Sprawy połączone C‑397/16 i C‑435/16

Acacia Srl
przeciwko
Pneusgarda Srl
i
Audi AG

oraz

Acacia Srl
i
Rolando D’Amato
przecwiko
Dr. Ing. h.c.F. Porsche AG

(wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Corte d’appello di Milano i Bundesgerichtshof)

Odesłanie prejudycjalne – Rozporządzenie (WE) nr 6/2002 – Wzory wspólnotowe – Artykuł 110 ust. 1 – Brak ochrony – Klauzula „naprawy” – Pojęcie „cechy części składowej produktu złożonego” – Naprawa produktu złożonego w celu nadania jemu pierwotnego wyglądu – Środki, które mają zostać przyjęte przez użytkownika celem powołania się na klauzulę „naprawy” – Obręcz kół samochodu stanowiąca identyczną replikę modelu oryginalnej obręczy kół

Streszczenie – wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 20 grudnia 2017 r.

1.        Postępowanie sądowe – Ustny etap postępowania – Otwarcie na nowo – Obowiązek otwarcia na nowo ustnego etapu postępowania, aby umożliwić stronom przedstawienie uwag w przedmiocie kwestii prawnych, które zostały podniesione w opinii rzecznika generalnego – Brak

(art. 252 akapit drugi TFUE; regulamin postępowania przed Trybunałem, art. 83)

2.        Wzory wspólnotowe – Przepisy końcowe – Brak ochrony z tytułu wzoru w odniesieniu do części składowej produktu złożonego stosowanej do celów naprawy tego produktu złożonego, aby przywrócić mu jego pierwotny wygląd – Zastosowanie tzw. „klauzuli naprawy” – Przesłanki

[rozporządzenie Rady nr 6/2002, art. 3 lit. a), art. 19 ust. 1, art. 110 ust. 1]

3.        Wzory wspólnotowe – Przepisy końcowe – Brak ochrony z tytułu wzoru w odniesieniu do części składowej produktu złożonego stosowanej do celów naprawy tego produktu złożonego, aby przywrócić mu jego pierwotny wygląd – Zastosowanie tzw. „klauzuli naprawy” – Środki, jakie producent lub sprzedawca części składowej produktu złożonego mają obowiązek przyjąć w celu powołania się na tę klauzulę – Obowiązek staranności jeśli chodzi o przestrzegania warunków korzystania przez użytkowników na dalszym etapie

(rozporządzenie Rady nr 6/2002, art. 110 ust. 1)

4.        Wzory wspólnotowe – Przepisy końcowe – Brak ochrony z tytułu wzoru w odniesieniu do części składowej produktu złożonego stosowanej do celów naprawy tego produktu złożonego, aby przywrócić mu jego pierwotny wygląd – Zastosowanie tzw. „klauzuli naprawy” – Przesłanki – Wygląd produktu złożonego warunkujący chroniony wzór – Brak

(rozporządzenie Rady nr 6/2002, art. 19 ust. 1, art. 110 ust. 1)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 26, 27)

2.      Zgodnie z artykuł 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 ochrona z tytułu wzoru wspólnotowego nie przysługuje „w odniesieniu do wzoru, który stanowi część składową produktu złożonego wykorzystywanego, w rozumieniu art. 19 ust. 1, do celów naprawy tego produktu złożonego, aby przywrócić mu jego pierwotną postać”.

Z brzmienia tego przepisu wynika zatem, że zastosowanie klauzuli „naprawy” podlega szeregowi przesłanek związanych przede wszystkim z istnieniem wzoru wspólnotowego, a następnie wystąpieniem „części produktu złożonego”, i wreszcie potrzebą „użycia w rozumieniu art. 19 ust. 1, w celu umożliwienia naprawy tego produktu złożonego dla przywrócenia jego pierwotnego wyglądu”.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że art. 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 wyklucza, przy spełnieniu przesłanek przewidzianych w tym przepisie, jakąkolwiek ochronę w odniesieniu do „wzoru wspólnotowego”. Wynika stąd – jak zasadniczo wskazał rzecznik generalny w pkt 90 i 91 swojej opinii - że ów art. 110 ust. 1 ma zastosowanie tylko do części, które podlegają ochronie na mocy wzoru wspólnotowego i które, jak wynika z art. 1 ust. 1 tego rozporządzenia, spełniają przesłanki dla ochrony określone w tym rozporządzeniu, w szczególności w art. 4 tego aktu.

W drugiej kolejności, art. 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002, stosuje się jedynie w odniesieniu do „części produktu złożonego”. W tych okolicznościach należy stwierdzić, że przez „części produktu złożonego” art. 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 wskazuje wiele komponentów, zaprojektowanych w celu złożenia w jeden przedmiot przemysłowy lub rzemieślniczy, który może być wymieniony w taki sposób, aby umożliwić demontaż i ponowny montaż takiego przedmiotu, w przypadku braku którego nie można normalnie użyć produktu złożonego.

