WYROK SĄDU (pierwsza izba)

z dnia 29 kwietnia 2015 r.(*)

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające podjęte wobec Iranu w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu broni jądrowej – Zamrożenie środków finansowych – Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin do wniesienia skargi – Dopuszczalność – Zarzut niezgodności z prawem – Naruszenie prawa – Proporcjonalność – Prawo własności – Kompetencja Rady – Obowiązek uzasadnienia – Prawo do obrony – Przegląd zastosowanych środków ograniczających – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Błąd w ocenie

W sprawie T‑10/13

Bank of Industry and Mine, z siedzibą w Teheranie (Iran), reprezentowany przez adwokatów E. Glasera i S. Perrotet,

strona skarżąca,

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej, reprezentowanej przez V. Piessevaux oraz M. Bishopa, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

mającej za przedmiot, po pierwsze, żądanie stwierdzenia częściowej nieważności art. 1 pkt 8 decyzji Rady 2012/635/WPZiB z dnia 15 października 2012 r. dotyczącej zmiany decyzji 2010/413/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 282, s. 58), a po drugie, żądanie stwierdzenia nieważności decyzji 2012/635, rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 945/2012 z dnia 15 października 2012 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia (UE) nr 267/2012 w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 282, s. 16) i decyzji doręczonej pismem Rady z dnia 14 marca 2014 r. w zakresie, w jakim dotyczy to umieszczenia nazwy skarżącego w załączniku II do decyzji Rady 2010/413/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającej wspólne stanowisko 2007/140/WPZiB (Dz.U. L 195, s. 39) i w załączniku IX do rozporządzenia Rady (UE) nr 267/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 961/2010 (Dz.U. L 88, s. 1),

SĄD (pierwsza izba),

w składzie: H. Kanninen, prezes, I. Pelikánová (sprawozdawca) i E. Buttigieg, sędziowie,

sekretarz: S. Bukšek Tomac, administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 12 września 2014 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Okoliczności powstania sporu

1        Skarżący, Bank of Industry and Mine, jest należącym do państwa irańskiego bankiem irańskim, którego rola polega na świadczeniu usług bankowych przedsiębiorstwom z sektora górniczego i przemysłowego.

2        Niniejsza sprawa wpisuje się w ramy środków ograniczających ustanowionych w celu wywarcia nacisku na Islamską Republikę Iranu, aby ta zakończyła działania stwarzające zagrożenie rozprzestrzeniania broni jądrowej i działania związane z rozwojem systemów przenoszenia broni jądrowej (zwane dalej „rozprzestrzenianiem broni jądrowej”).

3        W dniu 26 lipca 2010 r. Rada Unii Europejskiej wydała decyzję 2010/413/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającą wspólne stanowisko 2007/140/WPZiB (Dz.U. L 195, s. 39). W załączniku II do tej decyzji wymieniono osoby i podmioty – inne niż wskazane przez Radę Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych i ujęte w załączniku I do tej decyzji – których środki finansowe podlegają zamrożeniu.

4        W dniu 23 stycznia 2012 r. Rada wydała decyzję 2012/35/WPZiB zmieniającą decyzję 2010/413 (Dz.U. L 19, s. 22). Artykuł 1 pkt 7 tej decyzji wprowadził nowy przepis art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, przewidujący zamrożenie środków finansowych obejmujące „inne osoby nieobjęte zakresem załącznika I, udzielające wsparcia rządowi Iranu, oraz osoby i podmioty z nimi powiązane, zgodnie z wykazem w załączniku II”.

5        W dniu 23 marca 2012 r. Rada przyjęła rozporządzenie (UE) nr 267/2012 w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylające rozporządzenie (UE) nr 961/2010 (Dz.U. L 88, s. 1). W celu wykonania art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413 art. 23 ust. 2 lit. d) tego rozporządzenia przewiduje zamrożenie środków finansowych osób, podmiotów i organów wymienionych w załączniku IX, które zostały określone jako „inne osoby, podmioty lub organy udzielające wsparcia, takiego jak wsparcie materialne, logistyczne lub finansowe, rządowi Iranu oraz osob[y] i podmiot[y] z nim związan[e]”.

6        W dniu 15 października 2012 r. Rada wydała decyzję 2012/635/WPZiB zmieniającą decyzję 2010/413 (Dz.U. L 282, s. 58).

7        Artykuł 1 pkt 8 decyzji 2012/635 zmienił art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, który obejmuje od tamtej pory „inne osoby [i podmioty] niewymienione w załączniku I, udzielające wsparcia rządowi Iranu, oraz osoby i podmioty do nich należące lub przez nie kontrolowane lub osoby i podmioty z nimi powiązane, zgodnie z wykazem w załączniku II”.

8        Na mocy art. 2 decyzji 2012/635 umieszczono nazwę skarżącego w wykazie ujętym w załączniku II do decyzji 2010/413.

9        W rezultacie w dniu 15 października 2012 r. Rada przyjęła rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 945/2012 dotyczące wykonania rozporządzenia (UE) nr 267/2012 w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 282, s. 16). Na mocy art. 1 rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012 umieszczono nazwę skarżącego w załączniku IX do rozporządzenia nr 267/2012.

10      W decyzji 2012/635 i w rozporządzeniu wykonawczym nr 945/2012 w odniesieniu do skarżącego przyjęto następujące uzasadnienie:

„Przedsiębiorstwo państwowe udzielające finansowego wsparcia rządowi Iranu”.

11      Skarżący został powiadomiony o decyzji 2012/635 oraz rozporządzeniu wykonawczym nr 945/2012 pismem z dnia 16 października 2012 r., w którym Rada zwróciła mu uwagę na możliwość przedstawienia uwag oraz złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

12      Pismem z dnia 8 stycznia 2013 r. skarżący podważył umieszczenie go w wykazach podmiotów objętych środkami ograniczającymi i wniósł do Rady o ponowne rozpatrzenie tego umieszczenia. Zwrócił się także o przedstawienie całości akt sprawy, na których podstawie przyjęto decyzję 2012/635 i rozporządzenie wykonawcze nr 945/2012.

13      Rada odpowiedziała pismem z dnia 10 czerwca 2013 r., do którego zostało dołączonych kilka dokumentów. Rada wskazała, że są to wszystkie dokumenty i informacje, jakie posiada na temat skarżącego.

14      Pismem z dnia 14 marca 2014 r. Rada poinformowała skarżącego, że po ponownym rozpatrzeniu sprawy podjęła decyzję o pozostawieniu jego nazwy w wykazie ujętym w załączniku II do decyzji 2010/413 i w wykazie ujętym w załączniku IX do rozporządzenia nr 267/2012. Wskazała w tym względzie, że skarżący należy do państwa irańskiego, że rząd irański jest w rezultacie beneficjentem zysków osiągniętych przez skarżącego i że zwalczanie rozprzestrzeniania broni jądrowej uzasadnia zamrożenie środków finansowych podmiotów udzielających finansowego wsparcia wspomnianemu rządowi.

 Przebieg postępowania i żądania stron

15      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 9 stycznia 2013 r. skarżący wniósł rozpatrywaną skargę.

16      Ze względu na zmianę składu izb Sądu sędzia sprawozdawca został przydzielony do pierwszej izby, której w rezultacie przekazana została niniejsza sprawa.

17      Pismem z dnia 16 kwietnia 2014 r. skarżący dostosował swoje żądania w następstwie pisma Rady z dnia 14 marca 2014 r.

18      W ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 64 regulaminu postępowania przed Sądem strony zostały wezwane, pismem z dnia 10 lipca 2014 r., do udzielenia odpowiedzi na określone pytania. Rada i skarżący przedstawili swoje odpowiedzi, odpowiednio, w dniach 27 lipca 2014 r. i 15 sierpnia 2014 r.

19      Na rozprawie w dniu 12 września 2014 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron oraz ich odpowiedzi na pytania Sądu zadane na piśmie oraz ustnie.

20      Uwzględniając wyjaśnienia przedstawione w odpowiedziach z dnia 15 sierpnia 2014 r., skarżący wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635 w zakresie, w jakim przepisem tym zmieniono art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413;

–        stwierdzenie nieważności decyzji 2012/635, rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012 i decyzji doręczonej pismem z dnia 14 marca 2014 r. w zakresie, w jakim akty te dotyczą umieszczenia go w wykazie ujętym w załączniku II do decyzji 2010/413 i w wykazie ujętym w załączniku IX do rozporządzenia nr 267/2012;

–        obciążenie Rady kosztami postępowania.

21      Rada wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        obciążenie skarżącego kosztami postępowania.

 Co do prawa

22      Na poparcie skargi skarżący podnosi sześć zarzutów. Zarzut pierwszy dotyczy niezgodności z prawem art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413 oraz art. 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012. Zarzut drugi dotyczy braku kompetencji Rady do przyjęcia decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012 oraz braku podstawy prawnej tego rozporządzenia. Zarzut trzeci dotyczy naruszenia obowiązku uzasadnienia, przysługującego skarżącemu prawa do obrony, obowiązku przeglądu przez Radę przyjętych środków ograniczających i prawa skarżącego do skutecznej ochrony sądowej. Zarzut czwarty dotyczy naruszenia prawa i naruszenia zasady proporcjonalności w odniesieniu do pojęcia udzielania wsparcia rządowi Iranu. Zarzut piąty dotyczy błędu w ocenie stanu faktycznego. Zarzut szósty dotyczy naruszenia zasady proporcjonalności.

23      Rada podważa zasadność zarzutów skarżącego. Twierdzi ponadto, że skarga jest niedopuszczalna z kilku powodów.

24      Przed rozpatrzeniem przeszkody procesowej, na którą powołuje się Rada, i zarzutów podniesionych przez skarżącego należy zbadać właściwość Sądu do rozpoznania pierwszego żądania skarżącego.

 W przedmiocie właściwości Sądu

25      W ramach żądania pierwszego skarżący wnosi o stwierdzenie nieważności art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635 w zakresie, w jakim przepisem tym zmieniono art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413.

26      W zakresie, w jakim dotyczy go żądanie pierwsze skarżącego, art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635 stanowi, co następuje:

„w art. 20 [decyzji 2010/413] wprowadza się następujące zmiany:

a)      w ust. 1, lit. b) i c) otrzymują brzmienie:

[…]

c)      inne osoby niewymienione w załączniku I, udzielające wsparcia rządowi Iranu, oraz osoby i podmioty do nich należące lub przez nie kontrolowane lub osoby i podmioty z nimi powiązane, zgodnie z wykazem w załączniku II.

[…]”.

