POSTANOWIENIE PREZESA TRYBUNAŁU
z dnia 10 marca 2023 r.(*)
Odwołanie – Interwencja – Artykuł 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – Interes w rozstrzygnięciu sprawy – Konkurencja – Koncentracje – Rynek przemysłu farmaceutycznego – Decyzja Komisji Europejskiej o zbadaniu koncentracji odesłanej do niej przez organ ochrony konkurencji danego państwa członkowskiego – Decyzja Komisji o zaakceptowaniu tego, by inne państwa członkowskie przyłączyły się do początkowego wniosku o odesłanie sprawy – Zrzeszające przedsiębiorstwa prowadzące działalność w danym sektorze stowarzyszenie, którego celem jest ochrona interesów jego członków – Dopuszczenie
W sprawie C‑611/22 P
mającej za przedmiot odwołanie w trybie art. 56 statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wniesione w dniu 22 września 2022 r.,
Illumina Inc., z siedzibą w San Diego (Stany Zjednoczone), którą reprezentowali D. Beard, BL, P. Chappatte, avocat, F. González Díaz, abogado, M.J. Holmes, barrister, G.C. Rizza, M. Siragusa, avvocati, i M.L. Wright, advocate,
strona wnosząca odwołanie,
w której pozostałymi uczestnikami postępowania są:
Komisja Europejska, którą reprezentowali G. Conte, N. Khan, oraz C. Urraca Caviedes, w charakterze pełnomocników,
strona pozwana w pierwszej instancji,
Grail LLC, z siedzibą w Menlo Park, (Stany Zjednoczone), którą reprezentowali A. Giraud, adwokat, J.M. Jiménez-Laiglesia Oñate, abogado, D. Little, solicitor, J. Ruiz Calzado, abogado, oraz S. Troch, advocaat,
Republika Grecka,
Republika Francuska, którą reprezentowali T. Stéhelin oraz N. Vincent, w charakterze pełnomocników,
Królestwo Niderlandów, które reprezentowały K. Bulterman oraz P.P. Huurnink, w charakterze pełnomocników,
Urząd Nadzoru EFTA, który reprezentowali C. Simpson, M. Sánchez Rydelski oraz M.-M. Joséphidès, w charakterze pełnomocników,
interwenienci w pierwszej instancji,
PREZES TRYBUNAŁU,
uwzględniając wniosek, który przedstawił N. Wahl, sędzia sprawozdawca,
po wysłuchaniu N. Emiliou, rzecznika generalnego,
wydaje następujące
Postanowienie
1 W swym odwołaniu spółka Illumina Inc. wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 13 lipca 2022 r. Illumina/Komisja (T‑227/21, EU:T:2022:447, zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), w którym sąd ten odrzucił skargę mającą za przedmiot żądanie stwierdzenia nieważności, po pierwsze, decyzji Komisji C(2021) 2847 final z dnia 19 kwietnia 2021 r. uwzględniającej wniosek francuskiego organu ochrony konkurencji o zbadanie koncentracji mającej na celu przejęcie przez spółkę Illumina, Inc. wyłącznej kontroli nad spółką Grail, Inc. (sprawa COMP/M.10188 – Illumina/Grail), po drugie, decyzji Komisji C(2021) 2848 final, C(2021) 2849 final, C(2021) 2851 final, C(2021) 2854 final i C(2021) 2855 final z dnia 19 kwietnia 2021 r. uwzględniających wnioski greckiego, belgijskiego, norweskiego, islandzkiego i niderlandzkiego organu ochrony konkurencji o przyłączeniu się do tego wniosku o odesłanie sprawy oraz, po trzecie, pisma Komisji z dnia 11 marca 2021 r. informującego spółki Illumina i Grail o wspomnianym wniosku o odesłanie sprawy.
