Language of document : ECLI:EU:T:2020:199

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ένατο τμήμα)

της 13 Μαΐου 2020 (*)

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία για την κήρυξη ακυρότητας – Λεκτικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης BIO-INSECT Shocker – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Σήμα που θα μπορούσε να παραπλανήσει το κοινό – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009»

Στην υπόθεση T‑86/19,

SolNova AG, με έδρα το Zollikon (Ελβετία), εκπροσωπούμενη από τον P. Lee, δικηγόρο,

προσφεύγουσα,

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), εκπροσωπούμενου από την A. Söder,

καθού,

αντίδικος ενώπιον του τμήματος προσφυγών του EUIPO, παρεμβαίνουσα ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου:

Canina Pharma GmbH, με έδρα το Hamm (Γερμανία), εκπροσωπούμενη από τον O. Bischof, δικηγόρο,

με αντικείμενο προσφυγή κατά της αποφάσεως του δευτέρου τμήματος προσφυγών του EUIPO της 11ης Δεκεμβρίου 2018 (υπόθεση R 276/2018-2), σχετικά με διαδικασία κηρύξεως ακυρότητας μεταξύ της SolNova και της Canina Pharma,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (ένατο τμήμα),

συγκείμενο από τους M. J. Costeira, πρόεδρο, B. Berke (εισηγητή) και T. Perišin, δικαστές,

γραμματέας: E. Coulon

έχοντας υπόψη το δικόγραφο της προσφυγής που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 15 Φεβρουαρίου 2019,

έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως του EUIPO που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 30 Απριλίου 2019,

έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως της παρεμβαίνουσας που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 24 Απριλίου 2019,

έχοντας υπόψη ότι οι διάδικοι δεν υπέβαλαν αίτηση για τον καθορισμό ημερομηνίας διεξαγωγής επ’ ακροατηρίου συζητήσεως εντός τριών εβδομάδων από την επίδοση του εγγράφου με το οποίο γνωστοποιήθηκε η περάτωση της έγγραφης διαδικασίας και αποφασίζοντας, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 106, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, να κρίνει επί της προσφυγής χωρίς να διεξαχθεί επ’ ακροατηρίου συζήτηση,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

 Ιστορικό της διαφοράς

1        Στις 26 Νοεμβρίου 2015, η παρεμβαίνουσα, Canina Pharma GmbH, υπέβαλε στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) αίτηση καταχωρίσεως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ 2009, L 78, σ. 1), όπως έχει τροποποιηθεί [αντικατασταθεί από τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2017, για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ 2017, L 154, σ. 1)].

2        Το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση είναι το λεκτικό σημείο BIO‑INSECT Shocker.

3        Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση του σήματος εμπίπτουν στις κλάσεις 1, 5 και 31 κατά την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας, σχετικά με τη διεθνή κατάταξη των προϊόντων και των υπηρεσιών για την καταχώριση σημάτων, της 15ης Ιουνίου 1957, όπως έχει αναθεωρηθεί και τροποποιηθεί, και αντιστοιχούν, για κάθε μία από τις κλάσεις αυτές, στην εξής περιγραφή:

–        κλάση 1: «Βιοκτόνα παρασκευάσματα για χρήση στην βιομηχανία· χημικά παρασκευάσματα για χρήση στην παρασκευή βιοκτόνων· πρόσθετα χημικά εντομοκτόνων»·

–        κλάση 5: «Απολυμαντικά· προϊόντα για την καταστροφή παρασίτων· αντιπαρασιτικά παρασκευάσματα· βακτηριολογικά παρασκευάσματα για ιατρική ή κτηνιατρική χρήση· συμπληρώματα διατροφής· φαρμακευτικά σπρέι· αντιβακτηριδιακά σπρέι· αντιφλεγμονώδη σπρέι· εντομοκτόνα· παρασκευάσματα προσέλκυσης εντόμων· εντομοαπωθητικά σπρέι· εντομοαπωθητικά προϊόντα· ουσίες ρύθμισης της ανάπτυξης εντόμων· μαντιλάκια εμποτισμένα με εντομοαπωθητικά προϊόντα· σκόνες κατά των ψύλλων· σπρέι κατά των ψύλλων· περιλαίμια κατά των ψύλλων· παρασκευάσματα εξολόθρευσης ψύλλων· περιλαίμια κατά των ψύλλων για ζώα· σκόνες κατά των ψύλλων για ζώα· βιοκτόνα· συνθέσεις παρασκευασμάτων απώθησης ζώων· κτηνιατρικά προϊόντα· κτηνιατρικά διαγνωστικά αντιδραστήρια· κτηνιατρικά εμβόλια· διατροφικά συμπληρώματα για κτηνιατρική χρήση· προϊόντα υγιεινής για κτηνιατρική χρήση»·

–        κλάση 31: «Ζώα ζώντα· νωπά φρούτα και λαχανικά· βύνη· ποτά για κατοικίδια ζώα· τροφές και ζωοτροφές».

4        Η αίτηση καταχωρίσεως σήματος δημοσιεύθηκε στο Δελτίο κοινοτικών σημάτων αριθ. 2015/229, της 2ας Δεκεμβρίου 2015, και το επίμαχο σήμα καταχωρίστηκε στις 10 Μαρτίου 2016 με αριθμό 014837553.

5        Στις 12 Μαΐου 2016, η προσφεύγουσα, SolNova AG, υπέβαλε παρατηρήσεις τρίτων κατά της καταχωρίσεως του επίμαχου σήματος, υποστηρίζοντας ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ, γʹ και στʹ, του κανονισμού 207/2009 (νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ, γʹ και στʹ, του κανονισμού 2017/1001) απαγόρευε την καταχώριση του σήματος αυτού. Δεδομένου ότι οι παρατηρήσεις αυτές υποβλήθηκαν μετά την καταχώριση του επίμαχου σήματος, δεν ελήφθησαν υπόψη από το EUIPO.

6        Στις 25 Ιουλίου 2016, η προσφεύγουσα υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 52, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 207/2009 (νυν άρθρο 59, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 2017/1001), αίτηση κηρύξεως ακυρότητας του επίμαχου σήματος λόγω παραβάσεως του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ, γʹ, στʹ και ζʹ του κανονισμού 207/2009 (νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ, γʹ, στʹ και ζʹ του κανονισμού 2017/1001), για το σύνολο των προϊόντων που αφορά το προαναφερθέν σήμα.

7        Στις 20 Δεκεμβρίου 2017, το τμήμα ακυρώσεων απέρριψε την αίτηση κηρύξεως ακυρότητας κρίνοντας, καταρχάς, ότι το επίμαχο σήμα δεν ήταν περιγραφικό των καταχωρισμένων προϊόντων υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 2017/1001 και, ειδικότερα, ότι η χρήση του όρου «shocker» ήταν ασυνήθης σε σχέση με τα προϊόντα αυτά.