27      W tym względzie należy przypomnieć, że zarówno art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, jak i art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635 są przepisami przyjętymi na podstawie art. 29 TUE, który jest postanowieniem dotyczącym wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (zwanej dalej „WPZiB”) w rozumieniu art. 275 TFUE. Zgodnie zaś z art. 275 akapit drugi TFUE w związku z art. 256 ust. 1 TFUE Sąd jest jedynie właściwy do orzekania w sprawie skarg wniesionych na warunkach przewidzianych w art. 263 akapit czwarty TFUE dotyczących kontroli legalności decyzji przewidujących środki ograniczające wobec osób fizycznych lub prawnych przyjętych przez Radę na podstawie tytułu V rozdział 2 traktatu UE. Jak zauważył Trybunał, w przypadku aktów przyjmowanych na podstawie postanowień dotyczących WPZiB ich indywidualny charakter umożliwia zgodnie z art. 275 akapit drugi TFUE i z art. 263 akapit czwarty TFUE dostęp do sądu Unii (zob. analogicznie wyrok z dnia 4 czerwca 2014 r., Sina Bank/Rada, T‑67/12, EU:T:2014:348, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo).

28      Środki ograniczające przewidziane w art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, zmienionym art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635, są środkami o charakterze generalnym, gdyż stosują się one do sytuacji obiektywnie określonych jako odnoszące się do wspierania rządu Iranu i do kategorii osób uznanych w sposób ogólny i abstrakcyjny za „osoby i podmioty […] zgodnie z wykazem w załączniku II [do decyzji 2010/413]”. W rezultacie przepis ten nie może być zakwalifikowany jako „decyzja przewidująca środki ograniczające wobec osób fizycznych lub prawnych” w rozumieniu art. 275 akapit drugi TFUE (zob. analogicznie ww. w pkt 27 wyrok Sina Bank/Rada, EU:T:2014:348, pkt 39).

29      Rozstrzygnięcia tego nie zmienia okoliczność, że nazwa skarżącego została powtórzona w załączniku II do decyzji 2010/413. Okoliczność bowiem, że art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, zmieniony art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635, został zastosowany do skarżącego, nie zmienia jego prawnej kwalifikacji jako aktu o charakterze generalnym (zob. analogicznie ww. w pkt 27 wyrok Sina Bank/Rada, EU:T:2014:348, pkt 39).

30      Żądanie dotyczące stwierdzenia nieważności art. 1 pkt 8 decyzji 2012/635 w zakresie, w jakim zmieniono nim art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, nie odpowiada zatem zasadom regulującym właściwość Sądu przewidzianym w art. 275 akapit drugi TFUE. Tym samym należy je odrzucić jako wniesione przed sąd niewłaściwy do jego rozpoznania (zob. analogicznie ww. w pkt 27 wyrok Sina Bank/Rada, EU:T:2014:348, pkt 40).

 W przedmiocie dopuszczalności

 W przedmiocie dochowania terminu do wniesienia skargi w odniesieniu do decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012

31      Zgodnie z art. 263 akapit szósty TFUE skarga o stwierdzenie nieważności powinna być wniesiona w terminie dwóch miesięcy, stosownie do przypadku, od daty publikacji aktu lub jego notyfikowania skarżącemu lub, w razie ich braku, od daty powzięcia przez niego wiadomości o tym akcie.

32      Zgodnie z art. 102 § 2 regulaminu postępowania termin ten należy przedłużyć o dziesięciodniowy termin uwzględniający odległość.

33      Co się tyczy aktów, za pomocą których zostały przyjęte lub utrzymane środki ograniczające obejmujące osobę lub podmiot, termin wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności biegnie od dnia powiadomienia, którego należy dokonać w odniesieniu do tejże osoby lub tegoż podmiotu (zob. podobnie wyrok z dnia 23 kwietnia 2013 r., Gbagbo i in./Rada, od C‑478/11 P do C‑482/11 P, Zb.Orz., EU:C:2013:258, pkt 55, 59).

34      Zgodnie z art. 24 ust. 3 decyzji 2010/413 i art. 46 ust. 3 rozporządzenia nr 267/2012, gdy adres danej osoby lub podmiotu jest znany, Rada powiadamia ich o odnośnych aktach bezpośrednio.

35      W niniejszym przypadku Rada twierdzi, że pismo z dnia 16 października 2012 r., w którym powiadomiła skarżącego o decyzji 2012/635 i o rozporządzeniu wykonawczym nr 945/2012, zostało doręczone mu w dniu 28 października 2012 r. Wspiera swoje twierdzenie potwierdzeniem odbioru tego pisma oraz zrzutem ekranowym z witryny internetowej poczty irańskiej, przekazanymi na jej wniosek przez pocztę belgijską.

36      Rada uważa w konsekwencji, że termin do wniesienia skargi dwóch miesięcy i dziesięciu dni upłynął w dniu 7 stycznia 2013 r., co oznacza, że rozpatrywana skarga, wniesiona w dniu 9 stycznia 2013 r., została wniesiona po terminie i powinna zatem zostać uznana za niedopuszczalną.

37      Skarżący odpowiada, że podczas nadawania pisma z dnia 16 października 2012 r. Rada wskazała niepoprawny numer budynku i wspomniane pismo w rezultacie zostało doręczone w dniu 28 października 2012 r. podmiotowi trzeciemu mającemu siedzibę pod tym numerem. Podmiot ten odesłał pismo z dnia 16 października 2012 r. zwykłą pocztą do skarżącego, który otrzymał go w dniu 31 października 2012 r. W celu wsparcia swoich twierdzeń skarżący przedstawił w toku rozprawy kopię pisma z dnia 16 października 2012 r. opatrzonego jej wewnętrznym stemplem z dnia 31 października 2012 r. oraz oświadczeniem poczty irańskiej dotyczącym okoliczności, w jakich pismo z dnia 16 października 2012 r. zostało wysłane do miejsca przeznaczenia.

38      W tych okolicznościach skarżący uważa, że skarga została wniesiona w terminie.

39      Przede wszystkim należy zauważyć, że skoro Rada powołuje się na przekroczenie terminu na wniesienie skargi, to do niej należy udowodnienie, w jakiej dacie pismo z dnia 16 października 2012 r. zostało przekazane skarżącemu (zob. podobnie wyrok z dnia 5 czerwca 1980 r., Belfiore/Komisja, 108/79, Rec, EU:C:1980:146, pkt 7).

40      W tym względzie z materiałów przedstawionych przez Radę wynika, że pismo z dnia 16 października 2012 r. zostało wysłane listem poleconym z potwierdzeniem odbioru, zaadresowane do skarżącego pod adresem „No. 2817 Firouzeh Tower (above park junction) Valiaar St. Tehran IRAN” i doręczone w dniu 28 października 2012 r., a odbiór został potwierdzony podpisem.

41      W takim stanie rzeczy, jak podnosi skarżący, adres wskazany przez Radę jest niepoprawny w odniesieniu do numeru budynku, jako że skarżący ma siedzibę pod numerem 2917 Valiaar St., a nie pod numerem 2817. Ponadto potwierdzenie odbioru nie pozwala określić osoby lub podmiotu, którym poczta irańska faktycznie doręczyła pismo.

42      Zatem Rada nie wykazała w sposób zgodny z wymogami prawa, że pismo z dnia 16 października 2012 r. zostało doręczone skarżącemu w dniu 28 października 2012 r.

43      W tych okolicznościach, przy uwzględnieniu tego, co wyjaśniono w pkt 39 powyżej, wątpliwość co do daty przekazania pisma z dnia 16 października 2012 r., wynikająca z braku wiarygodnego dowodu poświadczającego tę datę, należy rozstrzygnąć na korzyść skarżącego. Zaś twierdzenia skarżącego, zgodnie z którymi wspomniane pismo zostało mu doręczone dopiero w dniu 31 października 2012 r., po odesłaniu mu przez podmiot trzeci, nie podważają materiały przedstawione przez Radę, a potwierdzają je materiały przedstawione przez skarżącego w toku rozprawy.

44      Z tego względu należy uznać dzień 31 października 2012 r. za datę przekazania skarżącemu pisma z dnia 16 października 2012 r.

45      W konsekwencji termin na wniesienie skargi na decyzję 2012/635 i rozporządzenie wykonawcze nr 945/2012 upłynął w dniu 10 stycznia 2013 r., co oznacza, że skarga, złożona w dniu 9 stycznia 2013 r., została wniesiona w terminie.

46      Należy zatem oddalić podniesiony przez Radę zarzut niedopuszczalności.

 W przedmiocie zarzutu niedopuszczalności skargi wywodzonego z faktu, że wszystkie zarzuty na jej poparcie zasadzają się na powoływaniu się przez skarżącego na ochronę i gwarancje związane z prawami podstawowymi

47      Rada podważa dopuszczalność skargi, podnosząc, że skarżący, jako publiczny podmiot irański, nie jest uprawniony do powoływania się na naruszenie praw podstawowych.

48      Należy zaś zauważyć, że w zakresie, w jakim Sąd jest właściwy do orzekania w sprawie rozpatrywanej skargi, skarga ta wpisuje się w ramy art. 275 akapit drugi TFUE, a skarżący jest uprawniony do podważania przed sądem Unii umieszczenia go w wykazie zawartym w spornych aktach, ponieważ wpis ten dotyczy go bezpośrednio i indywidualnie w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE (zob. podobnie wyrok z dnia 28 listopada 2013 r., Rada/Manufacturing Support & Procurement Kala Naft, C‑348/12 P, Zb.Orz., EU:C:2013:776, pkt 50).

49      Z tego względu argumentacja dotycząca możliwości powołania się przez skarżącego na ochronę i gwarancje związane z prawami podstawowymi nie dotyczy dopuszczalności skargi ani nawet jednego z zarzutów, lecz odnosi się do istoty sporu (zob. podobnie ww. w pkt 48 wyrok Rada/Manufacturing Support & Procurement Kala Naft, EU:C:2013:776, pkt 51).

50      Tym samym podniesiony przez Radę zarzut niedopuszczalności należy oddalić jako bezzasadny. Oddalenie to pozostaje bez wpływu – w aspekcie zarzutu podnoszonego przez Radę na swą obronę – na przeprowadzoną w pkt 53–58 poniżej weryfikację zdolności skarżącego do powoływania się na ochronę i gwarancje związane z prawami podstawowymi.

 Co do istoty

51      Przede wszystkim należy zweryfikować kwestionowaną przez Radę zdolność skarżącego do powoływania się na ochronę i gwarancje związane z prawami podstawowymi.

52      Następnie w świetle sposobu, w jaki argumentacja skarżącego została ustrukturyzowana, należy zbadać łącznie zarzuty pierwszy i czwarty, dotyczące, po pierwsze, zgodności z prawem, a po drugie, interpretacji przepisów przewidujących kryterium zastosowane wobec skarżącego, jako że obie kwestie są ściśle związane. Pozostałe zarzuty zostaną zbadane w porządku, w jakim zostały przedstawione w pkt 22 powyżej.

 W przedmiocie zdolności skarżącego do powoływania się na ochronę i gwarancje związane z prawami podstawowymi

53      Zgodnie z orzecznictwem ani Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, ani prawo pierwotne Unii nie zawierają postanowień pozbawiających ochrony wynikającej z praw podstawowych osoby prawne będące emanacją państw. Przeciwnie, postanowienia wspomnianej karty mające znaczenie dla zarzutów podniesionych przez skarżącego, a w szczególności jej art. 17, 41 i 47, gwarantują prawa „[k]ażde[mu]”, które to sformułowanie obejmuje osoby prawne takie jak skarżący (wyrok z dnia 6 września 2013 r., Bank Melli Iran/Rada, T‑35/10 i T‑7/11, Zb.Orz., EU:T:2013:397, pkt 65).