2 Dokumentem złożonym w sekretariacie Trybunału w dniu 21 grudnia 2022 r. Biocom California, będące zawodowym stowarzyszeniem zajmującym się obroną przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w sektorze nauk przyrodniczych, wniosło na podstawie art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz art. 130 i 190 regulaminu postępowania przed Trybunałem o dopuszczenie do udziału w niniejszej sprawie w charakterze interwenienta popierającego żądania spółki Ilumina.
3 Po doręczeniu im przez sekretarza Sądu, zgodnie z art. 131 § 1 regulaminu Sądu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na mocy art. 190 § 1 regulaminu, tego wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta złożonego przez Biocom California, Illumina, Grail i Komisja przedstawiły w wyznaczonym na to terminie swe uwagi w przedmiocie tych wniosku.
4 Choć spółki Illumina i Grail zgodziły się na uwzględnienie tego wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta, Komisja stwierdziła, że wniosek te powinien zostać odrzucony.
W przedmiocie wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta
5 Zgodnie z art. 40 akapit drugi Statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej każda osoba mogąca uzasadnić interes w rozstrzygnięciu sprawy przedłożonej Trybunałowi może do niej zostać dopuszczona w charakterze interwenienta, jeśli nie jest to sprawa między państwami członkowskimi, między instytucjami Unii Europejskiej lub między tymi państwami a tymi instytucjami.
6 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem pojęcie „interesu w rozstrzygnięciu sprawy” w rozumieniu tego przepisu, należy definiować w odniesieniu do przedmiotu sporu i rozumieć jako bezpośredni i aktualny interes w wydaniu rozstrzygnięcia w przedmiocie żądań, a nie jako interes odnoszący się do zarzutów lub podniesionych argumentów. Wyrażenie „rozstrzygnięcie sprawy” odnosi się bowiem do żądanego orzeczenia kończącego postępowanie, zawieranego w sentencji wyroku, który ma zostać wydany (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 7 lutego 2019 r., Bayer CropScience i Bayer/Komisja, C‑499/18 P, niepublikowane, EU:C:2019:107, pkt 5, oraz przytoczone tam orzecznictwo).
7 W tym względzie należy w szczególności ustalić, czy zaskarżony akt dotyczy składającego wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta bezpośrednio i czy jego interes w rozstrzygnięciu sprawy został stwierdzony. Co do zasady interes w rozstrzygnięciu sprawy można uznać za wystarczająco bezpośredni tylko wówczas, gdy rozstrzygnięcie to może zmienić sytuację prawną wnoszącego o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta (postanowienie prezesa Trybunału z dnia 27 lutego 2019 r., Uniwersytet Wrocławski i Polska/REA, C‑515/17 P i C‑561/17 P, niepublikowane, EU:C:2019:174, pkt 8, oraz przytoczone tam orzecznictwo).
8 Niemniej jednakże z utrwalonego orzecznictwa wynika również, że reprezentatywne stowarzyszenie zawodowe, mające za cel ochronę interesów swych członków, może zostać dopuszczone do sprawy w charakterze interwenienta w sytuacji, gdy w ramach sporu podniesione kwestie o zasadniczym znaczeniu, mogące mieć wpływ na te interesy (postanowienia prezesa Trybunału z dnia 1 października 2019 r., Komisja/Ville de Paris i in, C‑179/19 P, niepublikowane, EU:C:2019:836, pkt 7, oraz z dnia 1 września 2022 r., Google i Alphabet/Komisja, C‑48/22 P, niepublikowane, EU:C:2022:667, pkt 7, oraz przytoczone tam orzecznictwo). Dlatego wymóg posiadania przez takie stowarzyszenie bezpośredniego i aktualnego interesu w rozstrzygnięciu sprawy należy uznać za spełniony, gdy stowarzyszenie to wykaże, że znajduje się w takiej właśnie sytuacji, niezależnie od tego, czy rozstrzygnięcie sprawy może zmienić sytuację prawną stowarzyszenia jako takiego.
