Sprawa T-76/11

Królestwo Hiszpanii

przeciwko

Komisji Europejskiej

Rybołówstwo – Środki ochrony zasobów rybołówstwa – Artykuł 105 rozporządzenia (WE) nr 1224/2009 – Odliczenia od kwot przyznanych na dany rok z powodu przekroczeń kwot przyznanych na lata poprzednie – Stosowanie w czasie – Pewność prawa – Wykładnia gwarantująca poszanowanie prawa pierwotnego – Zasada legalności kar – Brak mocy wstecznej

Streszczenie – Wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 21 listopada 2012 r.

1.      Akty instytucji – Stosowanie w czasie – Moc wsteczna przepisu prawa materialnego – Przesłanki

2.      Rybołówstwo – Ochrona zasobów morskich – Uregulowania dotyczące kwot połowowych – Odliczenia od kwot przyznanych na dany rok z powodu przekroczeń kwot przyznanych na lata poprzednie – Rozporządzenie nr 1004/2010 – Podstawa prawna – Artykuł 105 rozporządzenia nr 1224/2009 – Stosowanie w czasie

(rozporządzenie Rady nr 1224/2009, art. 105; rozporządzenie Komisji nr 1004/2010)

3.      Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Pewność prawa – Zakres

4.      Rybołówstwo – Ochrona zasobów morskich – Uregulowania dotyczące kwot połowowych – Odliczenia od kwot przyznanych na dany rok z powodu przekroczeń kwot przyznanych na lata poprzednie – Rozporządzenie nr 1004/2010 – Podstawa prawna – Artykuł 105 rozporządzenia nr 1224/2009 – Naruszenie zasady pewności prawa – Brak

(rozporządzenie Rady nr 1224/2009, art. 105; rozporządzenie Komisji nr 1004/2010)

5.      Rybołówstwo – Ochrona zasobów morskich – Uregulowania dotyczące kwot połowowych – Odliczenia od kwot przyznanych na dany rok z powodu przekroczeń kwot przyznanych na lata poprzednie – Rozporządzenie nr 1004/2010 – Podstawa prawna – Artykuł 105 rozporządzenia nr 1224/2009 – Odliczenia oparte na regulacji poprzedzającej rozporządzenie nr 1224/2009 – Naruszenie zasady legalności kar – Brak

(rozporządzenia Rady: nr 847/96, art. 5; nr 2371/2002, art. 23 ust. 4; nr 1224/2009, art. 105; rozporządzenie Komisji nr 1004/2010)

6.      Rybołówstwo – Ochrona zasobów morskich – Uregulowania dotyczące kwot połowowych – Odliczenia od kwot przyznanych na dany rok z powodu przekroczeń kwot przyznanych na lata poprzednie – Odliczenia niestanowiące sankcji – Podleganie zasadzie legalności kar – Brak

(rozporządzenia Rady: nr 847/96, art. 5 ust. 1; nr 2371/2002, art. 23 ust. 4)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 26)

2.      Jedyną podstawą prawną, na której Komisja mogła oprzeć rozporządzenie nr 1004/2010 w sprawie wprowadzenia odliczeń od niektórych kwot połowowych na rok 2010 z powodu przełowienia w poprzednim roku, jest art. 105 rozporządzenia nr 1224/2009 ustanawiającego wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa. Wykładnia tego artykułu, zgodnie z którą nie miał on zastosowania do przekroczeń kwot, do których doszło przed dniem 1 stycznia 2010 r., prowadziłaby do tego, że przekroczenia te nie mogłyby powodować odliczeń i pozostawałaby bez konsekwencji. Taki skutek byłby wyraźnie sprzeczny z celami rozporządzenia nr 1224/2009, w szczególności z celem zagwarantowania, by limity uprawnień do połowów były w pełni uwzględniane.

Ponadto Komisja jest zobowiązana postępować zgodnie z jasnymi wskazaniami prawodawcy Unii i stosować art. 105 rozporządzenia nr 1224/2009 od dnia 1 stycznia 2010 r. W przypadku gdyby zastosowanie tego artykułu do sytuacji zaistniałych przed jego wejściem w życie lub jego stosowaniem w czasie okazało się problematyczne w świetle zasady pewności prawa, Komisja byłaby zobowiązana interpretować go zwężająco w celu zagwarantowania poszanowania tej zasady prawa pierwotnego.

(por. pkt 32, 34)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 39)

4.      Opierając rozporządzenie nr 1004/2010 w sprawie wprowadzenia odliczeń od niektórych kwot połowowych na rok 2010 z powodu przełowienia w poprzednim roku na art. 105 rozporządzenia nr 1224/2009 ustanawiającego wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa, które stosuje się od dnia 1 stycznia 2010 r., Komisja zastosowała nową regulację do sytuacji faktycznej zaistniałej pod rządami wcześniejszej regulacji. Jednakże na mocy regulacji poprzedzającej art. 105 rozporządzenia nr 1224/2009 Komisja była uprawniona do dokonania odliczeń od kwot przyznanych na dany rok z powodu przekroczeń nie tylko kwot roku poprzedniego, lecz również kwot odnoszących się do lat wcześniejszych od niego. W rezultacie Komisja nie naruszyła zasady pewności prawa, ponieważ nie poddała rozpatrywanych przekroczeń regulacji mniej korzystnej niż ta, która obowiązywała w czasie, kiedy do nich doszło,.

(por. pkt 40, 41, 64, 65)

5.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 67, 68, 78, 80–83)

6.      Odliczenia przewidziane w art. 23 ust. 4 rozporządzenia nr 2371/2002 w sprawie ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa w ramach wspólnej polityki rybołówstwa i w art. 5 ust. 1 rozporządzenia nr 847/96 wprowadzającego dodatkowe, ustalane z roku na rok, warunki zarządzania ogólnym dopuszczalnym połowem (TAC) i kwotami nie stanowią sankcji, a więc nie są poddane zasadzie legalności kar.

System kwot połowowych ma bowiem na celu zagwarantowanie ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa. Odliczenia od kwot mają służyć przestrzeganiu kwot, a więc mają ten sam cel.

Sam fakt, że odliczenia mają taki cel, nie pozwala wykluczyć, iż chodzi o sankcje w rozumieniu wspomnianej zasady, ponieważ również środki represyjne mogą realizować ten cel. Jednakże środek, który ogranicza się do ustanowienia rekompensaty za spowodowaną szkodę, a tym samym do przywrócenia status quo ante, nie stanowi środka represyjnego w rozumieniu zasady legalności kar.

W tym względzie art. 23 ust. 4 rozporządzenia nr 2371/2002 i art. 5 ust. 1 rozporządzenia nr 847/96 ograniczają się do ustanowienia odliczeń polegających na zwykłej kompensacji przekroczenia kwot, a więc nie przewidują sankcji, to jest środka wykraczającego ponad tę kompensację.

O ile prawdą jest, że powyższe przepisy przewidują mnożniki do obliczania odliczeń, o tyle mnożników tych nie można uznać za sankcje wykraczające ponad cel kompensacji, ponieważ mają one zagwarantować pełne naprawienie szkody spowodowanej przekroczeniem kwot. Przełowienie ma bowiem negatywny wpływ na zdolność reprodukcyjną danego stada, mogący spowolnić jego odtworzenie i spowodować jego zmniejszenie.

(por. pkt 70–72, 76, 78)