54      Rada powołuje się jednak w tym kontekście na art. 34 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (zwanej dalej „EKPC”), która nie przewiduje dopuszczalności skarg wnoszonych do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przez organizacje rządowe.

55      Tymczasem z jednej strony art. 34 EKPC jest normą procesową, która nie ma zastosowania w postępowaniu przed sądem Unii. Z drugiej strony zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka celem tego postanowienia jest uniknięcie sytuacji, w której państwo będące stroną EKPC byłoby w postępowaniu przed Trybunałem jednocześnie skarżącym i pozwanym (zob. podobnie wyrok ETPC z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie Compagnie de navigation de la République islamique d’Iran przeciwko Turcji, Recueil des arrêts et décisions, 2007‑V, § 81). Rozumowanie to nie ma zastosowania w niniejszej sprawie (ww. w pkt 53 wyrok Bank Melli Iran/Rada, EU:T:2013:397, pkt 67).

56      Rada podnosi także, że norma, na którą się powołuje, znajduje uzasadnienie w fakcie, iż państwo jest gwarantem przestrzegania praw podstawowych na swoim terytorium, lecz nie może być beneficjentem takich praw.

57      Nawet jednak przy założeniu, że takie uzasadnienie miałoby zastosowanie w sytuacji wewnętrznej, okoliczność, iż dane państwo jest gwarantem przestrzegania praw podstawowych na swoim własnym terytorium, jest pozbawiona znaczenia, jeżeli chodzi o zakres praw, z których mogą korzystać osoby prawne będące emanacją tego państwa na terytorium państw trzecich (ww. w pkt 53 wyrok Bank Melli Iran/Rada, EU:T:2013:397, pkt 69).

58      W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że prawo Unii nie zawiera normy uniemożliwiającej osobom prawnym będącym emanacją państw trzecich powoływanie się na swoją rzecz na ochronę i gwarancje związane z prawami podstawowymi. W rezultacie, nawet przy założeniu, że skarżący jako podmiot publiczny jest emanacją państwa irańskiego, może on powoływać się na te same prawa przed sądem Unii, o ile prawa te są możliwe do pogodzenia z jego statusem osoby prawnej (zob. podobnie ww. w pkt 53 wyrok Bank Melli Iran/Rada, EU:T:2013:397, pkt 70).

 W przedmiocie zarzutów pierwszego i czwartego, dotyczących niezgodności z prawem art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413 i art. 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012, a także naruszenia prawa i naruszenia zasady proporcjonalności w odniesieniu do pojęcia udzielania wsparcia rządowi Iranu

59      Skarżący podnosi w ramach zarzutu pierwszego, że przepisy, na których zostały oparte obejmujące go środki ograniczające, mianowicie, po pierwsze, art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, zmieniony decyzją 2012/35 i decyzją 2012/635, a po drugie, art. 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012, naruszają zasady proporcjonalności i pewności prawa oraz prawo własności w zakresie, w jakim stosowane są w nich nieokreślone, niejasne i niezrozumiałe kryteria dla celów zdefiniowania osób i podmiotów, które mogą zostać objęte środkami ograniczającymi.

60      Otóż, po pierwsze, kryterium udzielania „wsparcia rządowi Iranu” przewidziane w art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, zmienionym decyzją 2012/35 i decyzją 2012/635, i w art. 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012 (zwane dalej „spornym kryterium”) jest według skarżącego zbyt niejasne.

61      Po drugie, to samo stwierdzenie stosuje się do pojęcia „powiązania” zastosowanego w tychże przepisach.

62      Po trzecie, przepis art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413 jest niezrozumiały w zakresie, w jakim dotyczy pojęcia udzielania wsparcia podmiotom innym niż rząd Iranu.

63      Tym samym według skarżącego art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413 i art. 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012 są zbyt niejasne, co oznacza, że są niezgodne z prawem i że należy uznać, iż nie mogą być stosowane wobec niego na mocy art. 277 TFUE.

64      W ramach zarzutu czwartego skarżący wyjaśnia, że sporne kryterium, jeśli założyć jego zgodność z prawem, dotyczy jedynie sytuacji, gdy dana osoba lub podmiot udziela szczególnej pomocy związanej z działaniami w zakresie rozprzestrzeniania broni jądrowej. Zatem wspomniane pojęcie powinno wyłącznie odnosić się albo do bezpośredniego wspierania działań w zakresie rozprzestrzeniania broni jądrowej, albo do udzielania wsparcia rządowi we wdrażaniu irańskiego programu jądrowego.

65      Skarżący odnosi się w tym względzie do leżących u podstaw rozpatrywanych środków ograniczających celów, które zasadzają się według niego wyłącznie na zapobieganiu rozprzestrzeniania broni jądrowej, a nie na wywieraniu wpływu na dziedziny niezwiązane ze wspomnianym rozprzestrzenianiem.

66      Skarżący wywodzi z tego, że Rada naruszyła prawo oraz zasadę proporcjonalności, przyjmując przeciwną interpretację spornego kryterium. Uściśla, że interpretacja ta przyznałaby Radzie nadmierną i arbitralną władzę umożliwiającą jej w szczególności zamrażanie środków finansowych jakiegokolwiek podmiotu należącego do rządu Iranu lub mającego z nim związki.

67      Rada twierdzi, po pierwsze, że zarzuty pierwszy i czwarty są niedopuszczalne na mocy art. 44 § 1 lit. c) regulaminu postępowania. Zarzuty te są bowiem jej zdaniem sprzeczne, skoro skarżący jednocześnie powołuje się na niejasny charakter spornego kryterium i twierdzi, że to samo kryterium odnosi się tylko do wsparcia związanego z rozprzestrzenianiem broni jądrowej.

68      Ponadto Rada kwestionuje zasadność argumentów skarżącego.

69      Przede wszystkim należy oddalić zarzut niedopuszczalności podniesiony przez Radę. Po pierwsze, z lektury pism skarżącego wynika bowiem, że zarzut czwarty został podniesiony na wypadek, gdyby Sąd oddalił zarzut pierwszy. Po drugie, w swoich pismach Rada była w stanie odpowiedzieć na dwa zarzuty, a Sąd także jest w stanie ocenić ich zasadność.

70      Co do istoty należy przypomnieć, że art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413, ostatnio zmieniony decyzją 2012/635, przewiduje, że zamraża się wszystkie środki finansowe i zasoby gospodarcze, których właścicielami są „inne osoby [i podmioty] niewymienione w załączniku I, udzielające wsparcia rządowi Iranu, oraz osoby i podmioty do nich należące lub przez nie kontrolowane lub osoby i podmioty z nimi powiązane, zgodnie z wykazem w załączniku II”. Natomiast art. 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012 obejmuje „inne osoby, podmioty lub organy udzielające wsparcia, takiego jak wsparcie materialne, logistyczne lub finansowe, rządowi Iranu oraz osob[y] i podmiot[y] z nim związan[e]”.

71      Co do skarżącego, to został on określony przez Radę w uzasadnieniu zaskarżonych aktów jako „[p]rzedsiębiorstwo państwowe udzielające finansowego wsparcia rządowi Iranu”.

72      Uzasadnienie to oznacza, że należy z góry oddalić jako nieistotne dla sprawy argumenty skarżącego dotyczące jakoby niejasnego charakteru pojęcia „powiązania” i podnoszonej niezrozumiałości art. 20 ust. 1 lit. c) decyzji 2010/413 w odniesieniu do pojęcia udzielania wsparcia podmiotom innym niż rząd Iranu (zob. pkt 61, 62 powyżej). Ze wspomnianego w poprzednim punkcie uzasadnienia wynika bowiem jasno, że według Rady skarżący udziela wsparcia bezpośrednio rządowi Iranu, raczej niż jest „powiązany” bądź wspiera podmioty inne niż ten rząd. W tych okolicznościach, nawet przy założeniu zasadności argumentów skarżącego dotyczących pojęcia „powiązania” i tezy o udzielaniu wsparcia podmiotom innym niż rząd Iranu, nie uzasadniałyby one stwierdzenia nieważności zaskarżonych aktów w zakresie, w jakim dotyczy to umieszczenia skarżącego w wykazach.

73      W rezultacie trzeba wyłącznie zbadać argumenty dotyczące jakoby niejasnego charakteru spornego kryterium i interpretacji tego kryterium, którą należy przyjąć.

74      W tym względzie należy zauważyć, że sądy Unii powinny – zgodnie z kompetencjami przysługującymi im na podstawie traktatu – zapewnić co do zasady pełną kontrolę zgodności z prawem ogółu aktów Unii w świetle praw podstawowych stanowiących integralną część porządku prawnego Unii. Wymóg ten został wyraźnie określony w art. 275 akapit drugi TFUE (zob. wyrok z dnia 28 listopada 2013 r., Rada/Fulmen i Mahmoudian, C‑280/12 P, Zb.Orz., EU:C:2013:775, pkt 58 i przytoczone tam orzecznictwo; ww. w pkt 48 wyrok Rada/Manufacturing Support & Procurement Kala Naft, EU:C:2013:776, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo).

75      Jednakże Radzie przysługują szerokie uprawnienia dyskrecjonalne w odniesieniu do ogólnego i abstrakcyjnego określenia kryteriów prawnych i trybu przyjmowania środków ograniczających. W rezultacie normy o charakterze generalnym określające te kryteria i ten tryb, takie jak przewidujące sporne kryterium przepisy decyzji 2010/413 i rozporządzenia nr 267/2012, których dotyczą zarzuty pierwszy i czwarty, podlegają ograniczonej kontroli sądowej, sprowadzającej się do badania zgodności z wymogami proceduralnymi i obowiązkiem uzasadnienia, dokładności ustaleń faktycznych oraz tego, czy nie zachodzi oczywisty błąd w ocenie stanu faktycznego lub nadużycie władzy. Ograniczona kontrola znajduje zastosowanie w szczególności do oceny względów związanych ze stosownością przyjęcia środków ograniczających (zob. podobnie i analogicznie wyroki: z dnia 9 lipca 2009 r., Melli Bank/Rada, T‑246/08 i T‑332/08, Zb.Orz., EU:T:2009:266, pkt 44, 45; z dnia 14 października 2009 r., Bank Melli Iran/Rada, T‑390/08, Zb.Orz., EU:T:2009:401, pkt 35, 36).

76      Należy przyznać, że wskutek bardzo szerokiego sformułowania sporne kryterium przyznaje Radzie uprawnienia dyskrecjonalne. Jednakże wbrew twierdzeniom skarżącego te uprawnienia są do pogodzenia z zasadami proporcjonalności i pewności prawa, jak również z jego prawem własności, i nie przyznają Radzie nadmiernej lub arbitralnej władzy.