9 Przyjęcie tak szerokiej wykładni prawa do dopuszczenia do sprawy w charakterze interwenienta w przypadku reprezentatywnych stowarzyszeń zawodowych ma bowiem na celu umożliwienie lepszej oceny ram, w jakich przestawiane są sprawy przedkładane sędziemu Unii, unikając jednocześnie dopuszczania do sprawy zbyt wielu interwenientów indywidualnych, co zagrażałoby skuteczności i prawidłowemu przebiegowi procedury [zob. w tym zakresie postanowienia prezesa Trybunału z dnia 17 czerwca 1997 r., National Power i PowerGen/Komisja, C‑151/97 P(I) i C‑157/97 P(I), EU:C:1997:307, pkt 66, oraz z dnia 1 października 2019 r., Komisja/Ville de Paris i in., C‑179/19 P, niepublikowane, EU:C:2019:836, pkt 12]. W przeciwieństwie zaś do osób fizycznych i prawnych działających we własnym imieniu, reprezentatywne stowarzyszenia zawodowe mogą wnosić o dopuszczenie w charakterze interwenienta do toczącego się przed Trybunałem postępowania nie w celu obrony interesów indywidualnych, lecz w celu obrony zbiorowych interesów swoich członków. Dopuszczenie takiego stowarzyszenia do sprawy w charakterze interwenienta umożliwia bowiem uzyskanie całościowej perspektywy tych zbiorowych interesów, których dotyczy mająca zasadnicze znaczenie kwestia, od której zależy rozstrzygnięcie sporu, a zatem – umożliwia Trybunałowi lepszą ocenę ram, w jakich dana sprawa została mu przedłożona.
10 W związku z powyższym, zgodnie z orzecznictwem przywołanym w pkt 8 niniejszego postanowienia, a w szczególności, jak wynika z orzecznictwa Sądu Unii Europejskiej (zob. postanowienie prezesa trzeciej izby Sądu w składzie powiększonym z dnia 6 października 2021 r., Illumina/Komisja, T‑227/21, niepublikowane, EU:T:2021:672, pkt 24 i przytoczone tam orzecznictwo), stowarzyszenie może zostać dopuszczone do sprawy w charakterze interwenienta, jeżeli, po pierwsze, jest reprezentatywne dla znacznej liczby przedsiębiorstw prowadzących działalność w danym sektorze, jeżeli, po drugie, ma za cel ochronę interesów swych członków, jeżeli, po trzecie, dana sprawa może dotyczyć mających zasadnicze znaczenie kwestii wpływających na funkcjonowanie danego sektora i jeżeli, w związku z tym, po czwarte, mający zapaść w sprawie wyrok może mieć istotny wpływ na interesy ich członków.
11 To właśnie w świetle tych przesłanek, których spełnienie musi zostać potwierdzone, należy zbadać zasadność złożonego przez Biocom California wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.
12 W niniejszej sprawie należy w pierwszej kolejności zauważyć, że stowarzyszenie to reprezentuje znaczną liczbę przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze wyrobów farmaceutycznych i medycznych. Rozpatrywana koncentracja dotyczy zaś sektora badań krwi przeprowadzanych w celu wczesnego wykrywania przypadków nowotworów przy użyciu sekwencjonowania nowej generacji (next-generation sequencing, tzw. „NGS”) oraz, szerzej rzecz ujmując, sektora farmaceutycznego lub wyrobów medycznych.
13 W tym względzie w swoim wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze interwenienta Biocom California wskazała, że liczy ponad 1365 członków prowadzących działalność w sektorze wyrobów farmaceutycznych i medycznych, wśród których znajduje się 155 przedsiębiorstw specjalizujących się w badaniach genomu i diagnostyce, jak również wiele przedsiębiorstw zajmujących się wykrywaniem nowotworów na podstawie analizy krwi przy użyciu sekwencjonowania genomowego nowej generacji. Biocom California reprezentuje zatem znaczną liczbę przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze gospodarczym, którego dotyczy rozpatrywana koncentracja, a zatem można ją uznać za reprezentatywne stowarzyszenie handlowe w rozumieniu rozstrzygnięcia zawartego w pkt 10 niniejszego postanowienia.
