej oceny okoliczności faktycznych i nieproporcjonalnego charakteru zastosowanych korekt

3.  W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego korekt zastosowanych w sektorze bawełny

Przepisy wspólnotowe

Sprawozdanie zbiorcze

Ocena Sądu

W przedmiocie części trzeciej, dotyczącej zarzucanego błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących niedociągnięć IACS

W przedmiocie części czwartej, dotyczącej zarzucanego błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących środków ochrony środowiska

W przedmiocie części piątej, dotyczącej zarzucanego błędnego charakteru ustaleń Komisji dotyczących kontroli na miejscu obszarów upraw

W przedmiocie części pierwszej i drugiej, dotyczących nieproporcjonalnego charakteru korekty finansowej

4.  W przedmiocie zarzutu szóstego, dotyczącego korekt zastosowanych w sektorze premii za bydło oraz premii rekompensacyjnych

Przepisy wspólnotowe

Kontrole

Premia za ubój

Premie rekompensacyjne

Sprawozdanie zbiorcze

Ocena Sądu

W przedmiocie kontroli w zakresie premii za bydło

–  W przedmiocie kontroli przekrojowych

–  W przedmiocie kontroli na miejscu

W przedmiocie korekt dotyczących premii rekompensacyjnych

5.  W przedmiocie zarzutu dziewiątego, dotyczącego korekt zastosowanych w sektorze oliwy z oliwek

Przepisy wspólnotowe

W przedmiocie rejestrów komputerowych

W przedmiocie rejestru upraw oliwek

W przedmiocie deklaracji upraw i kontroli

W przedmiocie olejarni

Sprawozdanie zbiorcze

Ocena Sądu

W przedmiocie zarzucanego błędnego charakteru zastosowanych korekt

–  W przedmiocie nieprawidłowo funkcjonujących rejestrów komputerowych

–  W przedmiocie braku ukończenia rejestru upraw oliwek

–  W przedmiocie braku wiarygodności deklaracji upraw

–  W przedmiocie niedociągnięć w zakresie kontroli na miejscu

–  W przedmiocie niedociągnięć w zakresie kontroli olejarni

–  W przedmiocie niewystarczającego uwzględnienia kar zaproponowanych przez AYMEEE

W przedmiocie wysokości zastosowanej korekty, naruszenia zasady proporcjonalności oraz niewystarczającego uzasadnienia

6.  W przedmiocie zarzutów dziesiątego i jedenastego, dotyczących korekt zastosowanych do wydatków w sektorze audytu finansowego

Przepisy wspólnotowe

Terminy płatności

Terminy płatności w zakresie obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania

Sprawozdanie zbiorcze

Ocena Sądu

W przedmiocie zarzutu dziesiątego, dotyczącego dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2005/70/GR, odnoszącego się do naruszenia zasad procedury rozliczania rachunków oraz rozporządzenia nr 817/2004, braku uzasadnienia oraz naruszenia zasady proporcjonalności

W przedmiocie zarzutu jedenastego, dotyczącego dochodzenia o numerze referencyjnym FA/2006/108/GR, odnoszącego się do naruszenia zasad procedury rozliczania rachunków, błędnego zastosowania rozporządzenia nr 296/96, nieprawidłowej oceny okoliczności faktycznych, braku uzasadnienia oraz naruszenia zasady proporcjonalności

W przedmiocie kosztów


* Język postępowania: grecki.