Sprawa T‑539/08

Etimine SA i AB Etiproducts Oy

przeciwko

Komisji Europejskiej

Skarga o stwierdzenie nieważności – Środowisko naturalne i ochrona zdrowia ludzkiego – Klasyfikacja, pakowanie i etykietowanie niektórych boranów jako substancji niebezpiecznych – Dyrektywa 2008/58/WE – Dyrektywa 67/548/EWG – Rozporządzenie (WE) nr 790/2009 – Rozporządzenie (WE) nr 1272/2008 – Zmiana żądań – Stosowanie w czasie art. 263 akapit czwarty TFUE – Brak indywidualnego oddziaływania – Niedopuszczalność

Streszczenie postanowienia

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Możliwość oparcia skargi wniesionej przed wejściem w życie traktatu z Lizbony na przepisie art. 263 akapit czwarty TFUE – Brak

(art. 230 akapity czwarty, piąty WE, art. 263 akapit czwarty TFUE)

2.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Możliwość, że akt o charakterze generalnym dotyczy danej osoby indywidualnie – Przesłanki – Akty dotyczące procedur oceny ryzyk i klasyfikacji substancji niebezpiecznych

(art. 230 WE)

3.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Możliwość, że akt o charakterze generalnym dotyczy danej osoby indywidualnie – Przesłanki – Akty dotyczące procedur oceny ryzyk i klasyfikacji substancji niebezpiecznych

(art. 230 akapit czwarty WE)

1.      Traktat FUE nie zawiera żadnego szczególnego postanowienia przejściowego regulującego kwestię tego, czy art. 263 akapit czwarty TFUE znajduje zastosowanie do postępowań sądowych toczących się w dniu 1 grudnia 2009 r. Jeśli chodzi konkretnie o stosowanie w czasie przepisów określających przesłanki dopuszczalności skargi o stwierdzenie nieważności wniesionej przez podmiot prywatny przed sąd Unii, po pierwsze, zgodnie z sentencją tempus regit actum, kwestia dopuszczalności skargi powinna być rozstrzygnięta na podstawie przepisów obowiązujących w chwili jej wniesienia, a po drugie, przesłanki dopuszczalności skargi ocenia się na chwilę jej wniesienia, tj. na moment złożenia pisma, a konwalidacja możliwa jest tylko wtedy, gdy nastąpi przed upływem terminu do wniesienia skargi. W konsekwencji kiedy w chwili wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności, tj. złożenia zarówno pisma wszczynającego postępowanie, jak i wniosku w sprawie zmiany żądań i zarzutów nieważności, przesłanki jej dopuszczalności regulował art. 230 WE, kwestia uprawnienia skarżących do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności zaskarżonych aktów powinna być rozstrzygnięta na podstawie tego artykułu.

(por. pkt 75, 76, 78)

2.      Gdy decyzja dotyczy grupy osób, które zostały zidentyfikowane lub mogą być zidentyfikowane w chwili wydania aktu o charakterze ogólnym w rozumieniu art. 230 WE, ze względu na określone cechy właściwe członkom tej grupy, ten akt może dotyczyć tych osób w sposób indywidualny, ponieważ należą one do ograniczonego kręgu przedsiębiorców. Tym niemniej, możliwość określenia, z przybliżoną dokładnością liczby lub nawet tożsamości podmiotów prawa, do których akt ma zastosowanie, nie oznacza wcale, że podmioty te należy traktować tak, jakby akt ten dotyczył ich indywidualnie, o ile tylko pozostaje bezsporne, że akt ten podlega zastosowaniu ze względu na zaistnienie pewnej obiektywnej sytuacji prawnej lub faktycznej w nim określonej. Istnienie zatem wyłącznych praw do przywozu i sprzedaży w Unii boranów pochodzących z państw trzecich nie może jako takie indywidualizować uprawnionego z tytułu prawa, w szczególności jeżeli inne podmioty gospodarcze mogą dysponować analogicznymi prawami.