14 W drugiej kolejności, z wniosku Biocom California o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta i z załączonych do niego dokumentów wynika, że stowarzyszenie to posiada osobowość prawną i że jego statut upoważnia je do „podejmowania wszelkich zgodnych z prawem działań koniecznych lub pożądanych dla osiągnięcia jego szczególnego celu”, jakim jest rozwój, promowanie i zachęcanie do prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze nauk przyrodniczych. Statut Biocom California, który stanowi, że przedmiotem działalności tego stowarzyszenia jest ochrona jego członków, pozwala mu zatem na występowanie przed sądem w celu obrony interesów jego członków.
15 W trzeciej kolejności należy zauważyć, że w niniejszej sprawie Trybunał prawdopodobnie wyda rozstrzygnięcie między innymi w kwestii tego, czy na podstawie art. 22 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (Dz.U. 2004, L 24, s. 1) Komisja jest uprawniona do uwzględnienia wniosku o odesłanie do niej sprawy dotyczącej koncentracji, skierowanej doń przez państwo członkowskie posiadające krajowy system kontroli koncentracji w sytuacji, gdy dana koncentracja nie jest objęta zakresem stosowania tego systemu krajowego.
16 Jak podniosło Biocom California, niniejsza sprawa dotyczy zatem mającej zasadnicze znaczenie kwestii, która może okazać się istotna dla sektora nauk przyrodniczych, a w szczególności dla spółek farmaceutycznych, w tym również członków Biocom Calfornia, które prowadzą działalność w tym sektorze. Jak wynika bowiem z wytycznych Komisji dotyczących stosowania mechanizmu odsyłania spraw przewidzianego w art. 22 rozporządzenia [nr 139/2004] w odniesieniu do określonych kategorii spraw (Dz.U. 2021, C 113, s. 1), sektor farmaceutyczny jest jednym ze szczególnych sektorów gospodarki, w odniesieniu do których Komisja rozważa zachęcanie do częstszego odsyłania jej spraw przez organy ochrony konkurencji państw członkowskich na podstawie art. 22 tego rozporządzenia oraz uwzględniania takich odesłań. Jest więc tym bardziej prawdopodobne, że koncentracje w ramach sektora farmaceutycznego, które nie mieszczą się w progach jurysdykcyjnych przewidzianych w tym rozporządzeniu i w krajowych systemach kontroli koncentracji, będą przez te organy ściśle monitorowane i będą one przedmiotem odesłania kierowanego na podstawie tego przepisu, jeżeli Trybunał potwierdzi przedstawioną w zaskarżonym wyroku wykładnię.
17 Okoliczność, że niniejsza sprawa zakończy się wydaniem wyroku mającego szczególny wpływ na sposób, w jaki niektóre koncentracje w sektorze nauk przyrodniczych będą prawdopodobnie traktowane na podstawie art. 22 rozporządzenia nr 139/2004 w przyszłości, jest wystarczająca, aby uznać, że sprawa ta budzi zasadnicze wątpliwości mające wpływ na funkcjonowanie tego szczególnego sektora, w którym prowadzą działalność niektórzy z członków Biocom California.
