Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 6ης Οκτωβρίου 2021 –
AZ κατά Επιτροπής
(Υπόθεση T‑196/19) (1)
«Κρατικές ενισχύσεις – Καθεστώς ενισχύσεων που έθεσε σε εφαρμογή η Γερμανία υπέρ ορισμένων μεγάλων καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας – Απαλλαγή από τα τέλη δικτύου για την περίοδο 2012-2013 – Απόφαση που κηρύσσει το καθεστώς ενισχύσεων ασυμβίβαστο με την εσωτερική αγορά και παράνομο, διατάσσει δε την ανάκτηση των καταβληθεισών ενισχύσεων – Προσφυγή ακυρώσεως – Προθεσμία ασκήσεως προσφυγής – Παραδεκτό – Έννοια ενίσχυσης – Κρατικοί πόροι – Επιλεκτικός χαρακτήρας – Ίση μεταχείριση – Δικαιολογημένη εμπιστοσύνη»
1. Προσφυγή ακυρώσεως – Προθεσμίες – Έναρξη – Ημερομηνία δημοσιεύσεως ή κοινοποιήσεως – Ημερομηνία λήψεως γνώσεως της πράξεως – Επικουρικός χαρακτήρας – Πράξεις οι οποίες αποτελούν το αντικείμενο δημοσιεύσεως στην Επίσημη Εφημερίδα, δυνάμει κανονιστικής διατάξεως – Απόφαση της Επιτροπής με την οποία περατώνεται επίσημη διαδικασία εξέτασης στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων – Προσφυγή ασκηθείσα από διάδικο ο οποίος δεν ήταν αποδέκτης της αποφάσεως – Προθεσμία που αρχίζει από την ημερομηνία δημοσιεύσεως
(Άρθρο 263, εδ. 6, ΣΛΕΕ· κανονισμός 2015/1589 του Συμβουλίου, άρθρα 9 και 32 § 3)
(βλ. σκέψεις 35-38, 40)
2. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Ενισχύσεις προερχόμενες από κρατικούς πόρους – Έννοια των κρατικών πόρων – Απαλλαγή από τα τέλη δικτύου η οποία χορηγείται σε ορισμένους μεγάλους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας – Αποζημίωση για απώλειες εσόδων των φορέων εκμεταλλεύσεως δικτύων με την καθιέρωση πρόσθετης χρεώσεως που επιβάλλεται σε ορισμένους τελικούς καταναλωτές και στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας – Εμπίπτει – Προϋποθέσεις – Πρόσθετη χρέωση που προσομοιάζει με φόρο υπέρ τρίτων – Κρατικός έλεγχος επί των πόρων που συγκεντρώνονται από την είσπραξη της πρόσθετης χρεώσεως ή επί των διαχειριστών αυτών των πόρων – Διαζευκτικές προϋποθέσεις
(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 56-74, 77)
3. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Χορήγηση, από το Δημόσιο, πλεονεκτήματος μέσω κρατικών πόρων – Ενίσχυση χορηγηθείσα κατά παράβαση των εθνικών κανόνων – Δεν ασκεί επιρροή
(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 75, 76)
4. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Ενισχύσεις προερχόμενες από κρατικούς πόρους – Έννοια των κρατικών πόρων – Απαλλαγή από τα τέλη δικτύου η οποία χορηγείται σε ορισμένους μεγάλους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας – Αποζημίωση για απώλειες εσόδων των φορέων εκμεταλλεύσεως δικτύων με την καθιέρωση πρόσθετης χρεώσεως που επιβάλλεται σε ορισμένους τελικούς καταναλωτές και στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας – Η πρόσθετη χρέωση μετακυλίεται εξ ολοκλήρου, βάσει νομικής υποχρεώσεως, στους εν λόγω τελικούς οφειλέτες – Πρόσθετη χρέωση που προσομοιάζει με φόρο υπέρ τρίτων – Ο μηχανισμός της πρόσθετης χρεώσεως εμπίπτει στην έννοια των κρατικών πόρων
(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 78-98)
5. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Ενισχύσεις προερχόμενες από κρατικούς πόρους – Έννοια των κρατικών πόρων – Απαλλαγή από τα τέλη δικτύου η οποία χορηγείται σε ορισμένους μεγάλους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας – Αποζημίωση για απώλειες εσόδων των φορέων εκμεταλλεύσεως δικτύων με την καθιέρωση πρόσθετης χρεώσεως που επιβάλλεται σε ορισμένους τελικούς καταναλωτές και στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας – Κρατικός έλεγχος σε ολόκληρο τον μηχανισμό εισπράξεως της πρόσθετης χρεώσεως και τον μηχανισμό διαθέσεως των πόρων που συγκεντρώνονται – Κρατικός έλεγχος επί των πόρων που εισπράττονται στο πλαίσιο της πρόσθετης χρεώσεως – Ο μηχανισμός της πρόσθετης χρεώσεως εμπίπτει στην έννοια των κρατικών πόρων
(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 99-114)
6. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Επιλεκτικός χαρακτήρας του μέτρου – Μέτρο το οποίο χορηγεί φορολογικό πλεονέκτημα – Πλαίσιο αναφοράς για τη διαπίστωση της ύπαρξης πλεονεκτήματος – Οριοθέτηση καθ’ ύλην – Κριτήρια – Προσδιορισμός του κοινού ή κανονικού φορολογικού καθεστώτος
(Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 122-133)
7. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Ανάκτηση παράνομης ενισχύσεως – Ενίσχυση χορηγηθείσα κατά παράβαση των διαδικαστικών κανόνων του άρθρου 108 ΣΛΕΕ – Ενδεχόμενη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη των δικαιούχων – Δεν υφίσταται πλην εξαιρετικών περιπτώσεων
(Άρθρο 108 § 3 ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 148-155)
Διατακτικό
Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:
1) | | Απορρίπτει την προσφυγή. |
2) | | Η AZ φέρει τα δικαστικά έξοδά της καθώς και εκείνα στα οποία υποβλήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. |
3) | | Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας φέρει τα δικαστικά έξοδά της. |