8        Επιπροσθέτως, το τμήμα ακυρώσεων έκρινε ότι το επίμαχο σήμα είχε επαρκή διακριτικό χαρακτήρα υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 2017/1001.

9        Τέλος, το τμήμα ακυρώσεων έκρινε ότι το επίμαχο σήμα δεν αντέκειτο στη δημόσια τάξη, όπως επιτάσσει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο στʹ, του κανονισμού 2017/1001, και ότι δεν ήταν παραπλανητικό υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του ίδιου κανονισμού.

10      Στις 7 Φεβρουαρίου 2018, η προσφεύγουσα άσκησε προσφυγή ενώπιον του EUIPO κατά της αποφάσεως του τμήματος ακυρώσεων, δυνάμει των άρθρων 66 έως 71 του κανονισμού 2017/1001.

11      Με απόφαση της 11ης Δεκεμβρίου 2018 (στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), το δεύτερο τμήμα προσφυγών του EUIPO απέρριψε την προσφυγή.

12      Πρώτον, το τμήμα προσφυγών απέρριψε τον λόγο ακυρώσεως που βασιζόταν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 2017/1001 και κατά τον οποίο το επίμαχο σήμα ήταν περιγραφικό των προϊόντων που αφορούσε. Πρώτον, έκρινε ότι το ενδιαφερόμενο κοινό αποτελείτο εν μέρει από το ευρύ κοινό και από ειδικούς και εν μέρει αποκλειστικώς από ειδικούς. Επίσης, έκρινε ότι το επίπεδο προσοχής των καταναλωτών ήταν από μέσο έως υψηλό, αναλόγως του είδους προϊόντων και ότι, στο μέτρο που το επίμαχο σήμα αποτελείτο από αγγλικούς όρους, ο καταναλωτής που έπρεπε να ληφθεί υπόψη ήταν ο αγγλόφωνος καταναλωτής.

13      Δεύτερον, το τμήμα προσφυγών επισήμανε ότι ορισμένα προϊόντα τα οποία αφορούσε το επίμαχο σήμα είχαν σχέση με εντομοκτόνα ή συναφή προϊόντα (στο εξής: προϊόντα που έχουν σχέση με τα εντομοκτόνα), ενώ άλλα δεν είχαν καμία σχέση με αυτά, καθώς και ότι η προσφεύγουσα είχε παραλείψει να προβάλει λόγους και επιχειρήματα προς θεμελίωση του ισχυρισμού ότι το επίμαχο σήμα ήταν περιγραφικό για τα δεύτερα.

14      Τρίτον, το τμήμα προσφυγών έκρινε ότι οι αγγλικοί όροι «bio insect shocker» δεν αποτελούσαν άμεση περιγραφή των χαρακτηριστικών των προϊόντων που έχουν σχέση με τα εντομοκτόνα, ότι ο όρος ήταν απλώς υπαινικτικός και υποδηλωτικός και ότι, για να καταλήξουν στη σημασία του επίμαχου σήματος την οποία είχε κατά νου η προσφεύγουσα, ήτοι στην έννοια ενός οικολογικού προϊόντος για την καταπολέμηση των εντόμων διά της προκλήσεως σοκ σε αυτά, οι ενδιαφερόμενοι καταναλωτές έπρεπε να προβούν σε ανάλυση σε περισσότερα του ενός στάδια και να καταβάλουν πνευματικό μόχθο. Στο πλαίσιο αυτό, το τμήμα προσφυγών επισήμανε ότι ο αγγλικός όρος «shocker» σημαίνει «κάτι που σοκάρει» και ότι η σημασία αυτή διέφερε από την έννοια του «σκοτώνω» ή του «απωθώ».

15      Τέταρτον, το τμήμα προσφυγών έκρινε ότι η προσφεύγουσα δεν είχε αποδείξει την ευρέως διαδεδομένη χρήση των όρων «insect shocker» στο εμπόριο. Συναφώς, έκρινε ότι ορισμένα από τα αποδεικτικά στοιχεία που είχε προσκομίσει η προσφεύγουσα δεν ήταν κρίσιμα, διότι αφορούσαν είτε μεταγενέστερη της αιτήσεως καταχωρίσεως σήματος χρήση είτε επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν το επίμαχο σήμα με τη συγκατάθεση της παρεμβαίνουσας, και ότι τα δύο εναπομένοντα στοιχεία δεν αρκούσαν για να αποδειχθεί συνήθης χρήση.

16      Εν συνεχεία, το τμήμα προσφυγών απέρριψε τον λόγο ακυρώσεως που βασιζόταν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 2017/1001 και κατά τον οποίο το επίμαχο σήμα εστερείτο διακριτικού χαρακτήρα, διότι στηριζόταν αποκλειστικώς στον φερόμενο ως περιγραφικό χαρακτήρα του εν λόγω σήματος.

17      Περαιτέρω, το τμήμα προσφυγών απέρριψε τον λόγο ακυρώσεως που βασιζόταν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο στʹ, του κανονισμού 2017/1001 και κατά τον οποίο το επίμαχο σήμα αντίκειτο στη δημόσια τάξη, διότι η προσφεύγουσα δεν είχε αποδείξει ότι η χρήση του εν λόγω σήματος συνιστούσε αναπόφευκτα, κατά τον χρόνο υποβολής της αιτήσεως καταχωρίσεως του σήματος, παράβαση του κανονισμού (ΕΕ) 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2012, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση βιοκτόνων (ΕΕ 2012, L 167, σ. 1).

18      Τέλος, το τμήμα προσφυγών απέρριψε τον λόγο ακυρώσεως που βασιζόταν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 2017/1001 και κατά τον οποίο το επίμαχο σήμα θα μπορούσε να παραπλανήσει το κοινό, διότι η προσφεύγουσα δεν είχε αποδείξει ότι το σήμα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως παραπλανητικό, στοιχείο το οποίο είχε συναγάγει από δήθεν παράβαση του κανονισμού 528/2012, και διότι το επίμαχο σήμα μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί κατά τρόπο μη παραπλανητικό.

 Αιτήματα των διαδίκων

19      Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 15 Φεβρουαρίου 2019, η προσφεύγουσα άσκησε την υπό κρίση προσφυγή.

20      Η προσφεύγουσα ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να ακυρώσει την προσβαλλόμενη απόφαση·

–        να καταδικάσει την παρεμβαίνουσα στα δικαστικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στα οποία υποβλήθηκε η προσφεύγουσα στο πλαίσιο της ενώπιον του τμήματος προσφυγών διαδικασίας.