W trzeciej kolejności art. 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 ustanawia wymóg, aby dla celów stosowania tzw. klauzuli „naprawy” część produktu złożonego była „używana w rozumieniu art. 19 ust. 1 w celu umożliwienia naprawy tego produktu złożonego”. W tym względzie, po pierwsze, z art. 19 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 wynika, że „używanie” części w rozumieniu tego przepisu obejmuje w szczególności, wytwarzanie, oferowanie, wprowadzanie do obrotu, import, eksport lub używanie produktu, w którym wzór jest zawarty bądź zastosowany, lub składowanie takiego produktu w tych celach. Jak zatem wynika z treści tego artykułu, pojęcie to jest szeroko rozumiane i obejmuje wszelkie wykorzystanie części w celu naprawy. Po drugie, celem wykorzystania części musi być „umożliwienie naprawy” produktu złożonego. Zatem możliwość powołania się na klauzulę „naprawy” wymaga, aby wykorzystanie części było konieczne w celu naprawy produktu złożonego, który uległ uszkodzeniu, w szczególności w wyniku braku części oryginalnej lub spowodowanego przez ten brak uszkodzenia. Należy zatem z klauzuli „naprawy” wykluczyć każdego wykorzystanie części z powodów zatwierdzenia lub zwykłej wygody, takich jak w szczególności wymiana części ze względów estetycznych lub z powodu indywidualizacji produktu złożonego.

W czwartej kolejności, art. 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 wymaga, dla celów stosowania klauzuli „naprawy”, aby naprawa produktu złożonego została przeprowadzona „w celu przywrócenia jego pierwotnego wyglądu”. Mając na uwadze art. 3 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 6/2002 należy uznać, że wygląd produktu lub jego części wynika w szczególności z cech linii, konturów, kolorystyki, kształtu, tekstury lub materiałów samego produktu lub jego ornamentacji.

Ponadto wymagane jest, aby naprawa była dokonana w celu przywrócenia jego „pierwotnego” wyglądu. Wynika stąd, że dla możliwości zastosowania klauzuli „naprawy” część musi być użyta w celu przywrócenia produktowi złożonemu jego wyglądu, który posiadał w momencie wprowadzenia go do obrotu. Należy stwierdzić, że klauzulę „naprawy” stosuje się wyłącznie do części produktu złożonego, które są wizualnie identyczne z częściami oryginalnymi. W związku z tym wykluczone jest jakiekolwiek użycie części, które nie ma na celu przywrócenie produktowi złożonemu wyglądu, który miał, gdy został wprowadzony do obrotu. Jest tak w szczególności w przypadku, gdy część zamienna nie odpowiada pod względem barwy lub rozmiaru oryginalnej części lub jeśli wygląd produktu został zmieniony od momentu wprowadzenia na rynek.

(zob. pkt 58–60, 63, 65, 67–72, 74, 75, 77)

3.      Artykuł 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002 należy interpretować w ten sposób, że dla możliwości powołania się na klauzulę „naprawy” zawartą w tym przepisie, producent lub sprzedawca części składowej produktu złożonego mają obowiązek zachowania należytej staranności w zakresie przestrzegania przez użytkowników na dalszym etapie łańcucha dostaw warunków nałożonych przez ten przepis. W szczególności spoczywa na nich przede wszystkim obowiązek jasnego i widocznego poinformowania użytkownika na dalszym etapie łańcucha dostaw poprzez wskazanie na produkcie, na jego opakowaniu, w katalogach lub dokumentach sprzedaży, z jednej strony, co do faktu, że części te zawierają wzór, którego nie są właścicielami, a z drugiej strony odnośnie do fakt, iż części te są przeznaczone wyłącznie do wykorzystania w celu umożliwienia naprawy produktu złożonego w celu przywrócenia mu jego początkowego wyglądu. Następnie ich obowiązkiem jest zapewnienie, za pomocą odpowiednich środków, w tym w szczególności środków umownych, że użytkownicy na dalszym etapie łańcucha dostaw nie przeznaczą tych części do użytku, który jest niezgodny z warunkami określonymi w art. 110 ust. 1 rozporządzenie nr 6/2002. Wreszcie ów producent lub sprzedawca musi powstrzymać się od sprzedaży takiego produktu, gdy tylko się dowie lub, w świetle wszystkich istotnych okoliczności, gdy ma uzasadnione powody, aby wiedzieć, że część ta nie zostanie wykorzystana w warunkach wskazanych w art. 110 ust. 1 rozporządzenia nr 6/2002.

(zob. pkt 86–88; pkt 3 sentencji)

4.      Artykuł 110 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych należy interpretować w ten sposób, że klauzula „naprawy” zawarta w tym artykule nie uzależnia wykluczenia ochrony na podstawie wzoru wspólnotowego odnoszącego się do wzoru, który stanowi część składowa produktu złożonego wykorzystywana do umożliwienia naprawy tego produktu złożonego w celu przywrócenia mu jego pierwotnego wyglądu, od przesłanki, że chroniony wzór zależy od wyglądu produktu złożonego.

(zob. pkt 1 sentencji)