Sprawa T‑468/10

Joseph Doherty

przeciwko

Komisji Europejskiej

Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin na wniesienie skargi – Przekroczenie terminu – Brak siły wyższej – Brak usprawiedliwionego błędu – Oczywista niedopuszczalność

Streszczenie postanowienia

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Charakter bezwzględnie wiążący – Badanie z urzędu przez sąd Unii – Pojęcie

(art. 263 akapit szósty TFUE; regulamin postępowania przed Sądem, art. 102 § 2)

2.      Postępowanie – Termin do wniesienia skargi – Obliczanie – Uwzględnienie daty i godziny wpływu do sekretariatu

(protokół nr 6 w sprawie ustalenia siedzib instytucji i niektórych organów, jednostek organizacyjnych i służb Unii Europejskiej,załączony do traktatów UE, FUE i EWEA, jedyny artykuł; regulamin postępowania przed Sądem, art. 43 § 3, art. 101 § 1 lit. a), b), art. 101 § 2)

3.      Postępowanie – Termin do wniesienia skargi – Prekluzja – Nieprzewidywalne okoliczności lub siła wyższa – Pojęcie

(statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 45 akapit drugi)

4.      Postępowanie – Termin do wniesienia skargi – Prekluzja – Usprawiedliwiony błąd – Pojęcie – Zakres

1.      Zgodnie z art. 263 akapit szósty TFUE skarga o stwierdzenie nieważności powinna być wniesiona w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie. Ten termin do wniesienia skargi ma charakter bezwzględnie wiążący, ponieważ został ustanowiony w celu zapewnienia jasności i pewności stanów prawnych oraz uniknięcia jakiejkolwiek dyskryminacji lub arbitralnego traktowania przy administrowaniu wymiarem sprawiedliwości, a do sądu Unii należy sprawdzenie z urzędu, czy został on dotrzymany.

(por. pkt 10, 12)

2.      Godzina, którą należy wziąć pod uwagę przy składaniu skargi do Sądu, to godzina odnotowana w jego sekretariacie. Ponieważ zgodnie z art. 43 § 3 regulaminu postępowania przed Sądem przy obliczaniu terminów procesowych uwzględnia się wyłącznie datę wpływu danego pisma do sekretariatu Sądu, należy uznać, że przy obliczaniu tych terminów należy uwzględnić wyłącznie godzinę wpływu danego pisma do sekretariatu. Ponieważ Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma swą siedzibę w Luksemburgu, przy składaniu skargi do sekretariatu, należy uwzględnić czas luksemburski.

(por. pkt 16)

3.      Od stosowania przepisów wspólnotowych dotyczących terminów procesowych można odstąpić jedynie w zupełnie wyjątkowych okolicznościach, w razie wystąpienia nieprzewidywalnych okoliczności lub przypadku siły wyższej, zgodnie z art. 45 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości, ponieważ ścisłe stosowanie tych norm odpowiada wymogom pewności prawa oraz konieczności zapobieżenia jakiejkolwiek dyskryminacji lub arbitralnemu traktowaniu przy administrowaniu wymiarem sprawiedliwości.

Pojęcia nieprzewidywalnych okoliczności i siły wyższej obejmują obiektywny element dotyczący nadzwyczajnego i niezależnego od woli zainteresowanego zdarzenia, jak również element subiektywny, polegający na obowiązku przeciwdziałania przez zainteresowanego następstwom takiego zdarzenia poprzez przedsięwzięcie odpowiednich środków, niewymagających jednak podjęcia działań nieproporcjonalnych do zamierzonego skutku. Zainteresowany powinien wnikliwie nadzorować przebieg postępowania, a w szczególności wykazać się starannością w celu dochowania przewidzianych terminów.

(por. pkt 18, 19)

4.      Usprawiedliwiony błąd może w wyjątkowych okolicznościach skutkować wstrzymaniem upływu terminu dla strony skarżącej. Usprawiedliwiony błąd jest pojęciem, które należy poddawać zawężającej wykładni i które może obejmować swym zakresem wyłącznie wyjątkowe okoliczności, w szczególności kiedy zachowanie danej instytucji samo doprowadziło albo w decydującym zakresie przyczyniło się do powstania zrozumiałych wątpliwości w świadomości osoby działającej w dobrej wierze, zachowującej wszelką staranność wymaganą od osoby przeciętnie zorientowanej.

Tak nie jest nawet przy założeniu, że sekretariat Sądu udzielił telefonicznej informacji na temat postępowania przy składaniu skargi, ze względu na to, że z jednej strony skarżący jest zobowiązany stosować przepisy regulaminu postępowania przed Sądem w zakresie postępowania przy składaniu skargi oraz w zakresie znajdujących zastosowanie terminów, które nie stwarzają szczególnych trudności interpretacyjnych, a z drugiej strony do zadań i kompetencji urzędników sekretariatu nie należy wypowiadanie się w przedmiocie obliczenia terminu do wniesienia skargi. Kwestie związane z funkcjonowaniem i organizacją pracy pełnomocnika skarżącego nie mogą mieć w dodatku usprawiedliwiającego skutku w stosunku do złożenia skargi po terminie.

(por. pkt 27–30)