21      Το EUIPO ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή·

–        να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

22      Η παρεμβαίνουσα ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

–        να απορρίψει την προσφυγή·

–        να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

 Σκεπτικό

 Επί του εφαρμοστέου δικαίου

23      Υπενθυμίζεται, καταρχάς, ότι, κατά πάγια νομολογία, τα τμήματα του EUIPO οφείλουν, προκειμένου να εξετάσουν αν οι απόλυτοι λόγοι που απαριθμούνται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 207/2009 αντιτίθενται στην καταχώριση σήματος ή πρέπει να συνεπάγονται την κήρυξη της ακυρότητας σήματος που έχει ήδη καταχωρισθεί, να ανατρέχουν στην ημερομηνία καταθέσεως της αιτήσεως καταχωρίσεως [βλ. αποφάσεις της 21ης Νοεμβρίου 2013, Heede κατά ΓΕΕΑ (Matrix-Energetics), T‑313/11, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2013:603, σκέψη 47 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία, και της 8ης Μαΐου 2019, VI.TO. κατά EUIPO – Bottega (Σχήμα χρυσής φιάλης), T‑324/18, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2019:297, σκέψη 17 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία].

24      Ο κανονισμός 2017/1001 εφαρμόζεται, δυνάμει του άρθρου 212 αυτού, από την 1η Οκτωβρίου 2017 και δεν προκύπτει από το γράμμα, τον σκοπό και την οικονομία του ότι το άρθρο 7 του κανονισμού πρέπει να εφαρμόζεται σε καταστάσεις που έχουν διαμορφωθεί πριν από την έναρξη ισχύος του.

25      Εν προκειμένω, δεδομένου ότι η καταχώριση του επίμαχου σήματος ζητήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2015, έχει εφαρμογή το άρθρο 7 του κανονισμού 207/2009.

26      Όπως προκύπτει, όμως, από το σημείο 12 της προσβαλλομένης αποφάσεως, το τμήμα προσφυγών βασίστηκε στις διατάξεις του κανονισμού 2017/1001, όπως εξάλλου και η προσφεύγουσα, η οποία επικαλέστηκε τον κανονισμό αυτόν στο δικόγραφο της προσφυγής της.

27      Εντούτοις, δεδομένου ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ, γʹ, στʹ και ζʹ, του κανονισμού 207/2009 δεν τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2017/1001, το γεγονός ότι τόσο το τμήμα προσφυγών όσο και η προσφεύγουσα επικαλέστηκαν το άρθρο 7 του κανονισμού 2017/1001 δεν έχει επίπτωση στην υπό κρίση υπόθεση. Επομένως, η προσβαλλόμενη απόφαση και το δικόγραφο της προσφυγής πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι μνημονεύουν τον κανονισμό 207/2009.

 Επί της ουσίας

28      Προς στήριξη της προσφυγής της, η προσφεύγουσα προβάλλει τρεις λόγους ακυρώσεως, εκ των οποίων ο πρώτος αφορά παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ και γʹ του κανονισμού 207/2009, ο δεύτερος αφορά παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο στʹ, του κανονισμού αυτού, και ο τρίτος αφορά παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του ίδιου κανονισμού.

29      Το Γενικό Δικαστήριο κρίνει σκόπιμο να εξετάσει τον πρώτο λόγο ακυρώσεως και, στη συνέχεια, τον τρίτο λόγο ακυρώσεως.

 Επί του πρώτου λόγου ακυρώσεως, ο οποίος αφορά παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ και γʹ, του κανονισμού 207/2009

30      Στο πλαίσιο του πρώτου λόγου ακυρώσεως, η προσφεύγουσα βάλλει κατά της εκτιμήσεως του τμήματος προσφυγών σχετικά με την έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα και τον περιγραφικό χαρακτήρα του επίμαχου σήματος, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ και γʹ, του κανονισμού 207/2009, για τα προϊόντα που έχουν σχέση με τα εντομοκτόνα.

31      Το EUIPO και η παρεμβαίνουσα αντικρούουν τα επιχειρήματα της προσφεύγουσας.

32      Κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009, δεν γίνονται δεκτά για καταχώριση τα σήματα που αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν, στο εμπόριο, προς δήλωση του είδους, της ποιότητας, της ποσότητας, του προορισμού, της αξίας, της γεωγραφικής προέλευσης ή του χρόνου παραγωγής του προϊόντος ή της παροχής της υπηρεσίας ή άλλων χαρακτηριστικών του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Κατά την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου, η παράγραφος 1 εφαρμόζεται ακόμη και αν οι λόγοι απαραδέκτου υφίστανται μόνο σε τμήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

33      Επομένως, το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009 αντιτίθενται στο να επιφυλάσσεται το δικαίωμα χρήσεως των σημείων ή των ενδείξεων που αυτό μνημονεύει σε μία μόνο επιχείρηση, λόγω της καταχωρίσεώς τους ως σημάτων. Η ως άνω διάταξη επιδιώκει, ως εκ τούτου, σκοπό γενικού συμφέροντος, ο οποίος επιβάλλει τέτοια σημεία ή ενδείξεις να μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα από όλους [αποφάσεις της 23ης Οκτωβρίου 2003, ΓΕΕΑ κατά Wrigley, C-191/01 P, EU:C:2003:579, σκέψη 31, και της 27ης Φεβρουαρίου 2015, Universal Utility κατά ΓΕΕΑ (Greenworld), T‑106/14, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2015:123, σκέψη 14].

34      Επιπροσθέτως, η εκτίμηση του περιγραφικού χαρακτήρα ενός σημείου χωρεί μόνον, αφενός, σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο το αντιλαμβάνεται το ενδιαφερόμενο κοινό και, αφετέρου, σε σχέση με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τα οποία προσδιορίζει το εν λόγω σημείο [βλ. απόφαση της 14ης Ιουλίου 2017, Klassisk investment κατά EUIPO (CLASSIC FINE FOODS), T‑194/16, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2017:498, σκέψη 22 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία].

35      Ως εκ τούτου, για να εμπίπτει ένα σημείο στο πεδίο εφαρμογής της προβλεπόμενης στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009 απαγορεύσεως, πρέπει να παρουσιάζει αρκούντως άμεση και συγκεκριμένη σχέση με τα οικεία προϊόντα ή υπηρεσίες, η οποία να παρέχει στο ενδιαφερόμενο κοινό τη δυνατότητα να αντιληφθεί αμέσως και χωρίς περαιτέρω σκέψη μια περιγραφή των προϊόντων και των υπηρεσιών αυτών ή ενός από τα χαρακτηριστικά τους (βλ. απόφαση της 14ης Ιουλίου 2017, CLASSIC FINE FOODS, T‑194/16, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2017:498, σκέψη 20 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

36      Συναφώς, καταρχάς, το τμήμα προσφυγών έκρινε ότι το ενδιαφερόμενο κοινό αποτελείτο εν μέρει από το ευρύ κοινό και από ειδικούς και εν μέρει αποκλειστικώς από ειδικούς, ότι το επίπεδο προσοχής ήταν από μέσο έως υψηλό αναλόγως των προϊόντων και ότι έπρεπε να ληφθεί υπόψη το αγγλόφωνο κοινό, δεδομένου ότι το επίμαχο σήμα αποτελείτο από αγγλικές λέξεις.