77      Otóż, po pierwsze, zasada pewności prawa, która stanowi ogólną zasadę prawa Unii i która wymaga w szczególności, aby przepisy prawne były jasne, precyzyjne i przewidywalne co do ich skutków, w szczególności, gdy mogą mieć skutki niekorzystne dla jednostek i przedsiębiorstw (wyrok z dnia 18 listopada 2008 r., Förster, C‑158/07, Zb.Orz., EU:C:2008:630, pkt 67), ma oczywiście zastosowanie, co się tyczy środków ograniczających takich jak rozpatrywane w niniejszym przypadku, które mają poważny wpływ na prawa i swobody zainteresowanych osób i podmiotów (zob. podobnie wyrok z dnia 16 lipca 2014 r., National Iranian Oil Company/Rada, T‑578/12, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 112, 113, 116, 117).

78      Po drugie, sporne kryterium wpisuje się w ramy prawne wyraźnie wyznaczone celami realizowanymi przez uregulowania dotyczące środków ograniczających wobec Iranu. W tym względzie motyw 13 decyzji 2012/35, którą dodano to kryterium do art. 20 ust. 1 decyzji 2010/413, uściśla wyraźnie, że zamrażaniem środków finansowych powinny zostać objęte osoby i podmioty „udzielające rządowi Iranu wsparcia, które pozwala mu kontynuować działania w dziedzinie jądrowej wrażliwe z punktu widzenia proliferacji lub opracowywanie systemów przenoszenia broni jądrowej, w szczególności osoby i podmioty zapewniające rządowi Iranu wsparcie finansowe, logistyczne lub materialne”. Artykuł 23 ust. 2 lit. d) rozporządzenia nr 267/2012 stwierdza również, że wsparcie to może być „materialne, logistyczne lub finansowe” (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 118).

79      Sporne kryterium nie dotyczy zatem jakiejkolwiek formy wsparcia rządu Iranu, lecz form wsparcia, które z uwagi na swój zakres ilościowy lub jakościowy przyczyniają się do kontynuacji irańskich działań w dziedzinie jądrowej. Interpretowane pod kontrolą sądów Unii w związku z celem zasadzającym się na wywarciu nacisku na rząd Iranu, aby przymusić go do zakończenia działań stwarzających zagrożenie rozprzestrzeniania broni jądrowej, sporne kryterium określa zatem w sposób obiektywny ograniczoną kategorię osób i podmiotów mogących podlegać środkom w postaci zamrożenia środków finansowych (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 119).

80      W świetle celu środków w postaci zamrożenia środków finansowych, wymienionego w pkt 79 powyżej, ze spornego kryterium jednoznacznie wynika, że kryterium to odnosi się w sposób ukierunkowany i selektywny do własnych działań zainteresowanej osoby lub podmiotu, które, nawet jeżeli same w sobie nie mają bezpośredniego lub pośredniego związku z rozprzestrzenianiem broni jądrowej, mogą jednak sprzyjać temu rozprzestrzenianiu poprzez dostarczanie rządowi Iranu zasobów lub środków o charakterze materialnym, logistycznym lub finansowym umożliwiających mu dalsze działania w zakresie rozprzestrzeniania (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 120).

81      Stwierdzenie to oznacza ponadto, że należy oddalić argumentację przedstawioną przez skarżącego w ramach zarzutu czwartego, zgodnie z którą sporne kryterium może wyłącznie odnosić się albo do bezpośredniego wspierania działań w zakresie rozprzestrzeniania broni jądrowej, albo do udzielania wsparcia rządowi we wdrażaniu irańskiego programu jądrowego.

82      W tym względzie skarżący myli sporne kryterium, jedyne mające znaczenie w niniejszym przypadku, z kryterium dotyczącym wspierania „działa[ń] Iranu stwarzając[ych] zagrożenie rozprzestrzeniania broni jądrowej lub tworzeni[a] systemów przenoszenia broni jądrowej przez Iran”, wymienionym w art. 20 ust. 1 lit. b) decyzji 2010/413 i w art. 23 ust. 2 lit. a) rozporządzenia nr 267/2012 i obejmującym pewien stopień związania z działaniami Iranu w dziedzinie jądrowej (zob. podobnie ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 139).

83      Jak bowiem zauważono w pkt 78 powyżej, co się tyczy spornego kryterium, z motywu 13 decyzji 2012/35 wyraźnie wynika, że środkami w postaci zamrożenia środków finansowych powinny zostać objęte osoby i podmioty udzielające rządowi Iranu wsparcia, które pozwala mu kontynuować działania w zakresie rozprzestrzeniania broni jądrowej. Właściwe uregulowanie ustanawia zatem wyraźnie konieczność istnienia związku między udzielaniem wsparcia rządowi Iranu a dalszymi działaniami w zakresie rozprzestrzeniania broni jądrowej, przy czym sporne kryterium zmierza do pozbawienia rządu Iranu jego źródeł dochodów w celu zmuszenia go do zaprzestania rozwoju programu rozprzestrzeniania broni jądrowej wobec braku wystarczających źródeł finansowania (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 140).

84      Zatem wbrew temu, co twierdzi skarżący, sporne kryterium może stosować się do jakiegokolwiek podmiotu udzielającego rządowi Iranu wsparcia, w szczególności w formie wsparcia finansowego. Natomiast nie odnosi się do ogółu podmiotów należących do rządu Iranu lub mających związki z tym rządem czy też ogółu podatników irańskich.

85      Po trzecie, należy przypomnieć, że uprawnienia dyskrecjonalne, które przyznaje Radzie sporne kryterium, są zrównoważone obowiązkiem uzasadnienia i wzmocnionymi uprawnieniami proceduralnymi, gwarantowanymi przez orzecznictwo (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 122; zob. także analogicznie wyroki: z dnia 21 listopada 1991 r., Technische Universität München, C‑269/90, Rec, EU:C:1991:438, pkt 14; z dnia 18 lipca 2013 r., Komisja i in./Kadi, C‑584/10 P, C‑593/10 P i C‑595/10 P, Zb.Orz., EU:C:2013:518, pkt 114).

86      W niniejszym przypadku skarżący w ramach zarzutu trzeciego kwestionuje, że Rada chroniła te gwarancje, a zasadność jego argumentacji w tej kwestii zostanie zbadana przez Sąd w pkt 121–168 poniżej.

87      W świetle wyjaśnień przedstawionych w pkt 74–85 powyżej należy stwierdzić, że sporne kryterium ogranicza uprawnienia dyskrecjonalne Rady poprzez wprowadzenie obiektywnych kryteriów i gwarantuje stopień przewidywalności wymagany prawem Unii (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 123; zob. także analogicznie wyrok z dnia 22 maja 2008 r., Evonik Degussa/Komisja, C‑266/06 P, EU:C:2008:295, pkt 58).

88      W rezultacie wspomniane kryterium jest do pogodzenia z zasadą pewności prawa i nie można go uznać za arbitralne.

89      Co więcej, skoro środek w postaci zamrożenia środków finansowych na podstawie spornego kryterium jest przewidziany właściwymi przepisami decyzji 2010/413 i rozporządzenia nr 267/2012, naruszenie prawa własności wynikające z zastosowania tego kryterium jest zgodne z postanowieniem art. 52 ust. 1 karty praw podstawowych, stanowiącym, że wszelkie ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności uznanych we wspomnianej karcie muszą być przewidziane ustawą (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 124).

90      Ponadto według orzecznictwa, zgodnie z zasadą proporcjonalności, która jest jedną z ogólnych zasad prawa Unii, zgodność z prawem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej zależy od spełnienia warunku, że środki wiążące się z zakazem będą właściwe i konieczne do realizacji celów, do których w sposób prawnie uzasadniony zmierza dane uregulowanie, przy czym tam, gdzie istnieje możliwość wyboru spośród wielu właściwych środków, należy stosować najmniej restrykcyjne, a wynikające z tego niedogodności nie mogą być nadmierne w stosunku do zamierzonych celów (zob. ww. w pkt 53 wyrok Bank Melli Iran/Rada, EU:T:2013:397, pkt 179 i przytoczone tam orzecznictwo).

91      W niniejszym przypadku, w świetle podstawowego znaczenia utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego Rada, nie przekraczając granic przysługujących jej uprawnień dyskrecjonalnych, mogła uznać, że naruszenia prawa własności wynikające z zastosowania spornego kryterium są odpowiednie i konieczne dla celów wywarcia nacisku na rząd Iranu, aby przymusić go do zaprzestania działań stwarzających zagrożenie rozprzestrzeniania broni jądrowej (zob. analogicznie wyrok z dnia 13 marca 2012 r., Melli Bank/Rada, C‑380/09 P, Zb.Orz., EU:C:2012:137, pkt 61).

92      W rezultacie sporne kryterium, stosownie do wykładni nadanej mu w pkt 76–84 powyżej, jest do pogodzenia z zasadą proporcjonalności i nie przyznaje Radzie nadmiernej władzy.

93      W świetle powyższego należy oddalić zarzut pierwszy jako w części nieistotny dla sprawy i w części bezzasadny oraz oddalić zarzut czwarty jako bezzasadny.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego braku kompetencji Rady do przyjęcia decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012 i braku podstawy prawnej tego rozporządzenia

94      Skarżący twierdzi, że Rada nie była właściwa do przyjęcia decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012. Skarżący przypomina w tym względzie, że na mocy art. 215 ust. 2 TFUE środki ograniczające mogą zostać przyjęte przez Radę na wspólny wniosek wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz Komisji.

95      W niniejszym przypadku zaś, w pierwszej kolejności, zdaniem skarżącego Rada wydała decyzję 2012/635, działając samodzielnie, tak że wymóg ustanowiony w art. 215 ust. 2 TFUE nie został dochowany. W tym kontekście art. 215 TFUE nie przewiduje w opinii skarżącego rozróżnienia między środkami przyjętymi w ramach WPZiB a innymi środkami, a zatem ma zastosowanie do decyzji wydanych na mocy art. 29 TUE, takich jak decyzja 2012/635.

96      W drugiej kolejności, w zakresie, w jakim rozporządzenie wykonawcze nr 945/2012 wykonuje decyzję 2012/635, jest ono według skarżącego pozbawione podstawy prawnej i zostało przyjęte z naruszeniem zasad kompetencji.

97      W trzeciej kolejności art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012 jest zdaniem skarżącego sprzeczny z art. 215 ust. 2 TFUE w zakresie, w jakim przyznaje on Radzie, działającej samodzielnie, kompetencje do wprowadzania zmian do załącznika IX zawierającego wykaz osób, podmiotów i organów, które powinny podlegać środkom ograniczającym. W rezultacie należałoby uznać, że art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012 nie ma zastosowania do skarżącego zgodnie z art. 277 TFUE, co oznacza według niego, iż rozporządzenie nr 945/2012, przyjęte na jego podstawie, jest z tego względu pozbawione podstawy prawnej i zostało przyjęte z naruszeniem zasad kompetencji.

