Sprawa T‑466/14

Królestwo Hiszpanii

przeciwko

Komisji Europejskiej

Unia celna – Przywóz produktów z tuńczyka pochodzących z Salwadoru – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych – Wniosek o niedokonywanie pokrycia należności celnych przywozowych – Artykuł 220 ust. 2 lit. b) i art. 236 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92 – Prawo do dobrej administracji w ramach art. 872a rozporządzenia (EWG) nr 2454/93 – Błąd właściwych władz, którego w racjonalny sposób nie można wykryć

Streszczenie – wyrok Sądu (piąta izba) z dnia 15 grudnia 2016 r.

1.      Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Prawo do bycia wysłuchanym – Obowiązek przestrzegania tych zasad przez administracje krajowe w ramach procedury retrospektywnego pokrycia należności celnych – Zakres

(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 2, art. 47, 48; rozporządzenie Komisji nr 2454/93, art. 872, art. 872a, art. 873)

2.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Charakter kumulatywny

[rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 220 ust. 2 lit. b)]

3.      Postępowanie sądowe – Podnoszenie nowych zarzutów w toku postępowania – Zarzut podniesiony po raz pierwszy na etapie repliki – Niedopuszczalność

[regulamin postępowania przed Sądem, art. 76 lit. d), art. 84 § 1]

4.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Błąd administracji, który nie mógł „w racjonalny sposób zostać wykryty przez płatnika” – Błędy zawarte w świadectwie pochodzenia na „formularzu A” – Kryteria oceny

[rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 220 ust. 2 lit. b)]

5.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Kryteria oceny

[rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 220 ust. 2 lit. b)]

6.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Dobra wiara płatnika – Pojęcie – Związek z warunkiem braku wiedzy o błędzie popełnionym przez organy celne

[rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 220 ust. 2 lit. b)]

7.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Poszanowanie obowiązujących przepisów dotyczących zgłoszenia celnego – Zakres

[rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 220 ust. 2 lit. b)]

8.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Błąd administracji, który nie mógł „w racjonalny sposób zostać wykryty przez płatnika” – Kryteria oceny

[rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 220 ust. 2 lit. b)]

9.      Środki własne Unii Europejskiej – Retrospektywne pokrycie należności celnych przywozowych lub wywozowych – Przesłanki braku zaksięgowania należności celnych przywozowych określonych w art. 220 ust. 2 lit. b) rozporządzenia nr 2913/92 – Obowiązek dostarczenia organom celnym wszystkich niezbędnych informacji przewidzianych w prawie Unii i w prawie krajowym

(rozporządzenie Rady nr 2913/92, zmienione rozporządzeniem nr 2700/2000, art. 84)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 39–42)

2.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 47–50, 124)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 71–73)

4.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 79–81, 86)

5.      Artykuł 220 ust. 2 lit. b) akapity od drugiego do piątego rozporządzenia nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny ustanawiają regulację szczególną, w świetle której brak jest retrospektywnego zaksięgowania należności celnych przywozowych, gdy status preferencyjny towaru został ustalony na podstawie systemu współpracy administracyjnej z udziałem władz państwa trzeciego.

W tym względzie badanie wniosku o odstąpienie od retrospektywnego pokrycia należności celnych przywozowych powinno zostać wykonane w świetle art. 220 ust. 2 lit. b) akapity od drugiego do piątego Wspólnotowego kodeksu celnego.

Jednakże rzeczone badanie powinno również zostać dokonane przy uwzględnieniu przepisu art. 220 ust. 2 lit. b) akapit pierwszy tego kodeksu, a zatem warunków kumulatywnych, które zawiera i które powinny zostać spełnione wraz z warunkiem dotyczącym możliwości wykrycia w sposób racjonalny błędu popełnionego przez właściwe władze, a polegających na tym, że płatnik działał w dobrej wierze i dochował wszystkich przepisów przewidzianych w obowiązujących regulacjach.