37      Η προσφεύγουσα δεν αμφισβητεί τις εν λόγω εκτιμήσεις του τμήματος προσφυγών.

38      Εν συνεχεία, το τμήμα προσφυγών επισήμανε ότι, κατά το Oxford English Dictionary, ο αγγλικός όρος «shocker» σημαίνει, κατ’ ουσίαν, κάτι που σοκάρει, ιδίως για τον λόγο ότι είναι απαράδεκτο ή προκαλεί αίσθηση, και ότι το αγγλικό ρήμα «to shock» σημαίνει «προκαλώ σε κάποιον έκπληξη ή αναστάτωση» ή «υποβάλλω κάποιον σε σωματική ή ηλεκτρική καταπληξία (σοκ)».

39      Το τμήμα προσφυγών, αφού διαπίστωσε, κατ’ ουσίαν, ότι τα προϊόντα για τα οποία είχε καταχωριστεί το επίμαχο σήμα και τα οποία είχαν σχέση με τα εντομοκτόνα σκοπό είχαν την εξολόθρευση ή την απώθηση εντόμων, και όχι την πρόκληση ηλεκτρικού σοκ σε αυτά ή τη θέση τους σε κατάσταση καταπληξίας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι προϋποτίθετο αρκετή σκέψη για να γίνει αντιληπτή η σχέση μεταξύ των όρων «bio insect shocker» και της σημασίας που είχε κατά νου η προσφεύγουσα και ότι, ως εκ τούτου, το σήμα δεν ήταν περιγραφικό, αλλά υποδηλωτικό ή υπαινικτικό.

40      Επιπροσθέτως, το τμήμα προσφυγών έκρινε ότι η προσφεύγουσα δεν είχε αποδείξει ευρέως διαδεδομένη χρήση των όρων «insect shocker» στο εμπόριο. Συναφώς, το τμήμα προσφυγών έκρινε ότι ορισμένα από τα αποδεικτικά στοιχεία που προσκόμισε η προσφεύγουσα δεν ήταν κρίσιμα, διότι αφορούσαν είτε μεταγενέστερη της αιτήσεως καταχωρίσεως σήματος χρήση είτε επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν το επίμαχο σήμα με τη συγκατάθεση της παρεμβαίνουσας, και ότι τα εναπομένοντα δύο στοιχεία δεν αρκούσαν για να αποδειχθεί συνήθης χρήση.

41      Πρώτον, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι ο όρος «shocker» περιγράφει έναν προφανή, δυνατό ή ευκταίο τρόπο εντομοαπωθητικής δράσεως και ότι γίνεται ευχερώς αντιληπτό ότι τα εντομοαπωθητικά χημικά προϊόντα προκαλούν στα έντομα σοκ ή τα απωθούν, οπότε ο καταναλωτής θα αντιληφθεί, χωρίς περαιτέρω σκέψη, την άμεση και συγκεκριμένη σχέση μεταξύ του επίμαχου σήματος και των προϊόντων που αφορά η αίτηση.

42      Η προσφεύγουσα δεν αμφισβητεί τη σημασία του όρου «shocker» στην οποία κατέληξε το τμήμα προσφυγών, κατά την οποία ο όρος αυτός παραπέμπει σε κάτι που σοκάρει, αλλά προσθέτει ότι ο εν λόγω όρος θα γίνει επίσης ευχερώς αντιληπτός υπό την έννοια ότι παραπέμπει στην ιδέα ενός προϊόντος που απωθεί ή που απωθεί ειδικώς τα έντομα.

43      Συναφώς, ωστόσο, διαπιστώνεται ότι, υπό το πρίσμα του ορισμού του Oxford English Dictionary, ουδόλως προκύπτει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό θα συσχετίσει τον όρο «shocker» με προϊόντα που απωθούν ή που απωθούν ειδικώς τα έντομα.

44      Πράγματι, δεδομένου ότι η σημασία του όρου παραπέμπει σε κάτι που σοκάρει και όχι σε κάτι που εξολοθρεύει ή απωθεί, απαιτείται αρκετή σκέψη προκειμένου το ενδιαφερόμενο κοινό να αντιληφθεί το επίμαχο σήμα ως περιγραφή των οικείων προϊόντων ή ενός εκ των χαρακτηριστικών τους.

45      Επομένως, δεν υφίσταται μεταξύ τους αρκούντως άμεση και συγκεκριμένη σχέση, υπό την έννοια της νομολογίας που μνημονεύθηκε στη σκέψη 35 ανωτέρω, ώστε το ενδιαφερόμενο κοινό να μπορεί να αντιληφθεί αμέσως και χωρίς περαιτέρω σκέψη ότι το επίμαχο σήμα περιγράφει τα οικεία προϊόντα ή ένα από τα χαρακτηριστικά τους.

46      Δεύτερον, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι οι όροι «shocker» και «insect shocker» χρησιμοποιήθηκαν πριν από την ημερομηνία καταθέσεως της αιτήσεως καταχωρίσεως του επίμαχου σήματος για να περιγράψουν διάφορα προϊόντα της γενικής κατηγορίας των εντομοαπωθητικών προϊόντων. Κατά συνέπεια, ο ενδιαφερόμενος καταναλωτής δεν συσχετίζει τον όρο με συγκεκριμένη προέλευση των διαφόρων προϊόντων, αλλά μόνο με μια έννοια γένους προσδιορίζουσα εντομοαπωθητικά προϊόντα.

47      Εξάλλου, κατά την προσφεύγουσα, στο εμπόριο διατίθενται εντομοαπωθητικά προϊόντα διαφόρων παραγωγών υπό την επωνυμία Bio Insect Shocker, ήταν δε εσφαλμένη η κρίση του τμήματος προσφυγών ότι δύο από τα τέσσερα προσκομισθέντα στοιχεία αφορούσαν εταιρίες οι οποίες είχαν χρησιμοποιήσει το επίμαχο σήμα με τη συγκατάθεση της παρεμβαίνουσας.

48      Προς τεκμηρίωση του συνήθους χαρακτήρα του όρου «shocker» για τα εντομοαπωθητικά προϊόντα, πρώτον, η προσφεύγουσα προσκομίζει τρία αποδεικτικά στοιχεία στα παραρτήματα L 5, L 6 και L 7 του δικογράφου της προσφυγής.

49      Το EUIPO υποστηρίζει ότι τα έγγραφα αυτά προσκομίστηκαν για πρώτη φορά ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.