98      Rada kwestionuje zasadność argumentów skarżącego.

–       W przedmiocie trybu wydania decyzji 2012/635

99      W odniesieniu do decyzji 2012/635 należy zauważyć, jak to uczyniła Rada, że nie jest ona oparta na art. 215 TFUE, lecz wyłącznie na art. 29 TUE, który jest ujęty w rozdziale 2 tytułu V traktatu UE, poświęconym WPZiB, i który upoważnia Radę, działającą samodzielnie, do przyjmowania decyzji określonych w tym postanowieniu.

100    W tym względzie według art. 215 ust. 2 TFUE „[j]eżeli przewiduje to decyzja przyjęta zgodnie z tytułem V rozdział 2 Traktatu o Unii Europejskiej, Rada może przyjąć środki ograniczające wobec osób fizycznych lub prawnych, grup lub podmiotów innych niż państwa, zgodnie z procedurą, o której mowa w ustępie 1”.

101    Zatem uprzednie wydanie decyzji zgodnie z rozdziałem 2 tytułu V traktatu UE – takiej jak w niniejszym przypadku decyzji 2012/635, wydanej na mocy art. 29 TUE – stanowi niezbędną przesłankę możliwości przyjęcia przez Radę środków ograniczających na mocy uprawnień, które przyznaje jej art. 215 ust. 2 TFUE. Jednakże stwierdzenie to nie oznacza, że wydanie decyzji takiej jak decyzja 2012/635 miałoby podlegać wymogom proceduralnym nałożonym przez art. 215 ust. 2 TFUE, raczej niż wymogom nałożonym przez sam art. 29 TUE.

102    W tych okolicznościach należy oddalić pierwszy argument skarżącego, jako że Rada była właściwa na mocy art. 29 TUE do samodzielnego wydania decyzji 2012/635.

103    W konsekwencji należy również oddalić drugi argument skarżącego, oparty na błędnej przesłance, zgodnie z którą Rada nie była właściwa do przyjęcia decyzji 2012/635.

–       W przedmiocie zgodności art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012 z art. 215 TFUE

104    Rada twierdzi, że art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012, który upoważnia ją do wprowadzania zmian do załącznika IX do tegoż rozporządzenia zawierającego wykaz osób, podmiotów i organów, które powinny podlegać środkom ograniczającym, został przyjęty na mocy art. 291 ust. 2 TFUE, zgodnie z którym „[j]eżeli konieczne są jednolite warunki wykonywania prawnie wiążących aktów Unii, akty te powierzają uprawnienia wykonawcze Komisji lub, w należycie uzasadnionych przypadkach oraz w przypadkach określonych w artykułach 24 [TUE] i 26 [TUE], Radzie”.

105    W tym względzie należy zauważyć przede wszystkim, że ani art. 215 TFUE, ani żadne inne postanowienie prawa pierwotnego nie stoi na przeszkodzie, by rozporządzenie przyjęte na podstawie art. 215 TFUE przyznawało kompetencje wykonawcze Komisji lub Radzie na warunkach określonych w art. 291 ust. 2 TFUE, jeżeli konieczne są jednolite warunki wykonywania pewnych środków ograniczających przewidzianych przez to rozporządzenie. W szczególności z art. 215 TFUE nie wynika, że indywidualne środki ograniczające powinny zostać przyjęte według procedury przewidzianej w art. 215 ust. 1 TFUE. Tym samym, w braku jakiegokolwiek wskazania ograniczającego możliwość przyznawania kompetencji wykonawczych, nie można wykluczyć zastosowania postanowień art. 291 ust. 2 TFUE w dziedzinie środków ograniczających opartych na art. 215 TFUE (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 54).

106    Ponadto procedura przewidziana przez art. 215 ust. 1 TFUE, zgodnie z którą Rada stanowi na wspólny wniosek wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz Komisji, może okazać się niedostosowana do celów przyjmowania prostych środków wykonawczych. Natomiast art. 291 ust. 2 TFUE pozwala przyjąć skuteczniejszą procedurę wykonawczą, dostosowaną do rodzaju środka, który ma być wykonany, i możliwości działania każdej instytucji. I tak względy, które skłoniły autorów traktatu FUE do tego, by upoważnić w art. 291 ust. 2 TFUE powierzanie uprawnień wykonawczych, odnoszą się zarówno do wykonywania aktów opartych na art. 215 TFUE, jak i wykonywania innych aktów prawnie wiążących (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 55).

107    W rezultacie należy uznać, że Rada była uprawniona do tego, by ustanowić uprawnienia wykonawcze zgodnie z postanowieniami art. 291 ust. 2 TFUE w zakresie przyjmowania indywidualnych środków w postaci zamrożenia środków finansowych wykonujących art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012 (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 56).

108    W takim stanie rzeczy należy jeszcze sprawdzić, czy Rada spełniła przesłanki określone w art. 291 ust. 2 TFUE, gdy zastrzegła dla siebie, a nie dla Komisji, rozpatrywane uprawnienia wykonawcze.

109    W tym względzie należy przypomnieć, że rozporządzenia, takie jak rozporządzenie nr 267/2012, przewidujące środki ograniczające na podstawie art. 215 TFUE mają na celu wykonanie – w zakresie stosowania traktatu FUE – decyzji wydanych na mocy art. 29 TUE w ramach WPZiB. W rezultacie rozporządzenie nr 267/2012 wpisuje się w realizację celów i wykonywanie działań Unii w dziedzinie WPZiB (zob. podobnie ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 60).

110    W szczególności ze względu na ich cel, charakter i przedmiot środki ograniczające na mocy art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012, które zmierzają do wywarcia nacisku na Islamską Republikę Iranu, aby zaprzestała ona rozprzestrzeniania broni jądrowej, wiążą się ściślej z wykonywaniem WPZiB niż z wykonywaniem kompetencji powierzonych Unii traktatem FUE (zob. podobnie ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 66, 67).

111    W ramach traktatu UE z art. 24 ust. 1 akapit drugi TUE w związku z art. 29 TUE i art. 31 ust. 1 TUE wynika zaś, że Rada co do ogólnej zasady ma za zadanie wykonywanie uprawnień decyzyjnych w dziedzinie WPZiB, stanowiąc jednomyślnie (zob. podobnie wyrok z dnia 19 lipca 2012 r., Parlament/Rada, C‑130/10, Zb.Orz., EU:C:2012:472, pkt 47).

112    W szczególności to Rada, działając samodzielnie, decyduje o umieszczeniu nazwiska osoby lub nazwy podmiotu w załączniku II do decyzji 2010/413. To właśnie zaś owo umieszczenie zostaje wykonane w zakresie stosowania traktatu FUE przyjęciem środka w postaci zamrożenia środków finansowych na podstawie art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012.

113    W tych okolicznościach przy uwzględnieniu szczególnych cech środków przyjętych na mocy art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012, konieczności zapewnienia spójności między wykazem ujętym w załączniku II do decyzji 2010/413 a wykazem ujętym w załączniku IX do rozporządzenia nr 267/212 oraz okoliczności, że Komisja nie ma dostępu do danych służb wywiadowczych państw członkowskich, które mogą okazać się niezbędne dla wykonania wspomnianych środków, Rada mogła słusznie uznać, że wykonanie art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012, dotyczącego zamrożenia środków finansowych, stanowi szczególny przypadek w rozumieniu art. 291 ust. 2 TFUE i że tym samym jest ona uprawniona do zastrzeżenia dla siebie uprawnienia do wykonania go w art. 46 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia (zob. podobnie ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 68–73).

114    Co się tyczy kwestii, czy istnienie szczególnego przypadku zostało należycie uzasadnione, należy zauważyć, że Rada nie oświadczyła wyraźnie w rozporządzeniu nr 267/2012, że zastrzega dla siebie uprawnienie wykonawcze z powodów streszczonych w pkt 113 powyżej. Jednakże pozostaje faktem, że uzasadnienie dokonanego na rzecz Rady w art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012 zastrzeżenia wykonania wynika z łącznej lektury motywów i przepisów wspomnianego rozporządzenia w kontekście ustrukturyzowania właściwych postanowień traktatu UE i traktatu FUE w dziedzinie zamrożenia środków finansowych (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 77).

115    Po pierwsze, Rada wyraźnie odniosła się bowiem w motywie 28 rozporządzenia nr 267/2012 do wykonywania swojego uprawnienia w dziedzinie „wskazywania osób, których środki podlegają zamrożeniu”, oraz do swojego własnego udziału w procedurze dokonywania przeglądu decyzji o umieszczeniu w wykazie w zależności od uwag i nowych dowodów uzyskanych ze strony zainteresowanych osób (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 78).

116    Po drugie, przepisy art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012 w związku z motywem 14 tegoż rozporządzenia pozwalają uznać, że wykonywanie środków w postaci zamrożenia środków finansowych wobec osób lub podmiotów jest raczej objęte sferą działania Rady w ramach WPZiB niż związane ze środkami o charakterze ekonomicznym przyjmowanymi zwykle w zakresie traktatu FUE (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 79, 80).

117    Po trzecie, paralelizm pomiędzy środkami ograniczającymi przyjętymi na mocy decyzji 2010/413 a środkami przyjętymi na mocy rozporządzenia nr 267/2012 został wyjaśniony w motywie 11 i nast. tego rozporządzenia, z których wynika, że wspomniane rozporządzenie wykonuje zmiany wprowadzone do decyzji 2010/413 przez decyzję 2012/35. Podobnie konieczność zapewnienia spójności między wykazem zawartym w załączniku II do decyzji 2010/413 a wykazem zawartym w załączniku IX do rozporządzenia nr 267/2012 wynika z lektury motywów rozporządzeń wykonawczych zmieniających wspomniany załącznik IX, a w szczególności z motywu 2 rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012, który odnosi się wyraźnie do decyzji 2012/635 (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 81).

118    W tych okolicznościach szczególne powody, które uzasadniały powierzenie Radzie uprawnień wykonawczych w art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012, wynikały w sposób wystarczająco zrozumiały z właściwych przepisów i kontekstu tego rozporządzenia (ww. w pkt 77 wyrok National Iranian Oil Company/Rada, odwołanie w toku, EU:T:2014:678, pkt 82).

119    Tym samym należy stwierdzić, że wymogi nałożone w art. 291 ust. 2 TFUE dla umożliwienia przyznania Radzie uprawnień wykonawczych zostały spełnione w odniesieniu do art. 46 ust. 2 rozporządzenia nr 267/2012, co oznacza, że nie można Radzie zarzucać żadnego naruszenia art. 215 TFUE.

120    W świetle tego stwierdzenia należy oddalić argument trzeci skarżącego i tym samym zarzut drugi w całości.

 W przedmiocie zarzutu trzeciego, dotyczącego naruszenia obowiązku uzasadnienia, przysługującego skarżącemu prawa do obrony, w tym prawa do dostępu do akt sprawy, obowiązku przeglądu przez Radę przyjętych środków ograniczających i prawa skarżącego do skutecznej ochrony sądowej

121    Skarżący uważa, że Rada, przyjmując zaskarżone akty, naruszyła obowiązek uzasadnienia, przysługujące mu prawo do obrony, w tym prawo do dostępu do akt sprawy, obowiązek przeglądu przyjętych środków ograniczających i prawo skarżącego do skutecznej ochrony sądowej.