18 W tym samym duchu należy stwierdzić, w czwartej kolejności, że udzielenie odpowiedzi na zadane w niniejszej sprawie zasadnicze pytania leży w interesie członków Biocom California. W szczególności, jak wskazało to stowarzyszenie, istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że dokonana przez Komisję wykładnia art. 22 rozporządzenia nr 139/2004 będzie miała zastosowanie do koncentracji przedsiębiorstw pozaeuropejskich, a w szczególności do koncentracji przedsiębiorstw prowadzących działalność w takich sektorach jak sektor nauk przyrodniczych, które charakteryzują się występowaniem na rynku dużej liczby przedsiębiorstw dopiero rozpoczynających swą działalność (start-upów). Ponadto istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że przedsiębiorstwa uczestniczące w tych koncentracjach, zarówno ze względu na to, gdzie znajdują się ich siedziby, jak i ze względu na ograniczoną wielkość obrotów osiąganych w Unii Europejskiej, nie osiągają progów obrotów wymaganych do zgłoszenia takich operacji, zarówno na szczeblu europejskim, jak i krajowym.
19 W tym względzie Biocom California wskazało, że reprezentuje przede wszystkim przedsiębiorstwa z sektora nauk przyrodniczych mające siedziby w Stanach Zjednoczonych, a w szczególności w Kalifornii, w tym nowo powstałe przedsiębiorstwa (start-upy) poszukujące finansowania oraz duże przedsiębiorstwa poszukujące komercyjnych możliwości zainwestowania w takie nowo powstałe przedsiębiorstwa.
20 Z całokształtu powyższych rozważań wynika, że, przyjmując szeroką wykładnię prawa do dopuszczenia do sprawy w charakterze interwenienta przysługującego stowarzyszeniom zawodowym reprezentującym przedsiębiorstwa z sektora, którego dotyczy dana sprawa, należy uznać, że w niniejszej sprawie Biocom California w sposób wymagany prawem wykazało, iż ma bezpośredni i aktualny interes w rozstrzygnięciu sprawy przedstawionej Trybunałowi w ramach niniejszego odwołania, w rozumieniu art. 40 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
21 Zgodnie zatem z tym przepisem oraz art. 131 § 3 regulaminu, który znajduje zastosowanie do postępowania odwoławczego na mocy art. 190 § 1 tego regulaminu, należy dopuścić Biocom California do postępowania w charakterze interwenienta popierającego żądania spółki Illumina.
W przedmiocie zakresu uprawnień procesowych interwenienta
22 Ponieważ wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta został uwzględniony, Biocom California zostaną przekazane, w zastosowaniu art. 131 § 3 regulaminu, mającego zastosowanie do postępowania odwoławczego na mocy art. 190 § 1 tego regulaminu, wszelkie doręczone stronom dokumenty procesowe, jeśli strony te nie wniosą o wyłączenie z tego niektórych dokumentów.
23 Ponieważ wniosek ten został złożony w terminie jednego miesiąca przewidzianego w art. 190 § 2 regulaminu, Biocom California będzie mogło, zgodnie z art. 132 § 1 regulaminu, który ma zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 190 § 1 regulaminu, przedstawić uwagi interwenienta w terminie jednego miesiąca od przekazania dokumentów, o którym mowa w poprzednim akapicie.
24 Wreszcie, jeśli odbędzie się rozprawa, Biocom California będzie mogła przedstawić swe uwagi ustnie.
W przedmiocie kosztów
25 Zgodnie z art. 137 regulaminu postępowania, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 mocy § 1, o kosztach rozstrzyga się w wyroku lub postanowieniu kończącym postępowanie w sprawie.
26 Ponieważ złożony przez Biocom California wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta został uwzględniony, rozstrzygnięcie o kosztach związanych z tą interwencją nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Z powyższych względów prezes Trybunału postanawia, co następuje:
1) Biocom California zostaje dopuszczone do udziału w sprawie C‑611/22 P w charakterze interwenienta popierającego żądania spółki Illumina Inc.
2) Sekretarz zapewnia przekazanie Biocom California odpisów wszelkich dokumentów procesowych.
3) Biocom California przysługuje miesięczny termin, którego bieg rozpoczyna się począwszy od daty przekazania, o którym mowa w pkt 2 tej sentencji, na przedstawienie uwag interwenienta.
4) Rozstrzygnięcie o kosztach związanych z interwencją Biocom California nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Podpisy