50      Η προσφυγή, όμως, ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων των τμημάτων προσφυγών του EUIPO, κατά την έννοια του άρθρου 72 του κανονισμού 2017/1001, οπότε το Γενικό Δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο να εξετάζει εκ νέου τα πραγματικά περιστατικά με γνώμονα τα στοιχεία που προσκομίζονται για πρώτη φορά ενώπιόν του. Κατά συνέπεια, τα προαναφερθέντα έγγραφα δεν πρέπει να ληφθούν υπόψη, η δε εξέταση της αποδεικτικής τους ισχύος παρέλκει [πρβλ. απόφαση της 24ης Νοεμβρίου 2005, Sadas κατά ΓΕΕΑ – LTJ Diffusion (ARTHUR ET FELICIE), T‑346/04, EU:T:2005:420, σκέψη 19 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία].

51      Δεύτερον, η προσφεύγουσα προσκόμισε ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων αντίγραφο του ιστότοπου «amazon.co.uk» της 11ης Μαρτίου 2017, στο οποίο απεικονιζόταν ένα εντομοαπωθητικό γεράνι με την ονομασία «Mosquito Shocker». Από το έγγραφο αυτό προκύπτει ότι το προϊόν ήταν διαθέσιμο στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα από τις 31 Μαρτίου 2014.

52      Επιπροσθέτως, η προσφεύγουσα προσκόμισε ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων αντίγραφο διαφημιστικής καταχωρίσεως της 11ης Μαρτίου 2017 για προϊόν με την ονομασία «Dr. Obermann’s Insect shocker spray for dogs and cats».

53      Η προσφεύγουσα προσκόμισε, επίσης, ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων αντίγραφο της ιστοσελίδας «sk-snakes.de» της 11ης Μαρτίου 2017, στο οποίο απεικονίζεται το «Bio insect shoker 150 ml – Milbenspray» του παρασκευαστή Dragon.

54      Εξάλλου, η προσφεύγουσα προσκόμισε ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων αντίγραφο της ιστοσελίδας «www.aponeo.de» της 11ης Μαρτίου 2017, στο οποίο απεικονίζεται το «Bio Insect Shocker flüssig» του παρασκευαστή βιολογικών προϊόντων Vet GmbH, με έδρα τη διεύθυνση Gutenbergstr. 11, 26632 Ihlow.

55      Τέλος, η προσφεύγουσα προσκόμισε ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων αντίγραφο της ιστοσελίδας «www.canina.de» της 14ης Μαρτίου 2017, η οποία αφορούσε το «Petvital Bio-InsecT‑Shocker», ένα βιολογικό αντιπαρασιτικό σπρέι κατά των ψύλλων, της φθείρας, των μαλλοφάγων, των ακαρέων και των τσιμπουριών.

56      Τρίτον, η προσφεύγουσα προσκόμισε ενώπιον του τμήματος προσφυγών ένα μη χρονολογημένο στιγμιότυπο οθόνης της ιστοσελίδας «Dr. Obermann’s» και ένα στιγμιότυπο οθόνης της ιστοσελίδας «Dr. Obermann’s» το οποίο περιλαμβάνει το «Dr. Obermann’s Insect shocker spray for dogs and cats», ένα μη χρονολογημένο στιγμιότυπο οθόνης της ιστοσελίδας «Amazon», στην οποία πωλούνταν προϊόντα της μάρκας Dr. Obermann’s, και ένα μη χρονολογημένο στιγμιότυπο οθόνης αναζητήσεως στο Google με τη λέξη-κλειδί «Fahrrad [ποδήλατο]».

57      Το τμήμα προσφυγών έκρινε ότι τα προσκομισθέντα αποδεικτικά στοιχεία δεν ήταν επαρκή για τον λόγο ότι, με εξαίρεση το αντίγραφο της ιστοσελίδας «amazon.co.uk» που προσκομίστηκε ως στοιχείο του παραρτήματος L 2 του φακέλου του EUIPO, τα προσκομισθέντα αποδεικτικά στοιχεία είχαν ημερομηνία μεταγενέστερη της αιτήσεως καταχωρίσεως ή δεν έφεραν καν ημερομηνία, ότι δύο από τα τέσσερα στοιχεία προέρχονταν από επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν το σημείο Bio Insect Shocker με τη συγκατάθεση της παρεμβαίνουσας, και ότι το τρίτο στοιχείο προερχόταν από επιχείρηση κατά της οποίας είχε κινηθεί δικαστικώς η παρεμβαίνουσα λόγω προσβολής του επίμαχου σήματος.

58      Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, κατά τη νομολογία, τα όργανα του EUIPO οφείλουν, προκειμένου να εξετάσουν αν οι απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου του άρθρου 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 207/2009 αντιτίθενται στην καταχώριση σήματος ή πρέπει να συνεπάγονται την κήρυξη της ακυρότητας σήματος που έχει ήδη καταχωρισθεί, να ανατρέχουν στην ημερομηνία καταθέσεως της αιτήσεως καταχωρίσεως [βλ. αποφάσεις της 21ης Νοεμβρίου 2013, Matrix-Energetics, T‑313/11, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2013:603, σκέψη 47 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία, και της 8ης Μαΐου 2019, VI.TO. κατά EUIPO – Bottega (Σχήμα χρυσής φιάλης), T‑324/18, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2019:297, σκέψη 17 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία].

59      Εντούτοις, η υποχρέωση αυτή δεν αποκλείει τη δυνατότητα των τμημάτων του EUIPO να λάβουν υπόψη, ενδεχομένως, αποδεικτικά στοιχεία μεταγενέστερα της αιτήσεως καταχωρίσεως, εφόσον αυτά παρέχουν τη δυνατότητα να συναχθούν συμπεράσματα σχετικά με την κατάσταση ως είχε κατά την ημερομηνία αυτή (βλ. απόφαση της 6ης Μαρτίου 2014, Pi-Design κ.λπ. κατά Yoshida Metal Industry, C-337/12 P έως C-340/12 P, μη δημοσιευθείσα, EU:C:2014:129, σκέψη 60 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

60      Επομένως, τα αποδεικτικά στοιχεία του περιγραφικού χαρακτήρα του επίμαχου σήματος πρέπει να ανάγονται στον χρόνο υποβολής της αιτήσεως καταχωρίσεως, ήτοι την 26η Νοεμβρίου 2015, ή να παρέχουν τη δυνατότητα να συναχθούν συμπεράσματα ως προς την κατάσταση ως είχε κατά την ημερομηνία αυτή.

61      Μόνον το παράρτημα L 2 που προσκομίστηκε ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων, στο οποίο γίνεται λόγος για χρήση του στοιχείου «shocker» για εντομοαπωθητικό προϊόν από το 2014, παρέχει τη δυνατότητα να συναχθούν συμπεράσματα ως προς το πώς είχε η κατάσταση κατά τον χρόνο υποβολής της αιτήσεως καταχωρίσεως σήματος.