–       W przedmiocie obowiązku uzasadnienia

122    Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem obowiązek uzasadnienia niekorzystnego aktu, ściśle związany z zasadą poszanowania prawa do obrony, ma za zadanie, po pierwsze, zapewnić zainteresowanemu wskazówki wystarczające do ustalenia, czy akt jest zasadny lub ewentualnie czy nie zawiera wady pozwalającej na zakwestionowanie jego ważności przed sądem Unii, a po drugie, zapewnić sądowi Unii możliwość kontroli zgodności z prawem tego aktu (zob. wyrok z dnia 15 listopada 2012 r., Rada/Bamba, C‑417/11 P, Zb.Orz., EU:C:2012:718, pkt 49 i przytoczone tam orzecznictwo).

123    Uzasadnienie, jakiego wymaga art. 296 TFUE, powinno w sposób jasny i jednoznaczny przedstawiać tok rozumowania instytucji, która wydała akt, tak aby umożliwić zainteresowanym zaznajomienie się ze względami uzasadniającymi nałożenie danych środków, a właściwemu sądowi dokonanie jego kontroli (zob. ww. w pkt 122 wyrok Rada/Bamba, EU:C:2012:718, pkt 50 i przytoczone tam orzecznictwo).

124    Ponieważ zainteresowanemu nie przysługuje prawo do bycia wysłuchanym przed przyjęciem początkowej decyzji o zamrożeniu środków finansowych, poszanowanie obowiązku uzasadnienia ma tym większe znaczenie, że stanowi ono jedyną gwarancję umożliwiającą zainteresowanemu skuteczne skorzystanie z będących w jego dyspozycji środków zaskarżenia w celu zakwestionowania legalności wspomnianej decyzji, chociażby po jej wydaniu (zob. ww. w pkt 122 wyrok Rada/Bamba, EU:C:2012:718, pkt 51 i przytoczone tam orzecznictwo).

125    W rezultacie uzasadnienie aktu Rady o zastosowaniu środka ograniczającego w postaci zamrożenia środków finansowych musi wskazywać szczególne i konkretne przyczyny, dla których Rada uznała w ramach przysługujących jej uprawnień dyskrecjonalnych w zakresie oceny, że osoba zainteresowana powinna zostać objęta takim środkiem (zob. ww. w pkt 122 wyrok Rada/Bamba, EU:C:2012:718, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo).

126    Jednakże uzasadnienie, jakiego wymaga art. 296 TFUE, powinno być także dostosowane do charakteru danego aktu i kontekstu, w jakim został on wydany. Wymóg uzasadnienia należy oceniać w odniesieniu do konkretnej sytuacji, w szczególności do treści aktu, charakteru przywołanych argumentów, a także interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć adresaci aktu lub inne osoby, których dotyczy on bezpośrednio i indywidualnie. Nie ma wymogu, by uzasadnienie wyszczególniało wszystkie istotne okoliczności faktyczne i prawne, ponieważ ocena tego, czy uzasadnienie aktu jest wystarczające, winna nie tylko opierać się na jego brzmieniu, ale także uwzględniać okoliczności jego wydania, jak również całość przepisów prawa regulujących daną dziedzinę (zob. ww. w pkt 122 wyrok Rada/Bamba, EU:C:2012:718, pkt 53 i przytoczone tam orzecznictwo).

127    W szczególności akt niekorzystny jest wystarczająco uzasadniony, jeżeli został wydany w okolicznościach znanych zainteresowanemu, pozwalających mu na zrozumienie treści przyjętego względem niego środka (zob. ww. w pkt 122 wyrok Rada/Bamba, EU:C:2012:718, pkt 54 i przytoczone tam orzecznictwo).

128    W niniejszym przypadku skarżący podnosi, że decyzja 2012/635 i rozporządzenie wykonawcze nr 945/2012 nie są uzasadnione w sposób wymagany prawem w zakresie, w jakim dotyczy to umieszczenia go w wykazach.

129    Według skarżącego, po pierwsze, Rada nie określiła bowiem, na którym kryterium spośród tych przewidzianych w art. 20 decyzji 2010/413 i art. 23 rozporządzenia nr 267/2012 oparła się w celu przyjęcia odnoszących się do niego środków ograniczających.

130    Po drugie, Rada nie uściśliła trybu, charakteru i zakresu wsparcia finansowego, jakiego skarżący jakoby udzielał rządowi Iranu. W szczególności Rada nie określiła konkretnych operacji finansowych, które mogłyby uzasadnić podjęte wobec niego środki, bądź związek między tymi operacjami a rozprzestrzenianiem broni jądrowej. Temu niewystarczającemu uzasadnieniu nie może zaradzić twierdzenie a posteriori, przedstawione przez Radę w odpowiedzi na skargę, zgodnie z którym przyjęcie środków w postaci zamrożenia środków finansowych wobec skarżącego jest uzasadnione tym, że jako przedsiębiorstwo publiczne wypłacał on dywidendę swojemu akcjonariuszowi.

131    Rada kwestionuje zasadność argumentów skarżącego.

132    Przede wszystkim należy przypomnieć, że skarżący został określony jako „[p]rzedsiębiorstwo państwowe udzielające finansowego wsparcia rządowi Iranu”.

133    Po pierwsze, z przedstawionego uzasadnienia wyraźnie wynika, że skarżący był objęty środkami ograniczającymi na podstawie spornego kryterium.

134    Po drugie, jest oczywiście prawdą, że dotyczące go uzasadnienie nie zawiera uściśleń co do trybu i zakresu podnoszonego wsparcia finansowego udzielanego rządowi Iranu, a jedynym uściśleniem wskazanym przez Radę jest to, że wsparcie to ma charakter finansowy.

135    Jednakże mimo zwięzłości przedstawionego uzasadnienia skarżący był w stanie zrozumieć istotę stanu faktycznego przyjętego w odniesieniu do niego przez Radę i bronić się w odpowiedni sposób.

136    W ramach przedstawionego w skardze zarzutu czwartego skarżący odnosi się bowiem wyraźnie do sytuacji, gdy „osoba fizyczna lub prawna inna niż państwo” finansuje – „za pośrednictwem podatków lub ewentualnie, w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych, dywidendy wypłacanej akcjonariuszowi – budżet, w którym wpłacone kwoty ulegają zmieszaniu w masie wpływów i nie są z definicji przeznaczone na pokrycie konkretnego wydatku, w szczególności działania państwowego uznanego za nielegalne”, aby podnieść, że w takiej sytuacji pojęcie udzielania wsparcia rządowi Iranu nie ma zastosowania.

137    Zatem skarżący był w stanie określić na podstawie powodów jego umieszczenia w wykazach, że Rada oparła się na tym, iż jako przedsiębiorstwo państwowe udziela on finansowego wsparcia rządowi Iranu, przelewając zasoby finansowe. Był również w stanie zakwestionować znaczenie i prawdziwość tej okoliczności.

138    Podobnie uzasadnienie przyjęte przez Radę pozwala Sądowi na przeprowadzenie kontroli zgodności zaskarżonych aktów z prawem.

139    W tych okolicznościach uzasadnienie przedstawione w decyzji 2012/635 i w rozporządzeniu wykonawczym nr 945/2012, choć szczególnie zwięzłe, jest wystarczające.

140    Po trzecie, stwierdzenie to oznacza, że wyjaśnienia przedstawione przez Radę w odpowiedzi na skargę ani nie stanowią uzasadnienia a posteriori, które nie może zostać wzięte pod uwagę przez Sąd, ani nie cechują się niewystarczającym charakterem przedstawionego uzasadnienia. Wyjaśnienia te ograniczają się bowiem do wskazania i uściślenia podstawowej okoliczności przyjętej przez Radę i zidentyfikowanej przez skarżącego w uzasadnieniu decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012.

141    W świetle całości powyższych rozważań zarzut szczegółowy dotyczący naruszenia obowiązku uzasadnienia należy oddalić.

–       W przedmiocie dostępu do akt sprawy

142    Skarżący podnosi, że uzyskał dostęp do akt sprawy dopiero po upływie terminu, który został mu wyznaczony na zwrócenie się o ponowne rozpatrzenie obejmujących go środków. Takie przekazanie po terminie jest zdaniem skarżącego nie do pogodzenia z zasadą poszanowania prawa do obrony.

143    Rada kwestionuje zasadność argumentów skarżącego.

144    Według orzecznictwa, w przypadku gdy zostały przekazane informacje wystarczająco dokładne i umożliwiające zainteresowanemu podmiotowi przedstawienie w odpowiedni sposób jego stanowiska na temat okoliczności obciążających uwzględnionych przez Radę, zasada poszanowania prawa do obrony nie obejmuje obowiązku, by Rada z własnej inicjatywy udzieliła dostępu do dokumentów znajdujących się w jej aktach. Jedynie na wniosek zainteresowanej strony Rada ma obowiązek zapewnić dostęp do wszystkich dokumentów administracyjnych, które nie są poufne, dotyczących danego środka (zob. ww. w pkt 53 wyrok Bank Melli Iran/Rada, pkt 84 i przytoczone tam orzecznictwo).

145    W niniejszym przypadku skarżący wniósł o udzielenie dostępu do akt sprawy w dniu 8 stycznia 2013 r., to znaczy w przeddzień wniesienia skargi, co nastąpiło w dniu 9 stycznia 2013 r. Rada udzieliła odpowiedzi na ten wniosek w dniu 10 czerwca 2013 r.

146    W tych okolicznościach przede wszystkim nie można zarzucać Radzie, że nie udzieliła odpowiedzi na wniosek o dostęp do akt sprawy przed wniesieniem skargi, jako że odstęp jednego dnia pomiędzy wnioskiem a złożeniem skargi był zbyt krótki.

147    Następnie ani pismo z dnia 16 października 2012 r., którym Rada powiadomiła skarżącego o decyzji 2012/635 i rozporządzeniu wykonawczym nr 945/2012, ani same te akty, ani też informacja skierowana do osoby, do której mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji Rady 2010/413/WPZiB, wykonywanej decyzją Rady 2012/635/WPZiB, i w rozporządzeniu Rady (UE) nr 267/2012, wykonywanym rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 945/2012 (Dz.U. C 312, s. 21), nie przewidują terminu na przedstawienie uwag przez podmioty objęte środkami ograniczającymi. W tych okolicznościach argument, zgodnie z którym skarżący uzyskał dostęp do akt sprawy dopiero po upływie takiego terminu, jest oczywiście nieuzasadniony z faktycznego punktu widzenia.

148    Wreszcie należy zauważyć, że ponadpięciomiesięczny termin odpowiedzi jest zbyt długi.

149    W tym względzie Rada odnosi się do konieczności uzyskania zgody państwa członkowskiego przed przekazaniem rozpatrywanych dokumentów. Argumentu tego nie można zaś uwzględnić, skoro według orzecznictwa, jeżeli Rada podejmuje decyzję o zastosowaniu wobec danego podmiotu środków ograniczających, opierając się w tym względzie na informacjach dostarczonych jej przez państwo członkowskie, to przed przyjęciem tych środków jest ona zobowiązana do zapewnienia, by owe informacje mogły zostać przekazane w użytecznym czasie podmiotowi, którego środki te dotyczą, tak aby mógł on skutecznie przedstawić swoje stanowisko [wyrok z dnia 6 września 2013 r., Persia International Bank/Rada, T‑493/10, Zb.Orz. (Fragmenty), EU:T:2013:398, pkt 84].

