Language of document : ECLI:EU:T:2012:593

Sprawa T‑278/11

ClientEarth i in.

przeciwko

Komisji Europejskiej

Skarga o stwierdzenie nieważności – Dostęp do dokumentów – Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 – Dorozumiana odmowa dostępu – Termin do wniesienia skargi – Przekroczenie terminu – Oczywista niedopuszczalność

Streszczenie – Postanowienie Sądu (czwarta izba) z dnia 13 listopada 2012 r.

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Bezwzględna przesłanka procesowa – Badanie z urzędu przez sąd Unii – Zobowiązania podjęte przez instytucję – Brak wpływu

(art. 263 akapit szósty TFUE; regulamin postępowania przed Sądem, art. 102 § 2; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 8 ust. 1–3)

2.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Akty podlegające zaskarżeniu – Pojęcie – Akty wywołujące wiążące skutki prawne – Milczenie lub brak działania instytucji – Zrównanie z dorozumianą decyzją odmowną – Wyłączenie – Granice – Brak odpowiedzi na wniosek potwierdzający w wyznaczonym terminie

(art. 263 TFUE; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 8 ust. 3)

3.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Skarga na dorozumianą decyzję odmowną Komisji dotyczącą wniosku o udostępnienie dokumentów

(art. 263 TFUE; rozporządzenie nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady, art. 8 ust. 1–3)

4.      Postępowanie sądowe – Koszty – Obciążenie – Szczególne powody – Oczywiste przekroczenie przez instytucję terminu przewidzianego na udzielenie odpowiedzi na wniosek potwierdzający – Nakazanie zainteresowanej instytucji pokrycia własnych kosztów oraz trzech czwartych kosztów poniesionych przez stronę skarżącą

(regulamin postępowania przed Sądem, art. 87 § 3 akapit pierwszy)

1.      Termin do wniesienia skargi jest bezwzględnie wiążący, gdyż został on ustanowiony w celu zapewnienia jasności i pewności sytuacji prawnych oraz w celu uniknięcia wszelkiej dyskryminacji lub arbitralnego traktowania w administrowaniu wymiarem sprawiedliwości, a do sądu Unii należy zbadanie, czy został on zachowany. Terminy do wniesienia skarg nie pozostają do dyspozycji ani sądu, ani stron.

Okoliczność, że instytucja podjęła na piśmie wyraźne zobowiązanie, że ma zamiar udzielić w danym terminie ostatecznej odpowiedzi na wniosek potwierdzający w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, nie może skutkować przesunięciem daty sformułowania dorozumianej decyzji odmownej w rozumieniu art. 8 ust. 3 tego rozporządzenia, a w konsekwencji daty, od której zaczął biec termin wyznaczony stronie skarżącej na wniesienie skargi o stwierdzenie nieważności, a także daty, w której termin ten upłynął.

(por. pkt 30, 31, 43–46)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 32, 33)

3.      W przypadku dorozumianej decyzji odmownej w rozumieniu art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, która rodzi się w braku odpowiedzi ze strony instytucji w podanym limicie czasowym na wniosek potwierdzający w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 wspomnianego rozporządzenia, termin do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności takiej decyzji na podstawie art. 263 TFUE powinien być liczony od daty, w której decyzja ta została prawnie sformułowana.

Zawarte w art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 1049/2001 odesłanie do pojęcia podanego limitu czasowego – zamiast odniesienia do określonego terminu – wynika z faktu, że na mocy przepisów art. 8 ust. 1 i 2 wspomnianego rozporządzenia długość okresu rozpatrywania wniosku potwierdzającego może wahać się pomiędzy minimalnym okresem 15 dni roboczych a maksymalnym okresem 30 dni roboczych od dnia rejestracji wniosku. W rezultacie okres podanego limitu czasowego w rozumieniu art. 8 ust. 3 rozporządzenia nr 1049/2001 należy obliczyć przy uwzględnieniu prowadzenia w każdym konkretnym przypadku postępowania w sprawie rozpatrzenia przez zainteresowaną instytucję wniosków potwierdzających, które zostały do niej wniesione, zgodnie z przepisami art. 8 ust. 1 i 2 wspomnianego rozporządzenia.

(por. pkt 36–38)

4.      Co się tyczy sytuacji, w której wielokrotne wyraźne obietnice złożone przez pozwaną instytucję mogły doprowadzić do powstania u skarżących uzasadnionych oczekiwań i skłonić je do uznania – wprawdzie niesłusznie, ale w sposób całkiem zrozumiały w świetle owych wyraźnych obietnic – że data upływu podanego limitu czasowego została przesunięta, i w której to sytuacji pozwana instytucja, w sposób oczywisty i poważny przekraczając wspomniany limit czasowy, podjęła swą decyzję rok po upływie tego limitu czasowego, który rodzi prawo do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności odmownej odpowiedzi tej instytucji na wniosek skarżących, słuszne jest, aby pozwana instytucja pokryła, poza własnymi kosztami, trzy czwarte kosztów poniesionych przez skarżące.

(por. pkt 49–51)