62      Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτό ότι το τμήμα προσφυγών ορθώς έκρινε, χωρίς να υποπέσει σε σφάλμα εκτιμήσεως, ότι τα προσκομισθέντα αποδεικτικά στοιχεία δεν αρκούσαν για να αποδειχθεί η γενικευμένη χρήση του όρου «shocker» για την περιγραφή των εντομοαπωθητικών προϊόντων.

63      Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι το τμήμα προσφυγών δεν υπέπεσε σε σφάλμα εκτιμήσεως καθόσον έκρινε ότι το επίμαχο σήμα είχε καταχωρισθεί σύμφωνα με το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 207/2009.

64      Τρίτον, στο πλαίσιο του πρώτου λόγου ακυρώσεως, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι το επίμαχο σήμα στερείται διακριτικού χαρακτήρα, διότι το ενδιαφερόμενο κοινό δεν θα χρειαστεί να προβεί σε ιδιαίτερη σκέψη για να αντιληφθεί τον επιδιωκόμενο τρόπο δράσεως.

65      Λαμβανομένου υπόψη ότι η επιχειρηματολογία της σχετικά με την προβαλλόμενη έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα του επίμαχου σήματος βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 207/2009 βασίζεται αποκλειστικώς στον φερόμενο ως περιγραφικό χαρακτήρα του και δεδομένου ότι το επίμαχο σήμα δεν είναι περιγραφικό των οικείων προϊόντων, η επιχειρηματολογία αυτή δεν ευσταθεί.

66      Κατά συνέπεια, ο πρώτος λόγος ακυρώσεως είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί.

 Επί του τρίτου λόγου ακυρώσεως, που αφορά παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009

67      Με τον τρίτο λόγο ακυρώσεως, η προσφεύγουσα προβάλλει, κατ’ ουσίαν, ότι το επίμαχο σήμα θα μπορούσε να παραπλανήσει τον καταναλωτή ως προς τη φύση ή την ποιότητα των προϊόντων, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009, στο μέτρο που το ενδιαφερόμενο κοινό θα το αντιληφθεί ως σχετικό με βιολογικά προϊόντα ή προϊόντα συνδεόμενα με την προστασία του περιβάλλοντος.

68      Προκαταρκτικώς, επισημαίνεται ότι, στο πλαίσιο του τρίτου λόγου ακυρώσεως, η προσφεύγουσα βάλλει μόνον κατά της εκτιμήσεως του παραπλανητικού χαρακτήρα του σήματος όσον αφορά τα προϊόντα που το τμήμα προσφυγών προσδιόρισε ως βιοκτόνα στα σημεία 48 και 49 της προσβαλλομένης αποφάσεως.

69      Το EUIPO και η παρεμβαίνουσα προβάλλουν, κατ’ ουσίαν, ότι δεν υφίσταται επαρκής κίνδυνος παραπλανήσεως, αφενός, διότι το ενδιαφερόμενο κοινό δεν θα συσχετίσει τον όρο «bio» με το ότι τα προϊόντα είναι φιλικά προς το περιβάλλον ή δεν βλάπτουν την υγεία και, αφετέρου, διότι το σημείο μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί κατά τρόπο μη παραπλανητικό.

70      Κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009, δεν γίνονται δεκτά προς καταχώριση τα σήματα που μπορούν να παραπλανήσουν το κοινό, π.χ. σχετικά με τη φύση, την ποιότητα ή τη γεωγραφική προέλευση του προϊόντος ή της υπηρεσίας.

71      Κατά πάγια νομολογία, οι περιπτώσεις απαραδέκτου της καταχωρίσεως που απαριθμούνται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009, προϋποθέτουν την ύπαρξη πραγματικής παραπλανήσεως ή αρκούντως σοβαρού κινδύνου παραπλανήσεως του καταναλωτή [βλ. απόφαση της 29ης Νοεμβρίου 2018, Khadi and Village Industries Commission κατά EUIPO - BNP Best Natural Products (Khadi Ayurveda), T‑683/17, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2018:860, σκέψη 44 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία].

72      Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι η βασική λειτουργία ενός σήματος συνίσταται στο να εγγυάται στον καταναλωτή ή στον τελικό χρήστη την ταυτότητα προελεύσεως του προϊόντος ή της υπηρεσίας που προσδιορίζεται από το σήμα, παρέχοντάς του τη δυνατότητα να διακρίνει, χωρίς πιθανότητα συγχύσεως, το εν λόγω προϊόν ή την εν λόγω υπηρεσία από εκείνα που έχουν άλλη προέλευση. Ειδικότερα, για να μπορεί το σήμα να επιτελεί τη λειτουργία του ως ουσιώδους στοιχείου του συστήματος ανόθευτου ανταγωνισμού που η Συνθήκη επιδιώκει να καθιερώσει και να διατηρήσει, πρέπει να αποτελεί την εγγύηση ότι όλα τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες που προσδιορίζει έχουν κατασκευαστεί ή παρασχεθεί υπό τον έλεγχο μίας και μόνο επιχείρησης, η οποία φέρει την ευθύνη για την ποιότητά τους. Ένα σήμα όμως χάνει αυτόν τον εγγυητικό ρόλο αν η πληροφορία που περιλαμβάνει θα μπορούσε να παραπλανήσει το κοινό (βλ. απόφαση της 29ης Νοεμβρίου 2018, Khadi Ayurveda, T‑683/17, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2018:860, σκέψη 45 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

73      Στο σημείο 58 της προσβαλλομένης αποφάσεως, το τμήμα προσφυγών έκρινε, όσον αφορά τα προϊόντα που προσδιόρισε ως βιοκτόνα, ότι, στο μέτρο που η προσφεύγουσα δεν είχε αποδείξει ότι το επίμαχο σήμα παραβίαζε το άρθρο 69, παράγραφος 2, και το άρθρο 72, παράγραφος 3, του κανονισμού 528/2012, δεν μπορούσε να θεμελιωθεί παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009.

74      Επίσης, διευκρίνισε ότι δεν υφίστατο παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009, εφόσον ήταν δυνατή η μη παραπλανητική χρήση του σημείου.

75      Βάσει του άρθρου 3, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 528/2012, «βιοκτόνο» είναι κάθε ουσία ή μείγμα, στη μορφή υπό την οποία παραδίδεται στον χρήστη, που περιέχει, παράγει ή αποτελείται από μία ή περισσότερες δραστικές ουσίες και προορίζεται να καταστρέφει, να εμποδίζει, να καθιστά αβλαβή, να προλαμβάνει τη δράση ή να ασκεί άλλη περιοριστική δράση σε οποιονδήποτε επιβλαβή οργανισμό με οποιοδήποτε μέσο πέραν της απλής φυσικής ή μηχανικής δράσης.