150    Pozostaje jednak faktem, że, po pierwsze, skarżący nie przedstawił konkretnych argumentów mających na celu wykazanie, że zbyt długi termin odpowiedzi faktycznie utrudnił mu obronę.

151    Po drugie, według orzecznictwa przekazanie po terminie dokumentu, na którym Rada oparła się w celu zastosowania lub utrzymania środków ograniczających dotyczących danego podmiotu, stanowi naruszenie prawa do obrony uzasadniające stwierdzenie nieważności uprzednio przyjętych aktów, tylko gdy zostanie ustalone, że środki ograniczające nie mogłyby zostać słusznie zastosowane lub utrzymane, jeśli dokument przekazany po terminie należało odrzucić jako dowód obciążający (ww. w pkt 149 wyrok Persia International Bank/Rada, EU:T:2013:398, pkt 85).

152    W niniejszym przypadku z badania przeprowadzonego w pkt 169–188 poniżej wynika zaś, że obejmujące skarżącego środki ograniczające są zasadne, nawet bez uwzględnienia dokumentów przekazanych przez Radę w odpowiedzi z dnia 10 czerwca 2013 r. W tych okolicznościach naruszenie obowiązku udzielania dostępu do akt sprawy w stosownym czasie nie uzasadnia stwierdzenia nieważności zaskarżonych aktów.

153    Z powyższego wynika, że rozpatrywany zarzut szczegółowy należy oddalić.

–       W przedmiocie obowiązku corocznego przeglądu przyjętych środków ograniczających

154    W piśmie dostosowującym żądania z dnia 16 kwietnia 2014 r. skarżący podnosi, że Rada nie dopełniła obowiązku corocznego przeglądu przyjętych środków ograniczających, jako że powiadomiła go o utrzymaniu wspomnianych środków dopiero w dniu 14 marca 2014 r.

155    Na mocy art. 26 ust. 3 decyzji 2010/413 „[ś]rodki, o których mowa w art. 19 ust. 1 lit. b) i c) oraz w art. 20 ust. 1 lit. b) i c), poddawane są przeglądom regularnie, co najmniej raz na 12 miesięcy”.

156    Podobnie zgodnie z art. 46 ust. 6 rozporządzenia nr 267/2012 „[w]ykaz w załączniku IX poddawany jest przeglądowi regularnie, co najmniej raz na 12 miesięcy”.

157    Zatem Rada rzeczywiście była zobowiązana do przejrzenia obejmujących skarżącego środków ograniczających w terminie dwunastu miesięcy od przyjęcia decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012.

158    W tym względzie Rada twierdzi, że dokonała przeglądu umieszczenia skarżącego w wykazach dwukrotnie, przyjmując, po pierwsze, decyzję Rady 2013/270/WPZiB z dnia 6 czerwca 2013 r. zmieniającą decyzję 2010/413 (Dz.U. L 156, s. 10) i rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 522/2013 z dnia 6 czerwca 2013 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 267/2012 (Dz.U. L 156, s. 3), a po drugie, decyzję Rady 2013/661/WPZiB z dnia 15 listopada 2013 r. zmieniającą decyzję 2010/413 (Dz.U. L 306, s. 18) i rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 1154/2013 z dnia 15 listopada 2013 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 267/2012 (Dz.U. L 306, s. 3).

159    Jednakże należy zauważyć, że żaden z aktów przytoczonych przez Radę nie wskazuje, iż któryś z nich wynika z okresowego przeglądu ogółu wpisów do wykazów ujętych w załączniku II do decyzji 2010/413 i w załączniku IX do rozporządzenia nr 267/2012. Omawiane akty nie dotyczą także konkretnie umieszczenia skarżącego w wykazach.

160    W tych okolicznościach należy stwierdzić, że Rada nie dokonała przeglądu obejmujących skarżącego środków ograniczających w terminie ustalonym w decyzji 2010/413 i rozporządzeniu nr 267/2012.

161    W takim stanie rzeczy należy zbadać, czy to naruszenie obowiązku dokonania przeglądu przyjętych środków ograniczających uzasadnia stwierdzenie nieważności zaskarżonych aktów.

162    W tym względzie należy zauważyć, że celem rozpatrywanego obowiązku jest zapewnienie regularnej weryfikacji tego, że przyjęte środki ograniczające pozostają uzasadnione.

163    W niniejszym przypadku jest zaś bezsporne, że w chwili podniesienia przez skarżącego rozpatrywanego zarzutu szczegółowego w piśmie dostosowującym żądania z dnia 16 kwietnia 2014 r. Rada już dokonała rozpatrywanej weryfikacji i powiadomiła skarżącego o jej wynikach pismem z dnia 14 marca 2014 r.

164    W tych okolicznościach cel przepisów przewidujących okresowy przegląd środków ograniczających został spełniony, choć w sposób opóźniony, a naruszenie terminu dokonania przeglądu przez Radę nie wywołuje już negatywnych skutków w odniesieniu do sytuacji skarżącego.

165    Tym samym bez uszczerbku dla prawa skarżącego do żądania na mocy art. 340 TFUE odszkodowania z tytułu szkody, którą ewentualnie mógłby ponieść ze względu na niedochowanie terminu dokonania przeglądu, nie może on powoływać się na rozpatrywane opóźnienie w celu doprowadzenia do stwierdzenia nieważności obejmujących go środków ograniczających, przyjętych lub utrzymanych w zaskarżonych aktach.

166    Rozpatrywany zarzut szczegółowy należy zatem oddalić.

–       W przedmiocie pozostałych podnoszonych naruszeń

167    Skarżący podnosi, że brak uzasadnienia decyzji 2012/635 i rozporządzenia wykonawczego nr 945/2012 skutkuje naruszeniem przysługującego mu prawa do obrony, w tym prawa do uzyskania ponownego rozpatrzenia przyjętych środków ograniczających, i prawa do skutecznej ochrony sądowej. Przy uwzględnieniu niejasnego charakteru przedstawionego uzasadnienia wymagane byłoby bowiem z jego strony, by w celu zapewnienia obrony nie tyle obalił szczegółowe twierdzenia prawne i faktyczne przywołane przez Radę, co przedstawił dowód przeciwny na to, że nie udzielał wsparcia rządowi Iranu ani irańskiemu programowi jądrowemu.

168    Jak wynika zaś z pkt 122–140 powyżej, decyzja 2012/635 i rozporządzenie wykonawcze nr 945/2012 są uzasadnione zgodnie z wymogami prawa, co oznacza, że niniejszy zarzut szczegółowy spoczywa na błędnej przesłance.

169    Tym samym należy go oddalić, podobnie jak zarzut trzeci w całości.

 W przedmiocie zarzutu piątego, dotyczącego błędu w ocenie stanu faktycznego

170    Jak przypomniano w pkt 74 powyżej, sądy Unii powinny – zgodnie z kompetencjami przysługującymi im na podstawie traktatu FUE – zapewnić co do zasady pełną kontrolę zgodności z prawem ogółu aktów Unii w świetle praw podstawowych stanowiących integralną część porządku prawnego Unii. Wymóg ten został wyraźnie określony w art. 275 akapit drugi TFUE (zob. ww. w pkt 74 wyrok Rada/Fulmen i Mahmoudian, EU:C:2013:775, pkt 58 i przytoczone tam orzecznictwo; ww. w pkt 74 wyrok Rada/Manufacturing Support & Procurement Kala Naft, EU:C:2013:776, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo).

171    Do tych praw podstawowych zalicza się w szczególności prawo do skutecznej ochrony sądowej (zob. ww. w pkt 74 wyrok Rada/Fulmen i Mahmoudian, EU:C:2013:775, pkt 59 i przytoczone tam orzecznictwo).

172    Skuteczność kontroli sądowej gwarantowanej przez art. 47 karty praw podstawowych wymaga w szczególności, by sąd Unii upewnił się, że decyzja, która ma dla danej osoby czy podmiotu znaczenie indywidualne, opiera się na wystarczająco solidnej podstawie faktycznej. Oznacza to sprawdzenie okoliczności faktycznych podnoszonych w uzasadnieniu, które leży u podstaw wspomnianej decyzji, tak aby kontrola sądowa nie była ograniczona do oceny abstrakcyjnego prawdopodobieństwa przywołanych powodów, ale dotyczyła tego, czy powody te – lub co najmniej jeden z nich, uważany za sam w sobie wystarczający do wsparcia tejże decyzji – są wykazane (zob. ww. w pkt 74 wyrok Rada/Fulmen i Mahmoudian, EU:C:2013:775, pkt 64 i przytoczone tam orzecznictwo).

173    W tym kontekście to do właściwego organu Unii należy – w razie zakwestionowania – wykazanie zasadności powodów wysuniętych przeciwko konkretnej osobie, a nie do tej osoby przedstawienie zaprzeczającego dowodu braku zasadności wspomnianych powodów (zob. ww. w pkt 74 wyrok Rada/Fulmen i Mahmoudian, EU:C:2013:775, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo).

174    W niniejszym przypadku należy zatem sprawdzić, czy Rada słusznie uznała, przyjmując zaskarżone akty, że skarżący mógł zostać objęty środkami ograniczającymi jako podmiot udzielający wsparcia rządowi Iranu w formie wsparcia finansowego.

175    W pierwszej kolejności skarżący powtarza, że kryterium udzielania wsparcia rządowi Iranu dotyczy jedynie sytuacji, gdy zainteresowany podmiot udziela szczególnej pomocy związanej z działaniami w zakresie rozprzestrzeniania broni jądrowej. Skarżący zaś nie udziela takiej pomocy, jako że jego działalność jest przeznaczona dla przedsiębiorstw prywatnych.

176    W tym względzie wystarczy odesłać do pkt 74–93 powyżej, z których wynika, że kryterium udzielania wsparcia rządowi Iranu może także stosować się do podmiotów, które same nie są zaangażowane w rozprzestrzenianie broni jądrowej.

177    W drugiej kolejności skarżący twierdzi, że wbrew temu, na co wskazuje uzasadnienie zaskarżonych aktów, nie udziela on finansowego wsparcia rządowi Iranu.

178    Skarżący uściśla w tym względzie przede wszystkim, że jego zadaniem nie jest dostarczanie dywidendy rządowi Iranu.

179    Następnie skarżący przyznaje, że przelewa część swoich zysków do skarbu państwa, który podlega irańskiemu ministerstwu finansów, oprócz podatku dochodowego. Uściśla jednakże, że obowiązek ten, nałożony na wszystkie irańskie spółki publiczne na podstawie ust. 17 ustawy budżetowej na irański rok 1389 (zwanego dalej „ust. 17”), nie może stanowić finansowego wsparcia udzielanego rządowi Iranu w rozumieniu spornego kryterium, jako że nie stanowi on dywidendy, lecz jest zbliżony raczej do podatku lub opłaty parafiskalnej.