Ponieważ skarżący, będący przedsiębiorcami posiadającymi prawa do prowadzenia działalności wydobywczej w odniesieniu do boranów, na które oddziałuje akt klasyfikujący te produkty jako substancje niebezpieczne, nie określili pozostałych przedsiębiorców w tej grupie, którym mogłyby przysługiwać analogiczne prawa, ani nie wskazali powodów, dla których podmioty te, z uwagi na szczególne dla nich cechy, mogą tworzyć ograniczony krąg oraz nie wykazali również, żeby celem lub skutkiem zakwestionowanych klasyfikacji było oddziaływanie na zakres powołanych praw wyłącznych, a wręcz ustanowienie przeszkody w ich wykonywaniu, nie można uznać, że kwestionowany akt dotyczy tych skarżących indywidualnie w rozumieniu art. 230 WE.

Zakwestionowane klasyfikacje nie naruszają bowiem praw wyłącznych skarżących do przywozu i sprzedaży w Unii substancji na bazie boranu. Sam fakt, że klasyfikacje te mogą, w odpowiednim przypadku, uczynić trudniejszym wykonywanie tych praw wyłącznych nie wystarcza, aby zindywidualizować skarżących w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE, jako że oddziałują one a priori w ten sam sposób na ogół podmiotów, które wykonują lub mogą wykonywać działalność polegającą na przywozie lub sprzedaży w Unii substancji na bazie boranu, niezależnie od tego czy posiadają prawa wyłączne w tym zakresie. W tym względzie możliwość znalezienia się przez skarżących w niekorzystnej – nawet ciężkiej - dla nich sytuacji ekonomicznej wskutek zakwestionowanych klasyfikacji nie wystarcza, aby wykazać, że zakwestionowane klasyfikacje indywidualizują ich wobec wszystkich innych podmiotów gospodarczych mogących ponosić analogiczne konsekwencje. Wreszcie okoliczność, że skarżący jest największym w Unii importerem boranów nie może go również indywidualizywać w stosunku do innych importerów. Mniejszy przedsiębiorca dysponujący analogicznymi prawami do dystrybucji będzie bowiem narażony na podobne trudności ekonomiczne, ponieważ zakwestionowane klasyfikacje oddziałują na wszystkie występujące w tym charakterze podmioty proporcjonalnie do ich wielkości i skali działalności handlowej dotyczącej boranów.

(por. pkt 100, 101, 104-107)

3.      Okoliczność, iż dana osoba uczestniczyła w procesie przyjmowania aktu Unii, może zindywidualizować ją w kontekście tego aktu jedynie w przypadku, gdy gwarancje proceduralne dla tej osoby zostały przewidziane w przepisach prawa Unii. Jeśli chodzi o dyrektywę 2008/58 dostosowującą po raz trzydziesty do postępu technicznego dyrektywę 67/548 w sprawie zbliżenia przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych, właściwe zasady procesowe regulujące proces jej przyjęcia nie przewidują takich gwarancji proceduralnych na rzecz przedsiębiorców, których mógłby ewentualnie dotyczyć wynik procedury dostosowania do postępu technicznego dyrektywy 67/548. Ponadto nie znajdują one zastosowania do procedury klasyfikacji substancji jako niebezpiecznej i nie można zatem tytułem czynnego uczestnictwa skarżących w procedurze powołać się na art. od 6. do 10 rozporządzenia nr 793/93 w sprawie oceny i kontroli ryzyk stwarzanych przez istniejące substancje, które dotyczą procedury oceny ryzyk odmiennej od procedury klasyfikacji substancji. Przepisy te nie ustanawiają gwarancji proceduralnych mających zastosowanie do celów klasyfikacji substancji jako substancji niebezpiecznej na podstawie dyrektywy 67/548 lub rozporządzenia nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548 i 1999/45 oraz zmieniającego rozporządzenie nr 1907/2006. W konsekwencji przepisy te nie mogą indiwidualizować skarżących w świetle klasyfikacji będących przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności na podstawie art. 230 WE, ponieważ te ostatnie nie są wynikiem procedury oceny ryzyk na postawie rozporządzenia nr 793/93, ale wynikiem odpowiednich odrębnych procedur dostosowania do postępu technicznego dyrektywy 67/548 oraz rozporządzenia nr 1272/2008, w ramach których skarżący takimi gwarancjami nie dysponują.

(por. pkt 109, 112, 114-116)