76      Το άρθρο 69, παράγραφος 2, του κανονισμού 528/2012, προβλέπει τα εξής:

«[Ο]ι κάτοχοι αδείας μεριμνούν προκειμένου οι ετικέτες να μην είναι παραπλανητικές όσον αφορά τους κινδύνους από το προϊόν για την υγεία των ανθρώπων, των ζώων ή το περιβάλλον, ή για την ποιότητά του και, πάντως, να μην φέρουν τις ενδείξεις “βιοκτόνο περιορισμένου κινδύνου”, “μη τοξικό”, “αβλαβές”, “φυσικό”, “φιλικό προς το περιβάλλον”, “φιλικό προς τα ζώα” ή ανάλογες ενδείξεις […]».

77      Επιπροσθέτως, το άρθρο 72, παράγραφος 3, του κανονισμού 528/2012, προβλέπει τα εξής:

«3.      Οι διαφημίσεις βιοκτόνων δεν αναφέρονται στο προϊόν κατά τρόπο παραπλανητικό όσον αφορά τους κινδύνους που ενέχει για την υγεία των ανθρώπων, των ζώων ή το περιβάλλον, ή όσον αφορά την αποτελεσματικότητά του. Η διαφήμιση βιοκτόνου δεν περιλαμβάνει σε καμία περίπτωση τις ενδείξεις “βιοκτόνο περιορισμένου κινδύνου”, “μη τοξικό”, “αβλαβές”, “φυσικό”, “φιλικό προς το περιβάλλον”, “φιλικό προς τα ζώα” ή ανάλογες ενδείξεις.»

78      Καταρχάς, από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι η ύπαρξη ενδείξεων επί βιοκτόνου προϊόντος όπως αυτών για τα οποία έχει καταχωριστεί το επίμαχο σήμα, τα οποία δημιουργούν την εντύπωση ότι το προϊόν αυτό είναι φυσικό, ότι δεν βλάπτει την υγεία ή ότι είναι φιλικό προς το περιβάλλον, θα μπορούσε να δημιουργήσει εσφαλμένη εντύπωση και να παραπλανήσει τον καταναλωτή.

79      Επομένως, η ύπαρξη τέτοιας ενδείξεως επί βιοκτόνου προϊόντος αρκεί για να αποδειχθεί ο αρκούντως σοβαρός κίνδυνος παραπλανήσεως του καταναλωτή υπό την έννοια της νομολογίας που υπομνήσθηκε στη σκέψη 71 ανωτέρω.

80      Συναφώς, το Γενικό Δικαστήριο έχει κρίνει ότι το λεκτικό στοιχείο «bio» έχει αποκτήσει στις μέρες μας πολυσήμαντο εννοιολογικό περιεχόμενο, το οποίο ενδέχεται να γίνεται αντιληπτό ποικιλοτρόπως, αναλόγως του πωλουμένου προϊόντος με το οποίο συνδέεται, αλλά το οποίο, γενικώς, παραπέμπει στην ιδέα του σεβασμού του περιβάλλοντος, της χρήσεως φυσικών υλών, ή και οικολογικών μεθόδων παρασκευής [πρβλ. αποφάσεις της 29ης Απριλίου 2010, Kerma κατά ΓΕΕΑ (BIOPIETRA), T‑586/08, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2010:171, σκέψη 25, της 21ης Φεβρουαρίου 2013, Laboratoire Bioderma κατά ΓΕΕΑ – Cabinet Continental (BIODERMA), T‑427/11, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2013:92, σκέψεις 45 και 46, και της 10ης Σεπτεμβρίου 2015, Laverana κατά ΓΕΕΑ (BIO FLUIDE DE PLANTE PROPRE FABRICATION), T‑568/14, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2015:625, σκέψη 17].

81      Επιπροσθέτως, από το άρθρο 2, στοιχείο γʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 834/2007 του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 2007, για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) 2092/91 (ΕΕ 2007, L 189, σ. 1), προκύπτει ότι ο όρος «βιολογικό» χαρακτηρίζει προϊόντα προερχόμενα από τη βιολογική παραγωγή ή σχετιζόμενα με αυτή. Από την αιτιολογική σκέψη 1 του κανονισμού αυτού προκύπτει ότι ο εν λόγω όρος αναφέρεται σε έννοιες όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η βιοποικιλότητα και τα προϊόντα που παράγονται με φυσικές ουσίες και διεργασίες. Το άρθρο 23, παράγραφος 1, του εν λόγω κανονισμού προβλέπει ότι ο ορισμός αυτός αφορά επίσης τα υποκοριστικά όπως το «bio» [απόφαση της 5ης Ιουνίου 2019, Biolatte κατά EUIPO (Biolatte), T‑229/18, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2019:375, σκέψη 49].

82      Τέτοιες διαπιστώσεις μπορούν επίσης να γίνουν, εν προκειμένω, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο το ενδιαφερόμενο αγγλόφωνο κοινό αντιλαμβάνεται το λεκτικό στοιχείο «bio».

83      Επομένως, η παρουσία του όρου «bio» στα βιοκτόνα προϊόντα για τα οποία έχει καταχωριστεί το επίμαχο σήμα αρκεί για να αποδειχθεί ο αρκούντως σοβαρός κίνδυνος παραπλανήσεως του καταναλωτή.

84      Έπειτα, το Γενικό Δικαστήριο έχει κρίνει ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009 εφαρμόζεται ακόμη και όταν είναι δυνατή η μη παραπλανητική χρήση του επίμαχου σήματος [πρβλ. απόφαση της 27ης Οκτωβρίου 2016, Caffè Nero Group κατά EUIPO (CAFFÈ NERO), T‑29/16, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2016:635, σκέψεις 48 και 49].

85      Επομένως, η δυνατότητα μη παραπλανητικής χρήσεως του σήματος, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί αποδεδειγμένη, δεν μπορεί να αποκλείσει παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ζʹ, του κανονισμού 207/2009.

86      Τέλος, το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα δεν είναι κάτοχος αδείας υπό την έννοια του κανονισμού 528/2012 είναι άνευ σημασίας, διότι δεν είναι ικανό να απαλλάξει τον όρο «bio», ο οποίος τίθεται ως ένδειξη στα βιοκτόνα προϊόντα, από τον παραπλανητικό χαρακτήρα που έχει λαμβανομένου υπόψη του προαναφερθέντος κανονισμού.

87      Επομένως, το τμήμα προσφυγών υπέπεσε σε σφάλμα εκτιμήσεως καθόσον έκρινε ότι το επίμαχο σήμα δεν ήταν παραπλανητικό για τα προϊόντα που είχε προσδιορίσει ως βιοκτόνα.