180    Wreszcie zdaniem skarżącego kwoty, które wpłaca do skarbu państwa na mocy ust. 17, nie są swobodnie wykorzystywane przez rząd Iranu, lecz są przeznaczone na realizowanie działań w interesie ogólnym oraz zadań służby publicznej na korzyść ludności irańskiej. Skarżący dodaje w tym względzie, że rozpatrywane kwoty podlegają w szczególności reinwestowaniu wraz z innymi zasobami państwowymi w ramach podwyższenia jego kapitału.

181    Przede wszystkim należy zauważyć, że okoliczność, iż zadaniem skarżącego nie jest wypłata dywidendy rządowi Iranu – jeśli uznać ją za ustaloną – nie oznacza, że nie udziela on faktycznie finansowego wsparcia temu rządowi.

182    W tym względzie z materiałów przedstawionych przez samego skarżącego wynika, że przekazał on za lata 1387–1391 kalendarza irańskiego (od dnia 20 marca 2008 r. do dnia 20 marca 2013 r., zwane dalej „okresem referencyjnym”) łączną kwotę 1 687 181 mln riali skarbowi państwa w ramach obowiązku przewidzianego w ust. 17.

183    Wbrew temu, co twierdzi skarżący, kwot tych nie można uznać za podatki czy opłaty parafiskalne i uniknąć w ten sposób zakwalifikowania ich jako finansowego wsparcia, którego dotyczy sporne kryterium. Po pierwsze, jak bowiem przyznaje sam skarżący, obowiązek przewidziany w ust. 17 stosuje się oprócz podatku dochodowego. Po drugie, obowiązek ten ma zastosowanie wyłącznie do irańskich spółek publicznych i nie można zatem go uznać za stanowiący część ogólnego systemu fiskalnego lub parafiskalnego w Iranie.

184    Co do podnoszonego przeznaczenia budżetowego kwot przekazanych w ramach obowiązku przewidzianego w ust. 17 skarżący nie wspiera swoich twierdzeń dowodami w jakikolwiek sposób. W każdym razie sposób, w jaki zostało sformułowane podnoszone przeznaczenie budżetowe, w postaci przedstawionej przez skarżącego, jest w takim stopniu ogólny, że może a priori stosować się do wszystkich wydatków państwowych. W tych okolicznościach istnienie tego przeznaczenia – przy założeniu, że jest ustalone – nie oznacza, że sumy przekazane w ramach obowiązku przewidzianego w ust. 17 za okres referencyjny nie stanowią finansowego wsparcia udzielanego rządowi Iranu w rozumieniu spornego kryterium.

185    W tym kontekście z dokumentów przedstawionych przez skarżącego w odpowiedzi na pytanie Sądu wynika ponadto, że jego kapitał został podniesiony w 2012 r. o kwotę 1 054 102 mln riali. Kwota ta jest zaś znacznie niższa niż łączna kwota 1 687 181 mln riali, przekazana przez skarżącego do skarbu państwa w ramach obowiązku przewidzianego w ust. 17 za okres referencyjny. W tych okolicznościach podniesienie kapitału skarżącego nie pozwala uznać, że skarżący nie udzielał finansowego wsparcia rządowi Iranu we wspomnianym okresie.

186    W świetle powyższego należy stwierdzić, że skarżący przelał za okres referencyjny na rzecz irańskiego skarbu państwa znaczne kwoty, które stanowią finansowe wsparcie udzielane rządowi Iranu. W rezultacie Rada była uprawniona do objęcia środkami ograniczającymi skarżącego jako podmiotu udzielającego wsparcia wspomnianemu rządowi.

187    Skarżący twierdzi ponadto w tym względzie, że w przeciwieństwie do tego, co wymaga orzecznictwo przytoczone w pkt 172 powyżej, Rada nie przedstawiła dowodów wspierających jej twierdzenia.

188    Z badania przeprowadzonego w pkt 174–185 powyżej wynika zaś, że skarżący nie podważa faktycznie realności podstawowej okoliczności faktycznej uzasadniającej obejmujące go środki ograniczające, mianowicie tego, że przelał na rzecz irańskiego skarbu państwa część swych zysków za okres referencyjny. Skoro zaś tego nie podważono, Rada nie była zobowiązana do przedstawienia dowodów w celu wsparcia zasadności tej okoliczności, jak wynika z orzecznictwa przytoczonego w pkt 172 powyżej.

189    W świetle powyższego należy oddalić zarzut piąty.

 W przedmiocie zarzutu szóstego, dotyczącego naruszenia zasady proporcjonalności

190    Skarżący podnosi, że przyjęcie obejmujących go środków ograniczających stanowi nieuzasadnione naruszenie prawa własności oraz swobody prowadzenia działalności gospodarczej i tym samym naruszenie zasady proporcjonalności.

191    I tak, przede wszystkim, według orzecznictwa naruszenie praw proceduralnych przywołane w ramach zarzutu trzeciego pociąga za sobą zdaniem skarżącego naruszenie przysługującego mu prawa własności i zasady proporcjonalności.

192    Następnie, skoro skarżący nie jest zaangażowany w rozprzestrzenianie broni jądrowej, obejmujące go środki ograniczające nie odpowiadają ogólnemu celowi realizowanemu przez zaskarżone akty, mianowicie zwalczaniu wspomnianego rozprzestrzeniania.

193    Wreszcie rozpatrywane środki wyrządzają szczególnie szkodę jemu samemu i jego pracownikom, nieproporcjonalną do celu, do którego dąży Rada. Skarżący dodaje w tym kontekście, że wbrew temu, co twierdzi Rada, rozpatrywane środki ograniczające obejmują poza środkami finansowymi znajdującymi się na terenie Unii również środki finansowe znajdujące się w Iranie w zakresie, w jakim uniemożliwiają mu dokonywanie jakichkolwiek przelewów środków finansowych z Iranu do Unii i mają skutek zniechęcający wobec niektórych podmiotów irańskich, które mogą zawierać z nim umowy.

194    Przede wszystkim należy zauważyć, że jak wynika z pkt 121–168 powyżej, zaskarżone akty nie zostały przyjęte z naruszeniem przysługujących skarżącemu praw proceduralnych uzasadniającym stwierdzenie ich nieważności. Z tego względu nie może zostać uwzględniona wysunięta przez skarżącego teza, zgodnie z którą naruszenie przysługujących mu praw proceduralnych pociąga za sobą naruszenie prawa własności i zasady proporcjonalności.

195    Co się tyczy innych zarzutów szczegółowych, w pkt 90 powyżej przypomniano już, że zgodnie z zasadą proporcjonalności, która jest jedną z ogólnych zasad prawa Unii, zgodność z prawem zakazu prowadzenia działalności gospodarczej zależy od spełnienia warunku, że środki wiążące się z zakazem będą właściwe i konieczne do realizacji celów, do których w sposób prawnie uzasadniony zmierza dane uregulowanie, przy czym tam, gdzie istnieje możliwość wyboru spośród wielu właściwych środków, należy stosować najmniej restrykcyjne, a wynikające z tego niedogodności nie mogą być nadmierne w stosunku do zamierzonych celów (zob. ww. w pkt 53 wyrok Bank Melli Iran/Rada, EU:T:2013:397, pkt 179 i przytoczone tam orzecznictwo).

196    Natomiast, po pierwsze, jak wynika z pkt 59–93 powyżej, przyjęcie środków ograniczających wobec podmiotów udzielających finansowego wsparcia rządowi Iranu ma na celu pozbawienie go źródeł dochodów w celu zmuszenia go do zaprzestania rozprzestrzeniania broni jądrowej wobec braku wystarczających źródeł finansowania. Otóż obejmujące skarżącego środki ograniczające odpowiadają celowi zamierzonemu przez Radę bez względu na okoliczność, że skarżący sam nie jest zaangażowany w rozprzestrzenianie broni jądrowej.

197    Po drugie, co się tyczy szkody wyrządzanej skarżącemu, jest oczywiście prawdą, że jego prawo własności i swoboda prowadzenia działalności gospodarczej są ograniczone w znacznym zakresie poprzez rozpatrywane środki ograniczające, jako że nie może on w szczególności rozporządzać środkami finansowymi znajdującymi się na terenie Unii lub posiadanymi przez obywateli Iranu ani przelewać swoich środków finansowych do Unii, chyba że na mocy szczególnego zezwolenia. Podobnie obejmujące skarżącego środki ograniczające mogą wzbudzać wobec niego pewną nieufność u jego partnerów handlowych.

198    Jednakże z orzecznictwa wynika, że podstawowe prawa, na które skarżący się powołuje, a mianowicie prawo własności i prawo do prowadzenia działalności gospodarczej, nie są prerogatywami absolutnymi i korzystanie z nich może być przedmiotem ograniczeń uzasadnionych celami ogólnego interesu Unii. I tak każdy gospodarczy lub finansowy środek ograniczający wywołuje, co do zasady, negatywne skutki dla prawa własności i swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej, wyrządzając tym samym szkodę podmiotom, które nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za sytuację, która doprowadziła do zastosowania owych sankcji. Znaczenie celów zamierzonych przez sporną regulację może usprawiedliwić negatywne konsekwencje – nawet daleko idące – dla niektórych przedsiębiorców (zob. podobnie ww. w pkt 75 wyrok Melli Bank/Rada, EU:T:2009:266, pkt 111 i przytoczone tam orzecznictwo).

199    W niniejszym przypadku, przy uwzględnieniu zasadniczego znaczenia utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, wynikające dla skarżącego niedogodności nie są nadmierne w stosunku do zamierzonych celów. Jest tak, tym bardziej że – przede wszystkim – zamrożenie środków finansowych dotyczy jedynie części aktywów skarżącego. Następnie decyzja 2010/413 i rozporządzenie nr 267/2012 przewidują pewne wyjątki umożliwiające w szczególności podmiotom objętym środkami w postaci zamrożenia środków finansowych pokrycie podstawowych wydatków. Wreszcie należy zauważyć, że Rada nie czyni skarżącemu zarzutu, że on sam jest zaangażowany w rozprzestrzenianie broni jądrowej. Nie jest on więc osobiście związany z zachowaniami stwarzającymi zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, i z tego powodu w mniejszym stopniu wzbudza on podejrzliwość.

200    W tych okolicznościach należy oddalić zarzut szósty, a w konsekwencji skargę w całości.

 W przedmiocie kosztów

201    Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżący przegrał sprawę, należy ‒ zgodnie z żądaniem Rady ‒ obciążyć go kosztami postępowania.

Z powyższych względów

SĄD (pierwsza izba)

orzeka, co następuje:

1)      Skarga zostaje oddalona.

2)      Bank of Industry and Mine zostaje obciążony kosztami.

Kanninen Pelikánová Buttigieg

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 29 kwietnia 2015 r.

Podpisy

* Język postępowania: francuski.