(zob. pkt 106, 107)

6.      Jeżeli chodzi o warunek dotyczący dobrej wiary płatnika przewidziany w art. 220 ust. 2 lit. b) akapit pierwszy rozporządzenia nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny, to z akapitu czwartego tego przepisu wynika, że płatnik może powołać się na dobrą wiarę, jeżeli może udowodnić, że w okresie przedmiotowych operacji handlowych zachował należytą staranność, aby upewnić się, czy spełnione zostały wszystkie warunki korzystania z preferencji.

Ponadto warunek dobrej wiary podmiotu gospodarczego i warunek braku wiedzy o błędzie popełnionym przez organy celne pozostają ze sobą w pewnym związku. Kwestia, czy podmiot gospodarczy działał w dobrej wierze, prowadzi bowiem do konieczności ustalenia, czy nie mógł on w sposób racjonalny wykryć błędu popełnionego przez właściwe władze.

W tym względzie motyw 11 rozporządzenia nr 2700/2000 zmieniającego rozporządzenie nr 2913/92 należy interpretować w ten sposób, że stanowi on wskazanie, iż dobrą wiarę płatnika należy zbadać wówczas, gdy błąd popełniony przez władze państwa trzeciego doprowadził do wystawienia nieprawidłowego świadectwa, niezależnie od przyczyn tego błędu, a więc od tego, czy popełniły go owe władze, czy też został on spowodowany nieprawidłowym przedstawieniem okoliczności faktycznych przez eksportera.

(zob. pkt 108, 110, 112, 118, 122)

7.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 125)

8.      Błąd popełniony przez właściwe władze musi być tego rodzaju, żeby nie mógł zostać w racjonalny sposób wykryty przez działającego w dobrej wierze płatnika, mimo jego doświadczenia zawodowego i wykazanej przezeń należytej staranności. Prawdą jest, że doświadczenie zawodowe jako takie nie wyklucza dobrej wiary podmiotu gospodarczego lub braku możliwości wykrycia błędu. Jednak od doświadczonego profesjonalisty można oczekiwać, iż dochowa on większej dbałości w odniesieniu do aspektów administracyjnych i faktycznych, których ocena należy do zwykłego zakresu jego działalności, w związku z czym może on łatwiej stwierdzić wszelkie odstępstwo od zwykłej i prawidłowej praktyki. W odniesieniu do staranności, do podmiotu gospodarczego, który ma w danym zakresie wątpliwości, należy zdobycie informacji i wszelkich możliwych wyjaśnień, tak aby nie naruszyć właściwych przepisów.

W tym aspekcie jest niezaprzeczalne, iż warunek braku możliwości wykrycia błędu popełnionego przez właściwe władze jest w pewnym stopniu związany z kwestią dobrej wiary płatnika. Jednakże nie można przyjąć, jakoby okoliczność, że uznaje się, iż błąd nie mógł zostać w racjonalny sposób wykryty – co wynika z zastosowania przepisu art. 220 ust. 2 lit. b) akapit drugi rozporządzenia nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny, wprowadzonego rozporządzeniem nr 2700/2000 – skutkowała automatycznie i koniecznie stwierdzeniem dobrej wiary płatnika.

(zob. pkt 131, 133, 134, 143)

9.      Zgłaszający jest zobowiązany do dostarczenia właściwym organom celnym wszystkich niezbędnych informacji przewidzianych przepisami Unii i krajowymi, które w danym przypadku stanowią ich uzupełnienie lub dokonują ich transpozycji, w związku z postępowaniem celnym wymaganym dla danych towarów.

Jednakże obowiązek ten nie może wykraczać poza informacje, które zgłaszający może racjonalnie znać lub pozyskać, w związku z czym jest wystarczające, aby tego rodzaju informacje, nawet jeśli są nieprawidłowe, zostały przedłożone w dobrej wierze.

(zob. pkt 176, 177)