88      Κατά συνέπεια, πρέπει να γίνει δεκτός ο τρίτος λόγος ακυρώσεως και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση καθόσον αφορά τα «[β]ιοκτόνα παρασκευάσματα για χρήση στην βιομηχανία· χημικά παρασκευάσματα για χρήση στην παρασκευή βιοκτόνων· πρόσθετα χημικά εντομοκτόνων», τα οποία περιλαμβάνονται στην κλάση 1, και τα «[α]πολυμαντικά· προϊόντα για την καταστροφή παρασίτων· αντιπαρασιτικά παρασκευάσματα· βακτηριολογικά παρασκευάσματα για ιατρική ή κτηνιατρική χρήση· φαρμακευτικά σπρέι· αντιβακτηριδιακά σπρέι· εντομοκτόνα· παρασκευάσματα προσέλκυσης εντόμων· εντομοαπωθητικά σπρέι· εντομοαπωθητικά προϊόντα· παρασκευάσματα για την καταπολέμηση εντόμων· ουσίες ρύθμισης της ανάπτυξης εντόμων· μαντιλάκια εμποτισμένα με εντομοαπωθητικά προϊόντα· σκόνες κατά των ψύλλων· σπρέι κατά των ψύλλων· περιλαίμια κατά των ψύλλων· παρασκευάσματα εξολόθρευσης ψύλλων· περιλαίμια κατά των ψύλλων για ζώα· σκόνες κατά των ψύλλων για ζώα· βιοκτόνα· συνθέσεις παρασκευασμάτων απώθησης ζώων· κτηνιατρικά προϊόντα· κτηνιατρικά εμβόλια· προϊόντα υγιεινής για κτηνιατρική χρήση», τα οποία περιλαμβάνονται στην κλάση 5.

89      Κατόπιν του ανωτέρω συμπεράσματος, και στο μέτρο που ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως αφορά τα ίδια προϊόντα με τον τρίτο λόγο ακυρώσεως, παρέλκει η εξέταση του δευτέρου λόγου ακυρώσεως.

 Επί των δικαστικών εξόδων

90      Κατά το άρθρο 134, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα εφόσον υπάρχει σχετικό αίτημα. Εξάλλου, κατά το άρθρο 134, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, όταν οι ηττηθέντες διάδικοι είναι περισσότεροι του ενός, το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει για την κατανομή των εξόδων.

91      Εν προκειμένω, το EUIPO και η παρεμβαίνουσα ηττήθηκαν ως προς το ουσιώδες μέρος των αιτημάτων τους, αλλά η προσφεύγουσα ζήτησε μόνον την καταδίκη της παρεμβαίνουσας στα δικαστικά έξοδα.

92      Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, κατά το άρθρο 135, παράγραφος 1, του Κανονισμού Διαδικασίας, όταν τούτο επιβάλλεται για λόγους επιείκειας, το Γενικό Δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει ότι ο ηττηθείς διάδικος φέρει, πέραν των δικαστικών εξόδων του, μέρος μόνον των εξόδων του αντιδίκου ή ότι, ενδεχομένως, δεν πρέπει να καταδικαστεί καν στα έξοδα αυτά. Επομένως, εν προκειμένω, πέραν των δικών της εξόδων, η παρεμβαίνουσα πρέπει να φέρει το ήμισυ των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε η προσφεύγουσα ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου. Η προσφεύγουσα πρέπει να φέρει το ήμισυ των δικαστικών εξόδων της. Το EUIPO πρέπει να φέρει τα δικαστικά έξοδά του.

93      Επιπροσθέτως, η παρεμβαίνουσα ζήτησε να καταδικασθεί η προσφεύγουσα στα έξοδα στα οποία η πρώτη υποβλήθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας ενώπιον του τμήματος προσφυγών. Συναφώς υπενθυμίζεται, βάσει του άρθρου 190, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, τα αναγκαία έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι διάδικοι στο πλαίσιο της ενώπιον του τμήματος προσφυγών διαδικασίας θεωρούνται ως έξοδα δυνάμενα να αναζητηθούν. Εντούτοις, δεν ισχύει το ίδιο όσον αφορά τα έξοδα στο πλαίσιο της ενώπιον του τμήματος ακυρώσεων διαδικασίας. Επομένως, η παρεμβαίνουσα πρέπει να καταδικαστεί στα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η προσφεύγουσα ενώπιον του τμήματος προσφυγών.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (ένατο τμήμα)

αποφασίζει:

1)      Ακυρώνει την απόφαση του δευτέρου τμήματος προσφυγών του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) της 11ης Δεκεμβρίου 2018 (υπόθεση R 276/2018-2), καθόσον αφορά τα «[β]ιοκτόνα παρασκευάσματα για χρήση στην βιομηχανία· χημικά παρασκευάσματα για χρήση στην παρασκευή βιοκτόνων· πρόσθετα χημικά εντομοκτόνων», τα οποία περιλαμβάνονται στην κλάση 1, και τα «[α]πολυμαντικά· προϊόντα για την καταστροφή παρασίτων· αντιπαρασιτικά παρασκευάσματα· βακτηριολογικά παρασκευάσματα για ιατρική ή κτηνιατρική χρήση· φαρμακευτικά σπρέι· αντιβακτηριδιακά σπρέι· εντομοκτόνα· παρασκευάσματα προσέλκυσης εντόμων· εντομοαπωθητικά σπρέι· εντομοαπωθητικά προϊόντα· παρασκευάσματα για την καταπολέμηση εντόμων· ουσίες ρύθμισης της ανάπτυξης εντόμων· μαντιλάκια εμποτισμένα με εντομοαπωθητικά προϊόντα· σκόνες κατά των ψύλλων· σπρέι κατά των ψύλλων· περιλαίμια κατά των ψύλλων· παρασκευάσματα εξολόθρευσης ψύλλων· περιλαίμια κατά των ψύλλων για ζώα· σκόνες κατά των ψύλλων για ζώα· βιοκτόνα· συνθέσεις παρασκευασμάτων απώθησης ζώων· κτηνιατρικά προϊόντα· κτηνιατρικά εμβόλια· προϊόντα υγιεινής για κτηνιατρική χρήση», τα οποία περιλαμβάνονται στην κλάση 5.

2)      Απορρίπτει, κατά τα λοιπά, την προσφυγή.

3)      Η Canina Pharma GmbH φέρει, πέραν των δικών της δικαστικών εξόδων, το ήμισυ των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε η SolNova AG ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου, καθώς και τα αναγκαία έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η τελευταία στο πλαίσιο της ενώπιον του τμήματος προσφυγών του EUIPO διαδικασίας.

4)      H SolNova φέρει το ήμισυ των εξόδων στα οποία υποβλήθηκε ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου.

5)      Το EUIPO φέρει τα δικαστικά του έξοδα.

Costeira

Berke

Perišin

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 13 Μαΐου 2020.

(υπογραφές)


*      Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική.